Fransche Grondwet gisteren geaccepteerd
„Beul van Amersfoort'
'n Pakje Lucky Strike
stond te A'dam terecht
doet altijd wonderen.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 30 SEPTEMBER 19M
De Prins Bernhard Kapel nam
afscheid
Bidault voldaSn, doch De Gaulle
en Herriot niet
De Fransche Constituante keurde gisteren
met 440 tegen 106 stemmen het ontwerp voor
een nieuwe grondwet goed.
De afgevaardigden verhieven zich van hun
zetels, toen de uitslag van de stemming bekend
was, en zongen de Marseillaise.
Bidault hield een korte rede, waarin hij
zeide, dat de regeering zich over deze beslis
sing verheugde. Het referendum over de
nieuwe grondwet wordt op 13 October ge
houden.
Men is van meening, dat deze grondwet, die
voorziet in een parlement van twee kamers
en een constitutie voor het Fransche
imperium inhoudt, bij het referendum een
meerderheid zal verwerven.
Aan de stemming ging een scherp debat
vooraf, waarin de oppositie, ónder leiding van
Edouard Herriot, het laakte, dat de Tweede
Kamer te weinig bevoegdheden heeft.
In een rede te Epinal wees De Gaulle de
VIER BROERS BIJ BOTSING
OP SLAG GEDOOD
Gistermiddag had een vreeselijk auto
ongeluk plaats op den grooten weg Meppel
Hoogeveen, doordat een vrachtauto, waarin
gezeten waren de vier gebrs W. B., G. B., D.
B. en E. B., allen uit Ter Apel, in het dorp
De Wijk met een hun tegemoetkomende
bus der Drentsche Tramweg Mij in botsing
kwam. De vier jongelui, die van het vïjs-
schen terugkeerden, werden op slag gedood.
Passagiers uit den bus liepen verwondingen
op.
Liquidatie van aandeelen uit
Nederlandsch bezit
Onder enorme publieke belangstelling en
een stroom van getuigen werd Zaterdag voor
het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam het
proces begonnen tegen den 33-jarigen Frans
van der Laar uit Weert, die eenige maanden
Lageroudste is geweest in Amersfoort.
Hem wordt ten laste gelegd het mishande
len van gevangenen in Amersfoort en handel
met de Duitschers. Tengevolge van finan-
cieele manipulaties, die den Duitschers niet
naar den zin waren, kwam hij in Mei 1944 in
het kaïmp Amersfoort terecht. Hij aanvaardde
daar de functie van Lageroudste, om in het
belang van de gevangenen te kunnen optre
den.
Volgens de tenlastelegging zou hij als ver
antwoordelijk persoon voor tucht en orde in
het kamp, zijn medegevangenen met vuist en
stok geslagen hebben, terwijl hij schoppen
uitdeelde in gevallen van diefstal en verraad.
Verd. beweerde, dat hij zoo wel moest han
delen, omdat anders de Duitsche kamplei
ding het veel bonter zou hebben gemaakt.
De president, mr De Gaay Fortman, noem
de verd. methodes barbaarsch en middel-
eeuwsch.
CULT. VER. NEDERLAND—OOSTENRIJK.
Ten einde de cultureele banden tusschen
de beide landen te verstevigen, is te Utrecht
opgericht de Vereeniging NederlandOos
tenrijk (secr. Noordeinde 130 te Den Haag).
Het bestuur bestaat uit de heeren prof. clr
J. A. J. Barge, prof. ir Granpré Molière, mr
A. J. J. IJsselmuiden, dr B. Knipping, prof.
dr W. Kosch, ir C. H. J. Maliepaard, ir W.
baron van Slingeland, prof. ir L. C. Wencke
bach, oud-minister mr J. A. de Wilde en dr
Jos. Weijden. De vereenliging wil nauw sa
menwerken met het onlangs te Weenen op
gerichte Oostenr.Nederl. Genootschap.
ZWARE GEVECHTEN TE MEDAN.
