Jlieuiuc grihsctft(tfouranf
Minister van Maarseveen stelt zich te weer
IDist *11
Belgrado laai de Am. piloten iersiond los
VRIJDAG I» AUGUSTUS 1916
Se Serie, Se Jaargang vanaf 1 Mei 1915, No. 106
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit
verb. m. admJcosten)
Advertentiën 1 0.15
per m.m
Bö contract belang
rijke koritng
Postrekening 5 8 9 S 0
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur:
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
„•Sitanfuoslirij is aljeMeurti
myn bert in tegfjenspoet"
Systematische controle op de tb.c.
Wordt Amsterdams voorbeeld ook in
Maar houden zijn argumen
ten ook steek
De minister van Justitie, mr J. H. Maars-
seveen, hield isteravond voor de radio
een rede over de vrijlating der politieke
delinquenten. In dit betoog gaf de minister
het volgende overzicht van de redenen, die
hem noopten een groot aantal geïnterneer
den vrij te laten.
1. De tienduizenden, die nu één of twee
jaren zitten, verdienden dat „tot op zekeïe
hoogte". Wat zij deden kan niet in één of
twee jaar, ja zelfs in geen enkel tijdsbestek,
worden geboet. (Maar dan is nu toch zeker
nog niet het tijdstip van vrijlating op zoo
groote schaal aangebroken? Red.).
2. Toepassing van oog om oog, in naam
van vergeldende rechtvaardigheid, zou de
wereld opnieuw in een schouwtooneel van
verschrikking veranderen. Het geneesmiddel
is: barmhartigheid. (Een behóórlijke be
straffing behoeft toch nog geen verschrik
king te worden? Red.).
3. Langdurige vrijheidsstraffen brengen
geen verbetering. (Geldt dat niet voor ge
wone gevangenen? Waarom sluit men eigen
lijk nog inbrekers op? Red.).
4. Bestraffing (buiten de leiders en ern
stigste gevallen) zou, bij onmatigheid, het
thans gevolgde bestraffingssysteem afbreuk
doen, en de waarde er ing voor de thans
levende^generatie ongunstig beïnvloeden (of
zouden onze kinderen ons misschien straks
verwijten door deze „barmhartigheid" op
hieuw een vijfde colonne te hebben ge
vormd? Red.).
5. De staat moet niet alleen de majesteit
van het geschonden recht handhaven, maar
ook den balsem der barmhartigheid weten
uit te gieten. (Maar i s het geschonden recht
reeds in z'n majesteit hersteld? Red.).
6. Niemand, van wton bewezen kan worden,
dat hij verried of kwelde, blijft onveroor-
deeld. Alleen de minder schuldigen komen
vrij. De 21, in de richtlijnen genoemde
categorieën, duiden zoowel de allerzwaarste
als de veel lichtere gevallen aan. (Inderdaad
zijn de richtlijnen zéér rekbaar Red.).
7. De richtlijnen voor de dienstnemers bij
gewapende formaties zijn ingetrokken. De
„lichtste gevallen" uit deze categorie moe
ten snel berecht worden. (Van deze bekee
ring namen we dankbaar akte Red.).
8. De buitenvervolgingstelling gaat gepaard
met geldstraffen, verlies van burgerrechten
en de noodzaak van goedi gedrag. (Zet men
bij eiken vrijgelatene een politie-agent?
Red.).
9. Tot 1 Juli werden 9376 gevallen, of nog
geen 10 pet van het totaal berecht. Bespoedi
ging is dus gewenscht. (Vrijlating is geen be
spoediging van berechting. Red.).
10. Op 15 Augustus zaten nog 51.012 delin
quenten. Om tot 25.000 te komen, is dus
„slechts" vrijlating van 25.000 vereischt, doch
25.000 is geen „heilig" gestal. Desnoods enkele
duizenden minder.
