Qitum jftfÜ touran
Wavell wilde deel van Indië direct verlaten
J
De kurketrekker
LDist *11
ZATERDAG 22 FEBRUARI 1947
2e Serie, 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 551
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
tper m.m.
Bij contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers
Dir. en Red. 20408
Administratie 22710
Christelijk-Nalio naai Dagblad
Bureaux Redactie eit
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Chef-Redactie:
B. VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
„Slaitfuastirii is ahcbteueti
myn bert in teyijenspoet"
VOORZAG INSTORTING VAN
'T BESTUURSAPPARAAT
Waveil's terugroeping en die aanwijzing
van Montbatten tot zijn opvolger als onder
koning in Britsoh-Indië as gevolg van ern
stige oneenigheid tussohen Wavell en de re-
geering.
Het terugtrekken van Engeland uit India
binnen zestien maanden, zooals door Attlee
aangekondigd, houdt er ook verband mee.
Wavell is nil. zoo verontrust over de ver
slechtering van het Britsch-Indösch bestuurs
apparaat, waarvan volkomen ineenstorting te
wachten is, dat hij aanbeval de verantwoor
delijkheid voor groot gebieden terstond op
te geven. De regeering was het daarmee niet
eens. Zij bepaalde den termijn voor totale
ontruiming op 16 maanden.
De doop van Prinses
Marijke
Een bericht dat kant noch wal raakt.
Van bevoegde kerkelijke zijde verneemt de
Nieuwe Leidsche Crt., dat het be
richt in een der Haagsohe bladen dat de
dioop van Prinses Marijke in de Groote of
St. Jacobskerk zou geschieden, op zijn minst
zeer voorbarig is te noemen. Er is in het
geheel nog niet over gesproken en omtrent
de plaats waar de doop zal plaats vinden,
staa-t dus nog niets vast.
Het is mogelijk dat bijv. de Nieuwe Kerk
in Amsterdam in aanmerking komt, hoewel
volgens de traditie wel aan Den Haag in de
eerste plaats gedacht zal worden. Raam.
"waaromtrent oolk reeds geruchten "de ronde
doen, heeft geen zoo groot kerkgebouw om
de te verwachten hooge gasten en genoo-
diigden te kunnen bevatten.
PROF. BOEKE TE BATAVIA AANGEREDEN
Prof. J. H. Boeke, voorz. der Jur. faculteit
van de Nood-Universiteit te Batavia en hoog-
leeraar te Leiden, werd dezer dagen te Ba
tavia door een vrachtauto aangereden, tenge
volge waarvan hij ernstig werd gewond. Zijn
toestand is thans redelijk wel.
GELDIGE EN ONGELDIGE TEXTIELPUNTEN
Met ingang van 1 Maart a.s. zullen de
speciale textielpunten, met grijzen ondergrond,
waarop in blauwe letters de woorden ..Textiel
één punt" of in roode letters „Textiel tien
punten" voorkomen, niet meer geldig zijn.
Van dien datum af zijn uitsluitend nog geldig
de volgende soorten textielpunten: 1. van de
textiel/lederkaart VA 510, bonnen 1 t/m 25;
2. van de textielkaarten VA t/m VE 605, bon
nen 101 t/m 140 (waarde 1 punt) en bonnen
B, C. D, E, F (waarde 5 punten); 3. van de
baby-textieikaart VF 605: bonnen 101 t/m 200;
4. de speciale punten met opdruk „B 82" en
„één punt" op een grijs-oranje ondergrond; 5.
de speciale punten met opdruk ,,B 82" en
„tien punten" op gr-sgroenen ondergrond.
ZUGERSEE DICHTGEVROREN.
De Zwitsersche Zugersee is dichtgevroren,
wat sinds 1929 niet meer het geval is ge
weest.
Prinses Marijke op het
witte doek
De eerste filmopnamen van Prinses Ma
rijke zijn van heden af in het filmjour
naal der Ned Bioscopen te zien. Men ziet
de inschrijving in den Burgerlijken Stand
en een opname van de drie Prinsesjes met
haar jongste zusje. Copieën van dit
filmpje zijn vandaag naar alle landen
der wereld gezonden.
VROUWEN ALS RECHTER
Min Van Maarseveen zegt niet afwijzend
te staan tegenover de benoeming van vrou
wen bij de rechterlijke macht, doch er zijn
moeilijkheden in verband met de grondwette
lijke onafzetbaarheid ingeval van huwelijk.
Een bereidverklaring om bij huwelijk als
rechter af te treden acht de minister in strijd
met de grondwet.
De nieuwe onderkoning heeft vergaande
volmacht de voorloopige regeering als sou-
verein te behandelen.
Op Soestdijk is alles wel
Dr De Groot verzoekt ons mede te deelen,
dat de gezondheidstoestand van H.K.H. Prin
ses Juliana in alle opzichten bevredigend is
en dat ook de jonggeborene het uitstekend
maakt.
