JUfuurf fïiitsdjr Ceunutf
In Malang woedt Soekarno's inwendige strijd
Noordzee bij Katwijk kilometers toegevroren
Bijz. Raad van Cassatie velt 3 doodvonnissen
iDist TJ
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1947
2e Serie, 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 561
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën f 0.15
per m.m
Bij contract belang
rijke korting
Telefoonnummers
Dir. en Red 20408
Administratie 22710
Bureaux Redactie ea
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„IjtaithKtsfirfi is abcMentH
myn bft in teaqenapoct"
„WAAK BLIJFT ERKENNING
DER NEDERLANDERS?"
De sociëteit ..Concordia" te Malang doet
sinds gisteren dienst aLs vergaderzaal van
het republikeinsohe parlement. Aan de wand
hangen portretten van de figuren Dipo
Negoro en Thamrin. Twaalfhonderd stoe
len, met speciaal voor dit doel vervaardigde
leuningen, staan in de zaal opgesteld. Verder
microfoons, schijnwerpers, filmtoestellen en
bloemstukken
Daar opende Soekarno gisteren de ver
gadering van het republikeinsohe parlement
met een rede van
drie kwartier.
Onder de vele
aanwezigen, o.w.
N ederlandsohe-
en buitenl. jour
nalisten. bevon
den zich verder
de Europeanen-
hater, dr E. F E.
Douw es Dekker
onlangs uit
Nederland in re-
pu'blikeinsoh ge
bied gearriveerd
die het Malei-
sohe kalotje
droeg, en de
radio-ophitser
Soetomo, met het
embleem van de
„Wilde buffel" op
de muts.
Gekleed in zijn uniform van opperbevel
hebber der re pub 1 Lkeinsche land- en zee
macht, aprak Soekarno deze* woorden uit:
„Na achttien maanden van strijd voor
on<z>e onafhankelijkheid en vervolmaking
van onzen staat, is thans de periode aan
gebroken. dat de republiek erkend is door
Soestdijk ontving circa 6000
telegrammen
In verband met de geboorte van Prinses
Marijke kwamen op het postkantoortje te
Soestdijk niet minder dan rond .6000 tele
grammen binnen.
In Amsterdam werden op dezen ge
boortedag 55 baby's geboren, den dag te
voren 65 en den dag er na 52. Geen
dezer kinderen kreeg den zelfden naam
als het prinsesje.
WAT USANCE IS IN
NEDERLAND
Maandag j.l. ontvluchtte uit het internee-
ringskamp te Winterswijk de 22-jarige go-
detineerde Gretha Löbler. Zij is van Neder-
landsohe nationaliteit. Haar laatste woon-,
plaats was Enschede
Pas over een maand mais
in het brood
Morgen extra kaas, een ei, koffie, thee en
sinaasappelen.
Naar de Nieuwe Leid sche Crt.
verneemt zal het nog wel een maand duren
voor maismeel in het brood zal worden ver
werkt. Amgrika heeft bij de toewijzing van
granen aan ons land ook mais verplicht ge
steld. Dit moet echter nog gemalen worden.
Het percentage in het brood zal echter niet
zoo hoog zijn dat men er veel van zal merken
De kaasbon. welke morgen in de bonnenlijst
wordt gepubliceerd, zal voor de leeftijdsgroe
pen, die een A-, B- of C-kaart hebben, gelden
voor een rantsoen van 250 gram, dus 50 gram
extra. Eveneens zal morgen voor alle leeftijds
groepen een bon voor 1 ei worden bekend ge
maakt.
Ook komt er weer ko'ffie en thee. n.l. 125
gram voor het eerste en een half ons van het
tweede product.
de buitenwereld. De Nederlanders kunnen
dit feit niet terzijde stellen.
De leuze: ..Eens onafhankelijkheid, altijd
onafhankelijkheid", heeft vorm gekregen.
Maar met leuzen alleen, komt men er niet.
Thans moet de strijd verder worden ge
voerd op basis van hetgeen in de achter ons
liggende maanden bereikt is".
