Wezen van de Oecumen. Beweging uiteengezet
Prof. dr J. C. v. Oven werd hartelijk gehuldigd
Oegstgeest adopteert het Ille bat. Grenadiers
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
DINSDAG 19 NOVEMBER 1946
Stadsnieuws
Maandag a.s. wordt het Jeugd-
comité te Leiden opgericht
Gisteravond werd in de zendingsschool
te Oegstgeest een bijeenkomst gehouden,
met afgevaardigden van verschillende
kerkgenootschappen om te komen tot op
richting van een afd. Leiden van het
„Oecumenische Jeugd Comité".
De heer J. den Tonkelaar, theol. student,
zette allereerst in een kort, maar bondig
betoog het wezen en doel van deze orga
nisatie uiteen en memoreerde, dat zij voort
gekomen is uit verschillende godsdienstige
richtingen, die een waarachtige, goed-
gefundeerde eenheid voorstonden. In de
Oecumenische Beweging gaat het uitslui
tend om het reëele geloofsleven, terwijl
men het geredeneer, hoe spitsvondig mis
schien ook. tracht te ontwijken. Er moe
ten biieenkomsten worden gehouden, waar
overtuigd gesproken wordt over de werke
lijke dingen, niet over allerhande theore
tische stelsels. De diverse jeugdorganisa
ties worden door het bestuur van het
O.J.C.. waarin geen enkele godsdienstige
richting den boventoon voert, tot mede
werking opgeroepen om ernstig en serieus
met elkaar kennis te maken, begrip te too-
nen voor elkander en door zich te bezin
nen op de normen, welke God in Zijn
Woord stelt, te geraken tot verwijdering
van de misverstanden, die ten aanzien van
„een elkaar verstaan" zoo belemmerend en
deorimeerend kunnen werken.
Het Comité, dat contact heeft met den
Wereldraad, is een studiegemeenschap,
welke ten nauwste bij de practijk is be
trokken. Het stelt zich ten doel het eigen
geloof, door confrontatie met het geloofs
leven van anderen, te verdiepen en te ver
rijken. Het Oeeum. Jeugd Com., aldus spr.
heeft zijn bestaansrecht, mits alles biddend
gedaan wordt en Christus het middelpunt
van alle besprekingen is.
Aan het slot van ziin betoog deelde spr.
mede. dat Maandag, 25 November a.s., de
oprichtingsvergadering zal plaats vinden,
eveneens in de Zendingsschool.
Dr E. Jansen Schoonhoven., Ned Herv.
pred. te 's-Gravenhage, had tot titel van
zijn onderwerp gekozen: „De groei van
een wereldkerk." Spr. begon er op te
wijzen, dat het uitgangspunt van de
oecumenische gedachte is: „Ik geloof in
één heilige, algemeen©. Christelijke Kerk".
Jezus wil de Heer zijn van, één gemeen
schap, terwijil de eenheid van de Kerk
van 't grootste belang is voor een levend
getuigenis, dat Christus den leden van
Ziin Kerk opdraagt.
Vervolgens gaf sor. een historisch over
zicht, waarbij hij den nadruk legde op de
alomheerschende verdeeldheid in de Kerk
in den loop der eeuwen. Ook het Pro
testantisme heeft zich na zijn ontstaan in
1517 geopenbaard in den vorm van scheu
ringen, Het resultaat van negentien
eeuwen Christendom is een verscheurde
Oir'stenh eid, waarin d esond anks toch
wel enkele hoofdlijnen zijn te constatee-
ren: de Orthodoxe-, de R.K., de Angli-
©aansche-, en Luthersche- en Gerefor
meerde Kerk. In de twintigste eeuw kun
nen we echter spreken van een tegenbe
weging, welke zich met kracht heeft inge
zet. De ommekeer van een centrifugale
naar een centripetale beweging was voor
de Kerk een historisch evenement, waar
van de Oecumenische beweging de draag
ster was. Zoo hebben d'e Wereldbond van
jonge mannen en vrouwen en de inter
nationale Z en dingsbe weging zeer veel
voorbereidend werk gedaan. In 1925 werd
de Wereldconferentie te Stockholm ge
houden,, waarin de Luthersche aartshis-
„PAULUS ONDER DE JODEN"
Het heeft in tooneelkringen de aandacht
getrokken, dat de voorstelling van „Paulus
onder de Joden", die 30 September j.l. on
der auspiciën van „Kunst en Ontspanning"
te Leiden plaats vond, werd aangekondigd
als eenige opvoering in dit seizoen, terwijl
het bestuur van de Schouwburgvereeniging
mededeelde, dat dit stuk ook voor de bezoe
kers van de abonnementsvoorstellingen zou
worden gebracht.