Op 1 Januari a.s. loopt
bijz. berechting af
Resteerende gevallen naar gewonen
rechter.
In de Mem. van Antwoord aan de Eerste
kamer deelt minister Van Maarseveen mede,
dat het in zijn voornemen ligt de werkzaam
heden der Bijzondere Gerechtshoven, Tribu
nalen en Politieke Recherche met ingang
van 1 Januari 1948 te doen beëindigen. Door
hem worden voorbereidende maatregelen ge
troffen om de op dien datum eventueel nog
te behandelen gevallen door de organen der
commune justitie te doen overnemen
NIEUWE SPELLING? VRAAGT HET UW KINDEREN!
De nieuwe spelling wordt een wet,
We moeten aan 't studeeren;
Hier baat geen lijdelijk verzet;
Hier helpt geen protesteeren.
Ik voel me dom en hulpeloos.
Het plaagt me in mijn droomen;.
Ik word vervolgd door u's en o's
En kan ze niet ontkomen.
Mijn zoon zegt: Moeder, dat is klets,
Een ieder kan het leer en;
U bent alleen wat ouderwetsch,
U moet het maar probeeren.
V..
Maar, t werd voor deze wet wel tijd,
Al is het mij een kwelling,
Want zelfs de Hooge Overheid
Gebruikt nog oude spelling.
Zoo zou de moog'lijkheid bestaan,
Dat een boosaardig wezen
't Proces-verbaal, hem aangedaan,
Niet letterlijk kan lezen.
Het zal nu voortaan met t verstaan
Der officieele stukken.
Die mijn begrip te boven gaan
Misschien wel beter lakken.
Gré Kempen-Sterkenburg.
Jeugdige landverraders vóór
Juli op vrije voeten
Althans daar wil de minister heen
De minister van Justitie streeft er, blij
kens zijn M. v. A. aan de Eerste Kamer
naar, vóór 1 Juli 1947 alle jeugdige politieke
delinquenten geboren op of na 1 Januari
1925) in vrijheid te stellen. Tot deze cate
gorie worden ook gerekend de tusschen 31
December 1922 en 1 Jan. 1925 geborenen,
naar gelang van hun geestelijke ontwikke
ling.
Niet alleen schuld, maar ook opvoeding en
milieu zullen bepalen op welke manier hun
zaken zullen worden afgedaan. Daarnaast
wordt het paedagogisoh gevolg der op te
leggen strafmaatregelen overwogen.
Het komt derhalve niet gewenscht voor,
aldus gaat de M. v. A. verder, als algemeene
regel te bepalen, dat alle jeugdige delin
quenten, behoudens de zeer zware gevallen,
voorwaardelijk buiten ^vervolging zullen
moeten worden gesteld, al zal zulks in zeer
vele gevallen ongetwijfeld geschieden.
Op 1 October 1946 bevonden zich in be-
waringskampen 1550 mannen onder 21 en
4345 mannen van 21 tot 23 aar. In de kam
pen voor vrouwen waren deze cijfers reap.
40 en 252, in totaal dus 5795 mannen en 292
vrouwen.
PAKIJS OP DEN RIJN
Over een afstand van 110 km Oostwaarts
van Wesel is de Rijn bedekt met pakijs.
Prins Bernhard zal per radio
bedanken
Het secretariaat van H.K.H. Prinses Juliana
verstrekt ons het volgende communiqué;
„Naar aanleiding van de vele officieele en
particuliere gelukwenschen verzoeken H.H.
K.K. H.H. Prinses Juliana en Prins Bernhard
mij, bekend te maken, dat de beantwoording
daarvan uiteraard eenigen tijd vordert.
De scli rif tel ij ke beantwoording van al deze
gelukwenschen is helaas onmogelijk.
Het ligt in de bedoeling van Z.K.H. binnen
kort een persoonlijk woord hierover, mede
namerws Prinses Juliana, door de radio te
spreken.
(w.g.) BAUD, particulier secretaris.
WAT USANCE IS IN
NEDERLAND
Zooals wij gisteren reeds meldden, ont
snapte uit het bewaringskamp te Delft de
bekende Gerard Mooyman. Elders ln dit
blad vindt men nog enkele bijzonderheden
over zijn ontvluchting. Met hem ontsnapten
twee Hagenaars en wel de 43-j. Joh. W.
Boër, vroeger adres Mient 253, en de 30-j.
Th. W. Schouteb, die vroeger woonde Spa-
kenburgschestr. 128.
Uit het interneeringskamp te Valkenburg
(L.) ontsnapte de politieke délinquent F. H.
Savelberg uit Maastricht.
