(Cmiran
Kolenpositie veel ernstiger dan men toegeeft
Soekawati ten tweede male in Nederland
Niet verontrustend?
Duitsche overlast dient een einde te nemen
LDist 01
WOENSDAG 29 JANUARI 1947
2e Serie. 2e Jaargang vanaf T Mei 1915, No. 537
Abonnementsprijzen
0.26 pei week
1.10» per maand
f 3.25 per kwartaaj
(bij betaling p kwit
verb m a dm.kosten)
Advertentiën t 0.15
per m.m
Bij contract belang
rijke korting
Telefoon n u mm ers
Dir. en Red 2040b
Administratie 2271b
Christelijk-Nationaal Dagblad
0 0 0
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur
Dr E DIEMER
Chef-Redactie
B VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
„Stenluostirl) is abeMeufit
myn l)frt in tejfjenspotl"
FOUTEN IN HET BELEID
WREKEN ZICH BITTER
(Van een onzer verslaggevers.)
Wat wij gisteren reeds wisten en vreesden,
nl. dat de Nederlanders met hun leege kolen
bakken in de Januarikou blij gemaakt zouden
worden met een doode musch. is prompt wer
kelijkheid geworden.
Er is officieel bekend gemaakt, men zie
elders in ons blad dat er deze week kolen-
bonnen worden aangewezen en tenminste op
den eersten bon terstond aflevering zal plaats
hebben
Verschillende kolenhandelaren hebben ons^
in den loop van den ochtend opgebeld' met de
vraag hoe dat nu mogelijk is. Zij zitten nog
met een achterstand van een of twee maanden
in dë-aflevering er zijn er bij, die de
Nov ember toewijzingen nog niet gehonoreerd
kregen en zal er-nu afgeleverd kunnen worden
op den nieuwen bon?
Zooals we gisteren schreven, zijn er inder
daad handelaren, die ..bij" zijn. Dat zijn echter
de heele grooten, de z.g. Staatsmijnbedrijven,
leveranciers der rijksgebouwen. Zij krijgen
groote voorraden in alle soorten en maten toe
gewezen, waardoor zij in staat zijn een zoo
danige verdeeling te maken, ook met behulp
van speciale breekmachines, dat zij ook hun
particuliere afnemers kunnen bedienen.
Maar de middelgroote leveranciers, de zaken
met vier- tot vijfduizend klanten, zitten nu al
weken ,met de leege pakhuizen en zien in ,de
heele kolenafleverjng geen gat meer, daar de
achterstand op de mijnen reeds één maand
bedraagt. Nu kan wel gezegd worden: er komt
een voorschot op de toewijzingen, maar daar
mee heeft men geen kolen. En komen ze er
wel. dan moet eerst de achterstand nog inge-
loopen worden. De crepèergevallen kan men
een mud geven op de nieuwe bonnen, doch'
voor de rest blijft het armoede lijden. Alle
fraaie beloften, toezeggingen en aanwijzingen
ten spijt is de kolenhandel ervan overtuigd, dat
het eind April zal worden voor de res tee rende
bonnen geheel gehonoreerd kunnen worden.
Zoo zitten we dus, midden in de Januari-
vorst, met leege kolenpakhuizen. Het is wel
een fraai staal van ambtelijk beleid. Als ergens
de leus: regeeren is vooruitzien gelogenstraft
werd, dan hier.
De groote fout van de Regeering is geweest,
aldus zeide ons heden een groothandelaar, dat
zij twaalf eenheden brandstof toezegde. Daar
stelde de verbruiker zich op in. Maar men had
aanvoermoeilijkheden, arbeidsconflicten, die tot
stakingen leidden en in ieder geval vorst in
Januari moeten voorzien. Dat zijn dingen waar
men op dient te rekenen. Het waf beter ge
weest als er gezegd was: „We krijgen negen
eenheden, kalmpjes aan!" De handel had dan
Jeans gekregen zich te bevoorraden en aange
wezen kolenbonnen hadden terstond gehono
reerd kunnen worden.
