Jlieuwr jCri&sdje (iTmtmnf
Argentinië bereid N.S.B.-ers te importeeren
„Oranje" stoomt 's werelds grootste sluis binnen
Koopvaardij streelt ook naar luchtvervoer
IDist TJ
VRIJDAG 19 JULI 1946
ïe Serie, Ze Jaargang vanaf 7 Mel IA45, No. 371
Abonnementsprijzen:
0.26 per week
1.10 per maand
3.25 per kwartaal
BI) contract .belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 3 9
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie en
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur:
Dr E. DIEMEB
Redactie:
B. VAN DER ROS
„•JtanJuastidj is ntjebteum
myn |jeri in fccjijenspoet"
Plannen reeds in vergevorderd
stadium
Naar de Nieuwe Leidsche Crt. uit
goede bron verneemt, bestaan er in de krin
gen van geïnterneerde N.S.B.'ers vergawr-
derde plannen voor emigratie naar Argen
tinië.
Vorig najaar nam de gezant van de Ar-
gentijnsche regeering in ons land contact
op met voor
aanstaande N.S.
B.'ero, die zich
voornamelijk in
het kamp Half
weg bevonden.
Er zijn inderdaad
besprekingen ge
voerd, waarbij
bleek, dat de Ar-
gentijnsche re
geering veel
waarde hechtte
aan de overkomst
van geschoolde,
kapitaalkrachti
ge, energieke
Nat. Socialisten
uit ons land. Zij
zouden dan in
Argentinië de
delta van de Rio
de la Plata in cul-
De Argentijnsche
pres. Peron.
tuur moeten brengen en bevolken en daartoe
hebben de gegadigden in Halfweg reeds con
tact opgenomen met geestverwanten in Wes-
terbork, waar de grootste landbouwers van
de N.S.B. verblijven.
De plannen zijn in het kamp Halfweg ont
worpen door den gedetineerden directeur
van de Kon. Ned. Ind. Luchtvaart Mij. Be-
hage, in samenwerking met den eveneens
gedetineerden De Haas van Dorssen.
In het kamp Westerbork behartigt de
voormalige hoofdredacteur van de Agra
rische Pers, Jac. ter Haar Czn., de belangen
der toekomstige emigranten. Ook de N.S.B.-
predikant, ds Eggink, die indertijd in Nijega-
Opeinde stond, is zeer geïnteresseerd.
Het was de Argentijnsche gezant in ons
land, de heer Arturo L. Ludueva, die de
eerste besprekingen voerde en toezegde, dat
zijn regeering een rpecialen afgezant naar
Het dagliet in den Oosten
De vertegenwoordiger van Bali, het ge
wezen Voltksraadelid Soekawafci, verklaar
de gisteren op de Matónö-conf eren tie:
„Indien wij thans reeds de voliledLge
onafhankelijkheid zouden verkrijgen, zoo-
dat er, anders gezegd, een zwak Indonesië
buiten het rijksverband zou bestaan, zou
Indonesië niet meer zijn dan een speelbal
in handen der Groote Mogendheden"....
Vele Nederlanders moeten
Australië verlaten
Ook onze voorraden dienen te worden
weggevoerd
De Au9tr. min. van marine, Norman Makin,
heeft medegedeeld, dat alle Ned. staatsbur
gers met uitzondering van hen, die in
Australië permanent zijn' gevestigd uit
Australië worden geëvacueerd, aldus seint
A.N.P.-Aneta uit Canberra.
Makim deelde verder mede, dat de
„Manoora" een gering aantal Ned. troepen
naar Biak vervoert. Het vorenstaande zou
neerkomen op het vertrek van nagenoeg
al het Ned. overheidspersoneel, dat in den
oorlog naar Australië is gekomen.
Ook de Ned. voorraden zullen uit Austra
lië worden weggevoerd. De uitvoering van
de maatregelen staan onder controle van
Seac.
Guillotine heeft laatste woord
tegen zwarte handelaren
In Frankrijk wordt wel zeer kras met
zwarte handelaren afgerekend, want heden
werd door het Kabinet het voorstel van
Yves Farge, den nieuwen Franschen min.
van Voedselvoorziening aangenomen, om
voor zwarte handelaren de guillotine-straf
in te stellen.
