't Kamer-Debat over de Regeeringsverklaring
Voorloopig blijft Soekarno nog alleen de baas
„Houdt de naam van onze Kon. Marine hoog"
ME UWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 10 JULI 1946
De belangstelling er voor
was groot
(Van onzen Parlementsredacteur).
Onder groote belangstelling begon gisteren
in de Tweede Kamer het debat over de
Regeeringsvef'klaragin.
Gelijk te verwachten was trof het kabinet-
Beel in de Tweede Kamer twee paladijnen
aan. In de eerste plaats den heer ROMME,
die als een der vroedmeesters van 't kabinet,
zijn werk bezwaarlijk verloochenen kon. Met
voldoening had hij de Regeeringsverklaring
vernomen en hij heeft op tal van punten
commentaar geleverd.
Dat was dan de exegese, waaraan blijk
baar de Katholieke fractie zich gaat houden
en waarmee dus ook min of meer de mm.-
president rekening zal moeten houden ter
wille van de vriendschap met zijn vrienden.
De andere partner zal dit commentaar ook
niet geheel kunnen negeeren. Duidelijk werd
al, waar oorzaken voor ver- en geschillen
zullen kunnen ontstaan. Reeds inzake de
Suriname-paragraaf kwam, meenen we, een
eerste controverse om het hoekje kijken.
Van een kort te voren afgelegde verklaring
door den heer v. d. GOES VAN NATERS
die in het algemeen een „molletje" lager
scheen te zijn afgestemd zeide de heer
ROMME niet te begrijpen, dat de gegeven
uitleg er onder zou vallen. Den minister
werd om meer licht verzocht; Ook ten aan
zien van de Indië-plannen, voor zo.over daar
bij de namen van de heeren Schermerhorn
en -Logemann genoemd zijn in de laatste
weken. Omtrent de komende Rijksconferen
tie werd eveneens nader uitsluitsel verzocht.
Zeer nadrukkelijk werd betoogd, dat poli
tieke eenheid en duurzame verbondenheid
van de volken in en buiten Europa nood
zakelijk zal zijn, wil de samenspreking bin
nen het aangegeven kader tot resultaten
kunnen leiden.
Ook op tal van andere punten werd naar
de opvatting der Regeering geïnformeerd:
welvaartsplan en planbureau, gezinspolitiek,
politieke delinquenten, onderwijs, enz. Ook
werd gewezen op de sterke minderheid in
het kabinet, welke leeft uit andere overtui
ging dan de christelijke opvattingen waar
van de minister-president zeide te willen
uitgaan. Dat kan tot moeilijkheden leiden
Endan? Afwachten.
In het algemeen was de heer ROMME te
vreden met de formatie-Beel en de opval
lende gebeurtenissen tijdens de formatie bij
de Partij v. d. A. vond hij maar bagatellen.
Anderen, die hun vertrouwen niet hebben
uitgesproken in het program van dr Beel
toen dit te hunner kennis kwam, kunnen,
meende hij, zich niet beklagen over hun
niet betrokken zijn bij de uitvoering van
dit 4 jarenplan, voor de uitvoering waar
voor de 2 partners allereerst verantwoorde
lijk zijn.
De heer v. d. GOES VAN NATERS zag
het kabinet als een „bevredigend resultaat
van onbevredigende verkiezingen". Hij was
niet geheel voldaan, maar zoolang uit het
beleid van het kabinet de rechte vernieu
wingsgedachte zou spreken, kon het rekenen
op den steun van de P. v. d. A. Er zijn met
haar wel zaken te doen.
De communist WAGENAAR had daar
klaarblijkelijk niet veel vertrouwen in. Hij
zag de Katholieke reactie als beschikkend
over het overwicht nu de communisten, wier
medewerking door den heer ROMME later
absoluut werd afgewezen, geen deel uit
maken van de socialisten, welke in het ka
binet vertegenwoordigd zijn. De reactie
heeft de leiding en de P. V. d. A. heeft zich
er aan „verslingerd".
