Hifuiue jCei&srtje (£ouranf
m
Krantenmenschen in Parijs worden ongeduldig
MAANDAG IS ZIJ JARIG
Heldenmoed uit de Meidagen openlijk erkend
IDist *U
EEN ONTSLAG
ZATERDAG S AUGUSTUS 1946
2e Serie: 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 389
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
(bij betaling p. kwit.
verh. m. adrn.kosten)
Advertentiën 0.15
per m.m.
Bij contract belang
rijke koritng
Postrekening 5 8 9 3 6
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
$tenhmstiri) is aljcbteuen
myn bert in ieyljenspoer
Nog geen accoord over
presidium
(Van een specialen N.L.C.-verslaggever).
Er was gisteren eeriig ongeduld te bespeu
ren onder de 2000 journalisten, want de con
ferentie is nog steeds bezig zich een regle
ment van orde aan te meten. Wat dat be
treft, heeft zij iets van een Parioienne, die
haar modehuis bezoekt; met passen en meten
wordt de tijd versleten. In de vergadering
der sub-commissie voor de te volgen proce
dure ging het gistermorgen om het voorzit
terschap. Nederland heeft hierbij zooals
bekend voorgesteld, dat dit permanent bij
Frankrijk zal berusten, waarbij het steun
vond bij Canada, Brazilië en Nieuw-Ze-eland,
welk land het amendement indiende, maar
tegenstand van Russische zijde en van Joego
slavië.
Nu gaat deze strijd niet zoozeer om een
prertige-kwestie, maar om een beginsel. Dat
Nederland in den aanval is gegaan, is geen
zaak van eenvoudige oppositie tegen de Groo-
te Vier, maar een vastleggen van bevoegd
heden. Inderdaad heeft ons land op dit
oogenblik niet zooveel belang bij deze confe
rentie. Het was officieel in oorlog met Italië,
en met Finland, Bulgarije, Roemenië en Hon
garije waren alleen de diplomatieke betrek
kingen verbroken. Maar straks komen de
vredesverdragen met Duitschland en Japan
en dan is het van belang de plaats te weten
waarop men staan kan.
Die plaats moet nu bepaald worden en de
Nederlandsohe delegatie wenscht die te zien
met volkomen eerbiediging van de rechten
der kleinere staten. Zij heeft in haar be
schouwingen ook niet teruggegrepen op het
geen gedurende den oorlog geleden is, noch
heeft zij aanspraak gemaakt op een bevoor
deeling, omdat Nederland bijgedragen heeft
tot de overwinning. Dit geluid is namelijk
maar al te vaak op deze conferentie van ver
schillende zijden aangehoord. Het Neder-
landsche standpunt is, dat geen bevoorrechte
positie moet worden geschapen op grond van
een of andere verdienste. De oorlog is voor
bij, een terugblik helpt niet, alleen het werk
voor de toekomst wacht.
Indien men dit als achtergrond ziet, dan
is het niet verwonderlijk, dat voor dit Ne-
derlandsche nuchtere standpunt waardeering
bestaat.
Op de zitting van gistermorgen is geen
overeenstemming over het presidentschap
bereikt. Een voorstel van Spaak (België) om
Frankrijk voorzitter van de conferentie te
doen zijn en de andere Groote Drie vice-pre-
sidenten, vond ook de onverdeelde instem
ming niet, zoodat men onverrichterzake ter
plenaire zitting kwam, nadat eerst de Pa-
rijsche keuken eer bewezen was.
Nu de commissievergadering openbaar is,
Wordt M.H. ingeschakeld voor
politieke delinquenten?
Daar de stichting „Toezicht politieke delin
quenten" niet bij machte is het uitgebreide
werk ter hand te nemen, hetwelk, bij vrijlating
van N.S.B.-ers op groote schaal, moet worden
verwacht, acht de Regeering het, blijkens een
A.NP.-bericht, wenschelijk, dat 'de gemeentel,
organen van Maatsch. Hulpbetoon bijsprin
gen. Desnoods door detacheering van perso
neel bij de plaatselijke af deelingen der stich
ting. Of op deze manier niet tal van ambte
naren voor een gewetensconflict kunnen wor
den geplaatst is echter een vraag, waarbij o.i.
wel eens even mocht worden stilgestaan.
VOORINLEVERINGSBONNEN FRUIT
AANGEWEZEN.
Als voorinleveringsbonnen voor de in de
tweede helft van deze maand beginnende
distributie van appelen, peren en pruimen
moeten de bonnen 473 Alg. en 973 Alg. tot
Uiterlijk 8 Aug. a.s. bij den groenten- en/of
fruithandelaar worden ingeleverd.
