Telex *van het A.N.P. ratelt reeds in Baarn
't Verklaarde
3 uitzicht
Dakota's evacueeren Britten uit Palestina
Drie bruiloften op het ijs van Marken's haven
NIEUWE LEEDSCHE COURANT
MAANDAG 3 FEBRUARI 1947
IN AFWACHTING VAN HET
GROOTE NIEUWS
Op den eersten dag van Februari, in welke
maand Nederland D.V. verblijd zal worden
met het heuglijke nieuws, dat een nieuwe
telg aan den alouden stam der Oranjes is
ontsproten, is de activiteit der journalisten,
die belast zijn met het verspreiden vanuit
Baarn van het heuglijke feit, begonnen.
Het „Astoria Chalet" aldaar, het hoofd
kwartier der pers, is betrokken.
De P.T.T. heeft haar telegraafkantoor
„Astoria Baarn" Zaterdag opengesteld en
dertien cellen wachten op „nieuws". Zater
dag werd nog slechts één gesprek gevoerd.
De voorzitter der Aimsterdamsche journa
listen, de heer Jan van den Bergh, -wijdde
het kantoor in. De .perskamer laat thans nog
vele leege tafels en stoelen zien, maar dat
zal niet lang meer duren, want vele binnen
en buitenlandsche journalisten worden deze
Week verwacht. Anders is het in dat deel
van het gebouw, dat door diet A.N.P. is be
trokken. Daar hebben de eerste berichten het
hotel reeds verlaten en dp t^ex ratelt al
geducht.
Ook de commandant van ae oatterij in
Baarn, die opgesteld is bij Huize Holland
9 aan de Javalaan, kwam Zaterdagochtend al
een kijkje nemen, want via de ANP-telex-
kamer zal Hem de order tot vuren bereiken.
In den nacht van Zaterdag op Zondag ging
de waakdienst in. Afwisselend zullen de
Britsche Kon. Familie heeft
zwaar weer
Tijdens haar zeereis naar Zuid-Afrika.
Het slagschip „Vanguard," dat met de
Britsche koninklijke famiilie op weg is naar
Zuid-Afrika, had gistermorgen in de Golf
van Biscaye met zwaar weer te kampen. Er
stond een zware Zuiderstorm, die groote gol
ven over het voordék en de hutten van de
koninklijke familie heen deed slaan. De
koning, de koningin en de prinsessen waren
vroeg naar bed gegaan, terwijl prinses
Elizabeth n>iet aan tafel verschenen was. Het
stampende en slingerende schip bevond zich
tusscben een Zuidooster- en een Zuiderstorm
in. De windsterkte bedroeg 8 tot 9 (60 tot 90
kilometer per uur)Zelfs de reddingsboot
werd van haar gebruikelijke plaats verwij
derd wegens het gevaar van overboord slaan.
Alleen de hoogst nood&ge bemanning mag
zich op het achterdek bevinden. Toch heeft
het schip boers gehouden en geen tempo ver
loren. De het schip escorteerende onder
zee/boot was gedwongen vaart te verminde
ren en raakte achter
Gevallen voor 't vaderland
Tusschen 24 en 31 Jan. zijn in Ned.-Indië
cfioor oortogshandeHingAi omgekomen: van de
Kon. Marine sergeant der mariniers F.
Steens uit Nijmegen (bij Soerabaja) en korip.
dier mariniers A. J. v. Luns en uit Barnieveld
(bij Soerabaja). Van de Kon.. Landmacht:
Soldaat le kt. C. v. Toledo uit R'datm (te
Baihjoe Oeroep) en soldaat H. S. Weerts uit
Heerlen (bij Padang). Van, het Kon. .Ned.
Intd. Leger kapitein der artillerie B. C. L.
Duurtsema uit Arnhem (bij Soerabaja) en
korporaal Soedardjo uit Ned.-Indië.
redacteuren de wacht bij de telefoons be
trekken, want hoe lang het ook moge duren,
één dring is zeker: via de telefoon, die het
A.NJP. in Baarn door middel van een specia
le lijn verbindt met het secretariaat van
Prinses Juliana, zal het groote nieuws tot
in alle uithoeken van ons land verbreid
worden.
Dezelfde telefonisten, die ook in 1938 en
1939 haar buitengewoon gewaardeerde hulp
hebben verleend bij het snel verwerken der
in verschillende talen opgegeven telegram
men, zijn thans ook weer op haar post.
