ïliruiur jTriftsrlje (iTouraiif MM Staatslieden uit alle windstreken naar Parijs Voor iederen vredesapostel een journalist GULDENKOERS ONHOOG? Kruithuis bij Amsterdam in de lucht gevlogen LDist TJ MAANDAG 29 JULI 1946 2e Serie: 2e Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. SM Abonnementsprijzen. 0.26 per week 1.10 per maand 1 3.25 per kwartaai (bij vooruitbetaling) verh. m. adm.kosten) Advertentlën f 0.15 Der m.m contract belang* rijke korting Postrekening 5 8 03 5 Bureaux Redactie en Administratie EOOGEW OERD 103 Telefoon 22710 Hoof dredacteur Dr E. DIEMEB Redactie: B. VAN DER ROS Christelyk-Natwnaal Dagblad voor Leiden en Omstreken Stantuastirf) is abebUtiett myn Ijert in tejjfjenspaet" Bevin, die overwerkt is, vormt een uitzondering Uit alle windstreken zijn gisteren en van daag de afgevaardigden van 21 der ver- eenigde naties naar Parijs getogen ter bij woning van de vredesconferentie. Byrnes, de Amerikaansche minister van Buitenland- sche Zaken, werd op het vliegveld te Washington persoonlijk uitgeleide gedaan door president Truman. De laatste woorden, die hij voor zijn vertrek voor het Ameri kaansche volk had, waren: .Nooit zal Ame rika terugkeeren naar het isolement". Waar overigens de geheele wereld gedu rende het afgeloopen weekend op wachtte, is niet gekomen: officieele publicatie van de ontwerp-vredesverdragen voor Italië, dë Balkaneilanden en Finland. Op het laatste moment bleken de plaatsvervangende mi nisters van Buitenlandsche Zaken der groote vier het niet eens te zijn, aldus Ass. Press, over hetgeen wel en hetgeen niet gepubliceerd mocht worden. Hierover werd Koningin Wilhelmina kreeg eerste invasie-pakket Amerikaansche pakketten met voedings- en genotmiddelen tot een totale waarde van f 120.000.000 zullen in elf Europeesche lan den, w.o. ook Nederland, wordisn verdeeld. De pakketten waren oorspronkelijk bestemd voor de invasie van Japan en de inhoud be vat een dagrantsoen voor 10 man met een calorische waarde van 40.000 calorieën. Ko ningin Wilhi?Lmina heeft het eerste pakket, dat voor Nederland was bestemd, ontvangen. PRINS. BERNHARD VOLGT SPIEGEL GEVECHT BOVEN YPENBURG. Zaterdagmiddag heeft Prins Bernhard de Radar-tentoonstelling van de Royal Air Force op het vliegveld Yperuburg bezocht. De Prins volgde door middel van radar apparaten een spiegelgevecht en complimen teerde de piloten na afloop voor de ver toonde stoute stukjes van vliegtechniek. NIEUWE TRAJECTKAARTEN PER 1 AUG. Vanaf 1 Augustus zullen de Ned. Spoorwe gen voor het heele land nieuwe trajectkaar- ten invoeren. Een cellophaan huls zal gratis beschikbaar worden gesteld. Trajeotkaarten voor 12 maanden worden niet meer afgege ven en de zg. automatische verlenging van maandkaarten is vervallen. NIEUWE DIENSTREGELING VAN DE SPOORWEGEN. De vouwbladen van de nieuwe dienstrege ling der spoorwegen, ingaande 5 Augustus, zijn reeds Dinsdag aan de stations verkrijg baar. De wijzigingen zijn weinig ingrijpend. Half millioen Londenaars ontvluchtte de stad Londen beleefde Zaterdag den groot sten vacantie-exodus sedert 1939. Voor alle stations vormden zich eindelooze rijen en vele vacantiegangers werden het wachten moe en keerden huiswaarts. Naar schatting verwisselden 400.000 Lon denaars hun woonplaats voor strand, bosch en buitenlucht. DE MINISTER VAN OORLOG AAN DE BETERE HAND. Naar de Nieuwe Leidsche Crt. verneemt, is in den gezondheidstoestand van den Minister van Oorlog, Majoor A. U. J. C. Fiévez, een verbetering ingetreden en kan hij zich weer met enkele loopende zaken bezig houden. Wanneer de Minister weer zijn werkzaamheden aan het Dep. van Oorlog kan hervatten