ss SUruwr jCttJtsdjr Couratu =s™
Eerst de vinger, dan de heele hand: d.i. Sjahrir
IDist *U
Datum der
KABINETS
FORMATIE
rijksconferentie staat nog niet vast
DONDERDAG M JUNI K«
Mm fe Jfeusan* NMl f M« KUS, No. m
Abonnementsprijzentooaux Redactie
1.10 per maand A A >4. d .MF 4 Administratie:
Advertentiën 101B Redactie:
per m.m. B. VAN DER ROS
extract |Be'ang' Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „StuetWtótirii is
mnmmi.'sm Mia leg
Zijn tegenvoorstellen thans
bekend gemaakt
De Regeerin.gsvoorlichtmgsdienat deelrt
mede:
Op 17 Juni zijn aan den Lt. G.-G. van
wege den heer Sjahrir de voorstellen over
handigd, waarmede hij die van Nederland-
ache zijde beantwoordt. De voorstellen om
vatten het sluiten van een verdrag, inhoui-
dende in hoofdzaak een de faeto-erkenning
van het gezag der regeering van de repu
bliek Indonesia over Java en Sumatra en
de samenwerking met die regeering tot de
vestiging van een Indonesischen vrijen staat,
die met Nederland in een bondgenootschap
aai treden.
De vijandelijkheden zullen worden ge
staakt en van weerszijden zal geen uitbrei
ding worden gegeven aan de ingenomen
posities en aan wei ge troepenmachten.
Vertegenwoordigers der Buitengewesten
zullen deelnemen aan de onderhandelingen
over de vestiging van den Indonesischen
vrijen staat. Een bijzondere verhouding
daartoe en tot het Koninkrijk der Neder
landen zal worden geschapen voor die ge-
biedsdeelen, die bezwaren maken tegen een
onvoorwaardelijke toetreding. Over deze
verhouding zal na drie jaren verder bij
volksstemming worden gedecideerd.
Deze voorstellen vormen een ernstigen
terugtred ten aanzien van dae, welke in
April j.l. aan de Nederlandsehe regeering
ter beoordeeling zijn voorgelegd. Deze laat
ste toch voorzagen o.a. in een intreden van
de republiek als constitueerend onderdeel
van een Vrijstaat Indonesië in het Konink
lijk en hielden geen beperking in van den
toevoer van Nederlandsehe troepen.
Aardappelschaarschte duurt
nog wel twee weken
Wat extra brood en vleesch moet het
goedmaken
In verband met de heerschende aardappel-
Oohaarechte, welke in de steden in het Wes
ten van het land zóó nijpend is, dat bijna de
geheele bevolking zonder aardappelen zit,
verneemt de Nieuwe Leidsche Cou
rant dat dat euvel nog wel één of twee
weken zal aanhouden. Tengevolge van de
Vorst is de- niéuwe aardappeloogst in Noord-
Holland, dat de grootste productie heeft, dit
maal zeer verlaat. Bovendien zijn er vele
aardappeltelers, die tegen de huidige prijzen
niet wenschen te rooien, waardoor mede het
tekort wordt veroorzaakt.
De Regeering heeft wat meer brood en
vieesch ter beschikking gesteld, doch kan in
dezen verder niets doen.
Schoongemaakt harinkje voortaan
10 cent
De Regeering heeft toegestaan, dat voor
bet schoonmaken van een haring 2 cent per
stuk berekend mag worden, zoodat de prijs
dan 10 cent per stuk wordt. Op de naleving
van dit prijsvoorschrift zal scherp worden
gelet.
NAAR HET EINDE DER SUIKERMISERE?
Naar aanleiding van de berichten in de
bladen, dat de volgende week een bon voor
ruwe suiker zou worden aangewezen, ver
neemt de Nieuwe Leidsche Crt.,
dat van een bonaanwijzing nog niets be
kend ïis, doch dat men begonnen is den han
del met ruwe suiker te bevoorraden. Het
einde van de suikermisère schijnt dus in
2fiioht te zijn.
MOEFTI ZOEKT ONDERDAK BIJ
KONING VAN EGYPTE.
Een officieel communiqué meldt, dat Koning
Faroek gisteravond den Moefti audiëntie ver
leend heeft, toen hij onverwacht in het Abdin-
paleis verscheen. De Moefti zeide, vluchteling
te zijn en zich te stellen onder de hoede der
Kon. Familie.
