Scepsis en geloof in Chr. wereldbeschouwing
Het economische vraagstuk in Indonesië
Godsdienstoefeningen in Leiden en omgeving
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
4
ZATERDAG OCTOBER 1946
Stadsnieuw»
Rede van ds F. Kleyn voor de
eerstejaars-studenten
In de derde van de serie eerste-j aarsbij-
eemkomstem van de Confeseioneele Studén-
tenvereenöiginigen heeft ds F. Kleyn onder
auspiciën van den V.C.S.B. gisteravond) in de
Academie gesproken over „Scepsis en geloof
in de Chr. wereldbeschouwing."
Spr. zeide o.m. dat we leven in een ge
schonden en ontheiligde wereld. De mensch
in zijn geheel, het sexneele levenja, zelfs
de dood, is bewerkt door het oorlogsgeweld
en het sadisme is ontheiligd. Is het een won
der, aldrus spr., dat de jeugd een sceptische
houding tegenover de geestelijke en zede
lijke waarden in deze wereld heeft aange
nomen?
Vervolgens toonde spr. aan, dat de scepsis
een noodlottige en een heilzame zijde heeft
en gelooft, dat het Christendom heel dicht
naast de scepsis komt staan. Zij staat scep
tischer tegenover het menschelijk denken en
den mensch en zijn mogelijkheden, als de
generaties voor ons. Maar onze scepsis, aldus
spr., moet ons leiden, tot geloof, willen we
xïiet ondergaan in de noodlottige zijde en
willen we de waarde van de scepsis leer en
kennen. We kunnen niet leven uit menschen.
verachting, zonder geloof in onszelf, zonder
te weten, dat ons leven gedragen wordt door
Een, die machtiger is dan wijzelf.
Jezus Christus wist wie de mensch was
en alzoo lief had God de wereld, dat Hij, de
Christus, voor ons is gestorven. Dat was de
Hilversum, schakelde de
baldadige jeugd uit
Destijds gaf de Hilversumsche burge
meester aan een groot aantal leerkrach
ten bij het onderwijs ter plaatse politie-
bevoegdheid ter bestrijding van de erger
lijke baldadigheid der jeugd. Dat dit
heeft geholpen, blijkt uit het feit, dat hei
aantal klachten over baldadigheid bij de
politie daalde van 135 in Mei 1.1. tot ge
middeld 3 in de laatste maanden.
Kerkhervormingsdag
Op den 31sten October belegt de afd. Lei
den van het Ned. Bijbelgenootschap in ver
band met de Kerkhervorming een grootschen
herdenkingsavond in de Pieterskerk, waarin
predikanten van onderscheiden kerken zul
len spreken.
EENHEID IN DE VRIJ EVANG. KRINGEN.
Op initiatief van den heer F. v. d. Horst,
voorganger der Evang. Christengemeenschap
te Leiden, zijn voorgangers, predikers, re
dacteuren der Evang. bladen, enz. uit alle
deel en dies lands bijeen geweest, teneinde te
geraken tot fusie van deze kringen.
Na een korten bidstond heeft de voorz. van
het voorloopig comité, de heer F. v. d. Horst,
een referaat gehouden, waarin concentratie
werd bepleit, teneinde tot beter begrijpen,
waardeeren en beschermen van arbeid en
personen in die Vrije gemeenschappen te ko
men. Verscheidene sprekers ondersteunden
dit betoog, terwijl de heer A. Zijp uit Am
sterdam het nut van het internationaal ka
rakter eener fusie naar voren bracht.
In de middagvergadering werd met alg.
stemmen besloten tot oprichting van een
landelijke gemeenschap, waarvan het voor
loopig bestuur zal bestaan uit de heeren F.
V. d. Horst, Leiden, voorz.; C, v. d. Vlis,
Vlaardingen, secr.; A. van Zijp, Amsterdam;
W. Dubbeldam, Rotterdam en A. Klaver, Am-
Sterdam, terwijl mr. J. Verdam te Leiden als
raadsman zal optreden.
Deze dag, welke in goede harmonie ver
liep, werd besloten met een liefdemaaltijd,
waarbij verschillende solisten zich lieten
hooren.
mensch waard! Scepsis, geloof en liefde, zij
behoor en één te zijn.
