Herauten bieden den Prins een oorkonde aan
't Yerkkarde
uitzicht
.Karei Doorman" in feeststemming te A'dam
„Lezeftde menschen", gids voor de Boekenweek
OTEUWE LEroSCHE COURANT
PRINSESJES MOCHTEN IN
PYAMA 'T ZUSJE ZIEN
(Vervolg van Pag. 1)
Het begon om 3 uur in het Astoria-Chalet,
waar wij als eersten het nieuws vernamen
enverspreiden over heel het land. Na
tuurlijk was er toen nog niets te zien bij het
paleis. De wacht staat aan het hek als altijd.
Een enkel raam is verlicht. Door de vensters
van de kraamkamer dringt zwak licht naar
buiten. Een verre torenklok slaat half vier.
De nacht is volkomen.
Dan naar het slapende Baarn. In de voor
naamste winkelstraat spelen twee katten mid
den op den rijweg. Het is nog vrij terrein.
Maar op het politiebureau ontmoet ik
hoofdinspecteur Dragt toch al. Hij vertelt,
dat om 5 uur begonnen zal worden met het
aanbrengen van borden en handwijzers voor
den stertocht. Er komt 100 man rijkspolitie
om de 40 man Baarnsche politie bij te staan.
Het zal druk worden
Blijdschap in het paleis.
Later sta ik in den gelen salon van paleis
Soestdijk. De secretaresse der prinses mejuf
frouw mr Sneller, vertelt met zachte stem
iets van den afgeloopen nacht. Alles is uit
stekend verloopen. Prinses Juliana is juist
ontwaakt uit een gerusten slaap. Mejuffrouw
Sneller heeft het kleine prinsesje heel even
gezien: het sliep met een handje tegen hat
kopje 'gedrukt. Het is een bijzonder fijnge-
bouwd kindje met zijig blond haar.
De Koningin is den geheelen nacht opge
bleven en was bij haar dochter. Om 7 uur
mochten de prinsesjes nog in haar pyja-
ma'tjes, het nieuwe zusje even zien. „Ze
hebben bij de wieg gedanst van vreugde"
zegt mejuffrouw Sneller lachend.
Als in den gelen salon, die" geheel in
empirestijl is gemeubeld, met een fraaie
marmeren tafel in het midden, weer verlaat,
vang ik even een glimp op van Prins Bem-
hard in grijs costuum met een witte anjer
in het knoopsgat.
Om half tien wacht ik temidden van trap
pelende collega's bij het bordes van het
paleis op de herauten, die den Prins een oor
konde van de geboorte zullen aanbieden. Wij
kunnen zelfs op deze plaats onmogelijk een
half uur stil blijven staan, zoo snerpend
koud is de wind.
Eindelijk komt een detachement van de
verbindingstroepen in Utrecht een groote
mand rose azalea's aanbieden. Ritmeester
Geertsema, adjudant van den Prins, neemt
bloemen en bijhoorende oorkonde in ont
vangst. Hij is het ook, die daarna van de
14 in middeleeuwsch kleedij gestoken herau
ten Soest en Baarn de oorkonde aanneemt.
Het is voor allen een teleurstelling, dat
Prins Bernhard zelf niet verschijnt
Een -~n van gelukwenschen in allerlei
I opsommen. Maar ik wil u toch even vertel
len van het beeldige wiegje van gekleumde
anjers, dat het Ötrechtsche studentencorps
aanbood.
En dan de talrijke estafetteioopers uit alle
hoeken van het land. Een estafette uit Eist
met een mand kostelijk Betuwsch fruit, die
Nauwelijks was de blijde gebeurtenis in
Baarn bekend, of het „Astoria Chalet",
waar de journalisten enkele weken in
spanning hadden verkeerd, baadde in een
zee van licht.
vorm vindt zijn weg naar het paleis. Om 7
uur is de eerste postbestelling van tallooze
telegrammen gebracht, en nu rijden de be
stellers met nauwelijks een kwartier tus-
schenpoos het hek in en uit. Daar komen
bloemen: een mand schitterende orchideeën
Van de Regeering, een bloemstuk van de oud
officieren der Nederlandsche troepen in Ca
nada, van het Ned.-Indische Roode Kruis,
vanneen ik kan u die eindelooze rij niet
loopt prachtig. De parkeerplaatsen zijn uit
stekend gekozen, zoodat er in de kom V*n
het dorpje stagnatie ontstaat. Bij de teeken
lokalen is het geweldig druk. De menschen
staan getroost in de rij en er wordt nergens
over de koude geklaagd. Er worden drie stem
pels uitgegeven en je staat versteld over de
vindingrijkheid van het publiek, want men
wil zulk een stempel ontvangen op kousen,
handtasschen, op blouses, zelfs opeen
krachtigen licht kleurigen Deenschen dog....