De ergernis is groot: bij de kolenhandelaren,
maar bij de koulijders wel het allermeest.
Het komt ons voor, dat het tijd wordt de
verantwoordelijkheden voor dezen gang van
zaken vast te stellen. Na de ervaringen van
het vorig jaar had men het nü wel kunnen
weten.
Of beleven we volgend jaar nog eens een
herhaling van dit drama?
Deze week kolenbon voor drie
eenheden
De handelaars moeten terstond één mud
v afleveren
Het ligt in de bedoeling in den loop van
deze week waarschijnlijk Donderdag
een nieuwen kolenbon aan te wijizen voor
drie eenheden brandstoffen, waarvan de
handelaren onmiddellijk één mud moeten
afleveren, zoodat de beschikbare voorraad
zoo billijk mogelijk kan worden verdeeld.
(Laten we hopen, dèt er dan ook inder
daad afgeleverd kan worden. We houden,
eerlijk gezegd ons hart vast. Red).
Dinsdag begrafenis van Prins
Gustaaf Adolf
De plechtige begrafenis van den bij de
K.L.M.-vliegramp omgekomen Zweedschen
prins Gustaaf Adolf zal Dinsdag 4 Febr. te
Stockholm plaats hebben.
WEEK HAL,VE ROUW AAN ONS HOF
In verband met het overlijden van Prins
Gustaaf Adolf van Zweden, zal het Hof van
H. M. de Koningin een week halven rouw
aannemen
Prins Bernhard Zaterdag niet
naar Eindhoven
Feestelijkheden aldaar uitgesteld wegens
den Hofrouw.
De feestelijkheden ten bate van de Prins
Bern har ds tich ting te Eindhoven, welke Za
terdag a.s. in tegenwoordigheid van Z.K.H.
Prins Bernhard gehouden zouden worden,
zijn wegens den aangenomen Hofrouw af
gelast en op verzoek van Prins Bernhard,
den beschermheer der Stichting, uitgesteld
tot Mei.
Gisteren arriveerde de heer Soekawati, de „president van Oost-lndonesië", voor de tweede
maal op Schiphol, waar hij behalve door burgemeester d'Ailly werd verwelkomd door
den Oost-Indonesischen „minister van Financiën", den heer M. Hamelink.
ZAL DOOR DE KONINGIN
WORDEN ONTVANGEN
Ten tweeden male binnen een.jaar is in
ons land gearriveerd de heer Tjokorde G de
Rake Soekawati. Kwam h/j eeni^e maanden
geleden als voorlichter van de Malino-confe-
rentie, gisteravond ~stapte hij als president
vafr- den nieuwen staaf Oost-lndonesië uit
het KLM-vliegtuig, dat hem na een voor
spoedige reis van vier dagen uit Indië naar
Nederland bracht.
Ter verwelkoming waren op Schiphol aan
wezig de heeren J. M. Kiveron, secr.-gen.
van het dep. van Overzeesohe Gebiedsdeel en,
dr H. Friedericy en D. Hoorervs van Hey-
ndngen, terwijl ook burgemeester M. A J.
d'Ailly van zijn belangstelling blijk gaf.
Onder de aanwezigen bevonden zich voorts
de heeren M. Hamelink, minister van Finan
ciën van Oost-Indonesië, Ohr. G. Grader en
J. van Grieken, die aan Soekawati tijdens
diens verblijf in Nederland zijn toegevoegd.
Als secr.-gen. van het dep. van Binnenland-
sche Zaken van Oost-lndonesië zal optreden
de hoofdambtenaar B.B., de heer J. Hangel-
broek.
Soekawati verklaarde, zooals reeds ge-
ER KOMT WEER VLEESCH UIT AMERIKA.
De VJ3. stelden voor het eerste kwartaal
van 1947 de exportquota voor vleesch vast.
