gntetijt <£ouraitr
StPw inyn gtrl in te^ijenspoet"
Dreigen er moeilijkheden rond het Kabinet?
Griekenland doei scherpe
250 Duitsch-Nederl. gezinnen naar ons land?
uitval tegen Hongarije
IDist <11
DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1946
9e Serie, Se Jaargang vanaf S Mei 1945, No. >99
- Bureaux Redactie ea
A m 4 A Administratie:
Redactie:
«pMttferx. 8. VAN DER ROS
Christelük-Nationaal Dagblad "rhtJ&éÈijw voor Leiden en Omstreken „Slonhttstirl) is aljcbUufrt
Abonnementsprijzen:
O.26 per week
1.10 per maand
f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bfl betaling p. kwit
verb. m. a dm .kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m
BIJ contract belang
rijke korifcng
Postrekening 5 8 9 3 0
„De Tijd" spreekt van „Storni
op til"
(Van onzen Parlementsredacteur)
Dat het tusschen de jonggehuwden, KVP en
p. v. d. A., niet buitengewoon botert en dat
de wittebroodsweken allerminst onder rozen
geur en maneschijn zijn doorgebracht, wordt
meer en meer voor ieder duidelijk. Men denke
maar aan de contraverse omtrent de plannen-^
v. Maarseveen inzake de politieke delinquen
ten en den mislukten aanval van de P. v. d.
A. op minister Gielen, waarbij de KVP ten
slotte het terrein wist te behouden.
„De T ij d" bevatte gisteren een artikel dat
onze visie op dit laatste geval geheel beves
tigt. Maar onder den titel „Storm op til?" en
tameert het blad tevens een derde nog slui
merende groote kwestie met betrekking tot de
Commissie-Generaal. De beide huwelijksdeel-
genooten blijken scherp tegenover elkaar te
staan en van scheiding wordt schier openlijk
gesproken.
Men leze:
„De storm die thans dreigt, laat zich ernsti
ger aanzien. Voor wie een Voorloopig Verslag
lezen kan, is het duidelijk, dat de protestant-
sche fracties, en zeer vermoedelijk ook de P.
v. d. V., om principieele redenen, zij het niet
gelijkluidend over de geheele linie, hun stem
niet aan het ontwerp zullen geven. Dit levert
reeds dadelijk een sterk tegenblok op De vraag
iB nu, of de beide regeeringspartijen eensge
zind voor het vóór zorgen op alle punten van
belang, dan wel of de Katholieke fractie op
een beslissend punt in het rechtsche schuitje
terecht zal komen. Ten aanzien van deze
vraag moet worden opgemerkt, dat de P. v. d.
A. eensgezind achter dit ontwerp staat, zoo in
zijn geheel als in zijn onderdeelen Dit is met
de fractie der KVP niet het geval. Blijkens
het Voorloopig Verslag wijkt de Katholieke
fractie (als één man?), hoezeer n^et de P. v.
d. A. geporteerd voor de uitzending eener
Commissie-Generaal, van haar partner af in
zake de gewichtige vraag, welke plaats de
Landvoogd in de Commissie zal innemen Voor
de P v d A is het een uitgemaakte zaak, dat
de heer Van Mook niet alleen lid van de
Ned. Arbeidsdienst geen
nat.-soc. organisatie?
Zelfs Minister Fiëvez was er lid van,
aldus een verdediger.
De voorm. hoofd-arbeidsleider bij den
N.A.D., de kapitein A. Duitgenius, heeft
zich voor het Haagsche Tribunaal te ver
antwoorden gehad, waarbij hem o. a. werd
verweten, dat hij propaganda voor deze in
stelling had gevoerd, en daardoor zeer veel
schade aan de Ned. zaak had toegebracht.
De verdachte en zijn raadsman, mr Ba
rents, bestreden zulks, en wezen erop dat
vele N.A.D.-officieren, na zuivering, thans
weer in werkelijken dienst zijn. Dat de
N.A.D. bij een Kon. besluit is opgeheven,
zou, volgens pleiter, bewijs zijn, dat hij een
officieele Ned instantie was, en geen N.S.B.-
mantel-organisatie. Zelfs de huidige minis
ter «van Oorlog, mr Fiëvez, was er geruimen
tijd werkzaam bij geweest.
Het Tribunaal zal in deze zaak 28 Aug. uit
spraak doen.
