Minister Mansholt leed gisteren een echecje
IDist <11
Extremisten beginnen zich opnieuw te roeren
Vliegtuigwrak gevonden op den Wetterhorn
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
ZATERDAG 23 NOVEMBER 1946
BINNENL. BESTUUR EN
POLITIE IN DE KAMER
(Van cxnzen Parlementsredacteur
De Tweede Kamer had nog een restaixtje
van de begrooting van Landbouw en van
het Landbou wcrisisfonds op te ruimen, be
staande uit een door de heeren KROL
(C.H.), v. d. HEUVEL (AR.) en andere
chr. hist, en anti-rev. leden, met medewer
king voorts van de S.G.P. en de P.v.d.A.,
ingediend amendement om de zuivelschool
te Dolswaid niet naar Leeuwarden te ver
plaatsen, gelijk minister Manshoüt voorne
mens was. De Katholieken verklaarden er
zich eveneens voor. Gevolg was. dat bet
amendement met 39 tegen 34 stemmen werd
aangenomen. De Partij v. d. Arbeid
bleef zich rondom haar minister scharen,
met de communisten en 2 afwijkende Katho
lieken als gezelschap. De zaak is nnet uiter
mate gewichtig, hoewel Bolsward zeer tevre
den zal zijn, maar misschien is er eenige
aanleiding om deze gebeurtenis, waarbij de
regeerrngscoalitie, gelijk den laatsten tijd
steeds vaker geschiedt, opnieuw uiteenviel,
niet geheel uit het oog te verliezen.
MINISTER BEET, kreeg vervolgens gele
genheid om zijn 16 sprekers bij Binnen-
Vandsch Bestuur" van antwoord te dienen.
Het werd een vrij lang verhaal zonder dat
de concrete inhoud erg veelzeggend was.
Allerlei was trouwens ook reeds in de
Memorie van Antwoord min of meer be
handeld. Voor ieder bijna was er een goed
woord.
Vele sprekers zullen met genoegen heb
ben gehoord, dat ook de minister van oor
deel is, dat provinciën en gemeenten zich
naar eigen aard moeten kunnen ontwikke
len. De taakverdeehng tusschen de hoofd
organen van bet bestuur is er eene van
doelmatighead. Ook bij den wederopbouw.
De minister wil trachten voor 1947 den pro
vinciën een beteren financieelen grondslag
te geven; het denkbeeld van den heer
Sch mal om haar een deel van die Loonbe
lasting toe te kennen, is hij bereid te over
wegen. Binnen het raam van een goed
financieel beleid zal den. gemeenten de vrij
heid worden gegeven, welke verantwoord is,
al moeten bij de wijdverspreide nood lijdend -
beid de gelijke rechtsbedeeling en het alge
meen belang niet uit het oog worden ver
loren. Bij het bovenstaande sloot 's ministers
standpunt ten aanzien van annexaties en
grenswijzigingen aan. Alleen indien geen
andere gezonde oplossing te vindien is, zijn
zij mogelijk. Rekening zal worden gehouden
met historische ontwikkeling. Van de vol
tooide annexaties maakt die van Kortgene
en Colijnsplaat een goede kans te zullen
werden herzien.
Komt de vrije Zaterdagmiddag, dan is de
minister bereid over een nieuwe Zondags
wet ach te beraden; er zijn thans ernstiger
en gewichtiger problemen. Processies komen
bij de Grondwetsherziening aan de orde. Het
verplicht rijden van bepaalde autobusdien
sten op Zondag wil de minister met Ver
keer besprekenDe commissaris de Quay
in Noord-Brabant heeft het vertrouwen der
bevolking. Daarom had de minister geen
bezwaar tegen benoeming. En de burge
meester van Arnhem had als waarnemend
burgemeester het ambt uitstekend vervuld
en daarom was hij een Katholiek be
noemd in deze in meerderheid Protestant-
sche gemeente. De argumentatie in deze
beide zaken was erg poover. Indien er nova
zijn kurmen zuiveringsprocedures van bur
gemeesters voor revisie m aanmerking
komen. De minister hoopt voor het einde
TEGEN MAXIMUM-PRIJZEN VAN
GROENTEN
De besturen der Stichting „Centraal Belang"
vakgroep detailhandel en de 3 landelijke bon
den in aardappelen, groenten en fruit hebben
te Utrecht besprekingen gevoerd over de cp
handen zijnde maximumprijzen voor groenten.
