Verbitterd verliet Koning Umberto zijn land
Seyss
Inquari maakte gisteren slechte beurt
VRIJDAG 14 JUNI 194#
Ze Serie: Ze Jaargans vanaf T Mei 1945, No. 941
Abonn emen tsprij zen
3.25 per kwartaal
rass. Qituwt $Ltïb&t\st (ioumtit -
Bureaux Redactie en
- - Telefoon 227X0
El' lyl' /iik J^ Q-mrWVlT'l'HII'l Hoofdredacteur:
verh. m adm. kosten) Dr E DIEMER
Advertentiën 015 Redactie:
per m.m. B. VAN DER ROS
rijke korting
Postrekening 5 8 936
B« ^k|rakc<Jrt^ane" Christelijk-N ationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken n$tairftM$tiri) Is jhfMfWlt
e OTtms "myn b«rl in lejg
Moet boeten voor fouten van
zijn vader
De, door het maar even grootste deel van
zijn volk, verworpen Italiaansche koning
Umberto, maakte gisteren zelf een einde aan
den verwarden toestand in Italië, door vrij
willig in ballingschap te gaan. Gisterenmid
dag om drie uur deelde hij zijn besluit aan
den Italiaanschen ministerraad mede, en
vertrok hij terstond per vliegtuig naar Bar
celona, vanwaar hij heden verder gaat naar
Lissabon.
Zooals men weet, ging koningin Marie
José, een zuster van den Belgischen koning
Leopold, haar man eenige weken geleden
voor. De heele Italiaansche koninklijke fa
milie Victor Emanuel, de oude koning, trok
naar Egypte verblijft thans dus buiten de
grenzen van het land.
Het is het zooveelste koningsdrama, dat
onze eeuw oplevert. Na den eersten wereld
oorlog „rolden de koningskronen over de
straten" zooals het toen is uitgedrukt. Dat
proces zet zich na den tweeden wereldstrijd
voort. Op het oogenblik is het zoo, dat
in ons werelddeel, alleen de Noordelijke
Europeesche landen, als streng constitutio-
neele monarchieën, nog koninklijk geregeerd
worden. Italië heeft de laatste jaren getoond,
hoe het niet moet. De monarchie stelde er
zich in dienst van een politieke actie en
Umberto, die blijkbaar van Mussolini nooit
erg veel hebben moest getuige het feit,
dat Hitier altijd placht te spreken van „dien
schurk van een kroonprins", oogst den vol
len storm uit den wind, dien Victor Emanuel
zaaide. Men kan niet zeggen, dat hij zich
zonder meer op zij heeft laten schuiven. In
tegenstelling tot de regfcering-Gaspari, die
den officieuzen uitslag van het referendum
voldoende achtte om de macht aan zich te
trekken door Gaspari als staatshoofd aan te
wijzen, wilde Umberto wachten, tot het
Hooggerechtshof op 18 Juni, overeenkomstig
de wet, officieel uitspraak zou hebben ge
daan. De onzekerheid, die hierdoor ontstond,
leidde tot chaos in het land, met ernstige
botsingen in Napels b.v., waar vele dooden
en gewonden te betreuren waren. Om aan
dezen toestand een eind te maken, besloot
Umberto thans, zij het ook met verbitte
ring en onder protest tegen het hem en het
land aangedaan onrecht, te vertrekken. Zoo
zegt hij het in een proclamatie, die heden
gepubliceerd zal worden.
Lt. Vroom tersfond op vrije
voeten gesteld
Geen verraad gepleegd In de
officieren-zaak
Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Graven-
hage, gepresideerd door mr Goossens, heeft
gisteren de zaak contra den voormaligen
eersten luitenant van het Ned. leger, P. C.
Viroom, voortgezet.
In zijn requisitoir achtte de advocaat-fis
caal, mr Dyserinok, het primair ten laste
gelegde, namelijk pogingen om den OD. op
te rollen om daardoor zelf in vrijheid te
worden gesteld, niet bewezen. De overeen
komst van Vroom met den S.D. om de leden
te waarschuwen voor het werk van den O.
