e Qxmm£nlXtti)t QTmtmnr s
Schermerhorn slaat
de plank totaal mis
Tien partijen voor de Kamer ten strijde
IDist'TJ
KZAL GEDENKEN
MAANDAG 29 APRIL 1946
2c Serie, lc Jaargang vanaf 7 Mei 1945, No. 300
Abonnementsprijzen. - - m Bureaux Redactie eo
1.10 per maand ^£-\ 0 k. Administratie:
Advertentlën f 003 Vh? W Redactie:
Per maia B VAN DER ROS
BU rtjk^kort^31"* Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „jitanhmstirb is ghcbtroetl
Postrekening s89*« inyn Ijerl in tcgfenspoet"
Nederland bereid de republiek
Java te aanvaarden
In een verklaring, welke hij aan het
Fransche blad „Combat" heeft gegeven,
heeft de minister-president, ir Schermer
horn, gezegd dat Nederland bereid is een
oplossing te aanvaarden, welke Insluit de
erkenning van „de republiek Java bin
nen een Indonesisch gemeenbest".
Bij zooveel toegevendheid van de zijde der.
Nederlanders is het moeilijk te begrijpen,
wat er nog meer kan zijn dan bijkomstig
heden. Dit sluit niet uit, dat er zoo goed
mogelijk onderhandeld moet worden.. Want
de Nederlanders wensohen aan den voor
avond van de verkiezingen niet den indruk
te geven, onvoorwaardelijk aan de Indonesi
sche eisohen te hebben toegegeven.
De „Tmes", die zich met deze materie
bezighoudt en ook met hetgeen deze week
in de Staten-Generaal te verwachten zou
Zijn (verklaring van die Regeering en be
spreking in senioren-convent) merkt o.a. op,
dat rekening moet worden gehouden met de
mogelijkheid, dat de Nederlandsche kiezers,
Wanneer zij ingelicht zijn over het verloop
Van de onderhandelingen, bij de verkiezing
de z.g. verzoeningspolitiek met betrekking
tot Indonesië, welke het kabinet van ir
Schermerhorn gevolgd heeft, zullen ver-
Werpen.
De 2e conclusie omtrent een kabinet, dat
fle Rijkseenheid aan den rand van een af
grond heeft gebracht, is wel merkwaardig
voor dit buitenlandsche blad. Bovenstaande
mededieelingen zijn in overeenstemming met
ons artikel van 20 April j.l. en met het
daarin gegeven advies.
DE „TIMES" AAN HET WOORD
De „Times" heeft zich, na de besprekingen
op de „Hooge Veluwe" en rekening houdend
met de uiteenzetting over de gevoerde ge-
dachtenwisseling, welke, naar verluidt, even
tueel door het Kabinet aan de Staten-Gene-
iraal zou worden gegeven, met de mogelijike
gevolgen dezer gedachten wisseling bezig ge
houden.
Het blad wijst er op, dat de geoefende
Or.itiek het kabinet tot ruimer publiciteit
heeft genoopt omtrent details van zijn be
leid, welke tot dusver vrijwel geheel waren
achtergehouden voor volk en volksvertegen
woordiging.
Morgen wordt, meent het blad te weten,
een verklaring ïh de Staten-Generaal. ver-
Wacht, welke zou worden gevolgd door een
volledige beschouwing in het Senioren
convent van de Eerste Kamer. Men neemt
aan, dat daarin de defensie en de financiën
dn het bijzonder betrokken zullen zijn, waar
omtrent publiciteit in 's 'lands belang niet
wensohelijk is.
(In -de kringen der Volksvertegenwoor-
De Thea voor de Engelsche kust
vergaan
Een der opvarenden verdronken en een
vermist
Het Ned. motorschip „Thea" met een la
ding leem aan boord voor Antwerpen, is
Zaterdagavond, van Grangemouth (Schot
land) komende, in de baal van Bridlington
(Yorkshire) gekapseisd.
Zes opvarenden, onder wie de kapitein en
fijn vrouw, werden gered. Twee hunner, de
kok W. van Ommeren en een zekere Wet-
siers, werden vermist. Het lijk van den kok
is inmiddels aangespoeld.