BLINDE KRIJGT VERZETSKRUIS VAN
DE KONINGIN.
Gistermiddag heeft H. M. de Koningin den
heer Tieme. een jongeman, die door het ver
zetswerk blind werd en in een instituut te
Bussum vertoeft, het Verzetskruis persoon
lijk overhandigd.
Nederland zou zenden, om deze kwestie te
regelen.
De onderhandelingen worden gevoerd door
middel van een vertroxiwensman. Als zoo
danig treedt ds Molenaar, Ned.-Herv,. pre
dikant in Halfweg, op. Op het oogenblik
tracht deze gedaan te krijgen, dat tusschen
beide belanghebbende kampen vrij over dit
onderwerp mag worden gecorrespondeerd,
via den vertrouwensman.
De onderhandelingen, die de gedetineerden
met den Argentijnschen gezant voerden, lie
pen over een van hun raadslieden.
(Vervolg op pag. 2).
Onderzoek gevraagd inzake
fascisten-vergadering
Door 't Kamerlid Vorrink aan minister
van Justitie.
Het Kamerlid Koos Vorrink (P. v. d. A.)
heeft aan den minister van Justitie gevraagd,
een onderzoek te willen instellen naar de
op 7 Juli te Utrecht gehouden vergadering
van vroegere leden der N.S.B. en andere
fascistische groepen, op welke vergadering
besloten werd tot oprichting van een z.g.
Werkverband. Arnold Meyer's adjudant J.
Denis trad er o.m. als spreker op, terwijl
deze zich nog steeds zou bedienen van een
auto van het Bureau Nat. Veiligheid.
Ook zou hij betrokken zijn geweest bij
de ontvluchting van Meyer uit Vught.
Vorrink verzoekt maatregelen, alsook een
onderzoek naar Denis' handelingen, indien
zulks nog niet is geschied.
Prof. Kranenburg wordt voorz.
van de Eerste Kamer
Als opvolger van mr W. L. baron de Vos
van Steenwijk.
In de vergadering van den Ministerraad
van j.l. Maandag werd besloten prof. mr R.
Kranenburg aan H.M. de Koningin voor te
dragen ter benoeming tot voorzitter van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal. De be
noeming is dus dezer dagen, misschien wel
vandaag, te verwachten.:
Prof. Kranenburg was voorheen vrijz.-
dem., tegenwoordig lid van de Partij van
den Arbeid en maakt sinds 1929 deel uit van
den Senaat. Hij is 65 jaar oud.
Na een korte loopbaan bij de rechterlijke
macht, werd hij in 1914 hoogleeraar in het
Staatsrecht aan de Universiteit te Amster
dam. Drie jaar later ging hij over naar de
Leidsche Universiteit.
Hij is eere-doctor van de Universiteit te
Gent.
Nader vernemen wij dat de beëediging
door H.M. de Koningin zal plaats hebben op
a.s. Dinsdagmorgen.
Rijkspersoneel en Koninginnedag
Op 31 Augustus a.s., den verjaardag van
H.M. de Koningin, zal het Rijkspersoneel vrij
zijn voor zoover de dienst dit toelaat.
Troonrede gaat a.s. Dinsdag ook
door de radio
Dinsdag a.s. zal de Troonrede over beide
Hilversumsche zenders tusschen 12.4513.30
uur worden uitgezonden.
Onafzienbare menschenmassa
te IJmuiden
Een onafzienbare menschenmassa was gis
teren getuige van het binnenkomen van den
Indië-vaarder „Oranje", die als eerste schip
de geheel herstelde reuzensluis te IJmuiden
passeerde.
Voordat we met de salonboot „W. F. van
der Wijck" de trots van de Mij Nederland
tegemoet voeren, waren we in de gelegen
heid de sluis te bezichtigen. De kleinste van
de drie, de Zuidersluis, die van 1876 dateert,
doet alleen nog dienst voor kleine schepen;
de Middensluis kan schepen tot 15.000 ton
schutten en de Noordersluis, het 300 m.
lange, 36 m. breede en 12 m. diepe water
bouwkundige kunstwerk, dat in 1930 onder
leiding van minister Ringers werd gebouwd,
was weer gevuld met water.