is echter nog niet bekend. „DE MINST SCHULDIGE VERDIENT NOG DE DOODSTRAF" „De minst schuldige van hen verdient in onze oogen den dood. Hier moet hard en zonder medelijden worden toegeslagen", zoo culmineerde de Fransche hoofdaanklager, Charles Dubost te Neurenberg zijn rede, waarin vooral Schacht op den voorgrond was geplaatst, tot een rechtstreeks oh en eisoh om de doodstraf voor alle beschuldigden. Het Amerikaansche Huis van Afgevaar digden verwierp het wetsontwerp inzake de Kankerbestrijding. den geheelen Zondag geconfereerd. Het re- resultaat hiervan was, dat de ontwerp-ver- dragen hedenochtend aan de deelnemende landen zullen worden overhandigd en dat publicatie in de pers Dinsdagmorgen zal geschieden. Voorts drong Byrnes er op aan, dat de ge allieerde bezettingstroepen zoo spoedig mo gelijk moeten worden teruggetrokken, dat een oplossing wordt gevonden voor de ge vaarlijke grensgeschillen en de herstelbe talingen en dat zoo groot mogelijken voort gang moet worden gemaakt met het econo misch herstel. Pas wanneer dit alles is be reikt, aldus Byrnes, zullen de menschen zich gaan herinneren, hoe kostbaar eigenlijk de vrede is, en zullen zij allen hun vastbe radenheid te kennen geven om geen zelf moord te plegen." Aan het afleggen van deze verklaringen was op het vliegveld een hartelijk afscheid voorafgegaan van een menigte van onge veer 3000 personen, met president Truman aan het hoofd. BEVIN OVERWERKT. De Britschè minister van Buitenlandsche Zaken, Bevin, zal helaas wegens een lichte ongesteldheid niet naar Parijs kunnen gaan. De eerste-minister, Attlee, zal de Britsche delegatie voor de Vredesconferentie in zijn plaats leiden. Men beschouwt overwerkt zijn als de oorzaak van zijn ziekte. Bevin heeft slechts twee korte vacanties gehad sinds hij precies een jaar geleden minister van Buitenlandsche Zaken werd. Hij zal minstens een week volledig rust moeten houden. Jackson, de Amerikaansche aanklager te Neurenberg, die tegen Göring en 21 andere misdadigers de doodstaf eischte. De Krijgsraad van Brussel heeft 9 me dewerkers van „Le Pays Reël," het dagblad van de Rexistische partij, toebehoorend aan Leon Degrelle, ter dood veroordeeld. Van de veroordeelden zijn er 5 voort vluchtig. Ontzaglijke belangstelling voor Vredesconferentie (Van een specialen N.L.C.verslaggever). In de Fransche hoofdstad, waar gisteren duizenden Parijzenaars de parken en tuinen bezochten, was wel het meest in trek de Jar- din du Luxembourg, waar aan de achterzijde van het paleis een lange rij van nieuwsgie rigen de voorbereidende werkzaamheden aanschouwde van de vandaag te beginnen vredesconferentie Agenten met hun bekende witte batons verwezen al deze belangstellenden naar de vijvers en naar de spuitende fonteinen, die meer verkoeling boden dan het stoffige grind langs de omheining van het Senaats gebouw. Merkwaardigerwijze was er bij den hoofd ingang van het paleis, versierd met de 21 vlaggen der Ver. naties geen bekijks en de hier gestationneerde agenten hadden een kalmen dag. Bijna alle delegaties zijn nu aangekomen. Dat Bevin vervangen wordt door Attlee, door overspanning van eerstgenoemde, wek te, voordat de reden bekend was wel eenige verwondering. Overigens brengt deze wijzi ging alleen verandering in het beeld van de Groote Vier, waarop de Fransche caricatu- risten zoo hun best hadden gedaan. Naast de 1500 afgevaardigden van de 21 naties zijn bo vendien 1200 journalisten naar Parijs geko- Stavenisse in opstand tegen politieke delinquenten Versterkte politie verrichtte vijf arrestaties Te Stavenisse op het eiland Tholen kwam dezer dagen de geheele mannelijke bevol