Bij het paleis is het één feestvreugde, één
Den geheelen dag was het voor de hekken van het Paleis Soestdijk een komen en gaan
van belangstellenden. En natuurlijk was er nog niets te zien. Maar ook dat komt nog wel,
zoodra de lente haar intrede doet.
om 3.40 uur vertrok en om 14 uur in Soest
dijk was. Een estafette uit Rijssen met 68
loopers. Den laatsten van hen vank ik juist
bij het paleis op. Hij was gekleed in mouw
loos tricot en een kort sportbroekje. Als hij
met zijn blöote armen, schouders en beenen
om half vier bij het paleis verschijnt, ziet net
daar zwart van de menschen.
Nog een trotsche Soestdljksche vader.
Er is nog een trotsche vader in Soestdijk.
Wanneer ik even teruggegaan ben naar het
Astoria-Chatel, dat niet langer „ons" hotel
is, maar nu overvol met passanten, die er
even rust en verpoozing zoeken, krijg ik hem
eindelijk aan de telefoon. Het is de postbe-
steller Schaap van het postkantoor te Soest
dijk, die in den afgeloopen nacht vader werd
van een zoon. Hij vertelt mij opgetogen zijn
eigen groote nieuws.
Hij is 57 jaar en zijn vrouw 42 en in dezen
nacht om half één werd hun eerste kind,
een zoon, die Antonius Johannes zal heeten,
geboren. Zijn vrouw, die in Utrecht in een
ziekenhuis ligt, maakt hét heel goed en de
baby is een flinke jongen. Schaap's vader
was tuinman in het paleis en vrijwel zijn ge-
.eele familie is in dienst van het hof. Geen
vonder dus, dat hij zijn vreugde niet op kan.
Van heinde en ver.
De stertocht wordt inmiddels een succes.
Van heinde en ver komen auto's, motoren,
fietsers en zelfs wandelaars om de registers
te teekenen. In de straten van Baarn is er
bijna geen doorkomen aan. Maar alles ver-
blij gejoel. Door de straten en over de wegen
trekken muziekcorpsen. Er gaan in Baarn
12.000 en in Soest 13.000 bezoekers door de
lanen.
In Baarn wordt bij het Ostoria-Chalet de
Juliana-Bernhardboom herplant. Bij huize
Ho land worden vier herinneringsbeukjes ge
zet en overal staat het zwart van de toe
schouwers. Overal is het feest.
In den vooravond strdomen de menschen
naar de kerken, die overvol worden. Er wor
den dankdiensten gehouden. Tegen half
negen trok een fakkeloptocht door Baarn's
straten. Muziek, gezang, gejuich.
De landelijke bezoekers zijn verdwenen.
Stevige tantes zijn weer achter op motoren
geklommen, kleine kinderen werden tot den
neus toe ingepakt op bagagedragers gesnoerd.
Familie's propten zich in auto's en vracht
wagens, bussen werden volgeladen en alles
reed huistoe. Baarn vierde zelf het feest
verder met een groot vreugdevuur, dat zoo
waar vroolijk oplaait in de sneeuw
Om elf uur was het feestprogramma afge
loopen, maar Baarn had er nog niet genoeg
van. Baarn feesttte door. Op straat, in ver-
eenigingslokalen, in café's
U zult het mij niet kwalijk nemen dat ik
deze feestvreugde niet tot het einde toe mee
maakt. Ik zoek later op den avond een al
thans eenigszins rustik hoekje in het met 800
bezoekers en feestende Astoria Chalet. En be
reid u dit verhaal. Ergens in huis slaat een
klok: drie uur. Baarn heeft 24 uur feest ge
vierd
IIOE KAN 'T OOK ANDERS
OP ZOO'N DAG?
Na een voorspoedige reis van ruim een
half jaar is de „Karei Doorman" gistermor
gen weer „thuisgekomen". De vlag in top!
Omstreeks negen uur voer het machtige
vliegdeksehip de middelste sluis van het
deinend IJmuiden binnen.
Den ijskouden Oosterstorm trotseerend
stonden daar reeds de vele belangstellenden.
