Jlkuorc (Cottrsanf
De Regeering aanvaardt Cheribon als basis
Daders van Haagschen bomaanslag gegrepen
Schumacher verbitterd over de Ned. eischen
IDist *11
DINSDAG 1» DECEMBER IMS
ie Serie, Se Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 497
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaaj
(bij betaling p kwit.
verh. m adm.kosten
Advertentiën f 0.15
per m.m
Bij contract belang
rijke korting
Telefoonnummers:
Dir. en Red. 2040fc
Administratie: 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur
Dr E DIEMER
Chef-Redactie:
B. VAN DER ROS
N$tttniuasHrb is aljcMeucrf
myn bfrl in teyfjenspoet"
ALDUS MIN. JONKMAN IN DE
STATEN-GENERAAL
Minister Jonkman heeft hedenmiddag de
lang verwachte regeeringsverklaring over
deze overeenkomst te teekener. Deze over
eenkomst beoogt slechts het bevorderen van
de voorbereiding van een nieuwe
rechtsorde voor Ned.-Indië.
Deze overeenkomst stelt dus de nieuwe
rechtsorde niet vast, doch beoogt slechts de
Vijf Nederlanders, die zulk een geweldige verantwoordelijkheid op zich hebben genomen en
waarvan iedereen het beste hoopt, doch het ergste vreest. VJ.n.r.: de ministers Jonkman
en Bgel, zoomede de heeren De Boer, Schermerhorn en Van Poll.
het ontwerp-Cheribon afgelegd. Allereerst
overhandigde hij de Memorie van Toelich
ting (de toelichting vindt U op pag. 7) af
gegeven door de Comm.-Generaal en ver
klaarde daarna dat de Regeering het voor
nemen heeft de Comm.-Gen. te machtigen
Voordracht voor 4 vacatures
Hooge Raad
Ingediend bij de Tweede Kamer der
Staten-Generaal
De Hooge Raad heeft aan de Tweede
Kamer doen toekomen de lijsten van aan
beveling, elk vermeldende zes candidaten,
voor het opmaken van de nominatie voor
de vier vacatures van raadsheer, ontstaan
door het eervol ontslag van den raadsheer
mr G. A. Servatius en door benoeming van
den raadsheer mr dr J. Donner tot presi
dent en van de raadsheeren mr N. C. M.
A. van den Dries en mr dr W. A. J. M.
Fick tot vice-president van dien Raad.
Lijst voor de eerste vacature: 1. mr H. F.
R. Dubois, dir. van 's Rijksbel. en Dom.
aan het dep. van Financiën; 2. mr A. E. J.
Nijsingh, adv. en proc. te 's-Gravenhage;
3. mr J. A. L. M. Loeff, adv. en proc. te
R'dam; 4. mr M. A. van Rijn van Alkemade,
rechter in de Arr. Rechtbank te 's-Graven-
hage; 5. mr B. V. A. Röling, rechter in de
Arr. Rechtbank te Utrecht; 6. mr G. J.
Wiarda, rechter in de Arr. Rechtbank te
A'dam.
Lijst voor de tweede vacature: 1. prof.
mr M. P. Vrij, hoogleeraar te Groningen en
rechterplv. in de Arr. Rechtbank te Gro
ningen; 2. mr F. M. Westerouen van Mee-
teren, adv. en proc. te 's-Gravenhage; 3.
mr M. A. van Rijn van Alkemade; 4. mr
J. A. L. M. Loeff; 5. mr B. V. A. Röling;
6. mr G. J. Wiarda.
Lijst voor de derde vacature: 1. Mr T.
Y. Boltjes, raadsheer in het Gerechtshof te
A'dam, 2. prof. mr M. H. Bregstein, hoog
leeraar, en raadisheer-plv. in het gerechts
hof te A'dam, 3. mr V. A. Röling, 4. mr
J. A. L. M. Loeff, 5. mr M A. van Rijn van
Alkemade, 6. mr G. J. Wiarda.
Lijst voor de vierde vacature: 1. Mr F.
