Buenos Aires, Argentinië's fraaie hoofdstad
Duitschlands zware industrie bleef gespaard
Pandit Nehroe: Vóór-Indië los van 't Imperium
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
7
MAANDAG 16 DECEMBER 19M
NOG GROOTER DAN DE
HAARLEMMERMEER
Buenos Aires, Dec. 1946.
Buenos Aires beteekent: Goedé Luchten.
Men zag er in vroeger eeuwen blijkbaar niet
tegen op, om aan de steden in de nieuwe
en pas ontdekte wereld uitgebreide namen te
geven. Toen in het jaar 1536 de hoofdstad
van Argentinië werd gesticht, kreeg deze toe
komstige Wereldstad den uitvoerigen naam
van: Puerto de Nuestra Senora Santa Maria
dell Buen Aire", dat is: „Haven van onze
Vrouwe de .Heilige Maria van de Goede Lucht".
Sommigen hebben den oorsprong van de
zen naam gezocht in den uitroep van een
zekeren Sacho del Campo; deze zooi hier en
bij deze gelegenheid uitgeroepen hebben: „Hoe
goed (buenos) zijn de luchten (aires) van dit
land!" Het is echter meer waarschijnlijk, dat
de oorsprong van dezen naam moet gezocht
worden in het volgende:
In dien tijd was er een dorpje Triana, gele
gen aan den oever van de rivier Gualdalqui-
vir, in Spanje; in dat dorpje was een hospi
taal voor, en ook een soort broederschap van
zeevarenden; bij dat hospitaal stond een ka
pelletje, waarin men eere bracht aan „Onze
Vrouwe van de Goede Lucht". Eer de reis
werd aanvaard, knielden de zeelieden voor
het beeld van die Vrouwe neder, en baden
om een gunstigen wind tijdens de vaart. On
getwijfeld moet deze omstandigheid de aan
leiding zijn geweest, om de stad met boven-
genoemden naam te noemen, later natuurlijk
verkort tot Buenos Aires.
De stichter der stad was Pedro de Mendo-
za, die, nadat de Indianen het kleine stadje
vrijwel hadden verwoest, vanwege de moei
lijke omstandigheden en ook door ziekte,
naar Spanje ,terug keerde. Hij stierf echter
onderweg en op 23 Juni 1537 werd zijn lijk
in de zee begraven. Die stichter werd niet
vergeten! Bij den ingang van een mooi park,
nabij de plaats waar in 1536 de eerste eenvou
dige huizen werden gebouwd, staat het stand
beeld van Pedro de Mendoza.
In den loop der jaren heeft deze stad, eerst
klein en onaanzienlijk, zich ontwikkeld tot
een wereldstad, welke terecht genoemd is:
het Parijs wan Zuid-Amerika. De eerste
eeuwen ging het natuurlijk langzaam; de ko?
lonies van Spanje hadden in het algemeen niet
veel kans, om materieel en geestelijk voor
uit te gaan. Het aantal inwoners bedroeg in
het jaar 1580 omstreeks 3000; in het jaar 1762
ongeveer 20.000; in het jaar 1876- nog slechts
220,000. Maar toen ging het met Argentinië in
vlug tempo voorwaarts en in dien vooruit
gang deelde natuurlijk allereerst de stad Bue
nos Aires, welke thans 12,800,000 inwoners telt.
'Het zal niet lang meer duren, of de drie mil-
liióen zijn bereikt. In dit Cijfer zijn de bewo
ners van de dichtbevolkte voorsteden niet be
grepen.
Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië,
heeft ongeveer den vorm van een vijfhoek,
en beslaat een oppervlakte van 185 vierkante
K.M., dat is 18,500 H.A. Indien mijn aard
rijkskundig geheugen mij niet bedriegt, dan
is dat een 500 H.A. meer dan de oppervlakte
van de Haarlemmermeer; door deze vergelij
king kunnen de lezers zich misschien eenigs-
zins een voorstelling maken van de grootte
dezer stad.
