Qïtvwt jCnïtsrij* £mmnt
„Nach Canossa gehen wir nicht", zei Bismarck
Maj. Breunese was niet diplomatiek genoeg
IDist TJ
DONDERDAG 19 DECEMBER 1948
2r Serie, Se Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 50$
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij betaling p, kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting.
Telefoonnummers:
Dir. en Red. 20408
Administratie 22710
Christelijk-N ationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie eil
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMER
Chef-Redactie
B. VAN DER ROS
„Jjtanluastirb is nbcbleuerf
myn bert in tegJjenspoet"
DE REGEERING VOLHARDT IN HAAR 1NDIE-POLITIEK
DOCH JONKMAN WIL HET
ER OP WAGEN
(Van onzen Parlementöredacteur)
De belangstelling voor de behandeling der
Indische kwestie was wederom zeer groot,
toen hedenmorgen te 11 uur minister Jonk
man het woord verkreeg om de sprekers te
beantwoorden.
Bij de behandeling in de Kamer, aldus de
minister, is de wensch te kennen gegeven,
dat de mondelinge behandeling zoo grondig
.mogelijk zou geschieden. Dit heeft de in
stemming der Regeering. De Regeering heeft
de volledige stukken ook doen toekomen aan
Eerste Kamer en Raad van State, in afwach
ting wat deze hooge colleges met deze stuk
ken willen doen.
Er zijn twee standpunten, n.l. normale par
lementaire behandeling en goedkeuring zon
der meer. De Regeering neemt een tus-
schenstandpunt in. Een normale behandeling
kan niet. een overhaaste behandeling mag
niet
De landvoogd is thans in Denpasar bezig
met de voortzetting van de pogingen om tot
een vreedzame oplossing te geraken. Naar
het oordeel moeten ook de andere gebieden
kunnen verkrijgen wat de „Republiek" kan
verkrijgen en op het punt staat te verkrijgen,
al zullen er zijn, die van oordeel zijn, dat
men op deze wijze weer voor een voldongen
feit wordt gesteld.
Juist is, dat het „bestand" nog niet zoo
wordt nageleefd als verwacht mocht worden,
maar ook het bestand krijgt wezenlijke
waarde, als het door een politiek accoord
wordt gevolgd.
De minister betreurde het, dat over. deze
kwestie op Zondag door het kabinet verga
derd had moeten worden.
Moeilijkheid voor een grondige behande
ling is, dat de tegenstanders hun meening
zoo fel hebben geuit, dat zij niet meer te
overtuigen schijnen. In den Volksraad
heerschte, naar het oordeel van den spreker
een andere geest.
De 'minister erkende groote tekortkomin
gen op het gebied van de publicatie, maar
deze wijze van publiceeren was noodzakelijk
om misverstanden te voorkomen. Zou een
andere publicatie hebben kunnen afdoen aan
de scherpe tegenstellingen in het openbaar?
In den Volksraad was de motie het ge
bruikelijke middel om invloed te doen gel
den. Dit heeft zijn voor- en zijn nadeelen.
Vele argumenten zijn anders gericht dan
tenslotte uit de stemming blijkt. De kern
vraag is: voor of tegen Linggadjati. Hoeveel
bezwaren ook geldend gemaakt kunnen wor
den, de Regeering is vÖór en wil ook de te
genstanders gaarne overtuigen, dat ze beter
doen, er voor te stemmen.
Victor Hugo geeft ergens een verhaal uit
de Vendée tijdens de Fransche revolutie, dat
tegenstanders voor elkaar een monster kun
nen zijn, maar dat ze in wezen dezelfde
mensch zijn.
Men kan in Linggadjati een gang naar Ca
nossa zien, maar ook iets, waarover men zich
moet verheugen. De Commissie-Generaal ge
droeg zich waardig in onwaardige omstan
digheden.