DAT te Den Haag is overleden de oud
burgemeester van Westzaan H. E. Wempe.
DAT de Commissaris van Noord-Holland
27 Juni geen audiëntie verleent.
DAT J. B. M. Salters is benoemd tot
directie-lid van v. Berkel's Patent te R'dam.
DAT de „Johan de Witt" met 1150 repa-
trieerenden, w.o. 20 zieken, gisteren te A'dam
is binnengeloopen en allen vlot zijn gede-
barkeerd.
DAT gisteren in de zaak tegen den ex-
aanvoerder der Ned. tennisploeg, G. Leem
bruggen, mr Terwindt, vader der Nederl.
tenniskampioene, als verdediger optrad en
het A'damsohe Tribunaal 26 Juni uitspraak
doet.
DAT het A'damsche Stadion geheel wordt
ingericht voor de plechtigheden op a.s. Zon
dag i.v.m. het Eucharistisch Congres.
DAT J. van der Meulen als directeur der
Groningsche gevangenissen is weggezuiverd.
DAT het Ned. Roode Kruis te R'dam de
eerste 5000 voedselpakketten ad 22 KG. van
Arnerik. instellingen en particulieren in ont
vangst heeft genoroen en er nog 15.000 vol
gen, om ze als geschenken onder ons volk
te verdeelen.
DAT het A'damsche Bijz. Gerechtshof A.
Mazereeuw uit Alkmaar wegens dienen bij
de Kriegsmarine 12 jaar gev.straf oplegde.
DAT de landstormer J. Paap uit Zandvoort
en de S.S.-er D. v. d. Kraan uit Haarlem,
hedenmorgen door het Bijz. Gerechtshof te
Amsterdam ter dood zijn veroordeeld.
DAT bovengenoemde fabrieken over 1944
op de cum. pref. aandeelen 4.4 pCt. divi
dend, op de cum winstd. aandeel A en
B 4.8 pCt. dividend en op de gew. aandeelen
A 6 pCt. dividend uitkeereu.
In de besprekingen op de Hooge Veluwe
werd ten aanzien van 2 punten geen over
eenstemming bereikt, t.w. de verdragsvorm
(waartegen uit constitutioneele redenen be
zwaren moesten worden gemaakt) en de er
kenning van het de facto gezag der repu
bliek over Sumatra (hetwelk in strijd werd
geacht met de feiten).
Verwacht mocht worden, dat op deze
basis naar verdere, overeenstemming zou
worden gezocht. Het plotseling loslaten van
het geleidelijk bereikte doet nu de hoogst
ernstige vraag rijzen of de gesprekspartner
der Nederlanders wel in een po6itie ver
keert, waarvan men zich resultaten mag
voorstellen.
De regeering bestudeert de thans ontstane
situatie.
Afhankelijk van bespreking
met buitengewesten
Naar aanleiding van de uiteenloopende
berichten omtrent den vermoedelij ken da
tum van de Rijksconferentie wordt door het
A.N.P. van bevoegde zijde het volgende
vernomen
De huidige regeering houdt haar streven
gericht op zoo spoedig mógelijke bijeen
roeping van de Rijksconferentie. Ten-
's Prinsen verjaardag
Op 29 Juni a.s., den verjaardag van Z.K.H.
Prins Bernhard, is het precies 3 jaar geleden
dat H.K.H. Prinses Margriet in de St.
Andrews Church te Ottawa gedoopt werd,
en de Nederlandsehe Koopvaardijvloot als
peet stond.
DE VERLIEZEN VAN ONS INDISCHE
LEGER IN MEI.
Officieel wordt gemeld, dat het K.N.I.L
in geheel Ned.-Indië, gedurende de maand
Mei, de volgende verliezen heeft geleden:
20 dooden, 2 vermisten en 85 gewonden.
Door het K.N.I.L. werden 854 extremisten
gevangen genomen, onder wie '2 Japanners.
Het aantal gedoode terroristen kan niet wor
den opgegeven, daar deze meestal door eigen
troepen worden medegenomen. Onder de 20
dooden die echter gevonden werden, waren
12 Japanners.
DAT dezelfde tegen den S.S.-er A. J.