(Deze cijfers vor
men voor ons
juist het crite
rium. Zooals uit
onderstaand
staatje blijkt
zijn thans reeds
35.000 geïnter
neerden vrijge
laten. Daarte
genover staan
nog geen 10.000
berechtingen. De
tendens is dus
niet: berechting!
maar vrijlating.
De minister wil
van dit vraagstuk
af, omdat zijn
justitie het niet
Mr J. H. v. MAARSEVEEN aankan. Dat b
het verderfelijke
in deze materie. Red.)
Mobilisatie-slachtoffers van den
vorigen oorlog
Kunnen binnenkort een uitkeering
ineens verwachten
De minister van Oorlog heeft op de des
betreffende vragen van het Tweede Kamer
lid van Sleen, inzake de financieele positie
der zgn. mobilisatie-slachtoffers 19141918,
medegedeeld, dat een ontwerp van een
algemeenen maatregel van bestuur, o.m.
Strekkende om dezen slachtoffers over 1945
een uitkeering-in-eens ad 25 te verleenen,
dezer dagen aan H.M. de Koningin ter be
krachtiging zal worden aangeboden. Tevens
zijn enkele maatregelen ter verbetering van
de financieele positie der onderwerpelijke
categorie in voorbereiding.
DAT een slager, die te A'dam op clan
destien slachten was betrapt, reeds 2 dagen
veroordeeld werd tot 1 mnd gev.straf en
3 maanden R.W.I.
DAT 30 Aug. H. Hart 50 jaar in dienst is
bij apotheker L. H. C. Mueller te A'dam.
DAT de hoofdgroep Banken de bij haar
aangesloten leden opwekt oude archieven
etc. te laten weghalen door een handelaar
ten behoeve van onze papierindustrie.
DAT de Chr. Vereen, tot verpleging van
behoeftige chronische zieken „Het Zonne
huis" te Den Haag valt onder die organi
saties, waaraan door overschrijving geblok
keerd geld kan worden geschonken.
DAT 3Y2 pet obligaties België 1937 vóór
1 Sept. bij de Ned. Bank moeten worden
aangeboden ter overname.
DAT i.v.m. de volksgezondheid iedere
Ned. tabaksverbouwer kan worden verplicht
zijn product bij een door den productiecom
missaris aan te wijzen fermenteur te laten
bewerken.
De minister verzocht tenslotte de vrijgelate
nen met „sportieve tegemoetkoming" te be
jegenen.
(Vervolg op pag. 2)
Te Hamburg stierven in de laatste week
van Juli 12 menschen aan hongeroedeem,
terwijl 1189 verschijnselen van deze ziekte
werden gerapporteerd.
Gunstige afloop van het ge
schil verwacht
In een speciaal vliegtuig, over een van te
voren vastgestelde route, begaf de Ameri
kaansche ambasadeur Patterson zich gisteren
van Belgrado naar Blöd, om er maarschalk
Tito het ultimatum van zijn regeering te
overhandigen. De nota is zeer scherp gesteld
en deelt mede, dat de vliegtuigen neerge
schoten werden op 9 eh 19 Augustus, beide
malen in de buurt van Klagenfuirt fh Oos
tenrijk, toen zij zich, op weg naar Udine
in Italië, gedwongen door het weer, uit de
route hadden begeven en daarbij eenige
kilometers boven Jo ego-Slavisch gebied wa
ren. De bewering, dat de piloot aanzegging
had gekregen te dalen, wordt bestreden met
de opmerking, dat, op het moment dat hij
die boodsohftp zou hebben ontvangen, hij
zich boven Klagenfurt bevond. De inciden
ten worden dan ook aan opzet toegeschre
ven.
Tito verklaarde tegenover journalisten,
dat hij meende, dat de schendingen van het
grondgebied geschiedden, om Joego-Slavië
te doen zien, hoe sterk Amerika wel was.