De gezagvoerder J. Bergsma vertelde, dat
hij in de baai van Bridlington een schuil
plaats had willen zoeken in verband met een
Zwaren storm. Een mijl van den vuurtoren
«f begon de Thea te kapseizen. De beman
ning sprong in de reddingboot, doch deze
werd door den mast van. de overhellende
Thea naar beneden gedrukt waardoor slechts
twee schipbreukelingen in d* boot over
bleven.
Slechts één vliegtuig bracht
den bloemengroet
In verband met de ongunstige weersom
standigheden is de vlucht van de zeven
Lancasters ter herdenking van de „food-
dropping" heden niet doorgegaan. Wel is er
om 11.30 uur één vliegtuig, dat bloemen
boven Soestdijk zou uitwerpen, uit Enge
land gestart.
diging weet men echter van niets tot dusver,
zoodat de gedane mededeeüng allerminst als
vaststaand kan worden aanvaard. De figuur
lijkt ons ook wat vreemd. Red. N. H. Crt.)
Daarna vermeldt het blad de geuite te
leurstelling door een lid der Indische dele
gatie over den tragen voortgang der bespre
kingen. Herinnerd wordt echter aan het ont
breken van volmachten voor beslissende be
sprekingen. Bovendien zouden we er aan
willen toevoegen, was men bijeen gekomen
voor een uitwisseling van standpunten over
en weer, maar niet voor beslissingen, welke
aan de Rijksconferentie zouden toekomen.
Tenslotte worden dan door het blad de
mededeelingen gedaan, welke we elders een
plaats gaven.
Prov. Staten blijft tot
7 beperkt
In een zitting van het Centraal Bureau te
's-Gravenhaige is vastgesteld, dat de lijsten
van de Partij van den Arbeid, R.K. Volks
partij, A.-R. Partij, Chr. Hist. Unie, Partij
v. d. Vrijheid, Comm. partij Nederland „De
Waarheid", Prat. Unie en Ned. „Bellamy
partij door 'het verbindend verklaren tot
lijstengroepen zijn vereenigd.
Ingevolge de desbetreffende verzoeken
van de Tweede Kamer zijn de lijstnummers
als volgt toegekend: Partij van den Arbeid
no. 1; R.K. Volkspartij no. 2; A.-R. Partij
no. 3; Ohr. Hist. Unie no. 4; Partij van de
Vrijheid no. 5; C. P. N. „De Waarheid" no.
6 en Prot. Unie no. 7. Bij loting kreeg de
Staatk. Geref. partij lijstnummer 8 en de
Ned. Bellamypartij lijstnummer 9.
In den kieskring IX Amsterdam werd aan
de groep Lopez lijstnummer 9 toegewezen,
aangezien de Ned. Bellamypartij hier geen
candidaten had gesteld. De BelLamygroep
heeft alleen lijsten ingediend in de kieskrdm-
Benzineprijs zakt 1 Mei van 30
op 20 ct per liter
Die van gasolie wordt verlaagd van 10 tot 8 ct.
Woensdag 1 Mei a.s. zal de prijs voor benzine
van 30 op 20 cent per liter worden verlaagd en
die voor gasolie van 10 op 8 cent per liter.
Maatregelen zijn genomen, dat de pomp
houders door deze prijsverlaging geen verlies
zullen lijden. Tengevolge van de prijsverlaging
van benzine zullen de prijzen voor het vervoer
langs den weg eveneens verminderen en wel
met circa 5 pet.
Zes personen werden gewond toen te
Frankfort een groep Joodsche D.P.'s door nog
niet opgehelderde oorzaak in botsing kwam
met de Duitsche burgerbevolking.
We krijgen ajlemaal 20 Engelsche
sigaretten extra
Zoowel houders van rook- als
gemengde kaarten.
Naar de Nieuwe Leidische Crt
vian bevoeigidie zijde vtemeem.it ontvan
gen houders van tabak©kaarten ent
gemengde kaarten 20 importciigiaret-
teci boven hei normale rantsoen.
