IMeuiue geii&dfe GToumnt
tDist'U
Vijf procent aardappelmeel in het brood
Opnieuw 1400 H.S.B.-ers naar de mijnen
Vrouw van Misthoorn-redacteur staat terecht
DINSDAG 28 MEI 19M
te Serie: te Jaargang vanaf f Mei 1945, No. S3S
Abonnementsprijzen
1.10 per maand
ƒ0.26 per week
3.25 per kwartaal
(bfj betaling p. kwit.
trerh. m. adm .kosten)
Advertentiën ƒ0.15
per m.m.
By contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 930
Christelijk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie eo
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22710
Hoofdredacteur:
Dr E. DIEMER
Redactie:
B. VAN DER ROS
M$tanlüflsHri) tó dhcttftxtl
myn bcrl in tcyqenapoti"
Besluit te Washington voor de
heele wereld
De Voedselconferentie in Washington die
gisteren eindigde, besloot de voordeelen van
de broodrantsoeneering in overweging te ne
men; het uitmalingspercentage tot 85 pot te
verhoogen en de graanvoorraden te verlagen,
waar dat maar mogelijk is. Meel voor men-
schelijke consumptie moet 5 pet aardappelmeel
bevatten en broodgraan mag niet als veevoe
der worden gebruikt.
Er is een nieuwe voedselraad opgericht, die
geleid wordt door een internationalen secreta
ris-generaal. De conferentie stelde voorts plan-
Voorloopig geen nieuwe
suikerbon te wachten
Waar zullen de stakingen nog
meer toe leiden?
Evenals de vetvoorziening dreigt oök de sui
kervoorziening tengevolge van de stakingen in
den knoop te geraken.
Men moet er daarom rekening mee houden,
dat er voorloopig geen nieuwe bon voor con
sumptiesuiker zal kunnen worden aangewezen.
Het publiek wordt dan ook dringend aange
raden met de suiker, welke zij thans nog ter
beschikking heeft, uiterst zuinig te zijn. Door
den consumentenbon te laten vervallen, hoopt
men in staat te zijn de voorziening van de
industrieën nog zoolang mogelijk in stand te
houden. Er bestaat dus kans, dat de voorzie
ning van het publiek met jam en andere pro
ducten op den jambon, versnaperingen e.d.
voorloopig niet te zeer zal stagneeren.
't Westland bracht de eerste
tomaten
Gisteren zijn in het Westland de eerste
tomaten aangevoerd. Zij werden aange
boden op de veiling te Honselersdijk, en
brachten 97 cent per stuk op.
De „Oranje" in dienst van de
gezins-hereeniging
Eerste transport vertrekt 4 Juni a.s.
naar Ned. Indië.
Naar de Nieuwe Leidsehe Cou
rant verneemt, zal op 4 Juni a.s. met het
m.s. „Oranje", een vijf honderdtal vrouwen
en kinderen van civiele ambtenaren en mili
tairen van het K.N.I.L. voor gezinshereeni-
ging naar Ned.-Indlë vertrekken.
Bedoeld transport is het eerste, dat op dit
gebied plaats vindt.
Ten aanzien van het financieele gedeelte
Vernemen wij nog, dat aan echtgenooten van
civiele ambtenaren in Gouvernementsdienst
als voorschot een uitrustingstoelage van f 400
zal worden verstrekt, terwijl de echtgenoo
ten van officieren van het K.]|".IL. hiervoor
f500 zullen verkrijgen.
Aan boord zal iedere persoon niet meer
dan f30 Ned. Crt bij zich mogen hebben,
benevens een bedrag van drie Engelsche
ponden.
nen voor toewijzing en bewaring, distributie en
productie vast. Sir John Boyd Orr werd we-
reldvoedselorganisator.
„BOISSEVAIN" EN „KOTA INTEN",
De „Boissevain" wordt a.s. Donderdag te
A'dam en de „Kota Inten" 6 Juni te R'dam
verwacht. Donderdagmiddag om 12 uiur be
gint de debarkatie van eerstgenoemd schip.
PRINSES JULIANA BESCHERMVROUWE
VAN STUDENTEN-SANATORIUM
H.K.H. Prinses Juliana heeft toegezegd als
beschermvrouwe van de onlangs opgerichte
Stichting „Het Nederlandsche Studentensana
torium" te willen optreden. Eventueele giften
voor dit sanatorium kunnen voor den kring
Den Haag gestort worden bij de commissie
Bank Holland-Indië N.V., Parkstraat 71, giro
nummer 132.500.
