Sobere viering gouden jubileum „Endegeest"
Dhr. J. Schippér over de loon- en prijspolitiek
Prins Gustaaf door de Padvinders herdacht
NIEUWE LEEDSCHE COURANT
4
DINSDAG 28 JANUARI 1947
Stadsnieuvis
Herdenkingssamenkomst en
drukbezochte receptie
„Endegeest" bestaat 50 jaar en dit
feest is gisteren op gepaste wijze ge
vierd. Groot was het aantal autoriteiten
en andere belangstellenden, die aan dit
feit door hun aanwezigheid luister heb
ben bijgezet.
In de feestelijk versderde creatiezaal
had allereerst een herdenkingsplechtig
heid plaats en als eerste spreker trad
naar voren dr C. P. J. Stotijn, genees
heer-directeur van „Endegeest" c.s.:
Dr C. P. J. Stotijn ving zijn rede aan
met een hartelijk welkomstwoord tot alle
aanwezigen, in het bijzonder tot de genoo-
digden en zeide dat een tijdvak van een
halve eeuw thans is afgesloten en dat een
nieuw tijdvak voor ons ligt. Een zoo be
langrijk moment in de geschiedenis van het
gesticht dwingt tot bezinning en spr. meen
de hieraan niet beter uiting te kunnen
geven dan door op dezen dag, die den
overgang vormt tusschen twee belangrijke
perioden, een overzicht te geven over de
geschiedenis van het gesticht, om vervol
gens eenige richtlijnen te wijden aan de
toekomst.
Spr.. ging vervolgens het ontstaan van
„Endegeest" in den breede na vanaf de
eerste plannen en eerste besluiten, om ver
volgens de verschillende niet onbelangrijke
uitbreidingen, welke in den loop der jaren
plaats vonden te memoreeren. De meeste
bijzonderheden daaromtrent hebben wij in
ons artikel van j.l. Vrijdag aan „Endegeest"
gewijd, reeds medegedeeld. Dr Stotijn voeg.
de hier tevens aan toe een lijst van perso
nen. die zich in den loop der jaren voor
„Endegeest" verdienstelijk hebben gemaakt.
Op 27 Januari 1897 werden de eerste pa-
tienten in „Endegeest" opgenomen. Zij
vormden de voorhoede van een groep van
vijftig Leidsche patiënten, die in het St.
Joris-Gasthuis te Delft werden verpleegd.
Op 24 Dec. van dat jaar werd het gesticht
volledig in gebruik genomen en op 31 Dec
1897 bedroeg het aantal patiënten 238, n.l.
121 mannelijke en 117 vrouwelijke.
Spr memoreerde voorts het groote belang
voor de ontwikkeling van het gesticht door
de benoeming van prof. Jelgersma tot hoog
leeraar in de psychiatrie.
Niet alleen voor het wetenschappelijk
werk was Jelgersma van beteekenis. Hij
was bovendien de man, die den stoot gaf
tot de verdere uitbreiding van „Endegeest".
De gedachte, waardoor hij zich liet leiden,
was de vestiging van een psychiatrisch
centrum, waar de verschillende vormen
van geestesstoornissen konden worden be
studeerd. Zoo kwam „Rhijngeest" tot
stand, waarin opgenomen de psychiatrische
kliniek en de stichting voor jeugdige zwak
zinnigen „Voorgeest".
Tenslotte trad dr Stotijn nog in uitvoe
rige beschouwingen over de ontwikkeling,
welke zich de laatste vijftig jaar heeft vol
trokken in de psychiatrische denkwijze en
behandeling, de invoering van persoonlijke
vrijheid en persoonlijk verantwoordelijk
heidsbesef, de werkverschaffing en werk-
therapie, de invoering van de moderne be
handelingsmethoden der insuline-, shock
en cardiazolshockbehandeling, welke
1933 voor het eerst werden toegepast. Later
nog door andere methoden gevolgd, hadden
zij een geheel gewijzigde instelling van den
arts tengevolge. Het medisch therapeutisch
nihilisme hield op té bestaan en voor den
onderzoeker deed zich een onoverzienbaar
terrein van nieuwe problemen voor, waar
over spr. nog nader uitweidde.
