TE KOOP «HJIB BRUIDSJAPON ASSISTENTE NETTE BEDIENDE Wat zoekt Amerika in Afghanistan? POOTMROAPPELEN VROUWE LIJKE HULP DAME v. HUISHOUDING fnEUWE LFIDSCHE COURANT WOENSDAG 6 NOVEMBER 19M (Bijzondere correspondentie). In Februari 1943 stieten Afghaansche poli tiepatrouilles in Udjaristan op een karavaan Van 14 man, welke door twee Europeanen werd geleid. In plaats van hun papieren te toonen, openden zij het vuur, doch werden tezamen met hun begeleiders door de politiemannen overmeesterd. Eén der blanken werd gedood, de andere ge vangen genomen. Deze laatste was de in IXiitschland bekende zoöloog Oberdörfer; de gedoode was de botanicus Brandt. Bij de karavaan werden de meest moderne radiozend- en ontvangapparaten gevonden. Nu eerst, na den oorlog, kon dit vuurge vecht worden opgehelderd. De chef van den Duitschen militairen spionnagedienst, admi raal Canaris, wiens dubbele rol door de publicaties van Gisevius en Schlarendorff er niet duidelijker op is geworden, had na de Japansche invasie opdracht ontvangen, een geheime verbinding met 'de Japanners, die toen in Birma zaten, tot stand te bren gen. Tot dien tijd bestond de eenige ver binding tusschen de beide bondgenooten in het radioverkeer tusschen Nauen en Tokio. Ofschoon dit op cijfertelegrammen berustte, achtte de Duitsche legerleiding het nood zakelijk, een tweede verbindingslijn in het leven te roepen. Nu kwam Canaris op het Idee, talrijke karavanen tusschen Syrië, de Arabische Woestijn, Perzië en het bergland schap van Afghanistan in te schakelen. Elke pleisterplaats moest dan met een zwak zend station worden uitgerust, waarvan de uit zendingen alleen slechts door het dichtst bijzijnde station, dat door de karavaan werd aangedaan, "kon worden opgevangen. De groote Engelsche, Amerikaansche en Russische ontvangstations zouden daardoor niet in de gelegenheid zijn geweest, dez^ zwakke uitzendingen te beluisteren. De bei de „onderzoekers", die in de handen van de Afghaansche politie vielen, waren juist onderweg, hun post in Hindukush aan de Indische grens te betrekken. Dit voorval maakte een einde aan den Duitschen invloed in Afghanistan. De energieke Zaher Sjah, het Perzische voorbeeld voor oogen hou dend, liet de Duitsche scholen sluiten; de ingenieurs, die in opdracht van de Skoda- werken wapenfabrieken, electriciteitswer- ken, enz. bouwden, werden geïnterneerd en na het beëindigen van den oorlog, tezamen met de Duitsche instructeurs der Afghaan sche politie, aan de Engelschen uitgeleverd. Na den oorlog, toen Engelsche en Russi sche belangen in het Nabije Oosten met elkaar in botsing kwamen, meende men, dat de oude strijd tusschen Russen en Engel schen opnieuw zou ontvlammen. Deze strijd werd eens ten gunste van Engeland beslist, door het verdrag van Ravalpindi (Augustus 1919), in het bizonder na de onttrooning van Amanullah en diens vervanging door den vader van den tegenwoordigen koning. Nadir Sjah. Want Afghanistan is voor Engeland nog belangrijker dan Perzië. Het land be- heerscht de Kybher-pas, waarvan het bezit den weg beschermt naar de vlakte van het Vijfstroomenland Pundsjab. Afghanistan echter werd geen strijdvraag tusschen de beide groote mogendheden Sedert kort eerst trok Afghanistan de publieke belangstelling, toen-door zijn opname in de UNO Amerika meer dan Engeland op den voorgrond trad. En toch is Amerika's interesse niet nieuw. Al kon Amanullah de* Vereenig de Staten slechts met Calif or nië vereenzelvigen want de drie Amerikanen, die ooit een voet in Afghanistan zetten, waren Calif orrviërs na den oorlog veranderde de toestand radi caal In 1934 gingen Duitsche ondernemin gen op zoek naar petroleum; in 1936'reeds, toen bekend werd, dat Duitsdhe geologen sporen van olie hadden gevonden ten Noor den van Hindukush. werd de belangstelling der Amerikaansche oliemaatschappijen ge mobiliseerd. Het gelukte de Sinclair Oil Company in 1939, een concessie te verkrij gen over 250.000 vierkante