Naar den zin van het leven hebben talloos
velen gezocht. Nietzsche vond den „Über
mensch," maar wie grijpt naar het N.T.
vindt in Christus de openbaring van den zin
van het leven, zonder opsmuk terughet
gebod, God' en den naaste lief te hebben. Zoo
wordt de scepsis doorschouwd. Hij ziet dat
alles is opgenomen in de bestemming; de
liefde, die vrijmaakt, rijk en gezegend.
Wie helpt mede?
De Prins Bernhard-stichting, waarvan
prof. mr R. P. Cleveringa, thans rector-
magnificus der Leidsche Academie, voor
zitter is en welke beoogt de geestelijke en
cultureele verheffing van ons volk. houdt
Zaterdag 19 Oct. a.s. een straatcollecte voor
haar arbeid.
Iedere Nederlander zal sympathiek staan
tegenover het doel van deze stichting en
gaarne hiervoor offeren. Maar daartoe zijn
collectanten( trices) noodig. Wij doen gaarne
een beroep op jongere ea oudere Leidsche
burgers(essen) om zich beschikbaar te stel
len voor deze collecte. Men kan zich aan
melden bij den heer P. J. Eikerbout, Stad
houderslaan 14, tel. 25005.
Helpt mede en offert!
De boulevard in een van Hollandsch mooiste badplaatsen, zooals hij er voor den oorlog
uitzag. Wie heeft nooit een kopje thee in „lm Weissen Rössl" gebruikt?
De toestanden in de dessa's
allesbehalve gunstig
Het doel van het Indonesische nationalisme
kunnen we aanduiden als het direct tot stand
brengen van een zoo groot mogelijke zelf
standigheid, aldus begon mr. Fruin gister
avond zijn uiteenzetting in het Volkshuis
over: „De -economische zijde der Indonesische
vrijheid".
Het fundament van de Indonesische maat
schappij, aldus spr., is de dessa. De toestan
den, welke zich momenteel in deze streken
van het land doen gelden, zijn allesbehalve
gunstig te noemen.
In de hoogere regionen van de Indische
maatschappij werd zoo goed als alles be-
heerscht door een typisch kapitalistisch Wes-
tersche sfeer. Tot op zekere hoogte is er door
de bezetting een essenjieele verandering in
gekomen. De kap. afhankelijkheid echter is
blijven bestaan. Het is derhalve een eisch
voor hun zelfbehoud, dat aan onafhankelijk
heid in een zoo snel mogelijk tempo wordt
voldaan. Het gevaar is, dat men dit belang
zou verwaarloozen en in te ruime mate ge
bruik zou willen maken van buitenlandsche
krachten ter wille van de politieke winsten.
Het is urgent, dat de Indonesiërs in de ge
legenheid worden gesteld zich dermate te
ontwikkelen, dat een klasse ontstaat, die in
staat is eigen bedrijven te exploiteeren. Zoo
moet er bv. een Economische Hoogeschool
komen.
Het twieede punt is de vorming van eigen
kapitaal. De meest effectieve wijze is, dat dit
door de bedrijven zelf wordt bijeengebracht
Van groot belang voor Nederland is het, dat
de bedrijven zoo goed mogelijk door de Her-
löÉfc :'i-i
y* de bevrijding heeft men met man en macht moeten werüen aan de afbraak van de
Betonnen muur en reeds is een begin gemaakt met de wederopbouw van den boulevard
1W D. KUILMAN HERVAT ZIJN
WERKZAAMHEDEN.
Ons werd medegedeeld, dat ds D. Kuil-
Ban, die wegens een ernstige ziekte gerui-
men tijd zijn werkzaamheden moest neer
leggen, thans zoover is hersteld, dat hij a.s.
Woensdagavond om 8 uur in het wijkgebouw
Staalwijk zijn eerste Bijbellezing zal houden.