MET 1 JULI K.L.M.-DIENST OP BAZEL
De K.L.M. zal met ingang van 1 Juli a.s.
'n dagelijkschen vliegdienst op Bazel openen.
De heer Beel werkt aan zijn
program
Voor de vorming van het nieuwe kabinet
Naar de Nieuwe Leidsehe Crt ver
neemt bracht de kabinetsformateur dr L. J.
M. Beel dezen dag in zijn woning door met
het samenstellen van een regeeringsprogram.
Hij zal zijn besprekingen dezer dagen be
ginnen.
In kringen, die den heer Beel zeer na
staan, is men van meening, dat hij zich bij
zijn pogingen tot vorming van een nieuw
kabinet niet zal beperken tot de Kath. Volks
partij en de Partij van den Arbeid, doch naar
een breedere basis streeft.
KOLENPRODUCTIE IN LIMBURG
STIJGT WEER.
De bekendmaking der Regeering inzake
de mijnwerkerspensioenen had tot gevolg,
dat in de week van 13 t/m 18 Mei de opkomst
der arbeiders op alle mijnen wiser vrijwel
normaal was, zoo meldt „De Tijd". Hierdoor
bedroeg de productie in die week 157.450 ton
of gemiddeld 26.242 ton per werkdag.
Overal in den lande gaan de poorten van de openlucht-zwembaden weer open. Van
ochtend om 7 uur was dat o.m. het geval met het geheel opgeknapte bad in het Haagsche
Zuiderpark. Ofschoon de temperatuur al 17 gr. C. was, vonden sommigen het nog wat
frisch. Doch dat kon de jeugd van het gespartel niet weerhouden.
Ook de N.O.-Polder kan ze
goed gebruiken
Werken momenteel reeds pl.m. 500 ge
detineerden in de Limburgsche kolenmij
nen, m.i.v. 1 Juni zullen vermoedelijk weer
1400 politieke delinquenten aldaar worden
te werk gesteld. Hun verdienste zal zooda7
nig zijn, dat zij hun gezinnen kunnen on
derhouden. Na afloop van hun werktijd
Trad op als adviseuse voor de
N.S.V.O.
Het aws pech voor de 38 j. Haagsche
advocate mevr. mir J. M. Molenbroek-Harry
dat zij getrouwd was met den felsten anti
semiet in oorlogstijd,, den 92-jarigen dr P.
Molenlbroek, redacteur van de beruchte
„Misthoorn", die op den daig der bevrijding
van Nederland in Den Haag overleed, het
geen hem ongetwijfeld voor erger bewaar
de. Zijn vrouw, die heden voor het Haagsche
Tribunaal terecht stond, werd prompt ge
arresteerd. want zij was rechtsgeleerde
(raadsvrouw van de Nat. Soc. Vrouwen-
Organisatie, lid van de N.S.V.O. sinds 1938
en van 1933—1940 lid der NS.B. Bedankte
zij uit protest voor de N.S.B. omdat de
Duitsdhers hier binnenvielen, haar man be
dankte eveneens voor de N.S.B. omdat deze
niet fel- genoeg, tegen de.... Joden optrad.
Toen verdachte hulp voor haar gearresteer
den half-Jpodschen neef bij de S.D. vroeg,
weigerde haar man. Tenslotte probeerde zij
tot echtscheiding te komen, maar zag er
van af op grond van den hoogen leeftijd
van haar man., die zij niet zonder verzor
ging wou laten. Verd. werd niet bezoldigd
als rechtskundige van de N.S.V.O. en zedde
uit idealistische motieven te zijn opgetreden.
Na de bevrijding is zij geschrapt als advo
caat en procureur in het arrondissement
's-Gravenhage
Haar verdediger, mr Hugenholitz, legde
verschillende verklaringen over, van perso
nen die door verd. uit de klauwen van de
S.D. waren gered of als onderduikers waren
geholpen.
Uitspraak over 14 dagen.
worden ze weer in de kampen opgesloten.
Het is begrijpelijk, dat men vnl. die poli
tieke delinquenten heeft uitgekozen, van
wie met vrij groote zekerheid kan worden
aangenomen, dat voorloopig niet in vrijheid
worden gesteld.