Joego Siavië protesteerde te*LondeaKtegen
den aanslag op ~den Joego-Slavischem consul
te Napels. De Engelsche regeering wees ech
ter iedere verantwoordelijkheid af.
AUTO'S EN ARTSEN
Ook een journalist kan schrikken en
er waren slechts weinig journalisten die
niet geschrokken zijn, toen dezer dagen
uit Baarn het bericht kwam: „Dr J. de
Groot, de behandelende geneesheer van
H.K.H. Prinses Juliana, is in Baarn ge
arriveerd en heeft zijn intrek genomen
in het Astoria-Chalet".
De spanning is echter alweer gebroken.
,£)e kwestie is namelijk", aldus dr de
Groot, dien V)ij in het „Astoria-Chalet"
ontmoetten, „ik heb een zeer ongelukkig
auto'tje, en het kan bovendien heel
slecht tegen de kou, zoodat ik maar een
beetje vroeg ben gekomen. Bovendien
het is hier prettig rustig, tenminste
wanneer uw collega's het mij niet te
moeilijk maken."
„Auto's en artsenzelfs bij de
komende blijde gebeurtenis speelt dit
probleem een rol
Palestina
In het Baarnsche hotel „Astoria Chalet" heeft de pers zich reeds gedeeltelijk geïnstalleerd
en ratelen dus ook daar de telex-apparaten......
JOODSCHE LEIDERS ZIJN
ZEER GESCHOKT
Hedenochtend zuiden op het vliegveld van
Ted-Aviv veertig Dakota's van de R.A.F.
neerstrijken om de 2000 Britsche ^gezinnen,
die in Palestina verblijven., naar elders over
te brengen.
Onder de Britsche kolonie heerscht door
dezen vervroegden maatregel groote opwin
ding. Zakenlieden vragen zich af, wat er van
de schadevergoeding terecht zal komen, jour.
naliisten beklagen zich erover, dat zij niet,
zooals hun collega's van andere landen, in
het Heilige land mogen blijven. Een hunner,
een fotograaf werd gearresteerd, omdat
hij de prikkeldraad-barricades in beeld
bracht, die de Britten in allerijl aan het leg
gen zijn om hun posten en stellingen. Hij
is weer vrijgelaten op belofte, dat hij geen
militaire objecten meer fotografeer en zou.
In Joodsehe kringen heeft het evacuatie-
besluit eveneens beroering gewekt. Mevrouw
Go Ida Meyensoh, hoofd van de politieke
afideeling van het Joodsehe bureau verzocht
die Britsche regeer ing het besluit in te trek
ken, daar „de Joden zich gaarne verant
woordelijk stellen voor de Britsche families."
Zij drong er op aan, dat de Staat van beleg
afgekondigd; zx>u worden.
In het jaaiüiijksch congres van Britsche
zionisten zeide dr Chaim Weizmaun het ter
rorisme te 'haten.
De Amerikanen achten het niet noodig de
5000 Amerikaansche gezinnen, die in Pales
tina verblijfhouden te evacueeren, aldns het
ministerie van Buitenlandsche Zaken
Washington.
r~
ZELDZAAM FOLKLORIS
TISCH SCHOUWSPEL
Marken bood Zaterdagmiddag zijn bezoe
kers een zeldzaam kleurrijk en boeiend kijk
spel: Drie bruidsparen werden „in den echt
verbonden" en dit geschiedde niet in een
kerk of in een huis, maar in de vrije natuur
op het gladde ijs van de Marker haven.
Om kwart over twee stelde de stoet zich
op om traditiegetrouw een rondgang door
alle wijken van het dorp te maken. Voorop
ging het bruidspaar van de witte bruid met
zijn- gasten, daaradhter volgde het roode
bruidje met toeko-mstigen echtgenoot en ge-
genoegen met groote tulbanden. De maaltijd
werd besloten met het ronddienen van roo-
den wijn, die eveneens met een lepel genut
tigd werd. De bruidsparen werden bediend
door den „witten kok". De overige feestge-
nooten moesten zich tevreden stellen met de
service van den „kladdigen kok", voor wien
het blijkbaar niet zoo belangrijk is, dat hij
er netjes uitziet.