Voor vervolg zie Pag. 2)
Deportatie van N.S.B.-ers naar
Nieuw-Guinea
Voorstel van het Departement van
Overzeesche Gebieden
Naar wij vernemen, aldus „De Tijd",
heeft het Departement van Overzeesche
Gebiedsdeelen zich tot het Directoraat-
Generaal voor Bijzondere Rechtspleging
gewend met het verzoek, politieke ge
vangenen in aanmerking te laten komen
voor het verrichten van urgente werk
zaamheden op Nieuw-Guinea, waar
dringende behoefte bestaat aan werk
krachten. Het D. G. B. R. heeft zich hier
toe in principe bereid verklaard en
onderzoekt thans de mogelijkheden en
wenschelijkheid van emigratie van ge
detineerden. Een ambtenaar van het D.
G. B. R. zal waarschijnlijk binnenkort
naar Nieuw-Guinea vertrekken om zich
ook ter plaatse hierover nader te oriën-
teeren.
Directie Ned. Bazalt-Mij te Zaan
dam gearresteerd
De P.R.A. te Alkmaar heeft 3 directeuren
der Ned. Bazaltmaatschappij te Zaandam ge
arresteerd. Het zijn de res. lt.-kol. S. Prins
uit Bloemendaal, L. A. W. van Zanten uit
Santpoort en H. N. Hooyschuur uit Harlin-
gen. Zij voerden voor f 26 millioen aan wer
ken voor de Duitsche weermacht uit.
VEREENIGING VAN LEDEN DER NED.
RIDDERORDEN.
Tot bestuursleden van de Vereeniging van
leden der Ned. Ridderorden zijn gekozen:
mr S. J. R. de Monchy, -burgemeester van
's-Gravenhage, prof. ir C. L. van der Bilt,
gen. I. H. Reynderst mr dr J. Donner, pres.
van den Hoogen Raad, G. S. C. Koeffler,
jhr I. L. v. d. Berch v. Heemstede, mr H. P
Linthorst Homan, Comm. der Koningin in
Friesland, jhr dr C. G. C. Quarles v. Ufford,
Comm. der Koningin in Gelderland en mr
P. W. J. Cort van der Linden, burgemeester
van Groningen.
GEBRUIK VAN BRANDSTOFFEN IN
IN TUINBOUWBEDRIJVEN.
In verband met den plotseling ingevallen
strengen vorst mogen behalve kweekers, die
kostbare plantenverzamelingen hebben of
voor den aanvang van de vorstperiode met
het telen van groenten onder glas of het
kweeken van bloemen waren begonnen door
tuinbouwbedrijven geen brandstoffen worden
gebruikt voor de productie van groenten,
fruit en/of bloemen.
Blijft het vriezen of gaat het dooien? Het is een vraag van groote actualiteit. Niet alleen
omdat ons kolenrantsoen toch nog vrij beperkt is, maar vooral ook vanwege de dreigende
stagnaties in den aanvoer, daar de grootste rivieren kunnen dichtvriezen.
WERD BUITEN VERVOLGING
GESTELD.
Het A.N.P. meldt: De Procureur-Fiscaal bij
het Bijzondere Gerechtshof te 's-Gravenhage
deelt ons mede, dat majoor Breunese, de
commandant van den voor maligen Opbouw-
dienst/Arbeidsdienst, onvoorwaardelijk bui
ten vervolging is gesteld, omdat de tegen
hem gerezen verdenking ongegrond is ge
bleken.
Majoor Breunese, aldus de procureur-fis
caal, heeft als goed Nederlander het com
mando over den Opbouwdienst aanvaard en
gevoerd, doch was op den duur niet op
gewassen tegen de Duitsche en landverrader -
lijke invloeden en nam in Juli 1941 reeds
ontslag. In de zeer moeilijke positie, waarin
hij verkeerde door de bijzondere belangstel
ling van den vijand voor dezen dienst, wa
ren grootere diplomatieke gaven noodig ge
weest, dan die, waarover deze officier be-
Griep-epidemie bij regiment
Luchtvaarttroepen
Militairen tot 2 Januari met verlof
•gezonden.
