„Wie thans den Führer verlaat is een hond"
't Verklaarde
Ned. walvischvaarders met den nek aangezien
Republikeinsche ophitscampagne duurt voort
nieuwe leidsche courant
maandag 30 december 19i»
LEEST MEN OP BORDEN
IN BERLIJN
(Van onzen medewerker P. O. Evers).
„Ja, mijnheer, ziet U, in den oorlog kreeg
ik thuis nog voldoende eten. Nu is het vrede
en heb ik honger," aldus de woorden van
een ongeveer tienjarig jongetje in de omge
ving van Dusoeldorf, die ik betrapte bij
het stelen van wat groente.
In den loop van November jj. belegde de
Engelsohe Voedselcommissaris van het Ruhx-
gebied een conferentie om de pers mede-
deeling te doen over de voedselsituatie in
zijn gebied. Ik vond dat er aan cijfermate
riaal geen gebrek was. Ongeveer 1500 Cal.
per dag per persoon, bonnen steedis te hono-
reeren, zeker geen overdaad, maar uit te
houden. Wat het honoreeren van die bonnen
betreft hebben zich in de laatste maanden
nogal eens moeilijkheden voorgedaan blijk
baar, want vele malen was ik er getuige
van, dat de zelfs voor onze begrippen uit
de bezettingsjaren lange queues voor levens
middelenzaken in het Ruhrgebied lang niet
altijd konden worden bediend. Volgens be
voegde Engelsche zegslieden zouden belang
rijke hoeveelheden voor de distributie be
stemde artikelen door de bevolking worden
achtergehouden om deze in die zwarte markt
te brengen. Hier werden alle mogelijke maat.
regelen tegen genomen, doch stond de pqli-
tie vaak voor een hopelooze taak. Hoe het
ook zij, lang niet altijd is voor ieder be
schikbaar, waarop hij volgens zijn distri
butiekaart recht heeft.
Tn de omgeving van het zwaar geteisterde
Dortmund trof ik een officier van het
Zweedsche Roode Kruis. Duizenden Duitsche
kinderen worden door deze prachtige instel
ling gevoed en vele extra pakketten teT be
schikking gesteld voor personen die daarvoor
het meest in aanmerking komen.
„Wij doen alles wat in ons vermogen ligt
om den nood zoo veel mogelijk te lenigen,
maar bij een bevolking van ettelijke mil-
lioenen in dezen sector, ziet U
Op desbetreffende vraag antwoordde hij
mij: Wij zitten hier als het ware op de kolen.
De autoriteiten verlangen een zoo hoog mo
gelijke productie, maar wat kan men ver
wachten van mijnwerkers, die naar verhou
ding tot hun zwanen ajrbeid veel te weinig
voeding krijgen. Daarbij komen dan nog de
toestanden „thuis." Hun gezinnen tusschen
de puinhoopen, te kort aan kleeding, te wei
nig gas, te weinig licht en een teveel aan
t.b.c.. vooral onder de jongere kinderen. Dat
alles mag niet bepaald een stimulans heeten
om de menschen tot hoogere productiviteit
aan te zetenIu hooge mate ontevredenheid en
de gevolgen doen zich ook zeker op politiek
terrein geldenHet Hi tier-regiem bracht hun
veel ellende, maar hoe leven zij. nu onder
hun buitenlandsche meesters. De eenvoudige
massa brengt de schuldvraag van dit alles
niet in het geding. Zij maken slechts een
vergelijking tusschen toen en nu. Hoe staan
zij er voor en wat brengt de toekomst.
Volgens den Zweedsohen zegsman, die
sedert geruimen tijd in Duitschland werk
zaam is. moet de nazigieest in zijn gebied
nog duidelijk merkbaar zijn. Ondanks
groote activiteit van de Britsche Intelligence
Service vinden er nog steeds bijeenkomsten
plaats; o.a van oud-leden der voormalige
Hitier jugend. Zij blijven trouw aan hun
leider en- trachten op de meest geraffineerde
manier „afvalligen" te hekeeren en terug te
brengen tot de eenige „idee", die hun vader,
land er weer bovenop kan brengen.
