Bondsconferentie chr.
boeren en tuinders
Dorpsgenooten kwamen op voor eer en recht
De nationalisatie der Engelsche kolenmijnen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
7
DONDERDAG 23 JANUARI 19g
DE BEDRIJFSORGANISATIE
IN DEN LANDBOUW
Het conferentieoord „Birkhoven" bij
Amersfoort, van den Christelijken Boe
ren- en Tuindersbond, wordt niet ge
bruikt voor praatjes voor den vaak.
Thans hield de Bond zelf daar een con
ferentie en de schotels, die den aanwezi
gen werden voorgezet waren niet gemak
kelijk te verteren. Maar ze werden met
smaak gegeten!
De leiding van de tweedaagsche bonds
conferentie, die vorige week Vrijdag en
Zaterdag in „Birkhoven" werd gehouden
was in handen van den voorzitter van
den Chr. Boeren- en Tuindersbond, den
heer Ohr. van den Heuvel.
In de vergadering van Vrijdagmiddag
refereerde de secretaris van den Bond,
mr W. Rip, over „De principieéle en
practische fundeering van de bedrijfs
organisatie in den landbouw".
Spr. gaf eerst een overzicht van het
ontrwerp-Vos, dat gebaseerd is op het be
ginsel der fuinctioneele decentralisatie,
en van de proeve van een ontwerp van
wet van het R.K. Centrum voor Staat
kundige vorming, dat voor de nieuwe
maatschappij-vormen uitgaat van het
s
VERBLIJDENDE BLOEI.
- De Christelijke organisaties van
werkgevers en werknemers beleven
een periode van verblijdenden bloei.
Het C.N.V. is de 120.000 leden gepas
seerd.
De Christelijke Boeren- en Tuinders
bond blijft in de rij der werkgevers
organisaties niet achter. Bedroeg het
ledental vóór den oorlog 18.000 thans
is het, naar de heer Van den Heuvel
ons mededeelde, gestegen tot 24.500,
terwijl nog geenszins een stilstand is
ingetreden.
Bovenal verblijdend is, dat de prin-
cipieele fundeering daarmede gelijken
tred houdt. Op „Birkhoven" zijn al
heel wat goede dagen beleefd. We den
ken hier aan het referaat van Ruppert
en de daarop gevolgde bespreking.
En thans weer het referaat van mr Rip.
Er is belangrijk .werk te doen, ook
voor de velen, die zich tot heden aan
den arbeid onttrokken. Mogen velen
nog gegrepen worden door het Chris-
telijk-sociale ideaal!
V.s
subsidiariteitsbeginsel, om vervolgens
een duidelijke omschrijving te geven van
het beginsel der souvereiniteit in eigen
kring.
Bij de uitwerking van laatstgenoemd
beginsel blijkt, dat er in den Prot. Chr.
Kring verschillende nuanceeringen zijn.
Spr. noemde de richtlijnen van het CNV,
het urgentieprogram van het Christelijk
Werkgevers Verbond, het standpunt van
prof. Dooyeweerd en de programs van
actie der Prot. Chr. partijen.
Voor spr., die hierna zijn eigen visie
op dit belangrijke onderwerp gaf, is het
beginsel der souvereiniteit in eigen kring
de grondslag der bedrijfsorganisatiege
dachte, waarbij positie wordt gekozen
zoowel tegenover de overheersching van
den Staat op sociaal-economisch terrein
als tegenover het liberalistisch individua
lisme.
Zoowel met betrekking tot de verhou
ding werkgever-werknemer als ten aan
zien van de verhouding tusschen de
ondernemers onderling worde naar een
goede samenwerking gestreefd.
