%timm geii&dfe GTmtrnnf
Maandag vallen er bloemen op Soesterberg
Dooden van Putten rusten in Sleeswijk
IDisf TJ
OF SPREKEN
Ia Serie 1 April 1920—15 October 194L
ZATERDAG 27 APRIL 19M
2e Serie: le Jaargang vanaf 7 Mei 1915, No. 29t
AöonnementsprtJzen
1.10 per maaixj
0.26 per week
f 3.25 per kwartaal
(bq betaling p rwlt
Verh m adra.kosten)
Advertentlën t 0.15
Der mm
Bq contract belang
rijke korting
Postrekening 5 8 9 9 6
Christelyk-Nationaal Dagblad
voor Leiden en Omstreken
Bureaux Redactie ea
Administratie:
HOOGEWOERD 103
Telefoon 22719
Hoofdredacteur
Dr E. DIEMER
Redactie:
B VAN OER. ROS
M$tanhH!$tirtj te ohcblevetf
piya b«"t i» tegljenspotT
Aardige attentie der R.A.F.
voor de Koningin
Maandag a.s. zullen, ter herdenking van
het uitwerpen van de voedselpakketten op
29 April 1945, zeven Lancasters laag over
het Paleis-Soestdijk vliegen. Een der toestel
len zal vervolgens boven het vliegveld Soes
terberg afzwenken en om ongeveer 12 uur
zal squadron-leader Harris, die vorig jaar
het eerste voedselpakket afwierp, een bus
afwerpen, bevattende een bouquet van rozen,
anjers en lelies voor H. M. de Koningin, als
mede een persoonlijke boodschap van den
maarschalk der R.A.F., Lord Tedder, vroeger
plaatsvervanger van gen. Eisenhower. De
andere zes vliegtuigen zullen daarna weer
laag over het Paleis Soestdijk vliegen en
vervolgens over Utrecht, A'dam, Den Haag
en R'dam.
Groepskapitein Lucas, luchtvaartattaché bij
de Britsche ambassade, zal het bouquet en
de boodschap op het vliegveld in ontvangst
nemen en zal zich, tezamen met luit.-kol.
William W. Ottinger, luchtvaartattaché bij de
„Mijnheer de dienstbode",
primeur van A'dam
In plaats van f 30 steun f 36 voor
huishoudelqk werk.
M.m.v. het Gew. Arbeidsbureau zal in de
hoofdstad des lands (zonder dwang) een
proef worden genomen met mannelijke
dienstboden, die ouder zijn dan 45 jaar. Zij
zullen worden gerecruteerd uit de drie- a
vierduizend werklooze magazijnbedienden,
zeelieden, hotelbedienden, glazenwasschers
en anderen, die op het oogenblik bij het
Arbeidsbureau zijn ingeschreven en tot dus
verre steungeld ontvingen, tot maximaal f 30
per week.
Het minimum-loon, dat deze mannen met
hun huishoudelijke bezigheden zullen ver
dienen, zal f 36 per week bedragen. Huis
vrouwen, die dit niet kunnen betalen, wordt
aangeraden met een andere familie samen
te doen. (Staat de wereld nu werkelijk niet
op haar kop Red.).
Fraai weer begunstigde Kon.
bezoek aan Friesland
H.M. liet zich op allerlei gebied voorlichten.
Voor het eerst sinds langen tijd heeft H.M.
de Koningin een bezoek gebracht aan Fries
land, een z.g. werkbezoek, dat door fraai
weer begunstigd werd.
's Ochtends tegen half twaalf kwam Hare
Majesteit aan bij de grens tusschen Over
ijssel en Friesland. Zij werd daar hartelijk
begroet door den Commissaris, mr H. P
Linthorst Homan.
Vervolgens werd de tocht voortgezet naar
Leeuwarden, waar de belangstelling enorm
was. Van vier uur af tot ongeveer zes uur
ontving H.M. de Koningin ten provincie-
huize diverse personen uit de provincie ten
einde zioh o.a. nader te dioen voorlichten
over de toestanden op economisch, sociaal
en cultureel gei bed, aslook over den verzets
strijd.
Amerik. ambassade, die een bouquet en een
boodschap van de U.S. Army Air Force
met zich brengt, naar het Paleis Soestdijk
begeven, om daar zijn opwachting te maken
bij H. M. de Koningin. De opperbevelhebber
van het bomber-command, luchtmaarschalk
Sir Norman Bottomley, zal in een der vlieg
tuigen den tocht meemaken.
