Qituw gnteci)t
v. Poll terug, de andere heeren komen morgen
Adm.Helfrich en gen.Kruls wijzen Cheribon af
'T BROEIT
Passagiers verongelukte Dakota in veiligheid
LDist TJ
MAANDAG 25 NOVEMBER 1946
2e Serie. 2e Jaargang vanaf 9 Mei 1945, No. 484
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
11.10 per maand
f 3.25 per kwartaaj
(bü betaling p. kwit
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën t 0.15
per m.m.
BtJ contract belang
rijke korting
Telefoon n u mmers
Dl?, en Red.: 20408
Administratie: 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMEB
Chef-Redactie:
B VAN DER ROS
„iStunfvastirij is gbeMeufri
myn Ijert in tegljenspoet"
PROF. ROMME BIJ DEN
MIN.-PRESIDENT
Gistermiddag omstreeks half vier arri
veerde per K.L.M.-Skymaster op Schiphol
het lid der Comm.-Gen., de heer M. J. M.
van Poll. Onder de vrienden, die hem op
het vliegveld verwelkomden, bevond zich
©.m. prof. mr C. P. M. Romme, voorz. van
de Kath. Tweede Kamer-fractie.
De talrijke journalisten, die den heer Van
Poll bestormden teneinde hem te bewegen
iets over zijn missie en over zijn kijk op de
situatie te zeggen, kregen nul op 't request.
Op besliste wijze weerde hij hen af en wei
gerde, hoe dan ook. zich uit te laten over
Max v. Poll, in gezelschap van den secr.-
gen. der Commissie-Genraal, juist na de
aankomst op Schiphol.
het brandende vraagstuk, dat thans zoozeer
de gemoederen bezig houdt.
„Het eenige, dat lik u zeggen kan is, dat
er niets te zeggen is", sprak hij lachend,,
terwijl hij in den gereedstaanden auto
plaats nam en maakte dat hij wegkwam.
Schermerhorn en De Boer arriveeren morgen
Bet K.L -M.-toes tel, waarmede de leden
der Commissie-Generaal, Schermerhorn en
De Boer, de reis naar Nederland] maken,
heeft te Singapore oponthoud gehad1. Heden
is het vliegtuig uit Karachi vertrokken,
zoodat het eerst in den loop van morgen
heir te lande zal arriveeren.
Romme bij minister Beel.
Heden, voor dien aanvang van den Manis-
teraad, waar de Indische kwestie, wel op
nieuw een onderwerp van bespreking zal
BEGROOTINGEN OORLOG EN MARINE
DINSDAG IN DE TWEEDE KAMER
In de openbare vergadering der Tweede
Kamer van Dinsdag 26 Nov. om 1 uur zullen
aan de orde komen indien het eindverslag
is uitgebraaht de begrootingen van Oor
log en Marine, terwijl in de avondvergade
ring o.a. zullen worden behandield de begroo
tingen van Financiën. De voorzitter overweegt
het wetsontwerp inzake conversie van "uit
staande schuld nog tegen het einde der week
aan de orde te stellen.
EERSTE KAMER WOENSDAG WEER
BIJEEN
De Eerste Kamer houdt Woensdag a.s. om
twee uur een openb. vergadering, waarin
zal worden behandeld het wetsontwerp
goedkeuring van het statuut van de orga
nisatie der Vereenigde Naties voor onderwijs,
wetenschap en cultuur.
uitmaken, heeft prof. mr C. P. M. Romme,
voorzitter van de Tweede Kamerfractie van
de Kath. Volkspartij, een vrij langdurig
bezoek gebracht aan den minister-president.
Het schijnt voorts, dat het Kabinet zich
door een zeer competente figuur heeft doen
voorlichten, in verband met allerlei epieuse
staatsrechterlijke vragen, welke met de
Indische problemen samenhangen.
Koningin bezocht tentoonstelling
van oorlogsmonumenten
In Stedelijk Museum te Amsterdam.
