Jlieume jCd&sdje Courant
Bezoek aan 't „OranjehoteF' te Scheveningen
Rondom mr Mas Slamet klopt er iets niet.
De misdadigers te Neurenberg over hun lot
IDist TJ
MAANDAG 30 SEPTEMBER 194«
Se Serie, Se Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. tori
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
1 3.25 per kwartaal
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m
Bij contract belang
rijke korting
Telefoonnummers
Dir. en Red.: 20408
Administratie: 22710
Christelyk-Nationaal Dagblad i
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Postrekening 5 8 9 3 6
Hoofdredacteur
Dr E DIEMEB
Redactie:
B. VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
„jitaniuostirf) is qfycbleuen
ma» (j«"l in tetjljensport"
BEWAKERS VORMEN DE
ZWAKKE PLEK
(Van één omzer verslaggevers).
In den volksmond algemeen bekend als
het „Oranjehotel", heeft dit Rijkspension
te Scheveningen, als „Cellenbarakken" offi
cieel betiteld, den laatsten tijd de reputatie
gekregen, dat de „zware jongens" uit de
N.S.B., de S.S., S.D. en de groote collabora
teurs, hier vertroeteld worden op een wijze,
die ten eenenmale ontoelaatbaar moet wor
den geaohit Ernstige beschuldigingen over
wantoestanden we maakten onlangs b.v.
melding van het geval-Wiegel, een zwaren
collaborateur, die met 6 weken „verlof" de
gevangenis mocht verlaten waren oorzaak
dat het Directoraat-Generaal voor de Bijzon
dere Rechtspleging ons toestond zelf eens 'n
kijkje te gaan nemen in „het Oranjehotel"
en een gesprek te voeren met den comman
dant over de geuite beschuldigingen.
In een urenlang bezoek hebben wij de
uitgebreide complexen in alle richtingen in
oogenschouw genomen, de mannen- en de
vrouwenaf deelingen bekeken, de zieken
zalen, werkplaatsen, gepraat met den nieu
wen Dir., den heer Van Esveld en de Com
mandante van de Vrouwenaf deeling, wij
hebben door het kijkgaatje gegluurd in de
cel van den beruohten generaal Rauter, die
daar nog netjes opgeborgen zit in een wel
wat ruimere cel dan de anderen maar ver
der heusch daar niet zoo comfortabel zit, dat
hij te benijden zou zijn, waar dan ook
allerminst aanleiding voor zou zijn wach
tend op 't lot dat onfeilbaar voor hem is weg
gelegd, en zult U vragen, wat is de indruk
van dit alles.... dat niet de gevangenen
maar de bewakers het groote probleem zijn
waarmede de leiding te kampen heeft.
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Lady Baden Powell in Nederland
aangekomen
Zondag is Lady Baden Powell, de „chief
guide" van de padvindsterswereldmet het
vliegtuig uit Praag op Schiphol geland. Zij
maakt een inspectiereis van een week door
ons land. Op den Dam te Amsterdam heb
ben 1200 kabouters en 4000 padvindsters
voor de „chief guide" een gevarieerd pro
gramma afgewerkt.
Rauter zal binnenkort
terecht staan
Voor het Bijzondere Gerechtshof te Den Haag
Naar de Nieuwe Leidsche Crt ver
neemt, zal generaal Rauter, de meest ge
vreesde en gehate Duitscher uit den bezet
tingstijd, binnenkort voor het Haagsche
Bijzondere Gerechtshof als oorlogsmisdadi
ger terecht staan. Het onderzoek in zijn zaak
is thans beëindigd en het lijvig dossier af
gesloten.
Generaal Rauter bevindt zich in een cel
van de Cellen-barakken te Scheveningen.
