Austin: Na samen strijden, ook samen ten vrede
Weekend zonder huiswerk heeft ook bezwaren
Indië ter sprake op Synode der Ned.Herv.Kerk
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DONDERDAG 31 OCTOBER 1946
MOLOTOF's VOORSTEL OP DE
AGENDA GEPLAATST
In de met veel spanning tegemoet geziene
rede van den Amerikaanschen gedelegeerde
Austin, als antwoord op de rede van Molotof,
verklaarde deze, dat ook de Amerikaansche
regeering ontwapening begeert en ze dan ook
van meening is, dat het voorstel van Molotof
op de agenda moet worden geplaatst. Wan
neer wij echter bereid zijn te ontwapenen,
aldus spr., zullen andere landen hier te zelfder
oogenblik toe moeten overgaan.
Zoo goed als wij gedurende den oorlog
schouder aan sehouoder konden strijden, zon
der elkaar te beschimpen, moeten wij thans in
vrede zeker naast elkaar kunnen voortleven.
Amerika is ook bereid een verklaring af te
leggen over het aantal Amerikaansche troepen
buiten de eigen grenzen.
Austin sprak evenwel zijn spijt uit over het
Russische wantrouwen jegens de Amerikaan
sche bedoelingen.
Voorts verklaarde hij zich tegen wijziging
van het Vetorecht, hoewel beperking en juist
Inzicht in het gebruik geboden is.
Frankrijk verklaarde zich eveneens een
voorstander van ontwapening, maar zoo mo
gelijk in drie fasen, n.l. eerst invoering van
RANTSOENEERING SPREEKTIJD IN DE
TWEEDE KAMER
De voorzitter der Tweede Kamer, mr. Van
Schaik, heeft in de gisteren gehouden ver
gadering medegedeeld, dat hij voornemens
is voor te stellen den spreektijd bij de be
handeling der Rijksbegrooting aldus te ver
doelen: bij de beraadslagingen in eersten
termijn: leden deT K.V.P. 1 uur en 45 min.,
P.vxl.A. 1 uur en 45 min., A JR. 1 uur en 30
min., C.P.N. 1 uur en 25 mm., C.H. 1 uur en
20 min., P.v.d.V. 1 uur en 15 min., S.G.P. 1
uur en voor de replieken resp. 45, 45, 40, 35,
35, 30 en 25 minuten.
Canadeesche bruidjes op haar
retour
Van de 50.000 Canadeesche bruidjes, die
uit Engeland naar Canada zijn overge
bracht, keeren velen terug. Haar klach
ten hebben hoofdzakelijk betrekking op
de schoonmoeders, door wie zij over het
algemeen niet vriendelijk worden ont
vangen.
Ook de huizenkwestie schijnt veel on
aangenaamheden te veroorzaken.
Grondwetswijziging
verworpen
Vervolg van Pag. 1)
Behalve mr JOEKES, verdedigde ook de
heer v. d. GOES VAN NATERS de beide
wetsontwerpen en de heer PALAR, Indone
siër, had een aparte, spitsvondige rede noo-
dig om zijn stemmen voor de troepenzen
dingen te motiveeren. Prof. ROMME gaf
namens de Katholieken zijn zegen aan de
voorstellen.
Mr BEERNINK (C.H.) wees op de rela
tieve beteekenis van de voorstellen, die -het
hart van het volk nauwelijks hebben beroerd
De heeren ZANDT (S.GP.) en KORTHALS
(P. v. d. V.), zagen ook slechts overwegen
de nadeelen in de verandering der Verande
ringen. De heer SCHOUTEN (A.-R.) meen
de te kunnen volstaan met de verklaring,
dat zijn fractie aan de veranderingen in
Hoofdstuk XIII haar stem niet kon geven,
maar wel voor art. 192 zou stemmen.
Dit voorstemmen beteekent in geen enkel
opzicht een goedkeuren van het Indische be
leid der Regeering, noch ook van het beleid,
dat op een wapenstilstand in een of anderen
vorm is uitgeloopen.
