JHrauif gVihsdjr diourant
U)ist <U
Franschen aanvaardden de nieuwe grondwet
v. Mook noemde Pangkal Pinang „een succes"
MAANDAG 14 OCTOBER 1946
ïe Serie, Ze Jaargang vanaf T Mei 1945, No. 44t
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting
Telefoonnummers:
Dir. en Red.: 20408
Administratie: 22710
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie efl
Adm inistr a tie
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 0
Hoofdredacteur:
Dr EL DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
n$tattfuastirtj is nljcbleueti
tnyn bert in tecjljenspoet"
OMZET KERMIS NIJMEGEN
fl MILLOEN
De Nijmeegsche kermis is nog nooit zoo
druk geweest als de laatste en heeft naar
schatting een omzet gehad van circa een mil-
lioen gulden. Staanplaatsen, belasting en ex
ploitatie eisohen daarvan f 250.000 op. Aldus
ontleenen we aan het ANP. En we voegen er
aan toe: Is er niet iets scheef als we er de
schrijnende armoede van zoovele gezinnen
tegenover zetten?
Nederlandsche Wereldomroep
bestond één jaar
Minister Beel en mr. Kesper in de studio.
Het feit, dat de wereldomroep van Radio-
Nederland, de P.C.J., 1 jaar bestond, is her
dacht met een feestelijke uitzending in de
KRO-studio te Hilversum. Onder de aanwe
zigen bevonden zich de min.-pres. dr. L. J.
M. Beel en mr. L. A. Kesper, voorz. van de
stichting Radio-Nederland en Comm. der Ko
ningin in Z.-Holland. Z.K.H. Prins Bemhard
was wegens verblijf in het buitenland verhin
derd de uitzending bij te wonen. Toch kon
de rede, welke de Prins had willen houden,
uitgezonden worden, daar de toespraak op
gramophoonplaten was opgenomen.
DE FCJ zal weldra beginnen met een pro
gramma voor de West en Z.-Afrika en met
nieuwszendingen in het Engelsh, Fransch en
Spaansoh.
DE HEER L. NEHER IN VENEZUELA
De directeur-generaal der P.T.T., L. Nehesr,
3S in Venezuela aangekomen. Hij wordt ver
gezeld van den heer L. A. V. Bakker, verte
genwoordiger der KX.M., aldaar.
CHURCHILL GAAT EEN BOEK SCHRIJVEN
OVER DEN OORLOG
Winston Churchill is eindelijk besloten een
boek te schrijven over den achtergrond van
den oorlog.
Waardelooze lintjes van de
Vierdaagsche
De Ned. Bond van lichamelijke Opvoe
ding maakt bekend, dat de tijdens de
laatste vierdaagsche afstandsmarschen te
Nijmegen verkochte lintjes de kleuren
groen, oranjie, groen, met door het groen
een smale zwarte streep, niet erkend
kunnen worden als een herinnering aan
genoemde afstandsmarschen. Het bestuur
verzoekt dan ook met klem dit lint niet
.in het openbaar te dragen.
Dertig slachtoffers van eenden-
eieren te Alkmaar
Een 30-tal bewoners van den Stationsweg
te Alkmaar, die op een buurtfeest soezen
hadden gegeten, waarin zeer waarschijnlijk
eendeneieren waren verwerkt, liggen thans
met hooge koortsen te bed. Er hebben zich
reeds verschijnselen van paratyphus voor
gedaan.
K.L.M. SCHAKELT NEW-FOUNDLAND UIT
DE K.L.M. doet wegens het minder gun
stige weer in dezen tijd boven Gander (New
Foundland) voorloopig dit vliegveld op de
route A'damNew-York niet meer aan. Zij
heeft haar keus laten vallen op Sydney Mi
nes, gelegen op het meer Zuidelijke eiland
Cap Breton in Nova Scotia (Canada).
Besprekingen over wapenstilstand
geëindigd
In aanwezigheid van de commandanten
der repub lik eins che land-, lucht- en zee
macht, „luit.-gen." Soemobardjo, „luchtcom-
modoro" Soeridarma en den „chef-staf" Pardi,
werden hedenmorgen de wapenstilstands
besprekingen te Batavia tusscben de Neder
landers en Inheemschen voortgezet.
Na een zitting van drie uur werden deze
om 12 uur Java tijd beëindigd. Nadere bijzon
derheden ontbreken nog.
Drie vliegtuigongelukken: twee
dooden, vijf gewonden
Vliegtuigongelukken in Frankrijk, Brazilië
en Amerika
Bij Charmeil, in Frankrijk, moest Zon
dag een vliegtuig een noodlanding maken,
daar de motoren plotseling afsloegen, toen
de machine op geringe hoogte vloog. Van
de vijf inzittenden werden zwaar en vier
licht gewond.
bi de haven van Rio de Janeiro veronge
lukte een klein militair vliegtuig. De beide
inzittenden kwamen om.
