De zaak wordt op den ouden voet voortgezet
Bevordering van het Christendom en de cultuur
Indië krijgt besiuur voer een overgangstijd
mSCWE LEroSCHE COURANT
VRIJDAG 5 JULI 1946
Regeeringsverklaring in de Tweede Kamer.
Plan-bureau zal noodige advie
zen geven
Hedenmiddag heeft de minister-president,
dr L. J. M. Be el, in de Tweede Kamer de
volgende Regeeringsverklaring afgelegd:
Mijnheer de Voorzitter,
Het kabinet, dat ik hiermede de eer heb
aan de Kamer voor te stellen, acht het zich
tot een voorrecht aanstonds na zijn optreden
de Volksvertegenwoordiging mededeeling te
doen van de beginselen, waarop het zijn be
leid wenscht te grondvesten.
Het vorige kabinet, mijnheer de Voorzitter,
heeft bij zijn optreden verklaard zijn werk
zaamheden te zullen richten op herstel en
vernieuwing en onder de bezielende leiding
van zijn voorzitter, wien ik van deze plaats
gaarne hulde breng, heeft het inderdaad
menige schrede op den weg naar dit doel
gezet.
Weer een normaal kabinet
Dit kabinet beschouwt zijn optreden als
eeai teeken, dat thans, ruim een jaar na de
bevrijding, herstel en vernieuwing voortgang
hebben gemaakt in ons land. Voor het eerst
immers na zeven jaren treedt thans een ka
binet op, dat wederom naar normale con-
stitutioneele gebruiken tot stand kwam. Ik
zou zelfs nog verder kunnen gaan. Voor het
eerst sinds 1925, toen, naar een uitdrukking
in deze Kamer gebezigd, een oud bestand
ten val kwam, treedt* thans een kabinet op,
dat wederom tot stand kwam in nauw over
leg met die groepen in de Volksvertegen
woordiging, waarop het steunt. In zooverre
dit kabinet de traditie der goede verbindin
gen met een gevestigde meerderheid in de
Kamer uit den ouden tijd der parlementaire
kabinetten weer opneemt, waarbij het noch
tans vertrouwt dat zijn beleid veelal bree
der instemming zal verkrijgen, beschouwt dit
kabinet zijn optreden als een herstel
van een vorm, die in ons constitution eele
Jeven tot sterke regeeringen placht te leiden.
Naar den vorm derhalve een uiting van
herstel beschouwt dit kabinet zichzelf
echter naar den inhoud als een uiting
van vernieuwing.
Het oude bestand heeft plaats gemaakt voor
een nieuw, dat overeenkomstig den wensch,
door de meerderheid van het Nederlandsche
volk bij de verkiezingen van de Staten-Ge-
neraal uitgesproken, een vooruitstrevend ka
rakter draagt.
Dit kabinet, mijnheer de Voorzitter, stelt
zich ten doel alle krachten, waarover het
Nederlandsche volk beschikt, te richten op
een zoo snel en zoo volledig mogelijk herstel
van onze volkswelvaart, de stoffelijke zoo
wel als de geestelijke, en op een zoo recht
vaardig mogelijke verdeeling van en een
zoo gelijk mogelijke toegang tot de stoffe
lijke en geestelijke goederen, waarvan het
bezit de welvaart der gemeenschap bepaalt.
Herstel van de stoffelijke welvaart zal moe
ten geschieden in de eerste plaats door de
DE PLANNEN DER PALESTIJNSCHE
JODEN.
In Palestina is een Joodsdh „Handvest der
vrijheid" verspreid, dat de volgende punten
omvat: Oprichting Oppersten National en
Raad ate parlement van het volk van Israël;
vervanging van de Britsóhe door Joodsche
gerechtshovenoprichting van Joodsche na
tionale schatkist, waarin de belastingen, die
tot nu toe bij het militair opperbevel vol
daan werden, komen; algemeene mobilisatie
van alle Joden, die wapenen kunnen dragen.