De tijd gaat evenwel door en om aan de
nieuwe eischen tegemoet te komen zullen
in Endegeest nog vele veranderingen en
verbeteringen moeten worden tot stand ge
bracht, waaronder spr. allereerst noemde
den uitbouw van het diagnostisch-therapeu-
tisch apparaat. Het behoort tot de taak der
gestichten om tot den vooruitgang der psy
chiatrie bij te dragen en het researchwerk
dient dan ook als een noodzakelijk onder
deel in de organisatie van den gestichtsar-
beid ie-worden ingeschakeld, aldus besloot
dr Stotijn zijn rede.
Burgemeester jhr Van Kinschot, die
hierna het woord voerde, schetste
't kort de wijze van verzorging van de
krankzinnigen in de vroegere tijden, den
ontkeer welke zich op dit gebied heeft
voltrokken en de tot standkoming der
jubiloerende inrichting.
De geesteszieken hebben in den loop
der eeuwen een treurig lot gehad en hun
verpleging was bewaring, medische be
handeling was onbekend. Zij werden
vaak met ergerlijke dwarigmiddelen
toom gehouden, terwijl in de dolhuizen
gemeenlijk alleen gevaarlijke lieden wer
den opgenomen, die door het „groote pu
bliek" als weinig meer dan „wilde die
ren" werden beschouwd.
Het was de Fransche medicus dr Ph.
Pinel, die omstreeks 1800 nieuwe opvat
tingen deed hooren en voor een liefde
rijke en zachte behandeling pleitte, al
dus spr. In Nederland vonden zijn woor
den weerklank en dr Schroeder van der
Kolk was de eerste, die in de Willem
Arntzstichting aan de Agnietenstraat te
Utrecht de krankzinnigenverpleging in
Nederland in nieuwe banen leidde. Bij
zondere belangstelling voor het lot .der
krankzinnigen toonde Koning Willem I.
Staatscommissies werden ingesteld, prijs
vragen uitgeschreven en van regeerin-gs-
wege kwamen voorschriften, die lotsver
betering bevorderden en b.v. ten doel
hadden de krankzinnigen tegen bewa
ring in gevangenissen te beschermen.
Langzamerhand werd dan ook op dit ge
bied een aanzienlijke verbetering ver
kregen.
Vervolgens wees jhr Van Kinschot op
de totstandkoming in 1841 van de Krank
zinnigenwet; er kwam een inspectie,
zoowel van de zijde van de Regeering
als van de rechterlijke en geneeskundige
autoriteiten. Door de wet van 1884 werd
een einde gemaakt aan het ingeslopen
euvel der overbevolking en het aantal
patiënten werd gebonden aan de ruimte,
waardoor het aantal gestichten sterk om
hoog ging en de verbeterde toestanden
stimuleerden de vraag naar opneming.
In Leiden waren van oudsher een aan
tal krankzinnigen in het Leidsche gast
huis in verpleging. Allengs was men
echter tot de overtuiging gekomen, dat
deze inrichting voor krankzinnigen niet
meer geschikt was en zij was daarvoor
buiten dienst gesteld.
De aandrang om ook in Leiden een
gesticht te bouwen kwam in eersten aan
leg van de zijde der Universiteit, aldus
jhr Van Kinschot en in Februari 1891
richtten 120 studenten in de medicijnen
zich tot den Commissaris van de Konin
gin in Zuid-Holland en de Prov. Staten
met een request, waarin de wenschelijk-
heid van een gesticht te Leiden, met het
oog op de belangen der R.U., werden
betoogd. Het gemeentebestuur van Lei
den betuigde natuurlijk zijn instemming
met dit request en leverde een krachtig
betoog, dat een nieuw gesticht in een
universiteitsstad de beste oplossing was
om tot verkrijging van het aantal benoo-
digde plaatsen te geraken.
De inspecteurs van het Staatstoezicht
gaven aan de voorstellen van Leiden
steun, doch de zaak bleef een paar jaar
slepend, maar in October 1894 wendden
B. en W. van Leiden zich wederom tot
het prov. bestuur en thans met gunstig
resultaat, zoodat B. en W. werden uitge-
noodigd uitgewerkte plannen en begroo
ting voor bouw en exploitatie van
een gesticht voor 300 krankzinnigen, pa
tiënten 3e klasse in te dienen, waarvan
de provincie 50 pet van de kosten van
op- en inrichting voor haar rekening
zou nemen.
