ss SUruwr jCttJtsdjr Couratu =s™ Eerst de vinger, dan de heele hand: d.i. Sjahrir IDist *U Datum der KABINETS FORMATIE rijksconferentie staat nog niet vast DONDERDAG M JUNI K« Mm fe Jfeusan* NMl f M« KUS, No. m Abonnementsprijzentooaux Redactie 1.10 per maand A A >4. d .MF 4 Administratie: Advertentiën 101B Redactie: per m.m. B. VAN DER ROS extract |Be'ang' Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „StuetWtótirii is mnmmi.'sm Mia leg Zijn tegenvoorstellen thans bekend gemaakt De Regeerin.gsvoorlichtmgsdienat deelrt mede: Op 17 Juni zijn aan den Lt. G.-G. van wege den heer Sjahrir de voorstellen over handigd, waarmede hij die van Nederland- ache zijde beantwoordt. De voorstellen om vatten het sluiten van een verdrag, inhoui- dende in hoofdzaak een de faeto-erkenning van het gezag der regeering van de repu bliek Indonesia over Java en Sumatra en de samenwerking met die regeering tot de vestiging van een Indonesischen vrijen staat, die met Nederland in een bondgenootschap aai treden. De vijandelijkheden zullen worden ge staakt en van weerszijden zal geen uitbrei ding worden gegeven aan de ingenomen posities en aan wei ge troepenmachten. Vertegenwoordigers der Buitengewesten zullen deelnemen aan de onderhandelingen over de vestiging van den Indonesischen vrijen staat. Een bijzondere verhouding daartoe en tot het Koninkrijk der Neder landen zal worden geschapen voor die ge- biedsdeelen, die bezwaren maken tegen een onvoorwaardelijke toetreding. Over deze verhouding zal na drie jaren verder bij volksstemming worden gedecideerd. Deze voorstellen vormen een ernstigen terugtred ten aanzien van dae, welke in April j.l. aan de Nederlandsehe regeering ter beoordeeling zijn voorgelegd. Deze laat ste toch voorzagen o.a. in een intreden van de republiek als constitueerend onderdeel van een Vrijstaat Indonesië in het Konink lijk en hielden geen beperking in van den toevoer van Nederlandsehe troepen. Aardappelschaarschte duurt nog wel twee weken Wat extra brood en vleesch moet het goedmaken In verband met de heerschende aardappel- Oohaarechte, welke in de steden in het Wes ten van het land zóó nijpend is, dat bijna de geheele bevolking zonder aardappelen zit, verneemt de Nieuwe Leidsche Cou rant dat dat euvel nog wel één of twee weken zal aanhouden. Tengevolge van de Vorst is de- niéuwe aardappeloogst in Noord- Holland, dat de grootste productie heeft, dit maal zeer verlaat. Bovendien zijn er vele aardappeltelers, die tegen de huidige prijzen niet wenschen te rooien, waardoor mede het tekort wordt veroorzaakt. De Regeering heeft wat meer brood en vieesch ter beschikking gesteld, doch kan in dezen verder niets doen. Schoongemaakt harinkje voortaan 10 cent De Regeering heeft toegestaan, dat voor bet schoonmaken van een haring 2 cent per stuk berekend mag worden, zoodat de prijs dan 10 cent per stuk wordt. Op de naleving van dit prijsvoorschrift zal scherp worden gelet. NAAR HET EINDE DER SUIKERMISERE? Naar aanleiding van de berichten in de bladen, dat de volgende week een bon voor ruwe suiker zou worden aangewezen, ver neemt de Nieuwe Leidsche Crt., dat van een bonaanwijzing nog niets be kend ïis, doch dat men begonnen is den han del met ruwe suiker te bevoorraden. Het einde van de suikermisère schijnt dus in 2fiioht te zijn. MOEFTI ZOEKT ONDERDAK BIJ KONING VAN EGYPTE. Een officieel communiqué meldt, dat Koning Faroek gisteravond den Moefti audiëntie ver leend heeft, toen hij onverwacht in het Abdin- paleis