President Truman verzocht WaMaceheen tegaan
Plesrcian over personeelsopleiding bij de KLM
Ons wintergroente-o/erschor naar Du isch and
H ss-e-Koets is voi lof o*e* de „tepubhek"
NIEUWE LEID SC HE COURANT
2
ZATERDAG 31 SEPTEMBER 194S
En het afscheid was zeer
collegiaal
President Truman maakte gisterenavond een
einde aan de onzekerheid, die er, sinds en
kele dagen omtrent de Amerikaansche buiten-
landsche politiek heerschte door Henry Wal
lace zijn minister van Handel te verzoeken af'
te treden. Met
een zeer kort
briefje reageerde
de ontslagen mi
nister op Tru
man's verzoek.
Hij schreef:
Beste Harry. Op
jouw verzoek
neem ik ontslag.
Ik zal voor den
vrede blijven
vechten. Ik ben
er zeker van dat
je dat goedkeurt
en dat je mij bij
die groote onder
neming zult steu
nen. Henry"
President Tru
man zeide in de
„BESTE HENRY" persconferentie,
waarin hij het
ontslag wereldkundig maakte, dat zijn vertrou
wen in Byrnes ongeschokt was en dat de bui-
tenlandsche politiek, zooals- zij tot dusverre ge
volgd wordt, ongewijzigd blijft.
Harold Young, die tot dusver adviseur aan
het departement was, volgt Wallace aan Han
del op.
Gisterenavond hield Wallace een radiorede,
waarin hij zeide, dat het mislukken of slagen
der Amerikaansche buitenlandsche politiek het
verschil beteekent tusschen leven of dood van
onze kinderen en kleinkinderen. Hij is tegen
alle soorten imperialisme en agressie van wel
ken oorsprong zij ook zijn. Nadat hij had ver
klaard, het wannen van den vrede belangrijker
te vinden, dan het bekleeden van een hooge
functie, besloot Wallace:
„Ik ben van meening, dat onze huidige poli
tiek de fundamenteele realiteiten, die tot de
twee wereldoorlogen voerden en nu tot een
derden dit keer den atomischen oorlog aanlei
ding dreigt te geven, niet erkent".
Bok te Vlaardingen wacht op
beter weer
Minister J. J. A. Schagen van Leeuwen
inspecteerde gisteren te Vlaardmgen de bei
de marine-sleepbooten „Beatrix" en „Mar
griet", die met een sleepboot van de B.P.M.
een 200-tons bok der marine naar Curagao
zullen brengen waar een 4000-tons dok van
de B.P.M. 'wordt geplaatst. Bit transport
gaat via het Panamakanaal en zal 5 tot 9
maanden duren. Thans wordt gewacht op
beter weer.
HAMID II NAAR INDIE TERUG.
De sultan van Pontianak, Hamid II, zal
a.s. Dinsdag per Skymaster naar Ned.-Indië
terugkeer en.
Het Oosterstation te Haifa is gisteren
door eeif ontploffing vernield.
„BESTE HARRY
In 1946: 4500, in 1947:
8000 employé's
(Van een onzer verslaggevers).
„Toen ik een jongetje van 4 jaar was,
wilde ik al officier wordenen ik ben het
ook geworden", zoo vertelde de president
directeur der K.L.M. de heer A. Plesman,
op de hem eigen kernachtige wijze, op een
persconferentie, waar hij een inleiding hield
j over het personeelsvraagstuk bij de K.L.M.
j „Ik wilde hiermee maar zeggen, dat het
er dikwijls al bij kinderen vroeg inzit, wel-
Iken weg zij later in het leven uit willen",
zoo vervolgde hij, om dan verder uiteen te
j zetten, dat men zich bij de opleiding moet
I richten naar den aanleg der employé's. T)e
Wordt uitbetaald in Eng.
ponden
Ofschoon 12 September jJ. de export van
onze doorgedraaide groente naar de Britsche
bezettingszone van Duitschland hervat werd,
kan niet van een normalen uitvoer gespro
ken worden, vanwege het onzekere karakter
en de geringe vergoeding. Gunstiger is ech
ter het onlangs met de Eng. regeering afge
sloten accoord inzake den export van hon
derd millioen kilo kool, peen, kroten en
knollen, die op kostprijsbasis van verleden
jaar dus tegen een redelijken prijs ten
behoeve van de burgerbevolking van het
Rijnland en Westfalen door de Britsche be
zetting sautoriteiten zullen worden afgeno
men. Ofschoon onze productie van winter
groenten nog niet bekend is, mag worden
verwacht, dat deze honderd millioen kg niét
veel van het werkelijke surplus zullen ver
schillen en derhalve ons heele overschot de
grens over zal gaan. Dit moet geschieden
tusschen Sept. 1946 en eind April 1947. De
betaling heeft plaats in ponden sterling. Deze
honderd millioen kilo vormen ongeveer 2/3
van onzen voor-oorlogschen groenten-export
naar Duitschland.