J. de Jong, rechter in de Arr. Rechtbank
te 's-Gravenhage., 2. mr J. P. Hooykaas,
raadsheer in het Gerechtshof te A'dam, 3.
mr G. J. Wiarda, 4. mr J. A. L M. Loeff,
5 mr M. A. van Rijn van Alkemade, 6. mr
B. V. A. Röling.
Daar zit iets in
Een omroeper van de B.B.C. zei na het
voorlezen van een lang en somber weer
bericht: „Dat belooft niet erg veel, wel?".
Geamuseerde luisteraars stelden zich
telefonisch met de B.B.C. in verbinding,
waar deze moest toegeven, dat de opmer
king niet bij het bericht behoorde. Doch
men gaf te kennen, dat een beetje men-
schelijkheid zoo nu en dan geen kwaad
kan
basis aan te geven, waarop die zal worden
opgetrokken.
Aanvaarding is psychologisch en staatkun-
dgi geboden als basis voor een duurzame sa
menwerking tusschen de Nederlandsche en
Indische volkeren. Psychologisch moeten wij
immers van vijanden weer vrienden worden.
Staatkundig moeten wij uitdrukkelijk de ko
loniale verhouding verwerpen en het vrij
willig deelgenootschap mogelijk maken.
Overeenkomstig H.M.'s rede van 7 Dec.
1942 Ijs de richtlijn gevolgd, dat deze nieuwe
status de instemming van de vertegenwoor
digers der Indonesische volkeren zal hebben.
Slechts de hoofdlijnen van de toekomstige
staatkundige verhoudingen zijn geschetst,
uitgaande van de geldende wettelijke en be
staande verhoudingen.
(Morgen hopen wij op bovenstaande
om den tijdswille gedeeltelijk opgenomen
verklaring uitvoerig terug te komen. Red.
N1.C.)
ZAAK LEWIS KOMT 14 JANUARI VOOR
HET HOF
Het Amerikaansche Hooggerechtshof zal op
14 Januari a.s. het beroep van John Lewis
tegen de uitspraak van het Federale Ge
rechtshof, dat hem en zijn organisatie tot
hooge boetes veroordeelde, behandelen.
Gedurende de 17 dagen van mijnwerkers-
staking hebben de Vereenigde Staten 100.000
automobielen minder geproduceerd dan nor
maal. Deskundigen geven overige verlies
cijfers als volgt:
Steenkool: 25.000.000 ton.
Staal: 750.000 ton.
Loonen van mijnwerkers: 60.000.000 dollar.
——Verwerpt U Cheribon?
Tooit u dan met Oranje en Groen, d.w.z.
maakt van deze kleuren een strikje, een
cocarde, twee schakels, twee knoopjes,
of welken anderen vorm, dien u hieraan
geven wilt. Maar steeds een combinatie
van Oranje en Groen,, symbool van de
Rijkseenheid tusschen Nederland en den
Gordel van Smaragd! Bekent dus kleur!
NOG GEEN BESLISSING OVER DEN
JENEVERPRIJS.
Aangezien minister Huysmans nog in be
spreking is met zijn ambtgenooten van
Landbouw, Visscherij en Voedselvoorziening,
is hij nog niet in staat de vragen van den
heer Nedertiorst, betreffende den prijs van
jenever te beantwoorden.
Tijdens de laatste vergadering van den
raad der UNRRA, die heden plaats vindt,
zal La Guardia zijn aftreden als directeur-
generaal bekend maken.
Departementsambtenaren danken
Deventer
Voor in den oorlog verleende gastvrijheid
Ambtenaren van het departement van
Financiën hebben gistermorgen een bezoek
gebracht aan den burgemeester van Deven
ter en boden hem vijf fraaie vazen in
Delftsch blauw aan. als dank voor de aan
de ambtenaren van het departement gedu
rende de jaren 19431945 verleende gast
vrijheid. Bovendien schonken de ambtena
ren een belangrijk geldbedrag voor het her
stel van het carillon.
DOCHTER VAN JHR TJARDA NAAR
WASHINGTON
Christina Tjarda v. Starkenborgh Stachou-
wer, dochter van den Nederlandschen am
bassadeur te Parijs, is aan den staf van de
Nederlandsche ambassade te Washington
verbonden. (ANPAneta).
