Kort gesprek met Premier op het vliegveld
Dachau, poel van ellende, nu een lustoord
Ook Nederl. troepen naar Duitschland?
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 15 APRIL 1946
Jaarbeurs trok bijna 200.000
bezoekers
Van Londen via Den Haag
naar St. Hubertus
(Van onzen specialen verslaggever.)
In een killen wind, die over het heele veld
stond en die. naar de aankomenden zeiden,
het hier veel kouder maakte, dan het te
Londen was, zijn Zaterdag in twee vliegtui
gen de Nederlandsche ministers en dr Van
Mook, die in Engeland besprekingen voer
den, op Valkenburg teruggebracht.
Het vliegtuig „Friesland" bracht de hee-
ren Schermerhorn, Van Royen, Logemann, dr
Van Mook en Sir Neville Bland, den Engel-
schen ambassadeur. Met* een tweede machine
arriveerde minister Lieftinck, die voor andere
besprekingen in Londen was.
Er was geen gelegenheid voor een lang ge
sprek, maar in den tijd, noodig om van het
vliegtuig naar de auto te wandelen, hebben
We prof. Schermerhorn gevraagd naar de
juistheid van het berichten in de Observer,
die vorige week „het plan" van dr Van Mook
groot opgemaakt publiceerde, dat de vesti
ging van een Vrijstaat Java en de* opneming
van de rest der Nederlandsch-Indische eilan
den in een federatief verband met het Ko
ninkrijk zou beoogen.
Ik denk er niet over, afllus minister
Schermerhorn, er een woord over te
zeggen. U zou een goed werk doen, als u
in de krant zette, dat dr Van Mook
heelemaalniet met een plan uit Indië
gekomen is, doch dat hij van meening
was, dat door .bepaalde Indonesische voor
stellen. die zeer dicht bij de declaratie
der Regeering van 10 Februari kwamen,
een sfeer was geschapen, die het de
moeite waard maakte, met de Nederland
sche regeering van gedachten te wisse
len, om te trachten de nog hangende ge
schillen uit den weg te ruimen.
En uw besprekingen over de Nederland
sche eischen ten aanzien van Duitschland?"
Wij zijn veel 'wijzer teruggekomen, dan we
heengingen. Wé vonden er volledig begrip
voor het Nederlandsche standpunt niet al
leen, maar het bleek ons. dat het ook geheel
met dat der Engelschen overeenkomt. De
uitwerking van de bereikte resultaten is de
taak van de ministers van Buitenlandsche
Zaken.
Het gezelschap, dat zeer opgewekt was, is
terstond naar Den Haag gegaan, vartwaar
nog denzelfden avond de heeren Schermer
horn en Drees naar de Hooge Veluwe ver
trokken. De heer Van Mook ging daar Zon
dagochtend vroeg heen.
NEDERLANDER IN „REPUBLIKEINSCHEN"
DIENST ALS HOOGLEERAAR.
Het extremistische dagblad „Merdeka" te
Batavia meldt, dat dr M. Th. Koks, voorma
lig lector aan de Geneeskundige Hoogeschool
te Batavia en sedert Maart 1943 werkzaam
bij de Opiumfabriek aldaar, met ingang van
1 Februari 1.1. benoemd is tot hoogleeraar
in de Pharmacie bij de republikeinsche or
ganisatie voor hooger onderwijs.
Volgens „Merdeka" heeft Koks sedert 1943
al zijn krachten gegeven „voor de zaak van
de republiek."
De te Batavja verschijnende „Nieuwsgier"
vestigt er de aandacht op. dat Koks de eer
ste Nederlander is, die een hooge functie bij
de „republiek" gekregen heeft.
ISLAMITISCH „GODSLEGER."
De Islamitische organisatie ..Masjoemi"
(Madjelis Sjoero Moslimin Indonesia) heeft
te Solo een algemeen hoofdkwartier opge
richt voor de mobilisatie van het z.g. „Gods-
leger" (Tentara Allah).
INDISCH GELD KAN WORDEN
INGEWISSELD.