Het volksleger, de Lasjkar Ra'jat, dat los
Van de „officieele" T.R.I, op Sumatra tegen
de Geallieerden ageert, levert sinds twee
dagen een zwaar artillerie-gevecht tegen de
Britsche troepen in het Oostelijk deel van
Medaa.
nieuwe grondwet af. Hij ried zijn hoorders
niet aan ,,neen" te stemmen, maar het is niet
onmogelijk, dat hij dit nog zal doen.
CHURCHILL EN DOCHTER WEER THUIS.
Na hun bezoek aan Parijs en Brussel zijn
Churchill en zijn dochter weer in Engeland
aangekomen.
GEEN COOMUNISTEN GEKOZEN
IN AUSTRALIË.
Na de verkiezingen in Australië zal het
Australische Lagerhuis ongeveer de volgen
de samenstelling hebben: Labour 45, Ind. La
bour 1, Liberalen 16, Land spart ij 10, Land-
arbeiderspartij 1. De communisten verwier
ven geen zetel. In het Huis van Afgevaardig
den heeft Labour vijf zetels verloren. Zij
behoudt echter de meerderheid.
EISENHOWER NIET NAAR OOSTENRIJK
EN ITALIë.
Generaal Eisenhower kwam gisteren on
verwacht in Berlijn aan. Hij was van zijn
vrouw en zoon vergezeBd. De Amerikaansche
opperbevelhebber zal geen bezóök aan Oos
tenrijk en Italië brengen, zooals aanvanke
lijk aangekondigd.
AUTO VAN KONING GUSTAAF
REED TE WATER.
De auto van den 88-jarigen koning Gustaaf
van Zweden is, toen de vorst terugkeerde
van de elandenjacht, geslipt en in het water
terecht gekomen. De koning bleef onge
deerd. Eenigen tijd geleden heeft de huis
arts den grijzen koning verboden te tennis
sen. Hij houdt zich thans met de jacht bezig.
Sir Braoewell Smith is tot Lord Major
van Londen gekozen. Hij is president van
een maatschappij dae groote hotels exploi
teert.
Aan alle Duitschers, die om politieke
redenen waren gearresteerd en die na 1939
zijn geboren, zal amnestie verleend worden.
MEJ. Dr G. H. J. VAN DER MOLEN
NAAR DE U.N.O.
Mej. dr G. H. J. van der Molen, die on
langs werd benoemd tot privaat-docente in
het Volkenrecht aan de Vrije Universiteit te
Amsterdam en als zoodanig Vrijdag a.s. haar
openbare les zal houden, is aangewezen als
gedelegeerde voor Nederland bij de U.N.O.
Zij zal nog in October naar New-York ver
trekken.
Mijnheer Pimpelmans gaat
59. Bom!! Bleke Bet kwam precies in het
bloemperk terecht, waarna ze met d'r voor
poten vooruit nog 'n eind verder schoof, tot
vlak voor de erker, zodat het stof, de aard
kluiten en de uitgerukte bloemen naar alle
kanten stoven. Nu wilde bovendien het
ongeluk, dat mevrouw juist haar voorkamer
geveegd en gestoft had en de ramen van
de erker nog wijd openstonden.
In verband met haar vertrek naar Indië.
De Prins Bernhard Kapel uit Amsterdam,
welke op 12 Oct. met de „Volendam" naar
Indië gaat, waar hij een jaar zal vertoeven,
heeft Zaterdag met een kort concert op het
gazon voor het Paleis Soestdijk afscheid van
Z.K.H. Prins Bernard genomen. Ook H.K.H.
Prinses Juliana en de drie kleine Prinsesjes
vereerden eenigen oogenblikken dit korte
afscheidsconcert met een bezoek. De Prin
sesjes toonden vooral veel belangstelling voor
den soldatenbok Kees. de levende mascotte
van de kapel. Met een défilé langs den Prins,
waarbij het jongste prinsesje, Margriet, al
leen nog voor haar pappie op de stoep zat,
eindigde dit afscheidsbezoek.
PRINS BERNHARD BIJ EX-POLITIEKE
GEVANGENEN.