H.M. de Koningin heeft hedenmorgen de
tentoonstelling van ontwerpen voor oorlogs-
en vredesmonumenten in het Stedelijk
Museum te A'dam bezooht. Aan den ingang
van de tentoonstelling werden de voorzitter
en de secretaris van dein Ned. Kring van
Beeldhouwers, Hildo Krop en J. W. Ha ver-
mans, aan H.M. voorgesteld, welke beide
kunstenaars de Koningin rondleidden. Met
eenige verbazing nam H.M. een jeugdportret,
dat van Haar gemaakt is, in oogenschouw en
verklaarde zich niet te kunnen herinneren
hiervoor ooit geposeerd te hebben. De
Koningin verbleef bijna een uur in het
museum.
Woensdag komt Regeering
met C.-G. bijeen
Daarna zal Den Haag zyn standpunt
bepalen
De vergadering van den minister
raad ter behandeling van het Indische
vraagstuk, waarbij ook de Commissie-
Generaal tegenwoordig zal zijn, is
vastgesteld op Woensdag a.s. Zeer
spoedig daarna zal een afzonderlijke
ministerraad worden gehouden ter be
paling van het standpunt der regee
ring.
NED.-IND. REGEERING VERSTREKT
CREDIETEN.
De Ned.-Ind. Regeering heeft crediet-ver-
gunningen ten beloope van meer dan 19 mil-
lioen gulden verleend voor het herstel en de
vestiging van bedrijven. De credieten zijn be
stemd voor Batavia, Soerabaja, Bandoeng,
Medan, Semarang en Bali.
Stamkaartcijfer 2 voor schoenen
In den loop van December 1946 komen
diegenen voor een schoenenbon in aanmer
king, wier stamkaartnummer op het cijfer
twee eindigt, voorzoover zij sedert 1 Jan.
1945 nog geen bon voor schoenen hebben
ontvangen. Eerst in de tweede helft van
December zullen de distributiediensten de
data der uitreiking van schoenenbonnen
bekend maken.
BESPREKINGEN GEVOERD
MET DE KONINGIN
Tegenover het A.NP. verklaarden giste
ren luit.-adm. CJS.L. Helfrich, commandant
der Marine-strijdkrachten en luit.-gen. mr
H. J. Kruis, chef van den Gen. Staf, dat zij
Woensdag j.l. met H.M. de Koningin den
militairen kant van de ontwerp-o vereen-
komst van Cheribon hadden besproken.
Terwijl hij weigerde de berichten te be
vestigen, volgens welke zoowel hij als gen.
Kruis voornemens waren af te treden, indien
de overeenkomst door de Regeering werd
goedgekeurd, verklaarde adm. Helfrich: „Ik
voel niet veel voor deze overeenkomst. Het
lijkt mij n.l. zeer twijfelachtig, dat de mili
taire voorzieningen, tot wederzijdsche ver
mindering van de strijdkrachten en tot
Nederlantdsch-Lndische samenwerking, zou
den kunnen worden uitgevoerd."
Na verklaard te hebben, dat z.i. de repu-
WAT USANCE IS IN
NEDERLAND
Vrijdag en Zaterdag ontvluchtte te Sche-
veningen een vijftal politieke delinquenten.
Vrijdag ontsnapte uit Duindorp de 38-jarige
bakker Marinus van der Nol uit de Brou
wersgracht 35a te Den Haag! Hij is plan.
1.06 m lang, heeft blauwe oogen, blond
haar en een kunstgebit. Met hem ontkwam
de 31-jarige Hagenaar Cornelis Johannes
de Graaf uit de Borneostraat 2; Hij is ong.
1.76 m lang, heeft blond haar en bruine
oogen. Zaterdag ontvluchtten uit de cellen
barakken te Scheven in gen de 25-jarige Rot
terdammer Hendrikus Woldhuis, wonende
Slaghekstraat 110, de 31-jarige Petrus Jutte
uit de Stuwstraat 178 te Den Haag en de
22-jarige Hagenaar Bertus Marie Alex
Moeskops. Deze woonde vroeger in de
Paets van Troostwijkstraat 115 en is ong.
1.76 m lang.
Mr E. A. J. M. POVEL DIENT ZIJN
ONTSLAG IN.