Deze tegenstrijdigheid vindt zijn oorzaak
in enkele betreurenswaardige misverstan
den, waardoor het bestuur van de Schouw
burgvereeniging niet op de hoogte was van
het feit, dat „K. en O." het alleen-opvoe-
ringsrecht van dat stuk bezat.
Wij kunnen thans mededeelen, dat „Kunst
en Ontspanning" zich bereid heeft ver
klaard, voor één voorstelling afstand te doen
Van haar rechten, zoodat de abonné's van de
Schouwburgvereeniging niet gedupeerd zul
len worden en de voorstelling van „Paulus
onder de Joden" op 25 November zal kun
nen doorgaan.
DOOR OEFENING BETER
In de slecht bezette Stadsgehoorzaal heeft
de Tooneelver. „Door oefening beter" de op
voering gegeven van het blijspel „Een schoon
moeder uit duizend".
Over het algemeen deden alle spelers hun
best, doch sommigen vertolkten hun rollen
wel iets te dilettantistisch. Trouwens de in
houd van het stuk kan ons niet geheel be
vredigen, want de uitdrukkingen waren niet
allen even beschaafd, hetgeen aan de opvoe
ring afbreuk deed. Natuurlijk ontbrak het
„happy end" niet.
BURGERLIJKE STAND
GEBORENDaniël z v W Beij on J van
Meijgaarden; Cathardna d v F Stouten en P
de Bruijn; Dora H d v A Sierag en C A
Ouwersloot; Alida d v H Valentgoed en C F
de Witt; Jain z v H van 't Wout en G Bree-
dijk; Hendrik S z v P Pikaar en J C van
Iterson; Johanna M A d v T Gerritsen en N j
Wessel; Pi eter z v J Si era en M C Smit;
Ad'riaanitje A d v S H Oskam en M van der
Meiden; Maria d v A Boxen en M Otto; i
Johanna M J d v G A Schellekens en P Sloos. 1
OVERLEDEN: A Dubbeld 68 j; G M G T j
van der Zwaan 2 weken; C M A van Winsen
8 j; M Polanenvan der Steen 74 j; J J F
Keereweer 31 j; M QuestrooSohnavendijk
77 j. I
GETROUWD: M Menken ien J M Schutjes; I
J Lagerberg en E M E Werdimuller; J van j
Berkel en J Boekee.
schop, Nathan Söderblom, de duizenden
activeerde om te beginnen met samenwer
king tusschen de verschillende Kerken
inzake de groote levensvragen, waarvoor
de volkeren zich gesteld zagen. Na de con
ferentie te Lausanne ontstond de Oec.
beweging uit drie stroomingen, n,l.: den
Wereldbond der Kerken, de voortzettings
beweging, die ontstaan was uit de con
ferentie te Stockholm en een dergelijke
beweging, ontstaan uit de ontmoeting te
Lausanne, terwijl in 1937 de samenvloeiing
van deze hoofdstroomingen plaats vond.
Tenslotte gaf spr. nog een kort over
zicht van, de werkzaamheden van de Oec.
beweging in de oorlogsjaren, en wees
vooral op het werk van het Oec. centrum
te Genêve, dat het contact tusschen de
verschillende landen tot het laatst heeft
weten te behouden.
Zoo kunnen we zeggen, dat de groei van
de Wereldkerk geen optimisme, doch
realiteit is. De stuwkracht van het O.J.C.
is het vurig verlangen naar eenheid,,
welke echter nimmer mag ontaarden in
een marchandeeren met de waarheid,
aldus besloot dr Jansen Schoonhoven zijn
toespraak.
De samenkomst stond o.l.v. den heer
R. Kuitse.
CONTACT-COMMISSIE PRIJS-
BEHEERSCHING.