verscheen. De Moefti zeide, vluchteling te zijn en zich te stellen onder de hoede der Kon. Familie. DAT te Den Haag is overleden de oud burgemeester van Westzaan H. E. Wempe. DAT de Commissaris van Noord-Holland 27 Juni geen audiëntie verleent. DAT J. B. M. Salters is benoemd tot directie-lid van v. Berkel's Patent te R'dam. DAT de „Johan de Witt" met 1150 repa- trieerenden, w.o. 20 zieken, gisteren te A'dam is binnengeloopen en allen vlot zijn gede- barkeerd. DAT gisteren in de zaak tegen den ex- aanvoerder der Ned. tennisploeg, G. Leem bruggen, mr Terwindt, vader der Nederl. tenniskampioene, als verdediger optrad en het A'damsohe Tribunaal 26 Juni uitspraak doet. DAT het A'damsche Stadion geheel wordt ingericht voor de plechtigheden op a.s. Zon dag i.v.m. het Eucharistisch Congres. DAT J. van der Meulen als directeur der Groningsche gevangenissen is weggezuiverd. DAT het Ned. Roode Kruis te R'dam de eerste 5000 voedselpakketten ad 22 KG. van Arnerik. instellingen en particulieren in ont vangst heeft genoroen en er nog 15.000 vol gen, om ze als geschenken onder ons volk te verdeelen. DAT het A'damsche Bijz. Gerechtshof A. Mazereeuw uit Alkmaar wegens dienen bij de Kriegsmarine 12 jaar gev.straf oplegde. DAT de landstormer J. Paap uit Zandvoort en de S.S.-er D. v. d. Kraan uit Haarlem, hedenmorgen door het Bijz. Gerechtshof te Amsterdam ter dood zijn veroordeeld. DAT bovengenoemde fabrieken over 1944 op de cum. pref. aandeelen 4.4 pCt. divi dend, op de cum winstd. aandeel A en B 4.8 pCt. dividend en op de gew. aandeelen A 6 pCt. dividend uitkeereu. In de besprekingen op de Hooge Veluwe werd ten aanzien van 2 punten geen over eenstemming bereikt, t.w. de verdragsvorm (waartegen uit constitutioneele redenen be zwaren moesten worden gemaakt) en de er kenning van het de facto gezag der repu bliek over Sumatra (hetwelk in strijd werd geacht met de feiten). Verwacht mocht worden, dat op deze basis naar verdere, overeenstemming zou worden gezocht. Het plotseling loslaten van het geleidelijk bereikte doet nu de hoogst ernstige vraag rijzen of de gesprekspartner der Nederlanders wel in een po6itie ver keert, waarvan men zich resultaten mag voorstellen. De regeering bestudeert de thans ontstane situatie. Afhankelijk van bespreking met buitengewesten Naar aanleiding van de uiteenloopende berichten omtrent den vermoedelij ken da tum van de Rijksconferentie wordt door het A.N.P. van bevoegde zijde het volgende vernomen De huidige regeering houdt haar streven gericht op zoo spoedig mógelijke bijeen roeping van de Rijksconferentie. Ten- 's Prinsen verjaardag Op 29 Juni a.s., den verjaardag van Z.K.H. Prins Bernhard, is het precies 3 jaar geleden dat H.K.H. Prinses Margriet in de St. Andrews Church te Ottawa gedoopt werd, en de Nederlandsehe Koopvaardijvloot als peet stond. DE VERLIEZEN VAN ONS INDISCHE LEGER IN MEI. Officieel wordt gemeld, dat het K.N.I.L in geheel Ned.-Indië, gedurende de maand Mei, de volgende verliezen heeft geleden: 20 dooden, 2 vermisten en 85 gewonden. Door het K.N.I.L. werden 854 extremisten gevangen genomen, onder wie '2 Japanners. Het aantal gedoode terroristen kan niet wor den opgegeven, daar deze meestal door eigen troepen worden medegenomen. Onder de 20 dooden die echter gevonden werden, waren 12 Japanners. DAT dezelfde tegen den S.S.