D. meende .de advocaat-fiscaal juridisch niet
onder hulpverleening aan den vijand te kun
nen rekenen. Wat het „verraden" van namen
betrof. Vroom had slechts feiten toegegeven
en tijdens het proces te Haren, waar hij als
100ste getuige in het tweede O.D.-proces op
trad, had hij niets, wat niet reeds onom-
stootelijk voor de Duitschers vaststond,
medegedeeld.
De advocaat-fiscaal requireerde dan ook
vrijspraak. De raadsman, mr M. J. van der
Flier, wees in zijn uitvoerig pleidooi vooral
op het eerherstel, waarop Vroom volgens
hem recht heeft.
Na zich in raadkamer te hebben terug
getrokken, deed het Hof uitspraak: onmid
dellijke invrijheidstelling.
PASSAGIERSLIJST „JOHAN DE WITT."
De passagierslijst van de „Johan de Witt",
welk schip vermoedelijk 19 Juni te A'dam
zal arriveeren, ligt op ons bureau ter inzage.
IDist TJ
DAT ir L. F. J. M. v. d. Ven a.s. Maandag
avond om 7.45 uur een radio-causerie houdt
over de Ned. tabaksteelt.
DAT gisteren voor den Gen. Staf en van
daag voor hoogleeraren der T.H. en tech
nici de radar-demonstraties te Valkenburg
zijn herhaald.
DAT de B.S.-er J. v. T. ulit Heemstede,
die in Juni 1945 te Beverwijk bij een oefe
ning een collega met zijn pistool dood
schoot, door den Krijgsraad te velde in Den
Haag werd vrijgesproken.
DAT vanaf Maandag a.s. een nieuwe
dienst LondenA'dam in de bestaande
dienstregeling der K.L.M. wordt ingevoegd,
alsook een naar en van Brussel.
DAT H. M. kanonneerboot „van Speyk"
niet op 15 maar op 18 Juni as. te Den Hel
der in dienst wordt gesteld.
DAT het 2-jarig dochtertje van de fam. G.
aan den Paviljoenweg te Huizen is ver
dronken.
DAT nabij Roozendaal in een wagon van
den Fullmantrein een groote hoeveelheid
rijwielbanden, tabak en textiel in beslag is
genomen.
DAT de politie te Ede 16 arrestaties ver
richtte i.v.m. diefstallen van Staatseigen
dommen op het vliegveld Deelen.
DAT van 26 t/m. 28 Juni een aantal Zwit
sers der „Zentrale für Industrie und Han-
delsforschung ons land zal bezoeken en
door A'dam zal worden ontvangen.
DAT 22 Juni in den A'damschen Bijenkorf
een groote tentoonstelling over onze Marine
wordt gehouden, die een suggestief beeld
van den oorlogstijd wil bieden.
DAT aan mr P. V. Putman Cramer die
persoonlijke titel vaat gezantsohapseecre-
torüs is verleend.
Op het Quirinaal werd gisteren de ko
ninklijke standaard neergehaald.
Het monarchistische Napels'féageerde on
middellijk op het vertrek van den vorst,
door het aftreden van den burgemeester
en den geheelen gemeenteraad.
Aan Gaspari de taak de partijen tot elkaar
te brengen en, overeenkomstig den laatsten
wil den ex-koning, de eenheid van het
land "te behouden.
Te danken aan slecht pleidooi
van dr Wimmer
In de getuigenbank van. Neurenberg ver
scheen gisteren een andere goede bekende
van Nederland, n.l. dr Wimmer, eens „com-
missaris-generaal voor bestuur en Justitie".
Hij werd scherp ondervraagd over de gij-
zelaairsexecutaes en gaf zich veel moeite
Seyss schoon te praten. Het was volgens
hem aan het ingrijpen van Seyss te danken
dat in Rotterdam „slechts" vijf en na den
aanslag op Rauter „slechts" tweehonderd
mensohen werden neergeschoten. „In werke
lijkheid heeft de Rijkscommissaris een paar
honderd Nederlanders het leven gered"
aldus Wdimmer.
Mussert, aldus de getuigen, drong er her
haaldelijk op aan minister-president te wor
den en bracht Seyss vaak in een moeilijk
parket.