Zaterdag heeft Prins Bernhard een bezoek
gebracht aan het congres van ex-politieke
gevangenen te Enschede, waar Z.K.H. o.m.
tegenwoordig was bij de sportdemonstraties.
Namens de ex-politieke gevangenen werd
den Prins een album met schetsen uift een
concentratiekamp aangeboden. Tot voorzit
ter van het hoofdbestuur werd herkozen mr
B. W. Stomps te Haarlem, terwijl tot leden
werden benoemd de heeren kol. W. C. J. M.
v. Lanschot, Aalders, Malipaard, Boelaart,
mr van Rhijn, dr J. K. A. v. Nooi, N. A.
Mourer, J. J. M. H. Schreurs, B. Moerman,
Verhagen, W. Bakker, maj. Zwart, Koster,
Hovink en de dames mevr. v. d. Muyzen-
berg en mej. Verhoeve.
Panghal Pinangconferentie wordt
morgen geopend
Op de Pangkal Pinang-conferentie, welke
morgen wordt geopend, zal Dr Van Mook
vergezeld zijn van zes adviseurs. De delega
ties worden gevormd door 6 Arabieren, 32
Ghineezen en 39 vertegenwoordigers van de
associatieve groepen.
Allereerst zullen de politieke kwesties
worden besproken.
TELEGRAMMEN VAN „DE WAARHEID"
OPGEHOUDEN.
Het Eerste Kamerlid Koejemans (C.P.N.)
heeft aan den minister van Verkeer inlich
tingen gevraagd over het op last van den
dir.-gen. der P.T.T. ophouden van telegram
men over de stakingsgebeurtenissen op 24
Sept. j.l. door „De Waarheid" aangeboden
voor bladen te Londen, Parijs en Brussel.
Vraagsteller acht dit een ernstige schending
van de internationale persvrijheid.
paardje rijden g°°th. rotman
60. Terwijl haar man het paard naar stal
bracht, spoedde mevrouw Pimpelmans zich
weer naar binnen om haar werk af te
maken. Maar o, ijselijk, wat 'n schrik, toen
ze de voorkamer binnenkwam! De pasge-
veegde vloer lag vol gruis, aarde, grint en
plantjes, die door de ramen naar binnen ge
vlogen waren, terwijl dikke stofwolken
ronddwarrelden.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Drietal: te A'dam D. Broers te Schie
dam, dr R. B. Evenhuis te Scheveningen en
A. A. van Ruler te Hilversum.
Beroepen: te Hellevoetsluis (vac. S. P.
de Roos) A. Lootsma te Waardenburg (Gel
derland); te Papendrecht K. v. d. Pol te
Ede.
Aangenomen naar Harlingen J. C.
H. Romijn te Warns (Fr.); naar Kesteren J.
van Wier, cand. te Amstelveen; naar Oot-
marsum A. J. Onstenk, cand. te Apeldoorn.
Bedankt; voor Bruchem-Kerkwijk, Hei
en Boeicop, Melissant, Molenaarsgraaf, Noor
den, Poederoyen, Polsbroek Vlist, Wierden,
Willige Langerak en Wijngaarden, cand. J.
van Wier te Amstelveen: voor Gramsbergen
C. C. H. de Loos te Parrega; voor Rhenen
D. v. d. Ent Braat te Montfoort; voor Ameide
en Tienhoven P. J. F. Lamens te Elspeet.
Geref. Kerken
Tweetal: te Donkersbroek dr Ph J.
Huyser te Westerlee en P. C. Jongbloed te
Marken; te Siddeburen H. Boswijk te El-
burg en H. Hazenberg te Zwagerveen.
Beroepen: te A'dam-West R. Schippers
te R'dam Centr.
Aangenomen naar Vollenhove (Stad)
M. Pos te Den Burg op Texel, die bedankte
voor Tholen.
Bedankt voor Oosterend op Texel J.
M. Spier te 's-Gravendeel.
Geref. Kerken Art. 31
Beroepen: te Leiden (a.s. vac. A.
Veldman) W. Scheele te Zwijndrecht.