De heer WAGENAAR meende, als goed
communist, te moeten besluiten met de ver
klaring, dat verwerping van de voorstellen
veroordeeling beteekende van het beleid der
Regeering. Echter geen geroep van: „Weg
met Beel" of „Aftreden".
Minister BEEL gaf een schoone schilde
ring van de strekking van zijn voorstellen.
Beeldjes van wetjes!
De wijziging van art. 192 heeft niets .met
oorlogszuchtige bedoelingen te maken. Een
algemeene wet om de uitzending nader te
regelen, is in studie. Maar het moet geen
algemeene machtigingswet voor de Regee
ring worden zeiden de socialisten bij voor
baat. Is men daar dan bang voor bij deze
democratische bewindslieden? De afzonder
lijke Grondwetkamer was vooral van belang
met het oog op de gebeurtenissein in Indië.
Het resultaat van den langen middag kent
men. Minister BEEL keek niet vroolijk toen
de VOORZITTER den uitslag van de stem
ming over 't eerste wetsontwerp meedeelde
en er aan toevoegde: 't is dus niet aangeno
men. Natuurlijk gebeurt er verder niets voor-
loopig. Minister en kabinet blijven rustig
zitten. Er wordt door dezen uitslag geen kip
geslacht, zooals sommige politieke naïevelin
gen dezer dagen schenen te meenen. De Mi
nister acht de verwerping thans niet
van bedoelde belang.
In behandeling werd vervolgens nog geno
men een wijziging van de Gemeentewet, met
de bedoeling, om de zg. Commissie uit de
ingezetenen" of „Dubbele Raad" uit de grens
wijzigingsprocedure te doen verdwijnen.
Zulks om haar, speciaal met het oog op den
wederopbouw van verschillende verwoeste
gebieden. die aan elkaar grenzen, te be
spoedigen
Er waren voor- en tegenstanders.
Slechts de heeren BEERNINK (C.-H.) en
WAGEN AAR (Comm.) pleitten voor het be
houd der Commissies, maar er zijn meer
voorstanders, die, ter wille van den tijd
het was bijna 7 uur blijkbaar van het
woord afzagen en vandaag met hun amende
menten terugkeeren. Om redenen van oppor
tuniteit en om tijd te sparen, gaven P. v.
d. A., Kath. Volkspartij en P. v. d. V., hun
steun aan het ontwerp. Minister BEEL ver
dedigde het doen vervallen van deze om
vangrijke administratieve procedure, die
voor de meest futiele grenswijziging nood
zakelijk is. Men kan zich steeds bij Gedepu
teerde Staten doen hooren of zich per adres
tot de hoogere instanties wenden.
Vandaag gaan we verder. Na de Gemeente
wet volgen nog de Voorzieningen ten aanzien
van Bouwkassen en het verschaffen van
een Regeeringscommissaris aan de opstan
dige gemeente Opsterland in Friesland, waar
de gemeenteraad niet wenscht samen te wer
ken met den burgemeester.
een veiligheidssysteem met internationale be
palingen, vervolgens een inspectie op de ont
wapening en tenslotte de ontwapening zelf.
Het ontwapeningsvoorstel van Molotof zou
hedenmiddag in een commissievergadering
worden behandeld.
OOSTENRIJK VRAAGT OPHEFFING DER
BEZETTING
Na een geheime zitting van twee dagen
werd door het Oostenrijksche Parlement een
resolutie aangenomen, waarin wordt ge
vraagd om de terugtrekking der geallieerde
bezettingstroepen.
Voorts verlangt men herstel der onafhan
kelijkheid. wenscht men weer het bestuur
over alle fabrieken, teruggave van de goud
voorraden, terugkeer der krijgsgevangenen
en toelating tot het lidmaatschap der V. N.
MEER GEALL. TROEPEN NAAR DE
BEZETTE GEBIEDEN
Volgens een verklaring van gen. Eisenho
wer te New York zijn in bezette gebieden te
weinig troepen, hetgeen aanleiding kan geven
tot onrust en onveiligheid in die gebieden.
GRIEKENLAND SUKKELT VERDER
De Grieksche koning heeft alle politieke
leiders in vergadering bijeen geroepen voor
een bespreking, teneinde op deze wijze een
kabinet op breedere basis te kunnen vormen.