king, bestaande uit honderd man, in op stand tegen de vrijlating van enkele poli tieke delinquenten. In optocht ging het naar de boerderij van een pas uit een internee- ringskamp ontslagen „Boerenleider", waar de ruiten het moesten ontgelden. Daarna werden bij een familie in het dorp de ra men ingeslagen. Versterkte politietroepen dreven de opgewonden dorpelingen uiteen, waarvan er vijf werden gearresteerd. ONZE CONSUL-GENERAAL TE KAAPSTAD VERONGELUKT. Dr. A. L. Wurfbain, de Nederlandscihe consul-generaal te Kaapstad, is bij het be klimmen van den Tafelberg verongelukt. Hij maakte een val van 4y2 meter en werd door neerstortend gesteente gedood. DE BROODRANTSOENEERING IN ENGELAND Het Fransche persbureau A.F.P. meldt uit Londen, dat de broodrantsoeneering in Enge land in October weer zal worden stopgezet. men. Er is echter hoogstens plaats voor en kele leden der delegaties en voor ongeveer veertig journalisten, zoodat er bij toerbeurt kaarten zullen worden uitgereikt. De Fransche minister-president, George Bidault, zal vanmiddag om vier uur, nadat tevoren de vredesvèrdragen met Italië, de Balkanlanden en Finland wereldkundig zijn gemaakt, de conferentie openen. Direct daarop verwacht men een vreed- zamen strijd om het voorzitterschap, aange zien sommigen een vasten president verkie zen en anderen een wisseling van het presi dentschap. Rusland is het sterkst vertegen woordigd, nl. met 300 man, aan het hoofd waarvan Molotof en V/isjinski staan. Verder telt deze delegatie de Sowjet-am- bassadeurs van Litauen, Estland en Letland. Een voorname gast is de secr.-gen. van de V.N. Trygve Lie, die gistermiddag op het vliegveld Le Bourget aankwam. Hij deelde echter aan de daar aanwezige journalisten mede, dat zijn bezoek niet officieel was en dat hij uitsluitend kwam voor besprekingen met den Franschen minister-president. De strubbelingen inzake de Amerikaan sche prijsbeheersching hebben reeds ver reikende consequenties gekregen. Canada en Zweden hebben als reactie op de belang rijke prijsstijging in de Vereenigde Staten hun valuta's gerevalueerd teneinde den in vloed van de hoogere Amerikaansche prij zen op hun binnenlandsch prijsniveau uit te schakelen. Omtrent Zwitserland hebben intusschen ook reeds geruchten gecircu leerd, dat ook dit tot herwaardeering van den franc zou overgaan. In Engeland is in het Lagerhuis gepleit voor een hoogeren wisselkoers van het pond sterling, terwijl ook in ons land stemmen opgaan, die reva- lorisatie van den gulden aanbevelen. De rust op monetair gebied is reeds ver stoord, voordat de Bretton Woods overeen komsten goed en wel in werking zijn ge treden. Het kan niet ontkend worden, dat deze gang van zaken teleurstelling heeft gewekt, omdat de herinnering aan den va luta-oorlog in de dertiger jaren daardoor weder voor de aandacht wordt gebracht, een periode, welke weinig positieve resul taten voor den wereldhandel heeft ge bracht. Desondanks staat ook ons land voor de vraag, welke monetaire koers in het licht van de jongste ontwikkeling op valutage- bied de gewenschte mag genoemd worden. Wij zitten „in het schuitje" en moeten mee varen, hoe onaangenaam wjj de huidige si tuatie ook vinden. Het zal duidelijk zijn, dat wij niet onaf hankelijk een beslissing kunnen nemen. Het zal van belang zijn, welk besluit t.o.v. het pond sterling wordt genomen, daar de gul den aan de Britsche valuta gekoppeld is. Ook zal overleg noodig zijn met onzen Bel gischen partner, aangezien terzake van de wisselkoersen der beide valuta's overeen komsten zijn getroffen. Hebben wij in Amerika te doen met een permanente prijsverhooging of zal onder