Door een verkeerde opgave is een fout
Ingeslopen in het bericht omtrent de samen
stelling van de contact-commissie voor de
Prijsbeheersching. Voor de coöperaties heeft
hierin zitting de heer P. Fuchs, terwijl voor
het bureau Prijsbeheersching de heer A. J.
Hilders is aangewezen.
Een Boekenbeurs te Leiden
In eenige der ruime en aantrekkelijke
zalen van het restaurant „Het Gulden Vlies"
organiseerde de Vereeniging van Vertegen
woordigers in het Uitgeversbedrijf in over
leg met den Nederlandsohen Uitgeversbond
en de Vereeniging t. b. v. d. Belangen van
den Boekhandel gisteren een Boekenbeurs
ten behoeve van den boekhandel in Leiden
en omstreken.
Een druk bezoek in die hoeken, waar de
uitgevers hun relaties te woord standen,
waarborgde een flinJken omzet. Er waren
vele uitgevers uit alle oorden des lands
aanwezig. Ook merkten wij eenige boeken-
importeurs onder hen op. Op de boeken
markt zullen weldra tal van mooie uitgaven
prijken.
SPREEKUUR WETH. JONGELEEN.
De Wethouder van Fabricage, die heer A.
J. JongeJeen, is verhinderd Woensdag spreek
uur te houden.
HOOGEWOERDVEREENIGING
De Hoogewoerdvereeniging kwam gister
avond in najaars-algemeene ledenvergadering
bijeen. Na de opening door den eersten voor
zitter, den heer J. Th. Balkestein, werd be
sproken, in welke richting de vereeniging
zich zal ontwikkelen. Voorgesteld en aange
nomen werd het contributiestelsel te wijzigen
Per maand zal nu worden betaald en dit zal
in een rondschrijven aan de leden worden
bekend gemaakt.
Zoo mogelijk zullen er verschillende clubs
in het leven worden geroepen. O.l.v. de com
missie voor de kinderfeesten zal een St. Ni-
colaasfeest worden georganiseerd, gezien de
nog vrij gunstige positie van de kas.
Er volgden nog eenige interne besprekin
gen zoo zal een te houden feestavond uit
sluitend voor buurtbewoners toegankelijk
zijn waarna de heer Balkestein het eerste
gedeelte van den avond sloot en men nog
eenigen tijd gezellig bijeen bleef.
TER GELEGENHEID VAN ZIJN
65sten VERJAARDAG
Zaterdag heeft in intiemen kring de hul
diging plaats gehad van prof. mr J. C. van
Oven, hoogleeraar aan de R.U. te Leiden, ter
gelegenheid van zijn 65sten verjaardag.
Als eerste sprak prof. dr M. David, die er
op wees, dat het natuurlijk verzet bij den
jubilaris tegen zulk een feestbetoon wel moest
wijken voor het feit, dat juist in die periode,
voor welke de romanist zulk een groote be
langstelling heeft, n.l. de eerste eeuwen onzer
jaartelling, de gewoonte opkwam den ver
jaardag van een persoonlijkheid met een
toespraak luister bij te zetten; dat nam zulk
een omvang aan. dat ons zelfs in de ars
rhetorica, die ten onrechte op naam staat
van Dionysius van Halicarnassus, een schema
voor zulke redevoeringen was overgeleverd.
Spr.wilde zich hieraan niet houden, maar
liever wijzen op den grooten invloed, dien
Van Oven niet alleen op de studie van het
Romeinsch recht in ons land heeft gehad,
maar ook op die van de antieke rechtsge
schiedenis in het algemeen. Het eerste kwam
vooral daardoor tot uiting, dat dank zij Van
Oven's Leerboek van Romeinsch Privaat
recht. in de moeilijkste jaren van zijn leven
tot stand gebracht, de aanstaande Nederland-
sche jurist van meet af aan bij de bestudee
ring van het Romeinsche recht met de Ned
rechtsterminologie vertrouwd maakte en de
invloed van het Romeinsche recht od het
Nederlandsche duidelijk werd.
