West-fndië wenscht hervormingen in 't bestuur
Ver. Staien willen Atoom-geheim prijs geven
Einde van de verdediging van Seyss Inquart
NBUWfc LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 15 JUNI 1946
Delegaties in ons land
aangekomen
Gisteren zijn de delegaties uit Suriname
en Cuvagao. die naar Nederland zijn ge
komen om H.M. de Koningin een petitie
aan te bieden inzake de wenschen van zelf
bestuur dier deelen van het Rijk, per vlieg
tuig op Schiphol gearriveerd.
De commissie uit Suriname bestaat uit de
heeren F. H. R. Lima a Po, A. C. J. AKberga,
J. E. Ho a Sjoe, H. Miskin, S. Rambaran
Mishre, A. L. R. Smit en A. M. van Eyck
(secr.), de commissie uit Curasao uit de
heeren dr M. F. da Costa Gomez (voorz.),
E. Jonkheer, F. J. Q. Kwartsz, en C. A. Eman.
De delegaties werden verwelkomd door
eenige vertegenwoordigers van het dep. van
Overz. Gebiedsdeel en
>r da Costa
Gomez verklaar
de bij zijn aan
komst aan pers
vertegen woordd -
gers, dat het
mogelijk moet
zijn, vóórdat de
R i j kscantf eren tie
- die waarschijn-
lijk eind Aug. of
i begin Sept. in
I het gebouw der
j Tweede Kamer
j bijeenkomt - een
definitieve be
slissing zal
nemen, thans
reeds hervormin
gen in 't bestuur
)r M. F. da Costa Gomez. aan brengen
binnen het raam van de grondwet 1922.
De leden hebben uitgebreide volmachten
van de Staten der beide gebiedsdeelen en
vertolken de wenschen der geheele bevol
king. Suriname en Curacao wenschen zelf
bestuur. echter in volledige en hartelijke
samenwerking met de andere deelen van
het Riik.
Omtrent de bedoeling dezer commissies
bestaat allerlei misverstand, omdat men het
streven van Suriname en Curacao ziet in
het licht der gebeurtenissen in Ned. Oost-
Indië, terwijl het dr da Costa Gomez ver
klaarde dit met nadruk daarmede niets
te maken heeft.
De leden der commissies, die ongeveer
een maand in ons land zullen verblijven,
hebben intrek genomen in het Kurhaus te
Sch evenimgen
Tegen 4 Waffen-SS-ers de
doodstraf geëischt
Voorts tegen een N.S.K.K.-er 15 jaar.
De procureur-fiscaal van het Bijz. Ge
rechtshof te A'dam, mr A. H. v. d. Veen,
eischte gisteren, vier maal de doodstraf en
wel tegen den 26-jarigen Jacob Rouws uit
Zuklen, den 40-jarigen L. C. Klootwijk uit
Utrecht en den 45-jarigen grondwerker L.
de Bruin uit Zuilen, die allen vrij willig bij
de Waffen S.S. hadden dienst genomen, als
mede tegen den 27-jarigen H. C. W. Hens-
kens uit Zeist, die in het N.S.KJC. had dienst
genomen. Een andere S.S.-er, A. M. v. d.
Berg, uit Hoenikoop kwam er met een ei sch
van 15 jaar gevangenisstraf af.
ROODE KRUIS VRAAGT BOEKEN VOOR
NED. MILITAIREN.
Het Ned. Roode Kruis heeft een landelijke
boekenactie georganiseerd, welke op 24 Juni
in Limburg zal beginnen. De boeken, welke
men beschikbaar wil stellen voor de Ned.
militairen in Inddë, in sanatoria en in hos
pitalen, kunnen desnoods ongefrankeerd
worden gezonden aan het Centraal Bureau
van de B.A.R.K. (Boekenactie Roode Kruis),
Hamerstraat 17, 's-Gravenhage.