Vroolijke groeten en kreten werden gewis
seld. Sinaasappelen vlogen van het schip
.-.neeuwballen vlogen o p het schip. Een bij
zondere groet bij de geboorte van het Prin-
I sen kind.
De commandant van den oorlogsbodem,
kol A. de Booy. verhaalde naderhand van de
prachtige reis. Mooi weer en geen strubbe
lingen. De ontvangsten in de vreemde havens
waren voortreffelijk en de stormloop op
het schip nam soms dusdanige vormen aan,
dat van een ware invasie gesproken kon
worden.
Hij vertelde van het enthousiasme, waar
mede de dagorder, die het heuglijk nieuws
van de geboorte van het Prinsesje bevatte,
om drie in den nacht werd voorgelezen. Het
was feest in alle harten van de bemanning.
Temidden van de ijsschotsen in het Noord
zeekanaal steeg de stemming aan boord. Am
sterdam kwam in ziöht.
Nog even, toen was de rein ten einde. De
commandant Zeemacht, schout-bij-nacht
„GESCHENK" VERSCHIJNT
IN OUDEN OMVANG
Ter inleiding van de Boekenweek 1947, die
van 18 Maart wordt gehouden, zal de Com
missie voor de propaganda van het Neder
landsche boek in een zeer groote oplage een
boekengids laten verschijnen onder den titel
„Lezende menschen". Ook zal het bekende
„Geschenk" weer in vooroorlogschen omvang
worden cadeau gegeven aan een ieder, die
voor minstens f 2.50 aan boeken koopt. Dit
„Geschenk" bestaat uit de novelle „De ont
moeting", resultaat van een in 1946 onder
een aantal bekende Ned. auteurs uitgeschre
ven prijsvraag, waarvoor een behoorlijk aan
tal manuscripten binnenkwamen. Achter in
het „Geschenk" bevindt zich een bladzijde,
waarop men kan invullen, wie naar men
vermoedt de schrijver van „De ontmoe
ting" is, teneinde mee te kunnen doen aan
een prijsvraag voor het publiek.
In de hoofdstad wordt ter gelegenheid van
deze Boekenweek op 4 Maart een gala-avond
gegeven in 't Concertgebouw, onder den
titel „Het boek en de muzen". Na de opening
door minister Beel zal nl. het Utreohtsoh
Stedelijk Orkest o.l.v. Willem van Otterloo
een concert geven van door literaire werken
geïnspireerde composities van Ned. compo
nisten. Niet minder dan 130 schrijvers(sters)
zijn voor dezen avond uitgenoodigd om aan
het publiek voorgesteld te worden.
Tevoren, op 28 Februari, wordt in het
A.M.V.J.-gebouw een literaire avond gehou
den, terwijl ook met een rijdende geluids
installatie enkele dagen de boekenweek zal
worden gepropageerd. Natuurlijk worden in
andere plaatsen eveneens de noodige voor
bereidingen voor de boekenweek getroffen,
waarover binnenkort meer.
VRIJDAG GAAT DE ..ORANJE" NAAR
INDIË
Daar de A'damsche havenbootdienst door
het ijs de ligplaats van de „Oranje" niet
meer kan bereiken, zal de Mij. Nederland
Vrijdag a.s., als het schip vertrekt, voor pas
sagiers en begeleiders autobussen van 12.30
uur af laten rijden van het Centraal Station
naar de Javakade. Inscheping tusschen 13
en 16 uur.
Gauw, was een der eersten, die aan boord
kwam.
En aan de kade stonden de honderden
vrouwen, vaders en moeders in den sner
penden wind te wachten op hun geliefden,
die zij zoo'n langen tijd hadden moeten
missen.
Onbekommerd in den Oostenwind dwaalde
een oranjeballonnetje hoog boven de hoof
den van alle gelukkigen op het schip en
aan de kade
Nederl. rechter geen rechtsmacht
over vijandel. oorlogsmisdadigers
Uitspraak van Bijz. Baad van Cassatie.
De bijzondere Raad van Cassatie, heeft,
zooals gemeld, iin die zaak van den Duit-
schen oorlogsmisdadiger A. W. L. Ahlbrecht
uitgemaakt, dat de Ned. rechterlijke macht
geen bevoegdheid bezit om leden van een
vijandelijke krijgsmacht en daaraan verbon
den organisaties wegens oorlogsmisdaden te
berechten.