GEN. VON VALKENHORST TER DOOD
VEROORDEELD.
Generaal van Falkenhorst, voormalig be
velhebber van de Duitschie eroepen in Noor
wegen, werd ter dood veroordeeld.
DE „SLOTERDIJK"' GISTEREN TE
ROTTERDAM GEARRIVEERD.
Voor het eerst na dien oorlog is gisteren
een schip, met passagiers uit Indië, aan de
Lloydkade te R'dam gemeerd.
Het betrof hier het m.s. „Sloterdijk", dat
met 915 repatrieerenden, onder wie slechts
vijf zieken, uit Batavia arriveerde.
verliest de plenaire vergadering aan gewicht.
J. Masaryk, zoon van een beroemden vader,
gaf in een bloemrijk Fransch de lotgevallen
van zijn land weer, waarna de vertegenwoor
diger van Ethiopië, eveneens in het Fransch,
het woord voerde. Wij hadden gehoopt den
afgevaardigde in zijn groen gewaad en wit
ten tulband op het spreekgestoelte te zien
verschijnen, doch het was een mede-gedele
geerde in een costuum zooals van u en mij.
Toch bedacht men in stilte, dat dit land
het eerste slachtoffer werd van fascistische
agressie. Hoelang is dat ook alweer geleden?
Ten slotte zij vermeld, dat het voorstel van
Polen om deel te nemen in de economische
politiek op grond van het vredesverdrag met
Hongarije, is teruggenomen.
Het laat zich aanzien, dat in de volgende
week de Groote Vier een bijzondere confe
rentie onder elkander zullen beleggen om de
tot nu toe bereikte zeer kleine resultaten te
beopreken en te zien, op welke wijze men
uit de impasse kan komen, opdat men zoo
vlug mogelijk met de eigenlijke conferentie
kan beginnen.
Dit aardige meisje kennen we natuurlijk allemaal, al zullen er
maar weinigen onder de lezers zijn, die haar zóó ongedwongen gade
sloegen. Maandag wordt ze reeds zeven jaar. Van harte gefeliciteerd
Ireen. Namens ons allemaal!
Door H. M. de Koningin in
Den Bosch
H. M. de Koningin heeft gisteren te 's-Her-
togenbosch een groot aantal militairen en
een burger gedecoreerd in verband met de
heldhaftige wijze waarop deze mannen zich
in de Meidagen van 1940 en tijdens de
Duitsche bezetting, in Nederlandsch-Indië of
op zee hebben onderscheiden en de hun op
gedragen orders zonder op gevaar van eigen
leven te letten hebben uitgevoerd.
Overall in Den Bosch was vanmorgen ter
eere van deze bijzondere gebeurtenis de vlag
uitgestoken, hetgeen de stad een bijzonder
feestelijk aanzien gaf. Op het sportterrein
stonden afdeelingen van de Koninklijke
Landmacht, de Marine, de Militaire Lucht
vaart en de Expeditionnaire Macht in carré
opgesteld. Onder het groote aantal genoo-
digden bevonden zich lt.-genaraal mr. H. J.
Kruis, chef-staf Ned. leger; de minister van
Overzeesche Gebiedsdeelen, Z.Exc. mr. J. A.
Jonkman, namens den minister-president;
de burgemeester van Den Bosch, mr. H.
Loeff; de wnd-commissaris der Koningin
voor de provincie Noord-Brabant, jhr. mr.
J. Smits van Oyen; gen. Winkelman, gen.
Koot, gen. baron Van Voorst tot Voorst, gen.
Spoor, Z.Exc. mgr. W. P. A. M. Mutsaerts,
bisschop van 's-Hertogenbosoh, buitenland-
sche militaire attache's en vele opper- en
subalterne officieren van hiet leger uit de
Meidagen.
Om kwart voor elf reed de open röodse
hofauto, waarin H. M. de Koningin gezeten
was, het sportveld op. Prins Bernhard, die
even te voren was gearriveerd, nam plaats
in den wagen van H. M. en staande in den
auto met den Prins aan haar zijde inspec
teerde de Koningin de bij den vlaggemast
opgestelde mannen, die zouden worden ge
decoreerd, en de in carré opgestelde troepen.
Vervolgens richtte d$ Koningin een per
soonlijk woord tot de mannen, waarin zij hen
wees op de erkentelijkheid die zij voelde
voor den grooten moed en plichtsbetrachting
en de trouw aan het vaderland die zijn aan
den dag gelegd. H. M. noemde het een groote
eer persoonlijk in de gelegenheid te zijn de
erkentelijkheid van het vaderland voor deze
moedige menschen tot uitdrukking te mogen
brengen.