REACTIE VAN 3 MILITAIREN
OP DE BERECHTING
Het is de Haagsohe Centrale Recherche
gelukt de daders te arresteeren van den
bomaanslag, op Donderdag 5 December ge
pleegd op het gezin Boer te 's-Gravenhage.
Het zijn drie militairen, n.l. de 18-jarige
soldaat J. J. H. van H., de 28-jarige ser
geant A. T. de B. urt Haarlem en de 28-
jarige korporaal J. Y. J. P. uit Delft, alle
drie gelegerd in de nieuwe Frederikskazeme
te 's-Gravenhage. Zij zijn ingesloten en
hebben bekend aan den aanslag te hebben
medegewerkt.
Voor zoover tot op heden kon worden
vastgesteld, is P. degene geweest, die per
motor met zijspan een bom naar het per
ceel aan de Prinsegraoht bracht en deze
bom daar aan voorbijgangers heeft afge
geven.
Zooals wij gisteren meldden, werd den
zelfden avond op ongeveer 25 kilometer van
NAAR STANDAARDISEERING VAN DE
LUCHTVAARTNAVIGATIE.
Met de PH-FDA „Arnhem" arriveerde gis
termiddag uit New York op Schiphol de
heer S. L. Bof, directeur van de afd. Lucht
verkeersbeveiliging van den Rijksluchtvaart
dienst. Hij werd door de Ned. Regeering
afgevaardigd naar de groote internationale
luchtvaartconferentie, de P.I.C.A.O., in Mon
treal, waar een groote divisie-vergadering
is gehouden, met het doel, de radio hulp
middelen voor de navigatie in de luchtvaart
te standaardiseeren, opdat vliegtuigen, voor
zien van een zoo eenvoudig mogelijke appa
ratuur, van de gronddiensten in alle landen
ter wereld zullen kunnen profiteeren.
DUITSCHLAND TEGEN
IEDERE ANNEXATIE
Dr. Kurt Schumacher, de Duitsbhe Soc.
Dem. leider sprak gisteren op een perscon
ferentie in Londen over de Nederlandsche
eischen ten aanzien van Duitschland. Van
uiterst rechts tot ultra-links is heel Duitsch
land gekant tegen annexatie van Duitsch ge
bied door Nederland, zoo zeide hij.
De door Duitschland aan Nederland toe
gebrachte schade is herstelbaar, aldus dr.
Schumacher, permanente annexatie echter is
voor Duitschland iets onherstelbaars. De
voorgestelde gebiedsuitbreiding heeft in
Duitschland verbittering gewekt.
Hij betreurde een dergelijke politiek, die
meer behoort bij jonge nationalistische vol
ken dan bij een volk als het Nederlandsche.
Annexatie houdt een nieuw gevaar voor
conflicten in. Over het vraagstuk der her
stelbetalingen zelf kon dr. Schumacher wei
nig zeggen. Duitschland en een groot deel
van de wereld zijn verwoest. De in West-
Duitsahland opeengepakte millioenen staan
voor de verhongering.
De wederopbouw van Europa is volgens dr.
Schumacher alleen mogelijk in het kader van
een internationaal socialistisch plan.
Naar aanleiding van een eerder door hem
geuite afkeuring in zake levering van elec-
trischen stroom aan de Westelijke landen,
zeide dr. Schumacher, dat Duitschland zestig
percent van zijn stroom exporteert, met het
gevolg, dat allerlei bedrijven moeten worden
stopgezet.
Op de vraag, of hij het nuttig zou achten
persoonlijk in Nederland de verwoestingen
in oogenschouw te nemen en zich een indruk
te vormen van het in ons land doorgestane
leed, bevestigde dr. Schumacher zijn uit
spraak, dat hij gaarne elk land, dat hem
daartoe uitnoodigt, zou bezoeken. Hij is nog
nooit in Nederland geweest en zou er gaarne
met de progressieve stroomingen in contact
komen. Met name acht hij toenadering tot
de Nederlandsche socialisten gewenscht.
DAT de S.D.-knecht Harm Lindeman door
het B.G. te Leeuwarden tot 12 j. werd ver
oordeeld.