Bij New-Castle in Delaware (VB.) ver
ongelukte een Constellation. Er gebeurden
geen persoonlijke ongelukken, daar er geen
passagiers aan boord warens
DR PH. J. IDENBURG WEER OP DE
STATISTIEK.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt. ver
neemt, zal morgen dr Ph. J. Idenburg zijn
functie als directeur van 't Centraal Bureau
voor d>e Statistiek weer hervatten.
VERLIEZEN NED. STRIJDKRACHTEN
IN INDIË
Gedurende de afgeloopen week sneuvelden
in Indlë: H. F. van der Horst uit Almelo,
tijd. korporaal der mariniers; soldaat Th. M.
Creemers uit Roermond; soldaat Lausetjin
uit Ned.-Indië en majoor der infanterie J. J.
Ie Roy uit Den Haag. Soldaat G. Knoop uit
Moordrecht overleed op 2 October tengevolge
van een sohotverwonding.
„KAREL DOORMAN'' IN TANDJONG PRIOK
GEARRIVEERD
De „Karei Doorman" is heden de haven
van Tandjong Priok binnengeloopen.
WAAR BEVINDEN ZICH ONZE
TROEPENSCHEPEN?
Kota Agoeng pass. 12 October 2 uur n.m.
Periim; SLoterdtijk II October van Suez;
Bloemfontein pass. 12 October 6 uur n.m.
Gibraltar.
BAKKERSGEZELLEN VOOR MINIMUM
BROODPRIJS
De bedrijfsunie in het Bakkersbedrijf
(werknemers) heeft een informatorische be
spreking verzocht met de werkgeversorga-
ties, teneinde den maatregel van de
Regeering, om den minimum-broodprijs te
laten vervallen, ongedaan te maken.
Dancings en armoede
Het Kamerlid mr v. d. Goes van Na-
ters heeft de Regeering niet ten on
rechte vragen gesteld over den bouw van
een dancing in Den Haag. Dat er meer zijn
die met zulke vragen rondloopen moge blij
ken uit een stukje in „De Bedrijfspost",
waar een inzender z'n verbazing uitspreekt
over het feit, dat in een der vermaaks
centra in Amsterdam in dezen tijd van fan
tastische materiaalschaarschte een super-luxe
bar-dancing ingericht kan worden.
In deze bar staan zeker 200 prachtig be-
kleede stoelen en een eyenredig aantal even
mooi afgewerkte tafels. Hoeveel zwaar ge
troffen huisgezinnen zouden met deze hoe
veelheid verbruikt hout en bekleeding ge
lukkig gemaakt zijn?
Hoeveel vloerkleeden zouden er te maken
zijn van de tientallen vierkante meters kost
bare vloerbedekking, welke in deze zaak ge
bruikt zijn?
In Arnhem en de Betuwe zitten honder
den huisgezinnen in huizen met cellophaan
venstertjes. In deze zaak werden eenige
tientallen vierkante meters spiegelglas ver
bruikt voor ornamentatie.
Duizenden huisgezinnen zouden dol blij
zijn met een paar glazen. Deze zaak kreeg de
beschikking over honderden bier-, limonade-,
likeur- en borrelglazen.
De grondstoffenpositie in de verfindustrie
is dermate slecht, dat geen enkele vergun
ning voor onderhoudswerken gegeven wordt.
Deze zaak werd van onder tot boven geschil
derd met de prachtigste verven.
Is dit nu de veelbesproken wederopbouw?
Welke rijksbureaux hebben al de benoo-
digde materiaaltoewijzingen voor dezen bouw
gegeven? Is dit ook nog te verantwoorden
tegenover onze oorlogsslachtoffers?"
Samenwerking in de radio
Leek het er nog niet zoo lang geleden
op, dat in het kader van „herstel en
vernieuwing onze oude geliefde radio-om-
roepvereenigingen langzaam maar zeker het
kind van de rekening zouden worden, den
laatsten tijd is het opvallenr stil op dit
terrein. En als we het goed zien, hebben die
vereenigingen het zoo krachtig tegen haar
ingezette offensief volmaakt dood laten
loopen.
In dit verband merkt „De Maasbode" op,
dat de oplossing van het radiovraagstuk, bij
goeden wil der betrokken partijen, haar niet
zoo moeilijk toeschijnt.
„Een Staatsomroep wil niemand; van een
opgeschroefde" eenheidsbevlieging zijn we
teruggekomen, en ook de omroepvereenigin-
gen willen niet zonder meer naar den ouden
toestand terug. Dat wilden zij reeds niet
vóór 1940, toen ernstige plannen aanhangig
waren voor een samenwerking op federa
tieven grondslag.