-er A. J. Bonthuis uit Enschede, die door het Am- hemsohe Hof ter dood was veroordeeld, levenslang heeft geëischt. DAT de Prov. Staten van Noord-Holland gisteren de 6 leden, die tijdens de bezetting ter dood werden gebracht, hebben herdacht. DAT de minister van Binnenl. Zaken den gemeentebesturen heeft verzocht reeds de noodige voorbereidingen te treffen i.v.m. het verstrekken van consumentencredièten. DAT de tijdens den oorlog op Curacao tot directeur verheven adj .-directeur der H.A.L., P. v. d. Toom, thans is aangesteld als direc teur. DAT E. Straatsma, oand. not. te Ezinge, is benoemd tot notaris te Temaard (Fr.) en L. F. Kleiterp tot hoofdinsp. van het L.O. met standplaats Groningen. DAT de dir. en de chef-kok van een der grootste A'damsohe hotels zijn bekeurd wegens het verkoopen zonder bon van vleesch en andere artikelen aan hun gasten. DAT een der grootste clandestiene leve ranciers van dit hotel een melkboer was, die tot dat doel nog 16 varkens, 6 melk koeien en 4 kalveren in voorraad had. DAT tot leden van den Raad van Commis sarissen van Van den Bergh's en Jurgens fabrieken te Roterdam worden voorgesteld Rudolf Jurgens en jhr J. A. G. Sandberg en tot leden van de directie mr E. A. Hofman en mr J. F. van Moorsel. DAT de voor uitkeering resteerende winst over 1945 van de N. V. Incassobank f 1.360.600 bedraagt, hetgeen een dividend van 4 pCt. mogelijk maakt. DAT het bedrag van de schuldbekentenis sen der 4 pOt. Staatsleening 1941, welke tot op 1 Dec. 1945 in betaling zijn aangenomen, f122.800 beloopt. DAT gisteren de eerste twee Roode-Kruis a m bulancewagens voor den dienst in Indië zijn verscheept. Dr Bed op zoek naar zijn medewerkers De heeren van Royen en Drees. (Van een onzer verslaggevers^. Gistermiddag ontving de heer Beel de mi nisters van Royen en Drees. Hedenochtend voerde de formateur bespre kingen van anderen aard, doch hedenmid dag zet hij de consultatie voort. Tevoren had de kabinetsformateur ir Otten van de Pth ihpsfab-rieken te Eindhoven ontvangen. MIN. VAN ROYEN NAAR VAN KLBFFfNS IN LONDEN. Minister van Royeai zal zich dezer dagen naar Londen begeven, teneinde aldaar den heer van Kleffens te ontmoeten. Bij deze ontmoeting zullen de loopende zaken ter sprake worden gebracht. einde paraat te zijn ie als rictotdatum 1 September aangenomen Voor het overige kan uiteraard niet vooruitgeloopen worden op de beslissingen van het nieuw te vormen kabinet. Dat vrijwel alle partijen het spoedig houden van een rijksoonferentie voorstaan, is dui delijk gebleken bij het debat in de Twee de Kamer, dat eindigde met het aannemen van de motie-van Poll, waarin eveneens werd verzocht, de Rijksconferentie zoo spoedig mogelijk bijeen te roepen. Een van de factoren, waarvan de aan vangsdatum echteV in elk geval afhankelijk zal zijn, is het verloop van de bespre kingen met de buitengewesten en andere bevolkingsgroepen in Indië. Deze bespre kingen beginnen volgende maand en zullen zeker eenige weken in beslag nemen. Ook de gebrekkige verbindingen zullen hierbij een rol spelen. ZATERDAG GAAT DE TORPEDOJAGER „BANCKERT" NAAR NED.-INDIË. Onder commando van luitenant ter zee I. G. Koudijs zal Hr. Ms. torpedobootjager ..Banckert" a.s. Zaterdag om 13 uur van Rot terdam naar Ned.-Indië vertrekken. NEDERLANDERS ALSDUITSCHERS Aan de dezer dagen te Warley, Essex, te houden „Victory-taptoe", zullen 400 Ned. militairen medewerken als „vijand", d.w.z. zij zullen als Duitschers fungeeren. DAT de Eeniheidsbond (niet aangesloten bij de E.V.C.) 31 en de Vakumie R.K., Prot. Chr. en Soc. mijnwerkensbond) 29 zetels in de fondscommissies van het Alg. Mijnwer- kersfonds zullen bezetten. DAT op 7 mijnen de Eeniheidsbond en op de 5 andere de Vakunde in de meerder heid is. DAT luit.