Te ongeveer half drie licht de „Oranje"
haar ankers. De „Van der Wijck" vaart af
om het schip in de buitenhaven te verwel
komen. Met de salonboot langszij glijdt het
helderwit-geverf de mailschip de sluis binnen.
Op de dekken van de „Van der Wijck"
komen de genoodigden bijeen om de ope
ningsplechtigheid van de sluis bij te wonen,
die de dir.-gen. van den Rijkswaterstaat,
ir W. J. H. Harmsen verricht. Ir Harmsen
zeide in zijn rede, dat de bouwkosten inder
tijd 20 millioen bedroegen en de kosten
van het herstel thans binnen de 4 pet van
dit bedrag blijven. Het werk, dat met tien
man werd begonnen, is beëindigd met 150
arbeiders. Spr. dankte ir Josephus Jitta en
zijn medewerkers en deelde mede, dat het
H. M. de Koningin heeft behaagd den heer
Jitta tot officier in de Orde van Oranje
Nassau te benoemen. Nadat spr. het als een
lichtend symbool had aangestipt dat het
schip, dat de verbinding IndiëAmsterdam
herstelde, den naam „Oranje" draagt, ver
zocht hij den sluismeester de binnendeuren
te openen. De plechtigheid werd met het
spelen van het „Wilhelmus" besloten. De
wnd burgemeester van Amsterdam, B. Fran
ken, voerde hierop nog het woord.
De „Oranje" had inmiddels de sluis ver
laten en ging in het Noordzeekanaal voor
anker, om vandaar naar de hoofdstad door
te varen en de 800 gerepatrieerde landge-
nooten te debarkeeren.
STREMMING MOERDIJKBRUG TOT
ZATERDAG UITGESTELD.
De weersomstandigheden zijn oorzaak, dat
de verkeersstremming over de Moerdijk-
brug is uitgesteld tot a.s. Zaterdag. Tus
schen 0 en 12 uur is ze buiten gebruik.
Met de herstelde sluis kwam ook het
kanaal vrij, want juist gisteren hebben drie
ié»*
Enorm was de belangstelling, toen de
„Oranje" gisteren als eerste schip de her
stelde Noordersluis te IJmuiden
binnenvoer.
drijvende bokken de laatste resten van een
bij de Hembrug tot zinken gebrachte 3000-
tonner opgeruimd.
't Fietsbanden-probleem
nadert z'n oplossing
Optimistische klanken uit de industrie
Blijkens een mededeeling van den direc
teur der rubberfabriek Vredestein te Loos
duinen beweegt de productie van rijwiel
banden zich in stijgende lijn, voornamelijk
als gevolg van de inschakeling van de
Hevea-fabrieken, die wederom zijn gaan
draaien. De grond stof fenpositie van de pro
ductie van fietsbanden baart ndet langer
zorg.
Gezien de geweldige behoefte voor den
oorlog waren in ons land per jaar 4 millioen
banden noodig is het echter niet waar
schijnlijk dat de fietsbanden tegen het einde
van hert jaar vrijkomen. De kwaliteit der
banden, die op het oogenblik worden ver
vaardigd, is goed te noemen. Sedert 1 Jufli
worden weer z.g. „witte banden" geprodu
ceerd.
Een belangrijke verlichting in het banden-
vraagstuk wordt verwacht door de mogelijke
levering van 500.000 rijwielbanden door die
Goodrich Cy uit Amerika.
Nadert de Radio-kwestie baar
oplossing?
Zeer binnenkort komt de Regeering met
voorstellen.
Naar de Nieuwe Leidsche Cou
rant verneemt, kan zeer binnenkort van
Regeeringswege een oplossing worden tege
moet gezien, om uit de.impasse te komen,
waarin de radio is geraakt door het conflict
tusschen de Radio-omroepvereenigingen en.
het bestuur der stichting Radio Nederland.