In Berlijn, Hamburg, Keulen, Dusseldorp,
vrijwel in de geheele Britsche zone heb ik
de met primitieve middelen aangebrachte
opschriften gevonden., zooals in den aanvang
van dit artikel bedoeld. Los van alle lezin
gen, die over het hedendaagsche politieke
leven in Duitschland .in de Nederlandsohe
pers gepubliceerd worden, ondanks de acti
viteit van de nieuwe groote Duitsche par
tijen onder leiding o.a. van den ras-demo
craat Jozef Kaiser van de C.D.U. en den
S.PD.-man,, dr Schumacher en alle geluiden,
doe de suggestie zouden kunnen bijbrengen,
dat het nazidom tot het verleden behoort,
moet ik op grond van al hetgeen ik op mijn
laatste trip heb mogen zien en hooren, ver
klaren, dat het Nazidom nog existeert, niet
dood is, doch integendeel terrein wint, nii§t
in het minst bij de jeugd. De jarenlange Göb-
bels-prediking, de heilig verklaring van den
Duitschen „Uebermensch," hun ingevreten
overtuiging het „alleen en beter kunnen,"
daarbij voor oogen de toestanden in de demo
cratische landen op het oogemblik en hun. hui
dige levensomstandigheden in de .Heimat"
zijn als argumenten naar voren te brengen om
hun geloof in de totalitaire idee te blijven
belijden. Dat is het Duitsche gevaar, een
grooter gevaar, dan wij ons na het teekenen
van de wapenstilstandvoorwaa rden in het
algemeen realiseer en. Wij kennen toch zoo
zoetjes aan wel dten Pruisischen geest. Wij ken
nen toch het verloop van iedere Duitsche
nederlaag in de geschiedenis. Duitschland
heeft gecapituleerd, Duitschland heeft tij
delijk de wapenen neergelegd. Duitschland is
kapot, maar Duitschland leeft tusschen zijn
meesters met twee gezichten verder, waar
van het eene de bekende traditie voortzet
met een overdaad aan vriendelijke attenties
en kruiperige gehoorzaamheid.
(duitschland) uitzicht
Op Ameland vertoefden reeds meer dan twe^ weken 29 menschen, die dringend naar het
vasteland moesten. Gisteren heeft de motorstrandreddingboot „Abraham Fock" van Hollum
uit den tocht gewaagd en zonder ongelukken als gevolg van het vele drijfijs, bereikte
men zijn doel.
„JALOUSIE DE MéTIER"
IN HET SPEL?
Het agentschap >rBel)ga" verneemt udt
Kaapstad, dat men onder de walvischvaar
ders een sterken wrok kan waarnemen in
verband met de aankomst in de Zuidelijke
IJszee van de Nederlandsohe expeditie voor
walvischvangst.
De landen, die de walvischvangst beoefe
nen, hebben hun specialisten veraocht zidh
niet bij de Nederlanders aan te sluiten en
dezen hebben dan ook iedere hulp gewei
gerd. Meer dan de helft der jagers van de
expeditie zijn Nederlanders, die dit vak nog
nimmer hébben uitgeoefend. De oorzaken
van den wrok der belanghebbende naties
zijn de volgende:
De Nederlanders interesseeren zich voor
de walvischvangst, terwijl deze, tengevolge
van het uitsterven der dieren met den
ondergang bedreigd wordt. De Nederland-
sche expeditie heeft ten doel minstens 16.000
ton olie naar Nederland mede te voeren,
waarvoor ongeveer l.OOü tamelijke groote
walvdsschen vereischt worden. De Neder
landers hébben de walvischvangst sedert
meer dan twee eeuwen niet meer beoefend
en hoewel hun behoeften aan vetten en
oliën zeer belangrijk zijn, rechtvaardigt
zulks niet het zenden van een groote expe
ditie naar de Zuidelijke Pooizee. Het gevaar
voor uitsterven van de walvissdhen is veel
ernstiger dan algemeen wordt aangenomen.
In sommige kringen vraagt men zich af af,
bij het huidige tempo, waarin de dieren
gedood worden, het nog mogelijk zou zijn
in het aanstaande seizoen een expeditie van
eenigen omvang te organiseer en
Van de zijde der Nederlandsohe Maat
schappij voor de Walvischvaart wordt in
verband met het bovenstaande bericht op
gemerkt, dat het onbegrijpelijk is waarom
er sterke wrok zou bestaan tegen de „Wil-
leiji Barendsz-expeditie", tenzij men het in
zekere kringen wellicht niet aangenaam zou
vinden, dat de. expeditie, ondanks aanvan
kelijke bezwaren van Noorsche zijde, zee
heeft gekozen met een bemanning, die de
sporen in de walvischvaart ruimschoots
heeft verdiend.
