Consumenten-credieten in de Eerste Kamer
Griekenland krijgt de Dodekanesos terug
Regeering zet Leopold den voet dwars
jlETTWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 28 JUNI 1948
Men koestere geen overdre
ven verwachtingen
Verkiezing Eerste Kamer.
Consumentencredieten, maar
geen overdreven verwach
tingen.
(Van onzen Parlementsredacteur)
Voor de verkiezing van leden der Eerste
Kamer wordt gebruik gemaakt van een
waardecijfer voor elke stem, welke uitge
bracht wordt door de leden der Prov. Staten.
Dat cijfer wordt voor elke verkiezing op
nieuw vastgesteld. Het inwonertal der pro
vinciën op 1 Jan. 1946 wordt ditmaal ge
deeld door het getal leden der Prov. Staten
en deze uitkomst weer gedeeld door 100
Op deze wijze krijgt elke stem gelijke waar
de en wordt de toepassing gevonden van het
evenredig kiesstelsel ook voor de Eerste
Kamer.
Een wetsontwerp, dat een en ander regelt
voor de a.s. verkiezing van Eerste Kamer
leden is gistermiddag door de Tweede Kamer
Een Japsch paradijs!
In Bandoeng, zoo meldt men ons, werd
een paradijs van een Jappen-kamp ont
dekt, waar op 26 Mei 1946 (dus ruim
negen maanden na de capitulatie!) de
Japansche krijgsgevangenen nog het on
betwiste beheer voerden over honderden
vrachtauto's en ander waardevol mate
riaal, gezamenlijk een waarde vertegen
woordigend van tusschen de zeven en
tien milliioen gulden, terwijl de Euro-
peesche gemeenschap een nijpend tekort
heeft aan transportmiddelen.
De Japansche gevangenen hebben met
den verkoop van dit materiaal een rijk
bestaan.
behandeld na eerst in de afdeelingen te zijn
onderzocht. Het werd zonder discussie en
stemming goedgekeurd.
Over de z.g. consumentencredieten werd
wat langer gesproken. Deze consumenten
credieten om het aankoopen van onont
beerlijke gebruiksgoederen te vergemakke
lijken wil de Regeering beschikbaar stellen.
Minder draagkrachtigen kunnen f 100.- per
op zichzelfstaand persoon krijgen en voor
hen, die in gezinsverband leven f 100 per
gezinslid plus f 100 voor het geheele gezin.
De credieten moeten in 2 jaar worden te
rugbetaald.
Hier zijn honderden millioenen bij betrok
ken en 'n aparte distributiedienst zal noodig
zijn. De voorloopige kosten daarvan worden
geschat op 5 millioen bij een bezetting van
50 60 personen. Dat zal wel te weinig zijn,
want deze cijfers zouden alleen slaan op
den top van het gedecentraliseerde Cen
trale Orgaan, dat zeker voor minstens 500
millioen aan goederen te verwerken zal
krijgen.
Het bleek al spoedig, dat het wetsontwerp
er komt, ondanks de velerlei problematieke
punten. De heeren v. LIENDEN en v. d.
BORN van de P. v. d. A. vonden den maat
regel op allerlei punten wel onvoldoende,
maar bepleitten soepele toepassing. De kos
ten maakten hen min of meer voorzichtig.
De R.K. ANDRIESSEN evenwel durfde meer
aan en diende zelfs amendementen in om de
uitkeeringen voor de gezinnen boven 4 per
sonen met f 25 per persoon te verhoogen.
Naar het totaal der kosten informeerden
de heeren HACKE (Vrijheid), SCHMAL
(C.H.) en SMEENK (A.R.) MINISTER LIEF-
TINCK liet deze vraag later onbeantwoord.