Met betrekking tot het meeningsverschil
met het republiikemsche werkcomité, aan
gaande uitbreiding van het zetelaantal van
het Indonesische parlement, zeide Soekarno:
„Volgens de grondwet is de president ver
antwoordelijk voor alle regeeringszaken
Wie anders dan de president kan dan be
sluiten tot uitbreiding van het parlement?"
Tenslotte deed Soekarno een beroep op
„geheel Indonesië, van Sabarug tot Merauke,
om aan de reactiormaire Nederlanders en
aan de geheele wereld eenheid te toonen".
Nederland in Amerika op
de tweede plaats
Wat betreft zijn buitenlandscbe
voorlichtings-apparaat
Naar de Nieuwe Leidsche Crt van
officieele zijde verneemt, werd in het be
gin van deze maand in .de Vereenigde Staten
een onderzoek,ingesteld naar de doeltreffend
heid van de in Amerika werkende buiten-
la nd9che voorlichtings-apparaten.
Hoe ongelooflijk het ook moge klinken:
Nederland bleek hierbij de tweede plaats
in te nemen, onmiddellijk achter Engeland,
welk land echter viermaal zooveel geld aan
zijn organisatie besteedt als het onze. (In-
tusschen vragen wij ons toch af, gezien de
ontstellende onkunde, welke de Aimerikaan-
sche pers t.a.v. de Nederlandsche en Ned.-
Indische toestanden aan den dag pleegt te
leggen, hoe abominabel slecht de voorlioh-
tings-diensten van de andere landen dan
.wel moeton zijn. Red.).
PRINS BERNHARD BIJ AANKOMST VAN
„VAN GALEN".
Z.K.H. Prins Bernhard zou vanmiddag aan
wezig zijn bij den uit „de Oost" terugkeerenden
torpedoboot jager „Van Galen", die vanmiddag
om 3 uur aan het Steenenhoofd te Amsterdam
werd verwacht.
De commandant Zeemacht Nederland, schout
bij nacht J. A. Gauw, zou de reis van Hoek
van Holland via IJmuiden naar A'dam mee
maken.
De ijsbarrières, die zich in dezen barren winter aan de Noordzeekust vormen, doen
duizenden genieten van dit natuurverschijnsel, hetwelk slechts zelden in een menschen-
leeftijd voorkomt.
BIJNA ZOO DRUK ALS IN
'T BADSEIZOEN
(Speciale N.L.C.-reportage.)
De radio maakte eenige dagen geleden
melding van het feit, dat de Noordzee aan
de kust was dichtgevroren. Dat dit niet voor
het eerst is, kunnen menschen van de oude
generatie ons wel vertellen.-Ook vindt men
in boeken, waarin een gedetailleerd over-
z'cht van de historie wordt gegeven, derge
lijke, aanieekeningen, maar zooals de zee
zich nu laat zien, hebben oude Katwijkers
zelfs nog niet meegemaakt.
Wel contrasteerend met de weldadige
temperatuur (in de zon) van gisterm:dd3g,
is het aspect, dat de Noordzee bij Katwijk
en Noordwijk en langs de geheele kust ver
toont. Eergisternacht echter werd in Den
HeLder nog een temperatuur van vijftien
graden onder nul gemeten, terwijl Valken
burg (Z.H.) zestien graden beneden het
vriespunt rapporteerde.
PRINCIPIEELE BESLISSING
EXECUTIE-PELOTONS
(Van onzen verslaggever van Rechtszaken)
De Bijz. Raad van Cassaaie te Den Haag
heeft hedenmiddag een belangrijke prind-
pieele uitspraak gedaan inzake de doodvon
nissen tegen een aantal Nederlanders, die
deel hadden uitgemaakt van Duitsohe execu
tie-pelotons en Nederlanders hadden dood
geschoten. De proc.-fiscaal, prof. mr Lange-
meijer, had ontslag van rechtsvervolging ge-
eischt omdat zij op bevel hadden gehandeld.