SENAATSCOMMISSIE ACCEPTEERDE
PRIJSCONTROLE.
De Senaatscommissie voor het bankbedrijf
ia de V.S. accepteerde het wetsontwerp „Ver
lenging prij zencontrole". Dit ontwerp ver
lengt de prijsbeheersching met een jaar.
MONTGOMERY OVER EISENHOWER.
„Ik kan niemand bedenken, onder wien ik
liever zou hebben willen dienen, dan onder
•generaal Eisenhower, en een beter vriend
zal ik noodt bezitbsn. Wij zijn hem veel ver
schuldigd".
Aldus Montgomery gisteren, naar aanlei
ding van de vele geruchten, die sinds eenigen
tijd de ronde doen over oneenighedd in het
geallieerd opperbevel. Een van de goede ge
volgen van den oorlog noemde hij, dat En
geland en A merika een sterk geallieerd
team zijn geworden.
AMNESTIE VOOR DUITSCHE JEUGD.
De Berlijnsche corr. van de N.R.C. meldt,
<Sat, naar het voorbeeld van de Amerikanen,
de andere geallieerde militaire besturen in
Duitschland waarschijnlijk ook algemeene
politieke amnestie aan de Duitsche jeugd
zullen verleenen. Daaronder vallen allen,
geboren na Januari 1919, voorzoover het
geen activisten of oorlogsmisdadigers zijn.
Wat de West wil, volgens de
delegatie
Op een, dezer dagen, in den Haag ge
houden vergadering, formuleerde de voor
zitter der Curacaosche delegatie in Neder
land dr M. F. da Costa Gomez de eischen
van de West als volgt: „Wij willen: ge
bruik van de mogelijkheden, neergelegd
jn de Grondwet van 1922; democratie voor
ons land, dat nog leeft onder het auto
cratisch stelsel van 1865; een zelfstandig
bestuur, verantwoordelijk aan een geko
zen volksvertegenwoordiging."
De Duitsche filmers Ernst Hasselbach.
Hans Tost en Helmut Schoenbeck mogen
weer films maken.
Toscanini en het Milaansche Scala
orkest zullen in Luzern concerten geven.
De Amerikanen leggen bij Frankfort het
Rhein-Main-vliegveld aan, dat Europeesch-
centraal-vliegveld voor overzeesch verkeer
zal worden.
In het Tsjecho-Slowaaksche kabinet
hebben o.m. naast den communistischen
premier Gottwald zitting Jan Masaryk,
partijloos (Buitenlandsche Zaken), Svoboda,
partijloos (Nationale verdediging), Ripka,
socialist (Handel) en Nozek, communist
(Binneplandsche Zaken).
opvoering van de nationale productie, welke
voorwaarde is voor het bereiken van een
hooger welvaartspeil. Behalve aan voort
brenging voor de binnerüandsche markt zal
bijzondere aandacht worden besteed aan de
productie voor export en het leveren van
diensten aan het buitenland, waarvan de
mogelijkheid tot handhaving van den nood
zakelijken invoer afhangt.
Hulp van een Planbureau
Daarnaast staat een krachtige voortzetting
van den wederopbouw, in het bijzonder in
de geteisterde gebieden. De Regeering acht
het noodzakelijk ook aan het herstel van de
welvaart krachtige leiding te geven. Leiding
in dier voege, dat de Regeering, voorgelicht
door een voorbereidend en adviseerend Plan
bureau, in nauw overleg met de volksverte
genwoordiging richtlijnen zal aangeven, sa
mengevat tot een nationaal welvaartsplan,
volgens welke het herstel der welvaart zal
worden nagestreefd, mede door bij de uitvoe
ring het volle profijt te rekken van de zelf
werkzaamheid van individuen en groepen,
wier aciviteit de Regeering zich voorstelt zoo
krachtig mogelijk te bevorderen. Dit zal haar
tevéns de gelegenheid verschaffen om, waar
mogelijk, de rechtstreeksche Overheidsbe
moeiing, die onder den druk der omstandig
heden van de laatste jaren sterk was toe
genomen, ingrijpend in te krimpen en mede
aldus den grondslag te leggen voor een
gezondmaking der financieele positie
van den Nederlandschen Staat. Op deze ge
zondmaking zal het streven der Regeering
ernstig zijn gericht. Daarbij zal worden voort
gebouwd op de reeds getroffen en voorbe
reide maatregelen op monetair, budgetair en
fiscaal terrein.