Commissie moet zijn, doch tevens lid met
mede-beslissende stem Voor de KVP staat
minstens dit laatste geenszins vast. Zij hangt
veeleer de opvatting aan, dat den Landvoogd
niet meer dan een advisee rende stem in de
Commissie bag worden toegekend. Haar drijf
veer is niet enkel een kwestie van zakelijken
(namelijk staatsrechtelijken), maar vooral ook
van persoonlijken aard Zij mist namelijk in
velerlei gradatie vertrouwen in den heer Van
Mo^k Dit is een essentieel verschilpunt, en
het kan gevaar genoeg opleveren voor het lot
van het wetsontwerp, waarmee tevens het lot
van het ministerie gemoeid zou kunnen zijn.
Zeer behoedzaam zeilen zal noodig wezen,
want stormen zal het zeker. Tenzij de depres
sie reeds in intiemere sfeer geëffend mocht
zijn."
Voor wien politieke taal verstaat is dit ar
tikel zeer welsprekend.
BETALINGSMOEILIJKHEDEN IN
NED.-INDIë
De heer E. Koning van de firma Waller en
Platte beklaagde zich tegenover het A.N.P.
over het gebrek aan medewerking van de
zijde der Ned. Regeering t.a.v. de deblok
keering. Meer dan een half millioen der
maatschappij ligt in Nederl.-Indië geblok
keerd, zoodat men niet in staat is verplich
tingen t.o.v. het personeel na te komen. Het
ware wenschelijk, aldus de heer Koning,
dat de Reg. in dit opzicht wat meer voort
varendheid betrachtte.
Ook Hongarije voelt zich in
een hoek gedrukt
Nadat gisteren de vertegenwoordiger van
Bulgarije in een preek voor eigen parochie
onder meer een. uitgang naar de Egeïsche
zee had geëi^cht, voerden in de plenaire
zitting van de Parijsche Conferentie de
afgevaardigden van Oekraïne en Polen het
woord. ^Zij ondersteunden de Rulgaarsclie
aanspraken en lieten hun vroegeren Griek -
schen bondgenoot, terwille van den Russi-
schen invloed in Bulgarije, volkomen in
den steek. Tsaldaris, de Grieksche minister
van Buitenlandsche zaken, ging, in een be
toog van een half uur, heftig tegen de
Bulgaarsche aanspraken te keer. Driemaal
in een menschenleeftijd; viel Bulgarije Grie
kenland aan. Den laatsten keer overtrof het
zichzelf in wreedheid1. Het brak eerst met
Duitschland toen het Roode leger ten too-
neele verscheen. In de rede van den Bul-
gaarschen afgevaardigde beluisterde de
Griek den ouden Bulgaarschen expansie
drang. Hij maakte zich ernstig ongerust, dat
KRIJGEN WE OOK EEN „HOME GUARD"?
De minister van Binnen!. Zaken over
weegt te komen tot een organisatie van de
burgerlijke verdediging, waarin is opgeno
men de regeling van de werkzaamheden, be
doeld in de wet betreffende bescherming te
gen luchtaanvallen van 1936 en de hulpver-
leening bij rampen.
Regeering voor een moeilijke
beslissing
Naar de N i e uwe Leidsche Crt ver
neemt staat de Nederl. Regeering voor de
noodzakelijkheid vóór 1 Sopt. a.s. 250 in het
kamp Bocholt verblijvende Ned.-Duitsche
gezinnen, tezamen 900 personen, in ons land
toe te laten.
Het kamp Bocholt is zooals men weet
indertijd ingericht om deze gezinnen, waar
van de man in den oorlog met een Duitsohe
vrouw huwde, onder te brengen.
Vier arbeiders van een steiger
te Hengelo gestort
Twee dooden en twee zwaar gewonden.
Bij den bouw van een 60 m hoogen beton
nen koeltoren voor het Twentsch Cent. Sta
tion voor electr. stroomlevering te Hengelo,
brak 12 m boven den grond een steiger,
waardoor de bouwvakarbeiders G. J. Ben-
ixink uit Almelo en 9. J. B. Menkens uit
Hengelo te pletter vielen en twee anderen
zwaar werden gewond.
Bij een aanrijding op den straatweg te
Goor werd mej.' Evers uit Delden gedood.