„Wij wensdhen ons niet alles te laten wel
gevallen" zoo zei hij. „Er zijn heele eskaders
overgevlogen." Tegenover deze bewering
verklaart de Amerikaansche nota, dat in
Léon Degrelle ondergedoken
Léon Degrelle, die acht dagen tijd kreeg
uit Spanje te vertrekken, om in België
zijn doodvonnis te incasseeren, is, zooals
te verwachten was, spoorloos verdwenen.
Hij nam zijn intrek in een luxueus hotel
in San Sebastiaan, beloofde den burge
meester van die stad zich iedere 24 uur
te zullen melden, maar liet verstek gaan
en verdween zoowel uit z'n hotel als uit
San Sebastiaan.
LUCHTPOST VOOR ZUID AMERIKA
Op 2 en 23 Sept. zullen wederom postvlieg
tuigen van Amsterdam naar Zuid-Amerika
vertrekken, om resp. op 5 en 26 Sept. te Rio
de Janeiro en op 6 en 27 Sept. te Buenos
Aires te arriveeren.
Met deze vluchten kan luchtpost verzon
den worden naar Argentinië, Bolivia, Brazi-
liëë, Chili, Paraguay en Uruguay. Het lucht
recht bedraagt 55 cent per 5 gram voor al
deze landen.
In België zal in den nacht van 6 op 7
October opnieuw de enkele zomertijd mo
menteel geldt de dubbele worden inge
voerd.
DAT prof. Burgers van Delft op het van
914 Sept. te Parijs te houden congres van
de Ver. tot bevordering der wetenschappen
zal spreken over „Metaalhoudende kristal
len"
DAT Ged. Staten van Zuid-Holland Don
derdag Goeree en Overflakkee zullen be
zoeken.
DAT de Ned. kinderen uit Zutphen en
Arnhem, die 14 dagen in Engeland door
brachten, heden in ons land teruggekeerd
zijn.
DAT gisteravond op het Damrak te A'dam
een 16-j'ar. jongen bij het springen op de
rijdende tram onder den bijwagen raakte en
vermorzeld is.
DAT momenteel in Arti et Amicitiae te
Amsterdam 260 werken van jonge Nederl.
schilders worden geëxposeerd.
DAT tot consul-generaal van België te
Rotterdam is benoemd E. v. d. Ritte.
DAT op 3 Sept. 50 Belgische bibliothe
carissen voor een tweedaagsch bezoek in
Nederland zullen arriveeren.
DAT de Amsterdamsch-Amerikaansche
tandarts dr Herbert Loeb, organisator en
leider van de Ivory Cross Expedition, mor
gen per s.s. „Noordam" naar de Ver. Staten
terugkeert.
Den Haag gevolgd?
Sedert 11 September 1945 zijn in Amster
dam, behalve de recruten, alle studenten,
de arbeidsreserve en arbeiders van een aan
tal bedrijven röntgenologisch onderzocht op
t.b.c. Er worden plannen uitgewerkt om de
geheele Amsterdamsche burgerij en even
tueel ook Den Haag en de andere groote
bevolkingscentra te onderzoeken, teneinde
de zoo gevreesde en gevaarlijke ziekte tijdig
te kunnen constateeren en bestrijden.
totaal, sedert 10 Augustus, 32 vluchten op
de route UdineWeenen zijn gemaakt, alle
met instructie Joego-Slavië te vermijden.
Bij het bezoek van Patterson gisteren, was
de Joego-Slavische toon al heel wat milder.
Er werd genoegdoening beloofd. Om zijn
goeden wil te toonen, gaf Tito bevel de
zeven gearresteerde Amerikanen uit het
toestel van 9 Augustus en de twee Hon
gaar scüie passagiers terstond vrij te laten.
(Vervolg op pag. 2)
Prins Bernhard bij onze ver
trekkende militairen
Op zijn reis langs de onderdeelen van de
le divisie, die binnenkort naar Indië zal
vertrekken, bracht Z.K.H. Prins Bernhard
gisterochtend een bezoek aan de Boschbank
achter Rozendaal (Gld.), waar hij de ver
richtingen van de Opleidingsschool der mo
torrijders-maréchaussee gadesloeg.