Wat onze leveranties aan de Britsche en
Amerik. bezettingstroepen betreft, wordt
verwacht, dat deze leveranties dezen winter
gewoon door zullen gaan.
'T VERTREK VAN Prof. Mr J. A. VAN
HAMEL NAAR PARIJS
Gelijk we reeds in een deel onzer editie
van gisteren konden melden, is prof. mr J.
A. van Hamel, president van het A'damsche
Bijz. Gerechtshof, toegevoegd aan de Ned.
delegatie ter Vredesconferentie te Parijs.
Nader kunnen we meedeelen, dat hij zitting
zal nemen in de a politieke commissie. Zijn
toevoeging houdt Voorts verband met de af
wezigheid gedurende eenigen tijd van de
heeren Kupers en Kortenhorst
De Deensche regeering heeft de onafhanke
lijkheid van Faröer onwettig verklaard.
snelle uitbreiding der K1.M. stelt de direc
tie voor moeilijke problemen inzake het
personeel. De opleiding voor personeelschef,
een der belangrijkste functies bij de K.L.M.,
heeft dan ook haar bijzondere^ zorg. Dat is
de man, die moet beoordeelen, waar een
candidaat het best op zijn plaats is. In 1945
had de K.L.M. 1200 man in dienst, in 1946:
4500 en in 1Ö47 zal dit tot 8000 uitgegroeid
zijn. De vliegeropleiding geschiedt te Gilze'
Rijen, die der boordwerktuigkundigen op
Schiphol. Op 1 Nov. a.s. zal op het landgoed
Deinselburg te Zeist, door de gemeente 2?eist
ter beschikking gesteld, de stewardessen
opleiding een aanvang nemen. Voorts heeft
de K.L.M. de landgoederen „Vreugd en
Rust" en „Wiltzangk" te Wassenaar gehuurd
om hier van 1 Januari af de opleiding te
beginnen van het passage- en stationsperso-
neel. Hierbij hoopt men er 300 per jaar af
te leveren In Soesterberg heeft men tot
hedo verschillende cursussen gegeven, maar
hier moet men vandaan.
Met deze opleiding is 4 ton per jaar ge
moeid, doch de opleiding in de lucht voor
de, boordtechnici, w.o. de vliegers, kost
IV2 millioen. Dit komt doordat het vliegen
met zware machines als de Sky masters en
Constellations zoo duur is. Ieder vlieguur
kost de K.L.M. 1500 en als men weet, dat
voor deze opleiding 12 vlieguren noodig zijn
om het personeel vertrouwd te maken met
bijv. de Constellations, dan ziet men dat al
leen dit 18.000 vergt. Een uur vliegen met
een Lockheed-Constellation vraagt.1100
liter benzine. De arbeidsmarkt is momenteel
zeer krap, doch de heer Plesman hoopte, dat
door de geleidelijke uitschakeling der'Rijks-
bureaux hierdoor personeel vrij zal komen
De salarieering geschiedt volgens bepaalde
lijnen, in een 6-tal klassen, waarvan 4 klas
sen de algemeene regelingen volgen en de
2 andere meer volgens individueelè beoor
deeling kunnen geschieden.
Défilé der tekorten
(Vervolg van Pag. 1)
Reeds herhaaldelijk hebben wij gewezen
op de inflatoire werking van de ongedekte
Staatsuitgaven en het is interessant op de
toelichting der jongste "Staatsbegrooting den
Minister hierover te hooren. Erkend wordt,
dat het inflatoire effect der huidige Rijks-
begrooting als schadelijk voor de maatschap
pelijke ontwikkeling moet worden be
schouwd. De Minister komt na een becij
fering, welke, na opgemerkt wordt, slechts
met groote voorzichtigheid gewaardeerd mag
worden, tot de conclusie, dat van het te
groote tekort een bedrag van f 1187 mil
lioen een inflatoire werking bezit. Wij wil
len hier niet nader op de motiveering van
dit bedrag ingaan al is hierover wel het
een en ander te zeggen doch eenvoudig
concludeeren, dat de reeks van
teksten, waarmede wij nu reeds jaren
te kampenhebben, een groote schade- heeft
aangericht. Niemand zal den Minister een
verwet kunnen maken van het wanbeheer
der bezetters in de oorlogsjaren, maar het
feit, dat wij twee iaar na de bevrijding nog
met zulke enorme tekorten hebben te kam
pen, moet toch leiden tot de vraag, of wij
met d-e begrootingspolitiek wel op den goe
den weg te zijn. Als een schip in nood is
en het Schip van Staat is in nood dan
offert men veel op om het te redden.