Men heeft in die kringen niet de minste ver
wachting van die maatregelen en besloot ais
kleinhandel geen medeweriring te verleenen.
NAAR DE BOLLEN.
De A.N.V.V. zal binnenkort in Den Haag
besprekingen voeren met verschillende reis-
bureaux, om te komen tot een opzet voor
een, door alle reisbureaux in binnen- en bui
tenland te propageer en, identieken tour voor
vreemdelingen van zes zeven dagen door
ons land tijdens den tulpentijd.
Churchill heeft van den Deenschen ko
ning de „Vrijheidsmedaille" ontvangen.
Het zal niet mogelijk zijn, de Palestina-
eonferentie voor 1947 bijeen te roepen.
DAT het van 26 Nov. om 2 uur af voor de
aangeslotenen bij het telefoondistrict Den
Bosch mogelijk zal zijn automatisch te telefo-
neeren met de districten Breda, Eindhoven,
*s-Gravenhage, Maastricht en Venlo.
DAT de 22-j. motorrijder D. v. d. Kaart uit
Zaandam Donderdag bij Amsterdam door ver
blinding op een stilstaande vrachtauto botste
en op slag werd gedood.
DAT te Roermond overleed prof. dr V. A
8. Terstappen, hoogl. in de Theologie aan het
Groot-Seminarie aldaar.
DAT de Kath. Volkspartij in een telegram
aan gen. Spoor den officieren en manschap
pen in Indië kradht en Godsvertrouwen heeft
toegewenscht, en medeleven en steun toe
zegde.
DAT luit. adm. Helfrich aan den comm
Zeemacht in Indië en aan den comm. van
den Mijnveegdienst der Kon. Marine zijn deel
neming heeft betuigd bij de ramp van de
„Walcheren" te Balikpapan
DAT het A'damsche Tribunaal de collabo
rate aannemers M. Immel (A'dam), C. J. v.
d. Broeke (Haarlem) en J. G. v Eékeris
(A'dam) veroordeelde tot 6 mnd voorw. met
een proeftijd van 3 jaar.
DAT de 44-j. C. Beider uit R'dam gisteren
door het B.G. te 's-Gravenhage veroordeeld
ij^tot 15 jaar gevangenisstraf wegens zijn
awilneming aan de beruchte „Groep 10" der
R'damsche recherche, welke jacht maakte
op Joden en illegalen.
DAT de 44-j. H. V., uit Nijmegen, dezer
dagen bij een motorongeluk aldaar werd
gedood.
DAT een bezoeker van een kunsthandel te
's-Gravenhage een rooden veeg heeft ge
haald over een schilderij van W. Hu&sem,
als protest tegen de abstracte kunst
des jaars nog een wet op de woonruimte
in behandeling te brengen. Er wordt naar
gestreefd de klassificatie bij de ambtenaren
salarissen te vereenvoudiigen. In een over-
bruggingsuitkeering zal voorloopig in. Dec.
de achterstand op saüarisgebied over het
laatste kwartaal worden uitgekeerd. Verder
werd ten aanzien van allerlei overweging,
onderzoek of iets dergelijks toegezegd.
Volgde een Politiedebat. Daarbij bleek
wel, dat de voorstanders van meer gemeen
tepolitie vele vrienden in de Kamer tellen.
MINISTER BEEL wil gaarne medewerken
om in de bestuurlijke sfeer (Binnenland-
sche Zaken) en in de ambtelijke sfeer (Jus
titie) een goede verhouding en samenwer
king tot stand te brengen. Het wordt tijd!
