„Kleedt U eens even uit", zei men in A'dam
De postboot „Waddenzee" na twee dagen vlot
Joodsch verzet tegen ontvoering in Palestina
I
NIEUWE UEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 29 JANUARI 1MT
EN WAT MEN ONTDEKTE
WAS ONTSTELLEND
Dat bet er met de brandstoffenvoorziening
verre van gunustig bij staat, weet welhaast
iedereen uit eigen ervaring. Doch eenigszins
anders staan de zaken, waar het de klee-
dingpositie in ons land betreft.
Natuurlijk, vele linnenkasten zijn leeg of
bijna leeg, maar wanneer men op straat zoo
eens om zich heen kijkt, is men zoo licht
geneigd tot de conclusie te komen, dat het
toch eigenlijk, na 5 jaar oorlog en plunde
ring, nog wel meevalt.
Hoe ernstig de toestand intusschen ook
op kleedinggebied is geworden, met name
dan wat het onderzoek betreft, moge blij
ken uit een rapport,, opgemaakt voor den
Centralen Voorzieningsraad te Amsterdam.
Ofschoon de taak van deze instelling zich
beperkt tot het verschaffen van uniformen'
en werkkleeding aan bepaalde groepen van
overheidspersoneel en tot het leveren van
textiel aan gemeentelijke inrichtingen, deed
zich onlangs de kans voor, om met behulp
van het departement een partijtje onder-
kleeren te krijgen. Het leek de gemeente
gewenscht niet met algemeenheden bij den
Minister aan te komen, doch hem concrete
feiten voor te leggen. En zoo gebeurde het,
dat op een morgen, naar we in de „N.we
Ned." lezen, al het personeel van een der
gemeentelijke bedrijven het verzoek kreeg
zich uit te kleeden. Dit verzoek kwam ge
heel onverwacht, niemand was er op voor
bereid.
Het rapport, uat aé cnei van dit bedrijf
aan den Voorzieningsdienst overhandigde,
bewees, dat detoestand nog veel erger was
dan men gedacht had. De menschen hadden
letterlijk geen hemd aan het lijf.
Normale onderkleeding had niemand; wel
waren er heel wat menschen, die hun bo-
venkleeding op bet naakte lichaam droegen.
Schaamte bad de meeste arbeiders en amb
tenaren weerhouden ooit hierover te spreken.
Soms was het ondergoed vervangen door
een zwempak of een turn truitje; enkelen
droegen alleen een voetbalbroekje. Er waren
mannen met afgeknipte pyamabroekjes en
directoirtjes van hun vrouw. Anderen droe
gen vrouwenflanelletjjss. Eén bekende, dat
bij een oud hemd van zijn schoonmoeder
gekregen had. En zegt het rapport bij
degenen, die nog ondergoed droegen, ver
keerde het in zulk een toestand, dat men
eigenlijk alleen van vodden kan spreken.
De toestand, waarin de voetbekleeding
verkeerde, tart eveneens elke beschrijving.
Velen liepen met bloote voeten in de schoe
nen; anderen hadden lappen omgebonden.
Behoorlijke sokken droeg alweer niemand.
De directie schrok dermate van dit rap
port» dat zij ook aan andere takken van
dienst verzocht te melden, hoe daar de toe
stand was. Hij bleek precies even slecht te
zijn. Hier en daar droegen de arbeiders een
onderbroekje, uit een versleten overall ge
maakt.
Bij de politie was de toestand niet beter;v
menige fiere agent te paard bleek niets
Fritzsche en von Papen voor de
zuivering
Bij de behandeling door het Ztiiverings-
hof van de zaak von Fritzsche, werd hem
het zaaien van haat door nazi-pro<paganda
verweten. Ook het doorgeven van het be
richt, dat de ,,Ark Royal" gezonken was,
een jaar voor het geschiedde, rekende men
hem zwaar aan.