De concretiseering van de bedrijfsorga-
nisatiegedachte, waarbij moet worden ge
steund op de vak- en standsorganisaties,
hangt nauw samen met de feitelijke
maatschappelijke ontwikkeling en met
het feit, of men het vraagstuk benadert
HAAGSCHE RECHTBANK
De bollenkweeker J. v. d. N. uit Voor
hout, ontkende beslist dat hij op Zondag
28 Juli in. Sassenheim had ingebroken in
de woning van de fam. W., terwijl zij in
de kerk waren. Sterker nog, v. d. N.
c ..tkende even beslist dien ochtend in
Sassenheim te zijn geweest; hij zat in
de kerk in zijn woonplaats. Het trof
echter slecht, dat een vijftal getuigen
hem in Sassenheim op den bewusten dag
en besproken tijdstip, des morgens om
streeks tien uur, in de omgeving van de
woning waar de inbraak plaats vond,
hadden gezien; één had zelfs met hem
nog gesproken, toen hij toevallig in de
woning kwam, waar v. d. N. aan het in
breken was! De Officier vorderde dan
ook, gezien de vier veroordeelingen, een
jaar gevangenisstraf. Mr M. G. J. Be
vers pleitte vrijspraak, subs, aanhouden
om getuige a decharge te hooren.
B. J. H. B. was ambtenaar bij den
distributiedienst te Noordwijk, en had,
zooals verschillende anderen, in bonnen
geknoeid. Er werden aanvragen valsch
ingevuld etc. De Officier vorderde tegen
verdachte acht maanden gevangenisstraf.
Na pleidooi van mr v. Do nik, werd het
vonnis zes maanden gevangenisstraf niet
aftrek van preventief.
De orgeldraaier G. C. van W. te Hil-
legom, had diefstal gepleegd van ver
schillende goederen. Waar de reputatie
van verdachte niet erg uitblonk, vor
derde de Officier tegen hem tien maan
den gevangenissrtraf.
De knecht P. v.' d. M. uit Leiden,
had in Oegstgeest een fiets gestolen, die
bij de schuur der woning van S. van
Velzen stond. En waar verdachte ook
al eens op den Rijndijk te Leiden een
fiejs had gestolen, vorderde de Officier
een jaar en drie maanden gevangenis
straf. De verdediger, mr P. J. M. Aal-
berse jr. vroeg een psychiatersrapport
in te winnen, doch verdachte zei dat
zulks heelemaal niet noodig was!
J. A. van H. te Hillegom had clan
destien een koe helpen slachten, voor
welk aandeel in het werk de Officier
drie maanden gevangenisstraf vorderde.
Na het pleidooi van mr J. P. v. d. Plas,
veroordeelde de politierechter hem tot
vier maanden gevangenisstraf, waarvan
twee maanden voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd.
van de sociale dan wel van de economi
sche zijde. Daarbij is echter ook van zeer
groot belang, in welke mate de ontwik
keling der bedrijfsgenooten is voortge
schreden.
Op grond van al deze overwegingen
was spr. van meening, dat de verleening
van publiek-rechtelijke bevoegdheden,
waarvan hij voorstander is, zeer geleide
lijk dient te geschieden. Een gezonde
groei moet worden bevorderd.
Op dit referaat volgde een uitvoerige
bespreking, welke in de vergadering van
Zaterdagmorgen werd voortgezet.
Hierbij vond de voorzitter, de heer Van
den Heuvel, gelegenheid op te merken,
dat hét z.i. van belang is om zoo spoedig
mogelijk een sociaal-economische confe
rentie te houden van de Chr. werkgevers-
en ondernemersorganisaties, ook omdat
er ten aanzien van verschillende vragen
geen eenheid van denken is. Daarna be
ginne men met de voorbereiding van een
nieuw Christelijk-Sociaal Congres.
Mr Rip ontwikkelde voorts-enkele vra
gen over de huidige overheidsbemoeiing,
welke z.i. een aantasting van het over
heidsgezag beteekent.
In een uitvoerig antwoord op de ge
stelde vragen en opmerkingen, waaruit
uiteraard slechts enkele punten kunnen
worden uitgelicht, merkte hij ten aan
zien van den opbouw der bedrijfsorga
nisatie op de vak- en standsorganisaties
op, dat hierin een Christelijk-historisch
element schuilt, n.l. dat wat in het ver
leden door overleg is tot stand gekomen
en het tot zijn recht komen van het orga
nisatorisch verband.
Wanneer men de Duitsche origine
haalt uit de verticale organisaties (Wol-
tersom) hoe moet dan het verband zijn
met de horizontale organisaties? Spr.
achtte dit een kwestie van doelmatigheid.
Hier liggen groote bezwaren. Sommige
BRAZILIË VOL LOF OVER NIEUWE
LUCHTLIJN DER K.L.M.