Wat het gevreesde uitsterven der wal-
visschen betreft, wijst de maatschappij er
op, dat juist om dit te voorkomen de re
geeringen der landen, die aan de walvisch
vangst deelnemen waaronder Nederland
de handen ineen hebben geslagen en op
een internationale conferentie maatregelen
hebben getroffen om de vangst te reglemen
teeren.
Indien de volgens dit Belga -bericht zoo
onvakkundige Nederlanders de productie be
reiken, die zij zich voorstellen en indien
dit eveneens zou geschieden door de 13 an
dere expedities, die ter walvisohvaart door
andere landen zijn uitgezonden en op het
oogenlblik ook in de Zuidpoolgebieden rond-
kruisen, dan blijft hun gezamenlijke vangst
nog ver onder het totaal, dat die biologen
toelaatbaar achten.
Op 21 December werd de stad Kainan in Zuid-Japan door een aardbeving grootendeels
verwoest, waarbij een groot aantal dooden te betreuren viel. Na de ramp ging men met
man en macht aan het werk om nog te redden, wat er te redden viel.
NED. MINISTERS ZOUDEN 'N
„BOOS" PLAN HEBBEN
Op Kerstdag sprak admiraal Finke vanuit
Batavia tot Iflfct Moederland. In zijn rede
zeide hij ojn., dat op dat oogemblik. twee
maanden nadat de wapenstilstands-overeen
komst tusschen die Nederlanders en de In-
heemschen was gesloten, de republikeinsche
„generaal" Soedirman zijn troepen de or
der oui het vuren te staken, nog steeds ndet
gegeven had.
Weinig had admiraal Pinke kunnen ver
moeden, dat Soedirman den volgenden dag
precies het tegenovergestelde zou doen: in
een radio-rede spoorde hij de republikein
sche eenheden aan den strijd tegen de Ne
derlanders voort te zetten en wij meldden
het reeds In ons blad van Zaterdag jl.
alle beschikbare troepen naar het Tront te
zenden.
Geheel passend in deze oplii ts - campagne
meldde gisteren het republikeinsche pers
bureau „Amtara". - „diat de commandant van
de Nederlandsohe strijdkrachten, gen. Spoor,
een plan had uitgewerkt oo de republi
keinsche regeering met geweld omver te
werpen". Het plan-Spoor zou, volgens be
doeld persbureau, den steun hébben van een
aantal Ned. ministers en zou worden uitge
voerd met behulp van groepen, zich bevin-
d-nde in die streken, welke in handen der
republikeinen zijn.
Zonder ons er overigens over te verwon
deren, wanneer gen. Spoor wérkelijk zou
toeslaan het geduld raakt eens uitgeput
lijkt ons de verklaring van „Antara" zon
der meer een dwaas gerucht. Een gerucht,
dat ook in Rusland reeds werd opgeblazen,
gezien de toespraak voor Radio-Moskou, döe
een commentator hield naar aanleiding van
„de voortdurende landing der Nederlandsche
troepen in Indië".
Met spanning wachten wij de komende
diagen af.
Sloterdijkmet 1000 man naar
Indië vertrokken
Ruim 1000 manschappen zijn Zaterdag
avond met de „Sloterdijk" uit R'dam naar
Indië vertrokken, w.o. 47 officieren. Zij ma
ken deel uit van het depot nazending N.O.I.,
van het corps A.T. 15de compagniet, de 31ste,
32ste en 33ste hulpverbandplaats, de 30 en
31ste bloedtransfusiegroep, alsmede enkele
chauffeurs van de R.I.M.I.
Met treinen en auto's waren de verschil
lende onderdeelen gekomen uit Gorkum,
Schoonhoven, Soesterberg, het kamp van Mill
en Woudrichem. Ook vertrok er een contin
gent uit Rotterdam.
BURGEMEESTERSBENOEMINGEN.