Dr. H. J. van Mook gaat Dingdag
naar Batavia
De luit-gou verneur-generaal van Nedi.-
Indië, dr H. J. Van Mook, is voornemens
Dinsdag as. weer naar Batavia terug te
keeren.
Dienstplichtingen moeten voor hun ver
trek naar hun garnizoensplaatsen hun dis
tributiebescheiden inleveren.
Een stem klonk door den aether,
Een stem van over zee;
Zij deelde ons, in tijden
van zwaren druk en lijden,
Het nieuws naar waarheid mee.
Waar Duitschland ons met leugens
Vijf jaren heeft doorvoed
Als grove waarheidschender,
Heeft ons de Britsche zender
Voor wanhoop steeds behoed.
De B.B.C. blijft leven
In 't Nederlandsche hart,
De stem die, schoon gekluisterd,
Toch heim'lijk werd beluisterd,
Trots vijands wreed getart.
Nu zij, die d'omroep dienden,
Vertoeven in ons land,
Reikt Nederlands bevolking
In diepe dankvertolking,
Hun graag de vriendenhand.
Gré KempenSterkenburg.
Recruten, luistert Maandag
naar de radio!
Den opgeroepen dienstplichtigen, lichting
1945, die op 2, 7 en 8 Mei naar hun garni
zoenen zullen vertrekken, wordt verzocht
Maandag a.s. te luisteren naar het radio
programma van de Ned. Strijdkrachten
te 19.30 uur over Hilversum I. In deze uit
zending zullen belangrijke mededeelingen
worden gedaan over het vervoer.
Hr. Ms. TROMP ARRIVEERT 3 MEI
IN ROTTERDAM.
Naar de „Ni euwe Leidsche Cou
rant" verneemt, zal Hr. Ms. flottieljeleider
„Tromp" op 3 Mei a.s. in de haven van Rot
terdam arriveeren. Daar zal het schip wat
opgekalefaterd worden, waarna het naar
Amsterdam Vertrekt.
Op 9 Mei hoopt H. M. de Koningin daar
een bezoek aan het vaartuig te brengen.
Onthulling van een Duitsch
parochieblad
Als antwoord op de vraag: „Waar zijn de
dooden van Putten?" drukt „De Linie" een
uittreksel af uit een parochie-kroniek van
Ladelund, een dorp in het dekenaat Süd-
Tondern (Deensch-Duitsche grensgebied van
Slees wij k-Holstein). Daarin bericht dominee
Johannes Meijer, dat begin November 1044
in een bij het dorp gelegen werkkamp, be
rekend op 200 arbeiders, ongeveer 2000 ge
vangenen werden gebracht, afkomstig uit ge
heel Europa. Zij moesten tankgrachten gra
ven en werden bewaakt door soldaten der
marine-artillerie, die echter weer stonden
onder super-visie van enkele S.S.-off icier en.
De dominee kreeg last de dooden uit dit
kamp enkele tientallen per week op
zijn kerkhof te laten begraven. Hij heeft
zoodoende niet alleen een soort registratie
van de slachtoffers kunnen bijhouden, maar
hij heeft ook met vele gevangenen kunnen
spreken
De Duitsche kroniekschrijver zegt dan:
„Vele dooden waren afkomstig uit een
klein Hollandsch stadje: Putten. Dit was mij
opgevallen. Op een dag vroeg ik aan een
jongen Hollandsch en gevangene of hij Put
ten kende. Ja, hij was zelf uit Putten. Ik
vroeg hem daarop, wat voor kwaad al die
lieden uit Putten toch gedaan hadden, want
er waren opvallend veel dooden uit die
plaats. Hij vertelde toen, dat er in zijn
stad twee Duitsche officieren waren ver
moord, waarop velen van haar inwoners
eenvoudigweg in een concentratiekamp ge
worpen waren. Diep bedroefd voegde hij
er aan toe, dat hij nog nooit verhoord was,
en dat het geenszins vaststond dat die Duit-
schers gedood waren door de inwoners."
Zooals men weet zijn in Putten na een
mislukten aanslag op twee Duitschers 105
woningen verbrand en 676 mannelijke inwo
ners weggevoerd, alles op bevel van Chris
tiansen.