Mede in verband met de centrale positie
van de Nederlandsche Bank ten aanzien van
het credietwezen zal hare socialisatie worden
bevorderd. Nopens de socialisatie van andere
daarvoor blijkens in te stellen onderzoek
in aanmerking komende bedrijven zullen
voorstellen worden voorbereid.
Met 1136 kilometer per uur door
het luchtruim
Demonstratie „Hawker Fury" op t vliegveld
te Valkenburg.
Gisteren is op het vliegveld „Valkenburg"
voor diverse Britsche, Amerikaansche en Ned.
autoriteiten een demonstratie gegeven met de
Hawker Fury", een Britsch gevechtsvliegtuig
waarvan drie variaties bestaan. Het is een
kleine snelle eenpersoons „fighter" met op
klapbare vleugels.
De lijnen van het vliegtuig doen denken aan
zijn onmiddellijken voorganger, de „Tempest".
De „Fury" heeft één motor en berust nog
op het normale schroefprincipe. De span
wijdte is ongeveer 13 meter, de lengte 12
meter en de hoogte, wanneer de vleugels zijn
opgeklapt 51*2 meter. De diameter van de
schroef is bijna 4l/2 meter. De maximum snel
heid is ongeveer 1136 KM per uur, de kruis
snelheid 752 KM.
De zitplaats van den piloot is hooger ge
plaatst, waardoor de vlieger een ruim uitzicht
heeft.
INSCHRIJVING GESLOTEN VOOR
OORLOGSVRIJWILLIGER.
Die na 31 Dec. 1924 zijn geboren.
Personen, geboren na 31 Dec. 1924, kun
nen niet meer worden aangenomen als oor
logsvrijwilliger voor de Kon. Landmacht en
de Luchtstrijdkrachten. Zij zullen als ge
woon dienstplichtige worden ingelijfd bij
de lichting 1946, voor zoover zij geboren zijn
in 1925 of 1926. De in 1927 geborenen kun
nen een verzoek richten aan den minister
van Oorlog om een verbintenis aan te gaan
als vrijwilldiger op den voet van gewoon
dienstplichtige, waarop zij vervroegd kun
nen worden ingelijfd bij de lichting 1946. De
inschrijving als vrijwilligers voor de Marine-
onderdeelen blijft geopend.
DE „KAREL DOORMAN" IN DEN
NIEUWEN WATERWEG.
Het vliegtuiigidekschip „Karei Doorman" is
hedenmorgen om 9 uur den Nieuwen Water
weg bdnnengieloopen.
Soekarno blijft voorloopig
bevoegdheden houden
Confereerde gisteren met partijleiders
in Djocja
Naar A.N.P.-Anefca uit Batavia seint, zal
Soekarno alle bevoegdheden, welke hij bij
de ontvoering van Sjahrar aan zich getrok
ken heeft, blijven behouden voor een tot
dusver nog onbepaalden tijd.
Gisteren heeft Soekarno te Djocjo met
verschillende partijleiders geconfereerd in
verband met de benoeming van drie minis
ters op de vacante posten in Sjahrir's kafba-
niet. Hoogstwaarschijnlijk zal de „president"
zijn volmachten gebruiken om deze func
tionarissen zelf te benoemen.
Steunt morgen die collecte!