In de raadsvergadering van 18 Juli 1895
werd definitief tot oprichting van een
krankzinnigengesticht op het landgoed
Endegeest besloten, gevolgd door het
K. B. van 16 Sept. 1895, waarbij de Re
geering haar toestemming verleende en
zoo had op 29 Dec. 1897 in tegenwoordig
heid van talrijke autoriteiten, de officieele
opening plaats.
De krankzinnigenverpleging, zoo zeide
spr., geniet nog niet die algemeene waar
deering, welke de verplegenden tot steun'
kan zijn in hun taak en voor de verhef
fing van hun werk. De krankzinnigen
verpleging stelt aan het personeel hooge
eischen en het altijd opnieuw op tact
volle, geduldige en liefderijke wijze om
gaan met geesteszieken, teneinde hun ge
nezing te bevorderen, hen althans tot so
ciaal gedrag te brengen, is een zware taak.
Zoowel het peil van de verpleging in de
algemeene als in de geestesziekenhuizen,
is zeer ten goede beïnvloed door een ge
degen practische en theoretische oplei
ding van het verplegend personeel.
Dankbaar was spr voor de goede ver
standhouding, welke in de afgeloopen 50
jaar tusschen de gemeente Leiden en de
Provincie had bestaan op het gebied van
deze belangrijke ziekenverpleging.
Ook voor de Leidsche universiteit was
de oprichting van veel belang, en het
was het Leidsche gemeentebestuur steeds
een genoegen, dat „Endegeest" ook kon
bijdragen om den goeden naam van onze
universiteit op medisch gebied hoog te
houden. Tevens wilde spr niet verzuimen
te vermelden den gewaardeerden steun
welke van de verschillende inspecteurs
van het Staatstoezicht werd ondervonden,
terwijl jhr Van Kinschot tevens een
woord van dank richtte tot het gemeen
tebestuur van Oegstgeest voor de mede
werking, welke gedurende de halve eeuw
van dit gemeentebestuur op verschillend
gebied was ontvangen.
Tenslotte kon spr bij dit gouden jubi
leum met voldoening constateeren, dat
alle goede verwachtingen, welke bij de
tot standkoming zijn geuit, ten volle in
vervulling zijn gegaan, hetgeen naast de
gewaardeerde bemoeiingen en steun van
de betrokken autoriteiten in de allereerste
plaats te danken was aan de directie, doc
toren, ambtenaren, ja het geheele perso
neel, waarom een woord van welgemeen-
den dank van de zijde der gemeente tot
allen, die in het afgeloopen tijdvak van
50 jaar dagelijks hun werk in dit gesticht
hebben verricht, hier zeker op zijn
plaats is.
Burgemeester jhr Van Kinschot
besloot zijn rede met den wensch uit te
spreken, dat ook in de toekomst Gods
rijken zegen op het gesticht „Endegeest'
zou blijven rusten.
Zr v. d. Burg bood mede namens patiën
ten en personeel gelukwenschen aan -en
hoopte, dat de commissie Endegeest en de
directeur er in zouden slagen de inrichting
op een steeds hooger peil te brengen.
Zij deed haar woorden vergezeld gaan
van de aanbieding van een tegeltableau, dat
speciaal voor dit doel was ontworpen en
waarop was gegraveerd „18971947, aange
boden door personeel".
Jhr mr v. Kinschot aanvaardde dit ta
bleau en sprak woorden van dank.
Prof. dr E. A. D. E. Carp voerde vervol
gens het woord namens de Leidsche uni-
Ook dit vraagstuk zien in het
licht van Gods Woord
De heer J. Schipper, secr. van het
C.N.V"., sprak gasteravond voor den Leid-
schen Oir. Besturenbond in het gebouw
voor Chir. Soc. Belangen' aan dien Ouden
Singel over het vraagstuk van loonen en
prijzen.
In zijn inleiding merkte spr. op, dat in
tegenstelling met vroeger, niet meer het
bedrijfsleven, maar de overheid de loonen
bepaalt. Namens de Regeering Met mi
nister Beel op 4 Oct. 1946 per radio be
kend maken: stop loonen, stop prijzen.
Op dienzelfden avond kondigde de Re
geering een prijsverhooging voor brood,
boter en melk &an.