De niet-nationale basis van het kabinet
was een teleurstelling voor de heeren
SCHOUTEN (A.R.), TIL ANUS (C.H.) en
TEN. Tfiaar dan moet er ook zijn gehoor
zaamheid aan Gods geboden en eerbiedi
ging van de waarheid van Zijn orde. En de
heer TILANUS voegde er aan toe, dat hij
thans verder wil afwachten, waarbij hij het
BIEREMA (P. v. d. V.). Dat was niet noo- als zegen beschouwt, dat de Regeering
dig geweest Er is geen sprake, bij welke het Christendom grondslag van haar optre-
partij ook, van een monopolie in vooruit
strevendheid, zeide de heer BIEREMA.
.Progressie" en „conservatisme" zijn niet de
woorden, die heden ten dage de tegenstel
lingen beheerschen, aldus de heer SCHOU
TEN; de verschillen liggen op het gebied
van de progressie zelf.
Tal van informatieve vragen werden door
het genoemde drietal gesteld op het gebited
van de economische, sociale en financieele
politiek. Ook ten aanzien van Indië heeft
de heer SCHOUTEN, als eerste spreker, op
nadere mededeelingen der Regeering aan
gedrongen met betrekking tot de geruchten
omtrent de heeren Schermerhom en Loge
mann. Hun voor de stembus gevoerde beleid
maakt hen nïjet tot de aangewezen personen
om bij de verdere oplosssing van het In
dische probleem de leiding in handen te
hebben. Diskwalificatie van hun persoon,
karakter of capaciteiten ligt daar niet in.
Trouwens, de gemaakte opmerkingen be
doelden bij geen der drie genoemden een
aankondiging van oppositie; die is er alleen
in uitersten nood. Van deze gouvernemen-
teele groepen, die ook omtrent de voorge
schiedenis van het Kabinet nog een en an
der wenschten te weten, is dat niet te ver
wachten in een tijd, dat meer dan ooit h.i.
samenbundeling van alle krachten tioodig
is. De P.v.d.A. heeft hen een en ander maal
afgewezen. De K.V.P. heeft zich daarbij
neergelegd en ook bij het oproepen van de
valsche tegenstelling, die, zeide de heer
TILANUS, even onjuist en valsch is, als die
van Mussert indertijd: Mussert of Moskou.
Bij de kabinetsformatie heeft zij echter
haar werk gedaan.
Aan Gods zegen is alles gelegen, heeft de
heer Beel gezegd. Juist, zei de heer SCHOU-
den noemde. Daarmee was ook de heer
ZANDT (S.G.P.), de laatste spreker van den
middag, het eens, die echter den Katholie
ken hum ontrouw aan bondgenooten verweet
en overigens vreesde, dat gevaren werd op
een kompas, waarbij gemakkelijk dwaal
licht voor sterren wordt aangezien.
Minister Beel komt hedenmiddag aan het
woord.
EEN PALESTIJNSCHE REGEERING IN
BALLINGSCHAP?
In New York is de vorming van een
„Paiïestijnsohe regeerimg im ballingschap"
aangekondigd, die zich waarschijnlijk in
Frankrijk zal vestigen. Zij zal een „Pales-
tij nsche republiek" voorstaan.
Berichten uit Palestina melden, dat de
Arabieren en Christenen in het land voor
nemens zouden zijn de Palestijneche kwes
tie aan den Paus voor te leggen.
Een dielegatie, bestaande uit twee Moham
medanen en drie Christenen is reeds op
weg naar Vaticaanstad.
POLEN WIJST 800.000 DUITSCHERS UIT
De Poolsche regeering besliste, dat 800.000
Duitschers het land moeten verlaten. Zij zul
len zich voegen bij de duizenden dakloozen,
die reeds in de verschillende zones van
Duitschland zwerven.
VER. NATIES OP 23 SEPTEMBER BIJEEN
In verband met de Algemeene Vredescon
ferentie, die op 29 Juli begint, stelden de mi
nisters van Buitenlandsche Zaken der Groote
Vier voor, de eerstvolgende zitting der Ver-
eenigde Naties niet op 3 September te doen
aanvangen, zooals vastgesteld, doch op 23
September.