De plaat met de liggende jongensfiguur
onder wegvliegende vogels, heeft ons
voorbereid op de gebeurtenis van mor
gen: de reclasseeringscollecte. In 1000
plaatsen zullen de collecte-bussen ram
melen ten bate van dit belangrijke werk,
dat vijf jaar lang allen steun moest mis
sen. Daarom is het te hopen, dat velen de
collecte-bussen gul zullen gedenken I
(Abusievelijk werd deze berichtgeving
gisteren reeds in een deel der oplaag op
genomen, Red.)
VACANTIEGANGERS MOGEN NIET BIJ
VOLMACHT STEMMEN
Uit de beantwoording van desbetreffende
vragen blijkt, dat de min. van Binnenl. Za
ken niet bereid is een regeling tot stand te
brengen, op grond waarvan vacantiegangers
voor de a.s. gemeenteraadsverkiezingen bij
volmacht zouden kunnen stemmen.
„CONSUMENTENCREDIETEN" 12 JULI IN
EERSTE KAMER
Op Vrijdag 12 Juli, om half vier, zal de
Eerste Kamer het wetsontwerp Consumen
tenkredieten in het openbaar en op 11 Juli in
de afdeelingen behandelen.
Versteviging van onze inter
nat. positie en strijdkrachten
Stoffelijke welvaart, mijnheer de voor
zitter, kan naar de overtuiging van deze Re
geering een volk ndet wezenlijk gelukkig ma
ken, wanneer zij niet steunt op geestelijke
welvaart. Ook daaraan stelt de Regeering
zich dus voor bijzondere aandacht te be
steden.
Daarbij gaat zij uit van. die gedachte, dat
een oplossing van de geestelijke moeilijkhe
den, waarmede ons volk te kampen heeft,
slechts kan worden gevonden, wanneer men
uitgaat van de zedelijke beginselen, die aan
onze beschaving ten grondslag liggen en
zonder welke geen goed geordend gemeen
schapsleven mogelijk is.
Erkenning van het Christendom
Dat is die erkenning, dat het Christendom
voor zeer groote groepen van ons volk de
bron is, waaruit zij hun geestelijke krachten
putten en welks zedelijke normen door vele
aanhangers van andere dan christelijke over
tuiging eveneens wordt aanvaard. Op dien
grondslag stelt zij zich voor een versterking
van het gezag, eert herstel van de diep ge
schokte publieke moraliteit, een wettelijke,
zoowel als sociaal-economische erkenning van
de hooge waarde van het gezin en een
vernieuwing van het onderwijs, waarbij de
versterking van het besef van de waarde der
geestelijke en zedelijke beginselen en nor
men waarover ik zooeven sprak voor
individu en gemeenschap, de karaktervor
ming, de aesthetdsche vorming en de Staats
burgerlijke vorming sterker dan tot dusver
het geval is op den voorgrond zullen treden.
Zij stelt zich ook voor deze geestelijke goe
deren alsmede de cultureele goederen, waar
over ons volk nog steeds beschikt, zoo al
gemeen mogelijk, onder meerdere door
steun aan cultureele instellingen en organi
saties van cultureelen en jeugdvormenden
aard, toegankelijk te maken. Aan de ernstig
geschokte volksgezondheid zal volle aan
dacht worden gewijd.
Onze internat, positie en onze strijdkrachten.
