Hieuw* jCeiïtëdj* (£miran
De PaSestijnsche kwestie in kritiek stadium
IDist *11
JEUGDVORMING
EN ONDERWIJS
ZATERDAG 17 AUGUSTUS IMS
te Serie, 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 401
Abonnementsprijzen;
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaaj
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit
verh. m adm.kosten)
Advertentiën t 0.15
per m.m.
BIJ contract belang
rijke koritng
Postrekening 5 8 9 3 6
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie ea
Administratie
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
„jitaniuastirij jj abebteuerf
myn bfrl ia teyljenspoel"
REEDS 14 ARRESTATIES IN
HOEK VAN HOLLAND
Meer bevoegdheden voor de
tribunalen verzocht
Advocaten willen zich tot de Regeering
wenden.
Gisteren hebben te Amsterdam een aantal
Ned. advocaten vergaderd, teneinde overleg
te plegen over een gezamenlijk te houden
actie terzake de op handen zijnde vrijlating
van politieke delinquenten.
Om een einde te kunnen maken aan de in
den Nederlandschen Rechtstaat onhoudbaren
toestand, waarin de procureur-fiscaal thans
het recht heeft, verdachten voor onbepaal-
den tijd vast te houden en een eindbeslissing
te nemen, is nu voorgesteld, aan de Tribuna
len weer de oude bevoegdheid te geven, te
beslissen over de voorloopige invrijheidstel
ling van de gedetineerden, terwijl zij tevens
uitgebreid zouden kunnen worden met een
aantal enkelvoudige Raadkamers, samenge
steld uit leden van de rechterlijke macht,
zoonoodig aangevuld met advocaten, aan te
wijzen door den deken van de Orde en den
president.
Ook is het een technische onmogelijkheid,
dat de proc.-fiscaal, die per dag slechts een
klein aantal gevallen kan behandelen, deze
taak in de naaste toekomst in het vereischte
tempo zal kunnen vervullen.
In dien geest wil men de Regeering een
verzoek doen.
DE HEER LOUWES NAAR KOPENHAGEN
Vandaag over een week vertrekt ir Louwes,
de direct.-generaal van de Voedselvoorziening,
naar Kopenhagen, om op te treden als spe
ciaal adviseur der Food and Agricultural Or
ganisation der Ver. Naties, die daar in con
ferentie zal bijeenkomen.
THANS OOK IN AMSTERDAM TRAMS
OP ZONDAG
Vanaf morgen zullen ook in Amsterdam tus-
schen 9 en 23 uur in beperkte mate trams op
Zondag rijden, behalve op lijn 26.
POSTCHEQUE- EN GIRODIENST
Bij den Postchèque- en Girodienst zijn be
vorderd tot hoofdcommies: W. J. Gerritse, H.
J. Hanenbergh, W. T. J. Hermsen, F. Mole
naar, alsmede de dames A. den Otter en G.
J. Adam
Radiorede minister van Justitie
De vrijlating der politieke delinquenten
Donderdag 22 Aug. zal de minister van
Justitie, mr J. H. van Maarseveen te 9 uur
over de beide zenders Hilv. 1 en 2 een radio
rede houden over het probleem van de vrij
lating der politieke delinquenten.
P.R.A. EN IN BESLAGNEMING.
Kort na de bevrijding hadden P.O.D.
rechercheurs bij zekeren K. te Arnhem een
aantal sigaretten in beslaggenomen; K. is
sedert dien tweemaal voor het gerecht ver
schenen en werd ten slotte gisteren dooi
het Arnhemsche Kantongerecht vrijgespro
ken, terwijl de P.O.D.-ambtenaren de siga
retten moeten teruggeven, daar de P.O.D.
(thans P.R.A.) slechts een politieke functie
heeft.
Geen Amerikaansche inmen
ging te wachten
Uit het Witte Huis in Washington kwam
gisteren het bericht, dat president Truman
de EngeLsohe regeering een boodschap zond,
waarin hij de hoop uitspreekt, dat Engeland
de Palestij nsche kwestie met Joden en Ara
bieren tot een bevredigende oplossing zal
brengen. Truman zelf heeft geen voorstellen
gedaan tot oplossing van het conflict. Hij
had er wel een onderhoud met Attlee over.
