Franschen gaan 13 October weer ter stembus
Tinbaggermolen „Kalmoa" in z'n element
Oplichter van formaat aan politie ontsnapt
NIEUWE LEID SC I IE COURANT
MAANDAG 23 SEPTEMBER 1944
Behoeven alleen „ja" of „neen"
te zeggen
Op 13 October as. zullen de Franschen op
nieuw ter stembus t gaan om zich over het
nieuwe grondwetsontwerp uit te spreken.
De kiezers hebben alleen met „Ja" of „Neen"
te antwoorden op de vraag, of zij het eens
zijn met het nieuwe ontwerp.
Er zyn eenige veranderingen in de kies-
methode aangebracht, persoonsbewijzen of
andere documenten moet men overleggen en
er kan, door soldaten en ambtenaren in de
bezette gebieden, ook schriftelijk worden
generaal de Gaulle die de grondwet ver
oordeelde op de M.RJP. zoo groot zal
zijn, dat haar leden in het land tóch tegen
het ontwerp zullen stemmen.
De M.R.P. is met de communisten over
verschillende principieele kwesties in het
ontwerp tot overeenstemming gekomen, zij
het ook ten koste van concessies.
De Communisten hebben zich terugge
trokken wat betreft hun eischen voor een
grondwet, voor het Fransche imperium.. Za
terdag is n.l. een grondwet voor de Fransche
Unde aangenomen.
Ook wat de geheime verkiezing van het
staatshoofd, de grootere bevoegdheden van
den president, de garanties voor de onaf
hankelijkheid van de magistratuur en het
vormen van een tijdelijke regeering in
geval van regéeringscrdsis uit de voor
naamste leden der nationale vergadering
aangaat, haalden de communisten bakzeil.
Alleen over de bevoegdheden en wijze
van verkiezing der z,g. „Tweede Kamer",
die als „Raad der republiek" bekentK zal
6taan, is nog strijd tusschen de partijen te
wachten.
Het is thans de vraag, of de invloed van
WAT USANCE IS IN
NEDERLAND
Op 13 Sept. ontvluchtte uit het kamp
Duindorp de politieke gedetineerde Willem
de Mooy, geboren te Rijnsburg op 5 Maart
1925, zonder beroep, wonende Heerenstraat
10 te Rijnsburg.
Op denzelfden dag ontsnapten uit het
kamp Rochdale te Alkmaar de gedetineer
den Piet Dokter, géboren te Alkmaar, 15
Maart 1921, kellner, wonende te Bergen
(N.H.) en Nico Constant, geboren te Alk
maar op 28 Aug. 1922, zonder beroep, wo
nende te Alkmaar.
De Nieuwe Leidsche C x t. verneemt
hieromtrent nog, dat De Mooy uit een der
vrijgegeven blokken van Duindorp, waar de
gedetineerden aan den arbeid gezet zijn,
wist te ontsnappen.
Een poging van een tweetal anderen, dat
zich met behulp van hun collega's had inge
graven, met 't oogmerk om in de duisternis
te ontvluchten, kon worden verijdeld.
De op 19 Aug. j.l. ontsnapte Penders is
weer naar het kamp teruggevoerd.
VERTREK MIJNENVEGERS UITGESTELD
TOT 7 OCTOBER.
Het vertrek van de mijnenvegers „Jan
van Gelder" en „Abraham van der Hulst"
naar Ned.-Indië, welke schepen oorspron
kelijk vandaag zouden vertrekken, is uitge
steld tot 7 October a.s.
Ds Martin Niemöller zal een toespraak
houden bij de vertooning van de Ameri
ka an sche film „De weg naar het geluk",
welke in Tübingen (Did.) draaien zal.
Een Spaansche handelsmissie vertrok
per Sky master, die den dienst Madrid
Buenos-Aires opende, naar Argentinië.
De perssecretaris van Truman, Ross,
heeft verklaard dat van een eventueel onder
houd van Truman met Stalihi, geen sprake is.
De Chdneesohe regeeriug verzocht bij
monde van generaal Foe-Tso-Yi, den voor
zitter van de comaminiLstische partij den
strijd te staken en zich aan de zijde der
Regeering te plaatsen.
Lintjesregen en politieke
delinquenten
Illegaliteit protesteert opnieuw tegen
vrijlating
„Men heeft getracht het protest der illega
liteit tegen de vrijlating der politieke de
linquenten te smoren, door het doen neer
dalen van een lintjesregenop de illegalen.