Mr E. A. J. M. Povel, officier-fiscaal te
Amsterdam, voormalig gemachtigde voor de
vrijlating van politieke delinquenten, zal
zijn functie op 1 Januari 1947 neerleggen. Hij
deelde het A.N.P. mede, dat hij zich weer
aan zijn advocatenpraktijk zal gaan wijden.
MINISTER VAN KLEFFENS NIET NAAR
NEDERLAND.
In tegenstelling met minister Van Boetze-
laer zal minister Van KI effens niet uit Ame
rika naar ons land overkomen voor bespre
kingen met de Commissie-Generaal.
blikeitien de bepalingen van den onlangs ge
sloten wapenstilstand niet zouden nakomen,
zeide adm. Helfrich nog: „De geheele situa
tie is onzeker en onduidelijk; wij weten hoe
het aan onzen kant staat, maar ik denk niet
dat de Inheemschen weten, hoe het aan hun
zijde staat. Zij kennen de sterkte en de lig
ging van hun legers indien men deze als
zoodanig wenscht te beschouwen niet, om
dat het guerilla-benden en ongeregelde
troepen zijn."
Ook gen. Kruis toonde zich niet uitermate
enthousiast over de ontwerp-overeenkomst,
hoewel hij zich de grootste zorgen maakte
over de algemeene militaire situatie in Ned,-
Indië.
Evenals adm. Helfrich besloot gen. Kruis
het interview met de woorden: „Wij zullen
zien, wat de toekomst brengt".
Mr M. P. L. STEENBERGHE REED TE SNEL.
Te Pelham (New-York) kreeg de Neder-
landsche afgevaardigde bij de V.N. vori
ge week boete wegens snel rijden. De Ame-
rikaansche bladen vermelden met waardee
ring, dat hij betaalde, zonder zich te beroe
pen op zijn kwaliteit van afgevaardigde ter
Ver. Naties.
Na den heer Ringers heeft thans ook vooral
admiraal Helfrich zich vrij duidelijk uitgelaten
over de ontwerp-overeenkomst van Cheribon.
Door zijn woorden is nog eens van militaire
zijde uiting gegeven aan den twijfel welken
wij reeds zoo vaak hebben vertolkt of de
onderhandelaars van Indonesischen kant wel
in staat zullen blijken zelfs indien zij zou
den willen de overeenkomst ten uitvoer te
leggen.
Admiraal Helfrich was nog zoo vriendelijk
om dezen twijfel te baseeren, niet op onwil van
deze onderhandelaars, „maar omdat hun troepen
moeilijk te bereiken en de verbindingen slecht
zijn". Intusschen stelt de ontwerp-overeen
komst zonder meer voor, te erkennen, dat
deze zelfde Indonesische onderhandelaars de
facto het gezag uitoefenen. Blijkbaar is van
Nederlandschen kant de ontwerp-overeenkomst
geparafeerd zonder dat men de geringe moeite
heeft genomen, het oordeel van deskundigen
als Helfrich in te roepen. Maar van deskundig
heid heeft men ook juist niets moeten heb
benHet zou ons niet verbazen, zoo iemand
als admiraal Helfrich zich niet kan vereenigen
met het aanvaarden van deze ontwerp-over
eenkomst. welke slechts alle kenmerken draagt
van een destructieve- en in geenen deele van
een opbouwende politiek. Hij heeft met groote
volharding en moed tegen de Japansche agres
sie gestreden en zou het thans mogen beleven,
dat mannen worden erkend, wier militaire be
teek en is indien zij deze hebben hun uit
sluitend door Japansche instructeurs is bijge
bracht.
Lord Beveridge in Nederland
aangekomen
Gisteravond is de Engeüsohe Lord Beve-
ridigie, die in de afgeloopen dag-en lezingen
in Gent, Antwerpen en Luik heeft gehou
den op kasteel Oud-Wassenaar aangekomen
om as. Maandag per boot weer naar Enge
land te vertrekken. Zooals bekend zal Lord
Beveridge. die grooten naam maakte door
zijn denkbeelden over sociale verzekering,
tijdens zijn bezoek aan ons land het eere
doctoraat van de Rotterdamsche Econ.
Hoogeschool ontvangen.
OFFICIERSEED.