Wanneer men nu de namen van de ongeveer
tweeduizend straten bestudeert, dan valt het
niet moeilijk deze hoofdstad van Argentinië
te karakteriseeren als een nationale, een
federatieve en een internationale of cos-
mopolitische stad.
In die straatnamen weerspiegelt zich de
historie van Argentinië. De helden van den
vrijheidsoorlog, de vroegere presidenten, mi
nisters, staatslieden, generaals, politieke lei
ders, enz. worden zoo geëerd en in herinne
ring gehouden. Iets bijzonders is hier wel
licht het feit, dat vele straten en pleinen een
datum als naam hebben: 25ste Mei, 9de Juli,
3de Februari, 24ste November, enz. Men be
grijpt, dat op die^-datums belangrijke gebeur
en ook een parlement met twee Kamers, De-
put a ten en Senators.
Nu is mijn bedoeling, te wijzen op het fede
ratief karakter van de hoofdstad. Dit wil zeg
gen, dat men in de namen der straten de
14 provincies en ook de 10 territorios tegen
komt. Buenos Adres wordt dan ook officieel
genoemd: la Capital federal, de federatieve
hoofdstad. Indien b.v. Amsterdam ook dit
federatief karakter vertoonde, zouden de 11
provincies van Nederland in de straatnamen
genoemd moeten zijn geworden. Nu is Neder
land geen federatieve staat, zoodat we dat in
Amsterdam niet kunnen verwachten; echter
is de gedachte, om in de hoofdstad des lands
de samenstellende deelen van het Rijk een
plaats en een naam te geven, mij sympathiek.
En dan niet alleen de samenstellende deelen
van het Rijk buiten Europa, maar ook die van
Nederland zelf.
Elke provincie heeft in de historie een meer
of minder belangrijke rol gespeeld; en die
provincies als het ware te eoncentreeren in
de hoofdstad des lands zou een zekere bevre
diging kunnen schenken en in dien. weg mis
schien het overdreven provincialisme kunnen
beteugelen en uitroeien. Wanneer ik hier nog
bijvoeg, dat ook de voornaamste steden van
Argentinië, zooals Rosario, Bahia Blanoa, Tres
Arroyos, enz., in de naamgeving der straten
niet zijn vergeten, da.n is een en ander vol
doende om te laten zien, dat Buenos Aires
inderdaad een federatief karakter vertoont.
De namen der straten geven tenslotte aan
de hoofdstad des lands ook een internationaal
karakter. Dit moge mede zijn oorzaak hebben
in het feit, dat ook de bevolking cosmopoli-
tisch is, omdat naar dit jonge land menschen
van allerlei nationaliteiten zijn gekomen. Maar
we mogen in dit verband toch ook wijzen
op een mooien karaktertrek van het Argen-
tijnsche volk. Al heerscht er een sterk, mis
schien een overdreven nationaal gevoel, dat
neemt niet weg, dat men hier steeds groote
waardeering had en heeft voor andere volken
en landen. Men is in dit opzicht werkelijk
ruim van hart; men wil van andere volken
leer en; men erkent het goede en betere van
andere naties; men stelt prijs op goede, waar
lijk vriendschappelijke verhoudingen. En waar
het. Latijnsche ras welke gebreken het
voorts moge aankleven een hoffelijk ras
is, daar is het niet te verwonderen dat men
die waardeering en hoffelijkheid in daden
heeft omgezet, door aan straten der hoofd
stad de namen van de meeste landen der we
reld en zelfs van de voornaamste buitenland-
schehoofdsteden te geven.
Dit geldt allereerst van de republieken van
geheel Noord- en Zuid-Amerika, wier namen
en die van de respectieve hoofdsteden men in
Buenos Aires ontmoet in de namen der stra
ten. Ook al de landen van Europa met de
hoofdsteden zijn vernoemd, met enkele lan
den van Azië, Afrika en Australië; dus na-
genoegd de geheele wereld.
Ean der grootste straten van Buenos Aires,
de Avenida Corrrentes, waarlangs machtige
wolkenkrabbers stoer omhoog rijzen.