Bonthuis uit Enschede, die door het Am-
hemsohe Hof ter dood was veroordeeld,
levenslang heeft geëischt.
DAT de Prov. Staten van Noord-Holland
gisteren de 6 leden, die tijdens de bezetting
ter dood werden gebracht, hebben herdacht.
DAT de minister van Binnenl. Zaken den
gemeentebesturen heeft verzocht reeds de
noodige voorbereidingen te treffen i.v.m.
het verstrekken van consumentencredièten.
DAT de tijdens den oorlog op Curacao tot
directeur verheven adj .-directeur der H.A.L.,
P. v. d. Toom, thans is aangesteld als direc
teur.
DAT E. Straatsma, oand. not. te Ezinge,
is benoemd tot notaris te Temaard (Fr.) en
L. F. Kleiterp tot hoofdinsp. van het L.O.
met standplaats Groningen.
DAT de dir. en de chef-kok van een der
grootste A'damsohe hotels zijn bekeurd
wegens het verkoopen zonder bon van
vleesch en andere artikelen aan hun gasten.
DAT een der grootste clandestiene leve
ranciers van dit hotel een melkboer was,
die tot dat doel nog 16 varkens, 6 melk
koeien en 4 kalveren in voorraad had.
DAT tot leden van den Raad van Commis
sarissen van Van den Bergh's en Jurgens
fabrieken te Roterdam worden voorgesteld
Rudolf Jurgens en jhr J. A. G. Sandberg en
tot leden van de directie mr E. A. Hofman
en mr J. F. van Moorsel.
DAT de voor uitkeering resteerende winst
over 1945 van de N. V. Incassobank f 1.360.600
bedraagt, hetgeen een dividend van 4 pCt.
mogelijk maakt.
DAT het bedrag van de schuldbekentenis
sen der 4 pOt. Staatsleening 1941, welke tot
op 1 Dec. 1945 in betaling zijn aangenomen,
f122.800 beloopt.
DAT gisteren de eerste twee Roode-Kruis
a m bulancewagens voor den dienst in Indië
zijn verscheept.
Dr Bed op zoek naar zijn
medewerkers
De heeren van Royen en Drees.
(Van een onzer verslaggevers^.
Gistermiddag ontving de heer Beel de mi
nisters van Royen en Drees.
Hedenochtend voerde de formateur bespre
kingen van anderen aard, doch hedenmid
dag zet hij de consultatie voort.
Tevoren had de kabinetsformateur ir
Otten van de Pth ihpsfab-rieken te Eindhoven
ontvangen.
MIN. VAN ROYEN NAAR VAN KLBFFfNS
IN LONDEN.
Minister van Royeai zal zich dezer dagen
naar Londen begeven, teneinde aldaar den
heer van Kleffens te ontmoeten. Bij deze
ontmoeting zullen de loopende zaken ter
sprake worden gebracht.
einde paraat te zijn ie als rictotdatum 1
September aangenomen
Voor het overige kan uiteraard niet
vooruitgeloopen worden op de beslissingen
van het nieuw te vormen kabinet. Dat
vrijwel alle partijen het spoedig houden
van een rijksoonferentie voorstaan, is dui
delijk gebleken bij het debat in de Twee
de Kamer, dat eindigde met het aannemen
van de motie-van Poll, waarin eveneens
werd verzocht, de Rijksconferentie zoo
spoedig mogelijk bijeen te roepen.
Een van de factoren, waarvan de aan
vangsdatum echteV in elk geval afhankelijk
zal zijn, is het verloop van de bespre
kingen met de buitengewesten en andere
bevolkingsgroepen in Indië. Deze bespre
kingen beginnen volgende maand en zullen
zeker eenige weken in beslag nemen. Ook
de gebrekkige verbindingen zullen hierbij
een rol spelen.
ZATERDAG GAAT DE TORPEDOJAGER
„BANCKERT" NAAR NED.-INDIË.
Onder commando van luitenant ter zee I. G.
Koudijs zal Hr. Ms. torpedobootjager
..Banckert" a.s. Zaterdag om 13 uur van Rot
terdam naar Ned.-Indië vertrekken.
NEDERLANDERS ALSDUITSCHERS
Aan de dezer dagen te Warley, Essex, te
houden „Victory-taptoe", zullen 400 Ned.
militairen medewerken als „vijand", d.w.z.
zij zullen als Duitschers fungeeren.