De illegaliteit zal echter blijven protestee
ren". Aldus mr J. J. Ewoudt Vermeulen op
de Zaterdag te Hilversum gehouden pro
testbijeenkomst van den Bond van oud-ille
gale werkers en de Ver. van ex-politieke
gevangenen. Volgens spr. zou het Ned. volk
meer bereid zijn geweest om de lichte ge
vallen in zijn midden op te nemen, als er
rechtvaardig en hard gestraft was onder de
ernstige politieke misdadigers.
Ook het Tweede Kamerlid J. Scfheps sprak
ernstige woorden van protest.
Veel erger dan hier te lande waren de gevolgen van den eersten herfststorm in Engeland,
waar het opgezweepte water o.a. in Kerghley (Yorkshire) groote
overstroomingen veroorzaakte.
Eerste der zes in aanbouw
zijnde molens
Zaterdag werd in tegenwoordigheid van
tal van autoriteiten van het dep. van Over-
zeesohe Gebiedsdeelen, leden der directie
van het Billitoneoncern en vertegenwoordi
gers van de British Tinproducers Association
op een der hellingen van J. eft K. Smit's
scheepswerven te Kinderdijk de zee-tinbag
germolen „Kalmoa" te water gelaten. Deze
tinbaggermolen in de eerste van de zes tin-
molen^, die in Nederland voor het Billiton
eoncern in aanbouw zijn. Twee molens wor
den door Smit's scheepswerven gebouwd,
drie door de werf Gusto te Schiedam, ter
wijl één molen door Verschure en Co te
A'dam wordt vervaardigd.
Naar de directeur van de N.V. Billiton Mij
F. J. Houwert, mededeelde, zal het met de
twee molens, die thans in Inddë werken,
straks mogelijk zijn per jaar 12000 ton te
produceeren, waarvan de opbrengst op f 48
Dank zij de hulp van een
schoonheidsspecialiste
Onder den naam dr. Alfonso Kohn logeerde
eenige weken in Hotel des Indes te 's-Gra-
venhage een man, die zich uitgaf als „Charge
d'affaires de la république Haïti" en een der
groote figuren van de Engelsche „Security
Service". Nauwelijks was hij op zijn diplo-
matieken post te Den Haag aangekomen, of
hij bracht bezoeken aan het departement \»an
Buit. Zaken, alle ambassades en gezantschap
pen en groote bedrijven als Philips en
Asscher. Op een goeden dag kreeg de Justi
tie echter bericht van Scotland Yard, dat dr.
Kohn ontvlucht was uit een ziekenhuis In
Engeland, waar hij, als vreemdeling door de
Engelsche politie vastgehouden, vertoefde
voor een oorbehandeling. Men wist, dat hij
met de Harwichboot naar Nederland was ver
trokken. Scotland Yard waarschuwde, dat de
man een valsch diplomatiek paspoort bezat.
Toen de Rijkspolitie den „diplomaat" in Ho
tel des Indes ging opzoeken, was deze juist,
naar hij gezegd had, naar Brussel vertrok
ken. Het bleek echter, dat de „zaakgelas
tigde" vanaf Schiphol via Kopenhagen naar
Stockholm was gevlogen. Uit achtergelaten
correspondentie bleek, dat een Engelsche
dame uit Utrecht dr. Kohn f 10200 ter hand
had gesteld, teneinde dit geld om te wisselen
in dollars en ponden. In Stockholm werd de
man op Ned. verzoek aangehouden, doch uit
angst voor de arrestatie van een diplomaat,
weer in vrijheid gesteld. Eerst de politie te
Kopenhagen had den moed den man' te ar
resteeren en in gezelschap van een Deen-
schen politie-inspecteur maakte dr. Kohn de
retourvlucht naar Nederland. Voor deze in
specteur zijn arrestant aan de Rijkspolitie
overleverde brachten beiden een bezoek aan
een Haagsche kapperssalon, waar dr. K. werd
toegestaan een vriendin op te bellen, die in
ongerustheid zat. Tijdens zijn verhoor, waar
bij dr. K. zeer hoog van den toren blies,
werd hem naar het lot van de f 10.200 ge
vraagd. Dr. Kohn opende zijn koffertje, dat
bij zijn vertrek uit Kopenhagen geen geld
bevatte, en legde de f 10.200 op tafel. K. moet