Tegenover de beschuldiging van den aan
klager, dat de Duitschers het Kamerling-
Onnes instituut vorderden voor het atoom
onderzoek stelde Wimmer, dat de Duitschers
er genoegen, mee hadden genomen, de onder
zoekingen in Leiden te verrichten.
De volgende getuige voor Seyss was Guido
Schmidt, die onthulde, dat von Papen hem
in 1942 verklaard had zooveel minachting te
Kermis-exploitant Hommerson
gearresteerd
Wegens verdenking van collaboratie.
Naar de Nieuwe Leidsche Cou-
r a nt verneemt, is dezer dagen, verdacht
van collaboratie, door de Haagsohe P.R.A.
gearresteerd de bekende „kermis-konng"
Hommerson, één der vier directeuren van
de Vereenigde Amusements-bedrijven.
Zooals bekend, heeft bovenbedoeld bedrijf
sinds eenigen tijd zijn tenten in Schevenin-
gen opgeslagen
DAT de K.L.M. een zending eieren van
een tijdens den oorlog hier te lande uitge
storven kippeciras uit Connecticut (U.S.A.)
heeft meegebracht, welke eieren op de fok
kerij van dhr. Matlees Mantel te Huis ter
Heide worden uitgebroed.
DAT de opperceremorüemeester van H.M.
de Koningin R. A. baron van Hardenbroek
van Hardenbroek iets vooruit gaat doch nog
steeds buiten kennis is.
DAT dr G. W. Looher benoemd is tot
directeur van het Rijksmuseum voor Vol
kenkunde te Leiden als opvolger van C. C.
F. M. Ie Roux, aan wien een wetensch. op
dracht is verleend.
DAT aan den tot vice-admiraal bevor
derden schout-bij-nacht F. J. Heeris, zoo
mede aan de majoors E. J. baron Lewe van
Adiuard en P. J. v. d. Ende op verzoek eer
vol ontslag uit den zeedienst is. verleend.
DAT in alle Amerikaansche bioscopen de
film van Churchill's tocht door de A'dam-
sche grachten draait.
DAT de twee „Nederlanders" H. Meyer en
H. Tiecken, die dienst deden in het Duit-
sohe leger, uit een gevangenkamp te Sun-
burg-on-Thames zijn ontsnapt.
DAT E. Kruyder, referendaris, en A. J.
B. Burgers, adj.-dr. van het rijksinkoop-
bureau, beiden te Den Haag, zijn wegge
zuiverd.
DAT de schorsing van W. P. J. M. Snit-
selaar, particulier seor. van den voormaligen
dir.-gen. van den Landbouw G. J. Ruiter,
is ingetrokken en hem ongevraagd ontslag
uit al zijn functies bij het dep. is verleend.
DAT aan ir J. G. Tukker, prov. voedsel-
commissaris voor Gelderland, een schrifte
lijke berisping is gegeven in verband met
zijn houding tijdens de bezetting.
DAT in een der Fokkerloodsen op Schip
hol het eerste der 3 Junkertoestellen, die
bestemd zijn voor de Rijksluchtvaartschool
en door de Engelschen in Bremen zijn ge-
vofderd, de Ju-52, wordt gemonteerd.
Maandag honderdste vlucht
BataviaAmsterdam
Maandag zal het 100e vliegtuig uit Bata
via om pl.m. half zeven n.m. op Schiphol
aankomen. Ruim 2300 landgenooten zijn in
middels met den A'dab-Batavia v.v. dienst
uit Ned. Indië gerepatrieerd.
KONINGIN ONTVING OPPERRABBIJN
VAN PALESTINA.
De Koningin heeft gisteren op Het Loo
ontvangen den Opperrabbijn van Palestina,
dr I. Herzog.
hebben voor Seyss, dat hij hem geen hand
meer zou wüen geven".