Bij dit alles, mijnheer de voorzitter, mag
het staatkundig leven niet buiten beschou
wing blijven. Ook daarover heeft deze Re
geering zich bepaalde beginselen tot richt
snoer gesteld. Voorwat aangaat onze betrek
kingen met het buitenland is zij zich ten
volle bewust van het groote belang voor
het Koninkrijk der Nederlanden, om zijne
positie in internationaal verband in de ko
mende jaren te bevestigen in overeenstem
ming met de beteekenis van het Rijk in en
buiten Europa. De Regeering zal met kracht
hare hulp blijven geven aan de organisatie
en de ontwikkeling van de Vereenigde Na
ties. Met kracht zal worden voortgewerkt
aan den opbouw van een effectieve strijd
macht ter zee, te land en in de lucht, welke
bescherming van de nationale en van de in
ternationale rechtsorde ten doel heeft. Reeds
werd opgemerkt, mijnheer de voorzitter, dat
de Regeering zich ten aanzien van de uit
voering harer economische en vanzelfspre
kend ook van hare sociale plannen op het
standpunt stelt, dat de sterk toegenomen
Overheidsbemoeienis geleidelijk zal moeten
plaats maken voor de zelfwerkzaamheid van
Individuen en van lagere, met publiekrech
telijke bevoegdheid omkleede organen, waar
bij nochtans er voor dient te worden ge
waakt, dat reeds vanaf de eerste voorberei
ding van de regelingen der bedrijfsorganen
het algemeen belang en waar noodig de al
gemeen leidende taak der Overheid tot gel
ding komt. Deze opvatting huldigt de Re
geering ook voor andere terreinen dan het
sociaal-economische. Haar beleid zal erop
gericht zijn in ruime mate gebruik te maken
van de mogelijkheden, die onze Grondwet
te dien aanzien reeds bevat.
Grondwetsherziening.
Daarnaast stelt zij zich voor zoo spoedig
mogelijk een algeheele herziening van de
Grondwet te doen voorbereiden, welke o.m.
gericht is op een verdere uitbreiding van
die beginselen, alsmede op de erkenning van
de rechten der burgers, aangeduid in wat
hier vóór werd opgemerkt over de verdee
ling van de nationale welvaart.
Ten aanzien van de verdeeling der stoffe
lijke goederen gaat de Regeering uit van
een erkenning der hooge waarde van den
arbeidenden mensch en van het beginsel,
dat aan iederen burger de mogelijkheid tot
arbeiden, alsmede een redelijke bestaans
zekerheid toekomt. De Regeering ziet dit
niet enkel als voortvloeiende uit den eisch
vatn sociale rechtvaardigheid, maar tevens als
voorwaarde voor het behoud van ons demo
cratisch staatsbestel. Haar voornemens tot
het bevorderen van een opvoering der pro
ductie bieden haar voldoende mogelijkheden
tot het in belangrijke mate verruimen der
werkgelegenheid.
Een redelijke bestaanszekerheid voor iedereen
Aan den eisch, het verschaffen van een
redelijke bestaanszekerheid, stelt zij zich
voor te voldoen door een constructieve loon-
en prijspolitiek, alsmede door een uitbrei
ding der sociale verzekering, waarbij in het
bijzonder de ouderdomszorg de aandacht zal
hebben. Tenslotte stelt de Regeering zich
voor overal waar bijzondere omstandigheden
zulks noodzakelijk maken, ook bijzondere
maatregelen ter verwezenlijking van het be
ginsel der gelijkheid van lasten en gelijk
heid van kanseri te treffen. Daarbij denkt
de Regeering in het bijzonder aan de be
scherming van het groote gezin.
Gestreefd zal worden naar versteviging
van de positie van den
landbouw en tuinbouw
o.m. door rationalisatie van productie en af
zet, waarbij bevorderd dient te worden, dat
aan het kleine boeren- en tuindersbedrijf een
economisch verantwoorde grondslag wordt
gegeven.
Regeeringsverklaring van 10
Februari als basis
Mijnheer de voorzitter,
Ik kom thans tot het punt, dat in de laat
ste maanden aller gedachten gespannen houdt:
n.l. de herziening van de positie van de Over-
zeesche Staatsdeelen en van hun verhouding
tot Nederland. De Regeering blijft zich stellen
op den grondslag der Koninklijke rede van 7
December 1942. De daarin aangegeven richt
lijnen zullen echter in hare uitwerking aanpas
sing behoeven aan de veranderde omstandig
heden. Aan de bijeen te roepen Rijksconferen
tie zal de Regeeringsverklaring van 10 Februari
1946, als bevattende het kader waarbinnen ook
de huidige Regeering bereid is tot de regeling
van eene nieuwe staatkundige verhouding te
komen, worden voorgelegd.
