JUcttwt ^Cfiïtsdjf (Courant
Vis a Vis met generaal de Lattre de Tassigny
Nederl. Regeering door Hadji's verloochend
IDist *11
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1946
Abonnementsprijzen
0.26 per week
11.10 per maand
t 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 0
Christelijk-N ationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Se Serie, Se Jaargang vanaf 7 Mei 1915, No. lit
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Dr E DIEMER
Redactie:
B. VAN DjDR ROS
Stantuastid) is atjebleura
myn (jerl in tetjljenspoet"
Vijf-minuten-gesprek in „Des
Indes"
(Van een onzer verslaggevers)
De Lattre de Tasigny!
Een naam, dien we eens aan het woord
„overwinning" gekoppeld hebben. Dat was,
na de geweldige doorbraak bij Falaise, toen
Bradley's Tweede Ajmerikaansche leger
door Frankrijk rende en in de Midi gealli
eerde troepen aan land waren gegaan.
Onder den Franschen generaal de Lattre
de Tassigny.
Ze stormden op Lyon aan, -krulden langs
de Zwitsersche grens naar boven, stuwden
de Duitsohers in de engte van Belfort en
stieten later door naar den Rijn, naar
Straatsburg, Mainz en Frankfort. Het waren
de troepen die Rijn en Donau bereikten en
de eer van Frankrijk herstelden.
Met die woorden „Rhin et Danube" op
de mouwbadges van zijn uniform, staat de
Fransche generaal in het Haagsche „Des
Indes", te midden van de Nederlandsche
journalisten. Het is twee uur later, dan hij
zelf gerekend had er te zullen zijn en na
een vermoeienden dag naar Rotterdam,
Muiden, waar hij de gast van Prinses en
Prins was en een vlucht over de Zuider
zeewerken en Wieringermeer. Hij veront
schuldigt zidh op een wijze, zooals alleen
een Fransohman dan kan: met een meng
sel van vriendelijkheid,- verschriktlïeid en
spot en o-p die manier spreekt hij het ge
zelschap ook toe. „Ik ben gekomen om als
soldaat onder soldaten te zijn. Ik heb ge
noten van uw land. Geweldig, wat richt het
zich op na de slagen, wat een geestdrift,
een schoonheid in huizenbouw en land
schappen, splendide, merveilleux, perfecte-
tement"Vult u zelf maar Verder in. We
werden zeer geprezen.
Over den waren aard van zijn bezoek
uiteraard geen woord. Dat komt misschien
later* eens aan het licht en waarschijnlijk is
het nog beter, als het altijd een geheim
blijft.
Generaal DE LATTRE DE TASIGNY
Negen geïnterneerden uit Texel
gewond
Bij een auto-ongeluk onder Koedijk
Hedenmorgen is een vrachtauto, komende
uit Den Helder, in een bocht bij Koedijk
geslipt, over den kop geslagen en in een
sloot terecht gekomen. Alle inzittenden, een
zestal geïnterneerden uit het kamp „De
Vlijt" op Texel, werden min of meer ernstig
gewond. Enkelen, onder wie de ohauffeur,
Liepen zware hersenschuddingen op. Twee
hunner moesten te Alkmaar in een zieken
huis worden opgenomen.
Vijf minuten heeft de generaal gepraat
en verteld en onder veel woorden gezwe
gen. En als hij, na een dronk op Neder
land, vertrokken is en we huiswaarts gaan,
vragen we elkaar, of we ooit op zoo'n ele
gante wijze bij den neus genomen zijn.
„Lichtjes"-dag in Eindhoven
De Eindhovenaren hebben den herdenkings
dag hunner bevrijding, 18 September, „licht
jesdag" genoemd, en wat dit voor de .licht
stad" inhoudt, hoeft geen betoog. De illu
minatie zal worden ontstoken op het mo
ment, dat de toorts, welke door drie wiel
renners langs den weg van het tweede Brit-
sche leger in 1944, vanuit Bayeux wordt
overgebracht, in de stad aankomt.
BIJ DE FINISH VAN DEN STRIJD TE GRONINGEN
Internationale helden
Strijden op de schaakbord-velden,
Slechts bewapend met „verstand",
Voor de eer van 't eigen land.
Iedereen kan mee-genieten
Wyl daar, zonder bloedvergieten.
Weken lang en dag aan dag
Wordt geleverd slag op slag.
Kranten worden als verslonden,
't Nieuws geregeld uitgezonden;-
't Slapen gaan wordt uitgesteld
Tot zich Euwe heeft gemeld.
Ieder leeft in hoop en vreezen,
Zou 't de Rus of Euwe wezen?