Daarna verliet H. M. de Koningin haar
auto en in gezelschap van Prins Bernhard
reikte zij persoonlijk de onderscheidingen
uit, terwijl de muziek zacht het Wilhelmus
speelde. De luitenants F. H. Warn aars en H.
J. Mulder, alsmede de heer J. van Duisd
werden door de Koningin tot ridder in de
Militaire Willemsorde geslagen, waarna H.M.
den bronzen Leeuw spelde op de borst van
34 anderen.
Tot slot van deze bijzondere plechtigheid
paradeerden de troepen voor de Koningin en
de gedecoreerden.
DAT het door de Duitschers geroofde
m.s. „Tamo" van de N.V. Mij. „Vracht
vaart", R'dam, gisteren aldaar is terugge
keerd.
DAT de vacantiebijslagregeling ook geldt
voor D.U.W.-arbeiders, die tijdelijk bij het
Bureau Oogstvoorziening zijn geplaatst.
DAT de Schotsche autoriteiten bij diverse
officieele maaltijden hun blijdschap hebbea
geuit over de totstandkoming van den K.
L. M.-dienst op Glasgow.
DAT op uitnoodiging van de K.L.M. een
aantal Sohotsche journalisten op 9 Aug.
voor een tweedaagsch bezoek aan ons land
zal arriveeren.
DAT de Rageering een aantal plaatsbepa
lingsapparaten in Engeland heeft besteld
voor den mijnenveegdienst.
DAT het bezoek van Glasgow's burgemees
ter aan A'dam is uitgesteld.
DAT de A'damsdhe gemeenteraad besloot
ruim f 1 millioen beschikbaar te stellen voor
sportvelden en tot het aangaan van een lee
ning van fl.5 millioen
DAT van 9 tot 11 Aug. te Amsterdam een
internat, congres gehouden wordt van be
roeps- en amateur-goochelaarsj
DAT It.-kol. H. J. Maas gisteren namens
den initiatiefnemer, kol. Dudok van Heel,
de „Neprofa" (Nederl. Producten en hun Fa
bricatie) tentoonstelling 'iai de Apollo-
hal, A'dam, heeft geopend.
DAT uit de eerste Kaïtendireobtsche haven
te R'dam het lijkje djs opgehaald van den
4-j. W. H. van Leer, aldaar.
DAT E. J. Lankwarden, dir. der Rijks-
landbouwwinterschool te Hengelo, is weg
gezuiverd.
DAT de jaarabonnementen op het stem
men van piano's en vleugels officieel zijn
vastgesteld op f 10.25, f 12.50, f 16.50 en f 30,
al naar het stemmen per 4, 3, 2 of 1 mnd.
geschiedt.
DAT ter bestrijding van den wortel- of
peenvlieg het met zomerwortelen beteelde
land vóór 7 Aug. bespoten moet worden
raet een oplossing van één pet „Forbiat".
DAT de Haagsche violist Willem Noske
binnenkort een tournee van 21/2 maand zal
maken door Ned. Oost-Indië.
DAT het Tweede Kamerlid Peters aan mi
nister van Maarseveen inlichtingen heeft
gevraagd inzake het beheer over de goede
ren van een op het buitengoed „Waterloo"
te Beesd wonenden Rijksduitscher.
DAT morgen de eerste groep van 162 En-
gelsche meisjes voor een verblijf van twee
weken in Amsterdam zullen arriveeren.
DAT Mimi Boesnach en Henk Rigters van
het tooneelgezelschap „Comedia" uit Indië
zijn teruggekeerd en ook de andere acteurs
onderweg zijn.
DAT de trajectkaarten A'damHaarlem
van het op 1 Dec. '45 ingevoerde model haar
geldigheid zullen behouden t/m. 30 Nov. '46.
DAT de radio-dirigent Elzard Kuhlman
door het Gooisohe Tribunaal veroordeeld is
tot interneering voor den tijd van het voor
arrest wegens het leiden van een opname
van een WA.-potpourri.
DAT gisteren 500 Engelschen de Heilige
Landstichting en het Engefeohe kerkhof te
Nijmegen bezochten.
DAT in het gymnasium te Nijmegen een
tentoonstelling is geopend van werken van
70 kunstenaars uit Haarlem, welke stad Nij
megen heeft geadopteerd.
DAT op 17, 18 en 25 Aug. te Brakkenstein
bij Nijmegen een groot nationaal federatief
muziekconcours wordt gehouden.
DAT bij het noodweer op het Meer van
Genève op 28 Juli die 16-jarige Peter Josias
d'e Vill(l)en>euive, zoon van den adviseur van
dir Van Moois; om het leven, is gekomen.