Het eerste passagebureau van de KLM te
Brazilië is gisteren in een monumentaal ge
bouw te Rio de Janeiro geopend. In de toe
komst hoopt men te komen tot een luchtlijn
SchipholMontevideo
De Braziliaansche pers wijdt hartelijke
woorden aan den Ned. ondernemersgeest,
„die den sprong over eten Oceaan doet, op
een oogenblik, waarop het eigen land nog
bloedt uit vele wonden".
UNILEVER-DIRECTEUR VEROORDEELD
De directeur van de N.V. Unilever-Ver-
koopkantoor die wegens het niet nakomen
van de bepalingen van ddstributiewet en
voedselvoorzieningsbesluit twee jaar en drie
maanden gevangenisstraf met aftrek van
preventief kreeg van het gerechtshof te Den
Haag, zag gisteren zijn daartegen ingesteld
cassatieberoep door den Hoogen Raad ver
worpen
Op 22 Februari wordt in Den Bosch de
tentoonstelling „Nederland in oorlogstijd"
geopend. De heer P. Goede, Heezeweg 209,
Eindhoven, ontvangt nog graag gegevens over
het Concentratiekamp Vught.
bedrijfschappen zijn bezig zich te ont
wikkelen tot 9taatjes in den staat.
Aan het slot van zijn beantwoording
gekomen wees spr. op de noodzakelijk
heid van kadervorming, het wekken van
belangstelling in de geheele organisatie
en het zich metterdaad geven voor den
arbeid van den Bond.
Vrijdagavond behandelde de heer H.
J. de Vries, directeur van het Centraal
Land- en Tuinbouwboekhoudbureau „Het
Platteland" te Amersfoort, „De vermo-
gensaanwasbelasting en de land- en tuin
bouw".
Dit uitermate technische onderwerp
gaf spr. in het bijzonder in de discussie
gelegenheid tal van practische vragen op
fiscaal en bedrijfspolitiek gebied te be
antwoorden.
Ramadier krijgt zijn motie
van vertrouwen
Voortzetting van de politiek van Blom
Volgens de laatste officieele cijfers, heeft
de FraiLsahe Nationale Vergadering met 549
tegen 0 stemmen haar vertrouwen uitge
sproken in den nieuwen minister-president,
Paul Raimadfler. 68 Leden onthielden ach
van stemming. nl. 38 leden van de repu-
blikeiinsche vrijheidspartij, 16 onafhankelijk
republikeinen, 3 radicaal-socialisten, 1 M.
R.P.-lid en 10 leden van kleinere partijen.
In zijn rede voor de Nationale Vergade
ring wees Ramadier, sprekend over de
budtenlandsche politiek, erop, dat Frankrijk
nooit zal toetreden tot een blok dat gericht
is op hegemonie en agressie. Dudtschland
mag geen gevaar voor Frankrijk vormen.
Dit is een constante factor in de Fransche
politiek. Inzake Indo-China zei Ramadier,
dat de schepping van een Fransdhe unie
definitief in de plaats kamt van het kolo
niale imperium, maar Frankrijk zal niet
toestaan, dat deze vredesboodschap als een
teek en van zwakheid wordt geïnterpreteerd.
Ten aanzien van de binnendandedhe poli
tiek legde Ramadier den nadruk op de vol
gende punten: 1 voortzetting van de door
Blium begonnen deflatdepolitiek; 2. stabili
satie der loonen; 3. verhoogde productie;
4. voorloopig geen verhooging der belas
tingen.
Tenslotte kondigde Ramadier de .volledig»
persvrijheid in Frankrijk aan, ingaand»
1 Maart as.
ENGELAND TEEKENT VREDESVERDAGEN
VÓÓR 10 FEBRUARI.
De Eng. min. van Buitenl. Zaken, feevii*
zal de vredesverdragen met Italië, Roemenië,
Bulgarije, Hongarije en Finland voor 10
Febr. teekenen.
Frankrijk richt zich direct tot
Big four" inz. Duitschland
De Fransche regeering heeft eèn memo
randum doen toekomen aan de min. van
VAN KETELMUZIEK EN
BOOZE VROUWEN
De folkloristische beweging heeft zich in
de laatste decennia sterk uitgebreid en we
kunnen wel zeggen, dat het beoefenen der
folklore in alle beschaafde landen een natio
nale zaak geworden is.