De EngeLschen hebben 't kamp gevorderd
Men verwacht thans, dat de Ned. Regeering
uit humanitaire overwegingen beslissen zal
deze gezinnen in ons land toe te laten.
Echter niet, dan nadat de Engelschen zich
berei dbebben verklaard, vrouwen wier aan
wezigheid icn Nederland om politieke rede
nen absoluut ongewenscht is, na onderzoek
terug te nemen. De beslissing kunnen zij
dan op Ned. grondgebied afwachten.
Philips maakt nu ook radio
lampen in Sittard
De N.V. Philips heeft in een vleugel van
een Missiehuis te Sittard een montage-atelier
voor haar afd. radiolampen gevestigd, waar
in totaal 200 meisjes tewerk gesteld kunnen
worden. Naar ir. Tromp gisteren bij de
opening mededeelde, is het niet de bedoeling
over een jaar uit Sittard te verdwijnen, daar
de expansie van het bedrijf nederzettingen
van blijvend karakter noodzakelijk maakt.
Tevens wees spr erop, dat de K.L.M. voor
haar radioverbindingen gebruik maakt van
de lampen, welke in Sittard gemaakt wor
den. Evenals de walvischvaarder „Willem
Barentsz", welke straks in de Zuidelijke
Poolzee op de walvischvangst gaat.
Nieuw bloed voor Z.-Afrika
gevraagd
Gen. Smuts luidt een prop.-campagne in.
Veldmaarschalk
Smuts heeft gisteren
in Johannesburg een
grootscheepsche im
migratie-actie der Z.-
Afrikaansche regee
ring aangekondigd.
„Menschen hebben
wij noodig", zoo zei-
de hij, „gezonde en
goede Europeanen
voor onze industrie,
onzen landbouw en
onze nijverheid. Men
schen, die nieuw
bloed in Zuid-Afrika
brengen. De regee
ring zal de deuren
wijd open zetten. De
kans was nooit zoo
gunstig, want wij
kunnen, millioenen
krijgen."
Hij kondigde aan,
dat in het buitenland
bureaux voor de se
lectie zullen worden
opgericht en dat met
de werving van ge
gadigden terstond
begonnen zal worden.
Ongetwijfeld, 'zul
len ook velen in Ne
derland zijn roep
volgen.
Bulgarije niet naar verdienste gestraft zou
worden.
Van de Russische aantijging, dat de Griek
sche politiek aan die van Engeland gekop
peld is, trok Tsaldaris zich niets aan. Hij
confereerde lang met Bevin.
Na Tsaldaris meldde de Hongaarsche ge
delegeerde zijn land ais „een nieuwe demo-
era tischen staat". Hij verweet Roemenië en
Tsjecho-Slowakije onderdrukking van de
Hongaarsche minderheden in hun landen en
vroeg 20.000 km2 Transsylvaansch gebied van
eerstgenoemd land terug.
Onze boter verdringt het koolzaad
Boeren zaaiden grasland weer in
De boeren, die in de oorlogsjaren ge
dwongen werden hun weiden te scheuren,
ten behoeve van den verbouw van allerlei
vellichte gewassen, keeren, naar de
Nieuwe Leidsche Courant ver
neemt, thans algemeen tot hun ouden vorm
van weidebedrijven terug. De gescheurde
landerijen zaaien zij opnieuw met gras i*n.
De ervaringen met b.v. een verplicht gewas
als koolzaad, zijn zeer treurig geweest.
Iedere Nederlandsche boer was daarop voor
bereid. Voor dit jaar kan men zelfs spre
ken van een volkomen mislukking van den
oogst.
Voor de Nederlandsche vetpositie is dat
niet verontrustend, integendeel, de vroegere
koolzaadvelden zullen opnieuw voedsel ge
ven aan het melkvee en dat beteekent bo
ter op de boterham!
Amerikanen adopteerden 2500
Ned. stille armen
Door bemiddeling van „Volksherstel"
en diverse sociale instellingen hebben
inwoners van Amerika de namen en
adressen gekregen van 2500 stille anmen
in Nederland, die zijn geadopteerd om er
pakketten heen te zenden. Dit aantal kan
echter niet meer worden verhoogd.
Voorts liggen voor verzending gereed
10.000 beddelakens, 9000 sloopen, 5000
dekens, 7000 handdoeken, boven- en on-
denkleeding, naaimachines, kinderwagens,
schrijfmachines, die door het American
Relief for Holland werden aangekocht
voor instellingen op het gebied van kin
derzo ng.
