Constantijn Huygens
Wanneer wordt Zaterdag de dag van de Sport?
LEVENS-
Hoe krijg ik een plaats in een K.L.M.-vliegtuig?
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 19«
herdacht
Het was deze week, en wel op 4 Sep
tember, drie en een halve eeuw geleden
dat "een onzer bekendste, geleerdste en stel
lig meest Nederlandsche dichters werd ge
boren. Voor de Hagenaars kan men er nog
aan toevoegen dat hij onze stad liefhad en
die op velerlei wijzen bezongen en geroemd
heeft.
Hij meent geen Korenbloemdie Tarw zaeyt;
verr' van daer;
Hij meent den nooddruft en hij neemt den
oorber waer,
De bloem verschijnt nochtans en menght
zich onder 't koren,
Als gasten die in 't Mael der gasten niet
en hoor en
Het schilderachtige „Hofwijck", zooals het thans nog te Voorburg te bewonderen valt
waar FTnvcrens zoo gaarne vertoefde.
Hij oiiutei ccn uiterst geiuxiug ge
sternte geboren. Zijn vader, Christiaan, had
zich tegenover Willem den Zwijger ver
dienstelijk gemaakt, was diens secretaris
geweest en bekleedde later den belangrijken
post van secretaris bij den Raad van State.
Men kan dus gerust zeggen dat hij tot de
aanzionlijksten van den lande behoorde.
Doopheffer van zijn oudsten zoon was prins
Maurits. De oude Huygens was echter ook
een zeer verstandig vader, de alles deed
wat^in zijn macht stond om zijn kinderen
een zorgvuldige en breede opvoeding te
geven. De staaltjes die ons daarvan zijn
medegedeeld mogen werkelijk roerend ge
noemd worden. Bovendien was Christiaan
Huygens een der Geuzen van het oude slag,
zoodat vaderlandsliefde de hoofddeugd in
het gezin was. Constantijn werd dan ook
niet genoemd naar een of ander familie
lid, maar naar de stad Breda, omdat deze
zooveel constantie (standvastigheid) aan den
Prins had betoond.
In 1616 gaan de oudste twee' zonen van
Christiaan naar Leiden en reeds het vol-
gend£ jaar promoveert Constantijn.
In 1618 mag hij in 't gevolg van den En-
gelschen gezant eet} reis naar Engeland
doen, waar hij heel wat menschen- en we
reldkennis opdoet en waar hij zelfs voor
koning Jacobus op dè luit speelt. Na vier
maanden keert hij terug in gezelschap van
Engelsche godgeleerden, die de Synode van
Dordrecht gingen bijwonen. Kort daarna,
in 1620, vertrekt hij met den Nederland-
schen gezant Van Aerssen van Sommelsdijk
naar Venetië. Zijn zorgvuldige vader had
hem ook les in het Italiaansch laten geven,
wat hem nu uitnemend te pas kwam. Hij
bleef tot zijn spijt maar heel kort in Italië,
maar had zijn bruikbaarheid zoo goed be
wezen dat hij het volgende jaar weer naar
Engeland meeging, thans niet meer als
paritculier, maar als gezantschapssecretaris.
In dat jaar schrijft hij- Batava Tempe, dat
is 't Voorhout van 's-Gravenhage. Hij schil
dert dit in alle kleuren en in alle jaarge
tijden en komt tot de gevolgtrekking dat
er in de heele wereld geen plaats is als
deze want, aan welke plaats hij ook denkt,
hij zegt:
Noch en vind'ick niet in allen
Dat mijn Linde-laen ghenaek.
Maar heel Den Haag heeft zijn liefde en
hij noemt het:
Zijn noyt volprezen, noyt half uytgeprezen
t Haegh.
In Engeland had hij kennis gemaakt met
John Donne, deken der St. Paulskerk te
Londen. Deze
was bekend om
zijn vooTliefde
voor ingewik
kelde, spitsvon
dige- verstands-
poëzie. Op Huy
gens heeft hij
geen gunstigen
invloed gehad.
Want ook deze
gaat nu die rich
ting uit, mee-
nende dat „dicht
dicht moet zijn,"
namelijk de poë
zie niet zoo
maar door ieder
een behoeft be
grepen te wor-
CONSTANTIJN HUYGENS den. Van di* ge
zochte vinden we voorbeelden te over ook in 't
Voorhout, waar de dichter de zon^met on
geveer dertig verschillende namen toe
spreekt.