De folklore bestudeert elke uiting van
het volksleven en vindt o.m. op het terrein
der liefde uitgebreide stof.
Een van de meest verspreide en eigen
aardige gebruiken op dit gebied was b.v.
iemand vereeren met ketelmuziek, d.w.z.
de „gansch onwelkome serenade met
ketels-, buizen- en pottengerammel, hoom-
getoeter, zweepgeklets, belgerinkel, dolle-
mans-geschreeuw en gehuil, waardoor de
opgeruide volksmenigte van het platte
land zich vaak op de ergernis wekkende
personen wil wreken".
Deze gewoonte trof men aan in verschil
lende landen: Nederland, België, Engeland,
Frankrijk, enz. Het hoofdmotief bij dit ge
bruik was in elk land hetzelfde: lawaai-
maken. En het „object", dat de ketelmu
ziek een „serenade" bracht, was een ruziënd
echtpaar, of een trouwelooze verloofde, enz.
Het gerucht hiervan werd spoedig rond
verteld en bij hoorngeschal werden de
medeburgers opgeroepen om ketelmuziek
te maken. En naargelang de volksloop voor
de woning van de(n) gewraakte (n) toenam
steeg ook het helsche kabaal. Wanneer de
politie niet tusschenbeide trad, duurde de
herrie voort 'tot slapenstijd.
Volgens De Bo duurde deze „muziek"
soms tien dagen en eindigde ze pas met
het verbranden van „de beest" (stroopop),
maar soms ook met tractatie op koffie of
jenever. Het laatste bleek een machtig mid
del te zijn; wanneer men den herrieschop
pers spoedig de jeneverflesch toereikte
..viel alles dadelijk stil".
Deze vreemdsoortige ceremonie werd ook
bedreven bij een tweede huwelijk. Daar
voor had men allerlei benamingen, zooals:
„den os rijden of voeren", „den ezel drij
ven", „wasschop houden", enz. Zoo zag
men eens een grijsaard, die een jong
meisje huwde op zijn weg van en naar de
kerk bespot worden door ,een groep men-
schen, die een os meevoerden.
In Zomeren (N.B.) noemde men dezelfde
manier van optreden „tafelen". Dat ge
beurde wanneer van een verloofd paartje,
den een de ander verliet en connecties aan
knoopte met een derde. Het sein tot „tafe
len" gaf men hier door op een lampeglas
te blazen. Van alle zijden stroomden dan
de dorpsbewoners toe en stapelden voor de
deur van de woning van de(n) schuldige,
kruiwagens, mestkarren, enz. op, waarmede
zij waarschijnlijk symbolisch de bruidstafel
wilden voorstellen, die door zijn of haar
gedrag verstoord was. Verder moesten deu
ren en vensters het ontgelden: alles werd
bevuild en ondergesmeerd. Soms werden
de ruiten ingeworpen. Dit gebeurde altijd
op Zaterdagavond.
Op Zondagmorgen volgde dan het hangen
van een strooien pop in den boom, terwijl
aan den voet ervan de werktuigen lagen, die
de gewraakte gewoon was te gebruiken
bij zijn (haar) werk.
Soms hield de gewraakte zich, of hij al te
bed lag. Het volk was evenwel niet te mis
leiden en plaatste dan aan den buitenkant
van het raam brandende kaarsen. Voor de
buitendeur zette men een stok, die door
een stroowisch aan de' deurklink was be
vestigd. Wist de opgeslotene te ontsnappen
of kwam hij gerust naar buiten, dan greep
men hem vast, bond hem voor een poos
aan een boom of voerde hem, eveneens ge
bonden, op een slee de straten door.
Dat ook de vrouwen zich hierbij niet on
betuigd lieten, moge blijken uit het
volgende:
Te Turnhout had een werkman zijn
wederhelft afgerost Hij „viel in handen
der saamgeschoolde vrouwen, die hem een
koord om den hals gebonden. Doch, met het
touw reeds aan den hals, rukte de man
zich los en zette het op een loopen, achter
volgd door heel het grimmige vrouwen-
leger, met zweepen, poken, tangen en an
dere strafwerktuigen gewapend".
