lliciuuc £ciïtórl jtCToumnt
Gesprek met mr. Steenberghe op den valreep
Engeland eischi bijna 3 milliard pond van Italië
löist TJ
DINSDAG 3 SEPTEMBER 1945
abonnementsprijzen:
ƒ0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit
yerh. m. adm.kosten)
^tdvertentiën 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 0
Be Serie, Se laargang vanaf 1 Mei 1945, No. 414
Christelijk-Nationaal Dagblad
Bureaux Redactie en
Administratie
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
voor Leiden en Omstreken
„StoniuosKrb is oljcbUoert
myn Ijerl in teijfjenspoet"
Vanmiddag weer naar Amerika
vertrokken
(Van een onzer verslaggevers).
Drie weken is mr M. P. L. Steenberghe,
oud-minister in verschillende Nederlarudsche
regeeringen, in ons land geweest. Het was
een toer hem in dien tijd te- en aan het
spreken te krijgen. Terwijl de besprekingen
over het lidmaatschap der Commissie-Gene
raal voor Ned.-Indië zijn aandacht vroegen,
kon er van een verklaring niets komen. En
nu we eindelijk tegenover hem zitten, op
de pleisterplaats voor allen, die officieel in
Nederland verblijven, „Vieux Doelen" in
Ren Haag, beperkt de gastheer zich tot (het
communiqué, dat men elders in dit nummer
vindt.
„Beslist met meer. Dat kan iik in mijn
omstandigheden ndet doen. Het is overigens
duidelijk genoeg. Uitdrukkelijk verklaar ik,
bet met de politiek van deze Regeering in
zake Indië eens te zijn."
Tot verdere uitingen inzake de Indische
politiek dei- Regeering is mr Steenberghe
niet te bewegen.
„Ik ben geen Indisch deskundige en
voorts: Ik leef buitenslands en ben in zaken.
U houdt mij dus ten goede, als ik geen enkele
verklaring ten aanzien van de Regeerings-
politiek afleg."
Mr Steenberghe geen lid der
Commissie-Generaal
Naar aan leiding van desbetreffende cou
rantenberichten deelt mr M. P. L. Steen
berghe het A.N.P. mede, dat hij, hoewel
hij geheel accoord gaat met de politiek
van het huidige kabinet ten opzichte van
Nederlandsch-Indië, wegens versghil van
inzicht nopens de samenstelling der com
missie gemeend heeft, een benoeming tot
Commissaris-Generaal niet te mogen aan
vaarden.
„Acht u het Philippijnsohe experiment van
Amerika voor ons land navolgenswaard?"
„Ik ken de Phili/ppijnen niet. Ik weet al
leen, dat de Amerikanen erg anti -koloniaal
zijn en deze oplossing wèl de manier vinden
om vraagstukken als de onze op te lossen.
Mr M. P. L. STEENBERGHE
DE WINDSORS NAAR PARIJS EN LONDEN
De hertog en hertogin van Windsor zijn
per auto te Aix-les-Bains aangekomen. Zij
zullen Parijs en Londen bezoeken.
VOOR DEN TWEEDEN KEER GESTART
NAAR ZUID-AMERIKA.
Commandant J. Brinkhuys is gistermorgen
met de DC 4, PH-TAP, opgestegen voor de
tweede K.L.M.-vlucht naar Zuid-Amerika.
28 passagiers maken de vlucht mee.
Maar ik geloof ndet, dat we Indië met de
Philippljnen vergelijken mogen.
De Philippine's zijn, als ik me niet vergis,
één volksstam.
Hoe het in Indië is weten we allemaal. Er
is een controverse tusschen de „Repoéblik"
en „Malino", en die is nogal groot."
(Voor vervolg zie Pag. 2)
Twee vliegtuigen voor de Ned.
walvischvaart
Voor het opsparen van walrussen en
als hulp bij de navigatie in de Poolijs-
streken, heeft de Eerste Nederl. Was-
vischvaart Mij in Engeland twee walrus-
amphibietoestelien aangekocht. Het Dep.
van Marine heeft voor dit doel ervaren
personeel afgestaan.
Deze foto werd niet genomen in Batavia of een andere tropische stad, maar in de
Residentie, waar Hagenaars inplaats van Nieuwe Parklaan spottend spraken van
Nieuwe Parkvaart.
Bonomi voert een pleidooi voor
Triest
Naar het secretariaat van de vredescon
ferentie Maandag meedeelde, eischt Enge
land van Italië herstelbetalingen tot een
bedrag van 2.880.000.000. Deze som kan
gedeeltelijk verhaald worden op de Italiaan
sche activa, die zich bevinden in Engeland
en zijn koloniën.