Hij is als Jacob Cats, een stoere Calvinist,
maar in zijn wijze van uitdrukking even
kort, als deze langdradig is. Dit belet niet
dat Huygens hem zijn „Costelick Mal" op
draagt, een satire op de mode en de spil
zucht dier dagen.
Het Calvinisme van Huygens uit zich vaak
in scherpe verzen tegen de Katholieke leer.
Hij kan onmogelijk begrijpen dat zijn
vriendin, Maria Tesselschade, dezen gods
dienst aanhangt en tracht haar te bekee-
ren. Maar ook in puntdichten uit zich zijn
Geuzenbloed, bv.:
VAN EEN VASTELAVOND-PAEP.
Heeroom en preeckt maar altemet
En stadigh siet men hem te Pankoeck of te
Wafel
Men magh wel seggen, Heeroom lett
Min op de Taflen van de Wett,
Als op de wetten van de Tafel.
Op lateren leeftijd wordt hij veel ver
draagzamer en verlangt naar
dien dagh
Die eens de heele Cudd in een koy bren
gen magh.
In 1658 verscheen de eerste druk van
Huygens' werken onder den titel „Koren
bloemen".
Zijn werk als secretaris van den Prins
wa het koren, zijn gedichten rekende hij
slehts voor onkruid, al was het dan ook
«Aan 't best".
De bloem is noodeloos in 't Koren en
nochtans,
Daer 's geen weerseggen aen, sy geeft de
Tarw een' glans
En staeter in en pronckt als kinderen van
Heeren
Als 't Paesch-dag is, met Blauw' en Roo
Satijne kleerenn
De negentiende-eeuwer Staring is een
groot bewonderaar van hem en neemt als
motto zijner gedichten deze 2 regels van
Huygens
Een kleinen hamersnel gedreven, heeft
meer macht,
Dan een swaer Yser dat maer op den Bout
geleght werdt.
Korte, pittige spreuken hebben trouwens
Huygens voorliefde. B.v.:
Men kent verloren goet
Eerst als ment missen moet
Een boer in 't midden van twee advocaten,
Is of twee katten van een vis jen aten.
In het tegenwoordige „Hotel Royal" aan
het Lange Voorhout, herinnert een gevel
steen aan het féit dat Huygens daar ge
woond heeft.
Het laatst van zijn leven bracht hij groo-
tendeels door. op „Hofwijck", het buiten
dat hij te Voorburg liet bouwen. Daar stierf
hij ook. Veel zou nog van Huygens te zeg
gen zijn, b.v. hoe aan zijn initiatief de Zee
straat (de oude Scheveningsche Weg) te
danken is en hoe hij zijn dagelijksche op
merkingen in bijna 3000 puntdichten heeft
neergelegd, maar deze korte schets moge
dienen om in hem den echten Hollander
en den minnaar van zijn geboortestad te
doen zien. Hij was, om met Potgieter te
spreken: „een degelijk, een geheel een
waar man."
's-Gravenhage. Dr. F. C. DOMINICUS.
Een leerrijk conflict in Zuid-
Afrika
Tientallen jaren geleden reeds hebben
wij, zoowel op godsdienstige als sociale
gronden, het pleit gevoerd voor het zoo
veel mogelijk verplaatsen van de sportge
beurtenissen naar den Zaterdag en in dit
verband herhaaldelijk gewezen op het feit,
dat van Engeland op dit punt nog zoo veel
kan worden geleerd.
Scheen het aanvankelijk, dat de groote
massa der Nederlandsche sportboefenaars
uiterst sceptisch tegenover onze opvattin
gen stond, langzaam maar zeker kwam
daarin een kentering en moesten we tot
ons genoegen constateeren, dat ook onder
die landgenooten, die zich niet tot de chris
telijke volksgroepen wenschen te rekenen,
denkbeelden baan braken, welke de onze,
voor zoover het den socialen kant van de
kwestie betreft, meer en meer dekten.
Zoo kon het dan ook gebeuren, dat man
nen als Karei Lotsy, de verpersoonlijking
van het Nederlandsche voetbal, openlijk de
zaak tér sprake brachten, er conferenties
werden belegd tusschen afgevaardigden van
de neutrale en confessioneele organisaties
en het den Chr. Voetbalbond, mogelijk ge
maakt werd, voortaan in het verband van
den K.N.V.B.. de voetbalsport te ?aan be
oefenen.
Wij zijn daar dankbaar voor en Deschou-
wen het als een nieuwen stap in de richting
van ons ideaal:: de Zaterdag worde ook in
Nederland de groote dag van de sport.