Het tegenwoordige geldende Poiitiebesluit
vond bij niemand verdediging.
Enkele opmerkingen werden nog gemaakt
over het Krankzinnigen wezen en over enke-
ke andere punten. De begrooting kwatm tot
een eind, evenals die van het Pensioenfonds
en de Landsdrukkerij.
De toekomstige taak van het
Nederl. leger
Blijkens de M. v. A. op de Rijksbegrooting
ziet min. Fiéfez Ned. Indië buiten be
schouwing latende als toekomstige taak
voor de Kon. Landmacht:
a. Deelneming, waar ook ter wereld, aan de
uitvoering van gemeenschappelijke actiea, bin
nen het kader der Ver. Naties, met een opera
tief orgaan van zoodanige sterkte als rede
lijkerwijze van Nederland mag worden ver
langd;
b. Beveiliging van het eigen grondgebied
tegen strategische overvallen;
c. Beveiliging van het eigen grondgebied
tegen luchtaanvallen
d. Beveiliging van Ned. en geallieerde ver
bindingslijnen te land;
e. Binnenlandsche handhaving van orde en
rust
Het commando der Ned. troepen in Enge
land zal mi.v. 1 Jan. '47 worden opgeheven.
Op dezen datum zal worden ingesteld 'n afwik
kelingsbureau Ned. troepen in Engeland, dat
komt te ressorteeren onder den Ned. mil. at
tach te Londen.
NOG STEEDS JAPANNERS
IN HUN GELEDEREN
Naar A.N.P.-Aneta seint, ondernamen vele
tientallen extremisten Donderdag jl. een aan
val op het politie-detachement te Tabanan op
Bali. Door het verraad van een Javaanschen
commandant konden zij aHe wapens van zijn
post in beslag nemen, t.w. 2 machinegeweren,
33 geweren en 10.000 patroongordels.
Hiertoe gedwongen, zetten de Nederlandsche
troepen gisteren een tegenactie in, welke vol
gens plan verliep. Vijf Japansche mitrailleurs,
twee Japansche sten guns en dertig geweren
werden buitgemaakt, terwijl 70 terroristen
werden gedood. Hieronder bevonden zich zes
Japanners.
Aan Nederlandsche zijde vielen geen doodem
te betreuren.
Een noodkreet van de stichting
„Indië in Nood"
„Indië in Nood" heeft heden het volgende
telegram aan min.-president Beel verzon
den:
„Ondanks ernstige critiek in St.-Gen. en
pers over onvoldoende voorlichting door
REGEERING: STOP!
De politieke partijen te Batavia, welke
de vorige maand een verzoek richtten aan
min. Beel en aan de voorzitters der beide
Kamers om geen bindende overeenkomst
met de „republiek" aan te gaan, hebben
op 16 Nov. opnieuw een telegram ver
stuurd, waarin er met klem op wordt
aangedrongen de belofte te vervullen om
bekwame vertegenwoordigers en één ver
trouwensman uit Ned.-Indië naar Neder
land te ontbieden, teneinde in de Staten
Gen. een juiste uiteenzetting te geven van
den toestand in Ned.-Indië.
In dit verband vragen zij om uitstel van
beslissing door de Regeering en de Sta
ten-Generaal.
Geen paarden en vee meer
over de groote rivieren
In verband met smokkelhandel naar
het buitenland
Het Bedrijfsschap voor Vee en Vleesch
heeft een verbod afgekondigd van het ver
voer van vee en paarden over de groote
rivieren van ons land, welke Nederland in
een Noordelijk en Zuidelijk gebied scheiden.