dus kans gezien hebben om tijdens zijn ver
voer het geld. dat zich waarschijnlijk nog in
BONNENSCHULD AAN VLEESCHWAREN-
FABRIKANTEN GEBLOKKEERD
Tot nader order wordt de bonnenschula
welke ontstaan is doordat detaillisten in
vleeschwaren tegen het bestaande verbod
in, vleeschwaren van fabrikanten hebben
betrokken, zonder toewijzingen in te leve
ren, geblokkeerd naar den toestand, zooals
tóe op 14 Sept. was. Dat beteek ent, dat die
schuld noch verkleind noch vergroot mag
worden. Verdere mededeelmgen omtrent de
afwikkeling van deze schuld zullen nog
Den Haag bevond, weer in den koffer te ber
gen. In een vertrek bij de Haagsche politie,
waar K. werd vastgehouden, kreeg hij regel
matig bezoek van een zijner vrouwelijke ken
nissen, een schoonheidsspecialiste. In gezel
schap van een bewaker mocht dr. K. zich
naar een tandarts in de Javastraat begeven,
doch toen de bewaker op den belknop drukte,
verdween dr. Kohn in een juist passeerenden
auto. Nader is vastgesteld, dat K. een Pool
van geboorte is en in zijn vaderland reeds
eenige jaren gevangenisstraf wegens oplich
ting achter den rug heeft. De schoonheids
specialiste werd kort na Kohn's ontsnapping
in haar woning aangetroffen, doch heeft bijna
zeker de hand in 't spel gehad
(Reeds in een deel der
vorige oplaag vermeld.)
STICHTING „NATIONAAL LEGER-
MONUMENT GREBBEBERG".
Op initiatief van enkele militairen is op
gericht de Stichting „Nationaal Legermonu-
ment Grebbeberg" met het in den naam
aangegeven doel. Voorzitter is res.-lt.-kol.
der Grenadiers jhr T. W. M. van Groten
huis van Onstein.
millioen kan worden getaxeerd. Met deze
tewaterlating kreeg men wederom een bewijs
van het „Holland leeft en bouwt weer".
KOERSVERANDERING VAN HET „INDO
EUROPEESCH VERBOND".
In een dezer dagen te Batavia gehouden,
buitengewone algemeene vergadering van
het „Indo Euroipeesch Verhond", besloot het
hoofdbestuur eenstemmig over te gaan tot
heroriëntatie", koersverandering derhalve,
welke zich doelbewust naar het Oosten richt.
Mr F. de la Croix verklaarde o.m. geen
bezwaar te hebben tegen het „Indonesisch
burgerschap", met dien verstande, dat men
onder alle omstandigheden Nederlander be
hoorde te zijn en te blijven.
VOORLICHTING „7 DEC.-DIVISIE".
Een groep van 35 militairen uit de „7 Dec.-
divisie" is thans op 't gebied van de Ind.
voorlichting in opleiding, ten einde gedu
rende de reis en later in Indië als „vraag
baak en specialist" te dienen.
Aan dit korps voorlichters, dat in het
Prinses Juliana-kamp te Kijkduin is onder
gebracht, is een aantal Inheems che mili
tairen/. dat pervliegtuig naar Nederland
kwam, toegevoegd.
In de Amerika an sche zone van Oosten
rijk is wederom een massagraf ontdekt met
de stoffelijke resten van 3000 personen.
Tusschen Straatsburg en Lyon botste
een sneltrein op een goederentrein. Er zijn
vele dooden en gewonden.
In overeenstemming met de Amerik. re
geering deelde de Eng. regeering mede, dat
van af 30 Sept. allerlei documenten, verband
houdend met het navicert-stelsel, niet meer
noodig zijn. De lijst van gereserveerde goe
deren van den internat. Emergency Food
Council blijft van kracht.
De „slachtoffers van het fascisme", tóe
gisteren een demonstratie in Berlijn hielden,
vroegen, de martelplaatsen van hun kame
raden niette onteeren, door er de beschul
digden van Neurenberg te executeeren.
Rusland opent, per 1 November, in vijf
tig steden scholen voor opleiding van man
nelijke en vrouwelijke communistische par
tij -function arass en
Machines van een ondergrondsohe vlieg
tuigfabriek bij Mannheim worden, als her
stelbetaling, naar Rusland gezonden.