Benoemd tot burgemeester van Oldebroek:
mr dr J. H. Luiting Maten, te Rhenen; van
Grootebroek: P. J. Cramwinckel te Wierin-
germeer; van Berghem: J. J. J. van den
Akker te Noordwijk; van Standdaardbuiten;
J. J. A. van de Riet te Groenlo; van St.
Maarten: P. J. Korver te Winkel; van Lisse:
mr W H J M Lambooy, thans burgemeester
van Eysden; van Leusden en Stoutenburg:
M J E Kwint, thans burgemeester van Bar.
woutswaarder, c.a.; van Huizen: mr P van
Driel te Haarlem; Van Woudenberg: J A Ho-
sang te Blaricum; van Heerewaarden
Wolters te Voorst; van Budel: A G J Ras,
aldaar; van Hooge en Lage Mierde: J J W
van der Burg te Hilvarenboek en van Noord-
gouwe: Z Cornells, aldaar.
ZES JEUGDBONDEN WEIGEREN
SUBSIDIE.
De volgende bonden deelden den minis
ter van O., K. en W. mee, dat zij voor de
jaren 1946 en 1947 geen staatssubsidie wen-
schen te ontvangen. De Ned. Bond van J.V
op G.G., de Bond van Meisjesver. op Geref,
Grondslag, de Bond voor Gereform. Jeugd
organisatie, de Bond van Ned. Herv. Jonge-
lingsvereenigingen op G.G., de Bond van
Chr. Gref. J.V. en de Bond van Chr. Geref.
Meisjesvereenigingen.
De weigering is gebaseerd op de overwe
ging, dat de staat niet tot taak heeft om d<
geestelijke en principieele vorming der
jeugd te steunen, terwijl de bonden voorts
bezwaar hebben tegen staatstoezicht
contróle op hun werk. die uit de subsidiee-
ring zouden kunnen voortvloeien. Zij acht
ten het ten slotte onverantwoord in dezen
tijd van groote tekorten een beroep op de
staatskas te doen. v
Als Bevin constateert, „dat Duitschlands
herstel minstens een generatie zal duren"
men óók rekening heeft te houden met
het psychologische feit, dat de Duitschers
vermoedelijk alleen spijt hebben, dat zij den
oorlog verloren en derhalve een sluimerende
revanche "-gedachte in een meer acuut
stadium kan treden, zift het Duitsche vraag
stuk er uit als een onoplosbare puzzle. Bij
de oplossing daarvan moet men de oorzaken
onder de loupe nemen, die den .oorlog deden
ontstaan en dan stuit men op filosofische en
psychologische factoren. Men noemt o.a,
Hegel (die van 1770 tot 1831 leefde) in zijn
vergoddelijking van den Pruisischen staat,
het absoluut idealisme, men wijst op de
théorieën over bloed en ras van een Paul
de Lagarde en H. Stewart Chamberlain, die
in 1924 Hitler nog ontmoette; op Nietzsche,
die een filosofische rechtvaardiging van den
oorlog gegeven heeft. En dan komen de staal
harde denkers van het nationaal-socialisme;
Rosenberg. Graf zu Reventlow, Mathilde
Ludendorff. Theodor Fritsch en vele anderen,
die hun verderfelijke leer mochten prediken,
culmLneerende in den waan, dat ras. volk,
de staat tot hoogste norm van alle waarden
.verheven" zou moeten worden. Echter kan
men óók het accent meer leggen op de psy
cho Logische factoren van de „revanche"-idee
en daarbij is vooral van belang, dat na 1918
in verschillende richtingen pogingen werden
ondernomen, zoowel van uiterst linksche als
uiterst rechtsche groepen, Spartacistische en
monarchistische, van een Max Hoelz en
dr Kapp! De rechtsche leiders slaagden er
niet in te bereiken, wat de groote Führer
wel vermocht, de bundeling van alle krach
ten in den strijd tegen het internationalisme,
strijd tegen Vrijmetselaars, soc. democraten,
communisten en Joden; het richten van de
resultaten der revanche-gevoelens, die in het
Duitsche individu leefden. Hoe nu voor de toe
komst deze demonische machten te bezwe
ren? Een ontwricht Duitschland, psychisch,
physiek, economisch kan er opnieuw een,
prooi van worden. Economisch! De confe
rentie van Potsdam legt geenszins den nadruk
op een Duitschland. dat agrarisch nog van
beteekenis kan zijn. maaT dat het puin-rui
mende land blijft aangewezen op zijn in
dustrie. Duitschland zal moeten betalen, en
op de eerste plaats door arbeid. Men zal niet