In de omgeving van Zutfen wierp men
den vrijer, wien men zyn meisje had afge
troggeld, een strooien hoepel om den hals.
In Friesland werd nooit doller ketelmu
ziek gehoord, verhaalt ons Ter Gouw, dan
toen eens een oude Franeker professor met
een Jonge meid" trouwde, want toen deed
niet enkel de buurt, maar het heele studen
tencorps mee".
Gaan we ver terug naar den tijd der
Grieken en Romeinen, dan vinden wij ver
meld, dat deze volken een tweede huwelijk
versmaadden. De eerste Christenen zagen
in een tweede huwelijk „een gedulde echt
breuk". Zoo mochten de geestelijken in de
4e eeuw b.v. niet het bruiloftsfeest van een
tweede huwelijk bijwonen.
Misschien is, volgens sommiger opvat
ting, voor de „ongewilde serenades" de
oorzaak te zoeken in het oude volksgeloof,
dat aannam, dat bij een tweede huwelijk, de
geest van de(n) eerste (n) echtgenoot de
hertrouwden zou komen kwellen. Vandaar
dat men in lawaaimaken het probate mid
del zig tot verdrijving der kwelgeesten.
De hertrouwden zagen dan in die vreemd
soortige serenades een dienstbewijs, dat ze
moesten beloonen met een fooi!
Later evenwel ging de beteekenis van het
lawaai-maken verloren en veranderde het
karakter van de ketelmuziek in een vijan
dige betooging, die niet alleen bij huwelijks
aangelegenheden gehouden worden, doch
ook bij afkeuringswaardige daden.
In den loop der jaren is ook dit volks
gebruik uitgesleten. v. I.
DRIJVENDE BOK „AJAX" TE THOLEN
De „Ajax", de grootste drijvende hok van
Europa, van de N.V. Holland te Hendrik Ido
Ambacht, is Zondag te Tholen gearriveerd
om bij het herstel van de brug over de Een
dracht in dienst gesteld te worden.
Buitenl. Zaken van Engeland, Amerika en
de Sow jet-Unie, betreffende de problemen,
niet alleen van het Ruhr-, Rijn- en Saar-
gebied, maar ook van den geheel en toekom*
stigen status van Duitschland. Het memo
randum is zoo vertrouwelijk, dat het niet
aan de plaatsvervangers der ministers is
overhandigd.
BLUM NAAR BRUSSEL.
Leon Blum zal morgenavond te Brussel
sproken op de Eimiel v. Velde-herdenking.
OOSTENRIJK KRIJGT DE GRENZEN
VAN 1937.
Te Londen beschouwt men de groote over
eenstemming in zake het vredesverdrag met
Oostenrijk, als een voorteeken van een over
eenkomst, om Oostenrijk zijn grenzen van
1937 terug te geven.
Joego-Slavië roept mil. attaché
in Griekenland terug
Joego-Slavië zal zijn militairen attaché tm
Athene terugroepen en heeft Griekenland
verzocht hetzelfde te doen.
DE GAULLE WEIGERT MEDAILLE.
Generaal de Gaulle heeft geweigerd d«
militaire medaille, welke de Fransche re
geering eveneens aanibood aan ChurchiiD,
Stalin en wijlen President Roosevelt, te
aanvaarden. Als reden gaf hij op. dat het
geen hij voor Frankrijk had gedaan, geen
belooning behoefde.
VLIEGVELD EELDE WEGENS SLECHTE
DRAINAGE GESLOTEN
In de Prov. Staten van Groningen kwam
gisteren de sluiting van het vliegveld Eelde
voor vliegverkeer ter sprake. Namens Gedep.
Staten werd medegedeeld, dat dot een ge
volg was van de slechte drainage. Er zijn
maatregelen genomen om die te verbeteren.
DE VOORUITZICHTEN NIET
ERG BEMOEDIGEND
(Van onzen correspondent).