In zijn overwegingen zegt de Raad dat de
rechtsmacht van den Ned. rechter in be
ginsel beperkt is tot diegenen onder die
leden van een vijandelijke bezettende macht,
die hier te lande de wetten of gebruiken van
den oorlog hebben geschonden. Alleen op
diien grond kunnen zij door de Ned. gerech
ten worden berecht.
De raadsmaaht over leden van de vijan
delijke bezettende macht wegens schending
van de normen van het oorlogsrecht heeft
nog geen uitwerking gevonden in eenige
wet, hetgeen in Nederland anders is dan in
nagenoeg alle andere landen, welker gebied
bezet is geweest, n in Ned.-Indië.
De Raad wijst er verder in zijn sententie
nog op, dat een en ander onverlet laat de
rechtsmacht over personen, die hun Neder
landerschap tengevolge van hun optreden in
vreemden krijgs of Staatsdienst hebben ver
loren.
IN VLAAG VAN WAANZIN ZIJN VROUW
VERMOORD.
Maandagmiddag heeft de 50-j. P. W. in
zijn woning aan de Hudsonstraat te A'dam
vermoedelijk in een vlaag van vervol
gingswaanzin zijn evenoude echtgenoote
J. C. W. M. met den hamer zoo hevig op het
hoofd geslagen, dat deze kort daarop aan de
zeer zware verwondingen overleed. Toen de
27-j. dochter ongeveer een uur na het ge
beurde thuis kwam, vond zij haar vader, die
2 maanden geleden uit de Valeriuskliniek
was ontslagen en sedertdien in voortdurende
onmin met zijn vrouw leefde, oogenschijn-
lijk rustig bij het lichaam van haar gedoode
moeder zitten. Op het Politiebureau heeft
de man een volledige bekentenis afgelegd.
In zijn familie wam meermalen krankzin
nigheid voor.
Jn een der blijspelen van den Franschman,
Mdttète, waaartn op geestige wijze wordt
aangetoond, met welke middelen een rijk,
I maar burger-man. klaargestoomd wordt tot
j gentleman, die H ter air „bij" is, stelt de bur-
ger-man, die er niet veel van begrijpt, toi-
j kans de vraag: „Wat is proza?" en „wat is
poëzie? Hö komt er niet uit. Ten aanzien van
de huidige, Fran scha politiek, zou men die
vraag evenzoo kunnen stellen. Het „proza"
j V2n de Fransche politiek, dat is de harde,
nuchtere werkelijkheid van een door den
oorlog verarmd land; een land, dat zich her
stellen moet met inspanning der krachten
van alle staatsburgers; een staat, waar het
inflatie-gevaar nog niet bezworen is; een
staat, die weer moet exporteeren om econo
misch in het leven te blijven; een staat, die
na aan de grenzen van het straks weer drei
gende Duitsche gevaar, via verdragen met
bondgenooten, dit gevaar tracht te bezwe
ren. Het „proza" der Fransche politiek eischt
offers van iederen staatsburger, teneinde een
sterke inwendige structuur der regeering te
bewerkstelligen, het eischt orde en rust en
een volkomen doordrongen-zijn van de over
tuiging. dat alle groeps- en partijbelang moet
wijken voor het inzicht, dat de buitenland-
sche politiek tegenover Duitschland een ge
balde vuist moet zijn. Hoe kan een weife
lende, aarzelende binnenlandsche politiek een
krachtige buitenlandsche staatkunde onder
steunen? De .poëzie" dier Fransche politiek
is de socialistische en communistische ideo
logie. die voor wat de wenschen voor een rui
mer bestaan betreft, noch Blum, noch een
Ramadier. den Franschen burger die zal
misgunnen, maar is deze ideologie, gezien de
précaire omstandigheden, gezien de Fransche
begrooting te verwezenlijken? Het antwoord
hierop is .neen". Immers, de socialist Rama
dier heeft in de Assemblée een beroep op Je
natie gedaan, zich zelf toch vooral discipline
op te leggen, want het is n u geen tijd voor
experimenten. Zonderling contrast, want ter
wijl Ramadier zijn waarschuwend geluid
deed hooren, demonstreerden de „getrouwen",
de socialisten en communisten. De .métro"
reed niet. geen tram, geen bus; telefoon,
post. politie alles staakte. Alle ambtenaren
m staats- en gemeentelijken dienst gaven
,over aan het ..romantisch-poëtische"
gevoel, dat de ideologie voor alles gehand
haafd moest worden; alle realiteitsbesef was
ier vreemd aan. Geen Franschman dacht op
dit moment aan de primaire noodzakelijk
heid. zich tegenover Duitschland veilig te
stellen, hoewel de Fransche eischen inzake
een „internationaliseering" van het Ruhrge-
bied, wat veel geld zal kosten, toch het verst
gaan? Al was dan de staking der ambtena
ren bedoeld als een symbolisch protest, om
dat volgens hen het bestaansminimum be
reikt, en loonsverhooging derhalve noodzake
lijk is, zoodat deze staking voorloopig geen
verdere gevolgen zal hebben, de staking der
Fransche bladen, waarvan er niet één ver
scheen, za! vermoedelijk iets langer duren.