Fritsche verdedigde zich door te zeggen,
dat hij 40.000 geallieerde vliegers, die Hitier
wilden doen doodschieten wegens de lucht
aanvallen op Dresden, het leven redde, door
hen tegen 50.000 Duifsche krijgsgevangenen
uit te wisselen.
Von Papen werd gisteren den man ge
noemd, zonder wien Bitter niets was. Het
eenige wat de getuigen décharge zich kon
den herinneren, als pleitend tégen von Papen,
was zijn opheffing van het imiformverbod,
dat Hitiers bruimhemden kans gaf te demon-
streeren.
NOORD-IER SCHE PREMIER BEZOCHT
TWENTHE EN LIMBURG
Gistermorgen heeft sir Basil Brooke, de
premier van Noord-Ierland, met zijn echt-
genoote, een textielfabriek in Haaksbergen
bezocht en in den middag maakte hij van
het vliegveld Twenthe af de aangekondigde
vlucht boven het Ruhrgebied. Hij landde op
„Beek" in Limburg. Gisteravond vertoefde
de buitenlan-dscbe gast in Maastricht, waar
hij diverse autoriteiten, ojn. den Comm. der
Kon., mr dr F. Houben ontving. Vandaag
bezocht de premier de Staatsmijn Maurits
te Lutterade en morgen vertrekt hij weer
naar Ierland.
Het Gem. Electriciteitsnet te Raamsdonk
is van plan het bovengrondsche net te ver
vangen door een ondergrondsch.
anders te bezitten dan zijn uniformbroek
en -jas.
En onder duizenden andere arbeiders, niet
in overheidsdienst zijnde, is de toestand
zeker niet beter. Dat voorts de vrouwen er
vaak nóg ellendiger aan toe zijn en menig
kind wegens gebrek aan kleeding de school
moet verzuimen soms is meer dan de
helft der leerlingen van een klas absent
demonstreert voldoende, dat de kleeding-
nood tot een haast ongekende hoogte geste
gen is. Mogen de betrokken instanties er
daarom voortdurend van doordrongen zijn,
dat ook hier geldt: Wie snel helpt, helpt
dubbel!
'n Nieuwe Katholieke partij?
Naar aanAekkng van een circulaire, onder
teekend om. door oud-min. Weiter en luit.-
gen. b/d Bajetto, waarin „de* Katholieken
van Nederland handhaving der Rijkseenbeid
wenschen en voorts edschen, dat ook zij,
wien bij de stembus vertrouwen is geschon
ken, htm pJoht zullen doen" schrijft „De
Volkskrant", dat de inhoud van het geschrift
in politieke kringen groot opzienbaren ge
wekt heeft, „daar de KVP immer de hand
having der Rgkseenheid op den voorgrond
gesteld heeft".
Deze mededeeling. gecombineerd met de
critiek op de gekozenen der KVP doet vree
zen, aldus vfervoligt bedoeld Kafch. blad, dat
er een poging zal worden gedaan tot stich
ting van een nieuwe Katholieke partijfor
matie.
Een der belangrijkste knooppunten in ons land is op het oogenblik Borne. Want wie Bome
zegt, denkt aan kolen, die hier in kolossale quantums passeeren. Helaas veelal te Iaat!
AMELAND IS ECHTER NOG
ONBEREIKBAAR
De postboot „Waddenzee", die twee dagen
geleden op weg van Ameland bij Holwerd in
het ijs vastraakte, is vannacht vlot gekomen,
maar kon de kust nog niet bereiken. Het
schip koerste door een geul en trachtte een
landingsplaats te bereiken. Am-eland is door
de dikke ijslaag- echter onbereikbaar. Waar
schijnlijk blijft dus niets anders over, dan
te trachten bij Holwerd zoo dicht mogelijk
de kust te naderen, waarna de tien passagfèrs
AMBTENARENSALARISSEN ZIJN
INDERDAAD LAGER.