,,Ons Leger" heeft er telegrafisch bij den
minister-president met klem op aangedrongen,
het gerucht tegen te spreken, dat de Regee
ring het voornemen zou hebben aan de offi
cieren in Indië, die hun eed van trouw aan de
Koningin hebben gebroken, eervol ontslag te
verleenen.
INTERLOC. TELEFOONGIDS KOMT
2 DEC. UIT.
Vanaf 2 Dec. wordt begonnen met het af
leveren van den interoc. telefoongids, loopende
tot en met de letter G. Daar er van de opdaag
van 185.000 exemplaren nog een deed gedrukt
moet worden, kan niet direct iedere aanvrager
tevreden worden gestéld.
VLIEGTUIG OP SKI'S VER
RICHTTE DE REDDING
Acht vluchten heen en weer heeft de
Zwitsersohe piloot Hitz in zes uur gemaakt.
Toen waren alle inzittenden van de, op de
gletschers van den Wetterhorn neergestre
ken Amerikaansche Dakota, in veiligheid op
het vliegveld Mei-ningen. Vandaar zullen zij
verder worden gebracht.
Dank zij het feit, dat de machine bij de
landdg vastliep in de sneeuw en daardoor
onbeschadigd bleef en ook door het vallen
van versche sneeuw, fungeerde de cabine
van het toestel weldra als sneeuwhut. Daar
door konden alle inzittenden, zonder noe
menswaardige kwetsuren behouden blijven.
Dat het overigens weinig gescheeld heeft
of zij waren omgekomen, blijkt wel uit het
feit, dat de machine 18 meter van een diep
ravijn tot stilstand kwam. Een geweldige la
wine, die het in den afgrond had kunnen
vegen, ging op zestig meter afstand aan het
vliegtuig voorbij.
De Zwitsersche gidsen, die bij het vlieg
tuig moesten komen, hadden een zwaren
klim langs zeer steile hellingen. Toen zij
DAT voor het B.G. te A'dam de doodstraf
is geëischt tegen den 34-j. kapper W. Noor-
hof uit Hilversum wegens J oden verraad.
DAT te Zeist 76 jaar oud is overleden de
oud-direct, der Rijkszuivelsohool te Bols-
ward W. Keestra.
DAT op een te Utrecht gehouden verga
dering van het Ned. Verbond van directeu
ren en leerkrachten bij het Nijverheids
onderwijs een resolutie is aangenomen,
waarin een salarisverhooging van 10 pet
totaal onvoldoende wordt geacht en op een
nooduitkeering aangedrongen wordt.
DAT te Hillegom 51 jaar oud onverwachts
ia overleden de bekende bollenkweeker B.
Rijnveld.
DAT de Rijksverzekeringsbank te A'dam
haar 293 dubbele ramen ter beschikking
stelde van de „Ruiten troef'-actie.
DAT het 12-jar. zoontje van de fam. D. te
Delft Zaterdag door een auto is doodgereden.
DAT de omroepers van Radio -Nederland,
Piet te Nuyl Jr. en Firn Reyntjes, binnen
kort naar Batavia vertrekken om aldaar de
opleding van sprekers en omroepers ter
hand te nemen.
DAT op het IJ een motorbootje in brand
geraakte, doch de inzittenden er betrekke
lijk goed afkwamen daar met een pomp
van de A'damsche gemeentepont het vuur
terstond werd gebluicht.
DAT de bekende Gorsselsche boerendan-
sers een bezoek aan Denemarken hebben
gebracht als dank voor de Deensche hulp
na de bevrijding.
DAT aan C. E. v. Aken op zijn verzoek
eervol ontslag is verleend als consul der
Nederlanden te Calcutta.
DAT mr A. C. Vroom is benoemd tot 2e
gezantschapssecretaris te Madrid en E. Sas-
so tot vice-consul der Nederlanden te Pa
nama.
DAT te Waalwijk een frauduleuze handel
van 3465 kg rogge is opgespoord, waarbij
minstens 50 personen betrokken zijn.
DAT de heer G. van Vessem benoemd is
als directeur van N.V. Auto Service te
's-Gravenhage.