De Raad van Vakcentrales heeft zich
hierop in een uitvoerige nota tot den
minister gewend, waarin gevraagd werd,
riiet tot die aangekondigde prijsverhoogin-
gen over te gaan; echter met weinig suc
ces. Zullen we, zoo vroeg spr., in deze
omstandigheden nog om loonsver-
hooging of verlaging der prijzen aan de
Regeering vragen? Immens, wanneer de
prijzen blijven stijgen, beteekent elke
loonsverhooging practisch een loonsver
laging.
Om de hooge prijzen te demonstreeren
noemde spr. het voorbeeld van een wollen
deken, die aan productie 12 gulden kost
en in de winkels voor 22 a 24 gulden te
koop is. Verschillende fabrikanten in de
textielindustrie hebben spr. meegedeeld,
dat een productieverhooging van 15 pCt.
een belangrijke prijsverlaging met zich
zou brengen.
Zijn inleiding besluitend vroeg spr. om
bij de beoordeeling van het belangrijke
onderwerp van loonen en. prijzen rekening
te houden met de volgende feiten, 1. We
hebben in Nederland een geleide econo
mie; 2. de schaarschte aan goederen is
zeer groot; 3. Als Chr. arbeiders hebben
we een groote verantwoordelijkheid
tegenover het Ned. volk.
In de beantwoording der verschillende
vragen uit de vergadering kwam de heer
Schipper tot het tweede gedeelte van'
zijn rede.
Spr. noemde die commissies ter con
trole op de prijzen, die nu in elke Ned.
gemeente zijn ingesteld, zeer goed, om
dat nu ook van de zijde der arbeiders
deze controle kan worden uitgeoefend.
Met klem adviseerde hij, niet alleen
klachten ter vergadering te uiten, maar
die, duidelijk omschreven, nu ook tot de
instanties te richten, die hiervoor in het
leven zijn geroepen.
Distributievaria
Morgen is aan de beurt voor het afhalen
van levensmiddelen-, tabaks- en versnape-
ringenkaarten de letter M.
In de week van 27 Jan.1 Febr. kun
nen aanvraagformulieren voor transport
banden worden afgehaald door bakkers,
kruideniers, beroepsvervoer- en verhuisin
richtingen. Dit geldt eveneens voor ge
noemde agentschappen.
BURGERLIJKE ISTAND.
GEBOREN Catharina G, dr v F Sanders
en E H Schlagwein; Léon G J A, zn v J L
A v Harteveld en M Boeykens; Ineke, dr
v A J Hansen en S Ouwehand; Philippus J,
zn v L de Vet en C Paauw; Catharina, dr
v P Mulder en S Jongeleen; Jacoba P, dr
v A Leget en M Mieremet; Johanna, dr v
L Ravensbergen en A de Romijn; Ester M,
dr v C Broekhuizen_ en C A Wassenaar;
Louis A, zn v A v Brero en J v Soeren!
OVERLEDEN: J Flippo—van Meijgaar-
den, 81 jr; M SlejjsserKoppier, 78 jr.
Tegenover een klacht over de vaak
abnormaal hooge winsten der ondierne
mers merkte spr. op, dat veel onder ne
mingen iin de oorlogsjaren enorme ver-
Mezen hebben geleden. Voorts moeten
bijna alle fabrieksinstallaties belangrijk
worden verbeterd, wil men een moge-
Mjkheid hebben om blijvend te concurree-
ren. Een nauwkeurige controle op de
winsten der groote ondernemingen ont
breekt echter.
In antwoord op de vraag, waarom men
van het C.N.V. niets hoort, terwijl het
N-V.V. op allerlei wijze reclame maakt
met den slagzin: „Met het N.V.V. tegen de
duurte," merkte spr. op. dat in de actie
van het N.V.V. een groot gevaar schuilt.
Men suggereert dat er wat gebeurt, maar
gaan de prijzen werkelijk omlaag? De
factoren, die hiervoor meetellen, liggen
voor een groot deel buiten Nederland en
dus ook buiten de Ned. Regeering. De
jnijnwerkersstakimg in Amerika b.v. is
oorzaak, dat in veel landen van Europa,
ook in ons land, arbeiders moeten wor
den ontslagen wegens gebrek aan kolen.
De duurte kan niet worden bestreden met
het beleggen van groote vergaderingen,
aldus spr.
Doet het C.N.V. nu niets? Zeer zeker,
maar hij zoekt een anderen weg. Het is
voor den Chr. arbeider zaak, al deze din
gen te zien in het Ucht van Gods Woord.