mijlen tusschen Hasdanahr- en de Amiu Dar ja. Maar de exploitatie daarvan werd door den oorlog verhinderd. Eerst na het terugtrekken der Amerikaansche troepen en specialisten uit Perzië, meenden de Vereenigde Staten, deze specialisten beter in Afghanistan dan in het vaderland te kunnen gebruiken. De Ameri kaansche ingenieurs, vyelke de transport wegen in Perzië, in verband met de mate- rieele hulp aan Rusland, hadden aangelegd, bevinden zich thans allen in Afghanistan en ook de overtollige boortorens van Kuweit vinden aan de oevers der Amu Darja nieuw emplooi. Behalve transport- en olie-vakmenschen zijn ook ingenieurs, alsmede specialisten op financieel gebied, verschenen, die probee- ren een Afghaansche katoenindustrie op te richten. Een ware toevloed van Amerikanen van eiken leeftijd, rang en beroep verscheen in 'de afgeloopen weken, toen het bericht rondging, dat Rusland op de hoogvlakte van Pamir een geweldig proefstation zou hebben opgericht voor atoombom-experimenten. Sedertdien beteekent Afghanistan voor de Amerikanen één der belangrijkste waar nemingsposten. Terwijl^ vóór den oorlog in Kabul slechts 14 Amerikanen woonden, is dit aantal thans tot meer dan ©00 gestegen; in Leipura, aan de grens van Kafiristan en Afghanistan, dook een colonne op van 25 personen, oogensohijnlijk bezig met het regelen van den loop van de Kabul-rivier; onder hen bevonden zich echter ook eenige zeer bekende natuurkundigen. De atoombom-experimenten schijnen heden ten dage een grootere aantrekkingskracht uit te oefenen dan het door alle staten zoo hevig begeerde petroleum Waarom kosten bruine boonen f 1.35 per kg? Omdat men geen andere oplossing weet. Bruine boonen en capucijners waren tot nu toe steeds een volksvoedsel bij uit nemendheid. Menig huisvrouw, die ze thans wil koo- pen, moest echter reeds ervaren, dat een kilo bruine boonen zoo duur kost, dat zij het artikel niet betalen kan. De prijs is f 1.35 per kg. En in een groot gezin is één kg boonen niets. Op de vraag hoe dit zoo komt, vernam de Nieuwe Leidsche Courant, dat door de geringe oogstopbrengst van bruine boonen en capucijners het aanbod veel minder was dan de vraag, zoodat de, niet aan voorschriften gebonden prijs, kon stijgen. De geringe oogst is weer een gevolg van kleine uitzaai en die, op haar beurt, van de hooge prijzen voor zaaigoed. Het antwoord op de vraag, waarom dan geen maximumprijs is vastgesteld luidde, dat dan ook distributie van het artikel noo- dig zou zijn, wat, door den geringen voor raad, niet mogelijk is. De oogst geeft n.l. slechts gelegenheid om per persoon hoog stens éénmaal een half pond boonen of ca pucijners beschikbaar te stellen. Zou er een maximumprijs vastgesteld worden, dan verscheen er uiteraard geen enkele boon aan de markt, doch verdween de heele oogst zonder meer in den zwar ten handel. Van groene- en spliterwten is voldoende voorraad. Ook voor fijnere peulvruchten zijn geen distributiemaatregelen noodig of te ver wachten. VERGOEDING GEVORDERDE MOTOR RIJTUIGEN De vergoeding voor gevorderde motorrij tuigen berust op de volgende grondslagen: Voor in eigendom gevorderde motorrijtuigen geldt den catalogusprijs van 1939 vermeerderd met 35 pet., of, indien geen catalogusprijs bekend is, de verkoopprijs van het type ïr het correspondeerende bouwjaar, plus 35 pet. Voor vrachtauto's en bussen geldt de catalogusprijs voor het chassis plus 35 pet en een redelijk bedrag voor het carrosserie. Voor motorrijtuigen van 1945 wordt de cata logusprijs van het betreffende bouwjaar to* grondslag genomen. Deze grondslag wordt verminderd met afschrijvingskosten en toe standreductie. Voor in gebruik gevorderde motorrijtuigen wordt vergoed een maande- lijksche uitkeering van 2 pet van het bedrag, dat uitgekeerd zou zijn, indien het voertuig in eigendom zou zijn gevorderd. Voor een niet door het Rijk betaalden chauffeur ver goedt men een redelijk loon. Heeft' het voer tuig ernstig geleden, dan wordt de eigenaar aan de hand van de geldende prijsvoor- schrifteh, schadeloos gesteld.