Het is een nieuwe post op het Italiaansche
debet. Daarop komen nu de volgende
eischen voor: Griekenland eischt 1.223.500.000
pond, Joego-Slavië 2.462.000.000 pond, Alba
nië 2.76 mdHiioeai, Egypte 10 millioen en Po
len 2.500.500 pond. Astronomische getallen,
waar de Italianen wel nooit uit zullen ko
men.
De conferentie te Parijs heeft gisteren
voorts voor. het eerst de netelige kwestie-
Triëst besproken. Dit geschiedde ïm de po
litieke en territoriale commissie voor Italië,
waar de Italiaansche vice-premiier Bonomi
in de gelegenheid gesteld werd het woord
te voeren.
Bonomi betoogde, dat de voorgestelde
grenzen van den vrijstaat Triëst 266.000
Italianen van hun vaderland zouden afsnij
den. Het gebied van Julisch Venetië wordt
door het Italiaansche volk van oudsher als
een integreerend deel van het land be
schouwd. Bonomi gaf toe, dat het fascisme
in deze streek methoden vati geweld had
toegepast, maar, zoo zei hij, dit treurig in
termezzo behoort gelukkig tot het verleden.
Hij voerde ook dit argument aan, dat men
moeilijk kon beweren, dat de schikkingen,
na den eersten wereldoorlog over de be
wuste grenzen getroffen, geen basis vorm
den voor een vreedzame nabuurschap tus
schen Joego-Slavië en Italië.
De Italiaan stelde een oplossing volgens
het beginsel van een ethnologisch even
wicht voor en zei, dat elke andere den we
reldvrede zou bedreigen.
De economische commissie voor Italië
nam een bepaling aan, volgens welke de
Sowjet-Unie den aard en omvang der her
stelbetalingen zal regelen met Italië, niet.
gelijk Australië voorstelde, met een inter
nationale herstelbetalingscommissie.
De militaire commissie bepaalde, dat Italië
over de noodige torpedo's mag beschikken
Een Grieksch amendement, dat het Italiaan
sche officierskader wilde beperken, werd
verworpen. Evenzoo een Australisch amen
dement, dat de Italiaansche vloot niet door
de Groote Vier, maar door den Veiligheids
raad wenschte verdeeld te zien5
Byrnes en Bevin hebben gisteren twee
maal geconfereerd, men weet niet waar
over.
Fokker bouwt autobussen voor
de Spoorwegen
Ook aan luchttaxi's wordt hard gewerkt
Ook bij Fokker is de wederopbouw in, vol
len gang. Sinds de bevrijding heeft men de
fabrieksruimte van 10.000 m2 ruim drie maal
kunnen vergrooten en inmiddels werd aan
reparaties en revisies voor K.L.M. en Neder-
landsche luchtstrijdkrachten gewerkt. Voor
de Nederl. Spoorwegen bouwt Fokker thans
75 persoonsautobussen en besprekingen voor
een nog grootere opdracht zijn nog gaande.
Voorts zijn 8 luchttaxi's besteld en honderd
4-persoons-zaken vli egtuigen, waarvan het
prototype, de F 25, wordt uitgewerkt. Ook
deze toestellen zullen dienst doen als lucht
taxi's voor de verbinding van kleinere plaat
sen. Hiertoe zullen z.g. „airstrips" (kleine
vliegvelden) worden aangelegd, teneinde 't
contact met de groote vliegvelden en inter
nationale lijnen te vergemakkelijken.
DE EERSTE „VIKING" OP SCHIPHOL.
Gistermorgen is de eerste „Viking," het
nieuwe vliegtuig, waarmede dien dag de
British European Airways" naast de K.L.M.
een luchtdienst LondenAmsterdam hebben
geopend, op Schiphol geland. De „Viking"
had een gemiddelde snelheid van 341 K.M.
per uur en de luchtreis werd in 1 uur en
4 min. volbracht.
Daags tevoren waren de nieuwe „Vikings,"
die de letters B.E.A. (Br. Eur. Airw.) dragen,
in gebruik genomen op de luchtlijnen Lon
denOslo en LondenKopenhagen.
DAT het personeelsdepöt van nel Corps
Mariniers te Tilburg zal worden over
geplaatst naar Amsterdam.
DAT gistermorgen een vrachtauto met 25
arbeiders in botsing kwam met de Gooische
tram bij Laren, waardoor 10 arbeiders ern
stig gewond werden.
DAT 31 Aug. op de Leerdamsche Glas
fabrieken is doorgewerkt, daar de arbeiders
Wel vrijaf konden krijgen, doch ten koste
Van hun gewone verlof.