Er is volgens Truman geen enkele reden,
waarom niet 100.ÓOO Joden direct in Pales
tina zouden kunnen worden toegelaten. De
Ver. Staten' zullen de immigrataewet zoo
danig wijzigen, dat een aantal verplaatste
personen uit Europa, waaronder Joden, in
het land zal kunnen komen.
In Palestina houdt de ellende voor de kust
aan. 180 Joden slaagden er in, het land bin
nen te komen, door naar de kust te zwem
men. Bevin verklaarde, dat de Palestijnsohe
kwestie in een kritiek stadium is gekomen.
MR. S. E. HAZELHOFF ROELFZEMA
VOOR DE RADIO
Morgenavond 10.45 uur houden mr. drs. H.
W. J. Picard en kapitein-vlieger mr. S. E.
Hazelhoff Roelfzema een vraaggesprek over
den zender Hilversum II.
TOCH KINDERROOF IN SOWJETZONE?
Een onder Britsche controle staand Duitsch
blad houdt vol, dat, uit Swinemünde b.v.,
vele jongens tusschen 14 en 15 jaar op
vrachtauto's zijn weggevoerd, waarvan men
nooit meer iets gehoord heeft.
Naar het „Alg. Dagblad" verneemt zijn na
de 5 reeds gemelde personen nog 9 anderen
gearresteerd, die 4 Augustus een overval
wilden ondernemen op het kamp „Vianda"
te Hoek van Holland. Tot de thans aange
houdenen behooren ook enkele kampwach
ters. Er worden nog meer arrestaties ver
wacht.
POSTZEGELS MET DE BEELTENISSEN DER
PRINSESJES
Van 16 Sept. tot en met 31 October zul
len op de postinrichtingen bijzondere post
zegels, met een toeslag boven de frankeer-
waarde, verkrijgbaar zijn. De zegels dragen
de beeltenissen van de Prinsesjes. De netto
opbrengst van den toeslag komt ten bate van
het hulpbehoevende kind en van de tuber
culosebestrijding.
EEN ODE AAN DEN OOIEVAAR IN NEDERLAND
DE ZUIDVRUCHTENBON VAN SEPTEMBER
Zooals we al meldden wordt in September
een bon aangewezen voor zuidvruchten. Wij
vernemen nader dat een ieder er 100 gram op
zal mogen koopen.
WEL WAT DURE WINTERAPPELEN.
Deze week werd bij den verkoop van fruit
aan den boom op de fruitveiling te Wijhe (O.)
een totale ontvangst van niet minder dan
f 300.000 genoteerd. Twee boomgaarden met
goudrednetten, tezamen 2 ha. groot, brachten
in veiling f69.000 op. De oogst van deze boom
gaarden, eig. baron de Vos van Steenwijk,
werd geschat op circa 3000 hl.
FRANSCH VOORSTEL VOOR DUITSCHE
ECONOMIE VERWORPEN.
Het Fransche voorstel, de economische een
heid van Duitschland tot stand te brengen
door middel van geallieerde economische en
commercieele bureaux en hiervoor geen
Duitsch bestuur in te schakelen, is verwor
pen. In Frankfort zullen de economische be
sprekingen met de Duitschers beginnen.
Walcherens graan mag niet
verloren gaan
Nog eens een beroep op de boeren aldaar.
Walcherens boeren staan voor nieuwe moei
lijkheden, daar het regenweer snel bergen van
den oogst noodzakelijk maakt. Wegens gebrek
aan bergruimte moet het graan terstond wor
den gedorscht en afgevoerd. Doch er zijn niet
voldoende dorschmachines en wagens. Iedere
boer, die materiaal wil studen of met mate
riaal wil komen helpen wende zich zoo gauw
mogelijk tot inspectie Zeeland Landbouwher-
stel, Zoutkeet te Goes, tel. 2543 en na 18 uur
tel. 2520. of bij den vertegenwoordiger van het
bureau Oogstvoorziening.
K.L.M.-VLIEGTUIG ONGELUKKIG GELAND.
Het K.L.M.-vlieg tuig P.H.—T.A.Z., dat van
nacht naar Londen vloog, kwam op Croydon
op den buik terecht en werd licht beschadigd
aan linkerwiel en linkermotor.