Met ingang van heden is bij alle Neder
landsche Deviezenbanken en bij de Javasche
Bank te Amsterdam voor geëvacueerden uit
Ned. Indië, op beperkende bepalingen, de
gelegenheid opengesteld tot inwisseling van
munt- en bankbiljetten van de Javasche
Bank en van het Japansche bezettingsgêld.
Voor bijzonderheden verwijzen wij naar
ons blad van 2 April.
M.S. „TABINTA" TE AMSTERDAM.
Het evacuatie-schip „Tabinta" is gister
avond om acht uur te Amsterdam gearri
veerd. Met de debarkatie van de 858 uit
Java ^gerepatrieerde personen is hedenmor
gen een aanvang gemaakt.
TERUGKEER PARLEMENTAIRE
COMMISSIE.
De parlementaire oommissie-Van Poll zal
morgen uit Batavia naar Nederland terug
ken. Dr Weiter blijft echter nog tot 20 April
in Ned. Indië.
JAARWEDDEN LEDEN GED. STATEN OP
f 5500 GEBRACHT.
De Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben besloten te rekenen van 1 Januari
1946 af, het bedrag der jaarwedde van de
leden van Ged. Staten op f 5500 te brengen.
Zoo ja, dan niet voor het einde
van dit jaar
De vorming van een Nederl. bezettingszone
in Duitschland vormde een van de onder
werpen, welke in de slotbijeenkomst te Lon
den tusschen de Britsche en Nederl. minis
ters Zaterdagochtend ter sprake werden ge
bracht.
Mocht de bezetting een feit worden, dan
zal deze niet voor het eind van dit jaar be
ginnen, aldus verklaarde prof. Schermer
horn in een persge£«prek. Het doel van deze
besprekingen, die nog maar in een begin
stadium verkeeren, was van gedachten te
wisselen over een voorstel van Nederl. zijde
tot het scheppen van een permanent contact
tusschen de beide regeeringen over kwes
ties, welke ontstaan zijn, doordat het na
tuurlijke achterland van Nederland thans
Britsch bezet gebied is. De Nederl. ministers
vonden bij hun Britsche collega's volledig
begrip voor de moeilijkheden, welke o.a. be
trekking hebben op de omstandigheid, dat
goederen uit de Britsche zone in dollars
moeten worden betaald. Besloten is de be
sprekingen op een later tijdstip voort te zet
ten. Inmiddels zal het besprokene nader
technisch worden uitgewerkt.
Volgens de „Times" waren deze bespre-
EéN GROOTE CHR. MILITAIRE
ORGANISATIE.
Op het eerste Chr. militaire congres te
Utrecht hebben dt Ned. Militaire Bond, de
Nat.-Chr. Onderofficieren-Ver. en, de Nat. Ver
Pro Rege besloten tot federatief samenwerken
in een nieuwe organisatie, die genoemd is de
Ned. Chr. Milit. Ver. Pro Rege. Tot voorz. werd
benoemd kol. mr. dr. J.- S. Barbas en tot dir.
van het bureau dë res.-kap. B, Geleynse.
Zij bracht tevredenheid aan alle kanten.
De Jaarbeurs te Utrecht heeft in 10 dagen
het record-aantal van bijna 200.000 bezoekers
mogen noteeren, hetgeen viermaal zooveel
is als voor den oorlog, en, wat nog belang
rijker is, alle deelnemers, ook de buitenlan
ders, zijn zeer tevreden over, de resultaten.
Ex werden niet alleen met landen in Europa,
maar ook met landen als Palestina, Brazilië,
Canada, Curasao, Peru, Indië en N. Amerika
transacties afgesloten. Er is al weer veel vol
geboekt voor de najaarsbeurs en zelfs de vol
gende voorjaarsbeurs, zoo vertelde de direc
teur, mr J. Milius. Op de najaarsbeurs zal
om. de heele Ned. confectieindustrie tegen
woordig zijn. Heit aantal controle-loketten en
uitgangen zal worden uitgebreid. Tenslotte
ligt het in de bedoeling eén borstbeeld aan
te brengen van den overleden directeu^
Graadt van Roggen.
T IJSELMEER BRENGT ONS WEER AAL.