Na het eten deden de lange Goudsche pij
pen bij de mannen de ronde en om de feest
vreugde op peil te houden, liet een harmo
nicaspeler zijn vroolijke wijsjes hooren. Er
werd gezongen en gedanst en zelfs gekust,
ook al om de grage lenzen van de vele film
operateurs en fotografen te bevredigen. Om
ongeveer vier uur behoorde dit zeldzame
folkloristische schouwspel weer tot het ver
leden. De belangstelling was niet zoo groot
als de organisatoren van de Marker IJsclub
wel hadden verwacht. Ruim veertig auto's
hadden den tocht over de Gouwzee aange
durfd. De vorige maal, in den winter 1939-'40.
waren tienduizenden kijkers uit het heele
land op Marken samengestroomd.
BELGISCHE KOLENBEZORGERS
IN STAKING.
Met ingang vain heden, hebben de Bel-
sche kolenibezorgers wegens ontevredenheid
Op het ijs getrouwd. Daarvoor moet men in
Marken zijn. En hoe het allemaal in z'n
werk ging, wordt in bijgaand verslag verteld
noodigden, terwijl het in somber zwart ge
hulde derde paar niet den indruk wekte
van zijn kleedij. De mannelijke gasten droe
gen ter eere van het feest de in breed wit
blauw gestreepte hemden, in afwijkingvan
de meer grauwe kleur der normale dracht.
Bij de haven aangekomen werd eerst een
„rondtocht" over het ijs gemaakt, waarna
het gezelschap van ongeveer 60 personen
aan de lange gedekte tafels plaats nam. Hier
verscheen ook de burgemeester van Marken,
dr C. P. van Reeuwijk, die de bruidsparen
met een zilveren lepel de traditioneele brui
loftsdrank, brandewijn met rozijnen, in den
mond goot, nadat hij een toepasselijk speeohje
gehouden had. Hoewel de oude gewoonte is.
dat bij een bruiloft bruine boonen met ro
zijnen worden gegeten, nam men dezen keer
over hun
neergelegd.
arbeidsvoorwaarden het werk
,De patiënten hadden een
rustigen nacht"
In hét „Astoria-Chalet" te Baarn be
vinden zich eenige troetelkinderen. Het
zijn er in tota-al zeven. En hoewel zij allen
kerngezond zijn, worden zij behandeld
als ernstige zieken, die dag en nacht be
waking en verzorging behoeven. Alle
geneesmiddelen, noodzakelijk om in kri
tieke oogenblikken de vliedende levens
geesten weer op te wekken, staan bij de
hand. De telefoonnummers van den spe
cialist en zijn assistenten zijn zorgvuldig
genoteerd
Zoo waakt men in Baarn over drie
telex- en vier telefoontoestellen. Geen
seconde mag het mogelijk zijn, dat de
verbinding Paleis SoestxïijkDe wereld
verbroken wordt. Maar men kan gerust
zijn: opzichter Slootjes van het hoofdbe
stuur der P.T.T., de specialist in diit geval,
heeft onderzocht en „goed bevonden." En
de nachtzuster, in ddt geval de A.N.P.-
rédacteur, kan melden: „De patiënten
hadden een rustigen nacht."
PARTIJ VAN DEN ARBEID EN POLITIEKE
"DELINQUENTEN.
Op de jongste vergadering van het partij
bestuur der PvdA werd o.m. besloten dat
bij aanmelding van vrijgelaten en politieke
delinquenten toelating als lid onmogelijk is,
zoolang tegen hen ingediende aanklachten
nog in behandeling 'zijn. Evenmin kunnen
zij, die duurzaam of tijdelijk uit de uitoefe-
nig van \hun politieke rechten zijn ontzet,
in de partij worden toegelaten. Andere
„lfchte gevallen" of vrijgesprokenen kun
nen langs den weg van ballotage eventueel
wel in de partij worden opgenomen.
Geen lakei naar Australië
„Australië heeft zich na de capitulatie
van Japan op onbeschofte wijze tegen
over oris land gedragen", zoo schrijft de
,Nwe Prov. Gron. Crt". „Nederland werd
niet als een bondgenoot maar als een vijan
dige natie bejegend. De Australische haven
arbeiders boycotten onze schepen, waardoor
deze soms wekenlang hulpeloos vastlagen,
daar ze geen kolen of stookolie konden in
nemen.
Protesten bij de Australische Labour-
regeering waren vruchteloos. Ze stak geen
hand uit om de terreur der vakorganisaties
te breken.
Dat heeft nu al vele maanden 'zoo ge
duurd en het wordt eerder erger dan beter.