Wie 't ook zij, dit staat wel vast,
Dat de eerekroon hem past!
- Gré Kempen—Sterkenburg.
Ettelijke tonnen uitgegeven
voor een „goed doel"
De 2000 Inheemschen, die onlangs voor 'n
pelgrimstocht naar Mekka vertrokken, heb
ben in Hedsjas het contact met de Neder
landsche Regeering verbroken en hun Ned.
paspoorten ingeleverd. Een delegatie is naar
koning Ibn Saoed gezonden, om hem hier
van in kennis te stellen en hem voorts te
verzoeken, zich in de toekomst rechtstreeks
met de „Indonesische republiek" in ver
binding te stellen.
De Engelschen kochten in Amerika voor
twee millioen pond vliegtuigen.
Kijk uit, K. L. M.-ers
Een Zuid-Afrikaansoh postvliegtuig is
onlangs, aldus het bekende dagblad „Die
Burger", „vol vere, vlerke en stukke
duive op die Wingfieldse vliegveld aan-
gekom". De machine was boven Good
wood in botsing gekomen met een zwerm
van tachtig postduiven, het eigendom
van een lid van den Militairen Postd/ul-
vendienst, den heer Vine. Dertien duiven,
ter waarde van 50.-, werden bij dezë
botsing gedood.
Uit dit ndet-alledaagsche ongeluk,
vloeit vermoedelijk een rechtzaak voort,
want enkele dagen later meldde hetzelfde
blad, dat, volgens een advocaat, de dui
ven evenveel recht op het luchtruim
hebben, als het vliegtuig. Daarom is het
noodig na te gaan of de piloot opzette
lijk op de durven is ingevlogen, dan wel
niet in de gelegenheied was ze te ont
wijken.
Of den piloot schuld treft, en hem wel
licht z'n vliegbrevet zal worden ontno
men, moet .nog worden afgewacht....
Tot zoover het An ta ra "-bericht uit Bata
via. Wel zeer duidelijk bewijzen de heeren-
adspirant-hadji's met deze „piëteitsvolle"
daad hun gezindheid t.o.v. de Nederlandsche
Regeering, welke Regeering zich kosten noch
moeite gespaard heeft (het grapje kostte
haar ettelijke tonnen!) om de Inheemschen
voor het eerst sinds 1940 weer de gelegen
heid tg geven, naar de heilige stad Mekka
te gaan. Zelfs stelde zij enkele schepen
beschikbaar welke schepen aan de eva
cuatie van de Nederlanders werden ont
trokken om de pelgrimgangers op de
plaats van bestemming te krijgen. Inder
daad: ondank is 's werelds loon Red.)
Nederland eischt f 100 mil
lioen van Italië
Moet worden voldaan In oorlogsmateriaal.
Nu alle betrokken naties eischen tot herstel
betalingen jegens Italië ter Parijsche confe
rentie indienden, bleef Nederland niet achter.
Onze herstelbetalingseischen beloopen 43.337.025
dollar. Het memorandum voegt er echter aan
toe% dat Nederland aan Italië geen lasten
wenscht op te leggen, die de economische sta
biliteit van dit land in gevaar zouden kunnen
brengen. Daarom stelt Nederland voor, dat
het een aandeel zal ontvangen van het Itali-
aansche oorlogsmateriaal, dat overeenkomstig
het verdrag moet worden afgestaan aan de
Groote Vier.
De specificate der Nederlandsche eischen
luidt: 7.700 DOO^dollar wegens verliezen der
Marine, 16.500.000 dollar wegens verliezen
koopvaardijvloot, 10.000.000 dollar wegens pen
sioenen, 5.800.000 dollar wegens oorlogsuitga
ven, 500.000 dollar wegens verliezen van Ne
derlandsche geïnterneerden.
DAT den stationschef van HouthemSt Ger-
lach door een gemaskerd individu een zakje met
f 1000 werd afgeperst onder bedreiging met
een revolver.
DAT de minister van Justitie den Tribunalen
heeft doen weten niet ingenomen te zijn met
het vonnis van het Tribunaal te Tiel hetwelk
bezittingen van N.S.B.-ers toewees aan slacht
offers van Duitsche boeten en om ophelde
ring heeft verzocht.
DAT te Nijmegen de inbrekers steeds dries
ter gaan optreden en het speciaal op nood-
winkels voorzien hebben.
DAT een meisje uit Alkmaar, dat Prinses
Juliana had verzocht de wol te mogen spin
nen van de uit Schotland afkomstige schaap
jes der kleine prinsesj^, onlangs onverwachts
17 kg van die wol voor het door haar gestelde
doel kreeg thuis bezorgd.