Toen vóór den oorlog Noord-Amerika drie
moderne schepen in de vaart bracht, gaf
men aan die schepen de namen van Brazilië,
Uruguay en Argentinië. Laat ik nu niet ver
zuimen mee te deelen, dat ook Nederland niet
is vergeten. Vernoemd zijn Holland (Holan-
da), Amsterdam en Den Haag (La Haya).
Het zijn maar korte straatjes, overeenkom
stig de bescheidenheid, die ons land in de
internationale politiek betoont; het langst is
La Haya, vijf blokken, zeker omdat men hier
vast gelooft, dat Den Haag de hoofdstad van
Nederland is.
De grijze oudheid herleeft wanneer ge de
namen afleest van Homerus, Socrates, Pytha
goras en Archimedes. Beroemde kunstenaars
en geleerden worden aan de vergetelheid ont
trokken, want Rubens, Pestalozzi, Edison en
anderen zijn vernoemd. En het zal het hart
van de Rotterdammers goed doen te verne
men, dat ook Desiderius Erasmus niet werd
vergeten.
Zoo is Buenos Aires een nationale, een fe
deratieve en ook een cosmopolitische stad.
De Argentijnsche hoofdstad is niet alleen
groot door haar oppervlakte, maar groot in de
ruimheid van hart, door als het ware alle
landen en volken der wereld te omvatten
in de namen van haar straten en pleinen.
Het is alsof ons wordt toegeroepen: Komt tot
ons en weest bij voorbaat hartelijk welkom!
Althans in dit opzicht mogen Argentinië en
haar hoofdstad anderen tot een voorbeeld zijn!
Ds. A. C. Sonneveldt.
PRODUCTIE WELDRA MEER
DAN VÓÓR 1939
In het „Handelsblad van. Antwerpen" Lezen
we het volgende in sappig Vlaamsch gestelde
artikeltje:
Z'hebben ons wijs gemaakt dat het uit was
met de Duitsche groot-nijverheid en dat w'op
ons twee oorekens konden slapen. Die mach
tige fabrieken lagen plat, zoo plat als een
vijg, en die welke de N.A.F. ndet plat gewor
pen had, hadden de Russen leeggehaald
Welnu, als ge dat gedacht hebt, dan zijt
g'er neffens Inderdaad het Amerikaansche
comiteit der oorlogsmobilisatie deed in dit
opzicht uitschijnen :De strategische bombar
dementen hebben sectoren van de Duitsche
De Plaza de la Républica, een der meest bekende en fraaiste pleinen van de
Argentijnsche hoofdstad.
tenissen zich afspeelden, of een beslissende
veldslag werd geleverd.
Elke stad en ieder dorp heeft niet alleen
een straat of plein, genoemd naar den groo-
ten held José de San Martin, maar ook een
25sten Mei, omdat op dien datum van het jaar
1810 de revolutie begon, welke een eind
maakte aan het koloniale tijdperk en aan de
Spaansche onderdrukking. Op 9 Juli 1816 werd
officieel door het Congres de onafhankelijk
heid van Argentinië geproclameerd. De twee
laatstgenoemde datums zijn dar^ ook de na
tionale feestdagen bij uitnemendheid; dan
mag er niet gewerkt worden. Op 9 Juli wordt
elk jaar een schitterende parade gehouden.
Zoo is Buenos Aires in den voller zin des
woords een nationale stad.
Na den vrijheidsoorlog volgde er
een burgeroorlog; het ging over de
vraag, of Argentinië unitarisch of federatief
van constructie zou zijn. Het werd tenslotte,
naar p het voorbeeld van Noord-Amerika, een
federatieve staat, zoodat de provincies een
vrij groote mate van zelfstandigheid behiel
den Elke provincie heeft een door het volk
gekozen gouverneur, met een paar ministers
Bloemendaal wil geen nood
lijdende gemeente zijn
De gemeenteraad van Bloemendaal heeft
geweigerd de Rijksvoorwaarden voor nood
lijdende gemeenten te aanvaarden, daaif de
gemeente ndet door onjuist financieel be
leid, doch tengevolge van overmacht der oor
logsomstandigheden noodlijdend is gewor
den. Ged. Staten van Noord-Holland heb
ben den Raad thans tot 24 Dec. gelegenheid
gegeven dit besluit te herroepen. De begroo
ting voor 1946 zal onder deze omstandigheden
niet kunnen worden goedgekeurd, daar er
geen middelen zijn aangegeven om het tekort
te dekken. In feite beteekent dit stilstand
van het geheele gemeentelijke apparaat. Op
19 Deo. zal de Raad een en ander nogmaals
bespreken. De gemeenterekening over 1945
vertoont een tekort van f 324.778.