Uit de Duitsche kampen, waarheen zij ver
voerd zijn, keerden slechts 42 terug. Boven
staande publicatie betreft het kamp Hussem.
DE BENZINE KOMT WELDRA VRIJ
In een te Groningen gehouden verkie
zingsvergadering kondigde minister Soher-
merhorn aan, dat de benzine spoedig vrij
komt. Dat spaart IV2 millioen aan dastribu-
tiekosten, zoo zeide hij,
DAT aan dr H. J. v. d. Mortel, oud-burg.
van Noordwijk, den persoonlijken titel van
consul-generaal der Nederlanden is verleend,
terwijl hij a.s. Zondag per vliegtuig naar
Chicago zal vertrekken.
DAT de restauratie van de St. Jan te Den
Bosch, waar sinds 1860 aan gewerkt wordt,
bijna voltooid is.
DAT de brug te Zaltbommel i.vjn. her
stelwerkzaamheden in den nacht van 29
op 30 April voor alle verkeer gesloten zal
zijn van 23 tot 6 uur.
DAT de consuls der Nederlanden te Beira
en Jadotville, resp. van Oldenborgh en ir.
H. J. Schuiling, voor 6 maanden met verlof
naar Europa zullen gaan.
DAT naar de K.N.A.C. mededeelt, voor
automobilisten, die naar Frankrijk reizen,
een nieuwe regeling voor het verkrijgen van
benzine is ingevoerd.
DAT het eerstvolgend congres van taal
kundigen in Leiden zal worden gehoudn.
DAT aan de A'damsche Universiteit een
n'iieuw vak, „theoretische geschiedenis", dat
het midden houdt tusschen practische ge
schiedschrijving eti de geschiedfilosofie, zal
worden gedoceerd.
DAT het Friesche bedrqfsleven van 711'
Mei in Leeuwarden een groote industrie
tentoonstelling zal houden.
DAT een 13-jarige jongen nabij Wagenin-
gen een gevonden doosje met slagpijpjes in
brand stak en dientengevolge eenige vin
gers kwijt raakte.
DAT ir G. P. Roijackers benoemd is tot
rijkslandbouwconsulent voor Limburg.
DAT a.s. Maandagavond om 7.15 uur mr
J. D. v. d. Berg een radio-causerie houdt
over de z.g.n. „lichte gevallen".
DAT de ex-poldtie-comim. Brends van En
schede uit het politiebureau aldaar wiet te
ontsnappen, doch, evenals een tweede
N.S.B.'er, terstond weer is gegrepen.
DAT de 9-jarige J. v. Klingeren te R'dam
langs de Maaskade is verdronken.
DAT de heeren van die B.B.C. een boottocht
door de R'damsche havens maakten.
DAT te Nijmegen 39 nood winkels zijn
aanbesteed met als laagste inschrijf ster de
fa Gebrs. Sutmuller aldaar voor f 213.000.
DAT een aantal machines der Micheln-
fabrieken te Den Bosch uit Duitschland zijn
teruggekeerd.
DAT het Concertgebouw-Orkest te Hen
gelo en Nijmegen optrad en den dirigent
respect, een lauwerkrans en een gedenk
boek werden aangeboden.
DAT de Regeering geen bezwaar maakt
tegen kermisvermakelijkheden voor de jeugd
op 4 Mei en dus geen contracten behoeven
te worden geannuleerd.
DAT gedurende 2 a 3 maanden talrijke
ondervoede Hollandsche kinderen in Bel
gië bij pleegouders zullen worden onder
gebracht.
DAT de Amerik. leening aan Nederland
van ruim 200 millioen dollar voor de helft
door particuliere banken in de Ver. Staten
is overgenomen, zonder eenige garantie van
de import- en exportbank.
DAT het bij de firma Haubrick te Utrecht
opgespoorde serviesgoed via de winkeliers,
die vroegere afnemers van deze firma wa
ren, zal worden gedistribueerd.
DAT de melkprijs voor de veehouders, ing.
28 Aprili, is vastgesteld op 15 ct. per kg.,
hetgeen echter geen verandering brengt in
den prijs, welke de consument betaalt.
