Jlieuuie gtüksdjt (£aurant
Kampen mogen niet wagenwijd worden geopend
Molotof lijdt in Parijs toch een nederlaag
,Karel Doorman" brengt mariniers naar Indië
LDist TJ
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1916
2e Serie, Ie Jaargang vanaf T Mei 1945, No. Ï94
Abonnementsprijzen
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit.
verb. m. adm.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
Bt) contract belang
rijke korifcng
Postrekening 5 8 9 3 8
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Br E. DIKMER
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
„StunluasHdj is abebUuen
jnyn Ijerl ia legSjempoel"
Protest-meeting van oud-
illegale strijders
(Van een onzer-^verslaggevers).
Gisteravond heeft de Federatie van oud-
illegale werkers in den Dierentuin een pro
testvergadering belegd tegen het voornemen
der Regeering om 45.000 politieke delinquen
ten op vrije voeten te stellen.
De eerste spreker, mr H. J. Ewoudt Ver
meulen uit Utrecht verklaarde, dat zuivering
en berechting in de oogen der illegaliteit
eerste vereischten zijn en dat het ook daar
om was, dat men van stond af aan alarm ge
blazen heeft. Hij zette uiteen hoe min. .Beel,
toenmaals min. van Binnenl. Zaken, niette
genstaande zijn betoog, de zuivering vóór
1 Jan. '46 achter den rug te willen hebben,
alle geboden bijstand en advies van de oud
illegalen genegeerd heeft. Later verwittigde
gen. Kruis, hoewel zelf een tegenstander van
dezen maatregel, de G.A.C. van het voorne
men der Regeering om lichte gevallen de
Vrijheid te geven. Een vergadering tusschen
de illegaliteit eenerzij do en den minister an
derzijds gaf ook geen bevredigend resultaat.
Dr Beel had toen bezwaren tegen de denk
beelden der verzetsmenschen en stelde voor
samen te werken met de commissie-Scholten
en het Centr. Orgaan van den heer van
Was er nu geen andere
adviseur te krijgen?
Een eigenaardige aanstelling te Rotterdam
Het raadslid C. J. N. v. Dongen heeft B.
en W. van Rotterdam gevraagd naar de mo
tieven voor de aanstelling van den voorma-
ligen N.SB.-directeur van een der gemeen
telijke diensten als adviseerend medewerker
van dienzelfden dienst. In hun antwoord
wijzen B. en W. erop, dat betrokkene reeds
in Juli 1941 voor het lidmaatschap van de
N.S.B. heeft bedankt en ook door den pro
cureur-fiscaal van het Bijz. Gerechtshof
onvoorwaardelijk buiten vervolging is ge
steld. Omdat men aan het gebrek aan inkom
sten van den ontslagen directeur tegemoet
wilde komen en van zijn werkkracht nuttig
gébruik gemaakt kon worden, heeft men
hem een adviseerende taak opgedragen. Op
gemerkt wordt, dat betreffende persoon dus
geenszins in zijn oude functie is hersteld en
evenmin als ambtenaar in den dienst van
tLe gemeente ls~ opgenomen.
Doch ondertusschen maakt men toch maar
weer gebruik van zoo'n mijnheer. Alsof er
geen politiek-ongerepte figuur voor dit advi_
seurschap te vinden zou zijn en deze ex-
N.S.B.-er niet veel beter op een andere
manier in z'n noodzakelijk levensonderhoud
zou kunnen voorzien.
Rare wereld!
Weer 5 millioen kilo tomaten
naar Engeland
De stopgezette export plotseling hervat.
De export van tomaten naar Engeland is
heden weer opengesteld. In totaal aldus
verneemt cLeNieuweLeidscheCou-
rant zal in Aug. en Sept. 5 millioen kg.
mogen worden uitgevoerd, waarvan 4 mil
lioen in Augustus. Daar het surplus aan
tomaten, ofschoon moeilijk te schatten, wel
meer dan tien millioen kg. zal bedragen en
de toegestane export deze hoeveelheid nog
bij lange na niet dekt, is deze nieuwe afzet
mogelijkheid een verheugend feit. Wellicht
zal, indien de tomaten gemakkelijk in Enge
land geplaatst kunnen worden," het export-
kwantum nog verhoogd kunnen worden. De
minimum opbrengst aan deviezen is vast
gesteld orp f 36.90 per 100 kg., doch vandaag
reeds kon een prijsstijging geconstateerd
worden.