Chr. Geref. Kerk
Bedankt voor Franeker B. Nederlof
te Eindhoven.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Apeldoorn T. Dorre-
steijn te Opheusden.
Ds W. A. EERDBEEK.
In den ouderdom van 74 jaar is te Oud-
Gastel overleden ds W. A. Eerdbeek, em.
pred. der Ned. Herv. Kerk te Standdaarbui-
ten. De overledene werd 3 Febr. 1873 te
's-Gravenhage geboren en was een zoon van
den bekenden paedagoog Van Eerdbeek,
hoofd eener Chr. school te Den Haag en
voorz. van de Ver. van Chr. Onderwijzers.
Ds van Eerdbeek diende achtereenvolgens
de Gemeenten van Schore, Heeze en Stand-
daa*buiten. Na zijn emeritaat vestigde hij
zich metterwoon in Oud-Gastel.
CENTR. BOND VOOR INWENDIGE
ZENDING.
Mej. A. Jansen, pres. van den Bond van
Godsdienstonderwijzeressen, zal cursussen
houden van telkens zes lessen over „Het
actieve Christendom". De bedoeling van
deze cursussen is een breederen bliik op en
meerdere kennis aan het werk der Inwen
dige Zending te geven. De cursussen wor
den gegeven voor belangstellende gemeente
leden. leden en leiders van jeügd-, mannen-
en vrouwenvereenigingen, maatschappelijke
werksters en werkers, diaconessen, e.d. Het
adres van het Bureau voor Inwendige Zen
ding is: Stadhouderskade 137, Amsterdam.
Dr C. P. GUNNING ZESTIG JAAR.
Op 12 Oct. a.s. zal dr C. P. Gunning, rec
tor van het Amsterdamsch Lyceum, zijn
60sten verjaardag vlieren, ter gelegenheid
waarvan tal van vooraanstaande personen
een eere-comité hebben gevormd, dat dr
Gunning op zijn verjaardag van 15.30 tot 17
uur een receptie aanbiedt in de aula van
het Amsterdamsch Lyceum, Valeriusplein 15,
Amsterdam.
PERSONALIA
Prof dr J. H. Bavinck te Utrecht heeft
in beraad genomen een uitnoodiging van
het Calvin-college te Grand Rapids om in 't
voorjaar-1947 aldaar lezingen te komen hou
den.
Dr D. Th. Enklaar aanvaardde heden zijn
ambt als gewoon hoogleeraar in de alg. eai
Vaderl. geschiedenis der middeleeuwen aan
de R. U. te Utrecht.
PROMOTIE.
NIJMEGEN, 27 Sept. Gepromoveerd tot
doctor ïm de Theologie (cum laude) te Nij
megen prof. J. Groot, hoogleeraar a. h.
Theologicum van het Groot-Seminarie te
Warmond.
MALEISCH OP DE SCHOLEN IN INDIë
Officieel wordt gemeld, dat de Maleische
taal een belangrijke plaats zal innemen op
de Ned. scholen in Indië, terwijl meer,, aan
dacht zal worden besteed aan sport, vorming
van karakter en nationaal bewustzijn.
De duur der middelbare schoolopleiding
zal verlengd worden van 5 tot 6 jaar.
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM, 28 Sept. V.U. Geslaagd
voor het cand. Theologie J. A. van Netten,
A'dam; L. G. Pleysant, Haarlem; D. v. d.
Meulen, Hilversum en R. J. de Jong, Am
stelveen.
AMSTERDAM, 28 Sept. Vrije Universi
teit. Geslaagd voor cand.ex. Theologie R. J.
de Jong te Amstelveen: D. v. d. Meulen te
Hilversum; J. A. van Netten te Amsterdam
en L. G. Pleysant te Haarlem.
UTRECHT, 29 Sept. Geslaagd prop.
theologie: B. N. ter Haar (Zutphen), mej.
J. C. van Dijk (Utrecht). H. D. Haman
(Oostende), B. ter Haar Romeny (Utrecht),
J. G. J. Hoffman (Rhenen), K. Verbeek
(Ophemert), L. Toerman (Genemuiden), B.