Nederland krijgt, met de Overzeesche
Gebiedsdeelen 6.5 millioen pond. Het is mo
gelijk, dat het volgend kwartaal de toewij
zing verhoogd wordt.
NOG 1300 VERPLEEGSTERS TE WEINIC.
In ons land zijn momenteel nog 1300 ge
diplomeerde verpleegsters te kort, aldus een
mededeeling gedaan in het Friesche Volks
sanatorium te Appelscha, ter gelegenheid van
de herdenking van het 37-jarig bestaan.
meld, dat het in de bedoeling ligt door
H.M. de Koningin in audiëntie te worden
ontvangen. Na zijn bezoek aan Nederland
zal Soekawati zich naar Parijs begeven, om
aldaar zijn echtgenoote en kinderen te ont
moeten. Gezamenlijk zal dan t.z.t. de terug
reis naar Ned.-Indië -worden' aanvaard.
WORDT E.V.6. TOEGELATEN TOT HET
V RIJKSOVERLEG?
De Ministerraad zal binnenkort beslissen
over de toelating van een aantal centrale
organisaties, waaronder de bedrijfsgroep
overheidspersoneel van de E.V.C., tot het
Rijksoverleg aangaande de ambtenarensala
rissen.
In de Eerste Kamer heeft minister Lief-
tinck als zijn oordeel uitgesproken, dat de
totale actieve geldcirculatie geen verontrus
tende ontwikkeling vertoont. Wat betreft de
circulatie van bankbiljetten, kwam de mi
nister na een ingesteld onderzoek tot de
conclusie, dat deze op 1 Januari 1947, in ver
gelijking met 1 Januari 1939 weliswaar
met 276 procent gestegen was, maar in vrij
wel alle andere landen was in genoemde
periode de circulatie sterk gezwollen, zoo
dat in dit opzicht ons land geen buitenspor
rige ontwikkeling te zien gaf. In een neu
traal gebleven land als Zweden steeg dè
circulatie, der bankbiljetten in deze jaren
nog met 271 procent, terwijl het hier toch
een land betreft, dat in aanmerkelijk gun
stiger omstandigheden mocht verkeeren dan
Nederland.
Het zou echter onjuist zijn, op grond van
de ministerieele mededeeling aan te nemen,
dat daarmede de waarschuwingen tegen het
inflatiegevaar in ons land ontzenuwd zijn.
Daartoe is de vergelijkingsbasis inzake de
circulatie in de verschillende landen te on
zuiver. De Minister heeft dit overigens in
het debat reeds toegegeven, nadat een der
afgevaardigden had opgemerkt, dat het na
tionale inkomen in aanmerking moest wor
den genomen.
Uiteindelijk is hier beslissend de vraag
hoe het staat met de verhouding tusschen
geld en goederen. En dan bedoelen wij met
geld niet uitsluitend het bankpapier dat uit
staat, maar evenzeer het giraal geld. het
welk bij banken, postgiro's e.d. is onderge
bracht en op korten termijn in chartaal geld
kan worden omgezet.
(VTtor vervolg zie pap. 2)
Binnenkort weer expresse
postbestelling
Mkn. Vos heeft im de M. v. A. aan de Be-n-
s»te Kamer medegedeeld, dat als compensatie
voor de opheffing van de Zatendagmiddag-
post bestellingbinnenkort de dienst der
expres9ebestell;n,g -weer volledig wordt inge
voerd en deze stukken dus ook op Zatar»
dajgrntiddog en Zondag worden ^>esteld.
Van de 4>35 weggezuiverde burgemeesters
vervulde slechts een 25-tal op 10 Mei 1940
reeds het ambt.
Voortaan elke 14 dagen één ei
De productie van den Nederlandschen kip-
penstapel nam thans een zocdanigen om
vang aan, dat het mogelijk is dertig eieren
per man per jaar toe. te wijzen. Dat be tee
kent dus, dat het eene ei per veertiendaag-
sdhe periode een vaste verschijning op de
bocinenlijst zal worden.