Het geheele net van de Berlijnsche onder-
grondsche zal in Februari a.s. weer in ge
bruik zijn.
economie vernield, maar de Duitsche nijver
heid bleef bestaan. Anderzijds kan men in
een verslag van de Amerikaansche senato-
riale commissie voor oorlogszaken lezen:
„Ofschoon wij nog niet over bepaalde ge
gevens beschikken, toon en de inlichtingen
yder onderoommissie aan, dat vele oorlogs-
grootnij vérl.^ut^ nog onbeschadigd zijn en
diat, rekening houdend met een tijdspanne
voor heraanpassing, zij niet alleen die voor
gaande productie zullen bereiken, maar zelfs
overtreffen".
Reeds met den tweeden Semester 1945 wa
ren al de bijzondere hoogovens van Duitsoh-
land in staat om terug te werken. Van de 120
groote kolenmijnen van het Roergebied leden
er slechts 15 zware schade. Een der groote
fabrieken van de I. G. Farben-nijverheid, die
een kapitale rol speelde in den Duitschen oor-
logsroes, had ndet één gebroken ruit. Trou
wens bijna alle fabrieken der Farben bleven
zoo goed als gespaard. Zoo de Kruppfabrie-
ken te Essen het te verduren kregen, weten
andere fabrieken van die groep niet eens dat
het oorlog was. En op den dag dat de ver
bondenen victorie kraaiden was het produc
tievermogen van Krupp, naar de verklaringen
van zijn eigen algemeenen bestuurder nog 60
pet groot. Een feit staat vast: drie vierden
van de Duitsche oorlogsnijverheid is gespaard
gebleven. De bewering dat de Duitsche nij
verheid zoo zeer geleden heeft, dat men in de
eerste twintig jaren geen aanvalsoorlog van
Duitschland meer te vreezen heeft, berust op
geen enkelen ernstig en grondslag.
Academische examens
LEIDEN, 14 Dec. Geslaagd doet. ex. ge-
neeskunde: W. E. Bangert te Leiden, F. A.
Beek, W. G. Zelverder, beiden te 's Graven-
hage, H. van Beek te Rotterdam; artsex. Ie
ged. mej. K.> A. E. Meijers te Rotterdam;
artsex. 2e ged.: J. Bergman te Katwijk aan
Zee, F. Th. Dasbach te Apeldoorn, A. Jon-
gerius te Leiden, J. K. Schönfeld te 's-Gra-
venhage; prop. ex. godgeleerdheid: W. F. Kuil
te Rotterdam.
AMSTERDAM, 14 December. Gemeente
lijke Universiteit. Geslaagd 2e gedeelte
cand. geneeskunde: J. F. Berger, L. C. Bins-
bergen, D. de Boer, J. A. Bosch, W. A. des
Bouvrde, G. van den Brink, W. H. Dusch, J.
E. Faber, F. E. Gerst, E. F. Gillisen, J. C. A.
Hageman (cum laude), C. D. Hamel, H. S. F.
Heyermans, mej. A. J. M. Kits van Heyningen,
mej. K. C. Hollander, P. W. H. van Hoof, H.
Jockin, H. J. Jonker, C. Kloosterboer, Ko
Khing Djie, P. Koolhoven, A. Kropveld, T. van
Leenen, Lie Tje An, mej. J. Th. Milborn, C.
Minis, mej. C. H. Mulder, A. J. Nolen, F. D.
Nijst, J. J. van Oenen, Ong Hwie Djan, A. M.