Indien deze proefneming slaagt, zal de
tewerkstelling van politieke delinquenten
aanmerkelijk worden uitgebreid. Tevens zou
men de mogelijkheid overwegen om de po
litieke gevangenen ook productieven cul-
tuurarbeid te laten verrichten in den Noord-
Oostpolder, waar nog steeds 30.000 ha vrucht
bare grond braak ligt.
POSTSPAARBANK EN GIRO.
Naar aanleiding van het bericht In een
Haagsch blad, dat binnenkort op de Rijks
postspaarbank te A'dam en bij den Giro
dienst te Den Haag een aantal politieke
delinquenten te werk gesteld zal worden,
verneemt de Nieuwe Leidsehe Co -
r a n t van bevoegde zijde, dat het bericht
in dezen vorm zeker niet juist ïs.
Men overweegt wel zeer lichte gevallen te
werk te stellen, doch ontveinst zich de
groote moeilijkheden niet, die zich daarbij
zullen voordoen.
Het personeel der betrokken diensten is
n.l. allermfnst op deze medewerking gesteld
en verlangt sterke waarborgen ter verzeke
ring van eigen positie.
Het overleg is nog gaande, maar leidde
tot dusver nog niet tot resultaat. Van maat
regelen als bedoeld blad suggereerde is dan
ook geen sprake.
DAT dfi brandweer te Baarie-Nassau haar
J5-jarig bestaan viert.
Dat te Baarie-Nassau een demonstratie is
gehouden met een nieuw sproei-apparaat
ter bestrijding van den coloradokever.
DAT de heer A. H. Hasselman benoemd Is
tot eerste ambassade-secretaris te Londen.
DAT bij Gilze een wagen is aangehouden,
Waarop 2400 meter elastiek voor den „zwar
ten handel was verborgen.
DAT het Amerik. Roode Kruis aan onder
voede Europeesche kinderen, o.w. 78.000
Nederlandsche, tot einde 1946 een kwart
liter melk per dag zal distribueeren.
DAT in de Oud-Katholieke kerk te Delft
een tentoonstelling van kerkelijke kunst
wordt gehouden.
DAT op 19, 20, 21 en 22 Juni te Adam een
„Avondvïierdaagsche" Wordt gehouden en
men op Rokin 5 nadere inlichtingen geeft.
DAT de Koningin het naast het Paleis aan
het Lange Voorhout te Den Haag staande
pand ter beschikking gesteld heeft van het
Centraal Bureau Oorlogsslachtoffers ten be
hoeve van den Repatrieeringsdienst.
DAT de dagel. dienst op Praag voortaan
afwisselend gevlogen zal worden door de
K.L.M. en de Tsjechische C.S.A.
DAT de Regeeriing voornemens is de ha-
ringprijzen tot 1 Juni ongemoeid te laten,
doch dan in te grijpen indien deze prijzen
nog «liet zijn gedaald.
DAT de Gouverneur Brons van Surima-
B&e weer te Paramaribo is terugekeerd.
DAT de afd. Nood woningbouw van het
dep. van Openb. Werken 3 Juni gevestigd
wordt op van Alkemadelaan 350, Den Haag.
DAT Donderdagavond a.s. om 7.15 u.
mevrouw Patricia van Delden, die na de
bevrijding sterk de Ned. belangen in de
U.S.A. bepleitte, een radio-causerie zal hou
den over de Amerik. belangstelling voor ons
land.
DAT de ontsmettingsmiddelen creoline en
kresolzeepoplossing weer meer en meer ge
produceerd worden en met het laatste voor
al de medische wereld is gebaat.
DAT van onzen oogst 1945 ruim 133 mil-
lioen kg pootaardappelen zijn uitgevoerd
tegen voor den oorlog gemiddeld 150 mil-
iöoen kg.
DAT Frankrijk met ruim 66 millioen kg
en België met ruim 49 millioen kg de groot
ste afnemers waren.
DAT Vrijdagochtend a.s. om half 11 in de
Esplanade te Utrecht de afd. teohn. wetensch.
onderzoek van het Kon. Inst, van Ingenieurs
wordt opgericht met prof. dr H. B. Dorgelo
en dr A. Bouwers als sprekers.
DAT de K.N.A.C. automobilisten waar
schuwt voor de zeer strenge controle, die
de Belgïjsche douane momenteel uitoefenen.
DAT de Vlaamsche Uitgeversbond de Belg.
regeering heeft verzocht met de invoering
der nieuwe spelling te wachten tot ook in
Nederland alles in kannen en kruiken is.