De bruto-productie van den kippenstapel
is uiteraard grooter, doch 'er gaat eerst een
quantum af voor de industrie, de zelfver-
zorgers en den export, alvorens de verbrui
ker jijn deel krijgt.
NED. VRAAGT WAARBORGEN
VOOR DE TOEKOMST
In een kille, zakelijke sfeer zetten de Ne-
derlandsehe afevaardigden jhr mr H. L. F. C.
van Vredenbureh en dr H. M. Hirschfeld
gisteren in Londen voor de plaatsvervangen
de ministers van Buitenlandsche Zaken van
Amerika, Engeland en Rusland, het Neder-
landsche standpunt inzake het Duitsche vre
desverdrag uiteen. Er was geen sprake van
een levendig debat, of van opwindende rede
voeringen. Rustig en beheerscht lazen onze
afgevaardigden hun toelichting voor; zij ver
wezen vele malen naar de reeds eerder ge
publiceerde memoranda en na afloop stelden
de Amerikaansche en Russische afgevaardig
den eenige practische vragen.
DAT het gironummer van het „Fonds
Noodgebieden" 405.000 is.
DAT de eerste na-oorlogsche voorjaars
reünie van de Kon. Ned. Motorrijdersver-
een. waarschijnlijk op 27 April in Den Bosch
wordt gehouden.
DAT te Deventer de schipbrug door een
stoomboot is vervangen, die kampt met
zwaar drijfijs en
DAT het veer GouderakMoordrecht daar
entegen weer normaal vaart.
DAT de St.-Crt. van gisteren twee -aan
vullingen op het bewakingsvoorschrift 1946,
goedkeuring richtlijnen voor grasverkoopin-
gen en het inscharen van vee en een wijzi
ging prijzenbeschikking linieerwerk bevat.
DAT de Egyptische impresario, Ali Has
san, eind Febr. met de Vereen. Amusements
bedrijven (JanvierHommersonVoormolen)
naar Egypte hoopt te kunnen vertrekken.
DAT de burgemeester van Oisterwijk, J J
L M Verwiel, is bevorderd tot Officier in de
Orde van Oranje-Nassau.
DAT de Belgische grenscontrole bij Esschen
voortaan in den trein plaats vindt, waar
door uitstappen overbodig is.
DAT de scheepvaart op de Zuid-Willems
vaart thans voor de derde maal van dit sei
zoen gestremd is.
DAT Sir Adrian Boult Vrijdag a.s. met
het Concertgebouw-Orkest in A'dam een
extra-volksconcert geeft van „The dream of
Gerontius".
DAT het telefoonverkeer tusschen Neder
land en Roemenië is heropend.
DAT de voorm. commies-chef ter gem.-
secr. van Aalsmeer, C N F v As. is benoemd
tot burgemeester van Wemeldinge.
DAT de bankbiljettencirculatie in de af-
geloopen week met f 7.millioen is ver
hoogd.
DAT het recht tot verwisseling van de ge
converteerde obligatiën der 33Y2 pet. Staats
lening 1947 op 15 Febr. 1957 vervalt.
DAT de Waalwijksche handboogschutterij
„Eendracht Maakt Macht", die op 21 Sept.
j.l. 75 jaar bestond, dit feit op 8 Febr. viert.
DAT een wettelijke regeling van de orga
nisatie en de bevoegdheden van de politie
wordt voorbereid.
DAT min. Beel het naet eens is met de op
vatting van eenige Eerste Kamerleden, dat
de politie uitsluitend uit Rijkspolitie be
hoort te bestaan.
DAT een nieuwe wettelijke regeling t.a.v.
de brandweer in voorbereiding is.
DAT op zeer korten termijn een Staats
commissie tot herziening der Armenwet
wordt ingesteld, welke vooral het collecte-
vraagstuk zal bestudeeren.
DAT ongeveer tegelijk met het wetsont
werp op de materieele oorlogsschaden een
gewijzigd wetsontwerp tot regeling van de
bijdragen wederopbouw publiekrechtelijke
lichamen wordt ingediend.
