Nederland kan trotsch zijn op z'n a.s. Jaarbeurs
Ho'and en Frankrijk moeten vrienden blijven
Geen wapensti sland maar ontwapening p icht
NIEUWE LEID SC HE COURANT
2
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1946
De grootste, welke ooit in
ons land werd gehouden
(Van een onzer verslaggevers).
Wanneer op Dinsdag a.s. de Nederlandsche
driekleur aan den Utrechtschen domtoren in
de spits gaat, zal het'oogenfolik zijn aange
broken, dat de grootste Jaarbeurs, ooit in
Nederland gehouden, haar poorten heeft
opengesteld.
Bijna 2000 deelnemers, van wie 725 uit
het buitenland, zijn op een terrein van
32.120 m2 met ipzendingen van allerlei aard
vertegenwoordigd daar zijn, zooals ge
woonlijk, machines aanwezig, instrumenten,
electro-technische artikelen, bouwmaterialen,
voedingsmiddelen, kantoorbehoeften, rookers-
becioodigdheden, speelgoederen en wat dies
oneer zijkortom, te veel om op te noemen.
Vergelijkende cijfers toonen aan, dat deze
47ste Nederlandsche Jaarbeurs haar voor
gangster, die op 2 April j.l. werd geopend,
met 50 pCt. netto-ruimte overtreft, welk
percentage ^rooten deels wordt opgeslokt door
het nieuwe" terrein voor de Utrechtena
ren bekend als het „suikerterrein" waar
de laatste maanden met man en macht is
gewerkt, om deze „woestijn" op tijd in een
herbergzaam oord te transformeeren. Gele
gen in het Z.W. der stad, op korten afstand
van het station, isrdit terrein van ongeveer
12 HA., voor jaarbeursdoeleinden een be
gerenswaardig en uiterst doelmatig object.
Speciale aandacht zouden wij willen be
steden aan de agrarische afdeeling die op
deze Najaarsbeurs, voor het eerst sedert de
bevrijding dus, met een sterke uitbreiding
bij vroeger vergeleken, aanwezig is. De mo
tieven, welke tot dit besluit aanleiding zijn
geweest, lagen in de overweging, dat, ge
zien het nauwe verband tusschen nijverheid,
handel en landbouw, een dergelijke afdee
ling op de Jaarbeurs nu eenmaal niet kan
worden gemist zoodoende land- en tuin
bouw dienstbaar makend aan de drie ge
bieden, welke de beurs bestrijkt: fabrikaten
en hulpmiddelen, producten en voorlichting.
Gevolg gevend aan het initiatief van de
vereeniging ,,De Amsterdamsche Haven" om
te komen tot de oprichting van een speciale
exportbeurs een denkbeeld bij de bestaande
organisatie moeilijk uitvoerbaar heeft het
Jaarbeursbestuur besloten speciale export-
dagen in het leven te roepen, en wel op 10
en 11 September, op welke dagen de toe
gangsprijs verdubbeld zal zijn.
Aan het vervoer van de bezoekers der
Jaarbeurs zullen ook ditmaal de Nederland
sche Spoorwegen, die zich de vorige maal
reeds op verdienstelijke wijze met de toen
nog zoo behoeftige middelen van deze taak
hébben gekweten, alle aandadhit schenken
door uitbreiding van de vervoersmogelijk
heden en opvoering van bestaande fre
quentie.
En zoo zal dan deze Najaarsbeurs, welke
van 1019 September gehouden zal worden,
getuigenis afleggen van datgene, waartoe de
Nederlandsche industrie en de Nederland-
sch'e handel reeds thans in staat is en voorts
van den krachtigen wil, zoowel ter voor
ziening in de behoeften van de bi*nenland-
sche markt, als ook van die voor den export,
hun onmisbare diensten ter beschikking te
stellen.
„Nederland bewijst hiermede," aldus de
directeur der Koninklijke Jaarbeurs, mr J.
Milius, „dat het in geen geval geneigd is
zioh passief te gedragen integendeel, het
is bereid onder den drang van een bittere
noodzaak onvoorwaardelijk actief op te tre
den om geloof en vertrouwen te behouden
in een betere toekomst."
Dat zal waarachtig wel gaan!