Sjahrir „min. van Buitenland-
sche Zaken"
I
Het Inheemsche nationale comité, dat
sinds Zondag j.l. in het paleis van Soekamo
te Djocjakarta bijeen is, heeft naar het
republ. persbureau „Antara" meldt gis
teren zijn bekrachtiging verleend aan den.
door het Inh. kabinet getroffen noodmaat
regel, waarbij de volledige macht in handen
van Soekarno wordt gelegd, en wel tot dien
tijd, dat kabinet en regeering weer normaal
hun functies kunnen hervatten.
Deze herroepbare maatregel is genomen in
gevolge de gepleegde ontvoering van den
„premier" Sjahrir en in het bijzonder op
aandringen van den „minister van Volksver
dediging", Amir Sjarifoedin
Sjahrir heeft bij zijn terugkeer uit Djocja
verklaard, dat het tegenwoordige Inheem
sche kabinet heeft opgehouden te bestaan.
Inheemsche kringen houden het evenwel
voor mogelijk, dat Sjahrir met de vorming
van een nieuw „kabinet" zal worden belast.
Voorts deelde Sjahrir mede, dat hrj heden
de reactie van dr Van Mook op de tegen
voorstellen verwacht. Als vertegenwoordi
ger van de republiek, dus niet als „pre
mier", zal Sjahrir de onderhandelingen met
de Nederlanders voortzetten, onder verant
woordelijkheid van Soekamo.
Sjahrir heeft heden aan een correspon
dent van Aneta medegedeeld, dat hij tot
„min. van Buitenlandsche Zaken" is be
noemd.
Hij verklaarde voorts, dat de zuivering
in de Inh. republiek met goed gevolg werd
voortgezet. Sjahrir weigerde commentaar te
Aldus minister de Booy bij
zijn heengaan
Oud-minister De Booy heeft het volgende
telegram gericht tot het militair- en burger
personeel der Koninklijke Marine:
,3q mijn aftreden als minister van Ma
rine betuig ik allen, die in marinedienst zijn,
hetzij in een militaire dan wel in een bur
gerfunctie, mijn groote erkentelijkheid voor
de gedurende mijn ambtsperiode betoonde
groote plichtsbetrachting en offervaardig
heid onder dikwijls zoo moeilijke omstan
digheden.
Ik vertrouw, dat een ieder ook in de toe
komst tot heil van het vaderland en met
inzet van zijn geheele persoon het uiterste
zal verrichten om den naam der Konink
lijke Marine hoog te houden".
De inhoud van dit telegram is bekend ge
maakt op alle schepen, inrichtingen en
diensten der Koninklijke Marine.
De bevelhebber der zeestrijdkrachten, C.
E. L. Helfrich, heeft daarop het volgende
antwoord tot den scheidenden minister ge
richt:
„Ik moge Uwer Excellentie namens het
militair- en burgerpersoneel der Kon. Ma
rine de gevoelens van dank overbrengen
naar aanleiding van Uw afscheidstelegram,
waarvan de inhoud ten zeerste wordt ge
waardeerd. Als tolk van het geheele perso
neel moge ik U en Uwe familie allen voor
spoed wenschen in Uw verder leven".
VERPACHTING VAN PRUIMEN EN
APPELEN OP HET HOUT.
Het Bedrijfschap voor Groente en Fruit
heeft bepaald, dat dit jaar de telers van
pruimen en appelen, die de oogstwerkzaam-
heden niet zelf kunnen verrichten, het fruit
op het hout met vergunning van de vei
ling vrij mogen verkoopen aan erkende
pachters, mits de veiling hiervan drie dagen
tevoren is verwittigd.
WAAR ZIJN DE KINDEREN VAN LIDICE?
Op 10 Juni 1942 is een aantal mannelijke
inwoners, van het met den grond gelijk ge
maakte Tsjechische dorpje Lidice door de
Duitschers geëxecuteerd. De overgebleven
vrouwen werden weggevoerd en een groot
deel van hen is in Ravenstorück overleden.
Ongeveer 100 kinderen in den leeftijd van
1 tot 15 jaar zijn naar Praag gebracht en
vandaar op 15 Juni 1942 naar Lodz in Polen,
waar het spoor van de kinderen eindigt.