DAT W. E. Lamberti met een tweemast
zei ls loep van 9 m. lengte en 1.10 m. diepte
vanuit IJmüiden de reis naar Curagao heeft
aanvaard.
DAT te A'dam 71 j. oud i% overleden de
oud-gezagvoerder der Stoomvaart Mij „Ne
derland", H. P. Ouwehand.
DAT omtrent verhooging van gas- en elec-
triciteitsrantsoenen nog niets met zekerheid
valt te melden.
DAT de 7-December-divisie gisteren te
Utrecht haar afscheidsparade hield i.vjn. haar
vertrek naar Indië.
DAT thans weer bij den distributiedienst te
Enschede fraude is ontdekt en 3 ambtenaren,
zoomede 2 vrouwel. employées zijn gearre
steerd, waarna 3 hunner ter beschikking ge
steld zijn van den Off. v. Justitie te Almelo
DAT de directeur der „Koninklijke" op Cu
ragao per vliegtuig naar Nederland is ver
trokken.
DAT daar de productie van 100 pet octaan-
benzine is gestaakt, doch het bedrijf op volle
kracht draait en o.m. vele nevenproducten van
petroleum fabriceert.
DAT vanaf 7 Oct. de spoorwegtrajecten
HaarlemUitgeest en VelsenIJmüiden weer
electrisch worden bereden.
DAT de filmster Joan Leslie 21 Sept. uit
New York op Schiphol arriveert.
DAT te Nijmegen door een ontplofte gra
naat een persoon werd gedood en een zwaar
gewond.
DAT tegen den verrader M. S. J. Monster
uit Enschede voor het B.G. 10 j. is geëischt.
DAT min. Mansholt een groote landbouwten
toonstelling te Schagen zal openen die 4 da
gen zal duren en naast veel machines veel
vee zal te zien geven.
DAT J. Bazen, ontvanger der belastingen
te Dordecht en dr J. Bax, contr.-geneesheer
bij de R.V.B. te A'dam, zijn weggezuiverd.
DAT de Limburgsche mijnwerkers, die op*
Koninginnedag normaal hebben doorgewerkt
om de productie niet te drukken, dien dag
20.381 ton kolen naar boven hebben gestuurd.
DAT een wetsontwerp is ingediend om een
20-tal oud-Spanjestrijders, die door hun dienst
neming het Nederlanderschap hebben verloren,
kosteloos het Nederlanderschap terug te ge
ven en dat meerdere groepen binnenkort zul
len volgen.
DAT bij baggerwerkzaamheden te A'dam een
projectiel tot ontploffing kwam. waardoor een
27-j. werkman ernstig werd gewond.
DAT het nog wel een half jaar zal duren
voordat de brug nabij Heusden weer*in ge
bruik zal worden genomen.
DAT onder Holten verschillende scherven
zijn gevonden, die vermoedelijk afkomstig
zijn uit het neolithicum of den overgangs
tijd van steen- en bronsperiode.
DAT de prins-regent van België voor de
eerste maal de „gouden medaille van de
Belgische erkentelijkheid" heeft toegekend
aan de bevolking van Vught.
DAT de violist Ferdinand Helmann, die met
pensioen zou gaan, voor het seizoen 1946/1947
zijn plaats als le concertmeester blijft ver
vullen.
DAT de vereen. „Kerk en Vrede" op 21 en
22 Sept. een conferentie zal houden onder
voorzitterschap van prof. dr G. J. Heering
in het Indisch Instituut te A'dam
DAT de R.K. werkliedenver. St. Joseph te
Tiel, Zondag 15 Sept. haar 50-jarig bestaan
zal herdenken.
DAT te Brussel een BelgischNederlandsch
Luxenuburgsche parlementaire vrienden
kring zal worden gesticht.
SJARIFOEDIN BEDREIGT
NEDERL. REGEERING
In een radio-rede te Djokjakarta achtte de
Inheemsohe „min. van ^Defensie", Amid Sjari-
foedin, het noodig, „de Nederlandsche kapita
listen, die aan een blitzkrieg van eenige we
ken dachten, te vertellen, dat het hun in geen
jaren zal lukken de voordeelen te genieten,
die zij zoeken".
Na de loftrompet gestoken te hebben op
de éénjarige „republiek" zeide Sjarifoedin nog,
dat geweld met geweld en kracht met kracht
beantwoord zal worden: „Indonesië wil vrede,
doch niet ten koste van haar vrijheid
Dr Idenburg directeur-generaal
voor Algemeene. Zaken
Van Mook krijgt er eejj „tweeden man" bij.