Beide laatstgenoemde Kamerleden verwacht
ten van de voorgenomen terugbetaling der
voorschotten niet veel. De heer SCHMAL
•telde daarom de vraag of het, teneinde het
kostbare distributieapparaat te ontgaan,
maar niet beter was de waardebonnen koste
loos uit te reiken; bij de levensmiddelen
deden we dat ook reeds. De heer SMEENK
meende, dat het karakter van credietver-
leening moest worden behouden, maar kwijt
schelding van de schuld moet in bepaalde
gevallen mogelijk zijn. De communist
HOOGKARSPEL had een origineele oplos
sing. Gratis verstrekking, maar de kosten
verhalen op de Duitschers of bij de collabo
rateurs. Erg eenvoudig! Maar MINISTER
LIEFTINCK vertelde, dat er bij de Duit
schers en de dit land bezettende machten
niets te halen was en dat de gelden van de
collaborateurs zullen worden gebruikt voor
vermindering van de staatsschuld, nu we
nog steeds laboreeren aan een begrooting
met een milliardentekort. De minister zag
het wetsontwerp als een middel tot ver
hooging van de collectieve koopkracht. Wel
duchtte hij geen ernstige inflationistische
gevaren van dit vergroote crediet bij een te
kort aan goederen, maar hij zou deze moge
lijke gevaren goed in de gaten houden. Bij
voorbaat waarschuwde hij er voor, om van
den maatregel teveel te verwachten. Men
moet er mee rekenen, dat niet binnen korten
tijd groote bedragen aan waardebonnen gel
dig kunnen worden verklaard. Zeker niet
in de eerste anderhalf twee jaar. Daarom
ook ontraadde hij de bedragen te verhoogen.
Na deze min of meer koude douche, die
deed denken aan een dood muschje, bestreed
de minister het verleenen van uitkeeringen
fonds perdu in eenigerlei vorm. Draag
krachtigen behoeven geen uitkeeringen te
hebben. Het publiceeren van de richtlijnen
voor de credietverleening zal na sluiting van
den termijn voor aanmelding pas kunnen
geschieden, omdat anders het geknoei in de
hand zou worden gewerkt. De laagste in
komens en de groote gezinnen kunnen ach
teraf altijd worden tegemoetgekomen. De
minister sprak euphemistisch van het „ver
keerd beantwoorden der vragen" van het
aanvraagformulier. Uiterlijk begin Septem
ber zal met het werk kunnen worden be
gonnen. Bij de uitvoering zullen de volks-
credietstellingen worden betrokken.
MINISTER DREES merkte op. dat het ver
hoogen van loonen zonder meer ondoel
matig zou zijn geweest. Want alles wat geen
loonarbeider zou zijn, zou dan niet kunnen
profiteeren, ook al hebben zij het even hard
noodig. Al zijn bij 'ons de spanningen tus
schen loonen en prijzen het laagst, met ver
hooging der loonen hadden wij hier, even
min als in eenig door den oorlog verarmd
land, de betrokkenen kunnen helpen uit
hun nood. De verhooging van loonen is ook
niet overal even groot. Op het platteland
is die b.v. hooger dan de kosten van het
levensonderhoud zijn gestegen. In gevallen
van te lage loonen, zal hulp gezocht worden
op het gebied van den kinderbijslag.
Nadat de heer ANDRIESSEN twee amen
dementen had verdedigd, een om gezinnen
boven 4 personen, voor elk gezinslid daar
boven f 25 meer te geven en het tweede om
ook na 31 Dec. 1946 nog aanvragen te kun
nen doen indienen bij de ministers van Fi
nanciën en Sociale Zaken, werd de verga
dering verdaagd.
Byrnes had behoefte op
adem te komen
In Parijs zijn de vier ministers gisteren
onverwacht tot belangrijke overeenkomsten
gekomen. Griekenland krijgt-de Dodekanesos,
gedemilitariseerd terug; de Fransche eischen
tot wijziging van de Fransch-Italiaansche
grens zijn ingewilligd, ook wat het gebied
van Brigatenda in Noord-Italië betreft, dat
Italië wilde houden voor de electriciteits-
voorziening; de Bulgaarsche marine zal wor
den ingekrombpen tot 7.250 ton en een per
soneelsbezetting van totaal 3100 man en de
Roemeensche activa in het buitenland zullen
worden gebruikt ter vereffening van geal
lieerde vorderingen op dat land.