OPLEIDING OFFICIER-VLIEGER M.L.D.
Naar de Nieuwe Leidsehe Cou
rant verneemt, zal binnenkort een aan
vang worden gemaakt met de opleiding tot
beroepsofficier bij den Marine Luchtvaart
dienst hier te lande.
Wij hopen morgen uitvoeriger op dit be
richt terug te komen.
gen II Arnhem, V Rotterdam, IV 's-Graven-
-hage, X Den Helder, XI Haarlem en XVI
Groningen.
Lijst Lopez, welke eveneens was ingediend
in den kieskring V Rotterdam, is geschrapt.
Hetzelfde is het geval met de candidaten-
lijsten van de Ohr. Dem. Volkspartij in de
kieskringen IX Amsterdam en XVI Assen,
welke niet door het hoofdstembureau van
de betrokken kieskringen zijn aanvaard.
In totaal nemen dus 10 partijen of groepen
aan de verkiezingen voor de Tweede Ka
mer, welke op 17 Mei aanstaande worden
gehouden, deel.
OOK DE NUMMERING VOOR DE PROV.
STATEN VASTGESTELD.
Voor de Statenverkiezingen op Woensdag 29
Mei, waaraan slechts 7 partijen deelnemen, is
de nummering der lijsten aldus vastgesteld:
1. A.R. Partij; 2. S.G. Partij; 3. Partij v. d.
Vrijheid; 4. Kath. Volkspartij; 5. Partij d.
Arbeid; 6. C.H. Unie; 7. Comm. Partij.
„De Hollanders moeten
dit voedsel hebben"
Loffelijke houding van de Britsche
piloten.
Bij de herdenking van de voedsel uitwer
ping op 29 April 1945 willen we nog even
herinneren aan het enthousiasme, waarmede
de Engelsche piloten waren bezield, volgens
een A.N.P.-verslaggever, die als eenige jour
nalist de vlucht heeft meegemaakt, hadden
velen hunner deelgenomen aan de raids op
Walcheren en het Haagsohe Bezuidenhout-
kwartier. Zij waren bereid hun missie te
vervullen, ook al zou het hun 50 pet ver
liezen berokkenen.
Toen het bericht kwam, dat de Duitsohers
de voedselvoorziening door de lucht niet
toestonden, marcheerden zij langs het bureau
van hun commandant en in spreekkoor
schalde het „the Dutch must get this food",
dat de ailesbeheerschende slagzin werd. Dol
van vreugde waren de manschappen toen
zij mochten starten.
DAT de „Klipfontein" i.v.m. de mist op
Bee vertraging heeft en eerst hedenmiddag
om 5 uur in A'dam werd verwacht.
DAT vandaag 3 jaar geleden de geheele
Ned. weermacht opnieuw in krijgsgevangen
schap moest.
DAT de radiouitzending voor de recruten
van de lichting 1945 hedenavond niet om 19.30
uur maar om 18.30 uur plaats vindt over
Hilversum I.
DAT op 2 Mei op de Heilige land stich
ting te Nijmegen de eerste steen wordt ge
legd van een gedachteniskapel voor in con
centratiekampen overleden katholieke Ne
derlanders.
DAT een Britsche boeren-delegatie deze
Week een studiereis door Nederland en Bel
gië zal maken.
DAT morgenavond' om 9.45 uur de beide
Ned. radiozenders een feestprogramma uit
Ottawa bieden en op het nat. programma
van 4 Mei feestgroeten uit Batavia, Wil
lemstad en Paramaribo vermeld staan.
DAT iederen dag tusschen 14 en 16.35 u.
de Huizer zender op 16.88, 19.71, 15.57, 31.28
en 49.77 meter een wereldprogramma uit-
Eendt om den band met onze landgenooten
in den vreemde te versterken.
DAT Prinses Juliana een tentoonstelling
voor beeldende kunst te Baarn bezocht.