DAT van 11 tot 22 Juli te Almelo muziek
feesten en een tentoonstelling, „Herrijzend
Twente", zullen worden gehouden.
DAT het aantal stemgerechtigden voor de
verkiezingen van morgen 5.244.872 bedraagt
tegen 1939 4.623.414.
DAT te Etten-Leur en te Zevenbergen in
Juni en Juli groote muziekfeesten worden
gehouden, waaraan tientallen harmonieën
en fanfaregezelschappen uit Brabant en an
dere provincies deelnemen.
DAT het Roode Kruis aan elk der 1900
gez'innen van het Brabantsche dorp Zeven
bergen een voedselpakket heeft uitgereikt.
DAT Frankrijk voor een bedrag van 100
millioen francs in een jaar tijds boeken en
muziek naar ons land zal exporteeren.
DAT de muziekver. „Crescendo" te Ouder
kerk a. d. Amstel in verband met haar zil
veren jubileum op Hemelvaartsdag en Twee
den Pinksterdag een nat. concours houdt,
waar 22 vereenigïingen aan deelnemen.
DAT er een wetsontwerp is ingediend om
het verstrekken van bijzondere toeslagen op
bepaalde soc. verzekeringen en van kraam
gelden weer met een jaar te verlengen.
DAT op initiatief van het depart, van O.,
K. en W. Leerlingen van het Kon. Viaamsch
Muziekconservatorium te Antwerpen op 14
Juni een concert zullen geven in het conser
vatorium te A'dam.
DAT evenals te Margraten op 30 Mei, ook
plechtige herdenkingen zullen plaats hebben
op de Amerikaansche oorlogekerkhoven te
Molenhoek en Zon, reep. om 3 en 10.30 uur.
DAT minister Drees een nieuwe regeling
heeft voorgesteld voor de ongevallenverzeke
ring van. Ned. grensarbeiders, die in Duitsoh-
land hout kappen.
DAT de C.C.D. een personeelsvereeniging
met 11 prov. afdeelingen en een afd. van het
hoofdkantoor te Den Haag heeft opgericht,
en dat als secr. van het dag. bestuur fun
geert P, Muye te Den Haag.
Stemmen is een voorrecht,
Niemand klage, dat Woensdag opnieuw
een gang naar de stembus moet worden
gemaakt Het vervullen van dezen burger-
plicht moet veeleer als een groot voorrecht
worden beschouwd. Vooral als het geschie
den kan onder omstandigheden als hier te
lande, in groote vrijheid.
Een stelsel, hetwelk dictatoriaal getint i^
moet van volkomen vrijheid bij de stembus
niets hebben. Hitier beloofde, dat het volk
ich elk jaar mocht uitspreken over de door
hem gevoerde politiek. Natuurlijk is dat
niet geschied. Tweemaal mocht er gestemd
worden met ja of neen, en daarna was het
uit met het eerste groote burgerrrecht van
het Duitsche volk.
In Rusland bestaat slechts één partij, die
der communisten. Al de sleutelposities in het
gansche land zijn bezet door leden dier partij.
Het gaat allesbehalve gemakkelijk lid der
partij te worden. Wanneer de stembus open
gaat, kan slechts de communisitsche partij
candidaten stellen. De stemmen van de par
tij loozen beteekenen dus in de praktijk niets.
Bij een dictatuur kan het trouwens niet
anders. Er is een tijd geweest, dat de
sociaaldemocraten in ons land ook streefden
naar een, zij het tijdelijke, dictatuur van het
proletariaat. In de laatste jaren is bij de
leiders de Marxistische ideologie op den zol
der geplaatst en wordt van dictatuur niet
meer gerept.
Ofschoon het nauwelijks te begrijpen is,
gaat de hang van velen, die niet wenschen
te leven uit de beginselen van Gods Woord,
uit naar dictatuur en verlangen zij naar een
toekomst van geestelijke gebondenheid, waar
aan natuurlijk maatschappelijke gebonden
heid vastgekoppeld zit. Ook dit wordt demo
cratie en socialisme genoemd.
Bij de stemming op 17 Mei heeft men ge
zien, hoe honderdduizenden in ons land daar
waarlijk naar verlangen. De doorbraak, welke
de Partij van den Arbeid in de Chr. poli
tieke partijen wilde tot stand brengen, liep
uit op een doorbraak in eigen gelederen,
den weg op naar politieke en maatschappe
lijke dictatuur.