Molotof werkte aan het bereiken van deze
resultaten krachtig mee, zelfs zoo, dat Byr
nes verklaarde een oogenblik noodig te heb
ben om op adem te komen. Senator Vanden-
berg van de Amerikaansche delegatie zeide:
,Ik geloof haast, dat ik kan beginnen mijn
koffer te pakken."
Vandaag komen de resteerende kwesties,
FRAU FELDMEYER OP VRIJE
VOETEN GESTELD
De echtgenoote van den beruchten S.S.-
-orman" Feldmeyer, J. A. Feldmeyer—
Sikkes is, naar de Nieuwe Leidsche
Crt. verneemt, op 11 Juni j.l. uit de Cellen
barakken in Scheveningen, waar zij sinds
28 Mei j.l. verbleef, ontslagen. Zij begaf
zich in. vrijheid naar Groningen, waar zij
thans verblijft.
De in vrijheidsstelling geschiedde, naar wij
vernemen, op last van den officier-fiscaal in
Den Haag.
Op Vrijdag 21 Juni werd in de Limburg-
sche mijnen 30.248 ton steenkool gedolven,
een topdagprestatie sinds de bevrijding.
Omtrent de posten van Overz. Gebieds-
deelen, van Buitenl. Zaken en van Oorlog
voor het Kabinet van dr Beel schijnt nog
geen zekerheid te bestaan.
Wil van onderzoek door Parle
ment niets weten
De Belgische regeering verklaarde niet ach
ter de besprekingen te staan, die de voor
zitters van Kamer en Senaat met den secre
taris van Koning Leopold voerden. Het voor
stel een commissie van onderzoek aan te
wijzen om de verklaringen van den vorst
aan te hooren en te beoordeelen, verwerpt
zij. De Koning kan zijn mededeelingen aan
ZUIVERING VAN MEDEWERKERS
DAGBLAD „DE BANIER"
Voor de commissie van perszuivering is
tegen de „Banier"-medewerkers ds G. H.
Kersten (hoofdred.) 10 jaar, tegen zijn zoon
S. Kersten (dir.) 10 jaar, tegen ds P. Zandt
(red.) 1 jaar, voor allen ingaande 5 Mei '45
en tegen K. van Belle (comm.) 1 jr., tegen
Baars (red.) 3 jr. en tegen Kaptein (red.) 3
jr., voor allen ingaande heden, ontzetting uit
een journalistieke functie geëischt.
EEUWFEEST DAGBLAD „DE TIJD".
Ter gelegenheid van het eeuwfeest van
het R.K. dagblad „De Tijd" heeft de burge
meester van Den Bosch, alwaar dit dagblad
werd opgericht, een gedenksteen onthuld.
De bisschop heeft de autoriteiten en ver
tegenwoordigers yan „De Tijd" in zijn
woning ontvangen.
EEN MAZELEN-EPIDGMIE IN ZEEUWSCH-
VLAANDEREN.
In West Zeeuwsoh-Vlaanderen is een ma-
zelen-epidemie uitgebroken, waardoor aan
pensiongasten bezoek met kinderen moet
worden ontraden.
Engelsche trekkers komen bij groepjes
naar Arnhem om de verwoeste jeugdherberg
aldaar weer bruikbaar te maken.
Elk schoolkind in Memphis (V. S.) vult
thans een sigarenkistje met allerlei huis
houdelijke artikelen om dit naar een school
kind in Enschede te zenden.
Van het aan R'dam toegewezen bouw
volume van f 80 millioen is tot op 1 Juni '46
toegewezen voor uitvoering een bedrag van
f 45 millioen.
M.i.v. 1 Juli wordt in A'dam de dienst
op de autobuslijn H (KalfjeslaanStation
Haarlemmermeer) hervat.
de regeering doen, die dan kan beslissen,
onder eigen verantwoordelijkheid.
De regeering is bezorgd, dat het vertrou
welijk karakter, dat de werkzaamheden der
commissie moet dragen, de openbare mee-
ninig zou verontrusten, zoo heet het heel
netjes. Zooals bekend, ging de Koning wel
met het voorstel accoord.