Kw. Dijkstra (Ermelo), P. D. Steegman
(IJsselmonde); voor cand. theologie: P. J.
Bruin (Den Haag), D. Groeneboer (Utrecht),
C. Beukman (Zwolle), A. Pop (Zwammer-
daim), D. J. Spaling Jzn. (Leiden).
DELFT, 30 September. Geslaagd voor
het prop. ex. mijning. H. A. R. Smit, Arn
hem: cand. natuurk. ing.: H M. Penning,
Eindhoven en J. Smit, Mrdwoud; cand. civ.-
ing. O. H. Boom, A'dam; ex. civ.-mg. W. L.
Eikendal, Nieuw-Helvoet en ex. techn. ing.
A. D. Bouma, Den Haag.
Vanwaar de namen der K.L.M.-
vliegtuigen?
Een stukje goede propaganda voor ons land.
De bekendheid, die bijv. de Edammer kaas,
de Schiedamsehe jenever en de Twentsche
textiel in het buitenland hebben, zijn voor de
K.L.M. aanleiding geweest de namen dezer
steden of streken te geven aan de groote vlieg
tuigen, die het transatlantische of het inter
nationaal verkeer onderhouden. Ook andere
namen, zooals b.v. Arnhem, Venlo, Walcheren
en Utrecht, behoeven in het buitenland geen
verduidelijking. Uiteraard zijn er nog tal van
andere steden in Nederland, die met hetzelfde
recht hun namen aan nieuwe K.L.M.-vlieg-
tuigen zouden kunnen geven. De vloot is echter
nog niet zoo uitgebreid, dat aan de tientallen
verzoeken uit diverse steden om als meter van
een toestel te mogen fungeeren, te kunnen
voldoen. De keuze der namen wordt mede be
paald door de laatste letter van het Tegistratie-
teeken.
Eisenhower en Montgommery zullen het
ere-doctoraat in de rechten ontvangen van.
de Universiteit te Cambridge.
Gaat om een bedrag van 600 tot 800
millioen dollar.
Minister Lieftinck heeft te Washington
verklaard, dat bonnen enikele weken de
liquidatie zal beginnen van aandeelen uit
Ned. bezit, welke aandeelen thans een
waarde vertegenwoordigen van 600 tot 800
millioen dollar. De voorbereidende maat
regelen voor het certificeeren van de stuk
ken zijn genomen. De minister ontkende,
dat Nederland van plan is alle stukken in
een post op de markt te brengen en hij
legde er den nadruk op, dat de omvang en!
de koers van de liquidatie zouden afhangen
van de bereidheid van de particuliere
eigenaars om te verkoopen.
Britsche onderscheiding voor
marine-officieren
Wederom ontvingen eenige Nederlanders
een hooge bui tenia ndsóhe onderscheiding.
Het betreft hier een zestal vlag- en hoofd
officieren van de Kon. Marine, die gedeco
reerd werden met de orde van the Brittéh
Empire. Benoemd werden tot commandeur:
vice-adm. G. W. Steuve, vice-adm. L. A. C.
M. Doorman en kap. ter zee K. M. R.t J.
Logger.
Het onderschei dingsteeken voor officier
in deze orde werd toegekend aan den kap.
ter zee C. J. W. van Waning, kap. ter zee
J. Tissot van Patot en kap.-luit. ter zee O.
de Booy.
NEDERL.-IND. AFGEVAARDIGDEN
NAAR DE I.L.O.
Mr Joekes heeft te Montreal verklaard, dat
afgevaardigden uit Ned.-Indië als leden der
Nederlandsche delegatie aan de voorberei
dende Aziatisch-regionale conferentie van de
Internationale Rrbeidsconferentie zullen deel
nemen.
MAAR IS VAN DER LAAR
WEL EEN BEUL?
N.S.B.ERS HEBBEN 'T ZOO
KWAAD NOG NIET!