ZUIVERING VAN SPOORWEGPERSONEEL
Het Tweede Kamerlid Donker heeft aan
minister van Schaik gevraagd, waarom de
zuivering van de directie der Ned. Spoor
wegen zal geschieden volgens het Besluit
Zuivering Bedrijfsleven, terwijl het perso
neel gezuiverd wordt volgens de bepaling
van het Zuiveringsbesluit 1945, welke bepa
lingen van meer stringenten aard zijn.
EXAMENS VOOR IND. BESTUURS
AMBTENAAR VANGEN OP 8 JULI AAN.
De schriftelijke examens voor Indisch be
stuursambtenaar zullen op 8 en 9 Juli ge
houden worden in Den Haag, Utrecht en
Eindhoven. Het aantal beschikbare plaatsen is
op 40 gesteld, in de verhouding 1/3 uit Neder
land en 2/3 uit Indië, met die bepaling, dat
wanneer er niet voldoende candidaten uit
Indië zullen zijn, dit aantal door jongelieden
uit Nedi?rland zal worden aangevuld.
DUURTETOESLAG VOOR INDISCHE
AMBTENAREN
In vervolg op het A.N.P.-Aneta bericht in
zake toekenning van duurtetoeslag voor Indi
sche ambtenaren, welke toeslag met terugwer
kende kracht ingaat op 1 Januari j.l., deelde
men ons mede, dat binnenkort nadere bijzon
derheden als percentage en de instantie, die
zich daarmede zal bezighouden tegemoet kun
nen worden gezien.
Men moet thans nog even wachten op nadere
instructies uit Batavia.
Gisteren is de Palestijnsche opperrabbijn dr.
*1. Herzog in een buitengewone zitting van den
kerkeraad der Ned. Isr. gemeente in Den
Haag ontvangen. Hij werd toegesproken door
den vöorz. I. Zadoks, door den wnd. opper
rabbijn van Den Haag, dr. T. Lewenstein,
door mr dr. D. Simons namens de afd. van
den Ned. Zionistenbond en door den heer L.
Vorst namens de Joodsche gemeente Rotter
dam. Men ziet hem hier na zijn bezoek aan
de Koningin op Het Loo.
Als wederzijdsche controle
wordt toegestaan
In de eerste zitting van den atoomraad, die
gisteren in New York gehouden werd, legde
de Amerikaansche vertegenwoordiger Baruch
een opzienbarende verklaring af. Hij zeide: „De
Vereenigde Staten zijn bereid, al him atoom
bommen te vernietigen en er geen meer te
maken zoodra een afdoende controle-systeem
voor de atoomenergie in werking zal zijn ge
steld".
Baruch stelde een internationaal lichaam
voor, de .Atomic Development Authority"
ADA, dat een overzicht moet hebben van alle
vindplaatsen van uranium en thorium, controle
moet uitoefenen op de fabrieken, die splitsbare
elementen produceer en, en alleen het recht
heeft nasj^oringen te doen bij de aanwending
van atoomenergie voor explosieve doeleinden,
terwijl zij het gebruik van atoomenergie voor
vreedzame doeleinden zal helpen bevorderen.
Zij zal dus de heele ontwikkeling der atoom
energie voor haar rekening en onder haar lei
ding nemen. Elke inbreuk op de op te stellen
controlebepalingen zal als een internationale
NAAR GELIJKE BEZOLDIGING VAN
A.T.O.- EN N.S.-PERSONEEL.
Woensdag kwam in Tivoli te Utrecht onder
voorzitterschap van den heer A. Meines, de
Prot. Ghr. Bond van Spoor- Tram en ander
vervoerspersoneel, in een zeer druk bezoch
te 28ste jaarvergadering bijeen. Er zal ge
streefd worden naar gelijke rechtspositie en
bezoldiging voor personeel van de A.T.O. en
de N.S. Ook de Zondagsrust in de vervoers
bedrijven zal een punt van nadere beschou
wing uitmaken. Door het C.N.V. zullen
sociale cursussen worden ingevoerd, om de
jongere leden op de hoogte te brengen met
de sociale vraagstukken van heden. Aan het
einde van de bijeenkomst hield de bonds
voorzitter een referaat over het onderwerp:
„De chaos op verkeersgebied".