DAT 61 j. oud te Bussum is overleden prof.
ir W. Lammers, oud-hoogl. te Wageningen.
DAT voor het B.G. te A'dam 20 j. is ge-
eischt tegen de 43-j. vrouw H. W. v. d. Don
gen wegens haar satanische houding tijdens
de bezetting.
DAT bij de jongste uitreiking der tabaks
en snoepbonnen de vraag naar gemengde
•kaarten opnieuw is toegenomen en op 2 Nov.
werden uitgereikt 2.919.000 tabakskaarten,
2.591.000 gemengde kaarten en 3.735.000 ver
snap erings kaarten.
DAT te A'dam is aangekomen Hans Busah,
zoon van den dirigent Fritz Busch, om als
gast een aantal voorstellingen der Ned. Opera
te regisseeren.
DAT 1 Jan. a.s. de distributie van huis-
brandturf wordt afgeschaft en de prijs dan
mede bepaald zal worden door de vervoers
kosten.
DAT het intern-eeringskamp „Rochdale" te
Alkmaar deze week moet worden ontruimd
voor de militairen en de 500 gevangenen op
de forten „Zuiderwijkermeer" en „Aagten-
dijk". bij Beverwijk, worden ondergebracht.
DAT Simplex over 1945 4 pet dividend uit
keert.
DAT het Nijmeegsche tribunaal den ex-wet
houder v. d. sport aldaar, W. P. Klarenbeek,
veroordeelde tot interneering tot 1 April '47,
onteigening van meubilair en f 4000 boete.
DAT voor het eerst na zes jaar in Wage
ningen weer een Indische landlbouwweek
wordt gehouden, welke gisteren door prof.
Wellens!ek is geopend.
DAT het B.G. te Maastricht den ex-burg.
van die stad, mr Louis Peeters, heeft ver
oordeeld tot 8 jaar gev. straf wegens het
toetreden tot de Waf f en S.S. (eisch 18 jr.)
DAT voor hetzelfde B.G. tegen den SS-er
en streekleider Nat. Jeugdstorm H. H. A.
Defesche te Maastricht 20 jaar en tegen den
landwachter P. J. Pijpers uit Sittard 12 jaar
is geëischt.
DAT J. H. Schöpping per 1 Jan. heengaat
als directeur van de N.V. Trichtsche Bank
enz. en mr A. Liebergen te Maastricht hem
opvolgt.
DAT het aan jhr dr J. J. v. Schmid, hoog
leeraar te Brussel, vergund is de benoeming
tot ridder in de Orde van Leopold van
België te aanvaarden.
DAT gisteren zeven verhuiswagens vol
textiel en andere goederen door het Gooi
aan Noord-Limburg zijn geschonken.
DAT gisteren in de Gem. Universiteit te
A'dam de overdracht plaats had van de
bibliotheek van wijlen prof. dr Leo Polak
aan de universiteitsbibliotheek.
DAT de gepensionneerden in de drie
Noordelijke provincies op een vergadering
te Groningen in een resolutie gevraagd heb
ben om een zeer spoedige verstrekking van
een tijdelijken toeslag over het jaar '46.
DAT de R.K. Land- en Tuinbouwbond te
A'dam z'n alg. vergadering heeft gehouden
en o.a. emigratiie naar Frankrijk en Brazilië
ter sprake kwam.
DAT het betalingsverkeer met het buiten
land alleen wordt afgewikkeld door bemid
deling van de Ned. Bank en deviezenbanken.
DAT zijn benoemd tot bestuursleden van
het Voorzieningsfonds voor kunstenaars mr
H. J. Morren A. M. W. J. Hammacher, mr
F. J. van Lanschot, D. A. M. Binnendijk,
J. H. Gosschalk, H. E. Roodenburg, D Wol-
bers, Everh van Beynum en A. B. Velt-
huisen.
DAT het 1200 ton metende Ned. schip, de
„Grebbestroom", van den dienst A'dam
Londen, gisteren voor het eerst in Londen
is aangekomen.