In vloed van concurrentie en prijsbeheersching straks weder prijsdaling intreden? Het ant woord op deze vraag is belangrijk. Met ze kerheid is er nog niets te zeggen, maar het zou ons wel verwonderen, wanneer de prij zen in de Ver. Staten het niveau van en kele maanden geleden nog zouden kunnen bereiken. Gaat men uit van een consolida tie der Amerikaansche prijsverhooging, dan wordt het vraagstuk van eventueele reva- lorisatie van den gulden actueel. In het Lagerhuis werd van conservatieve zijde de regeering verzocht, tot bestudeering over te gaan van de vraag of herwaardee ring van het pond noodzakelijk was ten einde het land te beschermen tegen een we reldinflatie. Men beseft in Engeland, dat do groote Amerikaansche leening minder waard is, nu de goederen zooveel duurder zijn geworden. Door verhooging van den pondenkoers zou men dezen factor goed deels kunnen uitschakelen. (Vervolg op pAg. 2). Vermoedelijk 3 dooden en 5 gebouwen vernield Aan den Noorderweg in den Grooten IJpolder bij Amsterdam is gistermiddag om ongeveer half zes, vermoedelijk tengevolge van broeiing van Duitsche phosforbommen, een kruitmagazijn in de lucht gevlogen. Door de gevolgen zijn waarschijnlijk drie personen gedood en velen gewond, terwijl vijf gebouwen een prooi der vlammen werden. Er hadden drie zware ontploffingen plaats, welke een enorme rookontwikkeling ver oorzaakten en die alle ruiten tot op 5 km afstand deden springen. Vier uren na het begin van de ramp duurden de ontploffin gen van kleine hoeveelheden munitie nog altijd voort, zoodatniemand de plaats des onheils kon naderen en de brandweer mach teloos moest toezien, hoe de vier loodsen van het kruithuis, een nabijgelegen boer derij en vier dagloonerwoningen tot den grond toe afbrandden. De vier bij het kruithuis op wacht staan de militairen, allen afkomstig uit Haarlem, werden door den geweldigen luchtdruk van de eerste explosie van den grond opgeno men en enkele meters verder, aan den an deren kant van een breede sloot, neerge worpen. Zij waren als door een wonder, vrijwel ongedeerd. Hoewel half verdoofd van schrik, hadden DAT Zaterdag en Zondag de Kath. jonge ren in het bisdom Haarlem een congres hebben gehouden te Amsterdam. DAT voor het eerst na 15 jaar in een R.K kerk te A'dam een offerblok is opengebro ken, waaruit f 200 werd ontvreemd. DAT mej. mr J. J. Th. ten Broecke Hoek stra morgenavond om kwart voor acht een radiocauserie houdt over het arbeidsbureau voor vrouwen en meisjes. DAT de afsplitsing van een bedrag van f 1000 van een na 7 Juli '45 geopende en sedertdien geblokkeerde rekening sinds 21 Juli j.l. niet meer mogelijk is. DAT certificeering van dollartegoeden in Amerika vóór 31 Juli a.s. bij de Ned. Bank moet zijn aangevraagd. DAT Zaterdag in museum Boymans te R'dam de zomertentoonstelLing „Cornelis Troost en zijn tijd" is geopend. DAT te R'dam een hulpbesteller der PTT werd aangehouden, die bij het bestellen van buitenl. pakketten telkens een kwartje extra rekende, hetgeen hij eenvoudig met potlood op het re<?u sohreef. DAT vanaf 1 Aug. Ned., automobilisten c.s. zonder een c red i-e tbr Lef van A.N.W.B. of K.N.A.C. geen benzine meer kunnen krijgen in Frankrijk. DAT bestuurders van vrachtauto's zich moeten wenden tot d'e Ned. Internat. Weg- vervoersorganisatie, L. Vijverberg 11 te Den Haag. DAT is benoemd tot notaris te R'dam L. v. Mastrigt, cand. te Oudewater, als op volger van notaris F. L. Hartong. DAT de p. f. van het Bijz. Gerechtshof te A'dam wegens verraad tegen den 45-jarigen Landwachter J. G. J. van Arem 20 j. gevan genisstraf eischte. DAT de uitgestelde gemeenteraadsverkie zingen te