Brammetie Flapoor en z9n vrienden
Th ROTMAA
33. Na een angstige zwerftocht door de
stille straten kwamen Bram en Tom, na over
een hek te zijn geklommen, in een grote
tuin terecht. Treurig zaten ze daar, zich af
vragend waar Menelik toch wel gebleven
zou zijn. Ze troostten zich echter spoedig
met de voorraad brood, die ze hadden weten
mee te nemen, want ze hadden honger als
wolven.. Toen legden ze zich te slapen....
34. De andere morgen vroeg werden ze
door rumoer van steramen gewekt. Een aan
tal voorbijgangers stond hen verbaasd over
het tuinhek aan te gapen. „Mee!" fluisterde
Bram en ze wipten het hek over, terwijl
de mensen verschrikt op zij sprongen. Maar
toen Bram en Tom er vandoor gingen, kwam
de hele menigte hen schreeuwend en tierend
achterna 1
Ten aanzien van Oost-Indië streeft /3ë Regee
ring er voorts naar voor de uitvoering van de
taak van het opperbestuur in dat Rijksdeel
voor den huidigen overgangstijd, m.a.w. totdat
een nieuwe rechtsorde, waarvoor het Konink
rijk de verantwoordelijkheid zal kunnen dra
gen, kan worden gevestigd, een voor deze
periode geëigend bestuursorgaan te vormen.
Hiertoe worden voorstellen ontworpen.
Ten aanzien van West-Indië zal het naar de
Regeering vertrouwt, mogelijk blijken om voor
Suriname en de Nederlandsche Antillen bin
nen het huidig grondwettelijk verband reeds
tot een aantal voorloopige herzieningen te
komen, die aan de daar heerschende verlanj-
gens bevrediging zullen schenken.
Nog steeds hoop op vredelievende oplossing
De Regeering is zich den ernst van het In
donesisch probleem ten volle bewust, noch
tans vertrouwt zij, dat een vredelievende op
lossing daarvan, welke het welzijn zoowel
van het Indonesische als van het Neder
landsche volk, alsmede van alle andere be
volkingsgroepen zal dienen, zoo spoedig als
maar mogelijk is, mede dank zij eenerzijds
de aloude banden en anderzijds het ook hier
levend begrip voor den drang naar zelfstan
digheid, zal kunnen worden verwezenlijkt en
hierdoor ook de gezamenlijke taak van alle
Staatsdeelen in de internationale samenleving
weer zal kunnen worden opgenomen en
vervuld.
Dit, mijnheer de Voorzitter, zijn de begin
selen, waarop de Regeering haar beleid
wenscht te bouwen. Zij heeft gemeend niet
in nadere concretiseering harer plannen voor
de komende zittingsperiode te moeten tre
den, omdat de plechtige opening dezer zit
ting op 23 Juli a.s. haar daartoe de gelegen
heid biedt.
Zij is er zich van bewust, dat talrijke en
groote moeilijkheden haar weg zullen krui
sen. Nochtans meent zij haar taak te moeten
aarwaarden in de overtuiging, dat zij wordt
geschraagd door het vertrouwen van de
Volksvertegenwoordiging, met wie het haar
een eer zal zijn nauw te mogen samenwer
ken Zij is er zich tenslotte diep van bewust,
dat de goed-Christelijke en niet minder
goed-Vaderlandsche zegswijze: „Aan Godes
zegen is alles gelegen" ook van toepassing
is op de groote taak, waarvoor zij zich ziet
gesteld: het leiden van ons volk naar een
betere toekomst, waarbij de idealen, welke
in de donkere uren der bezetting zoovelen
bezielden, ons volk blijvend mogen inspi-
reerea.