DAT de Eeniheidsbond (niet aangesloten
bij de E.V.C.) 31 en de Vakumie R.K., Prot.
Chr. en Soc. mijnwerkensbond) 29 zetels in
de fondscommissies van het Alg. Mijnwer-
kersfonds zullen bezetten.
DAT op 7 mijnen de Eeniheidsbond en op
de 5 andere de Vakunde in de meerder
heid is.
DAT luit.-adm. Helfrich Zaterdag a.s. in
de A'damsche Bijenkorf een marine-ten
toonstelling der Kon. Marine opent.
DAT Maandag a.s. te Willemsoord de adel
borsten van de verkorte opleiding tot be
roepsofficier worden geïnstalleerd.
DAT de artisten Cor Lemaire en Lya
Sten na hun Jap. krijgsgevangenschap per
1 Aug. weer in Indië gaan optreden.
DAT te Stragnas in Zweden een Nederl.
manuscript uit de tweede helft van de 15e
eeuw is ontdekt, afkomstig uit het vrouwen
klooster te Diepenveen.
DAT mr K. J. F. Verboeket, die prof.
Posthumus als chef van den Ned.-Ind. R.V.D.
zal opvolgen, vanmorgen van Schiphol naar
Batavia is vertrokken.
DAT de traditioneele bijenmarkt te Vee-
nendaal gehouden zal worden op 16 Juli.
DAT de Bond van oud-strijders te Val-
kenswaard zich tot de fractieleiders der
Tweede Kamer heeft gericht inzake de on
toereikendheid der pensioenen voor wedu
wen, weezen en oorlogsinvaliden van 1940.
DAT de Stichting Herstel Zeeland 1945
met den Regeeringscommissaris mogelijkhe
den bespreekt voor het vestigen van een
vliegtuigindustrie in Zeeland.
DAT op 14 Juli te Den Bosch de traditio
neele Maria-omgang gehouden zal worden.
DAT de adv.-fiscaal van den Bijz. Raad
van Cassatie de zaak tegen den verrader P.
J. Gerrits uit Tilburg, die twee menschen
den dood injoeg en door het Bossche Ge
rechtshof ter dood werd veroordeeld, ver
wezen heeft naar het Haagsch Bijzonder
Gerechtshof.
(Van onzen Parlementsredacteur)
Wie de bladen van gisteravond leest, wordt
bevestigd in den aanvankelijken indruk, dat
de samenwerking van de P v. d. A. en de
K.VJP. van de zijde van eerstgenoemde wel
met vele waarborgen is omgeven en het ge
heel veel heeft van een overeenkomst van
partijen, die elkaar niet verder vertrouwen
dan ze elkaar zien.
De Partijraad van de P. v. d. A., waarin
nog al scherp ziende critische geesten zitten,
gelijk „het Vrije Volk" opmerkt, heeft de
Kamerfractie der Partij aangesteld om bij
den voortduur het oog gericht te houden op
de uitvoering van de aangegane overeen
komst. Dat geldt zoowel de grondslagen er
van als de personen, die waarborgen moe
ten bieden, dat het program in den door de
P. v. d. A. gewenschten geest wordt uitge
voerd. Het „huwelijk" zal dus kunnen voort
duren indien en zoolang het practisch be
antwoordt aan hetgeen de P. v. d. A. er van
verwacht. Alles is zeer voorwaardelijk.
Het „Vrije Volk" en dit blad is beter
dan wie ook op de hoogte zegt o.a.:
Wel willen wij nog eens nadrukkelijk vast
stellen, dat de uiteindelijke deelneming van
de Partij van den Arbeid aan de regee
ring van den heer Beel niet alleen afhan
kelijk is van de thans bereikte overeen
stemming over een programma, maar ook
van de personen, die naast de vertegen
woordigers van de Partij van den Arbeid
voor een plaats in het nieuwe kabinet door
den formateur waardig worden gekeurd.
Wanneer zij niet den volledigen waarborg
bieden dat het progressieve program in een
progressieven geest wordt uitgevoerd, kan
de roo msch - rood e samenwerking nog altijd
afspringen. Dr Beel weet dat en hij zal er
zoo meenen wij te mogen aannemen ern
stig rekening mee houden. Aan een naam
als jhr Tjarda van Starkenborg Stachou-
wer, die wij in een der bladen tegenkwa
men, hechte men dus niet te veel waarde.