Ooms, F. E. J. van Pallandt, E. J. du Puy,
C. J. A. Ratulangi, L. J. ^Roggeveen, C. Rol,
ipej. A. C. E. Schut, C. Slooten, mej. H. A. C.
Spoelstra, S. van Steenwijk, W. F. G. Stein,
mej. A. O. M. Tettero, Tjan Tsjai San, F. J. M.
Twisk, J. H. van der Vegt (cum laude), K. H.
M. van der Velden, G. J. Visser, P. H. J. de
Weerdt, W. H. Weyne, C. E. M. Wilking, mej.
J. E. van Zedelhoff.
ROTTERDAM, 15 DEC. Geslaagd: cand.
econ. wetensch. J R v d l£rogt; doet. idem
J Plantinga, beiden te Delft.
UTRECHT, 14 Dec. Geslaagd apothekers-
ex. 2e ged.: mej. M. G. Mulder, mej. B. M.
Haringsma, H. W. Timmers, J. W. de Bruyn,
J. Hammink; cand. sociale geographie: Zr. A.
Stegerhoek (met lof), Utrecht; doet. sociale
geographie: R. H. J. Prins, Harderwijk; N. van
Dijl, Utrecht; cand. Romaansohe letteren
(Spaansch): mr W. H. T. C. Baron thoe
Schwartzenberg en Hohenlaasberg, Den Haag;
cand. klassieke lett. A. G. Verdenius, Nijme
gen; doet. kunstgesch.: F. S. Sixma Baron van
Heemstra, Hengelo (Gld.); cand. rechten: R.
G. £1. de Muralt, Utrecht; A. T. Koppelaar,
Papendrecht; J. W. Putten stein, Utrecht; J.
P. G. Koren, Utrecht; J. H. Bremmens,
Utrecht; A. Molenaar, Eindhoven; prop. God
geleerdheid: D. van Wijk, Arnhem; mej. I. C.
Jansen Amsterdam; cand. Godgeleerdheid: J.
Kemming, Baarn; doet. Godgeleerdheid: C. C.
'Addink, Vrijhoeve Capelle; semi-artsex.: W.
M. F. Helwegen, J. W. Buitenhuis, Ph. Wueste-
feld; artsex. H. P Vlietstra; theor. tandheelk.
ex le ged.: J. L. Beiboer, P C. F. A. Bredero,
R. de Grand, J. Rambonnet, D. W. F. Dage
vos, L. J. H. Engels, P. Ernst, J. J. Soomers,
E. Barels, H. Tj. Gan, mej. A. W. van Gel-
deren, J. A. Tolmeyer, H. G. Landmeter, A.
H. Noordenbos, E. v. d. Veen; theor. tandheelk.
ex. 2e ged.: A. J. Th. Wiegerink, J. Zanders.
UTRECHT, 14 Dec. Geslaagd voor het
kerkelijk voorbereidend ex. J. N. Dansen,
Den Haag; cand. Godgeleerdheid H. E. Ster-
ringa, Garnwerd; L. L. Blok, R'dam; J. Bosch,
A'dam; J. Wieman, Bussum; J. J. Trouw,
Oud-Beyerland; W. G. Gijzel, Utrecht; W. J.
H. Baart, Bussum; cand. Ned.-Ind. recht: G.
Okhuizen, Utrecht; J P. Snoep, Den Haag;
Th. F. R. de Jong, Amersfoort; A. A. M.
Peppelenbosch, Amersfoort.
TILBURG, 14 Dec. R.K. Econ. Hooge-
school, Voor het doet. ex. in de econ. weten
schappen zijn geslaagd de heeren G. Raay-
makers te Vught, P. Vennix te Eindhoven, E.
van Wersch te Hulsbergen, P. Peters te Grave,
H. Gieskense te Sittard, N. Steens te Eind
hoven, C. Ver kade te 's Gravenhage en J.
Smals te Herten.