PASSAGIERSLIJST m.s. „RUYS".
De passagierslijst van het m.s. ,,Ruys", dat
op 16 Aug. te A'dam wordt verwacht, ligt
op ons bureau ter inzage.
De bevolkingsaanwas in Vlaanderen en het
slinkend geboortecijfer in Walonië maakt
het waarschijnlijk, dat in het volgende Bel
gische parlement de Chr. Volkspartij de
meerderheid zal hebben.
Boeyen. Kort daarna nam de heer v. Boeyen
zijn ontslag, daar hij het niet eens was met
een beslissing van den minister en ook deze
samenwerking bloedde dood.
Spr. noemde de berechting een groote
chaos en zeide, dat men dit vraagstuk niet
aan kan. Hij laakte de in-dienststelling der
officieren-fiscaal, daar dit instituut niet
past in onze rechtspraak.
(Vervolg op pag. 2)
't Fruitconflict ook weer
van de baan
Regeering en fruit-detaillisten hebben
elkaar gevonden, zoodat ook dit conflict
weer tot het verleden behoort. Daar de gel
digheidsduur der aangewezen bonnen ver
streken is, zal in dezen nog een nadere
regeling worden getroffen.
AARDAPPELBONNEN GELDIG
T/M 17 AUG.
De geldigheidsduur van de aardappelbon
nen 401 en 901 is verlengd t/m 17 Augustus.
In het treinverkeer ZwolleArnhem ontbrak nog steeds een belangrijke schakel: de
spoorbrug bij Zutfen, die bij de hevige gevechten om die stad in 1945 geheel vernield
werd. Thans is zij hersteld en kunnen de treinen weer in één ruk van Noord
naar Zuid rijden.
Regenbui zorgt voor benauwde
oogenblikken
.(.Van een specialen NB.C.-verslaggever.)
De poging van Molotof om in de gisteren
aangevangen plenaire een herhaling te geven
van het debat in de reglementen-commissie
over de tweederde meerderheid voor aanbe
velingen der Vredesconferentie is mislukt.
Na een fel debat is hedenochtend het Rus
sische Amendement betreffende de meer
derheidskwestie in voltallige zitting met 156
stemmen verworpen.
Toen gistermiddag de plenaire zitting van
de conferentie begon, vermoedde niemand,
dat men tijdens deze zitting in een impasse
zou geraken door het optreden van Rusland,
dat bij monde van Molotof weer van voren
af aan is begonnen obstructie te voeren.
Opnieuw verklaarde hij zich namelijk te
gen het aanvaarden van aanbevelingen
welke niet met tweederde meerderheid zijn
aangenomen-
De conferentie was samengeroepen om de
reglementen van de procedure die met zoo
veel zuchten tot stand waren gekomen, te
aanvaarden. Het scheen een zuivere forma
liteit, doch toen Bidault vroeg of er nog op
merkingen waren, stapte Molotof op het
spreekgestoelte om een rede van een half
uur af te steken.
Hij stelde vooral Engeland en Amerika
verantwoordelijk voor de resultaten waar
toe de sub-commissie voor de procedure was
gekomen. Als het de conferentie ernst was,
zoo zeide hij, zou zij tegen de aanvaarding
EERSTE KAMER KOMT 13 AUG. BIJEEN.
De Eerste Kamer der St.-Gen. zal op
Dinsdag 13 Aug. om twee uur bijeenkomen.
O.m. zullen worden behandeld de wetsont
werpen tot opheffing van de Ned. gerech
ten op Britsch territoir, tot regeling van de
Ongevallenverzekering van in Nederland
wonende werklieden, die in Duitschland
werkzaam zijn en tot wijziging der Ziektewet.
van dit punt van het reglement stemmen.