Skubl, voormalig politiepresident van
Weenen, die Himimler, na den „Anschluss"
ontving en daarna voor acht jaren in een
concentratiekamp werd opgesloten, zeide:
„Seyss werd dioor de helft der Nazis in
^Oostenrijk niet aangezien voor 100 pet nazi,
doch zij vonden hem de meest geschikte fi
guur op het politieke schaakbord. Hij was
meer geleide dan leider". Op den dag van
den Anschluss had Seyss dezen getuige ver
klaard: „Ik iaat me van buitenaf niets com
mand eeren". De beschuldigde zat erg ner
veus in de beklaagdenbank toen zijn eigen
getuigen deze dingen kwamen vertéllen.
HARINGVANGST NIET LANGER BEPERKT
Teneinde de verlaging der haringprijzen te
bevorderen, heeft minister Mansholt de ver
ordening inzake beperking van het aantal
netten bij de haringvangst 1946 vernietigd,
zoodat naar hartelust kan worden gevischt.
't Aardappelbeschot niet zoo
heel groot
Doch er werden er gelukkig nogal wat
geteeld
Hoewel de voile oogst van nieuwe aard
appelen pas over enkele weken tegemoet
kan worden gezien, wordt in het Westland
reeds veel gerooid. Men verwacht in deze
streek, waar het aardappelseizoen steeds ge
opend werd, een belangrijk ruimeren aan
voer, dan vorig jaar, doordat een grootere
oppervlakte beteeld is. Het beschot zelif is
niet buitengewoon, er zijn zelfs plaatsen,
waar dit slecht is, ten gievolge van de jong
ste nachtvorsten. Hierdoor is veel lof afge
vroren en de groei onderbroken. De aard
appelen worden niet geveild, doch door de
Vabena van de kweekers overgenomen en
gedistribueerd.
DAT te R'diam twee 13-jarige jongens en
een 18-jarige soldaat door het spelen met
explosieve stoffen ernstig zijn gewond.
DAT de N.V. Hypotheeikbankmaafcschappij
voor Hypothecair orediiet over 1945 een divi
dend heeft vastgesteld van 3y2 en de
Groningsche hypotheekbank van 2>/2
DAT te Helmond een smokkelauto met
200 kg. koffie, welke weigerde te stoppen,
is beschoten, waardoor de chauffeur A. M.
uit Utrecht doodelijk werd getroffen en de
auto in een sloot terecht kwam.
DAT tot directeur van de Marinierskapél
is benoemd G. Nieuwland.
DAT de Raadsheer-commissaris bij het
Bijz. Gerechtshof te A'dam, Heerenstraat
466, gaarne inlichtingen optvangt over Rijk
Adams, geb. 5-11-1920 en voorm. bewaker
van het concentratiekamp te Onnen.
DAT de militairen uit de Ripperdakazerne
te Haarlem tot nader order niet naar de ka
zerne kunnen terugkeeren i.v.m. een geval
van besmettelijke ziekte.
DAT de vereen, „muzieklyceum" te A'dam
ter gelegenheid van haar 25-jarig jubileum
in het Minervapaviljoen een serie uitvoe
ringen zal geven.
DAT tijdelijk zijn bevorderd de majoor
H. Lieftinck tot luitenant-kolonel en de
kapiteins mr P. B. M. ten Bosch en J. G.
M. Nass tot majoor der mariniers.
DAT te A'dam in April 126 zeeschepen
binnenliepen met een gezamenlijken inhoud
van 654.251 m3 en deze cijfers over April
1939 respect, waren 259 en 1.865.973 m3.
DAT voorts ïoi dezelfde haven en even
eens in April j.l. 31 Rijnschepen met een
totalen inhoud van 20.812 m3 arriveerden
en deze cijfers over April 1939 respect, wa
ren 152 en 107.849 m3.
DAT het N.J.V. Dinsdagavond een Ma
rine-avond organiseert in het Hervormd
Lyceum te A'dam, waar lt. ter zee le klasse
J. N. J. v. d. Mey het woord zal voeren.
Opmerkelijke stilte rondom
Kabinetsformatie
Gaat het niet goed met de P. v. d. A.?
(Van onzen Parleme'ntsredacteur)
Er is een bijna voelbare stilte rondom de
Kabinetsformatie. Enkele pogingen om feite
lijk nieuws er over te brengen, zijn ook niet
meer dan pogingen, welke voor ons gevoelen
niet in alle opzichten geslaagd kunnen heete'.i.