Enkele kinderen schijnen per schip naar
Denemarken te zijn overgebracht. De com
missaris van Rijkspolitie le klas, Hoofd van
het bureau Opsporing Oorlogsmisdrijven,
Elandsgracht 117, A'dam verzoekt ieder, die
inlichtingen kan geven, zich met zijn
bureau in verbinding te stellen.
leveren op het nieuwe Ned. Kabinet van
min. Beel en op de eventueele benoeming
van een comm.-gen. voor Ned.-Indië, aldus
seint A.N.P.-Aneta.
Tot directeur van de Nefis (Netherlands
Forces Intelligence Service) te Batavia is
benoemd kap.-luit. ter zee N. L. H. Jung-
schlager. De aftredende dir. is hlit.-kol. H.
L. Hoorweg.
De „bronzen leeuw" (posthuum) werd
toegekend aan den res. kap. van 't K.N.I.L.,
A. J. Rees en aan den kap. G. L. Snell, ter
wijl de adj.-o.o. G. J. Gerrifsen het vlieger-
kruis ontving.
Het Chin, dagblad „Sin Po" te Batavia
beschuldigt in een fel artikel de republikein-
sche regeering van marteling en onteering
der Chineesche vrouwen in Tangerang.
De Ned. gezant te Canbena, de heer
F. C. van Aerssen Beyeren van Voshol, zal
dezer dagen uit Manilla, waar hij Nederland
bij de onafhankelijkheidsverklaring van de
Philippijnen heeft vertegenwoordigd, te Ba
tavia aankomen.
GOUVERNEUR KASTEEL OP SABA.
Gouverneur dr P. A. Kasteel ia op zijn
rondreis in de Bovenwindsche eilanden na
een weekend-bezoek aan St. Maarten gisteren
op Saba aangekomen.
Kol. L. E. Schoonmaker, commandant
der strijdkrachten van de Ver. 'staten op
Curasao, is van hieruit naar Portorico ver
trokken
Geen compliment voor de
delegatie uit Curasao
Te veel strijd om tot zaken te komen
Negen Katholieke kiesvereenigingen van Cu
racao verklaren zich voor Gomez en tegen
het telegram van de partijleiding aan mr
Romme.
Een drietal leden der Staten schrijven aan
Gomez: Uw verklaringen zijn niet in over
eenstemming met het aan de Statencommissie
gegeven mandaat.
En zoo gaat het verder. Het begint een
beetje verwarrend te worden, aldus „De
Maasbode".
Eén ding is duidelijk gebleken: het ont
breekt den heer Gomez op Curacao niet aan
tegenstanders en een dergelijke figuur is
niet de meest aangewezene om zijn gewest
te vertegenwoordigen.
We hopen, dat de heer Gomez dit zelf zal
inzien en zoo spoedig mogelijk een eind zal
maken aan het werk van een delegatie, die
zoozeer tot een teeken van tegenspraak werd.
Hij kan dit te gevoeglijker doen, omdat
de delegatie zich na de regeeringsverklaring
van dr Beel in een verblijdend resultaat mag
verheugen.
Brammetje Flapoor en z'n vrienden
TEGEN WEGGEZUIVERDE SCHRIJFSTER
MAATREGELEN GEVRAAGD
Het Kamerlid, mej. Tendeloo (P. v. d. A.)
heeft den min. van Buitenl. Zaken maatrege
len verzocht om een einde te maken aan het
optreden van een weggezuiverde Ned. schrijf
ster, die in Zwitserland lezingen houdt over
het verzet en de iHigaliteiit in Nederland.
41. Luid schreeuwend en wild om zich
heenslaand holden de achtervolgers, die nu
achtervolgden geworden waren, door de
straten, waar het gelukkig in dat vroege
morgenuur nog niet druk was. Maar er
kwam spoedig eenige verademing voor de
stakkers, in de vorm van een banketbak
kersjongen, die met de lekkernijen in zijn
manden de bijen naar zich toe lokte en nu
een beurt kreeg l
42. Tingeling I Vijf minuten later ging de
bel bij dokter Slikmaar. Jongens, Jongens,
zoveel patiënten had hij nog nooit tegelijk
gehad! Het waren namelijk Brams achter
volgers, die binnenkwamen, allemaal met
opgezwollen neuzen, wangen en gezichten,
vanwege de bijensteken.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Ommen (2e pred. pl.) L.
Emmerzaal te Wapenvelde; te Ouddorp J. R.