Wat uit dezen chaos worden gaat, weten
we niet. Als Christenen echter gelooven.
we, dat God regeert en ons, ook al lijkt
het soms volkomen verkeerd, leidt door
den poel van dezen tijd naar de eeuwig
heid. God plaatst ons in deze wereld om
ook voor het moeilijke probleem van loo
nen en prijzen te werken, biddend te
werken, met het doel er bovenuit te
komen.
Bij alle moeilijkheden in dit leven,
aldus besloot de heer Schippers, weet de
Chr. arbeider zich veiMg in Gods hand.
Komt er weer een stoutrein
Leiden—Haarlem
Directie der N.S. kan nog niets definitief
verzekeren
Naar de Nieuwe Leidsche Crt
verneemt, is men in de Bollenstreek van
meening, als zou met ingang van 4 Mei a.s.
de locaaldienst op het traject LeidenHaar
lem wederom worden ingevoerd.
In een telefonisch onderhoud, dat wij
gistermiddag met den chef van den Pers
dienst van de Ned. Spoorwegen te Utrecht
hadden, deelde deze mede, dat dit bericht
niet definitief is.
Reeds geruimen tijd is men in de Bollen
streek bezig den zoogenaamden „stoptrein"
terug te krijgen, doch de directie van de
N.S. heeft dit verzoek telkens moeten af
wijzen, omdat de materiaalpositie nog van
dien aard is, dat men bij inschakeüng van
den trein in groote moeilijkheden zou ge-
rakeii. Onze zegsman kon ons echter ver
zekeren daar twijfelden wij toch niet
aan dat de N.S. er naar streven om zoo
spoedig mogelijk aan de werischen van de
bewoners van de Bollenstreek tegemoet te
komen, terwijl de mogelijkheid niet uitge
sloten moet worden geacht, dat in de
zomerdienstregeling ook weer de plaatsen
Heemstede, Vogelenzang, Hillegom, Lisse,
Noordwijkerhout, Voorhout en Warmond
worden opgenomen.
versitaire kliniek. Spr. deed allereerst eei\
greep uit de samenwerking tusschen beide
instituten en noemde die samenwerking
ondanks de tegenstelling der belangen van
beide, een ideale. Boven alle tegenstelhngen
staat het doel: de patiënten te dienen. Dat
de vreedzame penetratie ten bate van het
onderwijs gelukt is, was volgens spr. te
danken aan de medewerking van den ge
neesheer-directeur. Een woord van groote
erkentelijkheid bracht spr. aan den eersten
geneesheer, dr A. W. Borgerhoff Mulder.
Tenslotte hoopte prof. Carp, dat de be
hartiging der belangen bestendigd zou blij
ven en een verdieping en verbreeding zou
ondergaan.
^Mr E. J. M. H. Bolsius sprak als lid van
de Ged. Staten van Z.H., en schepte den
band, die tusschen het Prov. bestuur en de
stichting had bestaan en nog bestaat.
De Prov. Staten meenen nog steeds den
goeden weg te hebben gekozen, toen zij
gezamenlijk met de gemeente Leiden deze
mooie, doch zware taak op zich nam. Moge
ook in de toekomst een prettige verhouding
blijven bestaan en het werk steeds vooruit
blijven gaan, aldus besloot mr Bolsius.
In het Kasteel vond hierna voor genoo-
digden een receptie plaats en onder de
velen die hier kwamen, merkten wij o.m.
op de voltallige colleges van B. en W.
van Leiden en Oegstgeest, den oud-burge
meester van Leiden, mr A. v. d. Sande Bak-
huyzen en A. J. van Gerrevink, oud-burge
meester van Oegstgeest, prof. Carp en mr
Bolsius,,dr R. Verbeek namens de centrale
ver. „Het Ziekenhuiswezen", mevr. de wed.
M. G. Verwey, dr Krantz, namens de Ned.
ver. van psychiatrie en neurologie en vele
anderen. Niet alleen dezen dag, maar on
getwijfeld voor veel langer is „Endegeest",
waar zulk schoon, menschlievend werk
wordt verricht,, in het middelpunt der be
langstelling komen te staan.
TENTOONSTELLING „FRANSCHE
SCHILDERKUNST UIT DE
19DE en 20STE EEUW.