Op deze manier wordt de mogelijkheid
geschapen een einde te maken aan den
clandestienen uitvoer van duizenden stuks
vee. De grens tusschen genoemde gebieder
wordt van de Oostelijke Rijksgrens naar
het Westen gevormd door de volgende
rivieren en stroomen: Rijn tot de splitsing
van Rijn en Waal, Waal, Merwede tot de
splitsing van Merwede en Nieuwe Merwede,
Nieuwe Merwede, Hollandsch Diep en ver
volgens de stroomen gelegen tusschen de
provincie Zuid-Holland en de provincies
Zeeland en Noord-Brabant anderzijds. Aan
bodediensten, melkslijters e.d. is voorloopig
gedeeltelijke ontheffing van dit verbod ver
leend. Het vervoer van paarden en vee over
deze wateren uit het Zuiden naar het Noor
den is toegestaan, mits gebruik wordt ge
maakt van brug of publiek-overzetveer.
Voorts is het verboden in deze gebieden vee
en paarden te vervoeren tusschen één uur
na Zonsondergang en één uur vóór zons
opgang. Vervoer per spoor valt niet onder
deze verbodsbepaling.
Ind. Reg. gedurende vele maanden na capi
tulatie Japan, gaat luit.-G.G. Van Mook
voort Ned. volk in onwetendheid te laten
omtrent werkelijker! toestand. Wij deelen
Uwe Excellentie mede, dat volgens in ons
bezit zijnde rechtstreeksche berichten uit
volkomen betrouwbare bronnen het bevel
.staakt het vuren" door de Indonesische
troepen niet wordt nagekomen en op aller
lei plaatsen de aanvallen doorgaan, waaraan
dagelijks onze soldaten ten offer vallen. Wij
houden de bewijzen te Uwer beschikking
en dringen er met allergrootste klem op aan,
aan onwaardige en misdadige toestanden
oogenblikkelijk een einde te maken."
Austr. vakvereenigingen gaan
hoe langer hoe verder
Thans een dreigende houding t.o.v. de
Nederlandsche autoriteiten
Het besluit van de Ned.-Ind. autoriteiten
om de „Tjibesar** met behulp van niet-
Australische arbeidskrachten van Melbourne
naar Sydney te varen, heeft groote critiek
veroorzaakt in kringen van de Austr. vak-
vereeniging voor Havenarbeiders.
De geheele arbeidersbeweging zal zich ver
zetten tegen elke poging om den boycott op
Ned. schepen met behulp van buitenlandsch
personeel te breken, daar dit oorzaak zou
kunnen zijn tot de grootste industrieele
crisis in Australië's geschiedenis, aldus de
voorzitter, Coghlan.
Hij voegde hier nog aan toe: „Ik waar
schuw de Ned. autoriteiten onze natie niet
onnoodig in troebelen te storten. Indien zij
niet van hun plannen afzien, spelen zij met
MIJNWERKERS PROTESTEEREN TEGEN
„SOCIALE ZUIVERING".
De hoofdbesturen van eenige R.K. Mijn
werkersbonden zijn bijeengeroepen voor een
spoedeischende gecombineerde vergadering
i.v.m. de „sociale zuivering" van directieleden
en bedrijfsleiders. Het wordt als onbülijk aan
gevoeld, dat tal van lagere personeelsleden
veroordeeld werden voor hun sociale gedra
gingen, terwijl dit niet is geschied met een
aantal directieleden en bedrijfsleiders.
Threrack, voorzitter van Hitiers bloed-
rechtbank het Volksgerechtshof, pleegde,
zoo wordt thans gemeld, op 26 October zelf
moord.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te O.Beijerland (toez.) H.
N. Hensbergen te Loenen a.d. Vecht; te Den
Bommel C. C. T. Post ma te Jaarsveld; te
Egmond a.d. Hoef (toez.) E. A. J. Plug te
Uuenen; te Elburg (2e maal) D v. d. Ent
Braat te Montfoort.
Bedankt: voor BrieUe S. P. Nijdam te
Raamsdonk; voor Oegstgeest (2e pred.pl.) A.
W. M. Odé te Goes.
Geref. Kerken.
Beroepen: te Vroomshoop J. W. Slin-
genberg te Roodeschool.
Benoemd: tot hulppred. te Linschoten
S. A. v. Nood te Vorden, die deze ben. heeft
aangenomen.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal: te Middelburg G. H. Polman
te Rozenburg ai G. Rijksen te Ede.