Wat te verwachten van een staat, waar Ie
ambtenaren en beambten zich op zóó indi
vidualistische wijze tegenover het collectief
belang der gemeenschap stellen en hun plicht
verzaken? Zoo werken zij er zelf toe mede
„steun"-pilaren te worden! Het zijn dezelfde
verschijnselen van psychische onrust en on
evenwichtigheid, zooals deze zich voordeden
na den eersten wereldoorlog: stakingen, gees
telijke ontreddering een hang naar 't onwer
kelijke en onmogelijke; in Duitschland
„putschen" van „links" en van „rechts";
geestelijke en economische inflatie! Slaagde
Blum, die een naam heeft en door zijn per
soonlijkheid invloed uitoefende. er althans
voor het oogenblik in, de problemen van in
flatie, voedselvoorziening (want Parijs is
momenteel duur, al merkt de tijdelijke toerist
daar niet zoo veel van. waar hij zijn levens
standaard verwart met die van den gewonen
burger) en zwarte markt onder de knie te
krijgen. Ramadier heeft den wind niet mee.
De door Blum bevolen, algemeene prijsver
laging van vijf procent voor alle artikelen
werd geaccepteerd. Dit kabinet Ramadier
slaagt er blijkbaar niet in. ondanks het feit,
dat het een coalitie-kabinet op breedeti
grondslag is. de inflatie tegen te gaan en dus
het evenwicht tusschen de prijzen voor eer
ste levensbehoeften en de loonen en salaris
sen te herstellen. Zelfs een Lécn Blum erkent,
dat in dit verarmde, gedesorganiseerde
Frankrijk, waar de arbeid geïntensiveerd en
de productie opgevoerd moet worden, waar
voor het „herstel" van het land en de defen
sie groote uitgaven noodzakelijk zijn, loons
verhooging thans een onmogelijkheid is. Men
ziet van den kant van den vakbond. de
C.G.T., noch van communistische zijde na
tuurlijk in, dat men in een „cercle vicieux"
verkeert. Immers, zwaardere lasten op de
ondernemingen, de industrie, hoogere winst
neming, zal de export doen afnemen en zoo
komt men er dus niet. Ramadier met zijn
coalitie-kabinet, waarin vele socialistische en
communistische ministers zitting hebben, kan
geenszins zeggen: l'é tat c'e s t m o i". Op
die wijze regeert hij zelfs heelemaal niet,
maar trekken de partijgenooten en met Rus
land sympathiseerende communisten aan de
touwtjes. Het kabinet Ramadier is volkomen
in zich zelf verdeeld en het zou voor Frank
rijk nog verkieselijker zijn, als de partijtwis
ten niet in het kaïbinet zelf werden uitge
vochten. maar er een sterke, krachtige recht-
sche regeering kwam. met als oppositie de
linksche fractie in het parlement. Het expor
teeren is ook voor Frankrijk levensvoor
waarde. Er is ook daar een groot tekort aan
arbeidskrachten, terwijl er nog circa een half
millioen krijgsgevangenen zijn. Hoe echter,
kan men een land, waar één derde der be
volking uit boeren bestaat, en desondanks
levensmiddelen moeten worden ingevoerd,
weer meer omschakelen in industriestaat?
Ziedaar het proza" der economie, dat vak
bonden en arbeiders in de eerste plaats dien
de te interesseeren in het belang der ge
meenschap.
PAS OP VOOR ZULKE PRIJZEN-
CONTROLEURS
Er schijnen nog steeds lieden te opereeen
met een opsporingsbevoegdheid, afgegeven
door den voormaligen „Gemachtigde voor de
Prijzen" (Schokker). Wie dit constateert,
lichte terstond de Prtfrencontrole of de po
litie in.