De koning zal de besprekingen zelf leiden.
OPVOERING DUITSCHE INDUSTRIE
VOERT NAAR NIEUWEN OORLOG
Wanneer de geallieerden besluiten het ni
veau der Durtsche industrie te verhoogen,
staat dit gelijk met het aansturen op een
derden wereldoorlog, was het antwoord van
Edwin Pauley, den persoonlijken vertegen
woordiger van President Truman, op de
jongste Russische voorstellen te dier zake.
2000 Amerikaansche legervrachtauto's
zijn in de voedselvoorziening voor de bevol
king in de Amerikaansche zone ingeschakeld,
teneinde het voedselprobleem voor den ko
menden winter op te lossen.
LAAT IEDERE SCHOOL DAT
ZELF UITMAKEN
In het Weekblad voor Gymn. en Middelb.
Onderwijs van 16 October schrijft de heer
C. Roggen:
„Is dit iin het belang van de leerlingen?
Direct rijst een tweede vraag: Moet de to
tale hoeveelheid huiswerk dezelfde blijven
of verminderen? Blijft de hoeveelheid ge
lijk, dan moet in 5 dagen geleerd worden,
waar anders 6 dagen over wordt gedaan.
Per avond dus meer huiswerk en bijgevolg
minder verdieping. Resultaat: geringer, dus
nïiet in het belang van de leerlingen, daar
de eindexameneischen niet veranderd zijn.
Wordt de hoeveelheid huiswerk verminderd
dan geldt hetzelfde: geringer kans om te
slagen. Het peil van het onderwijs wordt
lager, daardoor grooter toeloop naar het
M.O. van leerlingen voor wie dit onderwijs
te £waar is, met alle gevolgen van dien.
We hebben in den bezettingstijd een huis
werkloos weekeinde gehad. De meeste leer
lingen vonden het erg prettig, vooral in het
begin, maar later werd vaak gevraagd om
proefwerk op Maandag te mogen maken,
daar ze anders geen tijd hadden om te wer
ken. Op een van de scholen, waar ik les
geef, werd door vele ouders verzocht om
dit huiswerkloos weekeinde af te schaffen
Poolsche strijders trokken
opnieuw Breda binnen
Doch thans ter herdenking van de
bevrijding.
Breda heeft Dinsdag en Woensdag ji. zijn
bevrijding door de Polen in 1944 herdacht
Den eersten dag trokken Poolsche strijders
onder bevel van kol. Nowacszynski de stad
binnen, waar de burgemeester eerepennin
gen aan de Poolsche officieren uitreikte, ter
wijl de overige militairen twee kistjes met
aarde ontvingen, welke genomen was van
den grond, waar verschillende Polen hun le
ven gaven. De Poolsche officieren boden de
gemeente Breda een oorkonde en een trip
tiek aan, geschilderd door den Poolschen
schilder prof. Stefanoff. Op den tweeden dag
werden herdenkingsdiensten in de kerken
en op de begraafplaatsen gehouden. Des mid
dags vond een défilé plaats en een voetbal
wedstrijd tusschen een Poolsch en een Ned.
militair elftal, welke wedstrijd door de Po
len met 61 werd gewonnen.
De Wereldreis van Pietje Pluis
13. Zooals iedere Hollandsche jongen had
Pietje allerlei rommel in z'n zakken, waar
onder zich onder meer een prachtig rood
elastiekje bevond. Pietje, die zich onder de
les een beetje zat te vervelen, haalde dit
elastiek uit z'n zak en begon het, terwijl
de Meester naar het bord gekeerd stond,
zorgvuldig om het inktpotje te winden, dat
hij tot dat doel uit de bank lichtte. Jantje,
die vlak vóór hem zat, keek aandachtig toe.
MOH. HATTA IN 'T NAUW...
Moh. Hatta, de „vice-pres. der republiek",
heeft, zulks in tegenstelling tot hetgeen de
Ned.-Ind. autoriteiten verordend hebben,
het vooroorlogsohe Javasche Bank-papier
m.i.v. 30 Oct. ongeldig verklaard.