- Is het voertuig bij aflevering beter, dan bij vordering, dan wordt de waarde der verbetering van het bedrag der vergoeding afgetrokken. Bedrijven zullen schadeloos gesteld worden voor geleden verlies ten gevolge van aan schaffing van een nieuw motorvoertuig, op basis van den wettelijk toelaatbaren aan schaffingsprijs voor 1 April 1946. Alle gevallen worden regelmatig afgewerkt. Verzoek om beépoediging heeft geen zin. VAN DEN HELM ONTKENT HARDNEKKIG In aansluiting aan het bericht van gis teren meldden wij, dat de 22-jarige L. M. van den Helm blijft ontkennen, dat hij zijn 61-j. hospita mej. A. M. Marsman, Zaterdag zou hebben gewurgd. Hi beweert zelf het slachtoffer te zijn geworden van enkele roofmoordenaars, die dien nacht de kamer van mej. Marsman zijn binnengedron. gen en, voordat zij met de oude vrouw afre kenden, hem een slag op het hoofd gaven, tengevolge waarvan hij bewusteloos zou zijn geraakt. De politie acht het verhaal ijog zeer ongeloofwaardig, zoodat hij voor verder verhoor in verzekerde bewaring blijft. HET CONFLICT TUSSCHEN DE RADIO-MUSICI EN DEN OMROEP. Inzake het conflict tusschen de radio musici en „Radio Nederland" wordt medegedeeld, dat dit conflict niets uit staande heeft met den radio-politieken strijd, noch ook met de arbeidsvoorwaar den der musici, doch betrekking heeft op de hergroepeering der radio-orkesten, waarbij de musici niet zijn gekend, als mede op de tijdelijke uitschakeling van drie vaste dirigenten, teneinde enkele nieuwe dirigenten een proef te laten afleggen BRUNO WALTER NAAR NEDERLAND. De bekende dirigent Bruno Walter zal Za terdagavond a.s. met de Harwich boot naar Nederland vertrekken, vergezeld van zijn dochter, Lotte Walter, die op deze tournée als zijn secretaresse optreedt. WERKMAN IN AANRAKING MET HOOGSPANNINGSDRAAD. De 22-jarigé van A. te Haarlem is bij laschwerkzaamheden aan een transformator huisje in aanraking gekomen met een hoog spanningsdraad, waardoor hij in lichter laaie van zijn ladder viel. Met zware brandwon den werd hij naar het St. Elisabethgasthuis overgebracht. Eduard van Beinum zal op 10 Nov. vanuit Parijs een concerttournee door Enge land maken met het London Philharmonic Orchestra LISSE. Morgenavond zal in het kerkgebouw der GerefGemeente voor die J. V. „Zaoharia" de heer C. Hegeman, theol. cand. te R'dam, een rede houden over het onderwerp: „Reis en zegepraal". VOORHOUT. Gistermiddag kwam een vrachtwagen van de fa. V. uit Oegstgeest, ter hoogte van de Bergamolaan zoo ongelukkig tegen een lantaarnpaal terecht, dat de as van het rech tervoorwiel brak. De wagen is ontwricht, doch de bestuprder en een mede-inzittende bekwamen geen letsel. Als incasseerder van Rijnlandsch Zie kenfonds is met ingang van 4 Nov. voor de gemeente Voorhout benoemd, de heer P. d. Geer. De straatcollecte voor het Oorlogsgra- vencomité zal worden gehouden op Zater dagmiddag, door de leden van de Jonge- lingsvereeniging en Knapenvereeniging De Districtsraad voor het consumen- tencrediet is samengesteld uit de volgende leden: voorzitter, vacature; P L van der Hulst; P v d Hulst; G J v Rheenen; C L M Prins; J J Koomen; mej Th v d Geer. Tot heden zijn slechts 8 aanvragen voor crediet ingediend. In café Boerhaave vergaderde onder voorzitterschap van den heer P. A. van Reisen de afd. Voorhout van de Alg. Ver. voor Bloembollencultuur. De voorzitter hoopte dat de besprekingen vruchtbaar mochten zijn en memoreerde dat het afgeloopen oogstjaar een buitengewoon gewas bollen opleverde en men optimistisch de toekomst inging. Het exportcijfer van dit jaar was grooter dan ooit te voren, waarom hij vertrouwde, dat volgend jaar dit cijfer nog grooter zou worden. Wel zullen er volgend seizoen minder leverbare bollen geraapt kunnen worden, omdat het beplante areaal kleiner wordt nu de „Zwarte Bollen" niet meer aanwezig zijn. De bestuursverkiezing