Kort geleden is het Ned. stoomschip de
„Tasman" in de Australische wateren op
een pier geloopen. Het schip lag er hulpe
loos bij. daar de schroef in eenige touwen
was verward geraakt. De Australische dui
kers weigerden te helpen. Een houding die
zelfs tegen de eerste plichten van fatsoen
en menschelijkheid ingaat. En de Australi
sche roode regeering vond het best.
Onze gezant in Australië, de heer Van
Aerssen, heeft dapper tegen dit alles ge
streden en gedaan wat hij kon. Het mocht
niet baten.
t Nu gaat hij vertrekken naar Nanking,
daar hij door onze Regeering benoemd is
tot haar ambassadeur in China.
Het .Parool" haast zich thans om dezen
Nederlander, die moedig vopr de eer en de
belangen van zijn land opkwam, een trap
na te geven.
Onze gezant had ,geen begrip voor den
modernen tijd", hij was gevangen in „voor
oordeel" en bovendien „conservatief. Het
blad hoopt dat de Nederlandsche Regeering
nu een man zal benoemen die zich meer
voegt naar de Australische -socialisten.
Zoo'n gezant naar het hart van het „Pa
rool" zal dan wel een vat vol stroop moeten
meenemen. Als de Australische havenarbei
aers dan wéér eens een demonstratieoptocht
tegen Nederland houden, moet hij met een
roode vlag in de voorste rij loopen. En als
er weer een Nederlandsch schip in nood
raakt, moet hij meejoelen met de kerels
die vol leedvermaak toekijken en weigeren
te helpen.
Zülk een gezant met moderne inzichten
zal stellig groote vrienden worden met de
Australische regeering.
Het „Parool" zal zich dan grootelijks ver
blijden.
Maar als de Nederlandsche Regeering nog
een greintje nationaal eergevoel heeft, zal
ze liever alle betrekkingen met bet zich als
een vijand gedragende Australië verbreken
dan een stroopsmeerende lakei als haar
vertegenwoordiger te benoemen,"
Waarom geen Vereenigde Staten van
Palestina? Churchill, die het zieke Europa dit
recept voorschreef* adviseerde in het Britsche
Lagerhuis direct chirurgisch in te grijpen,
waar het Palestina betrof. De woorden
„strijdlust en wilskracht te toonen, indien
men in een conflict wordt gewikkeld", typee
ren zijn karakter. En inderdaad, na een
periode van geaarzel en halve maatregelen,
\le Britsche regeering plotseling zeer ac
tief geworden en maakt blijkbaar een einde
aan de politiek van toegevendheid, jegens de
extremistische elementen onder de Joden.
Het heet, dat de toestand zeer verscherpt is
en in Palestina groote militaire voorzorgs
maatregelen genomen worden. Reeds Zater
dag kwam het schokkende nieuws, dat de
Britsche hooge commissaris,- Sir Alan Cun
ningham bevolen had, dat te beginnen met
Februari, ongeveer 2000 gezinnen, voor wat
de vrouwen en kinderen betreft, zullen wor
den geëvacueerd, opdat de strijdkrachten in
Palestina niet gehinderd zullen worden bij
het handhaven van de orde. Behalve vrou
wen en kinderen, zullen nog bepaalde andere
Britsche burgers Palestina verlaten, waar
onder ook de reporters van Engelsche bladen,
tenzij deze voor eigen risico wenschen te
blijven. Het merkwaardige feit doet zich
voor, dat officieel door de Engelsche regee
ring ontkend wordt, als zou dit plotselinge
scherpe ingrijpen van de Britten in verband
staan met de besprekingen te Londen, ter
wijl toch een ieder weet, dat men aldaar in
een impasse geraakt was. Met de Arabiscne
gedelegeerden schoot de Engelsche regeering
niet op en de informeele besprekingen tus
schen de Palestijnsche Joden en Britsche
regeeringsvertegenwoordigers, leidden ook
niet tot eenig resultaat. Waar gaat het fei
telijk om? Engeland wil, om de Joden geen
moeilijkheden met de Arabische wereld, geen
uitbreiding van een politiek conflict over het
geheele Midden-Oosten. Per jaar kost het
mandaat over Palestina den Britten een 30
ét 40 millioen pond en in Palestina staat het
Britsche prestige, het aanzien tegenover de
wereld, op het spel. Van dit mandaat heeft
Engeland weinig pleizier beleefd. In 1917
reeds, dus. bijna 30 jaar geleden, kwam de
verklaring van Balfour af, die toen minister
van buitenlandsche zaken was, en waarbij
Palestina werd aangewezen als een „nationaal
tehuis" voor het Joodsehe volk. Maar de be
kende verklaring van 1917 hield óók in, lat
niets zou worden gedaan, dat de burgerlijke
en godsdienstige rechten van de niet-Jood-
sche (Arabische)* bevolkingsgroepen in Pa
lestina zou kunnen benadeel-en. Het was op
den grondslag dezer verklaring, dat ie Vol
kenbond, schepping van president Wilson,
aan Engeland het mandaat over Palestina
verleende en uit erkentelijkheid werd gedu
rende den eersten wereldoorlog door de
Joden in Amerika, de politiek van president
Wilson ondersteund. „Voor. wat, hoort wat"
een an sich burgerlijk begrip, maar dat in
de politieke wereld nu eenmaal schering en
inslag is. Een bepaald percentage Joden
mocht echter Palestina slechts betreden, doch
enorme Zionistische organisatie en
reclame hadden ten gevolge, dat veel meer
Joden in Palestina hun .nationaal tehuis"
vonden, veel meer dan de Arabieren en ten
slotte ook de Britsche regeering lief was.