Bapt. Gemeenten.
Beroepen: te Delfzijl H. Bakker te Em-
mer-Erfsch eidenveen.
UNIE VAN CHR. ONDERWIJZERS.
De algem. vergadering van de Unie van
Chr. Onderwijzers (essen) in Nederland, die
oorspronkelijk zou gehouden worden op 24
Dec., is nader bepaald op Zaterdag 28 Dec.
a.s. in hotel Noord-Brabant te Utrecht. De
vergadering is geheel gewijd aan de behan
deling van huishoudelijke zaken. In de mid
dagvergadering komen aan de orde voorstel
len van het hoofdbestuur tot wijziging der
statuten en het reglement en een voorstel
van de afd. 's-Gravenhage inzake afschaffing
van het ambulantisme. Het lederetal bedraagt
thans 1340.
PERSONALIA.
Bij de aanvaarding van zijn ambt als
hoogleeraar in de Kerkleer en de Mefcha-
physica met inbegrip van de natuurlijke
Godsleer aan de R.K. Universiteit te Nijme
gen sprak prof dr J. M. J. Peters C.C.S.R.
gisteren een rede uit over de wijsgeerige
geesteshouding
Dr J. H. Terlingen te Heemstede-Aenden
hout is benoemd tot lector in de fac. der let
teren en wijsbegeerte aan de R.K. Universi
teit te Nijmegen om onderwijs te geven in de
practisohe taalvaardigheid van het Itali-
aansdh en Spaansch.
PROMOTIES.
LEIDEN, 22 November. Gepromoveerd tot
doctor in de geneesk. op proefschrift getiteld
„De infectieuze hepatitis" H. G. S. van Raalte,
geb. te Vlissingen, wonende te Bloemendaal.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN, 22 November. Geslaagd voor apo
thekersassistentsexamen de dames: A. A. Lems
te R'dam; L. M. Wort el boer te R'dam en A.
R. Kuyper te Midwolda. Voorts Chr. van der
Vleuten te Nijmegen; voor het prop. godgel. T.
Korporaal te 's-Gravenhage.
AMSTERDAM, 22 Nov. V.U. Geslaagd
voor cand. rechten L. J. Luyendijk, Maas
sluis; E. ten Tooren, Ommen; doet. rechten
J. J. van der Leen, Bilthoven en A. F. H.
Drilling, Amstelveen.
NIJMEGEN. 22 Nov. Geslaagd cand.
Germaarxsche taal en letterkunde (Duitsch)
J. P. H. Jansen, Breda.
FEDERATIE CHR. VER. VAN EN VOOR
VROUWEN EN MEIJES VERGADERT.
Voor het eerst na den oorlog zal de Fede
ratie van Chr. Vereenigingen van en voor
Vrouwen en Meisjes een leden-vergadering
huoden en wel op 26 en 27 Nov. a.s. in Hotel
Brinkmann te Haarlem. De federatie is de
Ned. vertegenwoordiging van de Wereld
federatie van Christen Jonge Vrouwen Ver.
(World's Y.W.C.A.) en telt in ons land ruim
40.000 leden.
EERSTE HULP HEEFT DE
INZITTENDEN BEREIKT
Niet in de Fransche Alpen of in de om
geving van Grenoble, maar midden in Zwit
serland, op de flanken van den Wetterhorn,
ontdekte een Engelsche Lancaster gisteren
het verongelukte Amerikaansche Dakota-
vliegtuig.