In verband met het uitbreken van een
griep-epidemie zijn alle dienstplichtigen van
het regiment Luchtvaarttroepen te Breda
gisteren met verlof naar huis gestuurd. Van
de 1600 militairen waren er ongeveer 300 lij
dende aan griep, hetgeen ten deele geweten
moet worden aan 't feit, dat in een gedeelte
der kazerne gebouwen de verwarming is
stukgevroren.
Het verlof dient voorloopig tot 2 Jan. 1947.
schikte. Werd door zijn optreden wel eens
een verkeerde indruk gewekt, het is aan
geen twijfel onderhevig, dat hij den Opbouw-
dienst in Neder lands then geest heeft geleid.
Nederlandsch bestuursambtenaar
bij Malino vermoord
Wederom is een Ned. bestuursambtenaar
in Zuid-Celebes het slachtoffer geworden
zijn plidhft. Het betreft hier de jonge adsp.-
controleur R. Westhof, die gisteren in een
kampong 9 km ten Oosten van Malino door
een bende van 60 man met blanke wapens
werd overvallen en vermoord.
De heer Westhof was in een politiejeep op
weg naar een vernielde brug; (Tot zoover
het AJNP.-Aneta telegram. Aangezien deze
lafhartige aanval binnen enkele dagen de
zoo vee lste is, zouden wij wel met klem willen
aandringen op strenge maatregelen der Re
geering. Het afkondigen van den staat van
beleg zonder meer achten wij totaal onvol
doende! Red.).
BELG. BEZETTINGSZONE IS 1/3 VAN
EIGEN GROOTTE.
In Duitschland bezetten de Belgische troe
pen thans een gebied, dat ongeveer het derde
gedeelte van den omvang van België uit
maakt. De administratie dezer zone blijft
echter bij de Engelschen berusten. Van
Januari af zullen in de Belgische bezettings
zone belangrijke wijzigingen intreden en dë
minister staat in nauw contact met de En-
gelsche autoriteiten om tot een vermindering
der effectieven te komen van den sector
over den Rijn.
Publieke opinie klopt niet
met de Kamer
Jhr. Ruys ontvangt brieven uit heel het land
Naar ,J3e Maasbode" meent te weten staam
behalve Jhr. Ruys de Beerenbrouck nog
(slechts) twee leden der Kamerfractie van,
Kath. Volkspartij op het standpunt, dat
de ontwerp-overeenkomst van Langgadjatl
behoort te worden verworpen.
De heer Ruys ontvangt evenwel uit alle
deelen van het land bewijzen van instemming
met zijn rede en aansporingen in zijn houding
te volharden (zoo verneemt de Nieuwe
Leidsche Courant). Daaruit kan men,
opmaken, dat de geringe bijval, dien hij, vol
gens „De Maasbode" in den kring van zijn
mede-Kamerleden vindt, geenszins strookt
met de opvattingen der R. Katholieken in het
land.
Verwacht wordt, dat, als de Regeering zich
door de houding der Kamer al gemachtigd
mooht voelen om de overeenkomst te onder
teekenen, deze toch wel zoodanig geamen
deerd zal worden, dat zij voor de „republiek*"
onaanvaardbaar zal zijn.
Koningin ontving zilveren kelk
van bisschop van New York
Als herstel van onze geroofde schatten.
De bisschop van New York, de Eight-reV.
William T. Manning, heeft aan H.M. de Ko
ningin een prachtigen zilveren kelk, afkom
stig uit Leeuwarden en waarschijnlijk ver
vaardigd door Thomas Laurens in 1608, aan
geboden, .als herstel van de schatten, die in
verleden en heden door vijanden uit Neder
land geroofd werden en tevens als een eer
betoon van hen, die de Ned. traditie van
geloofsvrijheid en verdraagzaamheid hoog
schatten. In een zeer hartelijk schrijven
heeft H.M. dank gezegd aan rev. Manning
voor dit bewijs van vriendschap.