Schommelde voor den oorlog de aanvoer
van aal uit het IJselmeer, tusschen de 2 en 3
milhoen kg, het jaar 1941 bracht ongeveer
4.6 millioen kg op. Doch na 1941 daalde de
aanvoer ver beneden het vooroorlogsche peil,
doordat de Duitschers het grootste gedeelte
opslokten. Het bevrijdingsjaar gaf ongeveer
3 3.5 millioen kg, welke hoeveelheid de
Ned. bevolking ten goede kwam. Het aal
seizoen is weer in zicht en men heeft daar
van hooge verwachtingen.
kingen vager en speculatiever dan die over
Indië, daar de meeste beslissingen tot stand
komen door besprekingen der 4 groote mo
gendheden. Vele kleinere Europeesche lan
den zien, volgens dit blad, met ontsteltenis
hoe langzaam de 4 mogendheden werken en
hoe groot de tegenstellingen zijn, waardoor
zij worden verdeeld, bv. ten aanzien van het
Ruhrgebied.
Wat op de Vredesconferentie
ter sprake komt
Het is echter de vraag of ze 1 Mei al kan
beginnen.
Het is mogelijk, zoo verklaarde men gas
teren in New York, dat de Vredes-confe
rentie, dde aanvankelijk 1 Mei zou aanvangen,
wordt uitgesteld.
De problemen waarover de groote mogend
heden het eerst eens willen zijn omvatten:
De Italdaansche koloniën, die Amerika door
de Ver. Naties wil doen beheeren, de Dode-
canesos, die de Ver. Staten, in tegenstelling
tot de Russen willen demilitariseeren, Triest,
de handelsbetrekkingen met den Balken en
den Russischen eisch Italië 750 millioen pond
sterling schadevergoeding te doen betaleiïT
wat Engeland en de V.S. te veel vinden.
IN PLAATS VAN DOODSTRAF
15 JAAR GEVANGENISSTRAF.
De Raad van Cassatie veroordeelde heden
N. v. d. Loos uit Utrecht tot 15 jaar gev.-
straf wegens vrijwillige dienstneming in 1943
bij de S.S. Het Bijz. Gerechtshof had hem
ter dood veroordeeld. De adv.-fiscaal va#
den Raad van Cassatie had levenslange ge
vangenisstraf geëischt.
WEER INVOERRECHTEN OP GESCHENK-
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen naar Hypolitushoef-
Oosterland, J. v. d. Ende te Godlinze.
Bedankt: voor Hoog-Karspel, I. J.
Reedijk te Valthermond; voor Lisse (2e
pred.pl.), A. J. de Jong te Ederveen.
Geref. Kerken.
Drietal: te Heerde, J. Z. Potjer te
Borger, Joh. Ribberink te Grootegast en A.
J. Stol te Wierden.
Beroepen: te Leiden (vac. J. Wegge-
mans), H. H. Grosheide te Andijk; te Leider
dorp (2e pred.pl.), O. van Noort te Baren-
drecht.
Aangenomen: naar Arnhem, N. Wil-
lemse te Rotterdam-Charlois; naar Leeu
warden, J. G. Aalders te Katwijk a/d Rijn.
Bedankt voor Kornh'orn en voor Tien
hoven, M. den Boer te Oudeschoot; voor
Rotterdam-Fijenoord, H. Brinkman te Ame-
rongen.' i
Geref. Kerken (art. 31 K.O.).
Beroepen: te IJsselmuiden, L. J. Goris
te Emmer-Erfscheidenveen, die bedankte
voor Hoogkerk en voor IJselmuiden.
Aangenomen naar Maastricht, H.
Venema te IJsselmuiden, die bedankte voor
Loppersum en Zuidbroek.
Chr. Geref. Kerk.
Tweetal: te Baarn, P. H.. Seggelink te
Rotterdam en P. de Smit te Utrecht.
Vrij Evang. Gemeenten.
Bedankt: voor Amsterdam, P. J. Mie-
tes te Apeldoorn.
PERSONALIA
Mej. dr L. E. van Wijk te Delft is
tot wederopzeggens toegelaten als privaat
docente bij de fac. der letteren en wijs
begeerte aan de R.U. të Leiden, om onder
wijs te geven in de Zweedsche en Deensche
taal en dr A. C. Zaanen, te Heemstede, als
privaatdocent in de fac. der wis- en natuur
kunde om onderwijs te geven in de wis
kunde.