Een land, eenmaal geraakt in de gevreesde
spiraal van de inflatie, zal moeten komen tot
een samenbundeling van alle beschikbare na
tionale krachten om den dreigenden chaos te
ontvluchten. Ontbreekt de daartoe noodige be
stuurskracht, dan komt het land steeds dieper
in de put.
In Frankrijk is men door de onmacht van
het tegenwoordige politiek systeem in een bui
tengewoon penibele situatie geraakt en de
jongste berichten gewagen ervan, dat men op
den rand van den afgrond nog niet tot bezin
ning is gekomen. Diverse stakingen zijn op
nieuw uitgebroken en dreigen het laatste
restantje vertrouwen in de toekomst te ver
jagen.
Het kabinet-Blum had succes met zijn prijs
verlaging van 5 procent. Met name op psycho
logisch terrein was deze maatregel niet zon
der beteekenis, omdat de ban van altijd stij
gende prijzen daarmede gebroken werd. De
aankondiging van een tweede prijsverlaging
binnen enkele weken wekte in het land het
vertrouwen, dat een periode van dalende prij
zen was aangebroken.
Het begin was dus goed, maar de machtige
vakbonden in Frankrijk onder communistischen
invloed, dreigen thans roet in het eten te wer
pen, immers, het is duidelijk, dat een nieuwe
stakingsgolf over het land het prijsniveau per
saldo in stijgende richting zal drijven, waaraan
de aankondiging van hét kabinet-Ramadier
van een nieuwe algemeene prijsverlaging van
5 procent niet veel zal kunnen veranderen.
Frankrijk mist een krachtig regiem, dat de
problemen resoluut tot een oplossing kan.
brengen.
(Voor vervolg zie pag. 2)
't Openbaar Ministerie vrij
in requisitoir
Anders aantasting- van persoonl. vrijheid
te vreezen
Minister van Maarseveen zegt m zijn M.
v. A. bereid noch in staat te zijn de onafhan
kelijke rechterlijke macht te verbieden van
haar persoonlijke gevoelens, ook al zijn dde
afwijkend van de zijne blijk te geven. Met
betrekking tot het openbaar ministerie wil
hij den ouden regel handhaven, dat hij als
hoofd van het parket wel opdracht tot al of
niet vervolgrng kan geven, doch op het re
quisitoir geen invloed mag uitoefenen. De
vertegenwoordiger van het openbaar ministe
rie. die in opdracht een zaak vervolgt, moet
vrij blijven naar zijn geweten te requiree-
ren. De ervaring tijdens de bezetting heeft
geleerd, dat afwijking van dezen regel tot
een ernstige aantasting van de persoonlijke
vrijheid leidt.
De rechten der vrijgelaten
delinquenten
Ten aanzien van de vrijlating van politieke
delinquenten zegt de M. v. A. op de begroo-
ting van Justitie, dat het juist is, dat de vrij
gelatenen hun gevorderde of verbeurd ver
klaarde eigendommen terugeischen. De te
dezen geschapen verhoudingen berusten op
rechterlijke beslissingen.
Lichtvaardige arrestaties behooren niet meer
voor te komen, zoo zegt de minister.
Het ligt in 's ministers bedoeling een 'tege
moetkoming te verleenen aan hen, die tea
onrechte geïnterneerd zijn geweest.
DAT de Afsluitdijk wegens de gladheid
▼oor verkeer verboden is.
DAT prof. dr Edelman uit Wageningen
voor een groot gehoor in Brussel gesproken
beeft over het belang van het bodemonder
zoek in Nederland.
DAT het Brusselsche orgaan „La Nation
Beige" het pleit voert voor emigratie van
Nederlanders naar de Congo, daar de Ne
derlanders goede kolonisten zijn en van
ben geen verwikkelingen behoeven te wor
den gevreesd.
DAT in het kader der steunactie van
A'damsche studenten (Asva) aan Oost-Indo-
nesië plannen bestaan om de hoofdstad Ma
kassar en Ambon door A'dam te laten
adopteeren.
DAT de 16-j. pianist Theo Bruins op 't
concert der Arnh. Orkestver. te Den Bosch
met groot succes is opgetreden aan een
juist uit Tsjecho-Slowakije geïmporteerden
vleugel.
DAT binnenkort in ons land de première
zal worden vertoond van de Amerik. film
„dr Ehrlich", een gespeelde documentaire
over het leven en werken van den uitvin
der van het „salvarsan", ter bestrijding van
de syphilis.
DAT de Kasver. N.V. te A'dam een divi
dend van 5 pet (v. j. 4 pet) wil uitkeeren.
DAT de bekende in Engeland wonende
filmer Joris Ivens hedenmorgen voor een
kort bezoek in Nederland is aangekomen.
DAT mr L. v. Ledeboer te Aerdenhout is
benoemd tot secretaris van het Staatstoe
zicht op de ziekenfondsen en tot administra
teur D. Sonneveld, te A'dam.