Min. Beel deelt in de desbetreffende Me
morie van Antwoord aan de Eerste Kamer
mede, dat het Kabinet erkent, dat een vol
ledige aansluiting van de ambtenarensalaris
sen aan het salaris in de particuliere-bedrij
ven niet mogelijk is, doch het meent even
eens, dat het gesignaleerde gevaar, dat zeer
bekwame Rijksambtenaren hun weg naar het
particuliere bedrijfsleven zoeken, niet ge
heel door een zoodanige aanpassing zou. zijn
te voorkomen.
OOK MEXICO KAN NEDERLANDERS
GEBRUIKEN.
De in Nederland teruggekeerde Mexicaan-
sche gezant, generaal Melgar, verklaarde, dat
het handelsverkeer met ons land zich nog
steeds uitbreidt, zoodat de Mexicaansche
regeering overweegt een consulaat in Rot
terdam te vestigen. Voorts zei hij, dat voor
Ned landbouwdeskundigen en technici
plaats is in Mexico. De toestemming tot
evacuatie dient slechts van" Ned. zijde ver
kregen te worden.
VOORLOOPIG GEEN VERSNELLING VAN
DEN GIRODIENST.
Het gemis aan voldoende geroutineerde
arbeidskrachten maakt een verdere versnel
ling dan inmiddels reeds is bereikt van den
girodienst voorshands onmogelijk, aldus ver
klaart min. Vos in de M. v. A. aan de Eerste
Kamer omtrent de P .T .T-begrooting
REBUS ARNHEMS DIACONESSENHU1S
GROOT SUCCES
Op de in de meeste bladen geplaatste re
bus t.b.v. het Opbouwfonds van het Arn-
hemsche Diaconessenhuis kwamen niet min
der dan 168.573 inzendingen uit het geheele
land binnen. De eerste prijs, een ameuble
ment, werd gewonnen door mej. C. C. v.
Beek, Nieuwendammerdijk 119, A'dam N.
De overige winnaars ontvangen bericht.
RECHTER IN SINAASAPPEL
KRAT TERUGGEVOERD
In Palestina en in de Joodsohe gemeen
schappen over de heele wereld is sterk ver
zet gerezen tegen de terroristische daden
van de extremistische Joodscbe organisatie
„Irgoen Zwai Leoemi", inzonderheid tegen
de gijzeling van Britsche autoriteiten.
De „Irgoen" deelde inmiddels mede, dat
twee gijzelaars, nl. majoor Collins en rech
ter Dindham zijn vrijgelaten.
Rechter Windham deelde vanuit een tex
tielfabriek den autoriteiten telefonisch mede,
dat hij volkomen, veilig was. Wel hadden de
terroristen zijn eerbiedwaardige pruik als
souvenir behouden. Later heeft rechter
Windham nog meer aan waardigheid moe-
ENGELANDS PLANNEN MET
OOSTENRIJK.
Lord Pakenham, de Engel sche onderminis
ter van Oorlog, die kort geleden van een
bezoek aan Oostenrijk is teruggekeerd, heeft
in het Hoogerhuis verklaard, dat Engeland
verdere inperking van de grenzen van Oos
tenrijk niet zal toestaan. Het is de politiek
van Engeland, om Oostenrijk tot een onaf
hankelijke staat te maken met de grenzen
van 1937.
ten inboeten, toen de terroristen hem uit de
fadöriek vervoerden in een sónaasappelkrat,
en hem zoo voor een bioscoop neerzetten.
Ook van majoor Coildns werden gunstige
berichten ontvangen.
In het Lagerhuis heeft de minister van
Koloniën gezegd, dat concentratie van het
Britsche personeel en evacuatie van En gel-
sche vrouwen en kinderen ernstig overwo
gen wordt.
Felle protesten van burgemeesters
uit West-Brabant
Tegen te groote centralisatie in Den Haag
voor den wederopbouw.