LONDEN, Jan. Op 1 Januari heeft
de National Coal Board ingevolge de na-
tionalisatiewet de Engelsche steenkolen
mijnen met eenige plechtigheid overge
nomen en hierdoor is de staatje eenige
eigenaar geworden van alle mijnen in het
Vereenigd Koninkrijk, ruim 1500 in ge
tale. De redevoeringen, waarvan de cere
moniën vergezeld gingen, waren evenwel
in mineur gestemd: dat is niet te verwon
deren, want, terwijl de overnemingsda
tum naderde, brak er een steenkolencri-
sis uit, die met den dag ernstiger vormen
aanneemt en waarvan het verloop thans
nog geens^ns te overzien valt.
De nati^alisatie zelf heeft met deze
crisis niets te maken; integendeel, de
mijnwerkers schijnen met het oog op den
komenden overgang van de mijnen in
handen van den staat een beetje harder
te hebben gewerkt, zoodat met een ge
ringer totale bezetting in het afgeloopen
jaar zes millioen ton kolen meer gewon
nen zijn dan in 1945. Dit is echter niet
genoeg gebleken als gevolg van de ster
ker. gestegen consumptie en alle factoren
werken er toe mede, dat de onmiddellijke
vooruitzichten voor den Coal Board verre
van gunstig zijn. Ondanks alle propagan
distische inspanning van de zijde van het
Ministerie van Brandstof en Energie
blijft de toevloeiing van nieuwe, jeugdige
mijnwerkers nog steeds belangrijk ten
achter bij het natuurlijke verloop als ge
volg van sterfte of ouderdom. Aan den
anderen kant is de vraag der industrie
naar brandstoffen voortdurend gestegen.
Het resultaat is geweest, dat de gevorm
de voorraden uitgeput zijn en de in
dustrie over het geheele land vrijwel van
de hand in den tand moet leven. Zonder
overdrijving kan gezegd worden, dat de
toestand in de laatste weken uiterst ern
stig is geworden, vooral in de dicht ge-
industrialiseerde Midlands en. in Lan
cashire.
Verschillende katoenspinnerijen heb
ben reeds he«t bedrijf moeten stilleggen.
Bij de belangrijke alkalifabrieken van
de Imperial Chemical Industries ia
Cheshire is de toestand zeer critiek. Bak
steen en cementfabrieken hebben moeten
sluiten, hetgeen den woningbouw, die
toch al zoo langzaam vordert, natuurlijk
niet ten goede komt. De uitvoer van
cement zal dit jaar met 40 percent moe
ten worden verminderd. Tallooze trein
diensten heeft men moeten opheffen om
brandstof te sparen eenerzijds en ander
zijds om locomotieven vrij te maken voor
het vervoer van steenkool naar plaatsen,
waar de nood het grootst is. Om aan de
dringende industrieele behoeften te vol
doen, heeft men reeds hier en daar voor
huisbrand bestemde kolendepots moeten
aanspreken. Transportmoeilijkheden heb
ben hierbij tot dusver nog geen noemens
waardige rol gespeeld, maar men houdt
zijn hart vast, wanneer men denkt aan
wat de wintermaanden op dat gebied nog
zullen kunnen brengen.
Het zal voor den Coal Board uiterst
moeilijk, zoo al niet onmogelijk zijn, in
dezen toestand op korten termijn verbe
tering te brengen. De geprojecteerde me
chanisatie zal volgens de meening van tot
oordeelen bevoegden in het eerste jaar,
wellicht zelfs nog langer deze ongunstige
factoren niet kunnen opvangen. Voor het
oogenblik is het eenige, wat de Coal
Board kan doen, een beroep te doen op
de mijnwerkers om harder te werken.
Daartegenover staat, dat de Board aan
de mijnwerkers reeds de toezegging heeft
gedaan, om in Mei den werktijd in de
mijnen tot 40 uur per week te vermin
deren.
Voor de aigemeene industrieele voor
uitzichten van het land is deze toestand
uiteraard niet zeer bemoedigend.
SLACHTOFFER VLIEGRAMP „TWENTHE"
TER AARDE BESTELD.
Onder groote belangstelling werd Dinsd?-
de leerling-vlieger W. Bakker.- die b(j hek
vliegtuig-ongeluk op „Twenthe" om het leven
kwam. te Leeuwarden ter aarde besteld. Een
achttal padvinders van de Burmaniagroep
volgde de baar Aan de groeve voerde do
commandant van de Rijksluchtvaartschool
Gilze-Rijen bet woord, namens den min,
van Verkeer.
