Staatkundige eenheid der Prot. Christenen
Journalistieke weerhaan voor het Tribunaal
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 23 JANUARI 1947
Stadsnieuws
De heer A. Warnaar sprak over
den politieken toestand
Voor de A.-R. Kiesvereeniging te
Oegstgeest sprak burgemeester A. War
naar van Hazerswoude over: „De huidige
politieke toestand."
Inzake de anti-these merkte spr op,
dat de staatkundige tegenstellingen, zoo
als die in het Ned. partijwezen tot uit
drukking kwamen en komen, veel reëeler
zijn dan de in de plaats dezer tegenstel
lingen gepropageerde politieke schei
dingslijn: conservatief en progressief. De
voorstelling, alsof de A.-R. partij conser
vatief zou zijn, indien men daaronder
verstaat afkeerig van gezonde ontwikke
ling, is onjuist, terwijl de meening, alsof
progressief een soort staatkundige deugd
zou zijn, ongerijmd is.
Na zijn spijt geuit te hebben over de
niet tot stand gekomen, doch veel begeer
de fusie van A.-R. en C.-H., riep spr de
aanwezigen toe voorbereidend werkzaam
te zijn voor de Staatkundige eenheid van
alle positief Prot. Christenen.
Nadat spr de nederlaag gememoreerd
had van de P v d A bij de laatstgehou
den verkiezingen en daardoor het aftre
den van het kabinet-Schermerhorn, be
sprak de heer Warnaar de noodzaak, die
toen aanwezig was, om een nationaal
kabinet te vormen. Ondanks dit heeft dr
Beel gemeend, een Roomsch-Rood kabi
net te moeten vormen, waartegenover de
houding van de A.-R. partij er echter
een is van loyale oppositie.
Uitvoerig stond spr vervolgens stil bij
de Indische kwestie, waartegen de A.-R.
Iractie een scherpe oppositie moest voeren.
Over de handelspolitiek zeide spr., dat
steun behoort te worden verleend aan
reëele pogingen, welke kunnen leiden tot
vermindering van de handelsbelemme
ringen zonder de middelen prijs te geven
om zoo noodig het bedrijfsleven te kun
nen helpen.
De sociaal-economische politiek be
lichtend was de heer Warnaar van oor
deel, dat een halt moet worden toege
roepen aan de stijging van loonen en
prijzen en dat gestreefd moet worden
naar een bedrijfsorganisatie, welke, toe
gerust met publiekrechtelijke bevoegd
heden, de regelingen, die in de sfeer van
het publieke recht getroffen moeten
worden, uitvoert onder toezicht van de
Overheid. Ook de ouderdoms- en invalidi-
teitsvoorziening dient verbeterd te wor
den.
Aangaande de financieele politiek zei
De off icier enbeëediging
In het verslag van de rede van maj. De-
schrevel bij de beëediging van 10 officie
ren van gezondheid stond gisteren vermeld,
dat deze zou gezegd hebben, dat iedere
militair verplicht is om voorwaardelijk te
gehoorzamen. De aandachtige lezer zal be
grepen hebben, dat dit een zetfout was
en er moest staan „verplicht is onvoor
waardelijk te gehoorzamen".
P. J. RISSEEUW OVER ZIJN NIEUWE
WERK „LANDVERHUIZERS".
Op 6 Februari a.s. zal de schrijver P.
JRisseeuw in de Harmonie een lezing
houden over zijn nieuwe werk: „Land
verhuizers", bestaande uit deel 1: Vrij
heid en Brood, en deel 2: De huilende
wildernis.
De lezing, die door de firma B. de Kier
wordt georganiseerd, draagt als titel:
„Holland in Amerika, de landverhuizers
van 1847 en hun nakomelingen".
LUCHTVAARTGROEP „SWAGERMAN."
Op Maandag 27 Jan. as. zal de Lucht
vaartgroep „Swagerman" van het district
Rijnland van de N.P.V. een film-propa
ganda-avond houden ici dien Foyer van
die .Stadsgehoorzaal. Het doel van dezen
avond is het luchtvaartwerk en speciaal
het luch/fcverkeniniarswerk in Leiden meer
bekend te maken. Vertoond zullen wor
den de kleurenfilm van de ,.Boys Scouts
of America. Senior Scouting" en enkele
luchtvaartfilms, terwijl de heer J. L.
Asselbergs, secr. van de afd. Modelvlieg
tuigbouw der K.N.V.v.L. een causerie zal
houden over: „Modelvliegtuigsport en het
werk der vereeniging."
LEZING OVER DE DARDANELLEN.
