s= $hmme fnhsctft dt$urmst s—
IDist TJ
Zaken in Ned.-lndië werden verkeerd aangepakt
Komen de Ver. Naties pas 23 October bijeen?
MAANDAG 9 SEPTEMBER 1946
Se Serie, Se Jaargang; vanaf 7 Mei 1945, No. 419
Abonnementsprijzen: Bureaux Redactie en
10.26 per week tB-A /^W M- Administratie:
verh. m. adm.kosten) Redactie:
Advertentiën 0.15 ig*<ÉïS£&&'X B. VAN DER ROS
Ba contract belang- Christelijk-Natïonadl Dagblad voor Leiden en Omstreken „Staitfuastirfj is gbcbleuerf
r«ke korting ~AhJL myn Ijert in tegfienaptict"
Postrekening 58930 ^®33es»
DAT gisteren op een hockey-veld te A'dam
een 23-j. speler, die 6 weken geleden uit een
krijgsevangenkamp te Siarn was gerepatri
eerd, plotseling aan hartverlamming over
leed.
DAT de Ned. Studenten-delegatie naar het
wereldstudentencongres te Praag tot de con
clusie is gekomen, dat de Ned. Studenten
raad zich niet kan aansluiten bij de nieuw
opgerichte Internat. Unie van Studenten,
vanwege haar eenzijdige politieke tendenzen.
DAT Zaterdag op een der mooiste plekjes
van Zeist het tehuis ,,De witte hul" voor na
bestaanden van in den oorlog omgekomen
zeevarenden is geopend, hetgeen plaats biedt
aan 40 weduwen en weezen.
DAT de Tilburgsche sociëteit ,,De Philhar-
monie" 15 Sept. 100 jaar bestaat.
DAT de Ned. Spoorwegen voor transito-
goederenvervoer per trein door Duitschland
binnenkort uitbetaling in dollars zullen krij
gen i.p.v. in marken met afwijkende koersen..
DAT de vakgroep-Slagerij een „Concur-
rentie-verordening Slagersbedrijf" heeft uit
gevaardigd, welke verbiedt aanbiedingen te
doen welke niet kunnen worden nagekomen
indien volgens de voorschriften gehandeld
wordt.
DAT J. fi. F. Krens, Hoofdinspecteur en
ex-directeur der N.V. A.T.O. en de N.V. Van
Gend en Loos (Ned. Spoorwegen) te Utrecht,
zijn 50-j. jubileum heeft gevierd onder groote
belangstelling van handel en industrie uit
Utreoht en omgeving.
DAT voor de zoetwatervisscherij voortaan
een erkenning noodig is als binnenvisscher.
DAT de eerste Ned. walvischvaartexpeditie
in October uit A'dam vertrekt en Woensdag
avond a.s. om 7.15 uur daarover een radio
causerie wordt gehouden.
DAT bij de debarkatie van de „Boschfon-
tein" op Zaterdagmiddag j.l. te A'dam wijlen
de heer J. A. v. Staveren is herdacht en de
Prins Bernhardikapel met den reeds vermaar
den bok „Kees" den laatsten keer speelde
vóór zijn vertrek naar Indië.
DAT het Econ.-technologisch instituut voor
Friesland een kantoor heeft geopend in het
pand „Ruiterskwartier" te Leeuwarden.
DAT de Limburgsche mijnen j.l. Vrijdag
voor het eerst sinds de bevrijding een dag
productie bereikten boven 32.000 ton en in
de afgeloopen week een gemiddelde dagpro
ductie van meer dan 30.000 ton.
DAT bij de aanbesteding van de uitbrei
ding van het Juliana Ziekenhuis te Ede G.
J. Bornebroek uit Apeldoorn de hoogste in
schrijver was met f 249.500 en de laagste de
fa. Rombout te Ede met f 59.420.
DAT op Koninginnedag werd doorgewerkt
en op dezen Zaterdag nog 20.381 ton als „een
verjaarsgeschenk van de mijnwerkers" naar
boven werd gebracht.
DAT Zaterdag te Utrecht een propaganda-
congres voor Esperanto is gehouden, waar
de diverse geestelijke stroomingen van ons
volk vertegenwoordigd waren.
DAT de haring-aanvoer van 26 t/m 30 Aug.
35883 kantjes en 843555 kg. versche haring
bedroeg, waardoor de totale aanvoer sinds
Mei 1946 op 217.466 kantjes en 3.104.732 kg.
kwam.
DAT Zaterdag op 71-j. leeftijd te Maas
tricht is overleden Jules Schaepkens van
Rjiempst, in leven oud-voorz. der K. v. K.
aldaar en 25 jaar wethouder.