-adm. Helfrich Zaterdag a.s. in de A'damsche Bijenkorf een marine-ten toonstelling der Kon. Marine opent. DAT Maandag a.s. te Willemsoord de adel borsten van de verkorte opleiding tot be roepsofficier worden geïnstalleerd. DAT de artisten Cor Lemaire en Lya Sten na hun Jap. krijgsgevangenschap per 1 Aug. weer in Indië gaan optreden. DAT te Stragnas in Zweden een Nederl. manuscript uit de tweede helft van de 15e eeuw is ontdekt, afkomstig uit het vrouwen klooster te Diepenveen. DAT mr K. J. F. Verboeket, die prof. Posthumus als chef van den Ned.-Ind. R.V.D. zal opvolgen, vanmorgen van Schiphol naar Batavia is vertrokken. DAT de traditioneele bijenmarkt te Vee- nendaal gehouden zal worden op 16 Juli. DAT de Bond van oud-strijders te Val- kenswaard zich tot de fractieleiders der Tweede Kamer heeft gericht inzake de on toereikendheid der pensioenen voor wedu wen, weezen en oorlogsinvaliden van 1940. DAT de Stichting Herstel Zeeland 1945 met den Regeeringscommissaris mogelijkhe den bespreekt voor het vestigen van een vliegtuigindustrie in Zeeland. DAT op 14 Juli te Den Bosch de traditio neele Maria-omgang gehouden zal worden. DAT de adv.-fiscaal van den Bijz. Raad van Cassatie de zaak tegen den verrader P. J. Gerrits uit Tilburg, die twee menschen den dood injoeg en door het Bossche Ge rechtshof ter dood werd veroordeeld, ver wezen heeft naar het Haagsch Bijzonder Gerechtshof. (Van onzen Parlementsredacteur) Wie de bladen van gisteravond leest, wordt bevestigd in den aanvankelijken indruk, dat de samenwerking van de P v. d. A. en de K.VJP. van de zijde van eerstgenoemde wel met vele waarborgen is omgeven en het ge heel veel heeft van een overeenkomst van partijen, die elkaar niet verder vertrouwen dan ze elkaar zien. De Partijraad van de P. v. d. A., waarin nog al scherp ziende critische geesten zitten, gelijk „het Vrije Volk" opmerkt, heeft de Kamerfractie der Partij aangesteld om bij den voortduur het oog gericht te houden op de uitvoering van de aangegane overeen komst. Dat geldt zoowel de grondslagen er van als de personen, die waarborgen moe ten bieden, dat het program in den door de P. v. d. A. gewenschten geest wordt uitge voerd. Het „huwelijk" zal dus kunnen voort duren indien en zoolang het practisch be antwoordt aan hetgeen de P. v. d. A. er van verwacht. Alles is zeer voorwaardelijk. Het „Vrije Volk" en dit blad is beter dan wie ook op de hoogte zegt o.a.: Wel willen wij nog eens nadrukkelijk vast stellen, dat de uiteindelijke deelneming van de Partij van den Arbeid aan de regee ring van den heer Beel niet alleen afhan kelijk is van de thans bereikte overeen stemming over een programma, maar ook van de personen, die naast de vertegen woordigers van de Partij van den Arbeid voor een plaats in het nieuwe kabinet door den formateur waardig worden gekeurd. Wanneer zij niet den volledigen waarborg bieden dat het progressieve program in een progressieven geest wordt uitgevoerd, kan de roo msch - rood e samenwerking nog altijd afspringen. Dr Beel weet dat en hij zal er zoo meenen wij te mogen aannemen ern stig rekening mee houden. Aan een naam als jhr Tjarda van Starkenborg Stachou- wer, die wij in een der bladen tegenkwa men, hechte men dus niet te veel waarde. De Katholieke bladen schijnenzich iets mirrder safe en prettig te voelen. ,,De Maasbode" merkt ter geruststel ling op, dat het program voor Overzeesche Gebiedsdeelen" den