BEVIN NOG STEEDS NIET DE OUDE.
Bevin's gezondheidstoestand is zoodanig,
dat hij niet van Parijs naar Londen zal kun
nen gaan voor den ministerraad.
Toen onze Nederlandsche Leeuw
Moest trachten 't vraagstuk dezer eeuw
„Den opbouw" te fundeeren,
Heeft hy, in 't voordeel van den Staat,
Naar 't schijnt den ooievaar bepraat
Om zich te associeeren.
Waartoe zoo'n combinatie leidt
Hoeft geen betoog den laatsten tijd,
De statistiek kan 't leeren;
Bij onzen Burgelijken Stand
Kan d'ambtenaar, zoo zegt de krant,
Het amper registreeren.
't Geboortecijfer groeit en groeit,
De ooievaar lijkt onvermoeid,
Vervult zyn plicht met gratie;
Als toonbeeld van activiteit,
Zoo staat hij dag en nacht bereid
Voor d'opbouw van de natie.
En onze Leeuw lacht weltemoe
Zijn compagnon eens dankbaar toe,
Als wilde hy beweren:
Wanneer het om 't herstellen gaat
Van onzen Nederlandschen Staat,
Wij zullen niet mankeeren!
GRE KEMPEN-STERKENBURG.
DAT wegens frauduleus slachten te Nij
megen 6 slagerijen zijn gesloten, een veedief
uit Oss-werd gearresteerd en meer arresta
ties worden verwacht.
DAT de keuringsveearts J. O. de Vries te
Wildervank is weggezuiverd.
DAT te R'dam is gearresteerd de 47-j. rei
ziger W. A. v. d. H., die voor f 300 chantage
wjlde plegen op den koopman in bezems K.
W. B., door zich uit te geven voor „comman
dant der Prijsbeheersching".
DAT nieuwe besprekingen zijn geopend
tusschen de gemeente Roosendaal en het
Coöp. Slachthuis, daar in een door de slagers
uitgelokt kort geding de naasting van het
slachthuis door de gemeente als onwettig
werd verklaard.
DAT tot dusver 25.000 Nederlanders het
wereld-petitjonnement teekenden, bestemd
voor de U.N.O. en behelzend het verzoek om
het Esoeranto te bevorderen in het belang
van den vrede.
DAT de A'damsche melkslijters 4 Donder
dagen achter elkaar, te beginnen 22 Aug.,
met vacantie gaan in verband waarmee de
fabrieken de voorafgaande dagen een dub
bel kwantum melk zullen afleveren.
DAT bouwvakarbeiders, die nog vacantie-
bons hebben van het fonds jaar 1945'46, deze
uiterlijk nog tot 1 Sept. kunnen opzenden
naar de stichting Vacantiefonds Bouwbedrij
ven, Sarpathistraat 12 te A 'dam. daar ze
waardeloos worden.
DAT Prins Bernhard de der Moer-
dykbrug zal bijwonen.
DAT tot hoofd der afd. personeel van de
Rijkspolitie, met standplaats Den Haag, is
benoemd J. H. G. v. d. Berg, voorheen com
missaris te Sneek en door Prins Bernhard
onderscheiden voor zijn arbeid in de B. S.
DAT de feestelijkheden der 100-jarige mu-
ziekver. „Volhardi-ng" te Steenbergen zijn
gesloten en de Koningin de jubilaresse een
zilveren legpenning schonk.
DAT door West-Brabant een tentoonstel
ling trekt, die m.m.v. het dep. van Land
bouw zoowel het boerenbedrijf als het ge
zinsleven de noodige wenken wil geven.
DAT minister Rmgers en enkele leden van
zijn staf gisteren en vandaag de verwoeste
gebieden in Limburg bezochten i.v.m. den
wederopbouw.
DAT prof dr B. H. Hilarius Molkenboer
0. p. te Nijmegen onder groote belangstel
ling zijn 40-j. priesterfeest vierde.
DAT op de mijn JuLana de 25-j. bouwer
Jorussen en de 31-j. hulp-bouwer Hermans
bij een verkenning voor het opruimingswerk
1.v.m. den jongsten brand zijn omgekomen
en naar de oorzaak een onderzoek wordt
ingesteld.