Mijnheer Pimpelmans eaat paardje rijden
4?. Vijl minuten later werd hij 't politie
bureau binnengeduwd. Daar kreeg hij, ter
wijl buiten de straatjeugd voor de ramen
van het schouwspel stond te genieten, een
geduchte uitbrander. „Meneerrr!" zei de in
specteur, „U moet niet denken dat U hier in
't openbaar aan de bomen kunt gaan han
gen en voor hansworst kunt spelenl"
■tb. Meneei finipeimans werd paars over
zulk een schandalige onrechtvaardigheid.
„Hansworst?" riep hij uit, „hansworst? In
specteur, denkt U dat ik tien jaar voor vee
arts gestudeerd heb om me hier te laten be
ledigen? Dat nooit!"
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Heerde J. Muurling Jzn
te Maam-Maarsbergen, die dit beroep aan
nam.
Bedankt voor Middelharnis J. C. Stel
wagen te Giessendam-Neder Hardinxveld,
voor Oudega (toez.) H. L. Goudt te Burum,
voor Putten (Gld) J. H. Cirkel te Genemui-
den, voor St Anna Parochie (toez.) H. Gor-
deau te Wolsum.
Geref. Kerken
Beroepen: te Medemblik A. A. v. d.
Hoorn te Stad aan 't Haringvliet; te Noord-
wijk-Binnen I. M. de Graaf te Rinsumageest.
Aangenomen naar Kielwindeweer
K. Boorsma te Alteveer.
Bedankt voor Baarland J. B. v. Meche-
len te Roosendaal, voor Kornhorn C.Glaubitz
te Warns Fr.); voor Oude en Nwe Bildtzijl
D. v. d. Wielen te Boornbergum; voor Zwart
sluis A. Adema te Ten Boer (Gr.).
Geref. Kerken art. 31 K.O.
Beroepen: te Holwerd-Blija C. Stam
te 2e Exloërmond.
Bedankt: voor Ambt-Vollenhove cand.
C. v. Venetiën te Leiden; voor Hilversum W.
Scheele te Zwijndrecht.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt voor Biezelinge J. Tijmes te
Nunspeet.
Doopsgez. Broederschap
Aangenomen naar Rottevalle mej.
da M. v. Hamel te Amersfoort.
Vrije Evang. Gemeenten
Aangenomen naar Velp Joh. M. D.
Beeuwkes te Kampen.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Apeldoorn T. Dorresteyn
te Opheusden, te Grand Rapids (Amerika)
W. C. Lama in te Rijssen; te Zaandam M.
Blok te Zeist.
GEN. SYNODE GEREF. KERKEN.
De Gen. Synode der Geref. Kerken heeft
de verwachting uitgesproken, dat elk lid der
kerk, vooral de ambtsdragers, op politiek
terrein alles zullen vermijden, dat het wel
zijn der kerk en den voortgang van haar ar
beid in gevaar zou brengen. Inzake de Zen
ding werd voorgesteld: Gen. deputaten aan
te vullen met 3 op financieel gebied des
kundige deputaten en het heffingspercen
tage voor de zendende kerken voor een jaar
te verhoogen van 10 tot 12% pet. In een brief
betuigt de Synode haar hartelijk medeleven
met een gebed voor de Vredesconferentie te
Parijs en belijdt dat in de zonden der naties
ook schuld der kerken aanwezig is. De Sy
node bidt aan de conferentie wijsheid en
kloekheid toe en wijst haar op haar verant
woordelijkheid aan God.
Bij bespreking van het voorstel tot vesti
ging van een kerkelijk bureau in het cen
trum des lands bepleit prof. Dijk krachtig
een breeder opzet en vestiging in Den Haag,
opdat de Geref. kerken zich beter kunnen
laten gelden t.o.v. algemeen kerkelijke be
langen en in de nabijheid der regeering hun
zetel hebben. Het voorstel werd door de Sy
node afgewezen. Wel zullen 7 deputaten be
noemd worden, ter voorbereiding van een
kerkelijk statistiek op eenvoudige schaal.
De medewerking der kerken kan gevraagd,
doch niet verplicht worden.
De middagzitting werd o.a. bijgewoond
door den pas uit Amerika weergekeerden
prol dr. G. C. Berkouwer.