Benoemd tot lid van de rijkscommissie
van bijstand voor het woordenboek der Ned.
taal prof. dr G. G. Kloeke, te Leiden.
Te rekenen van 1 Jan. 1946 is benoemd
tot adjunct-directeur van het Kamerlingh
Onnes laboratorium dér R.U. te- Leiden dr
J. van den Handel.
Promoties.
GRONINGEN, 11 April. Gepromoveerd
tot doctor in de fac. der letteren en wijs
begeerte op proefschrift: „Publii ovidii na.
sociis tristium liber comentario exegetico
instructus", J. Th. Bakker, Haarlem.
Acad. examens.
AMSTERDAM. Vrije Univ. Geslaagd voor
het cand. ex rechten, K. R. Beks, Hilver
sum; cand. ex. Theologie, A. J. R. Brus-
saard, Bloemendaal en J. Wiersema, Heem
stede; cand. ex. D, Wis- en Natuurkunde,
P. G. Wiersma, Haarlem.
UTRECHT, 13 April. Doet. geneesk. 2e
ged.: A. J. J. de Bruin, A. G. van Omme;
semi-arts: J W. H. Schenk, G. H Schless,
mej H J. Doorschodt; arts: J. G. Neus, G.
A. Sedee, J. Weber, A. J. Blaas; tandheelk.:
M. M. van Beek, L. W. Hoogenboezem; vee-
artsenijk.: J. G. Chr. van Vloten, J. E. T.
Langeler; doet geschiedenis: mej. H. Pen
ning; cand Ned. lett.: J. W. G. Kievenaar;
cand. klass. lette.: W. Dekker; kerk voor-
ber examen: F. H. A. van der Wind, J. M.
Hasselaar, J. L. Verbeek Wolthuys, G. Spilt;
prop godgel.: H. J. Piek, H. J. Smit, C. W.
de Planque; cand. godgel.: H. van der Gie-
sen, J. Verdonk, G. F. Overgaauw, E. J.
Rietveld, P M van Waarde, M J. Poel; doet.
godgel.: E. Sneller; cand. veeartsenijk.A.
J. van Groenland.
IN ZOOVERRE IS HITLER GESLAAGD.
De plannen van Hitier c.s. zijn in drieërlei
opzicht geslaagd, concludeert de int. comm.
voor het bestudeeren van Europ. vraag
stukken en wel wat betreft: le. het ver-
grooten der Duitsche bevolking, die in vijf
jaar groeide van 67 tot 72 millioen men-
schen; 2e. de vernietiging van het Europ.
Jodendom; 3e. het terugdringen van het
geboortecijfer in het nief-Duitsche Europa
door 12 millioen echtgenooten gescheiden te
houden. Doch verhinderd werd het vestigen
van Duitschers in de bezette gebieden.
Berlijn zal binnenkort met een nieuwen
dictator kennis kunnen maken. De film van
Charley Chaplin, „De Dictator", zal er bin
nenkort worden vertoond.
De Ital. vlieger Nobile, die na zijn mis
lukte Noordpool-expeditie met het lucht
schip „Italia" bij Mussolini in ongenade viel
en naar Rusland ging, is weer in Italië terug
gekeerd en zal candidaat zijn voor de chr.
dem. partij.
Graaf Athlone, die als G.G. van Canada
dezer dagen werd opgevolgd door veldmaar
schalk Alexander, is Zaterdag met prinses
Alice verwant aan Koningin Wilhelmina
in Londen teruggekeerd. Lord Athlone,
de eenige nog in leven zijnde broer van
koning Mary, werd gisteren 72 jaar.
- Ofschoon een voorstel om de Sow jet-
Unie te betrekken bij de verdeeling der
activa van den Volkenbond waarvan Rus
land geen lid is werd verworpen, zal
alsnog gezocht worden naar een formule,
die Rusland deelgenoot maakt.
Tusschen België. Frankrijk en Luxem
burg wordt een spoorwegovereenkomst ge
sloten.