eventueelen bewindsman groote vrijheid van handelen laat. En verder: „Men rekent er min of meer op, dat voor beide partijen evenveel ministers in het kabinet zullen zitten en men staat zeer sceptisch tegenover de opname van vertegen woordigers der andere partijen in de Regee ring. De P. v. d. A. staat wantrouwend tegen over alles, dat zou kunnen streven naar iets vakministers b.v., dat oip een nationaal kabinet lijkt, zoo vernemen we en voorts, dat ook de radicale vleugel van de P. v. d. A. groote waardeering heeft voor de plan nen van den formateur. Naar dit blad vernam, wijdt het pro gram van minister Beel sterke aandacht aan de versterking der geestelijke en ze delijke grondslagen van ons volksleven en komt het met een soort welvaarts plan en een sterke uitbreiding der soci ale verzekeringen voor den dag". „Ten aanzien van de overheidsbemoei ing zou het in de richting van de publiek rechtelijke bedrijfsorganisatie neigen". „De Tijd" acht het noodig op te merken, dat met de voortgezette besprekingen nog wel een dag of trien gemoeid kon zijn. „Er kunnen zich nog allerlei verwikke lingen voordoen ten aanzien van de porte feuille -verdeeling, zoowel als ten aanzien van detailpunten in het program". „Met den zorglijken Indisch en toestand zal het nieuwe kabinet aanstonds een zwaren vuurdoop ondergaan". De voornaamste van alle. „Het Binnenhof" is eveneens van oordeel, „diat van deelneming der andere partijen niet veel zal komen". Logemaan zal dan worden gehandhaafd. Weer een stap terug Ih de politiek van onderhandelen, die de Regeering ten aanzien van Ned.- Indië gekozen heeft, en die almeer geworden is tot een politiek van concessies, beteekenen de tegenvoorstellen van Sjahrir een ernstigen stap terug. In wezen blijkt ook de Regeering teleurgesteld. Zij is dit des te sterker, daar zij meende tot een voorloopig accoord te zijn gekomen. De mededeeling van den R.V.D. verbindt aan de uiting van teleurstelling gevoelens van twijfel, of Sjahrir in een positie ver keert, waarvan men zich resultaten mag voorstellen. Deze twijfel, die wel wat erg laat is gere zen, i s er dan nu. De tegenvoorstellen van Sjahrir teekenen zijn positie ook wel bij zonder duidelijk. Hij moet van de Regeering meer autoriteit opeischen, naarmate zijn po sitie tegenover andere Inheemsche groepen zwakker is. Dat zijn autoriteit in feite alle anders luidende beweringen ten spijt uiterst zwak is, hebben de moorden op de Chineezen wel bewezen. Nu zal onze Regee ring hem op het paard moeten helpen. De ontbinding van de Rijksstructuur is thans volkomen ondubbelzinig gesteld. Ne derland zou zelf door middel van een ver drag aan deze ontbinding daadwerkelijk mogen medewerken. Wij zouden moeten er kennen het gezag van een „regeering" over Java en Sumatra, die blijkt zeer onvoldoen de gezag te bezitten. De toestand in Indië is na deze maanden van onderhandelen moeilijker dan ooit. Vol strekt noodig is herstel van den rechtsstaat. Indië heeft daar aanspraak op. Iets warmer, aldus De Bilt Tot morgenavond wordt verwacht: Hel dere koude nacht, morgen overdag wisse lende bewolking met plaatselijk nog enkele buien; overdag matige wind tusschen W. en Z.W. iets warmer. Valkenburg (L.) is niet alleen een geliefd centrum voor vacantiegangers, doch van tijd tot tijd komen ook honderden trouwe viervoeters er samen. Een kijkje op de jaarlijksche paardenmarkt, die er dezer dagen werd gehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1946 | | pagina 1