't Zijn trouwens al lang niet iheer alleen
de chr. sportlui, die metterdaad dezen dag
voor hun sportbeoefening hebben uitge
kozen. Duizenden en nog eens duizenden
andersdenkenden sloten zich aan bij de
diverse kantoor- en bedrijfsvoetbalorgani
saties in de verschillende groote steden.
Bovendien werd in de R.-K. pers den laat-
sten. tijd ook al herhaalde malen de aan
dacht voor het Zaterdagvoetbal opgeëischt.
En zelfs in het communistische dagblad „De
Waarheid", troffen we een enkele maal een
ingezonden stuk aan waarin een sportbe
oefenaar er zijn beklag over deed, hoezeer
z'n vrouw en kinderen telkens weer met
ergernis den Zondag- tegemoet zagen, daar
de heer des huizes zich vaak dien dag nog
minder aan hen vertoonde, dan zulks op
Arnold Meyer 16 Oct. voor den
Raad van Cassatie
De Bijz. Raad van Cassatie zal Woensdag
16 October te kwart over 10 de zaak Ar
nold J. Meyer behandelen, die, door het
Bijz. Gerechtshof te 's-Hertogenbosch wegens
hulpverleening aan den vijand veroordeeld
werd tot 5 jaar gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest, en 10 jaren ontzetting uit
de kiesrechten. Van deze sententie waren
zoowel de veroordeelde als de p.-f. in cas
satie gekomen.
Als pleiters zullen optreden mrs. J. J. A.
van der Puüt te Eindhoven en S. van Oven te
's-Gravenihage.
werkdagen pleegde te geschieden. „Wanneer
ik Zaterdags kon spelen", zoo drukte hij
zich ongeveer uit, „dan konden we tenmin
ste den Zondag genoegelijk onder elkaar
doorbrengen."
(Zie vervolg op pag. 5)
Prachtig, niet, zoo'n spelmoment. - Maar
waarom moeten de honderdduizenden
Chr. voetballers voor onze nationale
ploegen worden uitgeschakeld? Ook
onder hen zit uitstekend
„spelersmatertaa?*!
Mijn ziel kleeft aan het stof»
Maak mij levend naar Uw
Woord. Ps. 119 25.
Dit woord is een klacht van een geloo-
vige in nood. Want zijn ziel kleeft aan het
stof. En daarin wordt niet gezegd dat hij
smart heeft over zijn aardschgezindheid.
Neen, hoewel ook zulk een klacht plaats
heeft in het leven des geloofs, hier gaat
het over werkelijken levensnood en levens-
benauwing. De dichter dreigt om te komen
in zijn nood. Hij gevoelt zich neergedrukt
in het stof des doods. De dood spert zijn
kaken voor hem open. Hij is aan het eind.
Mijn ziel kleeft aan het stof. Ik ben aan het
eind. In doodsnood.
Die nood wordt nóg gekend in het leven
des geloofs. Dan gaat het door stormen en
gevaren heen. Velerhande tegenspoed en
kruis is het deel. De zonde laat zich gel
den en brengt schuld en nood. Satan blijft
rondgaan, en wie kan hem in eigen kracht
weerstaan? De machten van het leven beu
ken tegen den geloovige aan en duistere
machten willen verderven. Zoo komen er
telkens oogenblikken dat uit den nood ge
klaagd moet worden: Mijn ziel kleeft aan
het stof. Ik kan er niet langer tegenop. Ik
ben aan het eind. Het is te zwaar.
Denk aan Elia die maar liever sterven
wilde in de woestijn. Aan David die vrees
de om te komen door Sauls hand en die in
Ziklag in grooten nood kwam.
Wie kent het niet: Heer, ik voel mijn
krachten wijken en bezwijken!.. Heere, ik
ben aan het eind. In levensnood en zonde-
nood, in bange verzoeking, en zwaren
strijd.
Deze klacht is echter ook een klacht van
een geloovige in nood. En daarom is het
geen wanhoopskreet zonder meer. De dich
ter is aan het eind en toch niet aan het
eind. Want de Heere zijn God leeft! En
dat weet hij. Tot Hem roept hij. Zijn klacht
is een geloofsklacht.
Mijn ziel bleeft aan het stof. Maak mij
levendDat is het wonder des geloofs,
dat uit den nood, uit de banden des doods,
roept tot den levenden God, Die Zich ge
openbaard heeft als de God aller genade.