In de te Roosendaal en Zevenbergen ge
houden bijeenkomsten van burgemeesters
van West-Bratoantsohe gemeenten werd met
klem aangedrongen op meer materialen voor
den wederopbouw in de geteisterde West-
Brabantsche plaatsen en keerde men zich
fel tegen de al te groote centralisatie in Den
Haag van het weder opbouw-werk. De dir-
gen. van de Centrale Directie voor de Volks
huisvesting, dr ir Z. Y. v. d. Meer. die de
vergadering te Roosendaal presideerde, zegde
toe de toewijzing van woningen nader onder
de loupe te nemen, terwijl ook voor vol
doende arbeidskrachten zal worden geeorgd.
over eeci zandbank den wal zouden kunnen
bereiken. De boot ligt thans op een veiliger
plaats, doch de opvarenden brachten reeds
meer dan 48 uur op open zee door.
Ook vandaag kon geen vliegtuig naar Ame
land vertrekken, zoodat het eiland reeds
weer vier dagen geisoleerd is.
DIRECTEUR NEDERL. KAMER VAN
KOOPHANDEL TE BRUSSEL NAAR U.S.A.
Mr H. Zwaresteyn, dir. der Nederl. Ka
mer van Koophandel voor België en Luxem
burg, is op. zijn verzoek per 1 Maart eervol
ontslagen, r.v.m. zijn benoeming als dir. der
Netherlands Chamber of Commerce in New
York Inc. Mr Zwaresteyn zal voor drie
maanden naar New York gaan om de toe
standen aldaar te bestudeeren. Daarna
wordt hij belast met de leiding van het Ne
derl. bureau van genoemde Kamer in Den
Haag. Mr J. F. H. de Keyser wordt zijn op
volger te Brussel.
DE „KOTA INTEN" VRIJDAGAVOND
IN ROTTERDAM VERWACHT.
De „Kota In ten" komt vermoedelijk Vrij
dagavond a.s. te Rotterdam aan met 160 ge
wonde- en zieke militairen en burgers uit
Ned.-Imdië. Zij krijgen bloemen en de Kon.
Mil. Kapel, zorgt voor muziek. Per auto wor
den zij naar de opname-adressen vervoerd,
indien dit mogelijk is. In geval van opname
in een ziekenhuis wordt de familie tijdig
gewaarschuwd. Bij de debarkatie wordt nie
mand toegelaten-.
'T GEHEIMZINNIG TELEFOONGESPREK
TE KOPENHAGEN OPGELOST.
Het geheimzinnige telefoongesprek te
Kopenhagen, waarvan wij in een deel van
onze vorige editie reeds gewag maakten en
waarbij taen minuten voor de ramp werd
opgebeld hoe in geval van een vliegongeluk
gehandeld moest worden, is thans opgehel
derd. Er werd nl. opgebeld door een employé
van een benzinefirma op het vliegveld
Kastrup: Deze was bezig aan het opstellen
van een lijst van telefoonnummers voor ge
bruik in geval van nood.
KINDERBIJSLAG BIJ OVERBRUGGINGS
REGELING GAAT 1 OCTOBER 1946 IN.
Op het verzoek van den Raad van Vak
centrales om de Ove rbi-uggingsre galm g kin
derbijslag va© het eerste kind af met terug
werkende kracht tot 1 Oct. 1946 in te voeren,
heeft minister Drees gunstig beslist.
„Wederopbouw
Eind 1946 werd door den R.V.D. een
enquête gehouden onder burgemeesters
van gemeenten met meer dan 20.000 in
woners, inzake de baldadige vernieling
van openbare eigendommen door 1e
jeugd. Een opgegeven schatting van de
jaarlijksche schade gaf *oor de volgende
gemeenten de volgende getallen te zien.
in Leiden f 14 f 15000, in Delft f 1O.G00.
in Voorburg (Z.H.) f 9000, in Bussum
f 12.500 en in Leeuwarden en Heulen ieder
f4000.