Trouwens dictatoriale verschijnselen zijn
bij de Partij van den Arbeid te kust en te
keur op te merken. Geen plaats in een na
tionaal kabinet voor aanhangers van Prot.
Chr. partijen, om na het gemeenschappelijk
geboden verzet tegen den onderdrukker^
aan den opbouw van ons in armoede verkee»
rend Vaderland mee te werken. Zoolang
mogelijk de zaken bedisselen zonder volks
vertegenwoordiging. Zoo veel mogelijk d©
sleutelposities in handen geven van partij-
mensclien. Ontnemen van de radio aan het
Chr. volksdeel. De maatschappij via bedrijf
schappen doen uithollen door den Staat.
Wij duiden het een aantal intellectueelen
uit de Chr. volkslagen euvel, dat deze door
braak in de richting van de geestelijke en
maatschappelijke dictatuur mede aan hen
te wijten is. Gelukkig is het volk, grooterv-
deels het eenvoudige volk, ontkomen aan
den strik, omdat het bij intuïtie voelde, dat
het den verkeerden kant op zou worden
gevoerd.
Wat ten kwade gedacht is, is ten goed©
gekeerd. Een eensgezind optrekken van het
Prot. Chr. volksdeel, in veel sterker mate,
dan is een halve eeuw het geval is geweest.
Om het gevaar van afzwenken naar links
te voorkomen, wacht ons morgen een hei
lige plicht. Natuurlijk hebben er van de Chr.
groepen ook eenige dwalenden aan de Party
van den Arbeid hun steun gegeven. De uit
slag heeft hen misschien al tot andere ge
dachten gebracht. Zij mogen niet uit het
oog worden verloren.
Woensdag gaat het ook, gelijk in geheel
het leven, om de zaak van onzen God, om
de zaak van Zijn wereld, en om de uitred
ding van ons vaderland uit den diepen
nood. Een ieder zie rond tot het laatste uur
en doe zijn plicht. Wij herhalen, het ver
vullen daarvan is een groot voorrecht, nooit
hoog genoeg aan te slaan.
Ons volk is, Gode zij dank, in meerderheid
niet revolutie-gezind. Het wil niet een Regee
ring, welke het met het gezag op een koopje
neemt. Het wil niet het pad versperd zien
voor den verderen uitbouw van zijn Christe
lijke instellingen, het wenscht geen ondergra
ving van de fundamenten, waarop onze maat
schappij rust, het gruwt van stakingswellust.
De Tweede Kamer-stembus heeft dat opnieuw
aangetoond.
Wij hopen, dat het nu nog duidelijker zal
blijken in de handhaving en wat tot nog groo-
ter blijdschap zal stemmen, in de versterking
van het stemmenaantal, dat op de Prot. Chr.
partijen zal worden uitgebracht.
Het Christelijk beginsel, dat in God de bron
van alle gezag vindt, en dat in Gods Woord
de verhouding van mensch tot mensch weet
uitgestippeld, biedt een goeden waarborg voor
een daadkrachtig verzet tegen wat thans all©
vastigheden onderwoelt.
Wij roepen met aandrang op, morgen t©
stemmen op de lijsten der Prot. Chr. partijen.
De partijen, welke van het oogenblik af, dat
de vrijheid er weer in Nederland was, haar
stemmen verheven hebben tegen de verwording
in het leven van ons volk.
DE N.S.B.-ER DS VAN DUYL
GEARRESTEERD
Naar „Trouw" verneemt, is de bekend©
N.-S.B.-predikant, ds G. van Duyl, die ge-
ruimen tijd ondergedoken is geweest, dezer
dagen aangehouden en in arrest gesteld.
In het C.B. opgenomen personen
mogen niet stemmen.
Tenzij zij er om hebben verzocht.
Personen, die zijn opgenomen in het Cen
traal Bevolkingsregister, mógen niet aan de
te houden stemming ter verkiezing van djo
Prov. Staten en van de Gemeenteraden deel
nemen, met dien verstande, dat zij, die héb
ben verzocht op de kiezerslijst van hun wer
kelijke woonplaats te worden geplaatst, in
die woonplaats wel kunnen stemmen.
Enkele buien, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Be
wolkt weer met plaatselijk enkele buien, hier
en daar vergezeld van onweer, wind uit Zui
delijke richtingen, iet£ koeler.