Tevens is het vervoer van bedoeld Ned.-
Ind. geld en het Japansche bankpapier door
de republikeinen verboden. Overtredingen
worden, aldus Moh. Hatta, gestraft met 5 j.
gevangenis of een boete van 10.000 Soekarno-
guldens.
IND. POLITIEKE PARTIJEN STUURDEN
TELEGRAM AAN MIN. BEEL.
Vele politieke partijen in Ned.-Indië heb
ben een telegram aan min. Beel verzonden,
waarin er op wordt aangedrongen geen over
eenkomst met de „republiek" aan te gaan
zonder goedkeuring van de Staten-Generaal.
PLEEGDEN JAPANNERS SABOTAGE
TE MENADO?
De Marine-voorlichtingsdienst meldt, dat
bij de mijnexplosie te Menado 38 personen
werden gedood. Alle opruimingswerkzaam
heden zijn tijdens het onderzoek gestaakt.
Indien blijkt, dat sabotage werd gepleegd,
zal het opruimen der mijnen voortaan geheel
door Japanners gebeuren.
VldE-ADM. DOORMAN EN DE NIEUW
GUINEA-EXPEDITIE.
Vioe-adm. L. A. C. M. Doorman, de leider
der Nieuw-Guinea expeditie, dae onlangs uit
Nederland' te Batavia is aangekomen, zal
as. Zaterdag met maj.-vlieger E. Visch naar
Hollandia vertrekken om voorbereidingen
voor zijn tocht te treffen.
Het Ned. motorschip „Minapadi", dat
aan de Oostkust van Sumatra aan den grond
is ge loop en, is thans door geüniformeerde In-
heemschen in beslag genomen.
Mr A. A. F. W. v. ROMONDT WEER PRES.
VAN HAAGSCH GERECHTSHOF
Bij It. B. is benoemd tot president van het
Haagsch Gerechtshof mr A. A. F. W. van
Romondt, die door den min. van Justitie op
grond van het zuiveringsbesluit was ont
slagen.
en de vroeger door den directeur gemaakte
regeling weer in te voeren.
Als de levensvreugde der leerlingen wordt
vergroot, mag men natuurlijk wel over wat
bezwaren heenstappen, maar zijn onze Jon
gens zoo somber? De meen van niet. Mij
lijkt, dat de belangen der leerlingen het
best gediend worden door een huiswerk-
regeling, die de directeur vaststelt, waarbij
het huiswerk zoo regelmatig mogelijk over
de week wordt verdeeld en de Maandag
zooveel mogelijk ontzien".
BENOEMINGEN RECHTERLIJKE MACHT
Benoemd tot O. v. J. te Middelburg mr G
J. B. v. d Dussen te Breda: tot voorz. van
de vierde kamer van het Gron. Tribunaal
mr J. G.R. Vos te Eenriffh; tot griffier kan
tongerecht mr P. I. Stoop, die was wegge
zuiverd als sub.-griffier kantongerecht Am
sterdam; tot griffier kantongerecht Zaandam
mr P. H. Wuijster te Zaandam: tot griffier
kantongerecht Ti el mr J. M. H. ten Does-
schate. advocaat te Leiden.
TWEE NED. OFFICIEREN PLUNDERDEN
GEBOMBARDEERDE HUIZEN
Twee Ned. officieren, de le It. W., voor
malig comm.- van een compagnie bewakings
troepen op Walcheren en de 2e It. V., voorm.
comm. van het krijgsgevangenkamp te Oost-
ka peil e. zijn, naar eerst thans bekend
wordt, twee maanden geleden gearresteerd
onder verdenking van diefstal uit gebom
bardeerde huizen. Ook worden zij verdacht
van diefstal van legermateriaal en zwarten
handel rn Eng. sigaretten.
MET N.C.R.V. ALLEEN NEEMT
MÉN GEEN GENOEGEN
In de zitting ven Dinsdag van de Generale
Synode der Ned. Herv. Kerk werd mr Nau-
din ten Cate benoemd tot kerkelijk archiva
ris.