Op Donderdag 30 Jan. om 7.30 num. zal
door ds C. D. J. Brandt voor dien Studie
kring voor Intern, verhoudingen, het
Oostetrsch Genootschap in Nederland, de
Studiegroep Leiden van het Ned. Genoot
schap voor Intern. Zaken en de afd. Lei
den van de Ver. voor Intern. Rechtsorde
in het Oostersch Instituut een voordracht
houden oven „De Dardanelles brandpunt
tusschen Oost en West."
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN-' Geertruida E-, dr v. H. A.
Eseling en E. deit Oude. Jantine C. H.,
dr v. H. de Mooij en M. A. A. Geijsman.
Jannetje, dr v. J. Korbee en J. H. C.
Koedijk. Casper, zn v. C. Brussee en C.
van Rijn. Hendrika, dr v. J. van ongeren
en A. J. Distelvelt. Adrianus M., zn van
H. N. Overvliet en E. Mol. Maria J., dr
van C. van der Heijden en T. v. Alpïhen.
Antonius J. J., zn v. B. M. F. Prins en
M. A. Pouw. Pieter R., zn v. H. Laman
en G. van Polanen. Martinus L., zn van
M. L. Mussert en A. J. Baats. Yvonne A.
M., dr van W. J. Klootwijk en W. A.
Korenhof. Marianne C. J., dr van J.
Nieuwenburg en M. W. Poeliehoe. Mar
tinus A., zn v. L. Berkheij en J. M. van
Haelewyn. Jan, zn v. M. Knetsoh en K.
v. d. Plas. Arie J., zn v. G. van Duijven-
boden en J. Guyt. Clara M. M., dr van
J. A. Wolvers en M. Turenhout. Willem
F., zn v. W. F. van Tongeren en C. den
Oude. Willem, zn v. J. W. Jansen en K.
Arvai. Govert A., zn v. G. A. Sierat en
E. Rekooij. Johanna C. A. M., dr van C.
P. M. van Veldhuizen en A. J. Warmer
dam. Anna B., dr v. J. J. de Blanken en
E. E. Knoperts. Jacobus M., zn v. E G.
ót Kamper en P. M. Fortuin.
spr., dat een soberheid in den publieken
dienst geboden is en dat de belasting-
politiek zoodanig gevoerd moet worden,
dat het bestaan der burgers niet in ge
vaar komt.
Nadat spr. ten slotte een lans gebroken
had voor de oorlogsslachtoffers door een
billijker regeling van oorlogsschade voor
te staan en een redelijker verzorging
van de nagelaten betrekkingen, besprak
de heer Warnaar in korte trekken de
buitenlandsche politiek. Hierbij pleitte
spr. voor een samenwerking in den Vol
kenbond met een overigens strikte zelf
standigheid en neutraliteit. Ten slotte
achtte spr. het standpunt der Regeering
inzake afstand van Duitsch grondgebied
en daarbij genoegen te nemen met enkele
grenscorrecties, juist.
Na dit referaat volgde een geanimeer
de bespreking.
Brand in het ketelhuis der
fa Krantz
Het bedrjjf ondervindt geen stagnatie.
Hedenmorgen omstreeks 10 min. voor 8
is brand uitgebroken in het ketelhuis van
de fa. J. J. Krantz en Zn., fabriek van
lakens en wollen stoffen aan de Lange-
gracht.
De brandweer, die o.l.v. den pl.v. com
mandant W. A. Kosten zeer spoedig ter
plaatse was, heeft het vuur met twee stralen
aangetast, waardoor het gelocaliseerd werd.
Doordat olie van de stookinstallatie vlam
had gevat, moest men dit echter met lucht-
schuim blusschen en hierin was men spoedig
geslaagd, zoodat de aangerichte schade be
perkt bleef. Het bleek, dat de ketel vol
komen intact was gebleven, evenals de
olietank.
De oorzaak vanden brand moet gezocht
worden in een lekkage van de oliestook-
installatie, tengevolge waarvan de dampen,
toen deze in aanraking kwamen met de
vuurgang, vlam vatten. Het bedrijf zal door
dezen brand geen enkele stagnatie onder
vinden.
Zooals wij reeds meldden, vond gistermiddag op het plein van de Morschpoortkazerne de
beëediging plaats van tien officieren van gezondheid. Eeir overzicht tijdens de plechtigheid.
Leidsche telegrammen
Gistermiddag is de 24-. A. L." J. v.
D., wonend te Lisse, bij vervoer van een
snijmachinemes van een handwagen
naar een drukkerij, bekneld geraakt, ten
gevolge waarvan het mes twee vingers
van de linkerhand afsneed. De E.H.D.
vervoerde den man naar het Acad. Zie
kenhuis.