In het Museum De Lakenhal te Leaden
wordt van 29 Jan. 5 Maant a.s. een ten
toonstelling gehouden van „Fransche
schilderkunst uit de 19de en 20ste eeuw"
uit de verzamelingen van de beeren H.
v. B. te Rotterdam en H. P. B. te Den
Haag. De tentoonstelling is dageMjks ge
opend van 10 tot 4 uur.
DICHT BIJ HET VUUR....
Tijdens de zitting van het Kantonge
recht werd Maandag -van een verpleeg
ster haar rijwiel, hetwelk zij in de gang
op slot had neergezet, gestolen.
Leidsche telegrammen
Op .het Rapenburg had gistermiddag
een aanrijding plaats, waarbij de 51-j. F.
C. P. door een personenauto werd ge
raakt en een ernstige hoofdwond opliep.
De 12-j. F. v. d. V. sprong op de Bree-
straat van een rijdende tram. Zij raakte
bekneld tusschen een vrachtauto en de
tram en kreeg een Unkerpolsbreuk.
OP FILMAVOND VAN DE
LUCHTVAARTGROÈP
Er heerschte gisteravond op de Film
en Propaganda-samenkomst van de
Luchtvaartgroep „Swagerman", welke in
den foyer van de Stadsgehoorzaal werd
gehouden, een gezellige stemming. Vooral
de talrijke jongeren, waarvan velen in
padvindersuniform, brachten sfeer in de
met vlaggen en affiches versierde zaal,
die tot in de uiterste hoeken was gevuld.
Na het openingswoord van den heer H.
de Jager, groepsleider, werd de vlag- en
padvinderswet voorgelezen, waarna één
minuut stilte in acht werd genomen voor
de slachtoffers van de vliegramp bij Ko
penhagen. In sobere bewoordingen me
moreerde spr het plotseMng verscheiden
van den Zweedschen Prins Gustaaf Adolf,
dié in de padvinderswereld een 'zoo be
langrijke plaats innam.
Als eerste spreker voerde het woord
de heer W. Stumpel, alg. secr. van den
Ned. Luchtverkennersbond, die sprak
over het ontstaan, het doel en de werk
wijze van de Luchtvaartgroep. Eenigen
tijd voor het uitbreken van den wereld
oorlog bleek reeds groote interesse bij de
jeugd voor de luchtvaart te bestaan, maar
er werd weinig aan gedacht, activiteit
op dit gebied te ontplooien. Men heeft
daarom wegen gezocht om een logisch
verband tusschen de jongenswereld en de
luchtvaart te leggen. Men ondervond alle
medewerking van de diverse instanties
en spoedig kon men overgaan tot het aan
stellen van een hoofdcommissaris van de
luchtverkenners. In den oorlog is de be
langstelling voor dit werk meer en meer
toegenomen en drong het besef door, dat
menschen, die in de luchtvaart wilden
gaan werken, als ze luchtverkenners wa
ren geweest, een grooten voorsprong had
den. Het streven is er op gericht om de
verkenners te laten assisteeren bij het
vliegwezen. In dit opzicht werken alle
betreffende instellingen mede; zoo heeft
de KLM een regeling getroffen, dat twin
tig jongens periodiek een rondje boven
Amsterdam bv. kunnen maken. Zelfs
mogen de jongens eten in de cantine en
met de bussen meerijden. Sinds kort is
oqk contact tot stand gekomen met Frits
4;pen van het vliegveld Ypenburg.
Tenslotte wees spr op de organisatie
van de groepen en gaf hiermede een dui
delijk beeld van het verkennerswerk in al
zijn onderdeden.
Na de pauze sprak de heer J. L. Assel-
bergs. secr. v. d. Vakafd. Modelvliegtuig
bouw der KNVvL, een propagandistisch
woord, waarin hij een nauwe samenwer
king tusschen de onderscheidene vereeni-
gingen noodzakelijk achtte.
Het verdere gedeelte van den avond
werd gevuld met eenige instructieve
films, waaronder vooral de luchtvaart
films (beschikbaar gesteld door de
KNVvL) „De Havilland", „Mosquito" en
„De Vampire" een warm applaus ontlok
ten. De band van de Leidsche Luchtvoor-
trekkers oogstte groote succes. Alle lof
voor de „Swagerman Luchtverkenners",
die het enthousiaste publiek zulk een ge-
noeglyken avond hebben bezorgd.