Massa-vergiftiging op vliegveld
Le Bourget
Volgens het Framsche blad. „L'Aube" heb
ben zich 300 vergiftigingsgevallen voorge
daan onder het personeel van het vliegveld
Le Bourget. De politie stelt een onderzoek
in, omdat men vermoedt, dat er misdaad m
het spel is.
OVERBRENGING VAN NED. GRAVEN
UIT DUITSCHLAND.
De Re gee ring heeft in beginsel besloten
om de overbrenging van de stoffelijke res
ten van in Duitschland overleden Nederlan
ders op '9 Rijks kosten te doen geschieden.
Doch eerst dietien de bezettingsautoriteiten
in Duitschland geraadpleegd te worden
Familieleden van indertijd in Duitschland
verplicht te werk gestelde Nederlanders, die
aldaar overleden zijn, kunnen hiervan op
gave doen aan het Ned. Verbond van Gere
patrieerde». postbus 2A te Eindhoven, onder
vermelding van alle beschikbare gegevens.
Voorbarig
In haar antwoord op een der radio*
redevoeringen van prof. Gerbrandy
over Indië had de Regeering opgemerkt, dat
de Volksvertegenwoordiging zich in groote
meerderheid achter haar voornemens had
gesteld. Dit was nu onjuist, In de eerste plaats
school er in de mofce-Ramme meer dan een
uitsluitend zich voegen naar de Regeerings-
politiek, maar bovendien had niet „de Volks
vertegenwoordiging" zich uitgesproken, doch
slechts een deel ervan en wel de Tweede
Kamer.
Volgens de grondwet echter bestaat de
Volksvertegenwoordigingbehalve uit de
Tweede ook uit Eerste Kamer. En van
instemming van de Eerste Kamer met het
Hegeeringsbeleid was nog niet gebleken.
Wij zullen de Regeering deze onnauwkeu
righeid in haar antwoord aan prof. Gerbrandy
maar niet aanwrijven als een nieuwe schen
ding van de Grondwet. Wel kunnen wij bet
begrijpen, dat deze onnauwkeurigheid ver
scheiden en leden der Eerste Kamer niet ge
makkelijk „hgt" en dat zij hun ongenoegen
hierover niet onder stoelen en banken steken.
Wanneer men trouwens de schriftelijke
stukken leest, welke dezer dagen verschenen
zijn en waarin de mondelinge behandeling
van de begrooting voor Overzeesche Ge-
bi edsdeelen in de Eerste Kamer wordt voor
bereid, dan blijkt van instemming - van dit
Hooge College met het gevoerde Regeeringsbe-
leid wel heel weinig.
M deze schriftelijke voorbereiding voert de
oppositie verre den boventoon, en hiertegen
over kunnen zij, die de Regeeringspoiitiek
verdedigen, slechts een zwak geluid laten
hooren. Wat de oppositie in deze schriftelijke
voorbereiding aanvoert, is aanzienlijk meer
dan enkel een schamele .nalezing" van
hetgeen de discussies in de Tweede Kamer
hebben overgelaten. Veeleer is de juistheid
bevestigd van de opvatting, in de Tweede
Kamer verdedigd door diegenen, die ook
daar aan de mondelinge bespreking een
schriftelijke voorbereiding vooraf hadden
willen doen gaan.
Aan voorspellingen willen wij ons niet
gaarne wagen. Dit echter kunnen wij rustig
zeggen, dat deze schriftelijke stukken voor
de Eerste Kamer alsnog een belangrijk debat
over Indië in het vooruitzicht stellen en dat
de minister van Overzeesche Gebiedsdeelen
op hetgeen daar zal worden te berde ge
bracht, maar niet in een verloren half uurtje
zal kunnen antwoorden.
Wenschelijke correcties
De beteekenis van de belastingvoorstel-
len, welke de minister van Financiën
thans bij het Parlement heeft ingediend,
ligt, dunkt ons, voor een belangrijk gedeelte
hierin, dat de minister hierdoor blijk' heeft
gegeven van zijn bereidheid, in het bestaan
de belastingstelsel correcties aan te bren
gen, zoo deze noodig mochten blijken.