Deze rust zou er op kunnen wijzen, dat
de formateur zich thans voldoende geïnfor
meerd meent omtrent het standpunt der on
derscheiden partijen en hij zich in staat zou
kunnen achten om zijn Hooge Opdrachtgeef
ster nader rapport uit te brengen.
Het standpunt van A.R. en C.H. is den mi
nister thans wel bekend. Dat van de Partij
van de Vrijheid schijnt nog niet aangekomen
in het einde van de loopende fase der ter
reinverkenning. De heer Bierema schijnt
buiten de stad te zijn. De Partij v. d. Arbeid
is de laatste dagen echter zeer stil; ze hoopte
kennelijk aan de achterhand te geraken en
dan over het geheel te kunnen oordeelen
Haar eindoordeel schijnt voortdurend te
worden verschoven. Met de hoogste belan
gen des lands is dat bezwaarlijk te vereeni
gen. Maar deze tactiek maakt den indruk,
dat de heeren erg op heete kolen zitten en
niet zeker zijn hoe hun beslissing tactisch en
politiek vallen moet.
Deze houding is tegenover de draagster
der Kroon, den formateur en de belangen
van land en volk, naar onzen smaak, weinig
elegant. We kunnen ons dan ook denken,
dat de situatie langzamerhand zoo wordt,
dat men nog langer dralen tot de heeren van
de P v. d. A. binnenskamers tot voldoende
overeenstemming zijn gekomen, niet verder
verantwoord acht en ten slotte tot volgende,
dichter tot de beslissing naderende stappen
meent te moeten overgaan. Lites finiri
oportet.
Hoe dit alles ook zij, we hebben den in
druk, dat de loopende fase haar einde snel
nadert en had de minister zijn opzet geheel
kunnen volgen, reeds bereikt zou hebben.
Het beslissende stadium, waarin de perso
nen een rol gaan spelen, schijnt wel aan
staande.
AARDAPPELEN EN WASCHPOEDER.
De geldigheidsduur van de aardappelbon^
nen 243 (2 kg) en 743 (1 kg) is verlengd tot
23 Juni.
Bij een mogelijke vertraging in de afleve
ring van waschpoeder zal hierin spoedig een
voorziening worden getroffen.
ER KOMT MEER ENG. EN INDISCHE
TABAK.
Na zijn terugkeer uit New York deelde de
Amsterdamsche wethouder mr W. F. Schok
king in een persconferentie o.m. mede. dat
binnenkort een groote partij Engelsche en
Indische tabak ter beschikking van de Ned.
fabrikanten gesteld zal worden.
DELEGATIES UIT DE WEST OP
SCHIPHOL VERWACHT.
De delegaties uit Suriname en Curasao
zoudien hedenmiddag per speciaal vliegtuig
op Schiphol arriveeren.
Luchtpostzegels van 12y2 cent (de zg.
kraaienzegel) en 30 cent (de z.g. driehoeks-
zegel) beide bestemd voor frankeering van
poststukken, welkem et bijzondere vluchten
verzonden worden, zijn niet meer voor fran-
keering geldig.
Ex-Koning Umberto met zijn gemalin,
Marie-José.
Weer een revolutie in Bolivia
De op 13 Juni te La Paz, Bolivia, onder
leïiding van kol. Illanes uitgebroken en zich
nog steeds uitbreidende revolutie heeft
reeds veel slachtoffers gekost.
JOHN BAIRD, UITVINDER VAN TELEVISIE
OVERLEDEN.
John BaiLrd, de uitvinder van het eerste
televisie-apparaat, is hedenmorgen in zijn
huils te Bexhiiili (Engeland) in zijn slaap
overleden. Baórd was 58 jaair oud.
Veranderlijke wind, aldus
De Bilt
Tot Morgenavond wordt verwacht: Wind
aanvankelijk nog tusschen Noord en West,
later veranderlijk, gedeeltelijk bewolkt,
overwegend droog, na een kouden nacht
morgen overdag iets warmer dan vandaag.