DISTRICTSRAAD CONSUMENTEN-
CREDIET
De districtsraad voor het consumecwten-
crediet is als volgt samengesteld:
S. Menken, weth. v. Soc. Zaken, voorz.;
J. A. v. Zanten, dir. Gem. Volkscredietbank,
secr.; dr S. Rozemond, dir. Gem. Dienst
Soc. Zaken, 2e voorz.; mevr. C. P. Brag-
gaar—de Does, H. ten Brummelaar, W. J.
Creyghton, P. Vellen, J. ter Haar, G. Hor
dijk, J. H. v. d. Kloot, C. J. Biena, L.
Questroo, mevr. C. Smits—-de Wit, leden.
Door den districtsraad is een werk com
missie gevormd bestaande uit de leden: S.
Menken, voorz., J. A. van Zanten, secr. en
mevr. C. P. Braggaarde Does.
De uitreiking van de aanvraagformulieren,
die op de postkantoren verkrijgbaar zijn,
kan vanaf Maandag as. geschieden. Het bu
reau van den Districtsraad is gevestigd in
het gebouw van de Gem. Volkscredietbank.
Nieuwsteeg 48, tel. 20270.
Nadere mededeelingen omtrent doel,
voorwaarden en terugbetaling van de ver
strekte credreten alsmede van adressen waar
^-liohtingen zijn te bekomen, zullen begin
volgende week volgen.
BUREAU GEREF. JEUGDRAAD.
De Geref. Jeugdraad heeft besloten eiken
Donderdagavond van 7.309.30 uur in de
consistorie van de Heerengrachtkerk bureau
te houden, waar alle zaken betreffende het
jeugdwerk zullen kunnen worden besproken.
LEIDSCH POLITIE MUZIEKGEZELSCHAP.
Tot dirigent van het Leidsch Politie Mu
ziekgezelschap is benoemd de heer B. v.
Weel, musicus te Sehj^dam.
WELKE APOTHEEK?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van heden 13 uur tot Zater
dag 19 Oct. 8 uur waargenomen door
apotheek van Driesum, Mare 110, tel. 20406
en de ZuiderApotheek, Lammenschansweg 4,
tel. 23553.
Te Oegstgeest door: de Oegstgeester
Apotheek, Wilhelmiffapark 8, tel. 26274.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Elisabeth J., d. van K. Kpaaijen-
brink en A. J. Jongbloed; Wilhelmus A., z.
van A. M. W. Copier en C. H. Paauw; Johan
nes J„ z. van A. M. W. Copier en C. H.
Paauw; Carla J., d. van H. A. Middelham en
J. van der Blom; Hans W.. z. van W. H. C.
Brugman en L. Vermond; Jacobus, z. van J.
Neuteboom en C. Colpa; Elisabeth, d. van H.
van Dam en W. M. Harland; Maria. d. van
J. Kramer en J. van den Oudenaller.
OVERLEDEN; T. J. van Gent, 2 j.; P. Fi-
lippo, 77 j.; C. van Veenvan Houten, 56 j.;
S. W. H. Stikkelorum, 1 J.
stelbank geholpen worden, omdat wij mil-
liarden van ons vermogen in Indonesië heb
ben belegd.
LEDENVERGADERING „HET GROENE
KRUIS".
Onder voorzitterschap van dr J. C. Mey-
boom werd een ledenvergadering gehouden
van „Het Groene Kruis'.'
In het verslag over de afgeloopen jaren
werd er door den secretaris, den heer H.
Fil'ippo W.F.zn., op gewezen, dat, dank zij
de volharding van het hoofdbestuur, ophef
fing en inlijving bij den N.V.D.. niet was
doorgegaan. Ook in de Leidsche afdeeling
kon het werk worden voortgezet.
Van den stand der financiën gaf de pen-
ningmeesteresse een overzicht, dat bevredi
gende cijfers vermeldde. Aan de geldmidde
len zullen door verhooging van de vasce las
ten binnenkort grootere eischen worden ge
steld.
Er bestaat nog behoefte aan verschillende
verplegingsartikelen, doch langzamerhand
hoopt men het magazijn weer op peil te
brengen door aankoop of vernieuwing. De
veranderde tijdsomstandigheden vragen ook
van „Het Groene Kruis" nieuwe bezinning
over de wijze van uitvoering van zijn taak.