Prof. dr E. M. Meyers bood vervolgens een
tweetal feestbundels aan: een verlucht met
een copie van het door zijn broeder geschil
derde portret, met een twintigtal opstellen
op het terrein van antieke geschiedenis en
recht. Van Aegypte, Babylonië, Griekenland,
Rome en Byzantium, en den nieuweren tijd
tot en met Huig de Groot, leveren daarin de
themata de opstellen. Deze stond onder re
dactie van de hoogleeraren David, Van Gro
ningen en Meyers en is uitgegeven door de
firma Brill te Leiden; de andere, onder redac
tie van de hoogleeraren Van Bemmelen,
Langemeyer en Meyers bevat opstellen be
trekking hebbend op het hedendaagsche Ne
derlandsche Recht. Hierop is Van Oven's in
vloed toch ook groot geweest.
Dit laatste onderstreepte prof. dr Lange-
HAAGSCHE RECHTBANK.
Terzake van diefstal heeft voor de recht
bank zich te verantwoorden gehad de land
arbeider J. K. uit Rijnsburg. De rechtbank
heeft hem veroordeeld tot een jaar gevange
nisstraf, door te brengen in een jeugdgevan
genis.
De schipper A. C. van V. te Leiden had
inlbraak gepleegd in een magazijn, waar tal
van goederen waren opgeslagen, die aan den
Staat toebehoorden. Gezien de weinig gun
stige reputatie van verdachte, vorderde de
Officier thans een jaar en acht maanden ge
vangenisstraf, mi et aftrek van preventief. De
raadsman, mr J. D. Wechélaar, pleitte cle
mentie.
De bankwerker A. B. te Leiden had
deelgenomen aan een inbraak in een opslag
plaats te Leiderdorp, waar een flinke hoe
veelheid werd buit gemaakt. De Officier vor
derde tegen verdachte than6 een jaar gevan
genisstraf met aftrék van preventief.
„Ja", zei de president der rechtbank,
„die haal je zoo maar uit Duitsohland". Het
betrof een jas, die de schippersknecht P. van
V. te Zoeterwoude had gekocht van een fa
milielid, die zei dit kleedingstuk uit Duitsch-
land te hebben meegebracht, maar die het in
wierkelijkheid had gestolen.. Nu verklaarde
verd. er niets van te hebben geweten, doch
de Officier meende, dat hij toch voorzichti
ger had moeten zijn, en wegens schuldheling
luidde de eisch thans twee maanden gevan
genisstraf.
De huisvrouw J. S. S. te Leiden kocht
van een kennis een vloerkleed, waar ze f 35
voor betaalde, hetgeen in dezen tijd een
koopje- mag worden genoemd, al zei verd.
dan ook dat het kleed al „kalig" was. En
vanwege dien prijs had zij moeten begrijpen,
dat het kleed gestolen was, hetgeen verd.
evenwel niet had begrepen. Wegens heling
vonderdo de Officier nu drie maanden ge
vangenisstraf.
meyer nog eens, die met Van Oven nauw
samenwerkte van de oprichting van het Ned.
Juristenblad af. Het is vooral Van Oven ge
weest, die in de eerste jaren heeft gezorgd
door eigen bijdragen, dat het peil, waarop
het blad stond, een hoog peil is geweest.
In zijn slotwoord zeide prof. Van Oven,
dat hij zich wel eens schuldig ten opzichte
van het Romeinsche Recht had gevoeld, dat
hij, gezien de weinige beoefening van dit
recht hier te lande, niet al zijn arbeidskracht
daarvoor had ingezet. Maar een mensch moet
nu eenmaal zijn natuur volgen; dat hij nu op
dezen dag de erkentelijkheid voor zijn werk
ondervond van vertegenwoordigers van beide
deelën van zijn belangstelling, ontlastte hem
van deze schuld.
Na afloop had een drukbezochte receptie
plaats.
(Door een misverstand eerst heden ge
plaatst, Red. N.L.C.).
Een taxi vol sigaretten
Ruim 70.00 sigaretten werden gisteren
in beslag genomen iin de Dapper-
straat te Amsterdam. Ook drie smok
kelaars, die de sigaretten per handkar
vam de haven naar de woning hadden
vervoerd, werden gearresteerd. De siga
retten zijn per taxi naar h-et hoofdbureau
van politie te Amsterdam gebracht. De
douane-recherche heeft het onderzoek in
hamden.
Prof. dr W. J. Kühler
overleden
Van 1905—1912 was de overledene
Leidsch predikant.