Wij meenen, dat het beeld, dat de begroo
ting 1947 biedt, niet een weerspiegeling is
van de reëele situatie, waarin ons land ver
keert. Wij leven als gemeenschap boven
onzen stand, en al ontkennen wij niet, dat
de bijzondere omstandigheden groote uit-
gaveh noodig maken, desondanks komen bij
nadere analyse van de begrootingseijfers toch
allerlei posten naar voren, die voor vermin
dering in aanmerking zouden kunnen komen.
De Minister sluit zich in zijn toelichting
op de begrooting aan bij al degenen, die.
om welke redenen ook, betoogen, dat een
aanzienlijke vermindering vpn het begro
tingstekort zoo spoedig mogelijk dient te
worden bereikt; hij wil daartoe zijn beste
krachten geven.
Wij vragen ons echter af, of de Minister
wel voldoende de noodlottigheid van de
chronische tekorten voor 's lands belangen
beseft.
Wanneer krijgen wij op den ingeslagen
weg voortgaande een sluitende Staatsbe
groting?
De tijd roept om drastisch ingrijpen voor
het te laat is, en zou vroeg of laat een we
relddepressie in de economie, zich voordoen,
alvorens wij orde op zaken hadden gesteld',
dan ware inderdaad het leed niet te over
zien. De gang van zaken in Amerika kan
een waarschuwing zgn.
Bevolking van Java echter nog
niet „rijp"
Tijdens een persconferentie te Batavia
deelde dr Koets mede, dat hij overal in
Mxdden-Java zeer hoffelijk was ontvangen
door de Inheemsche bevolking. Ook de an
dere leden van de missie, de onderdir. van
Econ- Zaken, dr ir P. Honig, en prof. C. B.
de Lange, waren vol lof over hetgeen zij
te zien hadden gekregen.
Slechts aan één ding had dr Koets zich
geërgerd, nl. aan het gebrul der gewapende
Inheemscne troepen, dat heel erg veel weg
had van het barbaarsche gekruijsch der Ja
panners. (Hoe kan het ook anders? Red.).
Op de vraag, of de bevolking van Java
rijp was voor zelfregeerimg, antwoordde dr
„ORANJE" EN „INDRAPOERA"
GEDEBARKEERD.
Gistermorgen vond aan de Lloyd-kade té
R'dam de debarkatie plaats van de ruim
duizend gerepairïteerden van het m.s.
„Oranje". Onmiddellijk daarna werd be
gonnen met de ontscheping van de elfhon
derd landgenooten uit Indië, die per m.s.
„Indrapoera" de reis naar Nederland had-
den gemaakt.
Alle passagiers bereikten denzelfden dag
nog hun plaats van bestemming.
Koets: „Op het oogenblik zeker niet, om
dat het benoodigde aantal deskundigen niet
voorhanden is, doch na zeker tijdsverloop
zou het zeker mogelijk zijn".
Met geen woord werd op de persconfe
rentie gerept over het „vriendschappelijke"
bezoek aan Moh. Hatta en Soekarno.
Kostprijs van het fruit moet
worden gedrukt
Min. Mansholt op fruitteeltdag te Utrecht
Tijdens den Donderdag te Utrecht gehou
den landelijken fruitteeltdag heeft minister
Mansholt de toekomstmogelijkheden van de
Ned. fruitteelt geschetst. Spr. wees daarbij
op de groote productieverschuivin^en, die
men na den laatsten wereldoorlog in de
verschillende landen heeft kunnen waar
nemen. Als afnemer van de producten van
diiverse omringende landen zal Duitschland,
alhoewel we nog weinig geneigd zijn aan
den economischen wederopbouw van dit
land aandacht te wijden, voor Nederland
van de allergrootste beteekenis zijn De
kostprijs van het fruit zal zooveel mogelijk
moeten worden gedrukt, waardoor grootere
afzet mogelijk wordt. Om de consumptie op
te voeren, zal olm. gestreefd worden naar
een verbetering in de bewaring, ten einde
het fruit voor een langere periode goed te
houden. Tevens zal er worden gestreefd
naar een kwaliteitsproduct.