FUSIE VAN OUD-ONDEROFFICIEREN?
De Kon. Ned. Bond van oud-onderofficie-
ren zal morgen te A'dam zijn elfde alg. verg.
houden, om het voorstel tot fusie met den
Eersten Ned. Bond van Oud-Onderofficieren
e.a. te behandelen.
w.o. Triëst, aan de orde. Hoewel gisteren
daaromtrent nog geen overeenstemming be
stond, heerscht ook ten aanzien van deze
kwestie in Parijs een onverwacht optimisme.
ATOOMSPLITSING IN DE SOWJET-UNIE.
Den Sowjet-geleerde Zjdanof is een Sta-
linprijs toegekend voor „ontdekking van
nieuwe mogelijkheden van atoomsplitsing,
door middel van cosmische stralen."
HET OVERWERKLOON VOOR ZEELIEDEN.
Zeelieden zullen geen overwerkloon ont
vangen, zoo is in Seattle-op de maritieme
conferentie beslist. Het wordt echter wél uit
betaald, indien zij, op de hooge zee, in een
week langer dan 48 en bij de kustvaart meer
dan 96 uur in twee weken arbeiden.
TYROL PROTESTEERT.
De Tyrolsche landdag protesteerde tegen
het toewijzen van het Pusterdal aan Italië
en verzocht de Oostenrijksche regeering deze
kwestie aan de Ver. Naties voor te leggen.
STAKING^ROND LUIK BREIDT ZICH UIT.
De stalking in de mijnen rond Luik breidde
zich ook uit tot andere bedrijven. Er zijn
thans 25.000 stakers.
De vroegere commandant van het con
centratiekamp „Flossenberg", Max Koegel,
hing zich op
Langs de Noordpoolzee worden 140
vuurtorens en 16 radiobakens en radarsta-
1;ions gebouwd.
Batavia gaat meer van zich
afbijten
Ondubbelzinnige taal aan 't adres
der onderhandelaars
In de eerste officieele verklaring, welke te
Batavia is verstrekt na de overhandiging
van de Inheemsche. tegenvoorstellen, heeft
de woordvoerder der Ned.-Ind. Regeering
de republikeinsche onderhandelaren er van
beschuldigd hun aanvankelijke verlangens
naar een regeling te hebben gewijzigd in
een weigering om de Ned. souvereiniteit te
erkennen over de eilanden, welke onder
werp van de gevoerde besprekingen zijn
geweest.
Bandoeng weer onder Ned. controle
De Britsche troepen, die ongeveer negen
maanden te Bandoeng gestationneerd zijn
geweest, hebben heden de stad verlaten. Diit
is de derde groote stad op Java, die thans
door de Britten is ontruimd, aldus seint het
Fransche persbureau A.FJ?. uit Batavia.
Wij herinneren in dit verband aan het
bericht, dat na het vertrek van de Britten,
de bezetting der stad Bandoeng geheel door
troepen van het K.N.I.L. zou worden over
genomen. Dit schijnt dus thans gebeurd te
zijn.
firammetie Flapoor en z'n vrienden
Door O rh ROTMAN
21. Bram zette zich aan het stuur en kreeg
eindelijk, met behulp van Tom, beweging
ln de motor. Tom, die het al eens gezien
had. bracht nu de schroef aan het draaien,
wipte weer in de vliegmachine, en even
later.... hoeral daar gingen ze de hoogte in!
Dat het een heel gevaarlijke onderneming
was, daaraan dachten ze in hun jeugdige
overmoed niet. Integendeel, ze hadden de
grootste schik, toen ze zagen, hoe de Be-
doeïnen net kwamen aanhollen.... precies
te lAat!
22. Maar nu het sturen! Dat was minder
gemakkelijk. En welke richting ze uit moes
ten, dat wisten ze al evenmin. Bram wilde
naar links, en Tom naar rechts. En dalen
durfden ze ook al niet. „Tuf dan maar door,
we zullen in elk geval wel èrgens terecht
komen!" vond Menelik, die In een hoekje
zat. Steeds angstiger wordend vlogen ze door,
de hele nacht, telkens menend, de goede
richting gevonden te hebbentot ze zich,
bij het aanbreken van de dag, midden boven
de zee bevonden.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Drietal: te Scheveningen (vac. A.