In November zal een ledenvergadering
worden gehouden, waarin de begrooting
1947 in behandeling komt.
Tot nieuwe bestuursleden werden gekozen
de heeren dr J. C. Hartman en mr W. Herfst,
terwijl de aftredende bestuursleden, mej. dr
A. J. Steenhauer en de heer H. Eilippo
W.F.zn, werden herkozen.
DISTRIBUTIEVARIA.
Maandag kunnen zij, wier achternaam be
gint met de letters Or t/m einde Oen P t/m
PI. levensmiddelen-, tabak- en versnape-
ringenkaarten afhalen.
„NEDERLAND HELPT INDIE."
Maandag 21 Oct. a.s. wordt in de groote
Stadszaal wederom een bridgedrive gehou
den, waarvan de opbrengst strekt tot leni
ging van den nood in Indiër Er wordt ook
thans weer gespeeld in vier afdeelingen, nl.
voor sterke, goede, middelmatige spelers en
beginnelingen. Het ligt in de bedoeling aan
deze en volgende drives een speciaal kam
pioenschap te verbinden. De inschrijving is
opengesteld tot en met 19 October.
Tentoonstelling van de vakgroep
sclioenherstellers
Weth. J. van Schaik zal de expositie
Maandag officieel openen
Maandag en Dinsdag organiseert de ge
westelijke kring Leiden van de vakgroep
Schoenherstellers een tentoonstelling in de
Stadsgehoorzaal, waar aan het publiek zal
worden getoond, hoe schoenen op de juiste
wijze dienen te worden hersteld.
De expositie, welke den geheelep dag is
te bezichtigen, wordt Maandagmiddag, 1 uur,
door weth. J. C. van Schaik officieel ge
opend?
NED. VER. VAN HUISVROUWEN.
In een vergadering van de afd. Leiden van
de Ned. Ver. van Huisvrouwen, welke werd
geleid door mevr. KeijStuurman, heeft de
heer J. P. Paulusse, gesproken over het
werk van prof. Schubert, „Dostojewski en
Nietzsche".
Spr schetste, hoe vele menschen aan de
wereldraadselen voorbij loopen, alhoewel
toch bij de allereenvoudigsten wel eens de
vraag rijst: „Wat is de zin van ons leven?"
Door het denken van de 19e eeuw loopt de
roode draad van het pessimisme en wanneer
wij onze cultuur bezien, komt de vraag op,
waar wij heen gaan, naar welk doel. Vol
gens Schubart zal het de Russische geest
zijn, die overwint, die van het vernieuwde
Christendom, hetwelk in Dostojewski zijn
voornaamste profeet vndt.
Vervolgens lichtte spr toe, hoe Dostojewski
en Nietzsche denken over het booze en goede,
over zonde en God, hetgeen met tal van
citaten werd geïllustreerd. Schubart komt
tot de conclusie, dat niet alleen Dostojewski,
doch ook Nietzsche een zoeker is naar God.
die echter in waanzin ondergaat. Tenslotte
heeft de heer Paulusse genoemd boek aan
een critische bespreking onderworpen.
„EEN FEESTCOLLECTE"
Morgen wordt in de Geref. kerk een col
lecte gehouden, welke een bijzonder karak
ter draagt en zeker een unicum genoemd
mag worden. De opbrengst is o.m. bestemd
voor ds. J. Plomp, den beroepen predikant,
die in Soerafoaja, waar hij voorheen arbeidde,
woning en inboedel verloren zag gaan. De
kerkeraad heeft nu besloten ds. Plomp bij
zijn komst in de Sleutelstad niet alleen een
huis, doch ook den inboedel daarvan aan te
bieden, waartoe een dankoffer wordt ge
vraagd van de gemeente, juist op den ver
jaardag van den nieuwen dienaar des Woords.
JUBILEUM P. MERKELIJN.
Gisteren herdacht de heer P. Merkelijn,
technisch bedrijfsleider bij A. S. Sijthoff's
Uitgeversmaatschappij, onder vele blijken
van belangstelling zijn 25-jarig jubileum bij
deze N.V.