Hiermede was de Raad van Cassatie het
niet eens en verwierp het beroep van 3 ver
dachten, tegen hun doodvonissen ingesteld,
nl. C. A. Kooymans te Rotterdam, H. W. Ver-
wayeri te Delft en C. J. D. Neven te Berg
ambacht. Hun doodvonnis werd dus gehand
haafd.
Het doodvonnis tegen A. de Vries uit Oost-
wold en D. J. Lensink werd in levenslange
gev.straf veranderd, die tegen W. Komdeur,
E. Oosting en P. A. van Schaik veranderd in
20 jaar gev.straf en tegen H. G. Mous uit
Dokkum tot 15 jaar gev .straf, waarbij de
Raad van Cassatie de jeugd van de daders en
het NSB-milieu, waaruit ze voortkwamen, in
oogenschouw nam.
De Raad overwoog, dat een ambtelijk be
vel alleen tot de uitvoering der executies, de
daders niet vrij ételde, tenzij het Neder-
lahdsch of internationaal recht had gegolden,
waarbij hier geen kwestie was, daar de mees
ten zonder vorm van proces waren doodge
schoten, op bevel van een Duitsch sergeant.
Volgens Nederlandsdh recht is dit niet aan
vaardbaar. Het zou de daders, die zich aan
een misdaad hebben schuldig gemaakt, in
een bevoorrechte positie plaatsen en dit kan
niet worden aanvaard. Bij het doodvonnis te
gen den NSB-politieman Verwayen uit Delft
overwoog de Raad nog dat hij één der meest
gehate figuren in oorlogstijd in Delft was
geweest, die verschillende arrestanten in den
dood heeft gejaagd, niet wenschte onder te
duiken omdat hij de consequéffflê van zijn
NSB-schap wilde aanvaarden en daarom bij
de Ordnings-Polizei ging en deel uitmaakte
van executiepelotons.
DR J. OZINGA 4 MAART NAAR INDIE.
Dr J. Ozinga, die mr K. F. J. Verboeket
als hoofd van den Ned.-Ind. Regeeringsvoor-
lichtingsdienst te Batavia zal opvolgen, ver
trekt 4 Maart'per vliegtuig van Schiphol.
Een telefoontje van onzen Katwijkschen
cprrespondent deed ons gis!eren besluiten
een bêzoek aan deze kustplaats te brengen.
Zijn woorden, dat de zee geleek op een
Poollandschap, waren niet overdreven.
Groote ijsschotsen zijn aan elkaar vast
gevroren en hebben zich in allerlei standen
een plaats in het onmetelijke ijsoppervlak
verzekerd. Men kan niet spreken van een
plat vlak. want overal steken de schotsen
zich met hun grillige punter, omhoog, zoo
dat het geheel een uniek beeld is.
Werpt de zon haar stralen over dit zeld
zame ijsveld, dan wordt alles tezamen een
imposant natuurschouwspel. dat zelfs vcor
de bewoners V3n de kustplaatsen vreemd is.
Een autorit lar.gs den Boulevard is cp zoo'n
straler.den middag prachtig. Var. heinde en
ver komen menschen om he- spel der na'uur
gade te slaan en ieder kijkt met stille be
wondering den zeekant uit, waar, achter het
scherpe" beeld van den winter, toch de
schepen hun tochten over de wereld maken
om mede in de behoeften van ons volk te
voorzien.
Een oude Katwijker liep ook met z'n
vrouw op den Boulevard. Op onze vraag,
hoe hij de zee vond, antwoordde hij: Nou,
't is wel bar, m3ar, toch schitterend, 'k Ben
vanmorgen al met' m'n kleinkind op stap
gegaan, maar dat begreep er nog niet veel
van. 'k Zei tegen m'n vrouw: Jij moet toch
ook gaan kijken, want dat zie je niet meer.