DAT de ziel der Haarlemsche Reddings
brigade, A. J. Meijerink, 81 jaar oud, is
overleden.
DAT een 71-jarige vrouw te A'dam haar
enkel brak doordat zij uitgleed over een....
citroenschil.
DAT benoemd is tot kantonrechter te
Leeuwarden mr Jt. de Jong Jzn. te Gron,
en tot ambt. O. M. kantongerecht Utrecht
mr J. C. v. d. Berg, aldaar.
DAT de Frijzencontrdle te A'dam een
heerenmode-actie heeft ingezet, waahbij het
aantal overtreders tot ruim 20 pet. van het
aantal gecontroleerde zaken is gestegen.
DAT tot opvolger van dr Johan Hertog als
hoofdred. van de „Amigoe dd Curasao" is
benoemd mr C. M. J. Dony, bung, van Huis-
sen (bij Arnhem).
DAT benoemd is tot burgemeester van
Gendringen de burg. van Eibergen, A. G.
Delen.
DAT J. E. Dolk, tot dusver op arbeids
overeenkomst werkzaam, thans een vaste
aanstelling heeft gekregen als geneesh.-
dir. van het Rijkstorankzinnigengesticht te
Grave.
DAT in het Staatsblad van 23 dezer is af
gekondigd de wet tot voorziening in het be
stuur der gemeente Opsterland.
DAT Staatsblad G 309 een besluit bevat tot
toepassing van de vestigingswet Kleinbedrijf
1937, t.a.v. centr. verwarmings- en luchtbe-
handelingsbedrijven.
DAT de eischen voor het verkrijgen of hou
den van een hotel vergunning zijn opgeschort
tot 1 April 1952.
DAT de Eereraad voor Letterkunde en bloc
Is afgetreden omdat de Centrale Eereraad
diverse uitspraken heeft verndetigd.
DAT de coaster „Henk" Zaterdag uit Lon
den te R'dam is aangekomen met onderdee-
len van hangars, welke bestemd zijn voor de
vliegvelden Twente, Gilze-Rijen en Ypen-
burg.
DAT de Ned. Stoomboot „Stuyvesan-t" na
een stormachtige tien dagen uit West-Indië
te Plymouth is aangekomen en alles wel is
aan boord.
DAT de 31-j. smokkelaar Van Loo uit Vaals
in een vuurgevecht met Belgische gendarmes
is doodgeschoten.
DAT het ledental van de Ned. Kath. Jour
nalistenkring 260 bedraagt en het bestuur
met de Ned. Dagbladpers besprekingen voert
over een CA.O,
DAT te Eemnes gisteren de machinale
houtbewerkingsfabriek van de fa. Ter Wiel
is afgebrand en de schade plm. f 25.000
beloopt.
bij de geredden kwamen, was het hun niet
mogelijk een gesprek te voeren, daar de ge-
stranden geen Duitsch en de Zwitsers geen
Engelsch verstonden.
De redding per vliegtuig geschiedde met
een op ski's gemonteerd Storch-vliegtuig.
Br is sprake van een twaalfden passa
gier, Harvey uit Detroit, doch bijzonder
heden over hem ontbreken nog.
De bestuurder van de verongelukte Dako
ta, kapitein Ta te, brak een been. Qe tweede
bestuurder had bevroren voeten.
De noodlanding van de Dakota is het ge
volg van een luchtzuiging, die de machine
op den gletscher deed belanden.
In verband met den in Maart 1944 ge-
pleegden massa-moord op 335 Italianen in
de grotten van Ardeatine (bij Rome) staan
dezer dagen de Duitsche generaals Von
Mackensen en Maeltzer in de Ital. hoofd
stad terecht. Hier ziet men veldm. Kessel-
ring, die als getuige a décharge moet
optreden, naar de rechtbank brengen.
Enkele buien, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Tijde
lijk krachtige wind tusschen Zuid-West cn
West, wisselend bewolkt met enkele regen
buien, weinig verandering van temperatuur.
ZON EN MAAN.
Dinsdag 26 Nov. Zon op 8.16 en onder 16.37;
Maan op 11.04 cn onder 18.17 uur. Zondag
1 December Eerste Kwartier.