Offringa) C. A. v. Harten te Katwijk a. Zee,
A. J. Jong, te Ederveen en K. C. Touw te
Leiden.
Beroepen: te Gramsbergen (toez.) A.
C. v. Lindenburg te Koekange; te Kantens
(toez.) J. A. v. Boven, cand: te Zaandam,
te Ophemert (toez.) J. J. Leuselaar te
Mijnsheerenland; te Visvliet (toez.) L. Doorn,
hulppred. te Hyppolitushoeve.
Bedankt: voor Leermens mr J. Schoen
maker te Koolham.
Geref. Kerken.
Beroepen: te Boksum I. M. de Graaf
te Rinsumageest; te -Zaltbommel A. J. R.
Brussaard, cand. te Bloemendaal; te Zwarte-
broek A. Keyser te Nieuwerkerk a/d IJssel.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: te Oosterbeek A. Gruppen
te Elburg.
Doopsgez. Broederschap.
Beroepen: te Assen-Stadskanaal G. de
Groot te Koudum-Workum.
Aangenomen naar Berlikum mej.
da. S. E. Treffers te Stavoren.
PERSONALIA
Gepromoveerd' tot doctor in de Genees
kunde op proefschrift ,*,Experimenteele on
derzoekingen over het Cardinzoiinsult" de
heer C. P. J. Stotijn te Oegstgeest.
ACADEMISCHE EXAMENS.
LEIDEN, 25 Juni. Geslaagd voor het doet.
Klass. Taal- en Letterk.: A. F. M. van Noort
te Leiden: cand. Alg. Gesch. C H. E. de
Wit te 's-Gravenhage; doet. Wis- en Natuurk.
(Geologie) E. den Tex te Leiden; cand. In
disch recht: J. F. Hansen, A. de Groot, F. R.
Bonte, allen te Leiden, mej. R. Busé te
's-Gravenhage; doet. Indisch recht: mevr. L.
G. GortmansIken te 's-Gravenhage; cand.
Indisch recht: Ho Wie An, J. J. Graaff,
beiden te Voorburg, H. A. van Meijenfelt
te Amsterdam, mej. F. Bol te Dordrecht,
mej. R. C. Sont te Amsterdam; doet. klass.
Letteren: mej. C. Snouck Hurgronje te Lei
den; doet. Letteren en Wijsbeg.: R. G. Vlee-
ming te Oegstgeest; doet. Godgeleerdheid:
L. A. Snijders te Boskoop: prop. Godgeleerd
heid: Th. Rinkema, H. C. v. Itterzon, beiden
te 's-Gravenhage, Th. Sprey te Leiderdorp
(cum laude), Th. van Nieuwpoort te Hille-
gom; apothekersassistentsexamen: B. van
Marion te Rotterdam, A. S. Hebbeling te
's-Gravenhage, A. G. Gronert te Voorburg.
NIJMEGEN, 27 Juni. Gesl. voor doet ex.
Theol.de paters A. W. H. Godefroy C. M.
te Vught en A. M. H. Sanders C S. S. R. te
Nijmegen.
UTRECHT, 28 Juni. Geslaagd prop. ex.
godgel.: H. Kremer, Vroomshoop, J. van
Lokhorst, Hilversum, A. P. Nauta, Amers
foort, H. Stumpf, Zeist, K. A. Abelsma, Am
sterdam, P. E. Chr. Blom, Hilversum, H. P.
Swets, Tricht (Betuwe), G. v. d. Borg, Hil
versum, R. Alers, Rotterdam, W. Radstake,
Rotterdam: cand. geneesk.: A. Bouhuys, mej.
G. Braak, W. de Bruyn, E. J. Dorhout Mees,
J. G. M. Huurman, L. H. M. van Lanschot,
F. F. Looze, mej. E. G. M. Schulte, Th. Vos-
senaar, P. M. A. Willemse.