Ik heb zoo iets nog niet beleefd, zelfs de
winter van '90 was nog niet zoo erg
Wat denkt U van de visch? Toen we dit
gevraagd hadden, zette de oude baas een
bedenkelijk gezicht en de vrouw nam de
woorden uit z'n mond: 't Zal een slecht
vischjaar worden, dat kan ik U verzekeren.
Zulk zwaar drijfijs buitengaats moet ds
visschen toch doen sterven.
IJSVELD VAN 8 BIJ 1 KM VOOR
ZANDVOORT
Een Ijsveld van circa 8 km lengte, 1 km
breedte eci naar schatting 4 5 meter hoogte
werd gisteren 4 km uit de kust van Zandvoort
waargenomen. Het drijft in de richting van
deze kust.
NEDERL.-INDISCHE DAKOTA
VERONGELUKT.
en Nederlandsen-Indisch Dakota-trans
portvliegtuig is nabij Brisbane in zee ge
stort Zes leden van de bemanning worden
vermist
DAT door het aanbrengen van een olie
stookinrichting in den A'damschen Stads
schouwburg de Nederl. Opera morgen haar.
voorstellingen weer kan hervatten.
DAT het zoontje der familie Eeuwen-Beek
mans te Haarsteeg (N.-B.) precies op het
zelfde tijdstip werd geboren als prinses
Marijke, dus op 18 Februari om 2 uur 24.
ijAT gisteren de tweelingbroers H. en A.
Willink, respect, woonachtig Samberweg 15
en Morgenzonweg 92 te Winterswijk, 80 jaar
zijn geworden.
DAT het niet terugkeeren van de helmen
voor het politiepersoneel, door lang niet
iedereen wqrdt toegejuicht.*"
DAT Bruynzeel te Zaandam potlooden gaat
fabriceeren.
DAT dezer dagen 75 j. oud te Utrecht is
overleden de oud-chef der Ned. Spoorwegen
H. L. Heijster.
DAT het weekblad „Vizier" is overgenomen
door „De Prins".
DAT bij minister Jonkman geen aanvraag
om een reisvergunning voor den communist
Gortzak is binnengekomen en de minister
hem heeft toegezegd de kwestie te zullen
onderzoeken.
DAT op de te Amersfoort gehouden jaar
vergadering van den Bond van ambtenaren
bij de landbouwordening het uitblijven van
aanspraken op een vaste aanstelling scherp
is gelaakt.
DAT de Hahgsche P.R.A., L. Voorhout 13,
inlichtingen vraagt over den thans gedeti
neerden ex-leider van het filmgilde G. J.
Teunissen.
DAT de Comm. der Koningin in Noord-
Holland eerst morgen van 10—12 uur spreek
uur houdt.
DAT Walcheren vqor de boomplantactie
17.000 francs ontving van de Belgische Tou-
ringclub en onze gezant te Bern voor ge
noemd doel 23 Engelsche aquarellen van
Una Hunt schonk.
DAT voor het eerst sinds 's menschen
heugenis een auto over 't ijs van de Zand-
kreek van Noord- naar Zuid-Beveland is
gereden en nadien jeeps bodediensten over
het ijs onderhouden.
DAT bij de veesmokkelaffaire te Chaam
het aantal gearresteerden tot 20 is uitgebreid
en deze smokkelhandel zich o.a. uitstrekt over
Alphen, Baarle-Nassau, Riel en Rijsbergen.
DAT te R'dam in de eerste drie kwartalen
van '46 1338 echtscheidingen plaats hadden te
gen 400 in 1945 en in dezelfde periode van '46
6724 paren naar het stadhuis gingen tegen 2573
in '45.
DAT tegen den 55-j. vertegenwoordiger A.
J. W v d. Grift uit Surhuisterveen voor het
B.G. te Leeuwarden levenslang werd geëischt
wegens het opsporen van onderduikers
DAT de Tilburgsche politie een vrachtauto
in beslag heeft genomen, welke onder leege
gorentenkisten zes kisten met Belgische shag
bleek te bevatten.
DAT de inspectrice van den arbeid mej. F.