RADIO-VERGALLER KRIJGT TWINTIG
JAAR.
Het B.G. te Utrecht heeft den Utrechte
naar J. A. Loos, die in den oorlog de stoor
zenders te Lopik en Jaarsveld bediende, ten
e'imde de door ons zoo begeerde geall. nieuws
uitzendingen onverstaanbaar te maken, ver
oordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf met
levenslange ontzetting uit alle rechten zon
der recht van cassatie. De eisch was 12 jaar.
Dertien spoorivegdieven te Leiden
ingerekend
De spoorwegrecherche, die eenige weken
geleden te A'dam een complot van spoor-
wegdieven ontmaskerde, heeft dezer dagen
wederom succes gehad. In Leiden konden
13 maai en te Hilversum 9 man. worden in
gerekend. Behalve los personeel van de Ned.
Spoorwegen was hierbij personeel van de
besteldiensten en zelfs een politieagent be
trokken.
HUISSLACHTINGS VERGUNNINGEN.
Zij, die in aanmerking komen voor een
huissladbfcingsvergunningkunnen deze t/m
27 Juli doch beslist niet later aan
vragen bij de pl. bureauhouders.
HUISBRANDOLIE VOOR CENTRALE
VERWARMING.
Met nadruk wordt er nogmaals op ge
wezen, dat gebruikers van huisbrandolie
voor het stoken van centrale verwarming
de aanvraagformulieren, welke hun door de
leveranciers zijn toegezonden, in het tijd
vak van 22 Juli t/m 12 Augustus a.s. bij
den distributiedienst moeten inleveren. Deze
formulieren dienen vergezeld te zijn van de
op deze formulieren vermelde bescheiden.
GENERAAL HAWTHORN PER K.L.M.
NAAR NEDERLAND.
De commandant der Britsche troepen ii
Indië, generaal Hawthorn zal vanavond oi
Schiphol arriveeren.
Regeering wenscht geen
K.L.M.concurrentie
Sinds geruimen tijd wordt achter de scher
men een hevige actie gevoerd door de
groote Nederlandsche scheepvaartmaatschap
pijen om naast de K.L.M. van de Regeering
toestemming te krijgen om transcontinentale
luchtlijnen te openen. Het snel uitbreidend
luchtverkeer over de Oceanen, trekt een
groot passagiersvervoer tot zich, dat anders
met de schepen ging. Door de nieuwe lucht
lijnen der K. L. M. naar Noord- en Zuid-
Amerika, naar Nederl.-Oost-Indië en in af-
zienbaren tijd ook naar Zuid-Afrika en
DAT de schorsing van prof. ir Chr. K.
Visser, hoogleeraar aan de T.H. te Delft, is
opgeheven.
DAT A. v. d. Wal. inspecteur ter generale
thésaurie bij het dep. van Fin. is weggezuii-
verd.
DAT J. E. Langenberg, hoofd van de
Rijksaccountantsdienst te Zwolle, eervol is
ontslagen met toekenning van wachtgeld.
DAT het Tribunaal te Helmond gisteren
den ex-edt. van de Landwacht, H. A. Sek,
aldaar, tot 10 jaar en den ex-Land wachter
J. Martens uiït Asten tot 7 jaar intemeering
heeft veroordeeld.
DAT gisteren, als symbool voor W.-Bra-
bants wederopbouw, te Zevenbergen een
plechtige eerste-steenlegging heeft plaats
gehad voor den bouw van 15 arbeiderswo
ningen.
DAT het nieuwe Ned. leger gisteren bij
Utrecht manoeuvres heeft gehouden, waar
na gen. Doorman op het St. Jans Kerkhof
een parade afnam.
DAT de heer J. II. Laatsman is benoemd
tot kanselier Ie kl. bij de Ned. ambassade
te Brussel.
DAT het Zuiden zich achter gesteld voelt
bij het Noorden wat de glasverdeeling be
treft.
DAT iin 't gebouw Marnixstraat 317 te
Amsterdam een gedenkraam is onthuld voor
de 28 ambtenaren bij den dienst van Soc.