De Katholieke bladen schijnenzich iets
mirrder safe en prettig te voelen.
,,De Maasbode" merkt ter geruststel
ling op, dat het program voor Overzeesche
Gebiedsdeelen" den eventueelen bewindsman
groote vrijheid van handelen laat. En verder:
„Men rekent er min of meer op, dat voor
beide partijen evenveel ministers in het
kabinet zullen zitten en men staat zeer
sceptisch tegenover de opname van vertegen
woordigers der andere partijen in de Regee
ring.
De P. v. d. A. staat wantrouwend tegen
over alles, dat zou kunnen streven naar iets
vakministers b.v., dat oip een nationaal
kabinet lijkt, zoo vernemen we en voorts,
dat ook de radicale vleugel van de P. v. d.
A. groote waardeering heeft voor de plan
nen van den formateur.
Naar dit blad vernam, wijdt het pro
gram van minister Beel sterke aandacht
aan de versterking der geestelijke en ze
delijke grondslagen van ons volksleven
en komt het met een soort welvaarts
plan en een sterke uitbreiding der soci
ale verzekeringen voor den dag".
„Ten aanzien van de overheidsbemoei
ing zou het in de richting van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie neigen".
„De Tijd" acht het noodig op te merken,
dat met de voortgezette besprekingen nog
wel een dag of trien gemoeid kon zijn.
„Er kunnen zich nog allerlei verwikke
lingen voordoen ten aanzien van de porte
feuille -verdeeling, zoowel als ten aanzien
van detailpunten in het program".
„Met den zorglijken Indisch en toestand
zal het nieuwe kabinet aanstonds een zwaren
vuurdoop ondergaan". De voornaamste van
alle.
„Het Binnenhof" is eveneens van oordeel,
„diat van deelneming der andere partijen
niet veel zal komen". Logemaan zal dan
worden gehandhaafd.
Weer een stap terug
Ih de politiek van onderhandelen, die
de Regeering ten aanzien van Ned.-
Indië gekozen heeft, en die almeer geworden
is tot een politiek van concessies, beteekenen
de tegenvoorstellen van Sjahrir een ernstigen
stap terug. In wezen blijkt ook de Regeering
teleurgesteld. Zij is dit des te sterker, daar
zij meende tot een voorloopig accoord te
zijn gekomen.
De mededeeling van den R.V.D. verbindt
aan de uiting van teleurstelling gevoelens
van twijfel, of Sjahrir in een positie ver
keert, waarvan men zich resultaten mag
voorstellen.
Deze twijfel, die wel wat erg laat is gere
zen, i s er dan nu. De tegenvoorstellen van
Sjahrir teekenen zijn positie ook wel bij
zonder duidelijk. Hij moet van de Regeering
meer autoriteit opeischen, naarmate zijn po
sitie tegenover andere Inheemsche groepen
zwakker is. Dat zijn autoriteit in feite alle
anders luidende beweringen ten spijt
uiterst zwak is, hebben de moorden op de
Chineezen wel bewezen. Nu zal onze Regee
ring hem op het paard moeten helpen.
De ontbinding van de Rijksstructuur is
thans volkomen ondubbelzinig gesteld. Ne
derland zou zelf door middel van een ver
drag aan deze ontbinding daadwerkelijk
mogen medewerken. Wij zouden moeten er
kennen het gezag van een „regeering" over
Java en Sumatra, die blijkt zeer onvoldoen
de gezag te bezitten.
De toestand in Indië is na deze maanden
van onderhandelen moeilijker dan ooit. Vol
strekt noodig is herstel van den rechtsstaat.
Indië heeft daar aanspraak op.
Iets warmer, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Hel
dere koude nacht, morgen overdag wisse
lende bewolking met plaatselijk nog enkele
buien; overdag matige wind tusschen W. en
Z.W. iets warmer.
Valkenburg (L.) is niet alleen een geliefd centrum voor vacantiegangers, doch van tijd
tot tijd komen ook honderden trouwe viervoeters er samen. Een kijkje op de
jaarlijksche paardenmarkt, die er dezer dagen werd gehouden.