Toen hij destijds hier heen werd gebracht,
moest hij, voor een zware kaakverwonding,
opgeloopen door den bekenden aanslag in
Apeldoorn, eerst in het gevangenishospi
taal worden opgenomen. Hij is thans her
steld en praat alleen moeilijk.Zaterdag kón
den we hem in z'n cel gadeslaan. Hij lag te
slapen. Als hij niet slaapt brengt hij veelal
Zijn tijd door met lezen. Hij is zich maar al
te zeer bewust welk lot hem wacht.
Ex-burgem. H. C. v. Maasdijk
houdt 20 jaar
Aldus besliste heden de Raad van Cassatie.
(Van onzen verslaggever van Rechtszaken)
De Raad van Cassatie heeft hedenmorgen
den ex-wnd. burgemeester van Den Haag, H.
C. van Maasdijk, tot 20 jaar gevangenisstraf
veroordeeld, overeenkomstig het vonnis van
het Bijzonder Gerechtshof te Den Haag
Voorts werd. verd. voor het leven het
recht ontzegd een functie in het bedrijfsleven
te vervullen.
Dè Raad overwoog, dat verd. door zijn
principieele algemeene houding, zeer ernstige
hulpverleening aan den vijand heeft ge
bracht. Door zijn optreden heeft hij grooten
invloed uitgeoefend.
Een mooie luchtfoto van de ruim 81.000 ton metende „Queen Mary", tijdens net binnen-
stoomen te Southampton, met op den achtergrond de nog machtiger „Queen Elizabeth".
Deze beide Britsche Oceaanstoomers zijn momenteel de grootste schepen ter wereld.
Prins Bernhard in de Lichtstad
Bij zijn aankomst op het vliegveld „Le
Bourget" te Parijs, werd Prins Bernhard
gistermorgen ontvangen door den heer
Dumaine, chef van het Protocol, die hem
namens de Fransche regeering welkom heet
te. Ook de Ned. ambassadeur te Parijs, jhr
mr Tjarda van Starkenborg Stacihouwer, de
militaire gouverneur van die stad, gen. Le
Gentilhomme, en gen. Touzet du Vigier
waren op het vliegveld aanwezig.
Nadat de Nederlandsche en Fransche
volksliederen weerklonken hadden, inspec
teerde Z.K.H. de eerewacht, welke besfond
uit de republikeinsche garde.
Prins Bernhard gebruikte de lunch op de
Nederlandsche ambassade, alwaar hij ook
het verdere deel van den middag door
bracht.
Prins Bernhard zal in Parijs het Groot
kruis van het Legioen van Eer en het Oor-
logskruis ontvangen.
Groote brand bij Bata
in Best
Schade wordt op ongeveer 1 millioen gulden
getaxeerd.
Zondagavond is, vermoedelijk tengevolge
van een explosie in een chemisch magazijn,
een groote brand ontstaan in de opslag
plaatsen van de Bata-schoenfaibrieken te
Best. De eigenlijke fabriek bleef gespaard,
doch de magazijnen met groote voorraden
aan zoolleder, textiel en chemicaliën gingen
verloren, waardoor de productie geruimen
tijd moet worden stilgelegd. De totale scha
de, welke door verzekering wordt gedekt,
wordt op ongeveer f 1 millioen geschat.
BONDSLID ZOU GEEN
BONDSLID ZIJN
Naar aanleiding van het officieele bericht
uit Batavia, dat de Ned.-Ind. Regeering nim
mer mr Mas Slamet geweigerd zou hebben
als vertegenwoordiger van den Democrati-
iVlAti SLAMET.
schen Bond te Pangkal Pinang op te treden
hij zou niet eens lid zijn van bedoelden
Bond. zoodai van een vertegenwoordiging
geen sprake kan zijn verneemt de Nieu
we Leidsche Crt., dat mr Slamet op 12
Sept. 't bericht ontving, dat de Regeering
hem geen toestemming verleende ter confe
rentie aanwezig te zijn.