(Vervolg van Pag. 1)
In de mannenafdeeling zitten 1300 man,
bewaakt door 80 bewakers; in de vrouwen-
afdeeling 220 delinquenten onder de hoede van
30 bewaaksters. De commandant of directeur
was de eerste om toe te geven, dat zich ge
regeld misstanden voordoen, omdat niet alle
toewakers te vertrouwen zijn. Men moet niet
vergeten, zeide hij, dat de Cellentoarakken
geen gewone gevangenis zijn, maar feitelijk
een kamp. De delinquenten zijn nog. geen
gestraften, doch zijn in afwachting van de
behandeling hunner zaken. Evenals in an
dere kampen genieten zij daardoor meer be
wegingsvrijheid in deze inrichting dan ver
oordeelde gevangenen, die in de cel blijven.
Vandaar dat het normaal is, dat de deuren
van de cellen hier niet altijd gesloten zijn,
terwijl een belangrijk percentage ontbreekt
daar het elders tewerk gesteld wordt, sommi
gen ook buiten de barakken. Evenals in de
kampen, mogen de gedetineerden zich hier
in hun „vrijen" tijd bezig mouden met
dammen, schaken of bridgen, zij hebben cur
sussen in lokalen, door gedetineerden gege
ven, muziek door een eigen orkestje, etc. Het
valt niet te ontkennen, dat gevangenen her
haaldelijk trachten bewakers „plat te leg
gen" door binnengesmokkelde sigaretten aan
te bieden of andere geschenken, zoodat het
inderdaad is voorgekomen dat een delinquent,
die voor een zuiveringszaak gehoord moest
worden, „en passant" een bezoek aan zijn fa
milie bracht, hetgeen natuurlijk alleen mo
gelijk is als de begeleidende bewaker een
De vraag of Van der Laar terecht den naam
„Beul van Amersfoort" draagt, werd ontken
nend beantwoord door getuige J. Wilkens.
oog dicht doet. Het geval-Wiegel was den
commandant niet bekend, doch de gegevens
door den President van het Bijz. Hof mede
gedeeld in het openbaar, zijn zoo pertinent,
dat dit moeilijk ontkend kan worden. De
commandant is druk bezig onbetrouwbare
elementen te verwijderen, doch gaf toe dat
het heel moeilijk is als bewakers en gevan
genen onder een hoedje spelen, ze te betrap
pen.
Binnenkort komt er een speciale kamp-
recherche bij, die den commandant zal bij
staan in zijn toezicht op de bewakers. Vast
staat dat er dingen gebeurd zijn die niet
door den beugel kunnen, maar er wordt
hard gewerkt om deze toestanden tegen te
gaan. De 40 ter dood veroordeelden, dae hier
in speciale cellen zitten, wachten op de in
gediende gratieverzoeken. Zij genieten vol
gens de voorschriften bepaalde voorrechten
als rooken, wat de anderen niet mogen, doch
die zij door sluinksche medewerking der be
wakers nog wel eens ontduiken. Maar de
te dood veroordeelden blijven in hun cellen,
met open luikjes als gunst. Wanneer de hier
zittende delinquenten gevonnist zijn, wor
den zij naar de gevangenissen overgebracht
voor cellulaire opsluiting. Typisch was het
om het verschil te constateeren tusschen de
mannen- en vrouwencellen. De vrouwen
weten nog iets huiselijks aan haar cel te
geven, een paar bloemetjes, foto's van de
familie, een gordijntje en taerlantijntje ge
ven een indruk van een zekere gezelügheid,
die men in de mannencéllen geheel mist.
Alleen een drietal N.S.B. kunstsohilders
hadden hun cel op zeer artistieke wijze met
tal van schilderstukjes versierd met een uit-
hangbordje buiten de cel met het opschrift:
„Hier zitten de zittende kunstenaars". De
geest onder de mannen is beter dan onder
de vrouwen, die nogal naijverig op elkaar
zijn en steeds onder elkaar allerlei con
flicten hebben. Bij de mannen zitten 112
Duitschers en bij de vrouwen een 12-tal
„Gretchen", die den meesten last veroorzaken
Zij denken nog altijd aan de .Herren"-
rol die ze hier gespeeld hebben.