Mijnheer Pimpelmans eaat paardie rijden
45. Gelukkig was het ongeluk op een druk
punt van de stad voorgevallen, zodat meneer
Bonemeijer al spoedig gered werd. Meneer
Pimpelmans stond er vol spanning naar te
kijken, toen een politie-agent hem bij de
schouder pakte. „Ga maar eens mee, man
netje!" zei hij. Meneer Pimpelmans werd zo
bleek als 'n doek.
46. En o foei, daar werd me de arme man
zomaar als de grootste boosdoener opge
bracht. met 'n hele troep spottende straat
jongens er achteraan. Zo'n schande had hij
nog nooit beleefd! Stel je voor, dat kwam
beslist Zaterdag in de Epscheutensche krant
tie staan I
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Drietallen: te 's-Gravenhage31ste
pred. pl. G. van Doorn te Kampen; C. M.
Krijger te RotterdamVreewijk en J. N. de
Ruiter te Snoek: 32ste pred. pl.: O. J. Pee-
ters te Beverwijk, L. A. Snijders te Bos
koop en W. Willemse te Hilversum.
Beroepen te De Krdm G. J. van Hintz-
bergen te Wijekei; te Weesp G. van Doorn
te Kampen.
Aangenomen naar Westmaas cand. C.
den Engelse te Lage Zwaluwe.
Bedankt voor Zundert (toez.) H. van.
Doorn te Maasbommel.
Geref. Kerken.
Tweetal te Asperen G. F. Snel te Ros-
sum en J. G. W. Terhaak te Bergambacht;
te Voorburg (vac. N. H. Ridderbos), H. J.
Bilon te Karen (Gr.) en H. A. L. van der
Linden te Zutphen.
Beroepen te Klundert A. G. van der
Stoel te Boskoop; te Rotterdam-C. (gestel,
verz. opvarenden ter koopvaardij) K. G. S.
Zijlstra te Hemrik-Lippenhuizen.
Bedankt voor Lobith G. F. Snel te
Rossum; voor Westerèmden (Gr.) J. Ous-
soren te Oldebroek.
Geref. Gemeenten.
Tweetal te Amsterdam-C.: M. Blok te
Zeist en R. Kok te Veenendaal.
'Beroepen te Amsterdam-C.: M. Blok
te Zeist
GEREF. DIACONIEËN.
Op de Centr. Diac. conferentie der Geref.
kerken is besloten over te gaan tot stichting
van een centr. bureau, zulks met het oog op
de groote uitbreiding van het diaconale
wei;k, vooral in socialen zin.
BIDSTOND VOOR MILITAIREN.
Aan alle Prot. kerken in Nederland is in
verband met het vertrek van een belangrijk
deel van onze krijgsmacht naar Indië door
de Ned. Chr, Mil. Vereeniging „Pro Rege"
verzocht op Zondag 22 Sept. a.s. aan dit feit
een bijzonderen dienst te wijden Tevens is
verzocht den Kerkeraden van garnizoens
plaatsen voortdurend op de hoogte te houden
van de namen dergenen, die in militairen
dienst komen
PERSONALIA.
Dr. J. Thijs. Geref. pred. te Zwolle, heeft
tegen 1 Dec. a.s. emeritaat aangevraagd. Zijn
gezondheidstoestand laat voortzetting van
zijn pastorialen arbeid niet toe.
Dr. M. J. A. de Vrijer zal op 30 Sept. a.s.
40 jaar predikant zijn bij de Ned. Herv. kerk.
Achtereenvolgens diende hij de gemeenten
van Ödijk, Bloemendaal en Amsterdam. In
1935 volgde zijn benoeming als kerkelijk
hoogleeraar vanwege de Ned. Herv. kerk aan
de R.U. te Utrecht.
PROF. DR H. R. KRUYT.