De Synode stemde in met de voorstellen
betreffende een betere geestelijke verzor
ging onzer militairen en besloot er bij de
kerken op aan te dringen daadwerkelijk en
met alle macht de geestelijke verzorging van
de leden in dienst aan zich te trekken, aan
gezien anders groote schade voor vele gezin
nen te duchten is en die kerken hieraan zelf
schuldig zullen staan.
Tenslotte besloot de Synode fondsen te vor
men voor kerk- en pastoriebouw en te be
vorderen de totstandkoming van hiet Chr.
onderwijs en organisatieleven in het IJsel-
meergebied.
PREDIKANT TER WALVISCHVAART.
Ds J. Wristers, Geref. pred. voor de geestel.
verz. van opvarenden ter koopvaardij (stand
plaats Amsterdam-Watergraafsmeer) is door
de Reederij Vinke aangezocht als geestelijk
verzorger de eerete reis van de „Willem Ba-
rentsz", die half October ter walvischvaart
vertrekt, mede te maken. Ds Wristers zal
dan ongeveer 8 maanden afwezig zijn.
INDOLOGISCHE FACULTEIT TE UTRECHT
Tot voorzitter van het College van Curato
ren van het fonds t.b.v. Indologische studiën
aan de R.U. te Utrecht is benoemd luitenant-
generaal b.d. jhr W. Röell, in de plaats van
wijlen Lt.-Gen. b..d. H. N. A. Swart.
EEN BETERE INTERN. SAMENWERKING
VAN NATUURKUNDIGEN BEPLEIT.
Op het in Amsterdam gehouden congres
ter herdenking van het feit, dat de Ned.
geleerde prof. P. Zeeman 50 jaar geleden
het naar hem genoemde effect ontdekte en
waaraan behalve 160 Nederl. geleerden ook
41 physici uit 9 andere landen deelnamen,
is besloten, dat de Ned. natuurkundige ver-
eeniging voorstellen aan de Union Physique
zal doen voor een betere internationale
samenwerking
Het Congres heeft aangetoond, dat de be
langrijkste problemen van de spectroscopie
ni principe zijn opgelost.
PERSONALIA.
Op 24 Sept. a.s. zal dr G. A. van Es om 4 uur
het ambt van hoogleeraar in Letteren en Wijs
begeerte te Groningen aanvaarden, met het
uitspreken eener rede.
Benoemd tot bijz. hoogl. in de taal- en
volkenkunde van Suriname en Curagao te
Leiden C. H. de Goeje te Den Haag.
PROMOTIES.
GRONINGEN, 21 Sept. Gepromoveerd
tot doctor iin de letteren en wijsbegeerte op
proefschrift Ned.-Eng. samenwerking in
de Spaansche wateren 16251627" mevrouw
H. Winkel-Rauws, geb. te 's-Gravenhage.
ACADEMISCHE EXAMENS.
LEIDEN, 21 Sept. Geslaagd doet. ge-
neesk. 2e ged. mej. E. C. Malinosky Blom te
Amerongen; J. Fernandes te Leiden; A H.
Klokke te Gorkum; D. C. den Haan te Lei
den.
Geslaagd artsex le ged.: f Gevers te
Voorburg; G. den Otter te Hillegersberg- R.
F. Cramer te Leiden; A. J. Jongenburger te
Alphen a.d. Rijn; Geslaagd artsex. 2e ged.:
mej. L M. Versluijs te Leiden; R. de Wolff
te 's-Gravenhage.
AMSTERDAM, 20 Sept. V. U. Geslaagd
voor het cand. klass. letteren G. N. Lammens
te Amersfoort en voor het prop. Theologie
A. C. Schaap te Haarlem
GRONINGEN, 21 Sept. Geslaagd cand,
wis- en natuurk (K.) mej. E. P. Berger te
Groningen; idem doet. wis- en natuurk.
(scheikunde) E. D. Kunst van Den Haag.
LEIDEN, 21 Sept. Geslaagd cand. rech
ten de dames A. J. H. Baud te Wassenaar;
J. A. S M. van Beckum te Den Haag; M.
G. van Brummen te Leiderdorp; en de
heeren: L. A. E. Suermondt te R'dam; G.
Pet te Haarlem; L. H. C. Hulsman te Heer
len: J de Jonge te Middelburg en D Jon
kers te Wormer.
Voor doet rechten: J. Lichtenstein te
Leiden; C. T. E. M. Lammerschop te R'dam,