Scherpe veroordeeling door
dr Hirschfeld
In het kort meldden wij gisteren nog in
een deel onzer oplaag, het verhoor van dr
Hirschfeld, als getuige in de zaak tegen
Seyss Inquart. Hij sprak over den ddaman-
tenxoof door de Duitschers, die de safe in
Arnhem, waarin deze NederLandeche schat
bewaard werd, opbliezen en de steenen naar
Duitschland voerden, maar hij getuigde ook
van Seyss' terreur in Nederland', die arbei
ders, die niet in Duitschland wilden werken,
van levensmiddelenkaarten beroofde. De
Nederiandsche ambtenaren hadden dezen
maatregel gesaboteerd. Seyss was het, die
de NederLandsche stikstof fabrieken opdraent
gaf springstoffen te vervaardigen.
Dr Hirschfeld vertelde voorts, dat Seyss
persoonlijk opdracht gaf, het gebouw vain de
Haagische Courant te vernielen., toen men
daar eindelijk ook eens weigerde Duitsbhe
pro.paganda te voeren (het plaatsen van een
artikel tegen de spoorwegstaking). Hij gaf
een overzicht van Seyss' bemoeiingen, om
Nederland te sparen voor het uitvoeren van
het verschroeide-aamie-bevel van Bormanm.
De onderhandelingen, die hij met Seyss
voerde, leidden tenslotte tot de besprekin
gen, die tot de capitulatie in Wageningen
aanleiding waren.
Seyss was verantwoordelijk voor het bin
nenhalen van den verrader Rost in de
Nederl. Bank om wiens maandberichten en
beschouwingen over de verhouding mark en
pond sterling, wij slechts lachen moesten,
aldus dr Hirschfeld.
De getuige moest toegeven, dat Seyss zijn
invloed heeft aangewend om de inundaties
tot de helft te beperken en dat de gevol
machtigde voor Rotterdam, Volkers, zich
tegen de vernielingen in de haven van Rot
terdam had verzet.
De laatste getuige was de voormalige ge
machtigde voor Zuid-Holland, Schwebel, die,
voor hij het hof groette, eerst een buiging
in de richting van Seyss maakte. Geen
wonder, dat hij geen kwaad woord van zijn
voormaligen chef durfde zeggen en het ge
matigd optreden van Seyss in Nederland
roemde.
De eindindruk na het verhoor van deze
getuigen was, dat Seyss zich, met het doen
hoeren van deze mannen, geen dienst be
wees. Er is komen vast te staan., dat Seyss
verantwoordelijk is voor den hongerwinter,
dat hij vrouwen en kinderen van politie-
menschen, die weigerden Dudtsche orders
uit te voeren, heeft doen gijzelen, terwijl
een der voornaamste beschuldigingen tegen
Seyss, het doen neerschieten van gijzelaars
door deze verhooren kwam vast te staan en
een voorbeeld is geworden van Duitsche
brutaliteit. Seyss is zander meer gebrand
merkt als de man, die opdracht gaf tot' de
drama's van Rotterdam en de Woeste Hoeve.
Het verhoor van Seyss is afgeloopen. Het
is voor Nederland niet ongunstig verloopen.
Thans zit van Papen in den getuigenstoel.
Hij gedraagt zich als een diplomaat en
spreekt den president van het h<xf voort
durend als „mylord" aan. Hij begon met
zeer breedsprakig zijn verhouding tot Hin
denburg te schetsen en'zal .Maandag vertel
len over zijn eerste ontmoeting met Hitler.
misdaad worden gebrandmerkt, onverschillig
wie de overtreding begaat. Dit beteekent een
afschaffing van het recht van veto, zooals het
in het handvest der V. N. is neergelegd, althans
voorzoover het de atoomenergie betreft. Los
van den Veiligheidsraad moet de ADA een
militaire actie kunnen ondernemen om een
atoomoorlog of voorbereiding daarvan te ver
hinderen. Daartoe zouden zelfs eenige atoom
bommen ter beschikking worden gehouden.