VADER VAN 12 KINDEREN DOOD
GESCHOTEN.
Dinsdagavond heeft de 27-j. hulpagent van
politie, Bouwman uit Heerlen, toen zijn as.
schoonouders bezwaren maakten tegen een
ontmoeting met hun dochter, thuis een revol
ver gehaald, waarna hij het huis van zijn
schoonouders binnendrong en zijn schoon
vader, een zekeren Jansen, caféhouder te
Kerkrade, bout portant neerschoot. De
moordenaar is daarop gearresteerd. J. was
vader van 12 kinderen.
DAT op 17 Aug. te Utrecht een landelijke
wedstrijd van brandweerlieden zal plaats heb
ben, waarvoor de minister van Binnenl. Zaken
een eere-prijs beschikbaar heeft gesteld.
DAT vandaag het openbare telexverkeer
met Frankrijk is geopend, waarbij voor Den
Haag als aanvraagnummer 189107 is aan
gewezen.
DAT in R'dam overwogen wordt het aan
tal wethouderszetels van 5 op 6 te brengen.
DAT te Beuron 77 j. oud is overleden de
schilder-monnik Dom Verkade.
DAT de heer S. Hammerby benoemd is
tot vice-consul der Nederlanden te Thors-
havn, Faroereilanden (Denemarken).
DAT 15 Zweedsche zuiveldeskundigen van
15 tot 25 Aug. ons land zullen bezoeken op
uitnoodiging van den Alg. Ned. Zuivelbond.
DAT a.s. Zaterdag te St. Michielsgestel een
reünie van oud-gijzelaars zal worden ge
houden.
DAT uit heel het land op 4 Sept. om 11.30
uur de openb. aanbesteding plaats vindt van
het vervangen van een kademuur door een
stalen damwand op de Rijkswerf te Den
Helder.
HET BLIJFT: ONBEHOOR
LIJKE SPOED
(Van onzen Parlementsredacteur).
De redactie van „De Nieuwe Nederlander"
komt terug op onze opmerkingen inzake den
onbehoorlijken spoed met de behandeling
van het wetsontwerp inzake de Commissie-
Generaal en het verwijderd houden van een
vertegenwoordiger 'van de Anti-Rev. en
Chr.-Hist. groepen uit de Commissie van
Rapporteurs.
Het blad heeft „hooren verluiden", dat
daarvan afgezien zou zijn, „omdat men geen
zekerheid kon krijgen dat de anti-revolu-
tionnairen bereid waren aan een snelle be
handeling van het wetsontwerp mede te
werken."
Deze redactie kan dit heel precies weten.
Het „hoorén verluiden" beteekent dus: er is
inderdaad, gelijk wij veronderstelden, opzet
in het spel geweest. Trouwens voor den
kenner van politieke verhoudingen en ge
bruiken was dit overduidelijk. Hij behoefde
noch te veronderstellen, noch te „hooren
verluiden".
Het bewijs van het tekort aan gezindheid
tot medewerking aan snelle afdoening van
het ontwerp wordt echter niet geleverd. Het
zou ook moeilijk zijn. Want hier was niet
meer aan het woord dan een booze veron
derstelling ontleend aan achterdochtige fan
tasie. Er is o.i. geen grond voor deze sup
positie ten aanzien van een partij, die wel
niet waardig is om tot de „regeeringspar
tijen" te worden toegelaten, maar toch van
nature tegenover de Regeering een loyale
houding pleegt aan te nemen, al wenscht zij
niet al wat deze doet, zonder meer critiek-
loos te slikken, maar als volksvertegenwoor
digers de haar toevertrouwde belangen imet
passende rust en ernst te bezien. Zoo'n
gloeiende haast was er, gezien de historie,
toch niet, ook al verschenen Voorloopig Ver
slag en Memorie van Antwoord een dag na
elkaar, gevolgd door de openbare behande
ling in het eind dezer week. Ware het an
ders geweest indien de achterdocht geen rol
hatf gespeeld? Neen.
We stellen er prijs op dat loyaal gehandeld
wordt, over en weer. „Cadaverdiscipline"
late men aan anderen over. We meenen dan.
ook ons oordeel over het gebeurde te mogen
handhaven. Het herhale zich niet.
BRUNO WALTER WEER NAAR ENGELAND
EN NEDERLAND.