Extra lapje vleesch vervalt
in Januari
Men dient er rekening mede te houden,
dat begin Januari de-.extra verstrekking van
100 gram vleesch boven het rantsoen van 409
gram per persoon per veertien dagen
welke extra verstrekking langen tijd is vol
gehouden voorloopig geheel of gedeeltelijk
zal moeten worden stopgezet.
Dit is een gevolg van weinig aanvoer uit
het buitenland en gering aanbod op de bin-
nenlandsahe markt. Met de gevormde reser
ves hoop.t men echter een redelijke voorzie
ning te kunnen waarborgen tot Mtei 1947.
PRESENTIEGELD AFGEWEZEN
In de gisteren gehouden zitting der Prov.
Staten van Zuid-Holland verklaarde het lid
mr A. F. Poggenbeek (P. v. d. V.) zich prin
cipieel tegenstander van verhooging van het
presentiegeld, indien de burgerij dat zou
moeten betalen. Intusschen werd het desbe-
tieffende voorstel van Gedeputeerden aan
genomen.
STAATSBEDRIJVEN MOETEN 4 PCT RENTE
BETALEN
De minister van Financiën diende bij de
Tweede Kamer een wetsvoorstel in, tot vast
stelling van het rentepercentage over 1939
t. en m. 1945 aan Staatsbedrijven verstrekte
kapitalen.
De minister stelt voor, dit percentage, dat
tot nu toe 3,7 bedraagt op 4 af te ronden.
SCHOLIEREN VAN DE KOU NAAR HUIS.
De Zaandamsche scholen hebben een ver
vroegde vacantie van 3 dagen gekregen in
verband met de huidige kolenpositie der gas
fabrieken en de aanhoudende vorst.
DAT de Fraaische brigade-generaal Gudl-
lain de BenouviLle een bezoek aan Haarlem
bracht en daar een beschouwing heeft gege
ven over het Fransche verzetswerk.
DAT het Gooisohe Tribunaal zekeren Chr.
Bouman uit Naarden wegens geldafpersing
van Joden, een internee ring oplegde tot
1 Augustus 1950.
DAT de R.T.M. een aantal ddesel-electr.
locomotieven heeft aangeschaft en de maxi
mumsnelheid op haar venkeersnet van 45
tot 70 km per uur mag worden verhoogd,
hetgeen den tijdsduur der verbindingen op
de Z. H. eilanden met bijna de helft zal
verkorten.
DAT in de Prov. Staten van Z.-Holland
het pleit werd gevoerd voor een brug over
het Haringvliet tusschen Middelham,is en
Hellevoetsluis, teneinde Goeree en Overflak-
kee uit z'n isolement te verlossen.
DAT voor het B.G. te A'dam tegen den
51-j. Nederlander H. M. Stein, die als Ver
walter Joodsohe zaken aan den loopenden
band liquideerde en er wel 100 onder zijn
beheer had, 15 j gev. straf werd geëischt.
DAT de directeur van het gas- en lichtbe-
drijf te Oudewater, P. J. Wesdorp, in gelijke
functie is benoemd te Alkmaar.
DAT de Mij Nederland, de R'damsche
Lloyd en de K.P.M. tijdens den oorlog samen
112 schepen verloren, met een waarde vam
2001 millioen gulden.
DAT de hier te lande vertoevende Fran-
sohe officieren nog een tactische oefening
bijwoonden op de Leusderheide en zich gis
teravond aan een diner in „De Witte Brug"
ft* Den Haag vereenigden, met gen. Krul».
DAT de Alkmaarsohe raad besloot, de dit
jaar tot 6 dagen teruggebrachte kermis
weer op 9 te brengen.
DAT Ged. Staten van Groningen de ge
meente Wildervank wilien opheffen.