Sjalirir neemt geen deel aan de
wapenstilstands-besprekingen
En stelt groot vertrouwen in de extremisten
Hedenmorgen deelde Sjahrir mede, niet te
zullen deelnemen aan de besprekingen te Ba
tavia, met betrekking tot de wapenstilstands
voorwaarden. Wanneer deze zullen plaatsvinden
is nog niet bekend, daar gewacht moet wor
den op de aankomst van* den republ. „gen.-
maj." Soehardjo uit Sumatra.
Op een vraag of Sjahrir van meening was,
dat de demilitaire en semi-mdlitaire formaties
buiten de TJt.I. om (de extremisten, terro
risten en Soekarnisten dus Red.) zich aan
de eventueele voorwaarden zouden houden,
antwoordde hij bevestigend.
Voorts deelde de Inheemsche .premier" me
de, dat het nieuwe kabinet nog niet gevormd
was, daar het huidige normaal functionneert.
NIEUWE BURGEMEESTERS
Benoemd tot burgemeester van Ouddorp:
A. G. Bakker uit Heiloo; van Ursem: V. M.
Nolot uit Duiven; van 's-Gravenmoer; G. J.
de Raadt uit Sassenheim; van Harderwijk:
G. J. Nuiman, ambtenaar Centr. Orgaan Zui
vering Overheidspersoneel; van Koog a.d.
Zaan: L. A. AnJcum, chef de bureau be
stuur P. v. d. A.; van Zevenaar: F. W. J.
van Gent, thans wnd.; van Gasselte: H. Sik-
keris uit Meppel; van HernkenszandB.
Funk uit Middelburg; van Kwadijk, Midde
lde en Warder: mr C. Kooiman, thans wnd.;
van Elburg: jhr W. H. v. d. Poll, leider
distributiedienst aldaar.
Salvador de la Place, die wegens spion-
nage in Frankrijk ter dood was veroordeeld,
is door onbekenden in zijn cel gedood.
(Exclusieve opname Nieuwe Leidsceh Courant).
Nu Dinsdag de Jaarbeurs te Utrecht weer open gaat, mogen we even de aandacht vragen
voor den directeur, mr J. Milius (1.) en het hoofd van den Techn. Dienst, ir C. Voogd,
die een laatste inspectie houden alvorens de duizenden bezoekers te ontvangen.
Enfhousiast betoog in de
Ridderzaal
Gisteravond op uitrioodiging van de Al
liance Frangaise in de Ridderzaal sprekend,
zeide de Fransche generaal d.e Lattre de
Tassigny:
„Geen ijdelheid drijft mij, wanneer ik ga
vertellen van de glorieuze wapenfeiten van
het eerste Fransche^leger, maar ik wil er
mee aantoonen, dat Frankrijk de liefde en
het vertrouwen verdient van alle. vrije
volken".
De chef van den Franschen generalen staf
slaagde er in, ondanks een streng militairen
betoogtrant, de opwinding te doen herleven,
die de doorbraak bij Belfort in de geheele
wereld in 1944 teweegbracht. Niet alleen de
Dui-tschers werden door een krijgslist mis
leid, ook Winston Churchill werd volkomen
verrast door de schitterende doorbraak -van
het Fransche leger naar den Rijn, langs de
Zwitsersche grens. Op 1? November bracht
Churchill, in gezelschap van de Gaulle, een
bezoek aan het Fransche Belfort-fnont. Het
was diep in den nacht en de auto van den
Britsohen premier kon moeilijk op den weg
blijven vanwege een hevigen sneeuwstorm.
Het was Siberisch koud. „U laat toch niet
Enkele opmerkingen aan Lord
Killearn
Ir R A. D. Cort v. d. Linden te 's-Graven-
hage verzoekt ons opname van 't volgende:
Een wapenstilstand
Nu nog mooier. Wapenstilstand voor het
Japansche wapengekletter bp Java. En de
wapenstilsta nds voor waarden
Neen Lord KillearnöntwapendngDat
was het doel, de taak en de plicht van de
bezettende macht op ons territoir. Diie ver
plichting is Engeland niet nagekomen. Aan
onszelf is daartoe de gelegenheid nooit ge
geven. Door het niet nakomen van die Ver
plichting is onnoemelijk leed veroorzaakt, is
ontzettende schade berokkend.
„De aankondiging., dat alle Britsche en
Br.-Indische troepen zullen worden terug
getrokken ..maakt het noodzakelijk („makes
it imperative"), zegt de Times van Dinsdag
27 Augustus, „dat een spoedige schikking
tot stand komt en de orde hersteld wordt
op Java en op Sumatra."