DAT Eduard van Beinum wegens over
spanning zijn werkzaamheden als directeur
van het Concertgebouworkest moet beper
ken en de leiding van de Matth. Passionuit-
DAT volgens het Bijz. Gerechtshof te Arn
hem lieden die bij de Germaansche S.S. zijn
gegaan wel degelijk in Duitschen staatsdienst
zijn getreden.
DAT twee gestrafte Amerik. militairen,
die tezamen met de Duitsche krijgsgevange
nen mijnen bij Putten moesten ruimen, wa
ren ontvlucht uit het kamp, doch door de
Ned. grensbeambten zijn gearresteerd.
DAT bij de Mij. „Nederland" te A'dam
onder 750 havenarbeiders een staking is uit
gebroken, omdat er op enkele schepen „on
derkruipers" als zeelieden aan boord waren.
DAT de Regeering bereid is schadeloos
stelling toe te kennen aan de tijdens de be
zetting „ontslagen" Kamerleden.
DAT ing. W. Koerner gekozen is als direc
teur der N.V. van Vollenhoven's bierbrou
werij.
DAT dhr. J. Ph. Korthals Altes benoemd is
tot directeur der A'damsche Goederenbank.
DAT de R.K. Landbouwwinterschool te
Roosendaal op 21 Mei a.s. 25 jaar zal be
staan, terwijl de heer R. W. Jansen dan
zijn 25-jarig ambtsjubileum als directeur
zal vieren.
DAT tijdens het bergen van landmijnen
bij de Ned. grens te Roozendaal een Bel
gisch militair en een Duitsohe krijgsgevan
gene zijn omgekomen.
DAT te A'dam gedurende het laatste half
jaar van 1945 aan 800 vreemdelingen een
werkvergunning werd verleend, terwijl deze
aan 200 werd geweigerd, omdat zij beroepen
wenschten, waarin Nederlanders geen werk
konden vinden.
DAT in Roozendaal weldra 71 nieuwe ar
beiderswoningen zullen verrijzen.
DAT twee jongens van 12 jaar dezer da
gen te Haarlem ernstig werden gewond
door het spelen met een landmijn en een
van hen de rechterhand moest missen
Het looipt nog altijd niet goed met Indië.
Het communiqué, door den R.V.D. over de
besprekingen op de Hooge Veluwe uitge
geven, moge een vriendelij k en in druk maken
en gewagen van gemaakte vorderingen de
Donderdag afgereisde delegatie uit den kring
van Sjahriir bleek aanmerkelijk minder zon
nig gestemd. Het heeft er alles van, dat de
Indische kwestie in het slop is geraakt, nadat
in het begin de verkeerde weg is ingeslagen.
Ware in den aanvang de zaak door de Regee
ring principieel zuiver gesteld en had de
Regeeriing op de basis van dit principieeLe
standpunt haar inzichten voldoende duidelijk
geponeerd tegenover de wereld, dan waren
wij ook als volk sterker geweest in de ver-
amt wo ordelij kheid
Is het te laat om op den ingeslagen weg
terug te keeren Minister Schermerhom
schijnt ons te willen suggereeren, dat wij,
hoe ons standpunt overigens moge zijn, ons
nu bij het Regeeringsbeleid ten aanzien van
Indië hebben aan te sluiten. Immers, zei hq
tijdens het debat dat hij deze week te Rot
terdam voerde met prof. C. W. de Vries, dat
elke discontinuïteit, welke op het oogenblik
der verkiezingen tot uiting zou komen,
catastrophale gevolgen zou hebben. Zoover
zijn wij dus gevorderd, dat de Regeering
zelfs geheel het volk in een dwangpositie
gekomen acht. Indien het volk de politiek
der Regeering niet steunt, door haar beleid
te sanctionneeren, zou dit, zegt de minister,
niiet minder dan catastrophaal zijn.
Onzerzijds zijn wij van oordeel dat zeker
een Regeering, die eerst de verkiezingen
veel te lang heeft verschoven en vervolgens
blijkbaar kort voor de verkiezingen een be
slissing heeft willen forceeren, zóó niet spre
ken mag. Wij hebben Lang genoeg getuigd
tegen deze Regeeringspolitiek om juist nu
het nog anders kan met Indië, de Regee
ring in haar beleid te steunen.