Met een herinnering aan het bloed, het
zweet en de tranen en de 7 millioen doo-
den, welke Rusland heeft geofferd am
Europa van de barbaren te bevrijden, bond
hij met verdere argumenten het congfés op
het hart dit punt van het reglement niet te
aanvaarden en zoo was de knoet weer in
het duivenhok geworpen en waren de moei
lijkheden opni-euw begonnen.
(Vervolg op pag. 2)
ONBEHOORLIJKE SPOED
(Van onzen Parlementsredacteur.
De afdeelingen der Tweede Kamer heb
ben tot rapporteurs over het wetsontwerp
inzake de instelling van een commissie-gene
raal voor Ned.-Indië benoemd 2 kath. leden,
2 leden van de Partij van den Arbeid en
den communist Hoogcarspel. Ditmaal zijn
A.-R., C.-H., Partij van de Vrijheid en de
S.G.P. niet in aanmerking gekomen.
Wie de regels van het ongeschreven parle
mentair staatsrecht kent, begrijpt, dat hier
geen „samenloop van omstandigheden" aan
wezig is, maar gerust aan opzet gedacht kan
worden.
Met dit uiterst gewichtige wetsontwerp,
dat Dinsdag in het bezit der Kamerleden
kwam, hadden K.V.P. en P. v. d. A. een ab
normale haast. Aanvankelijk wenschten zij
reeds afdeelingsonderzoek op Woensdag en
dan 24 uur later het rapport er over, om
vandaag het Verslag te kunnen publiceeren.
Hier staan de belangen van het Rijk op het
spel én het voorgestelde eischt, om allerlei
redenen, gedegen onderzoek. Alleen het be-
studeeren van de commentaren over deze
materie kan onmogelijk in den korten tijd
van 24 uur geschieden, tenzij men er maar
wat op los „floddert" en eenvoudig blinde
lings en critiekloos de Regeering volgt. Erg
democratisch ware dat niet. Gebleken is
reeds, ook uit de toelichting der Regee
ring, dat hier ernstige grondwettelijke en
bestuurlijke moeilijkheden schuilen, welke
gezet onderzoek eischen. Dat is geen sabo
tage, maar 's lands zaken behartigen met
den ernst, dien zij verdienen. Men wensoht
daarvoor geen tijd te geven, hoewel hier
tegen geen onoverkomelijke bezwaren zou
den bestaan. De tegenwoordige meerderheid
schijnt dat niet te begeeren en heeft daar
om blijkbaar degenen, van wie zij eenige
critiek duchtte, verwijderd uit den kring,
waar men ze ditmaal liever niet zag.
We zullen er niet meer over zeggen.
Vraagt men: is deze houding democratisch
en loyaal?
We kunnen met één woord antwoorden:
het is onbehoorlijk.
Ieder weldenkend Nederlander zal dit kun
nen toegeven.
Zestienjarige jongen door z'n neef
doodgeschoten
Gisteravond omstreeks 8 uur is in de Oog
in 't Zeilstraat te Den Haag de 16-j. J. C. V.
uit de Tullinghstraat door een schot uit een
revolver, welke zijn neef, de 16-j. P. C. de
G. uit de Nieuwe Molstraat, hanteerde, ge
dood. aatstgenoemde had deze revolver in
de duinen gevonden en speelde ermee op
heit kritieke moment.
Het wapen ging plotseling af: de kogel
trof V. boven den buik. Tijdens het transport
naar het ziekenhuis-Zuidwal is het slacht
offer aan de gevolgen overleden. De dader,
die gevlucht was, is later in de Falckstraat
gearresteerd.
Eerst naar Engeland en over
enkele weken verder
Ons vliegtuig-moederschip „Karei Door
man" is gistermiddag uit Rotterdam naar
Portsmouth (Eng.) vertrokken, om over en
kele weken naar Indië te stoomen.