's Morgens werd den jubilaris in gezelschap
van zijn echtgenoote door directie en perso
neel een feestelijke ontvangst bereid. In een
speech, waaruit groote waardeering sprak,
memoreerde de directeur de verschillende
episoden uit de loopbaan van dezen ener
gieken medewerker en deelde hij mede, dat
de jubilaris met ingang van heden tot pro
curatiehouder was benoemd. Met het offree-
ren van een prachtig geschenk en een bloem
stuk besloot spreker zijn toespraak.
Ook de commissaris der N.V., dr. A. Seret,
sprak zijn waardeering uit over het werk
van den jubilaris.
Namens procuratiehouders en chefs richtte
de heer B. P. du Croix zich tbt den heer
Merkelijn en huldigde hem als een goed col
lega.
Tenslotte gaf een lid der jubileumcommis
sie uiting aan de gevoelens van achting, welke
allen, die bij de N.V. werkzaam zijn, hun
chef toedragen.
Alle toespraken gingen vergezeld van de
aanbieding van cadeaux.
De jubilaris dankte, diep onder den indruk,
voor de hem gebrachte hulde.
's Middags had ten kantore een zeer druk
bezochte receptie plaats, waarbij vele be
langstellenden den jubilaris nog geschenken
overhandigden.
Sport en Wedstrijden
SCHAKEN.
ProfessorenwijkPhilidor-comb. (312).
Als oefening voor de a.s. wintercompetitie
is in „Royali' een wedstrijd gespeeld tus-
schen een combinatie van „Philidor" en Pro
fessorenwijk, welke laatste pas is toegetreden
tot den Leidschen Schaakbond.
Prof.wijk„Philidor". P F v d SteenP
Barkema 01, J HogendoornJ. Galjaart 01
H J VisserW Merver 01, J v ZantenW
v d Burgh 01, I M NoomenJ Buurman
01, B SmitsC J W Conijn 01, W Cramer
J H v d Meulen 0—1, H v Os—A J H v d
Meulen 10, J Verboogdr R C Bakh. v d
Brink 01, C H Koorenman—J v Leeuwen
0—1, J Putman—A M Rotteveel 1—0, J Siers—
B C de Mik 10, J v OostenA H Huussen
01, F BruinT Heeringa 01, A Korenhof
J J Prevoo 01.
Eglise Wall one; 10.30 uur ds Blommaert;
Acad. Ziekenhuis 10.30 uur ds Makkink;
Geref. Minnehuis, Dond. 7 uur dhr de Groot;
Evang. Luth. Kerk, 10.30 uur ds Meyer,
R'dam; Rem. Gem. 10.30 uur ds Poortman;
Doopsgez. Gem. 10.30 uur ds Snaayer; Geref.
Gem. 10 en 5 uur ds Rijksen; Chr. Geref.
Gem. 10 en 5 uur ds Jansen; Vrijz. Herv.
Gem. Volkshuis, 10.30 uur mej. dT Brui-
ning, Den Haag; W. de Zwijgerkerk, 10.30
uur ds v. d. Heyden; Leger des Heils, 10 en
7 uur samenkomsten, o.l.v. maj. en mevr.
Brons; Evang. Chr. Gemeenschap, Middel
stegracht 3, dhr Visser, Amsterdam; Vrije
Kath Gemeente, Vreewijkstraat 19 10.30 uur
dienst.
ALPHEN a/d RIJN: Ned. Herv. Kerk,
Julianastr. 10 uur ds Stehouwer, 6.30 uur ds
Lefeber; gebouw Jonathan, 10 uur ds Lam-
bour; hulpkerk Gouwsluis 6.30 uur ds Lam-
bour; Geref. Kerk, Zuiderkerk, 10 uur ds
Bosch, 6.30 uur ds Mulder; Noorderkerk,
10 uur ds Mulder, 6.30 uur ds Bosch.
Chr. Geref. Kerk, v.m. en n.m. ds Baay;
Oud Geref. Gem. van. en njn. leesdienst
HAZERSWOUDE: Ned. Herv. Kerk, 8.45
uur leesdienst; 10 en 6.30 uur ds Kiehl, H.A.
en Dankz.; Geref. Kerk, 10 en 6.30 uur ds
Hainjé, Valkenburg.