Naar aanleiding van het verzoek van het
Werkverband voor evangelisatie van de
stichting „Kerk en Wereld" werd besloten
den kerkeraad van Charlois te verzoeken ds
G. P. Klijn aldaar voor de helft van zijn
ambtswerk vrij te stellen voor de leiding
en Jantje Joppe g°°th rotman
14. „Laat me's voelen", zei Jan eindelijk,
„veert het nog goed?" Hij stak z'n wijsvin
ger onder het elastiekje en trok er aan.
„Laat los!" beet Pietje hem toe; maar Jantje
had een plagerige bui en trok het elastiekje
uit, zoo ver hij kon, terwijl Pietje vuurrood
zag van angst. De andere jongens keken vol
spanning toe. Tot opeens de vervaarlijke
stem van den onderwijzer klonk: „Stilte
daarrrl"
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Eemnes-Buiten J. C.
Stelwagen te Giessendam-Neder-Hardinx-
veld; te Gennep C. A. de Ridder, veldpred.
te Zeist; te St. Michielsgestel W. G. v. d.
Vliet de Gendt (Gld.); te Overdinkel (toez.)
S. Kooistra te Beerzerveld; te Sloten A. N.
Langhout, cand. te Kamerik; te Ballum ca.
(Ameland) W. Edeweerd. cand. te Zoutkamp.
Bedankt: voor Brielle, Delfzijl en
Schildwolde C. L. Verbaas te Schipluiden;
voor Den Ham (2e pred. pl.) W. Anker te
Herkingen. y
Aangenomen naar Gramsbergen P.
de Hoop te Ferwerd, die bedankte voor Vled-
der.
Geref. Kerken.
Beroepen: te Ede (3e pred. pl.) J.
Drost te De Lier; te Leiden (als stud, pred.)
J. H. Mulder te Vlaardingen; te Rotterdam-
Charlois (vac. N. Willemse) G. F. Hajer te
Ede; te Schoonrewoerd J. Oussoren te Olde-
broek; te Wilsum (Ov.) Joh. Speelstra te
Anna-Jacobapolder.
Geref. Kerken art. 31 K.O.
Beroepen: te Zwijndrecht-Gr. Lindt,
J. F. Hey te Langerak.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal: te Maassluis A. Gruppen te
Elburg en P. Westerloo te Thesinge. (Gis
teren abusievelijk vermeld onder Geref.
Kerken).
Beroepen: te Schiedam P. H. Segge-
link te Rotterdam-Charlois, die bedankte
voor Gouda.
HET CONFLICT IN DE GEREF. KERKEN.
Dr H. J. Jager. Geref. predikant te Voort-
huizen, is voor drie maanden in zijn ambt
geschorst, aangezien hij zich niet wil confor-
meeren aan de beslissingen der Gen. Synode.
Dr Jager wenschte zich daaraan niet te on
derwerpen en ging j.l. Zondag in zijn woon
plaats in zelfstandige diensten voor.
Ds H. J. WINTER NEEMT AFSCHEID VAN
ANTWERPEN
In tegenwoordigheid van afgevaardigden
van verschillende Kerken en kringen heeft
ds H. J. Winter, na een 16-jarig verblijf,
afscheid genomen van de Geref. Kerk van
Antwerpen, wegens vertrek naar Sens
(Yonne, Fr.). Volgende maand zal ds Winter
in Frankrijk intrede doen, na bevestigd te
zijn door zijn zwager, ds J. Maaskant, van
Brussel
PERSONALIA.
Gisteren aanvaardde prof. dr E. W. Hof
stee het ambt van hoogleeraar in de econ.
en sociale geografie en de sociale statistiek
aan de Landbouwhoogeschool te Wageningen.
ACADEMISCHE EXAMENS.
DELFT, 30 Oct. Geslaagd: prop civiel
ir: R. van Bogerijen. Bandoeng, B. J. Hen-
nink, Rotterdam, K. Rademaker, Delft; prop.
werktuigk. ir: J. V. van Marken, Semarang;
prop. electrotechn. ir: R. G. Wierenga, Coe-
vorden, H. Weijzig, Pontianak; cand. electro
techn. ir: M. W. van Batenburg, Delft, K. E.
van Dijk, Leeuwarden, L. van den Honert,
Hilversum. H. C. Hooïboom. Diokjakarta. J
A. W. van der Laan, Amsterdam, H van
Lambalgen, Rotterdam.