AMERIK. ZEELIEDENSTAKING GING
NIET DOOR,
De Amerikaansche zeeliedenstaking,
die heden zou beginnen, is niet doorgegaan.
Er is een voorloopige overeenkomst tot stand
gr'romen.
LUGUBERE VONDST IN HET HUIS VAN
DEN GRIEKSCHEN KONING
In een huis te Londen, dat binnenkort door
Koning George van Griekenland betrokken zal
worden, is het lijk van een beeldschoone vrouw
gevonden. Zij is gedood door een schot in den
hals. Volgens de politie kan zij dat schot niet
zelf afgevuurd hebben.
1 SEPTEMBER REFERENRUM IN
GRIEKENLAND.
Het Grieksche referendum over den terug
keer van den koning, wordt op 1 Septem
ber gehouden.
VERKIEZING FRANSCH REGEERINGS-
HOOFD OP 19 JUNI
De verkiezing van een hoofd van de Fran-
sche regeering zal op Woensdag 19 Jund ge
schieden.
AANGIFTE FRANSCHE VERMOGENS- EN
VERMOGENSAANWAS-BELASTING.
Bij de Fransche consulaten te Amsterdam
en Rotterdam zijn aangifteformulieren ver
krijgbaar voor de op 15 Aug. '45 ingestelde
Fransche vermogens- en vermogensaanwas-
belasting, welke ingevulde formulieren vóór
31 Aug. a.s. aangeteekend moeten worden
verzonden aan het registratiebureau, dat in
het formulier is vermeld.
EVACUATIE UIT SIAM NIET STOPGEZET.
Op een desbetreffende vradg antwoordde
min. Logemann, dat de evacuatie uit Siam
van de daar nog in kampen verblijf hou
dende Nederlanders niet is stopgezet.
Ten aanzien van informaties betreffende
(gewezen) krijgsgevangenen en geïnterneer
den. deelde min. Logemann mede, dat deze
verstrekt worden door het Centraal Informa
tiebureau van het N.I. Roode Kruis te
Batavia.
BARON VAN ASBECK NAAR NEDERLAND
Heden vertrekt de dir. van het kabinet van
de luit.-g.g., baron Van Asbeck, naar Ne
derland. Hij zal worden opgevolgd door den
dir.- van het dep. van Onderwijs, dr Koets,
wiens functie zal worden vervuld door den
heer Van der Meulen, consul te Djiddah.
Met ongeveer 40 leden is te Rotterdam
een afdeeling van de oude S.D.A.P. herop
gericht.
DE LUCHTREIS VAIS DE PEGASUS
Door G TH RCHVLAN
63. Maar de stier was daar rfiets op ge
steld. Hij rende regelrecht naar de water
kant en hield toen plotseling zijn vaart in,
terwijl hij z'n kop omlaag boog. Meneer
Van Emmen duikelde kopje-onder in de
moddersloot en bleef met z'n benen omhoog
in de modder staanMaar gelukkig was
er redding in de buurt; de boer trok hem
er gauw uit en bracht hem naar de hoeve.
De verongelukte globetrotters werden nu
door den boer en zijn vrouw van het nodige
voedsel voorzin en de boer leende meneer
Van Emmen een pak droge kleren, waarin
de arme man er allerbespottelijkst uitzag.
Toen ging hij met z'n twee jeugdige reis
genoten naar het naastbij gelegen station.
Triestig zaten ze met z'n drieën in het
schuddende boemeltreintje, terwijl buiten
de regen in d"ifchte stralen neergutste. En
toen ze, na een halve dag rijden, thuis kwa
men, zei meneer Van Emmen: „Nooit, nooit
meer ga ik een luchtreis maken. En daar
mee basta!"