Zaken, die aan de Duitsbhe terreur ten offer
vielen.
Lippenstiftjes niet meer aan
prijzen gebonden
Of de dames er voor- of nadeel van zul
len ondervinden weten we niet. doch feit
is, dat dezer dagen de prijs voor schriften
t.a.v. gelaatspoeder, lippenstiften en
andere cosmetische artikelen zijn opge
heven. Voor de heeren zij echter de ge
ruststellende mededeeliiwg, dat zulks voor
de scheerzeep niet geldt. Evenmin voor
noodzakelijke dingen als tandpasta en
toiletzeep. Winkeliers behooren duidelijk
zichtbaar de prijzen in de étalages te ver
melden.
DAT de nieuwe Zweedsche gezant in ons
land, de heer J. de Lagerberg, gisteren op
Schiphol is aangekomen.
DAT Nederland voor 17 millioen kronen
hulp uit Denemarken ontving.
DAT thans de gunstige tijd is aangebroken
om appels en pruimen te bespuiten met V2
of ft pet. Californische pap tegen spint.
DAT Maandagavond a.s. om kwart voor 8
drs. P. J. Bels een radio-causerie houdt over
champignon-teelt.
DAT dr C. J. Briejer den overleden ir N.
van Poeteren zal opvolgen als hoofd van den
Plantenziektenkundigen dienst te Wagenin-
gen.
Dat de speelkamer, een miniatuurspoor
wegbedrijf op het C5. te A'dam, weer in
dienst is gesteld.
DAT in de St. Crt. van 18 Juli een door het
College van Rijksbemiddelaars vastgestelde
nieuwe gemeenteklassenindeeling voor het
bouwbedrijf is opgenomen.
DAT m.i.v. heden weer pLm. 100 der be
langrijkste schilderijen van het Rijksmu
seum te A'dam aldaar voor het publiek ten
toongesteld worden.
DAT de Bond van Kleine Boeren in N.
Nederland twee moties bij den min. van
Landbouw, c.a. heeft ingediend, waarin
wordt aangedrogen op verlaging van den
grasprijs en stopzetting der vee-levering
voor bedrijven beneden 10 HA.
Oost-Azië, zien de scheepvaartmaatschap
pijen zich ernstiig benadeeld, vandaar dat zij
zelf ook luchtlijnen willen openen.
Reeds voor den oorlog was men hier
mede bezig en werden zelfs plannen uitge
werkt om naast de K. L. M.-lijn op Indië,
met Zeppelins te gaan vliegen.
Naar de Nieuwe Leidsche Crt. ver
neemt staat de Regeering echter afwijzend
tegenover de plannen der scheepvaart
maatschappijen. Men wil de K. L. fö. haar
monopolie-positie niet ontnemen. De K. L.
M. kan voorloopig alleen met een groote
Rijkssubsidie den zwaren strijd tegen de
buitenlandsche luchtvaartmaatschappijen op
nemen. Zou hier een Nederlandsche concur
rent naast komen, dan zou de positie van
de K. L. M. ernstig bedreigd kunnen wor
den. De scheepvaartmaatschappijen blijven
echter met hun plannen doorgaan en hebben
onlangs besprekingen met Amerikaansche
maatschappijen gevoerd. Het laatste woord
van deze hoogst belangrijke luchtvaartaan
gelegenheid is nog niet gezegd.
CHINEESCHE BURGEROORLOG OP
VIER FRONTEN.
Op 't oogenblik woedt in China een bur
geroorlog op vier fronten, met meer dan een
millioen man Kuomintang-troepen in het
offensief.
BLIJFT
ENG. BROODRANTSOENEERING
ONGEWIJZIGD.
In 't Engelsche Lagerhuis is heden een
motie van de oppositie om het broodrant-
soeneeringsbesluit ongedaan te maken met
305 tegen 182 stemmen verworpen.
Wisselende bewolking, aldus
De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht. Wisse
lende bewolking, hier en daar nog een
enkele verspreide bui, matige Z.-W. windi,
weinig verandering in temperatuur.