In Ede bezocht de Prins de Boekman-
kazerne, waar het regiment jagers gelegerd
is, terwijl daarna de hulpverbandplaats-
afdeeling in de Maurit^kazerne met een be
zoek werd vereerd. Tenslotte kwamen nog
aan de beurt het le reg. anti-tankartillerie,
het 2e reg. veldartillerie en het 2e reg.
luchtdoelartillerie. Voor vandaag stonden
Maastricht en Eibergen op het programma,
terwijl de rondreis besloten wordt met een
bezoek aan Amersfoort op 27 Aug.
Deventers burgervader offreert
de Koningin een koek
Dochtertje van vermoorden verzetsman
bood bloemen aan.
Gisteren heeft H.M. de Koningin een, tocht
door de meest verwoeste gebieden van
Deventer en Zutphen gemaakt, terwijl Zij
zich liet voorlichten over den wederopbouw
dezer steden.
In de koekstad bood burgemeester mr H.
W. Bloemers H.M. een Deventer koek in
vooroorlogsche samenstelling aan, terwijl
een dochtertje van een vermoorden verzets
man de Koningin bloemen offreerde.
In een hartelijk dankwoord op een toe
spraak van burgemeester De Jonge van
Zutphen, uitte de Vorstin de hoop, dat de
zwaar getroffen stad spoedig hersteld mocht
worden. Na een bezoek aan het oorlogs
monument op de IJsselkade, waar Zij zich
met familieleden van overleden verzets
lieden en met een groep oud-illegale wer
kers onderhield, begaf (ie Koningin zich
naar Het Loo.
DAT hier te lande een centrum voor Sla
vische studie is opgericht, waarvoor men
zich kan wenden tot Aime van Santen,
Kerkstraat 5, Den Haag.
DAT ter eere van den 76sten verjaardag
van dr Maria. Montessori, die momenteel in
ons land vertoeft, op 30 Aug. van 35 uur
in hotel Pays Bas te A'dam een receptie
zal worden gehouden.
DAT het Bossche Tribunaal de zaak tegen
den wachtmeester der marechaussee L. J.
v. d. Lugt, voor twee weken heeft aange
houden voor nader onderzoek.
DAT op de begraafplaats te Renesse een
monument zal worden geplaatst voor de op
10 Dec. 1944 door den vijand vermoorde 10
Sohouwenairen.
DAT momenteel 34 studenten in de kunst
geschiedenis van de universiteit van» Upsaia
(Zweden) in ons land vertoeven.
DAT de 50-jarige A. P. de Rooy uit
Schinveld gisteren in de staatsmijn Hen
drik te Brunsum onder een klei-afschui
ving bekneld is geraakt en gedood.
DAT de N.S.B.-veldwachter G. J. v. d.
Gils te Kamerijk wegens verraad van 2
ondergedoken Jodinnen tot 10 j. R.WJ. 'is
veroordeeld.
Autobus van den Lopiker
Voordijk gestort
Groot aantal gewonden, waaronder
één ernstig.
Op den Lopiker Voordijk is gisterochtend
een autobus van den dienst Schoonhoven
Utrecht nabij Cabauw uit een bocht gereden,
omgeslagen en met het portier naar onderen
in een sloot terecht gekomen. Slechts met
groote moeite konden de plm. dertig inzit
tenden door de ramen uit den modderpoel,
waarin de bus al gauw herschapen was, wor
den bevrijd. Een twaalftal passagiers kreeg
verwondingen door glassplinters en kon, na
verbonden te zijn door een te hulp gekomen
Roode Kruiscolonne, huiswaarts keeren. Een
meisje uit Gouda heeft haar pols gebroken,
terwijl de heer M. v. Kats, uit Maarssen,
ernstig gewond bij een familie te Cabauw
werd ondergebracht. Naar de oorzaak van
het ongeluk wordt een onderzoek ingesteld.