EINDE.
Handelingen 2 44.
Wij hebben het Pinksterfeest weder ge
vierd en veel gehoord over de uitstorting
des Heiligen Geestes. De belofte is vervuld.
De uit den doode opgewekte Christus ont
vangt den Heiligen Geest van den Vader,
en deelt Hem Zijnen discipelen mede.
Jezus! Is Zijngave, de vuurdoop des
Heiligen Geestes ontvangen? Dat is iets ont
zagwekkends, maar ook wonder-heerlijk!
Ontzaglijk zichzelf te verliezen, ontledigd
te worden: een ongekende zaligheid, wan
neer dat ledige vervuld wordt met den Geest
van God!
Let op de wondere vrucht, die dan groeit
en rijpt aan den boom van het geestelijk
leven
Zie die eerste Gemeente te Jeruzalem, ge
groepeerd om wat visschers van Galilea. Een
opgaan in elkander; de leer der Apostelen
belijdende; gemeenschap met elkander heb
bende in het breken van het brood en in
de gebeden. Let op! Geen partijschap, geen
muren die scheiden; geen twist, noch twee
dracht, maar de een achtte den ander uit-
nemender dan zichzelf. Een heerlijke geeste
lijke samenbinding.
Daar werd gevonden een liefde, zoo groot
en teer, dat men in Jeruzalem kan spreken
van een heilig communisme.
Communisme, leven in gemeenschap van
goederen, het woord is door den strijd op,
maatschappelijk gebied tot een politieke
leuze geworden, een leuze van bedenkelijke
beteekenis.
Het communisme van de wereld doet eer
der denken aan dwang, roof, onrecht, en
wat dies meer zij, dan aan alles overheer-
schende liefde.
Maar de eerste Christenen te Jeruzalem
werden samengebundeld door een groote
onderlinge liefde, waardoor zij alle dingen
gemeen hadden. Er ging levenskracht van
hen uit; het heerlijke en schoone van het
vervuld zijn met den Geest Gods werd zoo
zeer aan allen gezien, dat zelfs de gunst des
volks verkregen werd.
Ja, zeker het is niet om 's menschen
gunst te doen! Maar het is een bewijs dat
Gods belofte waar is, dat Hij genade en
eere geeft aan allen, die Hem vreezen. Is
dat resultaat niet begeerenswaardig? Vooral
in den tijd, waarin wij nu leven?
Alleen door de kracht des Geestes zal een
nieuwe samenleving gebouwd kunnen wor
den, waarin zelfzucht niet meer overheer-
schende is, maar de liefde het leidend be
ginsel.
Ja, ik weet wel, door wetten, omwentelin
gen kunnen ingrijpende veranderingen van
het maatschappelijk leven plaats vinden;
maar van vernieuwing is dan geen sprake,
want de zelfzucht en de hebzucht worden
noch door wettelijke bepalingen, noch door
revoluties uitgeroeid.
Waar Gods Geest werkt, daar is de heer
lijke vrucht, dat er nieuwe menschen ko
men; en alleen door menschen Gods, ge
dreven, bezield door een vervuld zijn met
den Heiligen Geest, wordt een samenleving
gevormd, die leeft en arbeidt ter eer van
God.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Alkmaar H. Harkema te
Wijk bij Heusden, te Baambrugge (toez.) A.
G. D. v. d. Bosch, te Berk el-Rodenrijs C. A.
v. Harten te Katwijk aan Zee, te Emmen
(evang.) D. ter Steege te Zevenhuizen (Z.H.),
te 's-Gravenhage (buit. gew. pred. pl. voor
de varende gemeente) dr L. D. Terlaak Poot,
aldaar, te Koudum F. Bloemhof te Noord-
Laren, te Leermens (toez.) mr J. Schoen
maker te Kolham, te Lisse (2e pred. pl.) J.
Hadders te Boven-Smilde te Nieuw-Amster-
dam (toez.) A. de Willigen, pred. Herv.