DAT tot wethouders van A'dam zijn ge
kozen B. C. Francke en mr A. de Roos
(beiden P. v. d. A.), L. Seegers en B. Polak
(beiden C.P.N.), mr W. F. Schokking (C.H.)
en rmr F. H. C. van Wijck (RJC.).
DAT Zondag te Bussum het 150-jarig be
staan van de St. Vitusparochie op plechtige
Wijze is gevierd.
DAT te R'dam zijn herkozen de socialisti
sche wethouders J. Meertens, A. J. Vander
Vlerk en J. v. Tilburg en gekozen L. v. Halm
(C.P.N.), Brule (R.K.) en Hoogeweg (A.R.),
Waarvan de laatste twee hebben bedankt.
DAT een door H.M. de Koningin beschik
baar gestelde zilveren medaille t.g.v. het 40-j.
bestaan van de Hendrick de Keyzerschool te
A'dam is toegekend aan Han de Groot, voor
een door hem vervaardigd sohilderij.
DAT de Econ. afdeeling van H. M.'s am
bassade te Nanking is gevestigd te Shanghai
en als adres heeft Neth Embassy, Commer
cial Section. Room 215, Hamilton-house, 170
Kiangse Road Shanghai.
DAT m.i..v. heden zijn aangewezen ter op
neming in de dagelijksche noteering in de
prijscouranten ter beurze f 1.000.000 aandee-
len der N.V. Expl. Mij ..De Wereldhaven" te
R'dam.
DAT de eeuwenoude St. Willebrorduskerk
te Waalre een bestemming heeft gekregen
als oorlogsmonument, waaronder het ge
beente van den onbekenden Brabantschen
soldaat rust.
DAT tot raadsheer-plv. in het B.G. te Den
Haag is benoemd jhr mr C. C. W Feith,
oud-Ned.-Ind. rechterlijk ambtenaar
DAT dr Joh. A. Duiker door den Centra-
len Zuiveringsraad tot 16 Aug. '47 ontzet is
van het recht een leidende functie uit te oefe
nen in eenige onderneming, waarmede het
technisch bureau Duiker of de N.V Duiker
en Co. te Den Haag annex is.
DAT op 7 en 8 Sept. in de volkshoogeschool
te Bakkeveen drie belangrijke besprekingen
worden gehouden, o.a. over het onderwerp
hoe „Holland" de buitenprovincies beziet.
DAT de 2000 kinderen uit Brabant, Lim
burg en Rotterdam, die 3 mnd vacantie in
België hebben genoten en daar op alle moge
lijke wijzen zijn vertroeteld, geleidelijk aan
weer terugkomen
DAT Kees Boeke zich op de internationale
paedagogische conferentie scherp heeft uit
gelaten tegen de lichamelijke straffen op
school.
DAT de Arr. Rechtbank te Alkmaar heden
morgen den voorm. directeur van het Evac.
Bureau Noord-Holland, J. v. d. Pluym te
Overveen wegens verduistering heeft veroor
deeld tot 2 jaar gevangenisstraf.
DAT de Wnd. Commissaris der Koningin in
Utrecht, Vrijdag a.s. geen audiëntie zal hou
den.
DAT blijkens het Voedselvoorzieningsblad
van 30 Aug. de maximumprijzen voor geschil
de wilgenstokken en -hoepels zijn verhoogd.
DAT in hetzelfde blad de minimumprijzen
voor bloembollen van den oogst 1946 zijn op
genomen.
DAT dr J. A. v. Steijn en ir H. W. Schen-
kenberg van Mierop, resp. dir en houtvester
van het Staatsboschbeheer zich in Engeland
op de hoogte zullen stellen van de maatre
gelen welke daar voor uitbreiding van het
boschbezit zijn getroffen
DAT de zoon van gouverneur Kasteel van
daag per K.L.M. uit Curagao naar Nederland
vertrekt.
DAT Nederland van Sept. '46—Sept. '47 voor
25 millioen gulden uit Italië zal importeeren,
o.a. textielgoederen, machines, rijwielonder-
deelen, auto's, zuidvruchten en wijnen en voor
eenzelfde bedrag zal exporteeren o.a. chem.
producten, fok vee, pootaardappelen en bloem
bollen.
DAT de Bijz. Raad van Cassatie tegen den
56-j. weermachtsaannemer K. de Rooy, di?r.
van De Cycloon te A'dam, die tot 10 jaar was
veroordeeld nu 7»/2 jaar gevangenisstraf ge-
eischt heeft.