Op 26 Augustus twee kg fruit
per ingeleverden bon
Dan geen appelen, peren en pruimen meer
zonder bon.
Van 26 Aug. af zal op de reeds ingeleverde
bonnen 476 en 976 per bon twee kg. appelen,
peren of pruimen worden afgeleverd. Deze
twee kg. zal gedeeltelijk uit handfrudt en
gedeeltelijk uit stooffruit kunnen bestaan.
Van 26 Aug. af mogen appelen, peren en
pruimen niet meer zonder bon worden ver
kocht.
KERAMISCHE PRODUCTEN OPGÉHEVEN
KOOP EN AFLEVERINGSVERBOD VOOR
Aan handelsagenten is dispensatie verleend
van de inschrijvingsplicht bij het Rijksbu
reau voor Keramische Producten en van het
verbod, tot het koopen en verkoopen van
goederen, onder voorwaarde, dat de betrok
kenen zich zullen houden aan de voorwaar
den, welke door genoemd Rijksbureau zijn
of worden gesteld.
MINDER RIJST, MAAR MEER BLOEM
VOOR DE BABY'S.
Wegens de slechte rijstpositie zal 1 Sep
tember het rantsoen rijst, kindermeel of
kinderbiscuits voor de leeftijdsgroepen van
0 t/m 1 jaar worden verlaagd van 500 tot
250 gram per veertien dagen. Ter compen
satie wordt het rantsoen bloem voor de
baby's verhoogd van 100 tot 300 gram per
twee weken.
IN SEPTEMBER NOG GEEN NIEUWE
SPELLING OP DE SCHOLEN
Het gebruiken van de nieuwe spelling zal
bij het begin van het nieuwe schooljaar nog
niet verplicht worden gesteld, daar het
Memorie van Antwoord op het voorloopig
verslag over het spellingsontwerp nog niet
is ingekomen en de K«vmer op reces gaat.
Soldaten krijgen belangrijk
meer zakgeld
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Schoonenberg inzake een ontoereikend zak
geld van de dienstplichtigen i.v.m. de kosten
van het zgn. Cadi-rantsoen, heeft de minis
ter van Oorlog geantwoord, dat de soldij
van den dienstplichtigen soldaat gedurende
de eerste drie maanden van zijn diensttijdl
is verhoogd van f 3.50 tot f 5.25 per week,
terwijl de soldij van den geoefenden sol
daat is gebracht op f 7 per week. Het weke-
lijksehe Cadi-rantsoen, dat gemiddeld een
bedrag van f 3 vordert, kan voortaan ook
gedeeltelijk gekocht worden. Gratis ver
strekking acht de minister niet gewenscht.
Het distributiesysteem in Tsjecho-Slo-
wakije zal volgens radio Praag binnenkort
worden afgeschaft.
TITO SPEELT HOOG SPEL
De communistische dictator van Joego-
Slavië, maarschalk Tito, is evenals velen
van zijn Russische vrienden, een verwoed
schaker. Of hij dit spelletje verloor, weten
we niet, maar het politieke partijtje met
de Amerikaansche vliegtuigen stellig,
gelijk men elders kan lezen.
Weinig verandering, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: In den
nacht en vroegen ochtend plaatselijk mist-
of nevelvelden, overdag zwaar bewolkt,
geen neerslag van beteekenis. Wind aan
vankelijk veranderlijk, later matig uit Z.W.
richting. Weinig verandering in temperatuur.
Wat een pret hebben deze jongelui. En geen wonder, 't Is een groepje landgenooten, dat
22 Augustus in het kader van de Ned.Engelsche jeugduitwisseling gisteren in Liver
pool arriveerde, om er een paar fijne vacantieweken door te brengen.