NIJMjiajEN, 14 Dpp Ge<ïIaacrH r>and.
rechten W. H. Ader ..Sdhweizerische Verkehrszen-
(Limb.), H. H. j. Zurich, dr M. Senger, refereerde
H. G. Boekraad uiu^®e (Mnstan,dig'hedeai Ln Zwitser-
en L. Zegers, bei<^er de geneeskrachtige bronnen al-
en ander toegelicht door films,
GRONINGEN, 14 heer j Mast, directeur van het
letteren en wijsbe^ verkeersbureau te A'dam, over
W van der Werff^ Zwitserland sprak
wis- en natuurki
Ooltgensplaat.
EXAMErt politiek moeras
AMSTERDAM, 1
vullend examen p
A. van Arkel, Zaajbodsch comité him voorrang wit
doorn; G. M. Do< boven anderen, die op Cyprus
toorn, Zaandijk; Gig wachten.
C. P. Cock, Utrevtina dreigden Joodsche terroris-
mej. C. J. G. Janircpresailles, indien lijfstraf zou
egepast op een, tot 18 stokslagen
HONGir gevangenisstraf veroordeelden
Volgens den óWÏStïfÖT^tóeuwöuieiisi. iu
Duitschland gaat 30 procent van de kinderen
te Keulen en Bonn zonder ontbijt naar
school.
SOEKARNO'S EISCHEN
VERRE OVERTROFFEN
Op den dag, dat de Indische kwestie aan
het Nederlandsche parlement ter definitieve
afdtening wordt voorgelegd, kondigt de
Br its ch-Indische leider Pandit Nehroe aan
dat Vóór-Indië zich binnen enkele dagen
los van het Britsche imperium zal verklaren.
Het is niet zonder ironie, dat Pandit Nehroe
als vice-president der voorloopige Voor-In
dische regeering tijdens een massa bijeen
komst te Benares waar meer dan 100.000 per
sonen aanwezig waren heeft verklaard:
„Elke grondwet, waartoe wij in de Consti-
tueerende Vergadering mogen besluiten, zal
de constitutie voor het Vrije Voor-Indië
worden, of Engeland deze aanvaardt of niet"
„Wij laten ons niet langer door Londen de
wet voorschrijven".
NOODVOORZIENING OUDEN VAN DAGEN.
Daar het thans door den minister inge
diende wetsontwerp ten behoeve van ouden
van dagen geen verbetering brengt in de
positie der rentetrekkende weduwen en
weezen, noch van de invaliden beneden de
65 jaar heeft de Stichting van den Arbeid
alsnog er op aangedrongen, ook voor deze
groepen de noodige maatregelen te treffen.
Voorts heeft de Stichting verzocht af te zien
van den aftrek van inkomsten uit pensioen
voorzieningen.
Tegelijkertijd kraakt het ook in Malakka.
Er is daar n.l een Raad van Actie bestaande
uit vertegenwoordigers van Malaksche, Chi-
neesche, Voor-Ind en Ceylonsche, herhuidige
koloniale bewind vijandige genootschappen,
die den eisch gesteld hebben, dat Singapore in
de Unie van Malakka moet worden opgenomen.
De Raad eischt tegelijkertijd een autonome
Centrale wetgevende macht voor Malakka en
gelijke burgerrechten voor alle inheemschen.
Het komt ons voor, dat Lord Killearn er
goed aan doet zijn activiteit van Java naar
elders te verplaatsen.
De „Oranje-Garde" viert haar
koperen jubileum
Wordt 18 Januari in Delft herdacht.
Op 30 Juni werd de Landelijke organisatie
van de „Oranje-Garde", voornamelijk als
vrucht van het initiatief van wijlen den heer
P. A. van Schuppen te Delft, opgericht.
Uiteraard verdween deze organisatie in de
bezettingsjaren, doch keerde 15 Sept. 1945 als
,3ond van Chr. Oranje-jeugdvereenigingeh"
terug. En sindsdien is de activiteit sterk ver
groot, zoodat de Oranje-Garde nu weer on
geveer vier duizend leden telt.
Op 18 Januari wordt het 12}fe-jarig bestaan
van deze jeugdorganisatie herdacht met een
bijeenkomst in de Nieuwe Kerk te Delft,
waariin als spreker zal optreden ds H. J. S,
Kalf, Ned. Herv. predikant te Rotterdam «n
adviseur van den Bond.