DAT ter behartiging van de belangen der
Ned. musea is opgericht de Ver. „Museum
dag", onder voorzitterschap van dr H. E. v.
Gelder, met als secretaris dr R. E. J.
Weber, Hoogewal 3, 's-Gravenhage.
DAT het secretariaat-generaal van het
Intern. Toeristencongres voorloopig is op
gedragen aan de ANVV te 's-Gravenhage.
DAT op uitnoodiging van de Belgische
regeering begin Maart eenige Ned. minis
ters een bezoek aan Brussel zullen brengen.
DAT eervol ontslag is verleend aan de
heeren P. Koning en ars G. M. Nederhorst
als lid van den Centr. Raad voor het Con-
sumentencrediet en in hun plaats zijn be
noemd de heer W. Strijbis Pzn. en dr P.
S. Pels.
DAT deze week een begin is gemaakt met
de voorbereidende werkzaamheden voor de
a.s. volkstelling.
DAT de Ned. ambassadeur te Moskou. A.
K. J. Lovink, gisteren op zijn standplaats
is aangekomen.
DAT ten gemeentehuize te Nijmegen is
opgericht een Officieel bureau voor medische
sportkeuring.
DAT H. M. de Koningin den Commissaris
in Limburg telegrafisch heeft bedankt voor
zijn gelukwenschen bij de blijde gebeur
tenis.
DAT ir. J. H. M. v. Stuivenberg op 3
Maart om 19.45 uur over Hilversum I zal
spreken over de toepassing van planten-
groeistoffen in land- en tuinbouw.
DAT drs E. G. Hagenbeek is benoemd tot
administrateur bij de Rijksverzekeringsbank
te A'dam.
DAT de Harlinger postboot gisteren na
een zwaren tocht op Terschelling is aange
komen.
DAT minister Beel gisteren en vandaag
een bezoek heeft gebracht aan verschillende
Limburgsche gemeenten.
DAT het Belgische Roode Kruis het eere-
teeken heeft toegekend aan maj. J. B. P. M.
de Swart te Den Bosch, wegens hulp aan
Belgische gevangenen in het kamp Vught.
DAT op 15 en 16 Juli te 's-Gravenhage de
algemeene vergadering van den Chr. Boe
ren- en Tuindersbond wordt gehouden.
DAT prof. R. v. d. Putte uit Leuven gis
teren te R'dam voor het Comité van Bel
gischNed.Luxemburgsche samenwerking
heeft gesproken over de Belgische industrie.
DAT de bekende Liersche schaatsenrijder
Kees Broekman van zijn in Islo opgeloopen
influenza weer hersteld is.
DAT hedennacht op de boerderij van G-
v. d. Linden te Brakel een 8-jarige koe het
leven heeft geschonken aan drie kalveren.
DAT de banen op de Brasemermeer de
Kagerplassen, de Langeraksche- en de
Nieuwkoopsche plassen, goed berijdbaar zijn.
DAT door de vorst'het pakketpostverkeer
per schip met Finland, Zweden en de Sow-
jet-Unie tijdelijk is gestaakt.
DAT de postinrichtingen belast zijn met
het aannemen van betalingen van de „Ver-
mogens-aanwasbelasting" en de „Vermogens-
heffin-ineens".
DAT op 1 Maart wederom een speciale
KLM-vlucht A'damJohannesburg zal wor
den uitgevoerd, waarmede luchtpost-corres
pondentie kan worden meegegeven.
DAT de heer J. Th. Appelboom op zijn
verzoek eervol is ontslagen als vice-consul
te Gothenburg.
DAT de voorz. der Coöp. Tuindersvereen.
„Kennemerland" J. P. Nijssen te Santpoort
ia benoemd tot ridder in de Orde van O.-N.
De voormalige president van de U.S.A.,
Herbert Hoover, bracht tijdens zijn
rondreis door Europa ook een bezoek aan
Rome. Hier ziet men hem in gesprek met
den Italiaanschen premier Alclde de
Gasperl (geheel links) en den Italiaan
schen min. van Buitenlandsche Zaken,
Carlo Sforza (geheel rechts).
Aanhouden van de vorst, aldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht; Matige,
langs de W add enk us t tijdelijk nog krachtige,
meer naar het Noorden draaiende wind.
Zwaar bewolkt met plaatselijke opklaringen.
Hier en daar nog wat sneeuw. Meest matjge
vorst.
ZON EN MAAN.
ZONDAG 23 FEBR.: Zon op 7.41 en onder
18.07; Maan op 9.01 en onder JKJ.56 uur.
MAANDAG 24 FEBR.: Zon op 7.39 en on
der 18.09; Maan op 9.16 ert onder 22.13 uur.
Vrijdag 28 Febr. Eerste kwartier.