DAT de R.-K. H.B.S. te Bergen op Zoom
1 Sept. als dr Moller-lyceum wordt her
opend.
DAT de vrijwel onbeschadigd gebleven
Heilige Landstichting te Nijmegen dezen zo
mer reeds door 30.000 vreemdelingen werd
bezocht.
DAT C. C. J. Welleman te Appingedam
burgemeester geworden I's van die gemeente.
DAT ir W. Th. van Schaik, hoofd van den
Dienst der Staatsspoorwegen in Ned.-Indië,
65 jaar oud, te A'dam is overleden.
DAT dr F P. Ferwerda tijdelijk benoemd
is tot plantkundige aan de landbouwhooge-
school te Wageningen.
DAT de bureaux van de Provinciale Grif
fie te Den Haag op 31 Aug. gesloten zijn.
DAT Jn de St.-Crt. van 16 Aug. een wet is
opgenomen, waarbij notarissen, die vóór 15
Jan. '46 bevoegd waren, hun beroep buiten
hun arrondissement uit te oefenen, deze be
voegdheid blijven behouden.
DAT de Rotterdamsche haven, die thans
pl.m. 500.000 ton goederen per maand ver
werkt, reeds zoover hersteld is, dat zij zoo
noodig viermaal zooveel zou kunnen ver
werken.
DAT de zusters Franciscanessen van Til
burg op 4 October 100 jaren geleden haar so
cialen arbeid in Groenlo begonnen.
DAT de thans geldende gemiddelde straf
maat voor zwarten handel in sigaretten één
maand gevangenisstraf plus 3 maanden R.
W. I. is.
DAT tot hoofdinspecteur van 's Rijks belas
tingen is benoemd A. A. v. d. Poel te Gro
ningen.
DAT het aan den Chineeschen timmerman
Ah Lee toegekende Kruis van Verdienste is
ontnomen, omdat deze zich aan desertie heeft
schuldig gemaakt.
DAT technische vertegenwoordigers van
het dep. v. Buit. Zaken der Ver. Staten dezer
dagen naar Nederland vertrekken om infor-
meele besprekingen te houden over een in
ternationale handelsorganisaties.
DAT in de St.-Ct. van gisteren is opgeno
men een besluit betreffende de uibvoering
van art. 4 en 5 der Verf- en Verfgrondstof-
fenbesohikking 1945.
De betrekkelijk geringe gedisciplineerdheid
van ons volk is geen verschijnsel van vandaag
of gisteren, t Was er ook reeds voor 1940.
Echter is 't probleem door de ontwrichtende
tendenzen der vijandelijke bezetting uitge
groeid tot een acuut vraagstuk.
Om althans de jeugd wat meer zin voor
tucht en orde bij te bregen, wordt nu van
alles beproefd en de pogingen, die worden
aangewend, moeten van harte worden toege
juicht. Als de zaak echter niet bij den wor
tel wordt aangevat, zullen de aangewende
middelen slechts lapmiddelen blijken te zijn.
De voornaamste taak ligt in dit opzicht na
tuurlijk bij het gezin, maar wat in de goede
gezinnen met zorg wordt opgebouwd, wordt
dikwijls buitenshuis weer afgebroken. Daarom
dient de goede gezinsopvoeding naar buiten
steun te ontvangen, wil er voor de toekomst
iets goeds van te maken zijn. En die steun kan
worden gegeven door het onderwijs op de hel
ling te brengen. Want daar schort 't voor een
deel: ons systeem van onderwijs is verouderd.
Ons onderwijs is nog veelal gebaseerd op
het bijbrengen van een zoo veelzijdig moge
lijke verstandelijke kennis. Op de lagere
school richt zich het onderwijs vooral ten
deele noodgedwongen niet op wat het mee-
rendeel der leerlingen aan practische levens
wijsheid noodig heeft maar op het doen van
examens door de enkelen, die zich theoretisch
verder willen bekwamen. Onder die enkelen
bevindt zich dan nog altijd een zeker percen
tage, dat beter niet verder kon studeeren.
Artikel 42 der Lager-Onderwijswet van 1920
zegt, dat het schoolonderwijs wordt dienst
baar gemaakt aan de lichamelijke opvoeding
en de opleiding tot alle Christelijke en maat
schappelijke deugden. Wat komt er in de prak
tijk vooral van het laatste terecht, bij een
zoo overladen leerplan als de meeste scholen
hebben? Daarvoor blijft immers nauwelijks
eenige ruimte over.