Daar heb je het. Kon het nog cynischer,
meer hypocritisch? De orde hersiteld, wat de
Engelsche troepen niet hebben gekiund. Ei-
laeve, de orde hersteld. Ten koste van ons!
Ons gezag, onze eer. En de Engelschen gaan
nu per slot nog met de eer strijken!
Nu nog mooier. Wij laten ons geen wapen
stilstand opdringen. Onze eisch is: ontwape-
nirg. Onvoorwaardelijke overgave. Onmid
dellijke vrijgave der gevangenen.
Daar hadt U eens mee aan moeten komen,
Lord Killearn, met een wapenstilstand, bij
Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt,
George C. Marshall, Sir Allan Brooke, Sir
John Dill indertijd.
Dat hadt U eens moeten zeggen aan de
helden van Arnhem.
Aan Mac Arthur en admiraal Niemitz.
Een wapenstilstand. Met de Japansche
wapendragers, met de fascistische terreur,
met de lorrendraaiers in Djocja, doortrapte
schelmen. Door een Britsch Speciaal Com
missaris voor Zuid-Oost-Azië, inclusief dus
voor Nederlandisch-Indië, van te voren al
besproken voor de vlotte, volgzame regee
ring in Holland.
Vlotte regeering. En het volk? Nooit is
Nederland in zijne geschiedenis zoo futloos,
vervallen, arm en karakterloos geweest.
Neen, My lord. Namens vijftigduizend ge-
evacueerden neen! Namens tienduizenden
Nederlanders, vrijheidsstrijders, levenden en
dooden neenl
Ontwapening geen wapenstilstand.
Neen, Heer Killearn. Namens de besten
van Nederlandsch-Indië en van Nederland,
namens milidoenen verraden en gemaltrai
teerde inheemschen, deze wensch daarom:
Verdwijn.
Niet gij in Indië, wij, wij zijn er thuis.
Wij willen recht, en orde, en wede.
De wapens neer! Geen 9Chijnvertoondng.
Van het wild venijn is het tegengif: gezag,
orde, en de levenskracht der herstelde en
verjongde maatschappij, het -elixir der be
schaving.
y Geen erkenning alvast, door een valschen
wapenstilstand, van de Japansche verraad-
republiek. Geen staking. Geen stilstand,
tegen gewapende en gevaarlijke struik-
roo versbenden.
aanvallen in dit weer?" merkte de Britsche
staatsman op, toen hij op het Fransche
hoofdkwartier generaal de Tassigny ont
moette. „Geen sprake van", antwoordde
de generaal. Maar dien nacht nog gaf deze
het sein: attaqueeren. Generaal Bethouart
bereikte als eerste van de geallieerde legers
met zijn troepen den Rijn. Churchill zond
een enthousiast telegram.
De Russische winter kon niet erger zijn
dan die ten tijde van den strijd om Kolmar,
aan den linker-Rijnoever. Het was alsof de
SB. troepen een verbond met den duivel
gesloten hadden. Maar methodisch verbitterd
en onverzoenlijk, werden zij in de pan
gehakt.
Frankrijk wenscht thans werkelijke ga
ranties tegen Germaansche invasies. Daar
mede dient het ook Nederland, aldus gene
raal de Tassigny. Ook Nederland staat aan
dezelfde dreigingen bloot. De Fransche ge
neraal eindigde zijn boeiend verslag met
een waarschuwing. Nederland en Frankrijk
zullen waakzaam moeten zijn en den band
van innige vriendschap, die gedurende den
oorlog gegroeid is, moeten versterken.
Wordt samenkomst Ver. Naties
toch* uitgesteld?
Morgen zal daarover de beslissing vallen
De Raad van ministers der Groote Vier
besloot gisteren, indien minister Bymes zich
daarmede ten minste kan vereenigen, de Al-
gemeene vergadering der Ver. Naties uit te
stellen tot 11 November (deze week werd be
richt, dat zij 23 September a.s. beginnen,
zou). Morgen valt hieróver de beslissing.
Revin verklaarde zich aanvankelijk tegen
uitstel, maar zeide, toe te willen stemmen,
indien de ministers een tijdschema opstellen
\$oor het eind der Vredesconferentie, het
teekenen der verdragen, de Vergadering der
Ver. Naties en de Conferentie over Duitsch-
land en Oostenrijk
Ook Triëst kwam weer ter sprake. Enge
land waarschuwde tegen niet nakoming van
de beslissing der Groote Vier, dat dit ge
bied een wije staat moet warden.