EXAMENS LICH. OEF. M. O.
AMSTERDAM, 27 Juni. Geslaagd voor
akte lich. oef. M.O.: o. a. W. K. H. Mertens,
en H. Blok, Den Haag; J. A. Quist, Delft.
,Er moet meer geschoten worden
in Indië"
(Vervolg van pag. 1)
Hoe er huis gehouden wordt niet alleen
door de opstandelingen maar ook door de
vrienden, illustreert het verhaal van den
delegatieleider luit. Vonk, dat iedere tweede
Britsch-Indiër, die van Java naar huis gaat,
een ijskast torst, terwijl een troep Britsch-
Indische soldaten soms de beschikking heeft
over tien piano's. Zoo wordt Java leegge
stolen en verdwijnen de bezittingen van de
nog geïnterneerde landgenooten naar alle
windstreken. „Dat is het erge voor de dui
zenden menschen, die, een jaar na de capi
tulatie nog onder kommervolle omstandig
heden in interneeringskampen leven."
Op het vliegveld van Djokja staan zestig
Glenn Martin bommenwerpers, dde de Jap
pen daar achterlieten en die nu als les-
vliegtuigen door extremisten worden ge
bruikt. Vandaag of morgen, aldus luit. Vonk,
krijgen we daar natuurlijk last mee. Waar
om nu niet een paar bommen tusschen die
rustig staande Glenn Martin's gegooid? Was
het uit met de pret! Maar dat moet duren,
door aanvallen op overvliegende ge
allieerde machines, de aandacht op deze
haard van verzet wordt gevestigd. We zijn
nu gedwongen, aldus luit. Vonk verder, op
6000 meter hoogte over sommige dessa's te
vliegen, omdat men daar, louter bij wijze
van tijdverdrijf, met achtergebleven Japansch
afweergeschut aan het schieten is.
In Solo hebben de Japanners munitie
fabrieken achtergelaten, die op volle kracht
werken. Dag in dag uit.
Het gaat weer denzelfden kant uit als in
1942, toen de Japanners beter Amerikaansche
vliegtuigen en -geschut hadden, dan de
Amerikanen zelf!
Het is geen wonder, dat deze mannen, die
zich met doodsverachting op Japansche
luchteskaders gestort hebben, twee tegen
honderd twintig soms, die met z'n veertie
nen op Nieuw Guinea in één keer 400 wei-
bewapende Japanners opruimden, met ver
achting neerzien op de in Indië gevolgde
militaire- en politieke lijn en dat ze schie
ten willen om orde te hérstellen.
Volgens luit. Vonk denken' de Indonesi
sche soldaten er precies zoo over als de
Nederl., maar toen hij een van hen om
bevestiging vroeg, schudde die nadrukkelijk
ontkennend het hoofd. Dat was geen won
der want de man had een broer en een
zoon in het extremistische gebied en wie de
methoden van die lieden kent en nog niet
vergeten is, onder welken druk wij hier
tijdens de Duitsche bezetting Leefden, ver
baast zich over die ontkenning niet. Zij be
wijst alleen, dat er inderdaad wat gebeuren
moet.
Op 6 JuÜ vertrekt de delegatie weer naar
Ned. Indië. De laatste weken van hun ver
blijf in Nederland hebben ze hier veel gast
vrijheid genoten. De sombere eerste dagen
zijn vergeten. „Schrijf daar niet te veel
over" zeide luit. Vonk. Maar wat de krant
daarover schreef was van A. tot Z. waar.
Alleen gebeurden al die nare dingen niet op
één dag, maar verdeeld over een reeks van
dagen. Wat de zaak niet beter maakt.
Ons rest niet anders dan deze strijders
voor de Nederlandsche zaak goede reis en
spoedige actie toe te wenschen!
In tegenstelling met een door de E.V.C.
gelanceerd bericht deelt de directie van
Thomson's Havenbedrijf te R'dam mede, dat
het werk op alle 16 zeeschepen gewoon
voortgang vindt.