meer de fout maken als na den eersten
wereldoorlog, toen men op de Londensche
conferentie van Mei 1921 vaststelde, dat
Duitschland aan schadevergoedingsschulden
en Belgische oorlogsschuld het sommetje van
136 milliard gouden marken had te betalen,,
(ieder land goud ontvangen, dat Duitschland
niet had) en waar later niets van terecht
kwam. „Laat Duitschland geen zinkput wor
den van goedkoope en half verhongerde
krachten in Midden-Europa" zóó heeft
Bevin het geformuleerd. De aspecten van
Duitschland met een groote dichtheid van
bevolking, een kapotte industrie, een ont
wricht verkeer zijn niet gunstig voor .her
stel-betalingen" en toch moet de rekening
opgemaakt worden van het enorme leed. dat
het de wereld veroorbaakt heeft. Door de
verdeeling tn bezettingszones heeft Duitsch
land geen vitalen, n-ooh economisohen. noch
industriëelen bloedsomloop en die circulatie
was verstoord door het feit, dat alle be
drijven waren omgeschakeld in een „totale
oorlogsindustrie" voor de geweldige Hitleri-
aansche gok, die uitliep op een débacle! Op
de eerstvolgende bijeenkomst van de minis
ters van buitenlandsche zaken der vier groote
mogendheden, die te Moskou op 10 Maart
zal worden gehouden, wordt de geheele po
litieke en economische toestand van het voor
malige „Reioh" besproken. Hieraan vooraf
heeft reeds plaats gevonden de hereeniging
van de Britsche en Amerikaaaische zones.
Generaal Mac Narney, de opperbevelhebber
van de Amerikaanscihe bezettingstroepen
heeft gezegd, dat door het feit, dat de vier
bezettende mogendheden zich niet gemeen
schappelijk aan het besluit van Potsdam ge
houden hebben, om Duitschland als een eco
nomische eenheid te behandelen, de econo
mische situatie er slechter op was gewor
den. Er is nog steeds een groot tekort aan
levensmiddelen, steenkolen, transportmidde
len, grondstoffen en consumptie-goederen; de
fusie der zones zal hierin wel verbetering
brengen en dus bijdragen tot het herstel van
het economisch evenwicht van Europa tevens.
Maar men eischt van Duitschland den op
bouw van democratische instellingen. Het
militair bestuur verzamelt materiaal voor de
as. groote conferentie en de respectieve be-
zettingsmogendhedem dienen een rapport
daarover begin Januari in te lveren. Ook zijn
er informatieve besprekingen gaande over
hervorming van het Duitsche monetaire stel
sel, maar dit vraagstuk zal slechts worden
opgelost in algeheel overleg met de andere
zones van Duitschland. Ik herinner hier even
aan één enkel cijfer, dat namelijk de fusie
van de Engelsche en Amerikaansche zones
tot 1949 naar schatting 250 millioen pond,
sterling zal bedragen.
Zie vervolg Pag. 7)
Jeugd van oude en nieuwe wereld
zoekt contact
Vanuit Domkerk te Utrecht via Hilversum I.
Op den avond van Nieuwjaarsdag wordt
in de Domkerk te Utrecht een groote jeugd-
bijeenkomst gehouden, welke bijeenkomst
via de radio naar Amerika wordt uitgezon
den, waar de Youth for Christ Movement
voor de uitzending van dit Nederlandsohe
programma zal zorgen. Tevens zal een Nieuw
jaarsboodschap voor de oude- en diï nieuwe
wereld worden uitgezonden. Het gemeente
bestuur van Utrecht zal ter inleiding van
deze bijeenkomst de klokken van den Dom
doen luiden. Verder verleenen hun medewer
king de Kon. Oratorium Ver., Jo Vincent, de
organist Stoffel Vliegen en een bazuin-kwar
tet. Ds J. J. Franck, Ned. Herv. predikant te
Utrecht en ds A. G. Barkey Wolf. Geref. pre
dikant te Den Haag. zullen vijf minuten toe
spraken houden. Amerika zal een antwoord
via den aether zenden, dat, evenals het Ne-
derlandsche programma, over den zender
Hilversum I van kwart over acht tot kwart
over negen te beluisteren zal zijn.
ENGELSCHE STEDEN GAAN DUITSCHE
ADOPTEEREN.
Voor het eerst zal een Engelsche stad. nl.
Birmingham, een Duitsche stad, in dit geval
Keulen, adopteereo.