AMSTERDAM. 30 Oct. Bevorderd tot arts
mej. H. C. ten Bruggencate, Terneuzen; ge-«
slaagd voor artsex. le ged mevr. J. v. Bre-
man-Ley, Amsterdam en de heeren F. R. M.
Th. Gouverne, Groningen, F. L. Smit, A'dam
en S. A. de Lange, A'dam.
VIJF AANNEMERS VOOR HET BIJZ.
GERECHTSHOF TE A'DAM
Gisteren stonden voor het Bijz. Gerechts
hof te A'dam niet mrnder dan 5 collabora
teurs terecht. Tegen de directeuren van de
zgn. „Arbeidsgemeenschap Amsterdam" (A.
G. A.), F A. de Jong en A. M. Oostenbrink,
die opdrachten van de Duitsche weermacht
verstrekten aan verschillende firma's tot het
vervaardigen van betonsteenen, eischte de
adv.-fiscaal resp. 2% en 5 jaar gevangenis
straf. De directeuren van het Aannemersbe
drijf der fa Grsken, W. Gisken, G. G. H. F
Langendijk en A. v. Vliet, die o.m. tank
grachten en bunkers lieten uitvoeren voor
de Duitsche weermacht, hoorden allen 5 jr
gevangenisstraf tegen zich eischen.
Op 13 Nov. zal uitspraak worden gedaan.
van de redactie van trDe Open Deur" en het
daaraan verbonden evangelisatiewerk.
Als afgevaardigde van de Prot. Kerk in
Indië was ds H. H. van Herwerden uit Ba
tavia aanwezig. Hij deed een klemmend be
roep op de Kerk om geestelijken steun. De
groote kansen voor de Kerk in Indië kunnen
volgens spr. thans niet benut worden wegens
het gebrek aan theologische werkers, ter
wijl de Jonge Indische Kerken zonder theo
logische leiding zijn. Bovendien is er een
ontzaglijke zorg voor de soldaten en voor dit
werk zijn slechts weinig predikanten aan
wezig. Deze mededeelingen deden de Gen.
Synode besluiten onmiddellijk de uitzending
van minstens 15 predikanten met rijpe erva
ring te bewerkstelligen, door den nood der In
dische Kerk met grooten nadruk aan de pre
dikanten en de gemeenten voor te leggen.
Deze uitzending zal bedoeld zijn voor twee
jaar en de leeftijd naar boven zal voor bij
zondere gevallen zelfs boven de 45 jaar ge
steld worden
Op een verzoek van de classis Heusden, om
bij alle vragen, die zich thans aan de Kerk
opdringen, den voorrang te verleen en aan
die over de belijdenis van Jezus Christus,
antwoordde de Synode, dat zij bij de hul-
d ge werkorde in een tusschentijdsche perio
de leeft, waarin de Kerk zich op de belijde
nis moet voorbereiden. Het thans geven van
een antwoord zou voortijdig zijn.
De Gen. Synode stelde met op één na al
gemeene stemmen vast, dat de Ned. Herv,
Kerk niet kan berusten in een regeling van
de radio-aangelegenheden, waarin de Kerk
voor haar uitzendingen van kerkdiensten en
van anderen aard zich in een vereenigings-
kader zou moeten voegen. De Synode wil
haar verantwoordelijkheid in breeden zin
jegens het gansche volk in geen enkel op
zicht prijsgeven.
Het moderamen zal op verzoek van het
bestuur van de Ned. Chr Militairen-vereen,
de predikanten en kerkeraden op hun verant
woordelijkheid voor de dienstplichtigen wij
zen. Op verzoek van het hoofdbestuur van
den Chr. Nat. Werkmansbond benoemde de
Synode een commissie uit haar midden, die
met het hoofdbestuur van dezen bond de
vorming van een zoo breed mogelijke Herv.
mannen-organisatie zal ontwerpen.