Gistermiddag te 4 uur is de 42-j.
monteur C. J. de P. in de remise van de
N.Z.H. bij het uitschakelen van de elec-
trische leiding tusschen twee tramrijtui
gen in aanraking gekomen met den
stroom. De man kreeg brandwonden aan
de handen.
Vanacht zijn als verdacht van po
ging tot diefstal van een auto aangehou
den de 32-j. P. S. en de 19-j. W. M.
Kunst en Letteren
KUNSTKRINGCONCERT
Janine Andrade
Het spijt mij, dat ik de herinnering aan
de ideale vioolklanken moet verstoren door
mij te zetten tot het schrijven van een
recensie. Alsof er na zoo'n concert van
Janine Andrade nog iets te critiseeren valt!
En het is ook niet mogelijk zelfs bij bena
dering in woorden uit te drukken hoe mooi
deze kunstenares viool speelt. Haar linker
handtechniek is volmaakt, haar streek
prachtig en zeldzaam rijk genuanceerd. Zij
slingert moeilijke spiccatopassages als guir
landes de zaal in, zij verbluft met octaven-
en tertsengangen, zij betoovert met haar fla
geoletten en haar con sordinospel. En alles
klinkt even prachtig!
Wat zij als violiste presteert bleek het
duidelijkst na de pauze toen zij werken
van Saint-Saëns, Paganini-Auer en Ries
speelde. In de chaconne van Vitali en de
sonate van Brahms wist Janine ons boven
dien te overtuigen van haar intense muzi
kaliteit en haar gerijpte artisticiteit. Wij
hopen haar spoedig weer te hooren en dan
in een programma, dat ook enkele nieuwere
Fransche werken bevat. Zij is de aange
wezen violiste om een ideale vertolking
te geven van een sonate van Debussy.
Fauré, Roussel of Florent Schmitt.
In Jean Antonietti had zij een voortreffe-
lijken secondant, die als kamermuziekspe
ler uitnemende eigenschappen blijkt te
hebben.
Natuurlijk groot succes en bloemen voor
Janine.
Hennie Schouten
DE GUSBREGHT VAN AEMSTEL
Het bestuur van de Stichting Kunst en
Ontspanning" deelt ons het volgende mede:
Toen gebleken was, dat de voorstelling
van de Gijsbreght van Aemstel op 20 Jan.
j.l. binnen enkele uren was uitverkocht,
heeft het bestuur van K. en O. zich onmid
dellijk in verbinding gesteld met het be
stuur van den schouwburg en den admini
strateur van het Amsterd.-Rotterd^ooneel-
gezelschap, teneinde nog een tweeae avond
voorstelling te organiseeren. De Schouw
burg was nog vrij* op 10 Februari en de
administrateur van de St. AR.T. deelde
mede, dat het gezelschap wel is waar dien
avond in Utrecht moest spelen, maar dat
dat waarschijnlijk verzet kon worden. Er
bestond dus nog kans! Helaas is intusschen
gebleken, dat uitstel van de Utrechtsche
voorstelling toch niet mogelijk was, zoodat
er nu van een tweede avondvoorstelling in
Leiden niets komèn kan, omdat er verder
geen datum was, waarop èn de Schouwburg
èn het gezelschap beschikbaar waren.
Gelukkig kan de uitgestelde schoolvoor
stelling uoorgang vinden en wel op den
lOen Febr. 's middags om half twee. Ook
deze voorstelling is reeds geHeel uitver
kocht; er zijn zelfs tallooze plaatsen meer
aangevraagd, dan- beschikbaar zyn.
Gistermiddag te 3 uur is op het erf
van een perceel aan den Haarlemmer
weg, bewoond door den veehouder J. K.,
door onbekende oorzaak brand ontstaan
in een hoeveelheid van circa 100 balen
stroo, opgestapeld achter een schuur. De
brandweer bluschte het vuur met drie
stralen op de waterleiding. Geen per
soonlijke ongelukken.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
De fabrieksarbeidster J. R., te Leiden,
had diefstal van wol gepleegd in de fa
briek waarin zij werkte. Nu motiveerde
verd. dit met de mededeeling, dat ze zoo
graag ontslagen wilde worden. De Officier
vorderde drie weken gevangenisstraf,
omdat de diefstallen uit fabrieken blijven
voortgaan. De rechter legde twee weken
gevangenisstraf op.