DAT Zaterdag in tegenwoordigheid van
den Amer. ambassadeur, mr Hornbeck, de
Arnhemsche jeugdherberg is geopend, welke
m.m.v. Eng. trekkers is hersteld en uitge
rust met ijzeren bedden uit de Londensche
schuilkelders.
DAT op denzelfden dag ook de herstelde
jeugdherberg Ginneken/Breda is geopend.
DAT P. L. M. v. Waijenburg, eereburger
van Nijmegen, Zaterdag t.g.v. zijn 70en ver
jaardag is gehuldigd, o.m. door een sere
nade van de Nijmeegsche wandelvereenigin-
gen en muziekkorpssen.
DAT gisteren de groote historische pro
cessie van Doornik haar jaarlijkschen omme
gang heeft gehouden.
DAT de exporttentoonstelling van de Ned.
Kleedingindustrie te A'dam nader is bepaald
op 914 Dec. a.s.
DAT als voorzitter van de Ned. delegatie
naar de op 16 Sept. te Montreal te houden
Intern. Arbeidsconferentie is aangewezen
mr dr A. J. Joekes, terwijl o.m. als leden
zullen meegaan dr J. G. Stokman O. F. M.,
mr D. U. Stikker, mej. mr G. J. Sternberg,
P. J. S. Serrarens, F. P. Fuykschot en E.
Kupers.
DAT de Raad van Grootebroek in staking
is gegaan i.v.m. het zi. onverdiende ontslag
van den burgemeester.
DAT tot taxateurs, bedoeld in de „Prij zen
beschikking Binnenvaartuigen 1941" zijn be
noemd ir G v. Aller te Hasselt (O.) en J.
Th. Janssen te Nijmegen.
De wethoudersverkiezingen
De gemeenteraden zijn dan nu weer op
normale wijze aan het werk getogen.
Een der eerste bezigheden was het benoemen
van wethouders. Daarbij vallen enkele din
gen op te merken.
In het algemeen gevoelt men in ons land
de noodzakelijkheid van een evenredige sa
menstelling van de groep der wethouders.
Precies als met een schaartje kan hierbtf
natuurlijk niet altijd worden geknipt. De
zelfde partij, welke in een bepaalde gemeen
te een zeer sterke positie inneemt, blaast
daar dikwijls veel harder van den toren,
dan in een gemeente, waar zij procents-
gewijs veel minder in de melk heeft te brok
kelen. Met recht klagen de kleine naties te
Parijs over de houding van de groote landen,
die zichzelf meer rechten toekennen, dan
verdedigbaar schijnt, doch dit verschijnsel
is geheel niet nieuw. Het komt overal voor,
en is slechts een bewijs van de onvolkomen
heid der meeste menschelijke gedragingen.
Om deze reden reeds kwam de evenredig
heid lang niet overal tot zijn recht.
Daar kwam ditmaal iets heel bijzonders
bij. Voor de eerste maal kwamen de com
munisten in een aantal raden met een aan
tal leden voor den dag, groot genoeg om
recht te doen gelden op een wethouders
zetel. In sommige gemeenten weigerden de
raadsleden van rechtschen huize, benevens
anderen, te stemmen op een communist,
omdat het er veel van heeft, dat de com
munistische partij niet voor honderd pro
cent eeti Nederlandsche partij kan worden
genoemd, of wel, omdat het communisme
niets gemeen heeft met het Christendom. In
andere gemeenten evenwel werd zonder be
zwaar meegewerkt aan het verkiezen van
communisten. Naar onze meening zal ge
zocht moeten worden naar een duidelijke
lijn in deze.
Verder werd opgemerkt, dat de Party
van den Arbeid zeer geporteerd was op het
zitting nemen van communisten in het' col
lege van burgemeester en wethouders. Dui
delijk is, dat hierbij de bedoeling voorzat
de communisten de verantwoordelijkheid te
doen dragen en dus hun offensieve kracht
schade toe te brengen. Een zuiver politieke
reden, welke in bepaalde omstandigheden
aanvaardbaar kan zijn, doch waarmede men
niet klaar is in dit geval.
Voor de protestantsch-christelijke groepen
is bijzonderlijk verblijdend, dat de in een
groot getal gemeenten het naar elkaar toe
groeien duidelijk aan den dag trad. Dit is
buitengewoon verblijdend. De tijd voor
samensmelting was er blijkbaar nog niet, en
zooiets moet niet geforceerd worden, doch
op gansch natuurlijke wijze werd gedemon
streerd, dat men vlak naast elkaar staat, en
door hoogere beginselen op elkaar is aan
gewezen. Zonder commando van bovenaf is
dit gebeurd. Voor de toekomst belooft dit
veel. De uit positieve beginselen levende
protestanten in ons land hebben tot taak in
deze tijden van groote geestelijke verwar
ring de christelijk-nationale banier te ont
plooien en schouder aan schouder te staan.