DAT de Centrale Merriekeuring dit jaar op
11 Sept. om 3 uur te Utrecht wordt gehouden.
DAT een Ned. delegatie o.l.v. S. L. J. Tep-
pema van het dep. van Econ. Zaken, naar
Weenen is vertrokken voor het voeren van
hand elsbesprekin gen
DAT Donderdag a.s. den 100.000 passagier
sinds de bevrijding, op het binnenlandsche
luchtnet, door de K.L.M. een herinnering
wordt aangeboden.
DAT het West-Indische K. L. M.-bedrijf
over de eerste helft van 1946 i?n totaal 25.751
passagiers boekte tegen vorig jaar 17.646.
Op Ypenburg komt weer
bedrijvigheid
Vliegveld thans ter beschikking van
civiele luchtvaart
Zaterdag hebben de militairen het vlieg
veld Ypenburg verlaten, dat nu geheel door
de N.V. Frats Diepen Vliegtuigen, welke daar
sedert 1 Juli definitief is gevestigd, wordt
geëxploiteerd. Het door de Duitschers vol
komen onbruikbaar achtergelaten veld. is
thans weer geschikt voor het landen van
kleinere vliegtuigen.
Gisteren is ook met de inrichting der ge
bouwen begonnen en alle krachten worden
ingespannen om het veld in den kortst mo
gelijken tijd weer te maken tot een centrum
van de vliegerij, waar ook sport- en zweef
vliegers welkom zijn. De A.N.W.B. heeft er
in samenwerking met de K.N.V.V.L. al een
informatiekantoor voor het luchttoerisme
geopend.
De Nationale Luchtvaartschool komt ook
binnenkort op Ypenburg terug en 1 Oct. zal
de Rijksluchtvaartschool er 100 leerlingen
met instructeurs en 24 lestoestellen stationi-
neeren.
Britten verlaten vóór 30 Nov.
Ned.-Indië
Volgens een Reuter-bericht uit Londen
worden de berichten, dat de Britsehe troepen
vóór 30 November uit Ned. Indië zullen zijn
teruggetrokken, door gezaghebbende kringen
bevestigd.
De noodige regelingen voor hun vervoer
zijn reeds getroffen, zoodat het geheel vol
gens voorgesteld plan zal verloopen. Een
kleine militaire missie zal door de Britten op
Java worden achtergelaten, met het oog op
de afwikkeling.
AN.P.-Aneta meldt nog, dat het zenden
van Ned. troepen naar Java op normale wijze
voortgang zal vinden.
Groote order der K. L. M.
in Amerika
Twaalf 2-motorige „Consolidated"-machines
voor Europa.
Naar de „Nieuwe Leidsche Crt" ver
neemt heeft de K.L.M. een belangrijke order
in Amerika geplaatst en wel van twaalf 2-
motorige Consolidated-machines bij de Consoli
dated Aircraft te San Diego (Cal.)
Deze toestellen, die plaats bieden aan circa
24 passagiers, zullen worden ingezet op de
Europeesche lijnen der K.L.M., welke thans
zóó overbelast zijn, dat op de meeste trajecten
de passagiers weken van te voren plaats moe
ten bespreken.
BELGISCHE BADPLAATSEN TE DUUR.
Huysmans, de Belgische premier, drong in
een rede te Spa op verlaging van de prijzen
in de badplaatsen aan.
Avontuurlijke tocht van den
ballonvaarder Boesman
De Haagsche ballonvaarder Boesman Is
gisteren ten aanschouwe van 12.000 personen
met vier man in de luchtballon „Rambaldo"
te Hilversum voor een recordvaart gestart.
De balion maakte via Naarden en Urk een
avontuurlijken tocht over het LTsselmeer,
bereikte een snelheid van ca. 50 km per uur,
ontkwam aan een dreigend onweer en daal
de in het donker zonder hulp der bevolking
en ook zonder schade te veroorzaken te
Oldeholtpade bij Heerenveen.
De Haagsche balloncluib hoopt dit jaar nog
een prestatievaart te ondernemen en naar
alle waarschijnlijkheid met Den Haag als
uitgangspunt.
DE ZUID-AFRIK. MINISTER WATERSON
NAAR DEN HAAG.
De Zuid-Afrikaansche minister van Econo
mische Ontwikkeling en voor de Mijnen,
Waterson, zal voor handelsaangelegenheden
een bezoek brengen aan Europa en o.a. Den
Haag bezoeken. Gisteravond is h(j per vlieg
tuig in Londen gearriveerd.
Ja, er zijn weer bananen en deze kleine
weet er wel weg mee!
ZON EN MAAN
Woensdag: Zon op 5.55 en onder 19.34;
Maan op 15.32 en onder 23.08.