De rantsoenen in de Fransche bezet
tingszone van Durtschland zijn tot 1280 ca
lorieën verhoogd.
Mijnheer Pimpelmans gaat paardje rijden
Nadruk verboden'
21. Meneer Pimpelmans klauterde nu
weer op de schimmel, die rustig was blij
ven staan. Hij reed naar een geneesmid-
delenhandel en sloeg daar een hele voor
raad medicamenten in. Er waren 'n aantal
flessen chloroform en ammoniak bij, en met
dit gevaarlijke goedje bij zich aanvaardde^
hii de terugtocht, trots, alsof hij het rui-
mdbeeld voor het Paleis in Den Haag
was.
Kerk en Schoot
Ned. Herv. Kerk.
Drietal: te 's-Gravenihage: 29e pred.pl.
J. M. Gerritsen te Wichmond, M. L. W.
Sehoch te Vhssingen en M. N. W. Smit te
Utrecht: 30e pred.pl.: S. S. M. Aertsen te
Enkhuizen, A. J. Bronkhorst te Willemstad
(N.-Br.) en D. J. Kaï-res te Voorburg.
Beroepen: te Ede J. v. d. Velde te
Hilversum; te Den Bommel, cand. G. Spilt
te Dordrecht; te Oosternieland-Oldenzijl: L.
Hylarides tePaesens; te Winschoten (evang.)
R. J. Ybemia te Nw.-Weerdinge.
Aangenomen: naar Waverveen (U.)
cand. J. van Drenth te Utrecht, die bedankte
voord Baardwijk en Drumen (toez.).
Geref. Kerken art. 31,
Beroepen: te Niezijl J. Zwart te Eest-
rum.
Baptisten Gem.
Aangenomen naar Sneek J. Broer
tjes te Apeldoorn.
Ned. Herv. en Geref. Kerken
zoeken contact
Voor het ontwerpen van een nieuwe"
kerkorde.
De Generale Synode der Geref. Kerken
heeft deze week besloten te voldoen aan het
verzoek van d Gnral Synode der Ned. Herv.
Kerk tot het voeren van een gedachtenwis-
seling over belangrijke principieele punten,
met name van kerkrechtelijken en theologi-
schen aard met de commissie, vanwege de
Herv. Synode benoemd voor het ontwerpen
van een preesbyteriaal-synodale kerkorde ter
vervanging van de bestuursorganisatie van
1816.
Een voorstel van de Part. Synode van Zee
land was hierme eddoor de feiten achter
haald.
Op de 'gisteren gehouden zitting van de
Gen. Synode der Geref. Kerken, rapporteer
de de heer W. J. Boesterd namens deputa-
ten voor de radio-kerkdiensten. Dezen heb
ben tot den minoster van O., K. en W.
het dringend verzoek gericht, recht te ver
krijgen tegenover het optreden van het
I.K.O.R., dat suggereert interkerkelijk te
zijn, doch het niet is en bovendien een kerk
beschouwing huldigt, die met de Geref. op
vatting in strijd is.
Na samenspreking met den minister heeft
deze bepaald, wat wij reeds vermeld heb
ben: half om half» Ook de morgenwijdingen
worden gelijktijdig verdeeld. Deze regeling
geldt voor 1946. In de resteerende maanden
van dit jaar zijn acht radiokerkdiensten
voor de Geref. kerken genoteerd. De Syno
de sprak haar dankbaarheid uit over dit
voorloopige resultaat en droeg deputaten op
de radiokerkdiensten verder te regelen.
Hierna kwamen de zendingszaken aan de
orde, betreffende Soemba, Batavia, Soera-
baja, Medan, Palembang en Wonosobo. De
Synode nam met waardeering kennis van den
arbeid van mevr. Minnen onder de Chinee-
zen, uitgaande van de kerk te Rotterdam
Zuid.
Tenslotte droeg d'e Synode aan de zen-
dingsdeputaten op, de gelegde intern, con
tacten te bestendigen en te onderzoeken,
op welke wijze de zendingsorganisatie kan
worden verbeterd.