DAT weer twee medische teams, elk van
12 personen, alsmede 18 verpleeghulpen in
het kader van het Roode Kruis naar Indië
zijn vertrokken.
DAT Zaterdag te A'dam opnieuw is opge
richt de Ned. Journalistenkring met als
voorz. mr M. Rooy (lib.), wnd seer. J. J. F.
v d Bergh, Overtoom 19/1 A'dam (A.R.) en
penningmeester A. J. Koejemans (comm.),
terwijl G. Polak Daniëls tot eere- voorzitter
werd benoemd.
DAT de R.K. journalisten krachtens een
beslissing van de geestelijkheid weer een
eigen organisatie zullen stichten, waarvan
het corr.-adres is A. L. G. M. v. Oorschot,
Stationsstraat 10, Utrecht (tel. 19804).
DAT inbrekers uit perceel Sloterweg 333
te A'dam voor f 3500 aan contanten en en
kele duizenden guldens aan goud, zilver en
kleeding gestolen hebben.
DAT de proc-fiscaal van het Bijz. Ge
rechtshof te Arnhem tegen den 52-j. ex-
directeur van den houthandel Key, jhr Coen
Sandberg uit Nijmegen, 10 jaar heeft ge-
eischte, daar hij o.m. zijn officierseed op de
Koningin brak door den eed op Hitier af te
leggen.
DAT de heeren van de B.B.C. ook Wal
cheren nog bezochten en toen zeer voldaan
naar Engeland zijn teruggekeerd.
DAT prinses Fewkie van Egypte met de
K.L.M. uit Lissabon naar A'dam vloog en
daarna weer met dezelfde maatschappij naar
Zürich is vertrokken.
DAT Zaterdag de vereen. „Pro Juventute"
haar 50-jarig bestaan te A'dam heeft her
dacht.
DAT het dag. bestuur der communistische
stichting „Radio Werkend Nederland" is sa
mengesteld uit de heeren H. J. Meijers
(voorz.), M. A. Trapman (secr.) en N. J. v.
d. Drift penningm).
DAT het personeel van de Ned. Bank af
scheid heeft genomen van de directeuren mr
L. J. A. Trip en J. F. de Beaufort, die op
1 Mei hun functie neerleggen.
DAT mr J. Westerman Holsteijn op 1 Mei
25 jaar directeur der Ned. Bank is.
DAT de Belg. posterijen van 1 Mei af het
postwissel-verkeer met Nederland zullen
hervatten.
DAT Den Bosch en omliggende plaatsen j.l.
Vrijdag de Poolsohe strijders hebben gehul
digd en hun vier baniervaantjes en een oor
konde hebben aangeboden.
DAT het Verbond van Ned. werkgevers
dezer dagen te "Utrecht besloot tot de op
richting van een Centraal Industrieel Ver
bond.
DAT te Amersfoort twee Ned. militairen
door een ontploffende Duitsche mijn zijn
gedood.
DAT bij Velthoven (N.B.) een bus met
Belgische arbeiders van de Philipsfabrieken
tegen een boerderij is gereden, waardoor
een der passagiers ernstig werd gewond en
de boerderij zwaar werd beschadigd.
We zijn een week, rijk aan historische her
inneringen, ingegaan. En inzonderheid voor
ons als Nederlanders is er overvloedig reden
dankbaar terug te leven in de gebeurtenis
sen, die voor een jaar plaats grepen.
In vele kerken en woningen is gisteren
de oude Psalm gezongen: „'k Zal gedenken
hoe voor dezen, ons de Heer heeft gunst
.bewezen". En inderdaad bestaat daartoe
alleszins aanleiding.
Op 29 April van het vorig jaar bood
Himmler de onvoorwaardelijke capitulatie
van Duitsohland aan. Op den zelfden dag
werd Mussolini te Milaan terecht gesteld.
Den eersten dag van Bloeimaand kwam de
tijding van Hitler's dood. Een dag later gaf
Berlijn, na zeer bloedige straatgevechten,
zich aan de Russen over.
Op 3 Mei rukten de Engelschen zonder
strijd Hamburg binnen en vielen verschil
lende groote Duitsche steden in handen der
geallieerden.