Ook de verklaring, dat hij geen lid zou zijn
van den Democratischen Bond, berust op een
onjuistheid. Mr Slamet is een der mede-op
richters van bedoelden Bond, doch bedankte
in het begin van dit jaar voor zijn functie
als bestuurslid. Gedurende den tijd. dat hij
in Nederland vertoefde, deden geruchten de
ronde, dat hij als lid geroyeerd zou zijn.
Hieromtrent inlichtingen verzoekende, sein
de het hoofdbestuur van den Dem. Bond te
Batavia hem terug, dat hiér geen sprake van
was, en dat hij nog steeds als bondslid werd
beschouwd.
Waarmede wij slechts willen aantoonen,
dat er „iets" niet klopt.
In Antwerpen
ten toon gesteld.
is Hitiers pantserauto
WAT USANCE IS IN
NEDERLAND
De 20-jarige kantoorbediende Hendrik
Cornells de Lange, uit Amsterdam, ont
vluchtte j.l. Vrijdag' uit het interneerings-
kamp te Sohoorl. Hij is ongeveer 1.83 m.
lang, heeft donkerblond sluik haar en don
kerblauwe oogen.
De dag des oordeels
Morgenmiddag zal de uitspraak van heit
groote proces te Neurenberg worden
bekend gemaakt, morgen zal het oordeel
vallen over hen, die eens door millioenen en
millioenen werden verheerlijkt, doch thans
van hun sier zijn beroofd. Tien maanden
lang de eerste zitting was op 20 Nov. 1945
heeft dit proces de wereld beziggehouden
en op Neurenberg, destijds het schouwtoo-
neel van de machtige partijdagen, waarin
de geest van het nationaal-socialisme wel op
bijzondere wijze gestalte kreeg, is thans aller
oog gevestigd. Zal nu ditzelfde Neurenberg
de plaats der gerechtigheid Nvorden? Tot
welke conclusie heeft dit proces de rechters
gebracht?
In het rechtsgeding is thans, behoudens
de uitspraak zelf, het laatste woord gespro
ken. Daarop is de stilte gevallen, de stilte
waarin de uitspraak moest worden overwo
gen. Deze stilte wordt steeds voor de laatste
maal doorbroken, als aan alle gissen een
einde komt en die conclusie openbaar zal
worden.
Het zal een uitspraak worden ten over
staan van de wereld. Zal het ook een uit
spraak zijn, waarvan de diepste beteekenis
zal worden beseft door het Duitsche volk?
Er zijn aanwijzingen, welke op dit punt tot
twijfel voeren. Zelfs indien een of meer der
voorheen vereerde verdachten door het
hooge Tribunaal zou worden vrijgesproken,
schijnen velen geneigd dit te taxeeren als
een staal van doorzichtige politiek en als een
vruchteloos streven om aan het geheel een
schijn des rechts te verleenen.
Wat dit aangaat, moet aan de beteekenis
van dit proces voor de heropvoeding van het
Duitsche volk slechts een betrekkelijke
waarde worden toegekend. De voornaamste
beteekenis van het proces ligt ook elders.
Zij is deze, dat na en over J periode,
waarin zooveel onrecht geschiedde, waarin
een wereld in de ellende van den oorlog
werd gesleept en waarin aan groote deeïen
van deze wereld een afgodische er. totali
taire levensbeschouwing werd opgedrongen,
de Duitsche taxatie ten spijt, recht wordt
gesproken. Wij willen het vertrouwen niet
verliezen, dat ook het Duitsche volk, dat
thans in de procedure nog alleen maar ver
nedering ziet, dit ten laatste ook zal willen
verstaan.
VANDAAG NAM DE LAATSTE
ZITTING EEN AANVANG
Om tien uur hedenochtend begon in Neu
renberg de zitting, waarin het Internationaal
Tribunaal vonnis zal vellen over de beschul
digde leiders van Hitiers Derde Rijk. Rech
ter Lawrence zou het eerste deel van het
35000 woorden lange, 250 bladzijden omvat
tende vonnis voorlezen.