Officieel wordt gemeld, dat dr P. J. A. Iden
burg, tevoren dir. van het kabinet van den
G.G., benoemd is tot dir.-gen. voor Algemeéne
Zaken te Batavia.
De bedoeling van deze benoeming is dr Van
Mook a.h.w. een „tweeden man" ter beschik
king te stellen, ter versterking van de Ned.-
Ind. Regeering.
De nieuwe functionaris zal een positie in
nemen, boven die van de departementshoof
den; in verband hiermede is hem de rang
toegekend, toekomende aan den vice-pres. van
den Raad van Ned.-Indië (voor den oorlog
was dit mr J. H. Spit Red.), welk college
op het oogenblik niet functionneert.
Vooras zal dr Idenburg die de volgende
week naar Batavia vertrekt de functie be-
kleeden van vice-voorz. van den Raad van
Departementshoofden.
DE NATIONALE LUCHTVAARTSCHOOL
OP YPENBUURG.
Met het herstel van het vliegveld Ypen-
burg is men thans zoo ver# gevorderd, dat
de Nat. Jmchtvaartschool per 1 Nov. met
haar practische lessen zal kunnen beginnen.
Behalve de moeilijkheden in verband met
het gebruik van vrijwel alle vliegvelden
door militairen, had de N.L.S. te kampen
met gebrek aan toestellen en instructeurs.
Uit Engeland en Frankrijk konden echter
12 vliegtuigen worden aangekocht, terwijl
in het tekort aan instructeurs zal worden
voorzien door opleiding van leerlingen, die
hun brevet reeds hebben, tot hulpinstruc
teur.
MIN. RINGERS DINEERT MET ENG.
STEDENBOUWKUNDIGEN.
De Engelsche stedenbouwkundigen, die
van 1219 Sept. ons land bezoeken, zullen
Dinsdagavond 17 Sept. in het Kurhaus-
hotel te Scheveningen zijn. Den volgenden
dag zal de architect W. M. Dudok een ver
klaring van de wederopbouwplannen van
Den Haag geven en 's avonds zal het ge
zelschap een diner worden aangeboden door
min. ir. J. A. Ringers. In de dagen daar
voor zullen zij Amsterdam, Rhenen, Wa-
geningen, Arnhem, Nijmegen, Rotterdam en
Zeeland bezoeken.
DR BEEL ONTVANGT INHEEMSCHE
AFGEVAARDIGDEN.
Gistermiddag hebben de sultan van Pon-
tianak, Hamid II, en Soekawati een bezoek*
gebracht aan den min.-pres., dr J. M. Beel,
in het torentje aan het Binnenhof te Den
Haag.
NED. AMBASSADEUR TE LONDEN
NAAR NEDERLAND
De Ned. ambassadeur in Engeland en
mevr. Mrchiels van Venduynen zijn uit Lon
den naar Nederland vertrokken.
Onze Kinderkoloniehuizen moe
ten worden geholpen
Minister Drees doet een oproep tot steun.
Om de uitgeplunderde kinderkoloniehuizen
er zijn nog slechts 19 van de 57 in ge
bruik weer in exploitatie te brengen,
wordt een be
roep op het
Ned. volk ge
daan om daar-
voor de be-
ül noodögde gel-
f den bijeen te
•-> vv brengen, aldus
minister Drees
gisteravond in
een radio-rede
in verband met
de inzameling
ten behoeve
van de kinder-
kolonieihuizen.
De totale schade
die aan deze
tehuizen van
alle gezindten
is aangebracht,
kan worden geraamd op f 3.000.000. Werden
er voor den oorlog jaarlijks 25.000 kinderen
opgenomen, in Mei1945' konden in het ge
heel slechts 600 kinderen worden geplaatst
en in de eerste helft van 1946 met groote
moete 5000. Door uitzendingen naar het bui
tenland en naar gezinnen in het binnenland
konden tot dusver ca. 45.000 kinderen wor
den geholpen.
Bij het herstel der huizen zal de Staat de
helpende hand bieden, evenals provincie en
gemeente, doch ook ons volk zal dit nuttige
werk blijvend moeten steunen.
Weinig verandering, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Wisse
lend bewolkt, verspreide bonen, zelfde tem
peratuur als vandaag, zwakke tot matige
Zuidelijke wind.
ZON en MAAN
Zondag: Zon op 6.02 en onder 19J3;
Maan op 18.36 en onder 1.51. Maandag:
Zon op 6.04 en onder 19.11; Maan op 19.01
en onder 3.03.
MINISTER DREES