Schout-b-nacht J. A. Gauw, de comman
dant, hield een toespraak tot de bemanning,
waarbij hij opmerkte, dat dit schip thans
naar de „Oost" gaat, onder geheel andere
omstandigheden dan de marineleiding zich
had voorgesteld, toen zij het plan opvatte
vliegdekschepen aan onze vloot toe te voe
gen. H. M.'s „Karei Doorman" zal nu
niewe vliegtuigen en personeel naar Soera-
baja moeten vervoeren. De taak, die in In
dië is toebedeeld aan de Kon. Marine is
namelijk die van troepenvervoer tusschen
de verschillende eilanden, organisatie van
den afvoer van Japansche gevangenen uit
diverse havens, toezicht ter zee op de
scheepvaart en meer speciaal contróle ter
zee tusschen de eilanden om doordringen
van extremisten en wapens van onrustige
naar rustige gebieden, te voorkomen.
De „Karei Doorman" zal op deze reis voor
DAT op zijn verzoek eervol ontslag is ver
leend aan L. R. Middellberg ails burg. van
Edie.
DAT bij een autohotsring te Breuikelen de
politie 2300 pond Belgische shag ontdekte,
die in A'dam circa f 50.000 had moeten op
brengen en daarom in beslag genomen werd.
DAT Fokker 4 door de K.L.M. voor Por
tugal in de U.S.A. aan te koopen Douglas
C 54 machines krijgt te verhouwen tot ver-
keersviiegtu ig
DAT op brieven naar de Wieringermeer
Weer de oude adressen 9lootdorp, Wierimger-
werf of Middenmeer kunnen worden ver
meld.
DAT in de thans vensohenen Staatsbladen
G 197 en F 198 de reeds meer gemelde
financ. tegemoetkomingen voor onderwijzers
zijn opgenomen.
DAT van Tijen 1 Sept. heengaat als direc
teur der Fokkerfabrieken, daar zijns inziens
anderen beter in staat zijn dan hij zelf deze
fabrieken te leiden volgens de inzichten van.
de Regeering.
DAT de staking van landarbeiders te
Stadskanaal en andere plaatsen der veen
koloniën zich nog uitbreidt.
DAT vandaag vóór 50 jaar het dorpje De
Koog op Texel tot badplaats promoveerde,
daar J. H. Mooyen er de eerste Texelsche
Bad.- en Sohapenkiiur-inrichting opende.
DAT het in 1907 gebouwde en in 1927 ver
bouwde eenige badhotel-met-60-kamers in
1943 op last van de Dudtschers werd afge
broken.
DAT krachtens een besluit van de C.P.N.
de communisten in gemeenten, waar zij met
de P.v.d.A. de meerderheid in den raad be
haalden, de wethouderszetels uitsluitend
door deze partijen bezet wenschen te zien,
in tegenstelling met de opvatting, die in de
soc. dein. pers werd verkondigd.
DAT de A'damsohe musicus Matth. Ver
meulen, die tijdens den oorlog vrouw en
zoon verloor, te Parijs getrouwd is met Thea
Diepenhrook, dochter van den componist en
zij zich in den herfst in A'dam zullen ves
tigen.
DAT de Landel. Ver. van Ex-politieke Ge
vangenen telegrafisch bij de Regeering pro
test heeft aamgeteekend tegen het voorge
nomen vrijlaten van 45.000 politieke gevan
genen.
DAT de eerste proefrit der Ned. Spoor
wegen van A'dam via Hannover naar Kopen
hagen uitstekend is geslaagd en de afstand
in 30 uur werd afgelegd.
DAT deze Nord-express vanaf 7 Oct. twee-
mahl per week uit A'dam zal vertrekken en
aansluit op den dagelijkschen trein uit Parijs
en Bazel via Keulen naar Kopenhagen en
Stockholm
DAT de B.P.M. thans aan 15 studenten
van Rijks- en Gemeentel, universiteiten voor
het jaar 1946 een studieprijs heeft toege
kend.