Mocht men uit de Troonrede afleiden, dat
de nieuwe regeering ten aanzien van Indië
steviger in de schoenen zou blijken te staan,
dan de vorige hetgeen den directeur van.
het Nederlandsche Informatiebureau in Ca
nada wedervoer, is voor dit steviger stand
punt geenszins een aanwijzing.
De directeur van dit bureau, mr S. E. Ha-
zelhoff Roelfzema, is door de regeering in
zijn functie geschorst, nadat hij in Montreal
(Canada) een rede had gehouden, waarin hij,
nogwel zeer gematigd, een oordeel gaf over
de dusgenaamde „Repoeblik Indonesia". Hij
deed daarin uitkomen, dat deze republiek en
haar voorman Soekarno niet zijn los te
maken van het Japansche wanbeheer, waar
onder Indië enkele jaren heeft moeten
zuchten.
Ook zette de directeur uiteen, dat de aan
spraak, welke deze republiek laat gelden op
autoriteit, wel heel weinig in overeenstem
ming is te brengen met de ontvoering, welke
de „premier" Sjahrir en enkele van zijn
mannen hadden te ondergaan.
De regeering heeft op deze rede gerea
geerd op een wijze, die bij uitstek onbegrij
pelijk is en tegenover het buitenland de
wankele republiek nog eens extra op een
voetstuk plaatst: Zij heeft den spreker in
zijn functie geschorst.
Men heeft nu achteraf, daar de schorsing
van dezen bekwamen Nederlander de noo-
dige critiek heeft opgeroepen een poging ge
daan haar te motiveeren, een poging, die niet
slagen kon en dan ook prompt is mislukt.
Het eerste motief was, dat de heer Hazel-
hoff Roelfzema in de voorlichting een nieu
wen toon heeft gebraoht. Dit kon te minder
worden geaccepteerd, aldus zegt men, aan
gezien zeer kort tevoren een nieuw kabinet
was opgetreden en men in het buitenland
uit de rede van den directeur ten onrechte
zou kunnen distilleeren, dat de politiek vail
het nieuwe kabinet op dit punt geheel tegen
gesteld zou zijn aan die van de vorige.
Dit is wel een onbevredigend motief. Aan
genomen al, dat de directeur in zijn betoog
een nieuwen toon deed hooren, dan zou hij
zich hierin slechts een volgeling betoonen
van hét vorige kabinet, dat telkens een an
deren toon liet hooren al naar gelang de om
standigheden het voorschreven. Eerst achtte
men het „onvruchtbaar en onwaardig" om
met mannen als Soekarno te spreken, en
zonder eenigen overgang werd, zij het via
enkele pionnen, het contact opgenomen.
(Vervolg op pag. 3).
Onze oude koopmansgeest leeft
weer op
Groote handelmij voor Zuid-Amerika
opgericht.
Door een aantal groote Ned. banken, scheep
vaartmaatschappijen en handelshuizen is te
Amsterdam opgericht de Ned. Mij voor Zuid-
Amerika, zulks met het doel in Zuid-Amerika
nieuwe afzetgebieden te zoeken. Het maatsch.
kapitaal bedraagt ruim f5 millioen. Voor de
directie wist men zich voorloopig te verzeke
ren van twee lichamen, die in den internat,
handel hun sporen hebben verdiend, t.w. de
Internat. Crediet- en Handelsver. „Rotterdam"
en de Ned.-Ind. Mij tot voortzetting der zaken
van der Linde en Teves en R.S. Stokvis en
Zn Ltd.
Von Frijtag Drabbe terug
in ons land
Luit.-KoL De Bruyn verwelkomt
den generaal
Na een inspectie-neis van ongeveer twee
maanden is gisteravond met het K.L.M.-
vliegtuig uit Imiië teruggekeerd de odt. van
het corps Mariniers, gen.-maj. H. F. J. M.
A. van Frijitag Drabbe.
Op Schiphol stond een eerewacht bestaan
de uit Mariniers, onder commando van kap.
Gen.-Maj. Von Freytag Drabbe, kort na
z'n landing op Schiphol, begroet door
zijn vrouw
Van Heuven opgesteld, terwijl de marine-
kapel voor enkele vroolijke wijsjes zorgde.
De wnd. odt. der Mariniers, luit.-kol. J. A.
J. de Bruyn., heette den generaal welkom
bij zijn terugkeer in Nederland.
Na een inspectie vertrok gen.-maj. Von
Frij'tag Drabbe met zijn echtgenoote naar
Rorberdiam.
Warmer, aldus De Bilt
Warmer, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Ge
deeltelijk bewolkt en overwegend droog
weer met zwakken tot matigen wind tus-
tchen Z.W. en Z„ warmer.