De piloot nam acht personen in de omge
ving van het wrak waar. Hij seinde de
positie: 9 km van Interlaken op 3000 meter
hoogte, direct aan den Aimerikaanschen staf
in Wiesbaden, die een Superfort en een
vliegend fort, naar de onheilsplek zond. Het
grootste vliegtuig, bestuurd door generaal
Snaveley, wiens vrouw zich onder de in
zittenden van de Dakota bevinden, wierp
de eerste hulpmiddelen af, 4 kisten met
De Wereldreis van Pietje Pluis en Jantje Joppe
53. Zó ge wel dag was echter de vaart,
die het pontje gekregen had, dat hiet niet
meer te houden was en met een sprong op de
oever vloog, met zo'n geweld, dat alle pas
sagiers benevens Jantje en Pietje achteruit
het water invlogen! Het was een geplons van
belang en ze schreeuwden allemaal luid
keels om hulp. Maar gelukkig was het water
bij de kant erg ondiep. M t enige moeite
en elkander helpend, stonden allen dan ook
gauw weer aan waL
54. Terwijl de arme drenkelingen in het
vlakbijgelegen veerhuis hun kleren wat pro
beerden te drogen, maaktm Jantje en Pietje,
dat ze uit de buurt kwamen. Maar je kunt
je het gezicht van den pontjesbaas voor
stellen, toen hij van den tandarts terugkwam
en zijn pontje helemaal aan de overkant op
de wal zag liggen, zodat hij een uur moest
lopen om ?r bij te komen. „Aan zulke hulp
heb ik ook niet veeii" mopperde h4.
voedsel, medicijnen en verband, lucifers,
touw, dekens en een draagbaar radiotoe
stel.
Terstond zijn de Zwitsersche alpen gidsen
uit Meiringen en Grindelwald op pad ge
gaan om de verongelukten te bereiken. Uit
Interlaken vertrok een groote hulpcolonne
met dokters en verpleegsters. Ook vliegers
van alle nationaliteiten maken zich gereed
met zweefvliegtuigen bij het wrak te lan
den. Parachutisten uit Italië en Amerika
meldden zich om op den gletscher, waar de
machine ligt, neer te springen, doch er
woeden hevige sneeuwstormen op den
Wetterhorn.
NOG EEN VLIEGTUIG IN DE ALPEN.
In de Fransche alpen is thans nog een
vliegtuigwrak gevonden, nl. dat van een sinds
vorige week vermist Amerikaan sch leger
vliegtuig. Er zijn geen overlevenden.
DAT het Ned. s^. „Margeca" in de Golf
van Biscaye door de sleepboot „Poolzee" in
een zwaren storm op sleeptouw is genomen
en behouden te Falmouth is aangekomen.
DAT bij de aanbesteding van het herstel
van de wegen in de gemeente Wam el, Appel-
tera en Dreumei de hoogste inschrijver was
H. v. d. Berg te Nijmegen voor f 280.546 en
de laagste C. G. Tholen, eveneens te Nijme
gen voor f 209.850
DAT de rechtbank te Assen gisteren aan
verschillende Meppelsche distributie-ambtena
ren een straf oplegde van max. 8 maanden
wegens fraude met bonkaarten.
DAT gisteren de burgemeester van Ede, J.
J. G. Boot de nationale phiimveetentoonstel-
ling in de Apollohal officieel heeft geopend.
DAT jhr L. van Panhuys te 's-Gravenhage,
vroeger slotvoogd van Loevestein, door de
Fransche regeering is benoemd tot Officier
de l'Académie.
DAT vandaag 55 Delftsche studenten naar
Parijs zijn vertrokken voor een bezoek aan
de luchtvaarttentoonstelling aldaar.
DAT de 100 200.000 boeken uit Joodse he
bibliotheken, die zich thans onbeheerd in
Duitschland bevinden, vermoedelijk door de
Unesco zullen worden ondergebracht in den
„Holl. Schouwburg" te A'dam.
DAT gisteren de Kamer van Koophandel
te Utrecht een gedenkplaat is aangebracht -
voor de op 22 Nov. 1944 aldaar gearrsteerde
en later gefusilleerde zeven verzetsmannen.
DAT het Tweede Kamerlid Algera aan
minister Mansholt inlichtingen heeft gevraagd
over het opnemen van redevoeringen van
voorzitters van landbouworganisaties in de
persbericht en van het dep. van Landbouw.