Er ontstond een extremistisch fel strijdbaar
Zionisme, dat langzamerhand Palestina ook
politiek voor zich ging opeischen en daar
door in botsing kwam met de Mohamme-
daansche wereld der Arabieren. De Engel-
schen vreesden eenerzij ds een conflict met de
Arabieren, anderzijds kregen zij moeilijk
heden met het Joodsehe element in Amerika,
dat in de Britsche onlust, om de Joden in
Palestina vrij spel te laten, een vijandige
houding zag. Nog onlangs wezen wij er op,
dat de Amerikaansche Joden, de daden van
terreur in Palestina aanprezen en dat de
politiek van den bejaarden Zionist, ds Weiz-
man, met deze Joodsehe aggressie niet
accoord ging. de daadwe'rkelijke actie, moor
den etc. openlijk afkeurde. Het behoeft mede
geen betoog, dat Joodsehe immigratie
sterk toenam, na den tweeden wereldoorlog
want de Joden, die aan de gruwelijke ver
volgingen van het Hitler-regiem hadden bloot
gestaan, voelden zich nergens veilig meer
Intusschen confereert men te Londen over
het Palestijnsche vraagstuk, maar beide par
tijen blijven op hun stuk staan en de Brit
ten, die de moeilijkheden onrustbarend zien
toenemen, moesten wel maatregelen treffen.
Er zijn nog 2 mogelijkheden: een verdeeling
van Palestina tusschen Joden en Arabieren
of een federatie met eenzelfde constitutie.
Er is reden te over, om het verloop der ge
beurtenissen in Palestina van den pessimisti-
schen kant te gaan zien. En het is begrijpe-i v
lijk, dat een Churchill, nu er voor Engeland v
weinig eer meer mede te behalen is en de
affaire slechts geld kost, het voorstel doet,
het Mandaat over Palestina aan de Ver. Naties
over te dragen. Maar zal zulks dan niet
een burgeroorlog ontketenen?
Angstige oogenblikken in bet
Circus Knie
Doordat de klem van een kabel brak.
De toeschouwers, die Zaterdagavond in
het uitverkochte circus Knie te Amsterdam
de eerste voorstelling bijwoonden van den.
koorddansenden olifant „Baby", hielden don
adem in toen de dikhuid reeds met de voor-
pooten op de twee dikke stalen kabels
staande een hachelijk moment beleefde; de
klem van den rechterkabel bezweek name
lijk onder het gewicht van het logge beest,
waardoor de kabel enkele decimeters uit
schoot. Het dier bleef roerloos staan als
besefte het het gevaar. Nerveus rolde Rolf
Knie een der in de buurt staande platte
tonnen onder den linkervoorpoot van den
balanceerenden dikhuid, die zich echter niet
van den kabel afwaagde. De muziek speelde
zachtjes door.
Ook Freddie Knie kwam toeschieten, ter-
wijl zijn broer „Baby" bij de slurf pakte
en hem uiterst voorzichtig terugduwde naar
het vaste voetstuk. De kabels werden daar
na opnieuw gespannen en enkele minuten
later volbracht de olifant het kunststuk,
dat 6 jaren van oefening geeischt bad.