Onder zeer groote belangstelling hield prof.
dr H. R. Kruyt te Utrecht zijn afscheids
college. De thans 64-jarige, die met wijlen
prof. E. Cohen de kolloid-chemie een vaste
plaats in het wetensch. leven van Nederland
gaf, krijgt thans gelegenheid om als voor
zitter der centrale organisatie voor toegepast
natuurwetenschappelijk onderzoek de plan
nen voor ombouw van het H.O te gaan ver
wezenlijken, die hij in 1931, na z'n reis door
de Ver. Staten, in principe had neergelegd
in z'n opzienbarende brochure „Hoogeschool
en maatschappij" en tijdens de bezetting in
illegale gesprekken met de 'professoren
Schermerhorn en Van der Leeuw verder had
ontwikkeld. Prof Kruyt wil thans trachten
de universiteit een zoodanige plaats in de
maatschappij te geven, dat zij als cultuur
instelling dienstbaar wordt niet alleen aan
de materieele, maar vooral aan de geestelijke
welvaart en gezondheid van ons volk.
Diverse sprekers richtten het woord tot
den scheidenden geleerde, die bij deze ge
legenheid het ridderkruis in de Orde van den
Ned. Leeuw mocht ontvangen.
BIJZONDER HOOGLEERAAR AAN DE
LEIDSCHE ACADEMIE
De Universiteitsraad van het Leidsch Umt-
versitertsfonds heeft na verkregen Kon.
machtiging benoemd tot bijzonder hoogleer-
aar in de -taal- en volkenkunde van Suri
name en Curagao aan de R.U. te Leiden, den
heer C. H de Goeje te 's-Gravenhage.
ACADEMISCHE EXAMENS.
LEIDEN, 20 Sept. Geslaagd cand. rechten:
L. A. E. Suermondt te Rotterdam, C. Pet te
Haarlem. L. H. C. Hulsman te Heerlen, J. de
Jonge te Middelburg, D. Jongkees te Wor-
mer, mej. A. J. H. Baud te Wassenaar, mej.
A. S. M. van Beckum te 's-Gravenhage, mej.
M. G. van Brammen te Leiderdorp.
Geslaagd doet. réchten: J. Lichtenstein te
Leiden en C. T. E. M. Lammerschop, R'dam.
Dr E. H. Vogelenzang .aanvaardde giste
ren zijn ambt als hoogleeraar in de artsenij-
bereidkunde te Leiden.
Meer gas en electriciteit
(Vervolg van Pag. 1)
Ook de gasrantsoenen voor de verlichting
worden herzien. De tot dusverre geldende
rantsoenen van 36, 24, 12, 12, 24 en 36 m3 per
periode worden gebracht op 50 40, 30, 30, 40 en
50 m3 per periode.
Dit komt overeen met een rantsoen in de
maanden
Januari en December26 m3 per maand
Februari en November24 m3 per maand
Maart en October 21 m3 per maand
April en September19 m3 per maand
Mei t/m Augustus15 m3 per maand
Deze rantsoenen zijn vastgesteld, na advies
van de Vakgroep Electrotechnisch ambacht en
gebaseerd op het huiselijk verbruik per ge
zin. Zij geven ruimte voor licht, kracht, radio
en een electrisch kacheltje en het is de be
doeling van de bedrijven, overschrijders van
deze rantsoenen terstond af te snijden. De tijd
van het krampachtig op den meter turen is
voorbij, maar evenzeer die van de uitvluchten
om het meerder verbruik goed te praten!
Etalages en reclames zullen dezen winter
nog niet verlicht zijn, doch aan den anderen
kant is de industrie ruimer armslag gegeven,
door den bedrijven 100.000 kWh per maand toe
te staan, zoodat zij niet meer gebonden zijn.
Daarnaast ontvangen wij allemaal 12 een
heden vaste brandstoffen 9 zijn al aange
wezen waarmee 250.000 ton steenkool per
maand gemoeid is, terwijl de voorziening met
petroleum voor kookdoeleinden op denzelfden
voet doorgaat, als tot nu toe.
Deze verheugende cijfers, die ons dezen win
ter in onze woningen w#fmte en Ücht beloven,
danken wij. aan de verhoogde productie in de
mijnen en den beteren invoer uit Amerika.
Wat de eerste betreft: zij steeg van 13 764
ton per dag tot 30.073 ton in de eerste helft van
September van dit jaar. De ijver, waarmee de
2000 in de mijnen tewerk gestelde gedetineer
den arbeiden, is aan die hoogere productie niet
vreemd. Er komen nog 5000 politieke delin
quenten, meest S.S.'ers, méér in actie.
Wat den invoer betreft: Amerika impor
teerde de laatste drie maanden gemiddeld
220.000 ton. Uit Duitschland kwamen kolen en
bruinkoolbriketten tot een hoogste tonnage
van 166.000 ton in Juli en een laagste van bijna
113.000 in Augustus. Daar spelen noodzaak om
eigen economie te herbouwen een groote ro2.