De chauffeur K. van R., te Leiden was
17 jaar in dienst geweest van een fa
briek, en door diefstal van enkele stuk
ken zeep was hij niet alleen zijn baan
kwijt geraakt, doch hoorde nu ook nog
drie weken gevangenisstraf tegen zich
eischen. De rechter veroordeelde tot een
week gevangenisstraf.
De schipper J. B., die voor een conser-
venfabriek tomaten naar Leiden moest
brengen, had er onderweg 400 kg van
weggenomen en verkocht aan een groen-
tenhandelaar. Nu vreesde de Officier dat
het weieens meer gebeurd zal zijn, doch
verd. zei in de meening te hebben ver
keerd, dat hij die 400 kilo te veel aan
boord had. De Officier vorderde drie we-
ken gevangenisstraf. De rechter legdeJoneel
twee weken gevangenisstraf op.
VOORSCHOTEN.
Bij de opening der vergadering van
den gemeenteraad, sprak Burgemeester
C. J. van der Hoeven een Nieuwjaars
rede uit, waarin hij een kort overzicht
gaf van hetgeen op gemeentelijk terrein
is geschied.
In het jaar 1946 werd uitgekeerd: aan
armenzorg f13.000; overbruggingsregeling
f 11.000, steunverleening pol. delinquenten
f 10.000. Voor het consumentencrediet zijn
163 aanvragen binnengekomen, terwijl in
totaal een crediet werd verleend van
f71.600. Spr wees op de toenemende be
langstelling voor de vestiging van in
dustrie in deze gemeente, welke de ver
wachting rechtvaardigt, dat in de na
bije toekomst meerdere industrieën
zich hier zullen vestigen.
Bij de bedrijven is ook weer' een op
leving te bespeuren, ondanks de „strenge
rantsoeneering". De totale gasverkoop
over 1946 is te ramen op 921.225 m3
en de totale stroomverkoop op 999.327 kw.
Het badhuis behaalde in 1946 een
record aan bezoekers, nl. 43.098 burgers
en 17.576 militairen, d. i. totaal 60674 be
zoekers.
De burgemeester sprak zijn waardee
ring uit voor het vele en het moeilijke
werk dat verricht was door de woning
commissie.
In het afgeloopen jaar werden in totaal
222 vestigingsvergunningen afgegeven,
terwijl er 117 verhuisvergunningen bin
nen de gemeente werden verstrekt. In
het laatste kwartaal van het afgeloopen
jaar zijn weer 48 gezinnen aan woon
ruimte geholpen. Van de nieuw gebouwde
woningen zullen de eerste acht binnen
kort worden bewoond, terwijl aan den
bouw van de overige 20 hard wordt
gewerkt.
De Burgemeester voelde zich dan ook
gedrongen een woord van hulde te bren
gen aan de ambtenaren en memoreerde
tenslotte dat voor onze gemeente en haar
inw. het jaar 1946 toch wel van uitermate
groot belang is geworden door de vesti
ging van het Marine-opkomstcentrum,
een inrichting, die den toets der critiek
ten volle kan doorstaan. Met vreugde
heeft spr mogen constateeren, dat de
wederzijdsche verhoudingen tusschen
Marine en gemeente van zoodanigen aard
zijn, dat daaruit geboren is geworden
een streven om elkanders belangen zoo
goed mogelijk te behartigen.
Uit een overzicht der bestede bedra
gen in deze gemeente door het opkomst-
centrum is gebleken, dat in het afgeloo
pen jaar was besteed een bedrag van
f 121.492,76 of gemiddeld per maand een
bedrag van ruim f 10.000, terwijl aan
armlastigen totaal 12.500 gratis maaltij
den zijn verstrekt.
De heer D. Limburg beantwoordde deze
rede namens den Raad en zeide, dat deze
gaarne wil meewerken aan den opbouw.
Hierna was de afwerking van de agen
dapunten aan de beurt. Deze werden vlot
afgewerkt. Behalve enkele opmerkingen
van den heer Sirks (P v d V), gingen
zoowel de kasgeldleeningen, de voorloo-
pige garantie voor de Ver. tot IJsbestrij-
ding, als de wijzigingen van de reke-
ningcijfers over 1943, onder den hamer
door.
Uitgaande van de afd. Voorschoten
van den Ned. Chr. Bond van Overheids
personeel, is een vergadering gehouden
met het personeel van „Nieuw Voordorp",
in één der zalen van het1'gebouw, ten
einde te pogen het personeel georgani
seerd te krijgen in een vakgroep van
bovengenoemden bond.
De hees C. de Bruijn, van Den Haag,
hoofdbestuurslid, heeft in deze vergade
ring het doel der vakbeweging in het
algemeen uiteengezet, waarna hij aan
toonde, dat ook op het terrein der vak
beweging de Christen een roeping en
taak heeft.