DAT van 14 tot 29 Dec. in het Museum
van het Prov. Genootschap voor K. en W.
te 's-Hertogenbosch een tentoonstelling
„Nederland in oorlogstijd" zal worden ge
houden.
DAT aan mr H. L. Maaldrink eervol ont
slag is verleend als plv. griffier van den
tuchtrechter voor de voedselvoorziening te
's-Gravenhage.
DAT m.i.v. 1 Jan. eervol ontslag is ver
leend aan J. A. J. Houtzager, accountant
bij den Rijksaccountantsdienst te 's-Graven
hage.
DAT m.i.v. 1 Nov. aan dr G. P. Baerends
eervol ontslag is verleend als bioloog bij
het Rijksinstituut voor Visscherij-onderzoek
DAT de bij het vliegtuigongeluk in de Ta
felbaai verongelukte navigator A. S. Bieren
broodspot was, terwijl gewond werden J.
Donkelaar, N. Hoogenkamp en J. Addisor^.
DAT op doorreis naar Ierland op Schiphol
arriveerde de Amerik. filmactrice Megan
Taylor.
Amsterdam langs den weg een gewonde
sergeant aangetroffen. Deze sergeant blijkt
thans duo-passagier te zijn geweest bij Van
H., d*e zich per motor op weg naar Amster
dam bevond om daar een andere bom, die
hij van P. had gekregen, op diens verzoek
af te geven op een bepaald adres. Deze bom
moet onderweg zijn geëxplodeerd, ten ge
volge waarvan niet Van H., maar wel de
sergeant op de duozitting ernstig gewond
werd. Van H. heeft hem langs den weg la
ten liggen en is zelf doorgereden.
De bommen waren alle vervaardigd door
sergeant De B. Deze had er nog twee ge
maakt, die P. echter in Delft heeft wegge
gooid. Ook deze bommen waren voor be
paalde adressen in Den Haag bestemd ge
weest.
De mannen hebben als motief voor hun
daad opgegeven, dat zij ontevreden waren
over de berechting van een aantal personen,
wier gedragingen gedurende den oorlog zij
veroordeelenswaardig achtten.
Botsingsgevaar bij treinongeluk
bij Kethel
Veroorzaakt door storing veiligheidssysteem.
Dat het bij de treinontsporing bij Kethel
niet tot een botsing is gekomen met den
volgtrein uit Delft, is alleen te danken aan
het doortastende optreden van een militair.
Naar het „Vrije Volk" verneemt, zou dit bot
singsgevaar niet bestaan hebben, als er niet
een tijdelijke storing was geweest in het vei
ligheidssysteem op dit traject. Bij het passee-
ren van een blokpost drukte een trein een
kliksignaal in, waardoor de wachter van de
volgende post contact krijgt met de vooraf
gaande. Dit signaal kon tijdelijk niet func-
tionneeren.
VLOTBRENGEN VAN DE EUROPA
DUURT EEN JAAR
Het zal een jaar duren, vóór de Europa,
die, zooals in een deel onzer editie van gis
teren gemeld werd, in de haven van Le
Havre door den storm zonk, weer vlot ge
bracht is.
De Franschen hadden het schip noodig als
deviezenpomper.
KOUDE EN DONKERE KERSTMIS VOOR
PARIJS
Een derde deel van Parijs is eiken dag ge
durende 12 uur van stroom verstoken, door
de electriciteitsrantsoeneering. Dit is in het
bijzonder van belang voor hén, die voor ver
warming geheel of gedeeltelijk van electri-
schen stroom afhankelijk zijn. Dat is ni. 70
pet van de Parijsche bevolking.
Franco, die gisteren te New York einde
lijk van de V. N. de bons kreeg. (Zie
ook artikel op pag 2).
Vrij koud, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Meest
zwaar bewolkt met hier en daar nevel en
mist en plaatselijk e enig en neerslag, tempe
ratuur ongeveer 0 en 4 graden, Later weer
iets toen mende wind uit Oostelij-ke richtin
gen.
ZON EN MAAN
Woensdag 11 Dec. Zon op 837 en onder
16,29; Maan op 19.26 en onder 11,42. Zondag
15 Dec. Laatste kwartier.