Die richting moeten we uit. Er is thans
een federatie gesticht, om tot groote samen
werking te komen, vooreerst op technisch
gebied, maar ook op het terrein van alge-
meene uitzendingen.
Er is werkelijk een zeker, vrij groot ge
bied, waarop samenwerking niet alleen mo
gelijk maar ook gewenscht is, zoowel om
Ideëele als meer materieele beweegredenen.
(Voor vervolg zie Pag. 2)
DAT een ieder, die i.vm. de zuivering
inlichtingen kan geven over personen van
het voormalige dep. van Volksvoorlichting,
verzocht wordt zich vóór 1 Nov. met volle-
digen naam en juist adres te wenden tot
mej. mr G. F. Galema, Prinsessegracht 21,
Den Haag.
DAT de geruchten over het stichten van
een Techn. Hoogeschool in het Zuiden, b.v.
Eindhoven of Tilburg, ter ontlasting van
Delft, hardnekkig blijven aanhouden.
DAT oud-min. prof. dr Ir J. Kraus van
daag 85 j. werd.
DAT onze koopvaardij momenteel 369
schepen boven 500 brt. omvat met een tota
len inhoud van 1.696.920 en 417 kleinere
schepen met totaal 106.266 brt., terwijl onze
bruto-tonnage vóór den oorlog bijna 3 mil-
lioen bedroeg.
DAT de herfstvacanties op de RN.B.S.-en
van dit jaar zijn vastgesteld op 30 en 31
Oct., alsmede 1 en 2 Nov. en den besturen
der andere H.B.S.-en verzocht worden zich
hiernaar te richten.
DAT de musicus Cor de Groot door den
Centr. Eereraad geheel is gerehabiliteerd.
DAT de 22-j. landbouwer J. R. bij Ter-
neuzen door een persmachine werd gedood.
DAT na een schimpscheut in ,,De Waar
heid" thans „Het Vrije Volk" den P.T.T.-
directeur-generaal L. Neher, lid van de
P.v.d.A., adviseert, te bedanken als lid van
den adviesraad van het Nat. Jongeren Ver
bond vanwege z'n.. „rechtsch extremisme".
DAT de timmerfabriek van J. Schippers
te Groede door brand ia verwoest.
DAT voor binnenschippers nog een rege
ling getroffen wordt t.a.v. het consumenten-
credieti
DAT men voorzichtig moet zijn met emi-
gratie-advententies en zich het beste eerst
kan wenden tot Kortertaerkade 10, Den
Haag.
DAT het Kamerlid J. J. Kramer de
Regeering vragen gesteld heeft inzake het
lange uitblijven der bekrachtiging van de
mijnwerkerspensioenregeling.
DAT mr H. J. Réinink, secr.-gen. van
„Onderwijs", het woord voerde bij de
opening der Van Gogh-tentoonstelling te
A'dam en daar ook een tentoonstelling van
Ned. decoratieve kunst gehouden wordt.
DAT is opgericht de stichting „Studen
tenfilm", secr. Oude Delft 172 te Delft, voor
het, op verzoek van de „World Student
Service Fund" maken van een geluidsfilm
over de Ned. studenten tijdens de bezetting,
teneinde er het reliefwerk in Holland op
de Amerik. universiteiten te propageeren.
DAT in Vlaardingen het 26 bedden bevat
tende Prinses Beatrix-paviljoen is geopend
en door het Roode Kruis in bruikleen werd
overgedragen aan het ziekenhuis, terwijl
nog de Irene- en Margrietpaviljoens met
respect. 26 en 14 bedden zullen volgen.
DAT het bjj Borssele gestrande Eng. s.s.
Hubert is vlot getrokken en het met 4 sleep-
booten naar Antwerpen wordt gebracht.
DAT het pas aoor fusie tot stand geko
men district Den Haag van het „Voormalig
Verzet Nederland" 800 leden telt, die lang
durig en met levensgevaar actief verzets
werk verrichtten en het secr. berust bij C. A.
't Hart, Zoutmanstraat 30.
DAT Harold Kreutzberg in Februari a.s.
naar Nederland komt.
DAT het sa. Van Riemsdijk voor Umui-
den is gelicht en naar A'dam is gesleept.
DAT de A'damsche politie met al haar
materiaal een groot défilé heeft gehouden
voor haar nieuwen burgemeester.
DAT de oud-stoottroepers gisteren te
Lee u wem-Ben eden hun gevallen strijdmak
kers hebben herdacht en als dank aan de
bevolking voor haar goede zorgen een ge
denksteen hebben aangeboden.
DAT de 40-j. Carolus Luyckx uit R'dam
iri Luik is aangehouden, wegens diefstal
van f 6000.