DAT wij een goeden berichtgever voor
Wassenaar kunnen gebruiken tegen een zeer
behoorlijke betaling.
DAT de maandel. bijeenkomst vanwege de
Ned.-Belg. Tolunie 12 Aug. te Den Haag
wordt gehouden.
DAT het in 1815 opgerichte Fonds voor
Oud-militairen (en nagelaten betrekkingen)
zich ontfermt over al die gevallen, welke
een rijkspensioen genieten en het gaarne
giften ontvangt op giro 75597, adres Nes 57,
tel. 40993 te A'dam.
DAT niet op 16 en 17 Aug. doch vandaag
en morgen de Ned. ex-gedep or teerden in
Eindhoven bijeenkomen.
DAT de provincie Groningen met 8 der
Ned. bevolking, 17 der Ned. bannen vloot
en bijna 1/3 dier zeeschepen bezit.
DAT de Quderva'kgroep Opkoopers van
oude materialen en afvalstoffen telegrafisch
bij minister Huysmans heeft geprotesteerd
tegen de prijsverlaging van sommige lom
pensoorten,
DAT tg.v. de doopplechtigheid van de
DC-4 „Friesland" op 23 Aug. te Leeuwarden
de Ned. luchtstrijdkrachten aldaar vlieg-
demonstraties zullen geven.
DAT ir G. de Bakker, Maandagavond as.
om 7.4i5 uur een radio-causerie houdt over
fruitteelt in Nederland.
DAT tot leden van den Centralen Raad
voor Consumentencrediiet zijn benoemd mr
F. J. H. Baohg (voorz.), J. Melles en W.
Verbiage en tot secretaris mr C. v. d. Tak.
DAT het loon van heibaas eener beton-
stelling ten hoogste 15 pet zal mogen uit
gaan boven het loon van een gewonen heier.
DAT onze kolenproductie door het terug-
loopen van het aantal verzuimen van 29
Juli t/m 3 Aug. is gestegen tot 175.690 ton.
DAT het groote feest-kampvuur te Haar
lem gisteravond door den regen niet door
kon gaan.
DAT ondanks de onlusten in Bolivia de
Ned. kolonie te La Paz zich in goeden wel
stand bevindt en geen Ned. eigendommen
zijn beschadigd.
DAT nabij Schagen door een auto-botsing
L. Stipriaan uit Alkmaar en J. de Beurs uit
St. Pancras werden gedood en drankmis
bruik de oorzaak was.
DAT 73 jaar oud te Maastricht is over
leden de oud-kantonrechter aildaar mr E.
J. H. Jaspar.
de eerste maal de Javazee passeeren, waar
schoutbij-nacht Doorman op 27 Febr. 1942
in den strijd tegen de Japansche overmacht
ten onder ging.
EVENTJES LACHEN
't Is waar, je went aan alles!
Onze grootouders hebben klaar moeten
komen met het denkbeeld dat hun dochters
gingen fietsen.
Onze ouders hebben af moeten leeren met
verachting neer te zien op de sigaretten
rookende vrouw.
Onze kinderen zullen bovenstaand tafreel
met waardeering moeten bewonderen: de
sigaren-rookende Eva.
Uit de historie zijn enkele pieniersters be
kend gebleven: George Sand rookte van
klinklare ge-emancipeerdheid zware sigaren.
Het vertelt, dat zij de punt met een krach-
titge knauw van haar Havanna beet en met
een vaardige boog in de papiermand depo
neerde. Doen de sigarenrookende dames
wéér zoo? Of gaat tot de uitrusting van
haar taschje nu ook het sigarenknipje be-
hooren? En de sigarenkoker? Doch mis
schien krijgen we de bewerkte schouderkist,
die tegelijk de tasch vervangt? De mogelijk
heden zijn groot, verrassend en vele....
Toenemende wind, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: In den
nacht weer inzettende regen, morgen in den
namiddag gebroken bewolking, aan de kust
krachtige, tijdelijk wellicht stormachtige
wind tusschen Zuid en Wegt, koel.