Nijmegen zeer waarschijnlijk 3 Sept. a.s. gehouden zullen worden. DAT tot burg. van Vreeland en Nigtevecht is benoemd F. D. Sprenger, gem. secr. te Ouden Rijn. DAT de in filmkringen bekende Loet C. Barnstijn uit de U.S.A. in ons land is terug gekeerd. DAT prof. dr. C. U. Ariens Kappers, te A'dam, direct, v.h. Instituut voor hersen onderzoek. aldaar 69 j. oud is overleden. DAT de vice-pres. v. h. Internat. Hof van Justitie te Den Haag, Basdevant, Zaterdag in „Des Irides" ter eere van Trygve Lie een diner heeft aangeboden. DAT H. M. de Koningin te Soestdijk de onderscheiding als groot-off. in de Orde van Oranje-Nassau heeft uitgereikt aan den be velhebber der Am. zeestrijdkrachten in Europa, adm. H Kent Herwitt. DAT in Zwitserland een Ned. particuliere missie is aangekomen, welke een onderzoek zal instellen naar de leveringmogelijkheden van Zwitsersche firma's. DAT a.b. van den Am. kruiser „Honston" te R'dam onderscheidingen werden uitgereikt aan vice-adm. G. W. Stoeve, schout-bij- nacht N. J. v. d. Kun, luit.-ter-zee H. W. Goossens en R. K. Suermondt. DAT de Alg. Rijnschippersbond te A'dam de Regeering verzócht heeft voor vergane schepen nieuwe te verstrekken en gezonken schepen snel te laten lichten. DAT deze bond ook inschakeling verlangt bij de terugvoering van schepen uit Duitschland. DAT in de Persoonshaven te R'dam het lijkje, is gevonden van het sinds 25 Juli ver miste' 7-j. schipperskind W. v. d. Vaart. DAT te Mierlo een circa 40-j. zwakzinnige man is aangehouden, waaromtrent de burge meester opheldering vraagt. DAT de productie bij Philips te Eindho ven nog maar 80 pCt. bedraagt van de voor- oorlogsche, ondanks een personeelsbezetting van 20.000 man tegen 15.000 in 1039, zoodat de productie per man slechts 60 pCt. van de vooroorlogsche bedraagt. DAT te Rome een financieele en handels overeenkomst tusschen Italië en Nederland is gesloten, waarbij de waarde der uit te wisselen goederen werd vastgesteld op 41/* milliard lire. zij de tegenwoordigheid van geest om ter stond dekking te zoeken in de sloot voor de komende explosie en zij hadden hier geen hinder van de wegslingerende granaten en materiaal-brokstukken. Ook een militaire reddingsploeg, die zich bij een volgende ontploffing op ongeveer 100 m van het kruit huis bevond, kwam er goed af. Men heeft het lijk gevonden van een elf jarig jongetje uit een der afgebrande huizen. Vermoedelijk is het door een scherf aan het hoofd getroffen, toen het trachtte te vluchten. Men vreest, dat de 60-jarige C. Th. van WoerkomVlegels in haar woning is verbrand. Twee andere bewoonsters der afgebrande huizen, Van Vlier en Slotwijk geheeten, werden ernstig gewond in het Wilhelmina-gasthuis opgenomen. Van de vele wandelaars, die zich nabij de plaats Angstaanjagend was de aanblik, dien de groote IJpolder bood toen reusachtige» zwarte wolken der explosies over het landschap dreven van de ramp bevonden, zijn er verscheidene door de projectielen gewond en waarschijn lijk valt er onder hen een doode te be treuren. Het kruithuis werd als opslagplaats ge bruikt voor Duitsche munitie, die vergaard wordt uit de bunkers in de duinen. Van hier uit werd de munitie verscheept en in zee overboord geworpen. Op 1500 m afstand van dit kruithuis bevonden zich nog twee tol de nok met munitie gevulde loodsen, welke gelukkig gespaard zijn gebleven. Vrij koel tveer, aldus De Bilt Tot morgenavond wordt verwacht: Zwaar bewolkt, met tijdelijke opklaringen, enkele regenbuien, overdag geleidelijk aanwakke rende en naar Z.W. of Z. krimpende wind; weinig verandering in temperatuur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1