Evang. te Drachten, te Purmerend F. Ban-
nink, hulppred. aldaar, die dit beroep ook
aannam.
Aangenomen: naar Rossum J. Douwes
te 's-Hertogenbosch, naar Usquert J. L. v. d.
Berg, te Ter munten.
Bedankt voor Ameide en Tienihoven
(toez.) H. Harkema te Wijk bij Heusden,
voor Baambrugge A. C. D. v. d. Bosch te
Well en Ammerzoden, voor Bussum (vac. Th.
A. Hoen) A. J. de Jong te Ederveen, voor
Heyplaat-de Hey N. den Oudsten te Aspe-
ren, voor Holwierde (toez.) C. Fortuin te
Nes en Wierum, voor Zaltbommel A. C. D.
v. d. Bosch te Well en Ammerzoden.
Geref. Kerken.
Aangenomen: naar Groningen (Ev.
pred.) A. Dondorp te Heemstede; naar
Heerde J. Ribberink te Grootegast, dae be
dankte voor Hengelo (O.) en voor Hooge-
veen.
Geref. Kerken (art. 31 K.OJ.
Beroepen: te Middelburg L. J. Goris
te Emmer-Erfscheiden veen.
Bedankt voor Berkel en Rodenrijs
W. J. van Otterloo te Zuidhorn.
Vrije Evang. Gemeenten.
Bedankt voor Oldebroek Jac. Ver
boom te Utrecht.
DE PREDIKANTENVERGADERING VAN
19 JUNI TE ROTTERDAM.
Men verzoekt ons i.v.m. allerlei aanvragen
van verschillende zijden erop te willen
wijzen, dat bovengenoemde vergadering, waar
prof. Bavinck, ds Verkuyl en de heeren
Meyerink en Van Andel zullen spreken,
alleen toegankelijk is voor predikanten der
Geref. Kerken.
Personalia.
Het Prov. Kerkbestuiir der Ned. Herv.
Gem. voor Zuid-Holland heeft eervolle ont
heffing uit het ambt verleend met toeken
ning van het recht van emeritus predikant
m.i.v. 6 Juni aan ds. J. Fokkema te Delft
wegens zijn benoeming tot lid der Tweede
Kamer.
Promoties
AMSTERDAM, 14 Juni. Gem. Univ. mr J.
M. de Ridder, leeraar Duitsch aan het Chr.
Lyceum te Almelo, promoveerde tot doctor in
de rechtsgeleerdheid op een proefschrift:
„Oorlogswet".
ACADEMISCHE EXAMENS.
UTRECHT, 14 Juni. Geslaagd cand. vee-
artsenijk. J. Klaassen en P. Tj. van de Venne;
prop. godgel. M. J. van Wijck, Utrecht; H. D.
Franck, Bilthoven; J. J. Franck Bilthoven; G.
H. Duyvendak, Utrecht; W. Roggeveen, Heem
stede; W. M. van Asperen. Zaandijk; E. M.
Pannekoek, Gorinchem; E. H. Cassutto, Sche
ven ingen; J. C. Bregman, Pijnacker; J. J.
Nijenhuis, A'dam; D. Bakker, Menaldum; T.
Steehouwer, Alblasserdam; K. Ooms,"
Dordrecht; Bj. Zaal, Boskoop; A. Jonkers,
Rauw veen (Ov.); E. J. Schimmel, Barneveld;
F. A. van Liere, Zaltbommel; F. Kuiper,
Oosterend (Fr.); cand. Indisch Recht: J.
Smailenbroek, Assen; L. K. F. Schuitmaker,
Zeist: E. L. G. Verploegh, Utrecht.
GRONINGEN, 14 Juni. Geslaagd voor het
cand. geneesk.: mej. Z. J. van der Laan, Zuid
laren, J. Kalma, Boxum en B. van Dijk, Gro
ningen; cand. Fransch: mej A. Bloembergen,
Bilthoven,