De wethoudersverkiezingen hebben aange
toond, dat deze gedachte steeds meer gaat
leven in onze kringen, en den raadsleden in
talrijke gemeenten zij dank gebracht, dat zij
het niet anders zagen. En dit is naar onze
meening het meest verblijdende, wat mocht
opgemerkt worden.
BELGISCHE MINISTER NAAR ONS LAND.
De Belgische minister van Justitie Lilar
vertrok naar Nederland om er de vergade
ringen van de „Criminologenclub" in Den
Haag bij te wonen. De regeering biedt hem
een diner aan.
Afnemend buiig, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Wisse
lende bewolking met langere periode van
zonneschijn. Vannacht aan de kust nog
enkele buien, overigens uitstervende buien-
activiteit. Iets warmer dan vandaag, meest
matige Westelijke wind.
ZON EN MAAN
Dinsdag: Zon op 6.85 en onder 19.08; Maan
op 19.22 en onder 0.20. Woensdag 11 SepC
Nieuwe Maan.
Dr P. J. A. Idenburg morgen al
naar Indië
Prins Bernhard in het buiten
land
In 14 uur van New York
Za terdag middag
16.30 uur New
Yorkschen tijd
was de PH-TAU
met 8 passagiers,
allen Amerika
nen, van het La
Guardia-vlieg
veld bij New
York gestart.
Naar Evert van
Dijk meedeelde, EVERT v. DIJK
was het weer boven den Oceaan prachtig
geweest. De bemanning bestond voorts uit:
Collins, tweede bestuurder; Beilink, derde
bestuurder; Spaans, mecanicien; Monlijn,
radiotelegrafist; Franken en Galama, ste
wards.
„New York Times" komt er
rond voor uit
De „New York Times" van heden schrijft
in een hoofdartikel, dat het terugtrekken
van de Britsche troepen uit Indië in No
vember het eind „van een van Engelainds
ongelukkigste waagstukken van na den oor
log" zal beteekenen.
Het blad schrijft verder: „Het zal altijd de
vraag blijven, of de aanwezigheid van een
kleine Britsche troepenmacht, die nooit
sterk genoeg was om, behalve in enkele
voorname havenplaatsen, de orde werkelijk
te handhaven, niet eerder schadelijk dan
gunstig was".
Het blad voegt er aan toe: „De Vereenig-
de Staten moeten de verantwoordelijkheid
deelen, daar zij toegaven Indië onder lord
Louis Mountbatten te plaatsen, in plaats
van onder generaal Mac Arthur, terwijl het
duidelijk was, dat de Vereenigde Staten in
een veel betere positie verkeerden om een
troepenmacht te zenden welke groot genoeg
zou zijn om een ordelijke ontwapening en
de evacuatie van de Japanners te waar
borgen.
('t Zijn ware woorden, die deze groote
Amerikaansche krant hier neerschrijft.
Maar intusschen zijn wè een jaar verder en
nóg zitten we met het mes in de keel Red.)
H.M. de Koningin zal Zeeland
bezoeken
Het ligt in het voornemen van H. M. de
Koningin a.s. Woensdag naar Zeeland te gaan
voor een tweedaagseh bezoek.
VANDAAG WORDT DE COMISSIE-GENE-
RAAL BENOEMD
De ministerraad zal ach heden bezig hou
den met de benoeming van de Commissie-
Generaal voor Ned.-lndië. Het staat nu wel
vast, dat de heeren Schermerhorn, Max van
Poll en F. de Boer aangewezen zullen wor
den. Vorige week hielden deze heeren zich
reeds voor een direct vertrekt naar de Oost
gereed. Thans verluidt, dat zij Zaterdag a.s.
per vliegtuig naair Batavia vertrekken, waar
zij in het Paleis te Rijswijk bij dr van Mook
hun intrek zullen nemen.
Gen. de Lattre de Tassigny
lunchte op Het Loo
Zaterdag is de chef van den Franschen
Gen. Staf, generaal de Lattre de Tassigny,
door H.M. de Koningin ontvangen op Het
Loo, waar hij de lunch heeft gebruikt. Daar
na vertrok hij, uitgeleide gedaan door luit.
gen. mr H. J. Kruis, met een Fransch mili
tair toestel van het vliegveld Valkenburg
naar Parijs. Den leden der militaire politie,
die hem bij z'n bezoek aan ons land hadden
vergezeld, werd bij z'n afscheid de hand
gedrukt.
Sluiting en opening der
Staten-Generaal
Blijkens het Staatsblad wordt de Staten-
Generaal a.s. Zaterdagmiddag om 3 uur door
den minister van Binnenlandsche Zaken ge
sloten en Dinsdagmiddag d. a. v. om 1 uur
weer geopend.