Gisteravond is in den ouderdom van bijna
72 jaar overleden prof. dr W. J. Kühler, rus
tend hoogleeraar aan het Doopsgez; Semina
rium en de Gem. universiteit te Amsterdam.
De overledene werd 8 Dec. 1874 te Amster
dam geboren en studeerde aan de stedelijke
universiteit theologie om 21 Nov. 1897 te
West-Terschelling het predikambt te aan
vaarden.
In 1902 vertrok hij naar Assen-Meppel en
in 1905 werd hij
predikant te Lei
den. Op 3 Dec
1908 promoveerde
hij tot doctor in
de theologie op
een proefschrift
getiteld„Johan-
.nes Brinckerinck
en zijn klooster
te Diepenveen"
11 Maart 1912
werd hij be
noemd tot hoog
leeraar aan het
Doopsgez. semi
narium te Am
sterdam om on
derwijs te geven
in de practische
theologie, exe-prof D w j KÜHLER
gese van het N
Testament en de
geschiedenis der Doopsgezinden. In Dec. 1912
volgde zijn benoeming tot hoogleeraar in de
kerkgeschiedenis van de Amsterdamsche uni
versiteit, welk ambt hij 10 Febr. 1913 aan
vaardde met een inaugureele rede over: „De
beteekenis der dissenters in de kerkgeschie-
djamis van Nederland. Tal van werken ver
schenen van de hand van dezen voortreffe-
lijken kenner van de 14e-eeuwsche klooster
lijke devotie. Hij heeft tal van standaard
werken geschreven, waarvan wij noemen zijn
hoofdwerk over: „Geschiedenis der Nederl.
Doopsgezinden in de 16e eeuw". 21 Febr. 1938
hebben zijn vrienden en geestverwanten hem
ter gelegenheid van zijn zilveren professoraat
in een bijeenkomst in de Singelkerk te Am
sterdam zijn geschilderd portret aangeboden.
Leidsche Tribunaal
Het Leidsche Tribunaal deed in zijn zit
ting van heden allereerst uitspraak in de
volgende zaken.
A. Hoogendoorn te Woubrugge, internee-
ring voor den tijd van 1 jaar en 9 mnd, tot
8 Febr. '47, ontzetting kiesrechten en ver
beurdverklaring van zijn radiotoestel.
H. J. van Staveren te Woubrugge, inter-
neering voor den tijd van 1 jaar en 8 mnd,
tot 8 Jan. '47, ontzetting kiesrechten en ver
beurdverklaring van zijn vermogen tot een
bedrag van f 1000.-.
De zaak tegen J. Brittijn te Leiden werd
uitgesteld.
B. A. Hartevelt te Zoeterwoude, die veer
tien dagen geleden reeds in vrijheid was
gesteld, ontzetting uit de kiesrechten.
Mej. D. C. M. Verselewël de Witt-iHamer
te Leiden, die eveneens veertien dagen ge
leden in vrijheid was gesteld, ontzetting
uit de beide kiesrechten.
Mevr. B. M. Boon uit Leiden, internee-
ring voor den tijd van 1 jaar en 7 mnd, tot
16 Dec. '4i6, voorts ontzetting kiesrechten.
Hedennacht ontdekte de heer Kanis,
eigenaar van Savoy, rookontwikkeling in
zijn zaak. Onder de barstelling bevond zich
een kistje, waarin de sigaren en sigaretten-
afval werd gedeponeerd. Een brandende si
garet is de vermoedelijke oorzaak van den
brand.
SUCCES GEWORDEN
„Waar zijn onze troepentransportschepen?"
Deze rubriek kunt u op gezette tijden in
ons blad vinden. En het zal u dan ook niet
ontgaan zijn, dat de „Tegelberg", die op 3
October j.l. naar Indië vertrok, op 4 No
vember j.l. in Batavia is aangekomen.
Op dit schip bevonden zich de mannen
van het Ille Bataljon -Grenadiers, het onder
deel dat door Oegstgeest is geadopteerd, die
de Kerstdagen in Batavia zullen doorbren
gen.
En om deze dagen tot blijde dagen te ma
ken organiseerde het adoptie-comité te
Oegstgeest, na de reeds gehouden boeken-
actie, een pakketten-actie, waarbij jeder
Oegstgeester gezin was uitgenoodigd een
pakje te geven voor een hem onbekend mili
tair van genoemd onderdeel.