Bruno Walter, die als niet-Ariër sinds het
uitbreken van den oorlog in de Ver. Staten
heeft vertoefd en op 15 September as. 70
jaar zal worden, zal dit jaar weer voor het
eerst in Engeland optreden en wel op 24 en
31 Oct. en 7 Nov. in de Royal Albert Hall
te Londen met het London Philharmonic
Orchestra. In het winterseizoen zal hij ook
het Concertgebouworkest in A'dam en Den
Haag dirigeer en
De man, die een ander in de
kleeren steekt
Het hoofd-Ontvangst Nederland van den
Repatrieeringsdienst, de majoor G. W. Rik-
kelman, is bevorderd tot den rang van lui
tenant-kolonel. Hij is thans belast met de
leiding van het kleeding-depot Ataka bij
Suez, waar de repatrieerenden van Euro-
peesche kleeding worden voorzien. De over
ste Rikkelman is inmiddels reeds naar
Egypte vertrokken.
In zijn functie van hoofd-Ontvangst Ne
derland, wordt de overste Rikkelman opge
volgd door den kapitein C. van Bockel, die
in deze hoedanigheid is bevorderd tot den
rang van majoor.
Men ziet hier overste Rikkelman (1.) in
gesprek met den majoor C. van Rockel tij
dens de debarcatie van het m.s. Sloterdijk,
dat het eerste repatrieeringsschip was, het
welk bij den Rotterdamschen Lloyd werd
ontscheept.
Waarschijnlijk zal in 1948 in Nederland
een internat, bloemistencongres worden ge
houden.
Afnemende buiigheid, aldus
De Bilt
Verwacht tot morgenavond: In den och
tend en voormiddag plaatselijk 'mist, overi
gens meest licht tot half bewolkt met voor
namelijk in het binnenland nog hier en daar
een regenbuitje, zwakke wind, iets hoogere
temperatuur dan vandaag.
DAT de p.i. van het A'damsche Bijz. Ge
rechtshof tegen de aannemer Harm Fok
kers uit Naarden, die in de oorlogsjaren
ruim f 1.6000.000 winst maakte 3 jaar R.W.I.
heeft geëischt
DAT gisteren in het Stedelijk Museum te
A'dam een Vincent van Goghtentoonstelling
is geopend.
DAT de bewoners van het Brabantsche
dorpje Alem in een request aan het Prov.
Bestuur van Noord Brabant hebben gepro
testeerd tegen een mogelijke indeeling van
het dorp bij Gelderland.
DAT de afd. R'dam van het Ned. Roode
Kruis a.s. Zaterdag een collecte zal houden
waarna om 10 uur in het Voerenpark aldaar
een vuurwerk wordt ontstoken
DAT deze af deeling reeds een ledental
van 110.000 heeft bereikt.
DAT te Loosdrecht een boer is ontdekt die er
zonder vergunning 9 koeien en 16 varkens op
na hield, welke thans alle in beslag zijn ge
nomen. terwijl hij zelf werd gearresteerd.
DAT de Alg. Ned. Ver. v. Vreemdelingen
verkeer in het voormalige Holland House te
New York een eigen bureau gaat openen.
DAT de Ned. sportvlieger Justus Heymans,
die 14 Mei '40 nog met een vliegtuig uit ons
land wist te ontsnappen, uit dankbaarheid uit
de Ver. Staten een lesvliegtuig voor de Nat.
Luchtvaartschool naar Nederland heeft afge
zonden.
DAT 85 j. oud te Den Bosch overleed de oud
raadsheer in het Gerechtshof aldaar mr R.
Baron de Bieberstein Rogalla Zawadsky.
DAT de eerstvolgende vergadering van de
afd. van den Raad van State voor bestuurs-
geschillen op 21 Aug. wordt gehouden.
DAT de 2e internat, siknifische conferentie,
welke streeft naar een ondogmatische objec
tieve philosophic, van 24 t/m. 31 Aug. te Naar
den gehouden wordt.
DAT dè minister van Landbouw, Visscherij en
Voedselvoorz. tijdens zijn buitenlandsche reis
ten depar temen te vervangen wordt door zijn
collega van Economische Zaken, dr G. W. M.
Huysmans.
DAT de Ned. vereen, van Brandweercom
mandanten reeds 1100 leden telt.
GENERAAL
SMUTS