Hetzelfde geldt voor H.B.S.Gymnasium e.a.,
waar de toekomstige leidende menschheid
wordt gekweekt, die later een voorbeeld van
orde en tucht zou moeten zijn. Maar de hoofd
fout zit bij 't lager onderwijs, dat voor de
massa tevens eind-onderwijs is. Hier toch
moet de grondslag worden gelegd als aanvul
ling op gezinsopvoeding en de zorg van kerk
en jeugdvereeniging, voor wat de jeugd in
het verdere opgroeien voor de maatschappij
zal zijn.
Het gebrek aan scholing want dat is 'I
voor een groot deel werkt door in 't gan-
sche leven. Op lateren leeftijd de karakter
eigenschappen aanleeren is vrijwel onmogelijk.
We zijn bezig een nieuw leger op te bou
wen en daarin moet kameraadschap (en
terecht) den afstand overbruggen, die er, uit
een gezagsoogpunt. tusschen meerderen en
minderen behoort te wezen. Waarom is 't
bijna ondoenlijk om ons militaire apparaat
met zichtbaar resultaat op dezen grondslag
te fundeeren? Omdat de genoemde begrippen
bij de massa niet leven. Omdat, wanneer men
voor een samenwerking, gebaseerd op de ka-
meraadschappelijkheid, geplaatst wordt, men
onmiddellijk den afstand uit 't oog verliest en
in den meerdere gelijke ziet.
Willen we een volk worden, dat zich in elke
verhouding waardig weet te gedragen, dan
zullen we aan de karaktervorming een be
langrijk grootere plaats moeten gaan inruimen.
PRIJSBEHEERSCHING CONTRA RIJKS-
TEXTIELBUREAU
Dezer dagen zouden te Uitgeest onder toe
zicht van het Rijksbureau voor Textiel groote
partijen in beslag genomen vooroorlogsche
textiel openbaar verkocht worden. De ver
koop kon echter niet doorgaan daar het Rijks
bureau zich niet kon vereenigen met- de door
de Prijsbeheersching vastgestelde prijzen
waardoor een wollen traplooper geen f25 doch
slechts f 5 mocht kosten. De Prijsbeheersching
dreigde met in beslagname van de textiel in
dien de verkoop tegen hooge prijzen toch
doorging.
Zoo ontleenen we aan de „Volkskrant".
Heruitgave van enkele van
Well's werken
Heden werd te Londen de Woensdag over
leden schrijver Wells begraven. Aan zijn
graf sprak o.a. J. B. Priestley. De Pinguin
Books zullen, daar hij 21 Sept. 80 jaar zou
zijn geworden, van hem uitgeven; „The
War of the Worlds". „The Island of Dr
Moreau", „Love and Mr. Lewisham", „The
Time Machine". „Mr. Polly", „The New
Machiavelli", „Tono Bungary", „Ripps",
„A Short History of the World" en „The
Invisible Man".
DOODEN EN GEWONDEN IN CALCUTTA.
Op den dag van het verzet, dien de Moslem
liga uitriep, kwamen gisteren in Calcutta 90
personen om het leven. Er waren 900 gewon
den. Er zijn ontelbare branden.
Op 23 Aug. zal te Valkenburg (Lbg.)
een vacantiekamp voor de kinderen uit Put
ten worden geopend.
KORT NIEUWS UIT OOST-INDIE
De vertegenwoordiger van Br.-Indië. K.
L. Punjabi, verklaarde te Batavia, dat 20 mil-
lioen yards textielgoederen gereed liggen ter
verzending naar de Inheemsche „republiek"
De Ned. autoriteiten te Singapore ver
klaarden dat de 18 Chineesche schepen die tus
schen Java en Sumatra voeren werden aange
houden daar zich aan boord wapens munitie
e.d. bevonden.
Iets warmer, aldus De Bilt
Verwacht tot morgenavond: Gedeeltelijk be
wolkt met plaatselijk een enkele regenbui.
Matige wind, voornamelijk tusschen West en
Zuid. Iets hoogere temperaturen.