Hierna volgde een uiteenzetting van de
taak. der Vakgroep „Opvoedingswezen".
Een geanimeerde bespreking volgde en
het resultaat was, dat elf leden zich spon
taan als lid opgaven. Gepoogd zal wor
den één der leden opgenomen te krijgen
in het bestuur der afdeeling.
Een woord van warmen dank werd ge
sproken tot den directeur van Nieuw
Voordorp, die gezorgd had, dat het per-
cnnoai der inrichting deze vergadering
I kon bijwonen.
ANTI-MILITARIST EN SS-ER
TEGELIJK
(Van een onzer verslaggevers).
De journalist L. F. Fletterman, eertijds
redacteur aan „Het Vaderland" had in den
bezettingstijd de zijde van den vijand ge
kozen. Hij werd lid van de NSB, de SS,
Landwacht, Volksdienst en Winterhulp, en,
zooals hij zelf ter zitting voor het Haagsch
Tribunaal verklaarde, had hij gemeend vol
ledig aan Duitsche zijde te moeten gaan
staan, juist toen de Duitsche nederlaag na
Stalingrad in het zidht kwam. Zoodoende
trad hij toe tot de S.S.
Hij was in 1941 begonnen met zijn werk
zaamheden voor den N.V.D., waar hij hoofd
van de persafdeeling werd, doch ontkende
Distributievaria
Morgen zijn aan de beurt voor het afhalen
van levensmiddelen-, tabaks- en versnape-
ringenkaarten de letters J en K t/m Ke.
Voor schoenenbonnen de letters S, T, U
en V. Deze uitreiking vindt plaats in het
Stadhuis, ingang Breestraat, naast het bor
des.
De kantoren zijn geopend van 8.3011.45
en van 1416 uur.
Inlevering voor detaillisten, enz.:
Donderdag: 8.30 uur codenummers 5001
3025; 9 uur 5026—5040; 9.30 uur 5041—5055;
10 uur 5056—5070; 10.30 uur 5071—5085; 11
uur 50866000; 911 uur instellingen en
van 1416 uur fabrikanten.
Werkgevers, wier naam begint met de
letters U t/m Z moeten morgen de aan
vraagformulieren voor bijzonderen arbeid
inleveren.
In de week van 20 t/m 25 Jan. a.s. kun
nen op de bekende zittingsdagen aanvraag
formulieren voor transportbanden worden
afgehaald door melkboeren, slagers, visch-
venters en overig eigen vervoer.
lid der NSB te zijn geworden. Daar voelde
hij niet voor. Zijn NSB-erschap heette een
automatisch gevolg van zijn toetreden tot
de S.S.
Typeerend was de verklaring, dat hij als
anti-militarist geen uniform wilde dragen,
en daarom ook niet met wapens wilde om
gaan. Hij had geweigerd den eed van trouw
op den Führer af të leggen, doch ontving
wel het bloedgroepteeken A.
Besch. zeide, dat zijn vrouw tegen de Sep
temberdagen van 1944 dreigbrieven had ge
kregen, en om die reden was zij met de drie
kinderen naar Duitschland gevlucht. HIJ
zelf bevond zich tijdens de capitulatie In
Doorn en werd daar gearresteerd, waarna
hij in de Harskamp werd ondergebracht. Hij
had een Duitsch rijbewijs ontvangen na een
cursus in Nijmegen te hebben gevolgd. Voorts
verklaarde hij geen dienst te hebben gedaan
als hulp-landwaChter, omdat hij daar geen
tijd voor had. Bij de S.S. had hij geen rang
bekleed. <f^*.
Het Tribunaal heeft F. interneering
legd tot 1 Mei 1947, een bedrag van f 2700.
verbeurd verklaard, terwijl hij tevens uit de
kiesrechten werd ontzet.
HAAGSCHE RECHTBANK. -
De koopman C. V. te Oegstgeest had
zich in verband met gepleegde ver
duistering voor de rechtbank te ver
antwoorden. De Officier vorderde tegen
verdachte acht maanden gevangenis
straf.
De smid F. G. van S. te Leiden had
goederen in zijrn huis, die van diefstal
afkomstig waren. Zij waren gehaald1 uit
de woning van een joodsche familie, die
in bezettingstijd had moeten vluchten*
en voor wie de goederen door een ken
nis in bewaring genomen zouden worden.
Volgens verdachte had hij niet geweten
dat het met de goederen niet in orde
was, doch de Officier vorderde na ge
tuigenverhoor drie maanden gevange
nisstraf.