M. v. Geer te Arnhem te werk is gesteld in
het 2e en 7e district der arbeidsinspectie, met
standplaats Breda.
DAT de ontvanger der directe belastingen
J. A Bartstra is verplaatst van Steenwijk
naar Winschoten.
DAT de Nederlander W. M. Swellengrebel is
toegelaten ais honorair vice-consul van Zwe
den te IJmuiden.
DAT de Centr. Zuiveringsraad den aannemer
Westerman uit aren 6 mnd voor een leidende
functie in de bouwindustrie, ing. 11 Febr. j.l.
heeft uitgesloten
DAT de Ned. Kolonie te Kaapstad dezer
dagen een feest heeft gegeven t.g.v. de ge
boorte aan Prinses Mar-ke.
DAT te herziening van de Woningwet een
Staatscommissie is ingesteld, waarin zitting
hebben prof. mr dr G. v. d. Bergh, A'dam,
(voorz.), dr i'r Z. IJ. v. d. Meer, mr P. A. v d.
Drift, dr S. O. v. oelje én mej G. Hanneman
DAT gisteren te Assen door den gew. dienst
voor soc. weningbouw in Drenthe in de Sta
tenzaal een Volkshuisvestingsdag is gehou
den, waar vele burgemeesters uit de 3 Noorde
lijke provincies aanwezig waren.
DAT deze dienst bezig is met het bestudee-
ren en verbeteren van een voor het Drentsche
platteland geschikt geacht type van montage-
oning, de zg „prehab" woning.
ADT in Drenthe 26 pet één- en 30 pet twee
kamerwoningen zijn, er nog 2270 krotwoningen
voorkomen en 5270 ontoelaatbare samenwonin
gen en dit op een totaal van 50.000 huizen^
DAT de begrafenis van den Maastriontschen
dirigent Henri Hermans Vrijdag plaatsvindt,
na een plechtige uitvaartdienst om half elf in
nze Lieve Vrouwebasiliek te Maastricht
DAT tegen den Maastrichtschen dagbladcol
porteur A. v. H voor üe lecnioank 1 w ooete
is geëischt wegens het tentoonstellen van een
bericht, waarin een rechercheur van politie ten
onrechte erd beschuldigd van verraad
DAT Philips deze week met de montage van
scheerapuaraten in Zwolle is oegoiuicii. aoch
de officieele opening van de fabriek oas over
6 weken zal geschieden
DAT na de nationalisatie van de Philipsbe-
drijven te Praag, welke zijn opgenomen in het
staatsbedrijf Tesla, aldaar deze maand een
nieuwe hilips-organisatie, in den vorm vap een
verkoopkantoor, is opgericht.
DAT in het Staatsblad thans de wet is ge
publiceerd. die de uitzending van militairen
naar Indië, ook zonder hun toestemming, mo
gelijk maakt
DAT te Houthem St Gerlaeh. 85 j. oud, is
overleden dr J. W. A. Erens oud-burgemeester
van Houthem en Valkenburg en een specialist
op het gebied van kristallen en steenen.
DAT deze rubriek wordt vervolgd op pag 2
r*a匿tag;.
V- iÊasiM
De innige begroeting tusschen Douw es
\Pekker, N^frerlander Xfan geboorte, doch
sinds eenigen tijd rèpublikeinsch staats
burger, met zijn hartsvriend Soekarno.
Des nachts minder koud, aldus
De Bilt
Tot morgenavond word<t verwacht: Matige,
aan de kust tijdelijik krachtige wind tus
schen Zuid en Oost, in den nacht en vroegen
ochtend meest matige vorst en plaatselijk
nevel of mist; oiverdag: lichte vorst tot tem
peratuur om het vriespunt, tijdelijk toene
mende bewolking, doch vrijwel nergens
sneeuw.
ZON EN MAAN.
Donderdag, 27 Febr. Zon op 7.33 en
onder 16.14; Maan op 10.09 en onder 20 54.
Vrijdag 28 Febr. Eerste Kwartier.