Om het resultaat van deze actie te kun
nen constateeren, brachten we dezer dagen
een bezoek aan de „opslagplaats" van al deze
welkome geschenken. Ruim 500 pakjes lagen
daar op een grooten stapel en een twaalftal
dames en heeren waren druk bezig om van
al deze geschenken keurige Kerstpakketten
te maken. Maar bovendien werden er nog
vele pakjes bijgemaakt. Een groot aantal
winkeliers, alsmede de Stichting „Ende
geest", hadden namelijk een flinke greep
gedaan in hun magazijnen, terwijl voor de
ontvangen f 217 aan giften nuttige verbruiks-
BUURTVER. „DE WATERGEUS".
De buurtver. „De Watergeus" heeft Vrij
dag- en Zaterdagavond voor haar leden en
donateurs in de bovenzalen van „De Har
monie" een feestavond gegeven, die buiten
verwachting klonk als een klok. Voorz.
Lintschoten opende met een hartelijk wel
kom en begroette in het bijzonder het be
stuur van de Federatie van Buurtvereeni-
gi-ngen en verdere genoodigden.
Het tooneelstuk „Melders en Co", dat
door de tooneelclub van „De Watergeus"
werd opgevoerd, werd, gezien de korte
voorbereiding, vlot gespeeld. Speciale ver
melding verdienen de dames Eikenbout en
Hoogeboom en de heeren P. Hoogenboom
en T. H. Hoogeboom, die voortreffelijk hun
rollen vertolkten.
De heer Verhulst, .voorzitter der Federa
tie, sprak ten slotte een enkel woord over de
samenwerking met de buurtvereenigingen
en het gemeentebestuur, waarbij hij de le
den opwekte het bestuur terzijde te staan.
Al deze pakjes worden nu in groote kis
ten verzonden naar Amersfoort, waar de
Regiments-Commandant, luit.-kol. Loringh
van Beek, op zich heeft genomen het ge
heel per militair vervoer naar Batavia te
doen overbrengen.
Dat Oegstgeest zijn Grenadiers niet ver
geet, is uit deze actie wederom gebleken,
terwijl naast de gevers een woord van dank
aan den organisator van deze actie, korp.
C. v. d. Horst, niet onvermeld mag blijven.
LEIDSCHE CHR. BESTURENBOND.
Het programma voor de groote propagan-
da-vergadering van den Leidschen Chr. Be
sturenbond, welke morgenavond, 7.30 uur,
in geb. „Prediker" wordt gehouden, ver
meldt behalve toespraken van de heeren
H. H. SpoeJstra van Den Haag en prof. dr
J. de Zwaan, samenzang, muziek van het
Chr. mandoline-ensemble „Ars et Labor" en
zang van het dubbel-mannenkwartet „Inter
nos". Naast het motto „Allen werk, allen
verantwoordelijkheid", geldt dius morgen
avond ook het parool, „kun je nog zingen,
zing dan mee".
Wij wekken gaarne op deze bijeenkomst
te bezoeken.
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
L. H. E. B. te Leiden had in den handel
van distributiebonnen gezeten, voor welk feit
do Officier thans tegen hem f 50 boete of 20
dagen hechtenis en voorwaardelijk zes we
ken gevangenisstraf met twee jaar proeftijd
eischte. De rechter veroordeelde tot f 40 boete
of 20 dagen hechtenis, benevens tot de voor
waardelijke gevangenisstraf.
W. de R. uit Ledden was aan het knoeien
geweest met distributiebonnen, en voor dezen
handel vorderde de Officier tegen verdachte
f 50 boete of 23 dagen hechtenis, benevens
twee mnd gevangenisstraf voorwaardelijk met
twee jaar proeftijd. De rechter sloeg het ge
val heel wat lichter aan en verom-deelde tot
f 15 boete of 15 dagen hechtenis.
Wegens het clandestien slachten van een
varken stond terecht C. B. van S. te Hille-
gom. Omdat het hier geen handel van betee
kenis betrof, vorderde de Officier f 75 boete
of een maand hechtenis en twee maanden
gevangenisstraf voorwaardelijk met twee jaar
proeftijd. De rechter veroordeelde tot f 40
boete of 20 dagen hechtenis en de twee maan
den voorwaardelijk.