De Synode besloot den kerken te verzoe
ken haar leden tot een Christelij(ke behan
deling van politieke delinquenten op te wek
ken. Hiertoe zal den kerkeraden een mis
sive worden gezonden, waarvan het con
cept wordt samengesteld door ds Nawijn
en ds Wiersinga en prof. Brillenburg Wurth.
De zittingen werden verdaagd tot Woens
dagmorgen 11 Sept. a.s., te 9 uur.
ARBEID ONDER GEREPATRIEERD EN.
De hier te lande vertoevende predikanten
der Protestantsche kerken in Indië zullen
worden benoemd tot tijdelijke predikanten
in algemoenen dienst, om te arbeiden onder
de gerepatrieerden.
PROT. KERK IN PORTUGAL GROEIT.
Ds Guido Oldviera, leider van de Broeder-
kerk in Portugal, deelde mede, dat het aan
tal belijdende Protestanten is toegenomen
met 1000. In het begin van den oorlog waren
er 65 Protestantsche kerken en 24 kerkelijke
organisaties en vereenigingen.
UIT PREDIKAMBT ONTZET.
Ds. R. H. Oltman, Ned. Herv. predikant te
Santpoort, die wegens het aangeven van per
sonen aan de Duitschers en het zich bevoor-
deelen ten koste van Joodsche landgenooten
tijdens de bezetting tot 5 jaar gevangends-r
straf werd veroordeeld, is door het Prov.
Kerkbestuur van N.-Holland uit het predik
ambt ontzet
GEREF. ORGANISTENVEREENIGING.
Woensdag 18 Sept. te 10 uur zal boven
genoemde vereeniging in de Noorderkerk te
Hilversum haar alg. verg. houden. Cor Kee,
organist der Luth. Kerk te Amsterdam, zal
een referaat houden over de techniek van
de koraalbewerking bij den eeredienst.
PERSONALIA
Benoemd tot gewoon hoogleeraaar aan de
T.H. te Delft om onderwijs te geven in de alg.
waterbouwkunde, ir P. P. Jansen, thans hoofd
ingenieur v. d. Rijkswaterstaat.
INAUGURATIES.
Dr C. G. van Niftrik en dr H. de Vos zul
len eerst op 20 en 27 Jan. 1947 hun inaug.
oratie houden. Op 14 Sept. a.s. zullen zij
echter hun openbaar college geven, r-esp. te
2 en 3 uur.
Mej. dr H. W. Steil wag, conrectrice v. h.
Gymnasium te Leeuwarden, zal op 8 Oct.,
met het uitspreken van een inaug. oratie,
haar ambt aanvaarden als hoogleeraar in de
Paedagogie aan de Gem. Universiteit te Am
sterdam, als opvolgster van prof. dr Ph.
Kohnstamm.
22. Tot er opeens een nieuwe catastrophe
opdaagde. Er klapte een band van een auto,
die voorbijkwam. De schimmel, die dacht,
dat er èhn kanon afgeschoten werd, en die
vroeger in 't Circus geleerd had, om dan
net te doen alsof hij getroffen was, liet zich
pardoes languit op den grond vallen. Meneer
Pimpelmans viel bovenop de voorbijgangers
Militairen verstoorden orde
op Voorne
De commandant van zijn jiost ontheven.
Minister Fiévez heeft op desbetreffende vra
gen van den heer Goes van Naters (P.v.dA.)
geantwoord, dat inderdaad in de maanden
Juni en Juli de rust en orde op het eiland
Voorne is verstoord door militairen uit de
kampen „Beatrix" en „Prins Bernhard" te
Roekan je.
In den nacht van 4 op 5 Juli zijn schiet
oefeningen met losse patronen gehouden op
ontoelaatbaar korten afstand van de tenten
der badgasten. Daar er zich regelmatig een
jantal zeer gevaarlijke stroopers, gewapend
*iet Duitsche legergeweren, overgehouden uit
Aun B.S.-tijd, in de duinen ophouden en er in
den avond van 1 Juni weer werd geschoten,
is er op verdachte personen, die geen gevoig
gaven aan het aanroepen der schildwachten,
gevuurd. Hierbij werd een soldaat gewond, die
's morgens is overleden. Twee res. luitel
nants, die op eigen initiatief in de vogel
broedplaats patrouilleerden, zijn geverbali
seerd.
De commandant der betrokken compagnie,
een jeugdige res. luitenant, is van zijn com
mando ontheven. Mede in verband met de
minder goede legering zijn de beide kampen
vrijwel opgeheven.