Dezen eersten dag hield men zich bezig
met de misdaden tegen de menschheid en
werden de nazi-organisaties onder handen
genomen.
Morgen zullen de beschuldigden stuk voor
stuk in de beklaagdenbank verschijnen, om
hun vonnis te vernemen.
Er zijn op het oogenblik 58 menschen, die
den inhoud van de documenten, die vandaag
en morgen openbaar gemaakt worden, ken
nen. Het zijn, behalve de rechters, de ambte
naren, die' de vonnissen uitschreven. Zij zijn
van te voren door rechter Lawrence be-
eedigd en hebben er in moeten toestemmen,
tot na het uitspreken van het vonnis in de
gevangenis te verblijven.
De beschuldigden maakten de balans voor
zichzelf reeds op. Hess werd optimistischer.
Hij verwacht nog eens vrij te zullen komen.
De sterren vertelden hem, zoo deelde hij
mede, dat er een wonder gebeurt, als het
vonnis in Neurenberg wordt uitgesproken.
Streicher verwacht den dood met vreugde
want „ik zal dan eindelijk den slaap kunnen
inhalen, waarvan ik nu door het lawaai der
bewakers beroofd wordt", zoo zeide hij.
Funk schijnt den dood zachter „dan het
leven van kwelling en schande, dat hij thans
moet verduren"
Goering, Raeder, Keitel en Doenitz ver
zochten, ingeval van doodvonnis, als sol
daten door den kogel te mogen sterven.
Frank acht zijn kans om den dooden-
dans te ontspringen gering.
Schacht zeide: „Het Tribunaal mist het
recht mij te veroordeelen"
Von Neurath verwacht er in Neurenberg
met gevangenisstraf af te komen, maar hij
moet ook in Praag terecht staan en daar zal
„Moskou miin hoofd willen hebben" zoo
zeide hii
8. A. Bomt er goed af
Ln een rechtszaal, gevuld met een illus
ter gezelschap uit alle geallieerde landen
(voor Nederland zaten de heerèn minister
Van Maarseveen en Van Tuyll van Seroos-
kerken op de tribune) begon rechter
Lawrence hedenoohtend met de voorlezing
van het vonnis.
De beklaagden zaten op hun oude plaat
sen; rond het gebouw stonden tanks opge
steld.
Reohter Lawrence was een uur aan het
woord. Toen nam de Brrtsche rechter Bir-
kett zijn taak over. Uit Lawrence's woorden
blijkt, dat het tribunaal géén verklaring
van misdadigheid wil uitspreken ten aan
zien van de S.A., de rijksregeering en den
generalen staf en het opperbevel, doch wel
ten aanzien van de S.S., S.D. en Gestapo.
De leden van de S.A. namen, na de zuive
ring van 1934 nret deel aan, of waren op de
hoogte van misdadige gedragingen.
DAl de 8U-jarige J. G. Veenstra uit de
rriesche gemeente De Compagnie van plan
us binnenkort met z'n schoondochter per
vliegtuig een bezoek aan z'n zoon in Cali-
fornië te brengen
DAT op het te Utrecht gehouden congres
van het Humanistisch Verbond tot voorz.
en secr. respect werden gekozen dr J P.
van Praag en I Vijldries, beiden uit Dordt
DAT te Amersfoort, in tegenwoordigheid
van de Prinses, de opleidingsschool voor
ieugdleidsters „Middeloo". zoowel voor ge-
stichtswerk als in gezinsverband, is geopend
DAT de Ver voor Staathuishoudkunde en
Statistiek te Utrecht haar alg vergadering
hield en na de prae-adviezen van prof. H
A Kay en ir J. C. Keller over de vraag,
welke rol de Overheid thans speelt in de
geleide economie diepgaande discussies
volgden
DAT onder bepaalde voorwaarden degenen,
aan wie het vorig jaar een huisslachtingsver-
gunning is geweigerd, deze alsnog voor 11
Oct. bij de pl. bureauhouders kunnen aan
vragen.