Het geloof mag weten in tijdelijken
nood en geestelijken nood, dat er
bij den Heere een weg is, waar wij
geen weg zien. Daarom kan het geloof kla
gen: „Mijn ziel kleeft aan het stof", maar
ook biddend: „Maak mij levend naar Uw
Woord." Niemand heeft minder reden tot
wanhoop dan een mensch die aan het eind
is, maar den Heere heeft als zijn Toevlucht.
Zalig hij die door den nood gedreven, zich
tot Hem om troost begeeft. Die zijn hoop
in 't hachlijkst lot, vestigt op den Heer, zijn
God. Bij Hem is» kracht voor bezwijkende
strijders, bij Hem is genade voor een on
eindige schuld, bij Hem is leven voor men
schen aan het eind. Gmdat Jezus Christus
kleefde aan het stof, omdat Hij bédroefd
was tot den dood toe, omdat Hij stierf aan
het kruis in onzen nood en onder onzen
vloek.
Daarom is de Heere een God die levend
maakt, die verlost van het verderf en kroont
met goedertierenheid. Daarom is Hij een
God van menigvuldige verlossing. Al is Zijn
weg vaak anders dan onze weg.
Ga dan met uw nood tot Hem! Maak mij
levend! Bij Hem is kracht in zwakheid,
troost in smart, genade telkens weer! Door
Zijn Woord en Geest. Hij deed Elia voort
gaan in kracht. In Hem mocht David in
Ziklag sterkte vinden.
Het is naar Zijn Woord dat Hij de zon
den vergeeft en eeuwige gerechtigheid
schenkt aan die op Christus hopen. Het is
naar Zijn Woord dat Hij het gekrookte riet
niet verbreekt en de rookende vlaswiek
niet uitbluscht. Het is naar Zijn Woord dat
de poorten der hel Zijn gemeente niet zul
len overweldigen. Het is naar Zijn Woord,
dat wie gelooft niet beschaamd zal worden.
Hilversum. Ds. E. E DE LOOZE.
Centr. Boeking in contact met
de heele wereld
Wie de afd. Centr. Boeking van de
K.L.M. op Schiphol binnentreedt, krijgt
den indruk in een bijenkorf te zijn beland.
Alleen het permanente gerinkel van tele
foons helpt hem uit den droom; 600 tele
foongesprekken, 500 telexen en 1200 boekin
gen per dag! Wat de 66 jongelui, die hier
aan het werk zijn, doen? Wel, stapt ge in
Schagen of Zoutelande, in Harlingen of
Heerlen naar een reisbureau of reisagent
en maakt ge daar uw verlangen kenbaar,
per K.LM. „ergens" heen te vliegen. Uw
aanvraagt komt tenslotte in deze localitei-
ten terecht. Hier zoekt men uit, of, wanneer
en in welk vliegtuig er een plaatsje voor u
is en het kantoor, waar ge u vervoegde, weet
binnen den kortst mogelijken tijd, wat het
u kan antwoorden.
De menschen, die hier werken, moesten
PLASTIC'T MATERIAAL MET VELE MOGELIJKHEDEN
„Plastic", een chemische
verbinding van kolen en
lijm, die bijzondere kwali
teiten bezit, is een nieuw
materiaal, dat in Engeland
reeds voor het fabriceeren
van taRooze artikelen wordt
aangewend, doch in ons land
nog vrijwel als onbekend
moet worden beschouwd.
Binnenkojrt zal de „Plas
tic" echter ook in Nederland
worden ingevoerd, daar een
Nederlandsche maatschappij
zich de alleen-vertegenwoor
diging voor Nederland en
Overzeesche Gebdedsdeelen
heeft verworven van de
grootste Engelsche plastic-
fabrieken.
De naam „plastic" is eigen
lijk een te veel omvattend
begrip voor het nieuwe ma
teriaal, omdat ook glas, ba
keliet e.d. tot de „plastics"
gerekend kunnen worden.
De Engelschen duiden dezen
vorm van „plastic" dan ook
aan met denamen „perspex"
waaronder de harde vorm.
en „polyvinyl chloride"
waaronder de soepele vorm
van het nieuwe materia a
verstaan wordt.
Van „perspex" worden tal-
looze artikelen vervaardigd,
zooals schemerlampen, kin
derbadjes kinderspeelgoed
huishoudelijke artikelen enz
Deze „plastic" doet sterk
denken aan celluloid of ba
keliet, doch is veel sterker.