DAT in het Ned. College te Rome gereci-
piceerd werd ter eere van kardinaal de
Jong.
DAT Ierseke vorige maand ruim 1 mil-
lioen oesters exporteerde, vnl. naar België
en thans ook Engeland zendingen tot 50.000
stuks gaat accepteeren.
DAT te A'dam is opgericht de Concert
en Theaterdirectie jntemationale" voor
uitwisseling van kunstenaars.
DAT een delegatie van Ned. en Luxem-
burgsche industrieelen Zaterdag Luik e.o.
bezocht.
DAT in Helsinki een tentoonstelling van
Ned. schilderijen is geopend.
DAT op 11 Nov. op het Canadeesche
kerkhof op den Holterberg bij Holten een
herdenking wordt gehouden.
DAT minister Gielen een Rijkscommissie
van advies voor opdrachten aan letterkun
digen tot het schrijven van tooneelstukken
heeft ingesteld.
DAT de bekende paedagoog dr P. C.
Gunning i.v.m. iijn 60-sten verjaardag, in
het A'damsch Lyceum, waarvan hij rector
is, een zeer druk bezochte receptie heeft
gehouden.
Alle redevoeringen, die op de Vredescon
ferentie te Parijs worden gehouden, legt
men op gramofoonplaten vast. Reeds is
men aan de 6000ste, ter gelegenheid waar
van dit plaatje werd gemaakt.
Weinig verandering, aldus 1
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Meest
geheel bedekt tot zwaar bewolkt, geen neer
slag van beteekenis, zelfde temperatuur als
vandaag, tijdelijk wat toenemende wind tus-
schen West en Noord.
ZON EN MAAN.
Dinsdag 15 Oct. Zon op 7.03 en onder 17.48;
Maan op 20.37 en onder 13.03. Donderdag 11
Oct. Laatste Kwartier.
EVEN VEEL ONTHOUDINGEN
ALS TEGENSTEMMERS
Bij de gisteren gehouden verkiezingen over
de nieuwe Fransche constitutie, zijn 9.200.467
stemmen vóór en 7.790.676 tégen uitgebracht.
Niet minder dan 7.776.893 kiezers onthielden
zich van stemming.
Zij behoorden in hoofdzaak tot de leden
van de M.R.P., die hun leider, Georges Bj-
dault, niet in den steek wilden laten, doch
ook geen vrijmoedigheid hadden het advies
van generaal de Gaulle om tegen te stem
men, in den wind te slaan.
In de districten waar de invloed van den
generaal groot is, verwierpen de kiezers de
constitutie.
Niemand is tevreden over dezen uitslag.
De linksche bladen toon en zich allerminst
enthousiast. De rechtsohe spreken van een
moreele overwinning van de Gaulle.
Uit deze stemming valt nu reeds op te
maken, dat bij de parlementsverkiezingen op
10 November a.s., Bidault een nederlaag zal
lijden.
De referendumdag verliep zeer rustig.
Slechts hier en daar kwam het tot onbelang
rijke opstootjes.
DOCH IS ER REDEN TOT VERHEUGENIS?
Evenals Malino, behoort thans ook Pang- I van Nederlandsch-Indië koesteren,
kal Pinang tot het verleden. Met een min Doch dat ligt waarschijnlijk aan 't feit, dat
of meer gloedvolle rede sloot Dr Van Mook wij „constitutioneele dogmatici" zijn
Zaterdag j.l. laatst
genoemde conferen
tie, die hij qua-
lificeerde als „een
succes'. Een succes,
daarom bereikt, „om
dat zij in heel wat
opgewekter stem
ming en met veel
meer vertrouwen ein
digde, dan zij begon
nen was".
Nadat dr Van
Mook had opge
merkt, dat overal
oprechte pogingen
waren aangewend
om de wegen te
vinden, waarlangs de
nieuwe gemeenschap
zich snel en op be
vredigende wijze zou
kunnen ontwikke
len, vervolgde hij
„Noch onbekookte
uitlatingen van „In-
dië in Nood", noch
strakke, onbuigzame
constitutioneele dog
matici, die gebeurte
nissen willen beoor-
deelen volgens door
menschen gemaakte
regels van een oud
spel, hebben zich
op deze conferentie
doen hooren.
En dat is dan, al
thans volgens dr Van
Mook, de winst, wel
ke in de laatste
twaalf dagen geboekt
werd.
Wij deelen hel
satndpunt niet. Noch
Malino, noch Pang-
kal Pinang hebben
ons kunnen overtui
gen van de goede
bedoelingen, welke
Van Mook en de zij
nen ten opzichte
De hertog van Windsor en zijn gemalin stapten tijdens het week
end bij Dover op Engelschen bodem, om daar een paar weken
door te brengen. Daarna vertrekken zij naar hun landgoed
in Canada.