DAT het ip 1946 uitgebreide Friesche
Volkssanatorium te Appelsga, nu Beatrix-
oord geheeten, een sanatorium voor het §e-
heele Noorden is geworden.
DAT luit.-kol. S. C. F. Maas op 31 Jan. a.s.
zijn functie als hoofd van den Repatriee-
ringsdienst zal neerleggen en
DAT i.v.m. de afnemende intensiteit van
het evacué-vervoer uit Indië 't werk door
een verkleinde organisatie o.l.v. maj. C. van
Bockel zal worden voortgezet.
DAT voor de uitwisseling van Nederl. en
buitenlandsche kunstenaars de K.N.T.V. het
„Ned. Impresariaat" heeft opgericht met als
secretariaat Heerengracht 478, Amsterdam,
Tel. 34937,
DAT gis.teren, 35 j. oud, plotseling is over
leden W. van Hoek, sinds een jaar burge
meester van Wester- en Riethoven.
DAT de violist Willem Noske gisteren van
zijn tournée door Indië op" Schiphol is terug
gekeerd
DAT Koos Vorrink, voorz. der P. v. d. A.,
op 9 Febr. voor het Instituut Emile Vander-
velde te Brussel over „De politieke toestand
in Nederland en de Indonesische kwestie"
zal spreken.
DAT het Uitnemen van de schipbrug bij
Doesburg voor het verkeer in den Achter-
_hoek veel ongerief veroorzaakt.
DAT een wet betreffende het kampeeren
en het gebruik maken door jeugdige per
sonen van kampeerboerderijen en dergelijke
nachtverblijven in voorbereiding is.
DAT de Regeering het onverantwoord acht
de huidige regeling van het invasie-voor
schot aan te vullen met een bepaling, krach
tens welke nieuwe categorieën onder de
werking er van zouden worden gebracht.
DAT gisteren in- het patriciërshuis Wes
terlaan 8 te R'dam een nieuw maritiem te
huis, voornamelijk voor officeren en tech
nici van de koopvaardijvloot, in tegenwoor
digheid van vele autoriteiten is geopend.
DAT B. en W. van Groningen den dienst
van gemeentewerken m.i.v. 15 Febr. willen
splitsen in een dienst voor water- en wegen
bouw en een dienst stadsuitbreiding en volks
huisvesting.
DAT gisteren een ver van Nijmeegsche
luchtbeschermers is opgericht en aan 3000
l^den een oorkonde, terwijl aan 150 leiders
een plastiek is uitgereikt. 12 omgekomen le
den wei-den herdacht.
DAT 100 personen uit Nijmegen aan de
wandel-estafette naar Soestdijk zullen deel
nemen en een huldeboek met de gel uk wen-
sahen der autoriteiten zullen~aanbieden.
DAT-deze rubriek wordt vervolgd op pag 2
Jhr. van Vredenbureh besprak de politieke
aspecten en hij vestigde er de aandacht op,
dat de huidige Nederlandsch-Duitsche grens
onbevredigend is; dat deze grens, in het bij
zonder ten zuiden van den Rijn, het resul
taat is van toevallige omstandigheden en dat
Nederland besliste historische aanspraken
kan maken op de in het» geding gebrachte
gebieden.
(Voor vervolg zie pag. 2)
In Londen werden dezer dagen de schatten
der vroegere Japansche ambassade bij
opbod verkocht. Er waren vazen bij, die
den kenner deden watertanden
Aanhoudende vorst, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Enkele
overdrijvende wolkenvelden, waaruit plaat
selijk wat lichte sneeuw valt. aanvankelijk
zwakke, later weer iets toenemende Ooste
lijke wind. meest strenge vorst.
Z(hi EN MAAN
DONDERDAG 30 JAN.: Zon op 8.25 en on
der 17.22; Maan op 11.43 en onder 1.43.
Woensdag 5 Febr. Volle Maan.