Er moet in dit verband nog de vinger
worden gelegd op een tweede uitspraak
welke minister Sohermerhorn dezer dagen
deed. Dit was bij een ontvangst van de
functionnarissen der B.B.C., die thans ons
land bezoeken. De minister noemde enkele
moei lijk/heden op, welke thans om oplossing
vragen in het bijzonder Indië en zei in dirt
verband: „Het spijt mij te moeten zeggen
dat de pers moeilijkheden veroorzaakt door
het com p lie eer en van dit werk voor hen,
die de verantwoordelijkheid dragen." Uit het
vervolg van zijn rede tot de mannen van
de B.B.C. blijkt, dat de minister hier uit
sluitend diie pers op het oog had, die het
particulier belang vooropstelt en wil profi-
teeren van die na-oorlogsche zorgen. Wij
hebben ons dus van de woorden van den
minister weinig aan te trekken. Toch doen
deze woorden ons aangenaam aan. Want de
behartigers van het particuliere belang en
de profiteurs zijn in dezen stellig niet zoo
belangrijk, dat zij in een toespraak tot bui-
tenlanidsohe gasten bijzondere vermelding
zouden verdienen. Wij vreezen daarom, dat
de gebruikte woorden wijder strekking heb
ben en dat de minister onder zijn critiek
tevens wil vatten die persorganen, welke ten
aanzien van de Indische politiek tegenover
de Regeer ing positie hebben gekozen. En
daartoe behooren ook wij.
Welnu, indien dit zoo is, dan willen wij
wel zeggen, dat de pers, die evenzeer haar
verantwoordelijkheid heeft, niet behoeft
te zwijgen indien zij van oordeel is, dat de
Overheid haar verantwoordelijkheid op
onjuiste wijze beleeft. Anders zou de pers
ook bij een onjuiste politiek der Regeering
te dieper en te eerbiediger moeten zwijgen
ai naar gelang de kwesties welke op het
spel staan, belangrijker zijn. En zoover zal
de Regeering ons nooit krijgen, vooral niet
in deze weken, waarin straks niet alleen de
pers, doch heel ons volk zioh over het Regeer
ringsbeleid zal mogen uitspreken.
Niet door een verantwoorde uiteenzetting
van een eigen gemotiveerd en door funda-
menteele gedachten gedragen standpunt wordt
de goede afwikkeling der Indische kwestie
belemmerd, doch veeleer door de onverant
woordelijke ontboezemingen als laatst van
Sjahriir dn een Engelsch communistisch blad
verschenen dat dit blad het - stuk drie
maanden te laat had opgenomen is zeker
geen voldoende excuus voor den heer Sjabrir
en ook door de voorbarige wijze waarop
de „Times" gisteren, nog wel in- een hoofd
artikel, „de nieuwe overeenkomst" begroette,
welke in Nederland tot stand zou zijn ge
komen, ofschoon van een overeenkomst geen
sprake is
MAANDAG WORDT DE MAXIMUM-
VISCHPRIJS MET 25 pet VERLAAGD
A.s. Maandag worden de maxamumprqzen
der versohe visch met 25 pet. verlaagd. Deze
maatregel betreft echter slechts enkele soor
ten visch, welke nog tegen den maximum
prijs worden gemijnd. Tong en schol b.v.
zijn reeds belangrijk meer in prijs gedaald
dan 25 pot.
DUURDER RUND- EN VARKENSVLEESCH
Met ingang van Maandag a.s. zullen de
vleeschprij zen stijgen voor rollade en lap
pen van f 1.75 tot f 2.15 per kg. en die voor
vaikensvleesch en carbonade van f 1.75 tot
f 2.25 per kg.
BONNEN VOOR PETROLEUM
AANGEWEZEN
Gedurende de maand Mei is petroleum
verkrijgbaar op bon 33 t/m 36 der kaart UA
510 vier liter, op bon 33 t/im 35 der kaart
UB 510 vier liter, op bon 69 der kaart UC
510 vier liter en op bon 124 der kaart UD
510 twee liter.
Weinig verandering, aldus De Bilt
Tot morgenavond wordit verwacht: Half
tot zwaar bewolkt, meest met hoog ere be
wolking, vooral in het Zuiden van het land
in den namiddag kans op enkele plaatselijke
regenbuien, matige, langs de kust tqdeiqk
krachtige wind uit Noord Oostelijke richting,
in de Noordelijke provincies iets minder
zacht, elders weinig verandering in tempe
ratuur.