Het belastingstelsel is in deze moeilijke na-
oorlogsche jaren- wel bijzonder ingrijpend. Er
moet dan ook des te scherper op worden toe
gezien, dat de druk op de bevolking zoo bil
lijk mogelijk verdeeld is. Dit is een gedachte,
welke instemming verdient, ook al zou men
zich keeren tegen de opvatting, dat de be
lasting-politiek dienstbaar gemaakt mag en
moet worden aan de bevordering van zeer
bepaalde sociale en economische opvattingen.
Hebben wij het wel. dan richten verschil
lende correcties, welke de minister thans in
het belastingstelsel wil aanbrengen, zich
minder op het bevorderen van zulke opvat
tingen dan op het wegnemen van enkele be
zwaren, welke ook door hen worden beaamd,
die zich voor het overige u» de sociaal-eco
nomische opvattingen van den minister niet
thuis gevoelen.
Het is niet prettig, dat de belastingdruk op
ons volk zwaar moet zijn. Het is echter goed,
dat de autoriteiten bereid blijken een open
oog te hebben voor de wenscfaelijkheid om
correcties aan te brengen waar deze noodig
zijn.
Voorlichting uit Indië
Zooals wij reeds gemeld hebben, kan
binnenkort de benoeming van dr J..
Ozinga als hoofd van den Ned.-Ind. Regee-
ringsvoorlichtingsdienst te Batavia tegemoet
worden gezien.
In verband hiermede zouden wij even de
geschiedenis van bedoeld voorlichtings-
apparaat wiïlen recapituleer en, aanvangende
onmiddellijk na de Japansche capitulatie.
Aangezien het oud-hoofd, de heer J. H. Rit-
man, door zijn werkzaamheden tijdens de
bezetting niet in aanmerking kwam zijn vroe
gere functie te vervullen, werd een ander
tot hoofd van de instelling benoemd
Dr. Posthumus, een knap man, die behalve
een prima scheikunde-leeraar en een voor
beeldig directeur van een lyceum op Java,
ook zeer goede artikelen schrijven kon. Als
hoofd van een regeermgs-Voorlichtingsdienst
was hij echter ten eenen male ongeschikt.
Om die reden werd mr K. F. J. Verboeket,
het oud-onderhoofd van den Ned.-Ind. R.V.
D., die inmiddels bij de persafdeeling van
het dep van Overzeesche Gebiedsdeelen te
Den Haag werkzaam was, benoemd in de
plaats van dr Posthumus.
In verband met de omstandigheid, dat mr
Verboeket binnenkort als adviseur aan dr
Van Mook zal worden toegevoegd, moest
wederom naar een nieuw hoofd voor den E.
V.D. te Batavia worden uitgezien.
De keus is thans gevallen op dr Ozinga.
Ongetwijfeld eveneens een zeer begaafd per
soon, die zoowel op organisatorisch hij
was directeur der stichting Ned.-Ind. Rub
berfonds als publicistisch gebied zijn spo
ren reeds lang verdiend heeft. In de journa
listiek heeft dr Ozinga, èvenals indertijd dr
Posthumus. zich echter nooit eerder be
wogen.
Het is daarom, dat wij met gemengde ge
voelens zijn arbeid te Batavia tegemoet zien
en denkende aan de vele onvolkomenheden
in de berichtgeving uit Indië slechts hopen,
dat hij tenvolle aan de hem gestelde eisehen
zal kunnen voldoen.
DRUIVEN MET EEN KOSTELIJK EN"
BIJSMAAK
Een export-firma in het Westen des lands
had buiten de veiling om een groote partij
druiven gekocht en deze in een koelhuis xr
het Oosten doen opslaan om een gunstig
moment voor export af te wachten. Deze
zaak kwam echter aan het licht. De firma
werd veroordeeld tot f 250.boete, doch
ook de druiven en het fust, ter waarde van
121.000.werden verbeurd verklaard.