werd verdaagd naar de Decembervergadering. In de kas was een batig saldo van f 216.14. De inkom sten bedroegen dit jaar f 345.09, de uitgaven f 128.14. Als candidaten voor het hoofdbestuur in de vacatures Van Rijn en Seignette wer den gekozen de heeren C. van Dijk Szn Uit 's-Gravenzande en N. Blokker uit Limmen. Voor de candidatuur van voorzitter der Al- gemeene Vereeniging volgde een levendige bespreking. Met algemeene stemmen werd als candidaat gesteld de burgemeester van Hillegom, Jhr van Nispen tot Pannerden. Hierna werden eenige voorstellen inge diend voor de algemeene vergadering en volgde een zeer lange gedachtenwisseling in zake eventueel verbod voor het telen van aardappelen. GETROUWD: A J Mollevanger en C van Klaveren; N A Lommerse en A G van der Poel. ONDERTROUWD: J. van Velzen, 32 j. en P H Hoek, 33. j. GEBOREN: Suzanna J M, d. van J P van Dijk en A J A v d Post; Cornells, z. van C de Bruin en B D Hoogerdijk; Karei F, z. van K F v d Bent en M van Rheenen. WOUBRUGGE. GEBOREN: Abraham, zn van J Windhorst en G van Ar kei; Wilhelmus T M, zn van W T Kraan en M P Schouten. ONDERTROUWD: Gerard W van der Laan en Eeltje van Leeuwen. OVERLEDEN: Cornelia G Westdijk, 2 m. De Ned. Bank zou het op prijs stellen, indien bij verzoeken tot overboeking van be dragen van geblokkeerde rekening van een rekeninghouder naar de geblokkeerde reke ning van een dierde, wordt vermeld op welke rekening en bij welke instelling de overboe king moet plaats hebben. EiN Toen werd doorn- ROCK^jE WAKKER EN ZE Trouwde mèt den pr.1n5 EN NA ALLERLEI GEDOE MET RechT<^HERS^L GINGEN ZE IN HET KARJEEL WONEN en U kLUNTBEGRijPÈN HOE DAT KASTEL ER UITZAG NADAT ZE ALLEMAAL IOOJAAR GESLAPEN HADDEN EN .ZONDERATA' HET 5CHUIMENDE 5CH00RMIDDEL, HADDEN ZE DE BOEL NOOiT CC HOON GEKREGEN.... v-' YVONINGRUIL ALPHEN—LEIDEN. Aangeboden heel huis te Alphen .a. d. R. Gevraagd een heel huis te Leiden Brieven: W. van der Mank Bloemhofstraat 11, Alphen a. d. Rijn. Wilt U zeker zijn vain GESELECTEERDE A. OF B. Bestelt dan spoedig bij: W. BRUSSEE, Lamgevaart 10, Rijnsburg, Telef. K. 1718—2353. rE KOOP AANGEBODEN EEN WIT SATIJNEN Brieven onder No 02977, bureau van dit blad. BEST MAK PAARD, 8 j grote maat, en een WAGEN op luchtbanden plus één op ijzeren banden. Te bevragen: Cihr. Vonk, Hoofdstr. 289, Sassenhe:m. GEVRAAGD EEN voor de ADMINISTRATIE Brieven: Hooigracht 34A. Cevraagd in het H.G. of Arme Wees- en Kinderhuis te Leiden (Hooglandsche Kerkgracht 17)een leeftijd pl.m. 30 jaar, in of uitwonend. Brieven aan den Directeur. gevraagd, beneden 20 jaar. Brood- en Banketbakkerij J. KRAAY, Schoolstraat 22 Voorschoten. Mevrouw Herimga, Witte Singel 34, vraagt 1 Dec. a.s. inwonend. Dienstb. aan wezig. Aanmelden na 11 November of schriftelijk. De STICHTING „VOGELENZANG" te Bennebroek (bij Haarlem) vraagt voor spoedige indiensttreding EENIGE LEERLING VERPLEEGSTERS EN .VERPLEGERS van positief Christelijke beginselen. Leeftijd minstens 18 jaar. Diploma's geen vereischte. Gunstige salarisregeling. Hulp bij aanschaffing dienstkleeding. Opleiding voor het Rijksdiploma Ziekenverpleging B. Sollicitaties te richten aan den Geneesheer-Directeur. Plaats een KOERIER» 't is de manier Kent mijn blanke broeder Winnetou nog Wjj zjjn hem In den loop der jaren anders gaan zien, maar vergetenNeenDaarvoor was h$ te „spannend". Die spanning van toen ontmoeten wjj nu weer in Op den Uitkijk. Het „vlotte" maandblad, dat ieder het zijne geeft; spannende verhalen, actueele reportages, prachtige natuur beschrijvingen, en wat niet al! Abonnementen slechts f 4.- per half jaar kunt U opgeven aan Uw boekhandelaar of rechtstreeks aan; Bureau „Op den Uitkijk" te Wageningen. HET BLAD lVAAR PIT IN ZIT! Aan Bnreaa „Op den Uitkijk". Wageningen U gelieve mij tot wederopzeggens voor min stens 1 jaar te abonneeren op bet maandblad „Op den Uitkijk" tegen f 4.— per half Jaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1946 | | pagina 3