Artikelen van „perspex"
breken niet als ze zelfs
van groote hoogte op den
grond vallen. Daar de kleur
„plastic" wordt reeds in
meer dan dertig verschillen
de kleuren geleverd in
het materiaal gewerkt is
springt de verf er niet af.
Wat „polyvinyl chloride'
betreft, dit maakt een rufb-
berachtigen indruk. Het is
zeer soepel en elastisch en
wordt dan ook o.m. gebruikt
voor de vervaardiging van
ceintuurs, bretels, sokophou
ders en niet in het minst
voor de bekleeding van elec-
trische kabels.
Vooral voor dit laatste ge
bruik heeft de „polyvinyl"
chloride" wel bewezen een
b ij uitstek geschikt mate
riaal te zijn. Het ondergaat
ni. geen verandering door
zout of zoet water en is
volkomen ongevoelig voor
weersinvloeden. Ook oliën
en vetten hebben er even
min als zuren of basen in
vloed op. De productie van
met „plastic" omwikkelde
kabels" heeft dan ook, door
het gebruik gedurende den
oorlog bij de geallieerde le
gers, een groote vlucht ge
nomen. Voorts werd het
toegepast bij de vliegtuig
industrie. die het gebruikte
voor de vervaardiging van
koepels voor boordschutters,
cockpit- en andere ruiten.
Plastic met name per
spex kan ook in door-
zichtigen vorm gemaakt
worden, terwijl de „poly
vinyl chloride" bij de elec-
trisohe uitrusting wordt ge
bruikt.
Artikelen van .plastic"
zullen over het algemeen
niet duurder zijn dan de
zelfde artikelen van de
vroeger daarvoor gebruikte
materialen..
voordat ze hier achter hun bureau mochten
gaan zitten, een opleiding volgen, die an
derhalf jaar duurde. Als men weet, dat de
bérichten over en weer in een geheime
taal gaan, zooals in de IATA-, de Private
India- en de Bentley-code, is de lange op
leiding begrijpelijk. Nu zijn ze nog met hun
66en; de af deeling wordt dagelijks uitge
breid en straks zullen er 120 man aan het
werk zijn.
Deze Centrale Boeking zit op Schiphol als
een spin in haar web. Want boeking voor
de K.L.M.-vluchten geschiedt over de ge-,
heele wereld. In New York en Londen zijn
K.L.M.-booking-offices; in de andere lan
den boeken de nationale luchtvaartmaat
schappijen, zooals ook de K.L.M. ^ïier, de
boeking voor bv. de Air France, de B.E.A.
(Engeland), de A.B.A. (Zweden), de D.D.L.
(Denemarken) en de D.N.L. (Noorwegen)
verzorgt. In het binnenland zijn K.L.M.-
boekingkantoren in Amsterdam (Leidsche-
plein), Den Haag (Hofweg) en Rotterdam
Coolsingel)
Neen, inderdaad, die boeking gaat niet
eenvoudig. Voorbeeld: voor elk vliegtuig
hébben de buitenlandsche kantoren plaatsen
in commissie; heeft nu de Centrale Boe
king plaatsen te kort, dan moet aan
Stockholm, Lissabon of New York gevraagd
worden, of deze plaatsen kunnen afstaan.
Voor deze en andere gevallen moet door
loopend contact gehouden worden met de
luchtvaartkantoren over de geheele wereld.
Daarom staat de C.B. Schiphol, in telex
contact met de kantoren in Nederland en
met die in Londen,^ Bazel, Genève en Zu
rich, telegrafisch met New York. terwijl
ook met de meeste andere plaatsen radio
grafische verbinding bestaat. Ook wordt
per radio uit vliegtuigen geboekt, die on
derweg zijn van Batavia of New York.
Helaas moeten nu nog dikwijls aspirant
passagiers teleurgesteld worden of verzocht,
hun reisdatum later te stellen; vooral de
lijnen naar Stockholm, Praag en Parijs, zijn
reeds weken te voren volgeboekt. In bijzon
dere gevallen, worden speciale vliegtuigen
gecharterd, dat gebeurde bv voor de UNO-
gedelegeerden. Soms kan men alleen boe
ken voor het geval er in den tusschentijd
nog plaatsen zouden openvallen. Schiphol
is 's werelds grootste transit-luchthaven;
daarom moeten er veel ingewikkelde door
boekingen verricht worden
Het is merkwaardig, zoo veel jonge ge
zichten men op de afdeeling ziet Zoo is
het bij de geheele K.L.M.: het percentage
nieuw persoieel is groot, kenmerkend voor
een bedrijf in (weder)-opbouw.