DAT D. Berkhout als consul te Sao Paulo
(Brazilië) op z'n post is teruggekeerd.
DAT uit het distributiekantoor te Weert
een groot aantal tabakskaarten en rantsoen-
bonnen zijn ontvreemd.
DAT bij de Kon Ned. Grofsmederij te Lei
den dezer dagen de laatste twee van vier
sluisdeuren voor de haven van Vlissingen,
ieder wegend 37000 kg, voltooid zijn en op
7 Oct. zullen worden geplaatst
DAl Zaterdag te A'dam de kielen werden
gelegd voor de 4 schepen van het „v. d. Cs
pellen"-type voor de K.P.M., de „Karossen'
de „Karaten" de .Kasimban" en de .Kaloe-
koe"
DAT de Ned amoassadeur te Brussel, ba
ron van Harinxma thoe Slooten, besprekin
gen voert met den Luxemburgschen minister
van Buitenl. Zaken, Bech, over de Ned.-
Belgisch-Luxemburgsche tolunie.
DAT de heer F. v. Balluseck, dir der
K.L.M voor econ. aangelegenheden, voor één
jaar gekozen is tot voorz. der westelijke con
ferentie van de Internat Ver van Lucht
transport
DAT het ledental van den Ned Chr Land-
arbeidersbond sedert 25 Juli 1941 met 2500
is gestegen tot 25.100.
Comin.-Generaal niet naar
Djogjakarta
Worden besprekingen enkele dagen
uitgesteld?
Een woordvoerder van de Commissie-Gene- -
raai verklaarde Zaterdag te Batavia, dat hoe
wel het denkbeeld, dat Soekarno als hoofd
van de Inheemsche delegatie zal optreden, niet
als een verrassing is gekomen, het onwaar
schijnlijk is, dat de leden van de Commissie-
Generaal in verband met den gezondheids
toestand van den „president" voor de be-
sprekingex naar Djogjakarta zullen reizen.
Ondanks het feit, dat men het raadzaam acht
de onderhandelingen zoo spoedig mogelijk te
beginnen, wordt een uitstel van eenige dagen
niet onoverkomelijk geacht.
Lord Killearn zou dan, in verband met
urgente besprekingen over voedselkwesties,
eerst naar Singapore kunnen vertrekken, en na
benoeming van het Inh. kabinet er> de Inii.
delegatie weer naar Java terugkeer en.
Het eerewoord van een SS-er...
Er gebeuren vele vreemde dingen in
Nederland. Dat weten wij allen. Doch wat
de Nieuwe Leidsche Crt heden
morgen ter oore kwam uit zéér be
trouwbare bron overtreft wel alle ver
wachtingen.
Men oordeele zelf: indien N.S.B.-ers,
S.S.-ers en wat dies meer zij, „verblijf
houdende" in het kamp te Valkenburg
voor familie-omstandigheden e.d naar
huis moeten wel, dan krijgen zij ver
lof. Eén, twee of drie dagen zelfs Dan
nemen zij reisgeld mee Dan gaan zij....
zonder bewaking! Op eere-woord dus....
En dan keeren zij. na verloop van
dagen, terug.... of niet. natuurlijkI
Weinig verandering, aldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Gedu
rende het j grootste gedeelte van den dag mis
tig of zWaar bewolkt weer. Op sommige
plaatsen overdag tijdelijk doorbrekende zon.
Geen neerslag van beteekenis. Zwakke wind.
Weinig verandering van temperatuur.
ZON EN MAAN
Dinsdag 1 October: Zon op 6.39 en onder
18.19; Maan op 13.20 en onder 21.03 uur.
Donderdag 3 October Eerste kwartier.