KATWIJK a/d RIJN: Ned. Herv. Kerk,
9.30 en 6 uur ds Oost; Geref. Kerk, 10 en
5 uur ds Broekstra, Oegstgeest; Geref. Kerk
art. 31, 10.30 en 5.30 uur dhr v. Leeuwen
KATWIJK AAN ZEE; Geref. Kerk 10 en
5 uur ds Pijlman; Geref. Kerk, art. 31, 10
en 5 uur cand. v. Venetiën, Leiden; Chr
Geref. Kerk, 10 en 5 uur leesdienst.
KOUDEKERK a/d RIJN: Ned. Herv. Kerk.
10 uur ds v. Binsbergen, (voorber. H.A.);
6.30 uur ds v. Harten, Katwijk aan Zee,
jeugddienst; Geref. Kerk, 10 en 6.30 uur
ds Wolven, (voorber. H.A.).
LEIDERDORP: Ned. Herv. Kerk, 10 en 6.30
uur ds Honnef; Geref. Kerk, 10 en 6.30 uur
ds v. Wijk, Rotterdam-W
LISSE: Ned Herv. Kerk, 10 en 5 uur ds
mr Alma, bed H.A.Geref. Kerk, 10 en 4
uur prof. dr Waterink, Amsterdam: Gerei.
Kerk, art. 31, 10.30 ea 4.30 uur ds Verleur.
Chr. Geref. Kerk, 10 en 4 uur ds Ponstein;
Oud Geref. Gem.; 9.30 en 3 uur leesdienst;
Ned. Prot. Bond; 10.30 uur ds de Graaf,
Haarlem.
NOORDWIJK-B: Geref. Kerk, 10 en 5 uur
ds Wiepxema. Tiel.
NOORDWIJK AAN ZEE: Geref. Kerk, 10
en 5 uur ds Bouma.
NOORDWUKERHOUT10 uur ds Spa-
hng, bed. H. Doop.
OEGSTGEEST: Ned. Herv. Kerk, Groene
Kerkje, 10.15 uur ds Knottnerus; Paulus-
kerk, 10 uur ds Callenbach; 5 uur ds v. d.
Waal, Haarlem, jeugddienst; Hooge Morsch-
weg (school) 10.30 uur ds Barendrecht,
Amsterdam. Morsoh-Rijndijk, Geref. Kerk,
9 en 5 uur ds Arntzen.
RIJNSBURG: Ned. Herv. Kerk, Groote
Kerk, 10 uur ds Burgij (H.A.); 5 uur dr
Streed er van Den Haag: Kleine Kerk, 10
uur ds v. d. Krift van Katwijk; 5 uur ds
Burgij (H.A.); Chr. Geref. Kerk, 10 en 5
uur ds Brandsma.
SASSENHEIM. Ned. Herv. kerk 10 en 5 u.
ds. W. G. Krijkamp; Geref. kerk 9.30 en 5 u.
ds. F. C. Hoekstra; Chr. Geref. kerk 10 en 5
u. ds. H. Visser; Ned. Prot. Bond 10 u. ds. J.
Heidinga, Haarlem.
VALKENBURG: Ned. Herv. Kerk, 10 uur
ds Baas; Geref. Kerk, 10.30 en 5 uur ds
Meijering, em. predikant Leiden; Geref.
Kerk, art. 31, 8.30 en 3 uur dhr van Leeu
wen.
ds
VOORSCHOTEN: 10.15 en 5 uur ds Fort-
gens; Rijndijk, 10 uur ds Swijnenburg, Lei
den; Geref. Kerk, 10 en 5 uur ds Houtzagers
(H.A. en dankz.); Geref. Kerk, art. 31 10 en
5 uur ds «v. d. Jagt
WARMOND: Ned. Herv. Kerk, v.m. ds
Zandee.
WOUBRUGGE: Ned. Herv. Kerk, 9.30 en
6.30 uur ds Hugenholtz (H.A. en dankz.);
Geref. Kerk. 9.30 en 6.30 u. ds v. d. Meulen.
ZOETERWOUDE: Ned. Herv. Kerk, 1© uur
dj v. Wijngaarden, Leiden.