Een foto van dr P. J. A. Idenburg (1.)
die onlangs benoemd is tot directeur-ge
neraal voor Algemeene Zaken te Batavia
en morgen per Skymaster naar Indië
terugkeert.
De vier ministers beslisten, dat zij op 26
October gereed zullen zijn met de discussies
over de Vredesverdragen met Italië en de
satellieten en dan Duitsohland in bespreking
zullen kunnen nemen. Over Oostenrijk is
niet gesproken.
Door dit uitstel ontstaan groote moeilijk
heden. Er waren b.v. reeds 7000 hotelkamers
voor de gasten besproaen.
Herziening der salarissen van
het overheidspersoneel
Vakver. hadden een onderhoud met
minister Beel.
De min. van Birmenl. Zaken heeft Zater
dag de voorzitters der drie samenwerkende
Centrales van Overheidspersoneel ontvan
gen ter toelichting van het salarisprobleem.
De minister deelde mede. dat de salaris-
commissie ad hoe dit onderwerp op 23 Sept.
met de organisaties zal bespreken. Na ont
vangst van het advies der salariscommissie
zal de minister bevorderen, dat het kabinet
zoo spoedig mogelijk zijn definitief stand
punt bepaalt.
ENGELAND IN DEN PUT
De geweldige regenval van gisteren heeft
den genadeslag toegebracht aan den oogst in
Zuid-Engeland, die thans geheel verregend
is. De Engelsche bladen beschouwen deze
gebeurtenis als het dieptepunt van dit jaar.
„Internationaal is er geen uitzicht", schrij
ven zij, „de regeering stelt teleur, wij zijn
slecht gevoed, slecht gekleed, slecht be
stuurd en slecht behuisd, zonder verwach
tingen en zonder oogst".
RUSSISCHE TEGENVALLER IN
THÜRINGEN
In Thiiringen, waar gisteren verkiezingen
zijn gehouden, heeft de door de Russen ge
protegeerde Socialistische eenheidspartij
geen meerderheid kunnen behalen, hoewel
zij de meeste stemmen op zich vereenigde.
Meer dan 65 procent der kiezers bracht even
wel zijn stem uit op de Christelijke en
andere rechtsche partijen.
Een zelfde verschijnsel deed zich vorige
week in Saksen voor.
naar Schiphol
Evert van Dijk vliegt gemiddeld
445 km per urn-
De tweede „Constellation" van de K.L.M.,
de PH-TAU onder commando van Evert van
Dijk, is Zondagochtend 11.32 uur op Schip
hol geland, na een non-stop vluaht van 6200
K.M. tusschen New YorkAmsterdam in
14 uur en 2 min. te hebben afgelegd. De ge
middelde reissnelheid was 445 km per uur.
Voor het eigen
lijke Oceaan-tra
ject van kust tot
kust, d.w.z. van
New Foundland
tot Ierland, be
droeg de reis-
duur 7 uur 17
minuten.
Naar Wij vernemen zal Prins Bernhard ge
durende eenige dagen buitenslands ver
toeven.
WORDT OORLOG IN MIDDEN-OOSTEN
VOORBEREID?
Het Sowjetblad „Roode Ster" schrijft, dat
Engeland oorlogsvoorbereidingen in het Mid
den-Oosten treft. Het aanleggen van mili
taire versterkingen in Transjordanië gaat
voort, terwijl van Palestina een oorlogsbasis
is gemaakt, aldus het blad.
ROOI VERBOD VOOR ALLE AARDAPPELEN
OPGEHEVEN.
Voor alle rassen aardappelen is het rooi-
Verbod opgeheven, dooh de V.B.N.A, zal
Voorloopig geen late rassen afnemen.
CHURCHILL NAAR CANADA.
Winston Churchill zal het volgend jaar
Canada bezoeken als gast van maarschalk
Alexander.
Trygve Lie: Ook de kleinen
hebben wat te zeggen
De „Groote Vier" zijn, tijdens een gisteren
in Parijs gehouden bijeenkomst, overeenge
komen, de algemeene vergadering der Ver
eenigde Naties uit te stellen tot 23 October
aanstaande.
Molotof heeft dit voorstel gedaan. Frankrijk
alsmede China, dat ook aan de bespre
kingen deel nam, ondersteunden het. Alexan
der, de Britsche vertegenwoordiger, verklaar
de zich voorloopig bereid tot steun, maar hij
moest eerst met Londen overleg plegen.
Spaak, die voorzitter van de Algemeene
Vergadering is, bracht het besluit der
„Groote Vier" aan Trygve Lie over. Deze
verklaarde: „De Groote Vier kunnen slechts
uitstel adviseeren. Ik moet deze aangelegen
heid ook met de 46 andere naities bespreken".
Zoowel prinses Beatrix als prinses Irene kregen een gloednieuwe fiets, en dat ze er mee
weten om te springen, bewijst dit aardige plaatje.