Cuperus te Doornspijk; te Scherpenzeel (Fr.)
G. J. den Broek te Wehe (Gr.), die dit be
roep ook aannam.
Aangenomen: naar Heerde K. G.
Jansma te Welsrijp.
Bedankt: voor H. I. Ambacht J. EL W.
Dickhout te Beuningen; voor Huizum (2e
pred. pl.) M. Blom te Oosterhesselen.
Geref. Kerken
Beroepen: te Bellingwolde C. Jansen
te Hindeloopen, die bedankte voor Exmorra-
Allingawier-Schraard; te Bozum C. Moens te
Beverwijk; te Giessen-Rijswijk P. Uidam,
cand. te Weesp; te Schoonrewoerd H. de
Valk te Stellendam; te Fijnaart, A. Keyser
te Nieuwerkerk a. d. IJsel.
Aangenomen: naar Naaldwijk (Evang.)
M. H. Geertsema te Noordbergum; naar Nu-
mansdorp A. J. Radder te Ottoland, die be
dankte voor Haamstede, Heerjansdam en
Futtershoek.
Bedankt: voor Enschede (vac. J. v.
Heuten en voor Zwolle (5e pred. pl.) G.
Toornvliet te Groningen; voor Harderwijk
(vac. H. J. Riplagen) en voor Hoogeveen
(vac. J. Meyer) R. de Vries te Alblasser&am;
voor Lekkerkerk L. W. Muns te de Hey-
Tuindorp (R'dam).
Geref. Kerken Art. 31 K.O.
Beroepep: te Eemdijk R. Zijlstra, cand.
te Makkinga; te Uithuizen C. P. Plooy, cand.
te Hilversum.
Vrije Evang. Gemeenten
Beroepen: te Goes H. R. Timmerman te
Velp.
Geref. Gemeenten
Bedankt: voor Kampen en Gen.emuiden
T. Dorresteyn te Opheusden; voor Kortgene-
Colijnsplaat H. Ligtenberg te Vlaardingen.
PERSONALIA.
TILBURG, 9 Juli. Tot dir. der Acade
mie voor Beeldende en Bouwende Kunsten
der R.K. leergangen te Tilburg is benoemd
de heer H. J. J. Sicking.
Binnenkort zal aan de Universiteit van
Boedapest en aan de Geref. Universiteit van
Debreczen een leerstoel in de Ned. taal- en
letterkunde worden ingesteld
VER. VAN KERKVOOGDIJEN IN DE
NED. HERV. KERK.
Algemeene vergadering te Utrecht.
In het Jaarbeursrestaurant te Utrecht
heeft gisteren en vandaag de Ver. van Kerk
voogdijen in de Ned. Herv. Kerk haar eerste
jaarvergadering na de bevrijding gehouden
o.l.v. haar voorzitter J. A. Bakker van Me-
naldum.
Het geheele hoofdbestuur heeft zijn man
daat ter beschikking gesteld, doch is her
kozen.
De voorzitter deelde mede, dat de Ned.
Herv. Kerk een oorlogsschade van 40 mil-
hoen gulden geleden heeft, waarvan de
helft uit eigen middelen. Dr H. K. E. Gra-
vemeyer sprak een wijdingswoord n.a.v.
Ps. 127 en Matth. 20: 2028. In zijn jaar
verslag herdacht de secretaris, mr A. de
Jong te Mijnsheerenland, de tijdens den
oorlog overleden hoofdbestuursleden C.
Roeterdink, W. Vink, D. Staal en ds C. J.
Bartels. Het getal aangesloten Kerkvoogdijen
bedraagt 1066 pl.m. 300 zijn nog niet aange
sloten. Het aftredende hoofdbestuurslid S.
K. Westerdijk werd benoemd tot eerelid. De
predikant en tractemen ten worden in 1946 op
nieuw verhoogd. In de middagzitting leidde
mr G. Vixseboxse te Almelo de instelling
van een centraal bureau voor de. Kerk
voogdijen in, terwijl prof. Semmélirik des
avonds een referaat, hield over de plaats van
het beheer in de niéuwe Kerkorde. Vandaag
heeft de vergadering zich nog bezig gehou
den met de oprichting van een pensioen
fonds t.b.v. het kerkelijk personeel (kosters,
organisten, e.d.). Beoogd wordt een uitkee-
ring van 70 pet op 65-jarigen leeftijd na een
dienst van ten minste 20 jaren.