DAT het Noordel. deel van Wildervank
bij Onstwedidie en het Zuidel. deel bij Veen-
dam zou komen.
DAT te Heinenoord de 63-j. vrouw A. Kooy-
mans, door het rijdien van een auto tegen
haar woning, werd gedood.
DAT de schipbrug bij Deventer is weg
genomen en het verkeer uit Apeldoorn, Al
melo, Hengelo en Enschede omgelegd is over
Zutphen.
DAT zich aan boord van het gisteren naar
Montevideo vertrokken KLM-toestel .Fries
land" bevindt mr dr ir R. C. Beukenkamp,
Ned. Landbouwattaché te Buenos Aires.
DAT de nog aan het Rijk behoorende nood
woningen op gunstige voorwaarden aan de
gemeenten kunnen Worden overgedragen.
DAT een tabakshandelaar uit Zaandam zijn
zaak. wegens te duur verkoopen van shag,
voor twee jaar moet sluiten.
DAT t.g.v. het 20-j. bestaan van de Ver.
„De Philatelist" op 28 Dec. in „Krasna-
polsky te A'dam een tentoonstelling zal wor
den gehouden.
DAT het B.G. te A'dam heden den Haar-
lemschen SS-er Tr. Franse, ter dood heeft
veroordeeld wegens het vechten tegen de
geallieerden bij Amhem.
DAT zij, die voor eventueel in '47 te hou
den verkiezingen bij volmacht wenschen te
stemmen, dit vóór 1 Jan. moeten verzoeken
aan het bestuur der gemeente, op welker kie
zerslijst zij voorkomen.
DAT het huidige vleeschrantsoen ruim
10.000 dieren per week vraagt, hetgeen neer
komt op 140.000 ton geslacht gewicht per jaar
waarvan 30.000 ton geïmporteerd moet
worden.
DAT het Ned. muziekgezelschap „Musica
Antiqua" op 10 Febr. in Londen zal optreden
onder auspiciën van het dep. van O., K.
en W.
DAT de Haagsche violist Sam Swaap vol
gende week voor een korte tournée naar
Zwitserland vertrekt, waar hij o.m optreedt
met de pianiste mevr. Viotta
DAT men te Groningen bezig is met het
vervaardigen van een verzetsfilm op initiatief
van de Gron. Ondergr. Illegale Werkers G.
O.I.W.).
DAT B. en W. van Nijmegen besloten, i.v.
m. de kolenschaarschte, de tram niet op Zon
en feestdagen te laten loopen.
DAT de redacteur van „Het Dagblad van
het Zuiden", H. M. Wijnhoven te Eindhoven,
wegens collaboratie is veroordeelt tot inter
fering tot 1 Oct. 1948 en ontzetting voör het
leven uit zijn beroep.
DAT de Vrouwenwereldgebedsdag in 1947
zal worden gehouden op 21 Febr.; het onder
werp zal zijn „Maakt recht in de wildernis
een baan voor onzen God".
DAT de Ned. landbouwdeskundige ir Hey-
meyer te Rio de Janeiro is aangekomen om
zich op de hoogte te stellen van de mogelijk
heid van emigratie van Ned. boeren naar
Br aTi lijft.
Evenals overal in het land geniet ook
Volendam van het ijsvermaak: opnieuw
kan van schilderachtige tooneeltjes
worden gesproken.
Nog vorst, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Zwakke
of matige wind, overwegend tusschen Zuid
en Oost, tijdelijk weer afnemende bewolking,
vrijwel nergens neerslag, langs de kust tem
peratuur om het vriespunt tot lichte vorst,
overigens des nachts matige tot strenge
vorst, vooral in Oostelijk Noord-Brabant en
Limburg en overdag matige tot lichte vorst.
ZON EN MAAN
Vrijdag 20 Dec. Zon op 8.45 en onder 16,30;
Maan op 536 en onder 14,44. Maandag 23 Dec.
Nieuwe Maan