En toen kwam 4 Mei: de groote, onver
getelijke dag. 's Avonds kwart voor negen
bracht de radio 't bericht, dat de Duitscherö
in Nederland, N.W.-Duitischland en Dene
marken tot onvoorwaardelijke ca pi tulati«
waren overgegaan.
De oorlog was voorbij: na vijf en een half
jaar bitteren strijd lichtte eindelijk de dag
der vrijheid. De vereenigde vrije volkeren
hadden het Nazimonster overwonnen.
En 't volk, dat bij de Schrift leeft, betuigde
diep ontroerd: „Dit is van den Heere ge
schied en 't is wonderlijk in onze oogen."
Met opzet sloegen wij in bovenstaand kort
overzicht één dag over om daar nog speciaal
de aandacht op te vestigen. Op 29 April 1945
dus vandaag juist een jaar geleden
werden door geallieerde bommenwerpers da
eerste voedselpakketten boven Nederland
afgeworpen.
Prof. Gerbrandy heeft dezer dagen gezegd,
dat we Churciiill, Eisenhower en Bedell
Smith nooit dankbaar genoeg kunnen zijn.
Aan hun doorzettingskracht was deze geluk
kige oplossing te danken. We onderschrijven
dit woord ten volle. „Toch was 't", voegde
Gerbrandy er aan toe, „niet een daad van
menschen maar de hulp van God." En daar
op zegt ieder, die in Gods wereldbestuur
gelooft, hartelijk: Amen.
Wat we als onbezorgde kinderen hadden
leeren zangen, ervoeren we als mannen en
vrouwen, die den ondergang nabij waren;
„Hij zal ons nimmer om doen komen ia
duren tijd en hongersnood."
Er is nog een datum, waard om onthouden
te worden: Op 3 Mei zette Prinses Juliana
weer voet op Nederlandschen bodem.
Er zijn maar weinig Nederlandsche geziiv*
nen geweest, waarin tijdens de bezettings
jaren 30 April onopgemerkt voorbij ging. In
menige huiskamer nam Juliana's portret een
eereplaats in. Een sobere versiering ontbrak
meestal niet. Onze Hollandsche huismoeders
deden zelfs haar best en liefde maakt
vindingrijk het karige menu een feeste
lijk tintje te geven. En dat alles werd ge
motiveerd met een gul en hartelijk: vandaag
is Juliana jarig. Zoo God wil mogen we dat
morgen weer zeggen.
Prinses Juliana, dochter van een Moeder,
die in een lange en bewogen Regeering de
beste tradities der Oranjes heeft getoond.
Echtgenoote van een Prins, die voor de be»-
vrijddng van Nederland meevocht in de eer
ste gelederen. Moeder van een drietal lief
tallige kinderen, dat de toekomst van onze
oude dynastie waarborgt. En bij dit alles
neemt Prinses Juliana een heel eigen plaats
en een groote plaats in ons volksleven in»
Haar talrijke openbare functies zijn bekenck
Haar warme stem, die wij zoo vaak door de
radio beluisteren, is ons een symbool gewor
den van de liefde en toewijding, waarmede
zij haar veelzijdige taak en plicht volbrengt.
Gods rijkste zegen zij de jarige Prinses
van ganscher harte toegebeden. De Heere geve
haar gemaal een spoedig en geheel herstel
van krachten. Hij blijve haar kinderen en
haar Koninklijke Moeder in gunst nabij.
Een hartelijk: Oranje-boven.... vertolke
morgen de verknochtheid van ons volk aan
zijn jarige Kroonprinses
Het broodrandsoen in Griekenland wordt
van 1 Mei van 350 tot 250 gram p.w. verlaagd,
aldus Tass.
Nu eens géén Jobstijding uit de Betuwe,
maar een snapshot van het schoons,
dat nog overbleef!
Afnemend buiig, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Meest
matige wind uit Oostelijke richting, licht of
half bewolkt, aanvankelijk nog een enkele bui,
iets warmer dan vandaag.