VRIJE UNIVERSITEITSDAGEN
TE ZWOLLE.
Aan de 65ste jaarlijksche samenkomst te
Zwolle der Ver. voor Hooger Onderwijs op
G.G., waarvan de Vrije Universiteit te Am
sterdam uïitgaat, ging wederom een weten
schappelijke samenkomst vooraf, waar prof.
dr G. H. A. Grosheide in een zeer gedocu
menteerd betoog de ontwikkeling der sterre-
kunde als wetenschap overzag en dr J. H.
Kroeze van Dokkum de opgravingen in den
25 ha grooten ruinenheuvel Ras Sjamra be
lichtte. 'Prof. Grosheide hield zich aan de
meening, dat ondanks het enorme voort
schrijden der sterrekunde, een mensch niet
van begin tot einde kan uitvinden het werk,
dat God gemaakt heeft, terwijl dr Kroeze
de verwantschap aantponde tusschen de Bij-
belsche gegevens en de bij de opgravingen
gedane vondsten.
PROMOTIES
UTRECHT, 8 Juli. Gepromoveerd tot dr
in de wis- en natuurk.: P. H. Damsté, R'dam,
op „Experimenteele van de voortplantings-
cyclus van de Groenling"; J. Chr. M. Ver-
schure, arts, Breda, op Electrophoretisch
onderzoek van het mechanisme van eenige
klinisch gebruikelijke serum vlokkdngsreac-
ties"; R. C. van Bellem, R'dam, op „Forami-
nisera from the middle eocene in the southern
part of the Netherland province of Lim
burg"; tot dr in geneesk.: G. H. Jonkers,
Tiel, op: „Over objectieve adaptometrie" en
S. M. Boeke, Leiden, op: „Over dysenterie-
toxines".
ACADEMISCHE EXAMENS.
AMSTERDAM. 9 Juli. Aan de V.U.
slaagden voor het cand .ex. theologie de hee
ren F. K. N. Harahap te A'dam en W. G.
Scheeres te 's-Gravenhage.
AMSTERDAM, 9 Juli. - V.U. Geslaagd voor
het doet. ex. psychologie de heer E. B. W.
Schuitema te Eindhoven.
LEIDEN, 10 Juli Geslaagd voor het
cand.ex. Godgeleerdheid deheeren D. J.
Froentjes te Leiden en A. W. Weenink te
's-Gravenhage.
GRONINGEN, 9 Juli. Geslaagd voor het
apothekersexamen le ged. mej. E. A. Crebas,
Arnhem, H. W. L. Ruygrok, Groningen, K.
Terpstra, Heerenveen en Que See Sien te
Groningen; voor het apoth.ex. 2e ged. D. H.
E. Tattje en R. Venema, beiden- Groningen;
voor het cand. lett. en wijsbeg. (Engelsch)
mej. E. E. Balt, Assen en S. Neuyen (cum
laude), Groningen; voor het cand. geneesk.
mej. D. T. van der Burg, Leeuwarden, H. J.
Bekius, Leeuwarden en W. F. Hildebrand,
Rotterdam.
NIJMEGEN, 9 Juli. Geslaagd voor doet.
ex. theologie cum laude pater A. J. H.
Smeets O.F.M., Nijmegen; voor canch ex.
Duitsch R. E. Plaum, Kerkrade.
NIJMEGEN, 10 Juli. Geslaagd doctoraal
rechten: J. v. d. Biesen, Breda, R. Indemas,
Den Bosch; cand. en doet. Nederl.: G. Ver
haak, Nijmegen; cand. rechten: mej. C. van
Grinten, J. Jennirkens en A. Broeks te Nij
megen, A. Verhulst, Geldrop, F. Harmelik,
Vaassen.
NOTARIEELE EXAMENS.
Geslaagd 1ste deel M. C. A. A. van Offen
(Heemstede) en J. Oele (Middelburg); voor
2de deel G. J. Bos (Dordrecht) en J. Slot
(Deventer).