Andre Mette wordt Belgisch ambassa
deur te Rome
Paul van Zeeland zal op verzoek van
Cairo een bezoek aan Egypte brengen voor
„advies over enkele der voornaamste vraag
stukken van dit oogenblik".
De opgehangen Irma Grese van het
kamp BergenBelsen wordt in het geheim
door fanatieke Duitsche vrouwelijke nazi-
studenten als een „Heilige Irma" en een
Jeanne d'Arc vereerd.
p De komende 90 dagen noemde Truman's
medewerker Alfred D. Stedman een „wed
ren met den dood", daarbij doelend op de
kritieke voedselsituatie in de wereld. Als
de Amerikanen wat minder eten kunnen
millioenen menschen gered worden, luidt
zijn devies.
Als gevolg van Londens uitbreiding en
de daarmee gepaard gaande lichtuitstraling
zal het observatorium te Greenwich naar
Sussex worden verplaatst.
Teneinde de hongerende landen van het
benoodigde graan te voorzien is in Argenti
nië broodrantsoeneering ingevoerd en het
landelijk verbruik van 2.500.000 ton tot
1.500.000 ton teruggebracht.
Binnenkort verschijnt in Moskou een
boek, dat de werkzaamheden van Stalin in
den vorigen- oorlog beschrijft. De schrijfster,
A. S. Allileuve, is een schoonzuster van
Stalin.
De soc. dem. partij in West-Duitschland
erkent de fusie der soc. en comm. in de
Russische zone niet.
Te Brussel is Zaterdag een tentoon
stelling van Ned. kunstnijverheid geopend,
Misdadigers volop voedsel en
100 sigaretten per week
Dachau, het kamp waar eens moord en
ellende heerschten, is nu door de Amerikanen
als een geriefelijk ontspanningsoord voor de
Duitsche oorlogsmisdadigers ingericht. Zij, die
jarenlang den bloedigen scepter over brandend
Europa zwaaiden, wachten hier in een wel
dadige omgeving, hun vonnis af. Ze genieten
een dagrantsoen van 2400 calorieën en een
weekrantsoen van 100 sigaretten. De vrouwen
maken zich op, de mannen voetballen en
zonnen op dezelfde plaatsen, waar eenS onbe
schrijflijke pijnen werden geleden. Schard*.
Milch, Kesselring, Karl Brandt, de lijfarts van
Hitier, Falkenhausen en vele vrouwelijke S.S.-
leden voelen zich onder de Amerikaansdie
protectie als lammetjes.
Toch zijn er nog kleine souvenirs, die aan
de verschrikkingen herinneren. Zoo staat bijv.
de „doodenfabriek" nog in het kamp, dc plaats
met de ontelbare „stille getuigen", de afge
schuurde boomschors van een tak, waaraan
duizenden gehangen hebben, houten roosters,
waarop de lijken moesten uitbloeden, martel
werktuigen en gaskranen, een afdruk van een
menschenvoet in de voormalige bergplaats der
menschenlijken. Voor het crematorium staat
thans een eenvoudig, zwart geverfd altaar met
BELGISCHE REGEERING WIL DE
DUURTE GAAN BESTRIJDEN.
België heeft een programma ter bestrij
ding van de duurte opgesteld, dat o.a. om
vat: 1. blokkeering van alle prijzen; 2. een
drastische politiek tot prijsverlaging: 3. doel
matige contröle op kost- en verkoopprijzen;
4. onder beheerstelling en verbeurdverkla
ring van bedrijven, die genoemde maat
regelen saboteeren; 5. idem van bedrijven,
die de gestabiliseerde loonen verhoogen; 6
een in Mö te houden nat. conferentie ter
behandeling van de prijs- en loonpolitiek en
verhooging van de koopkracht der arbeiders
Speciaal op de bouwmaterialen zal zeer
scherpe contröle komen, daar hier de zwarte
handel „schandalig" ver om zich heen ge
grepen heeft. Aldus deelde minister Van
Acker mede op een persconferentie.
Amerika, Engeland, Frankrijk, Neder
land, België en, Zwitserland hebben een cen
trale commissie van toezicht op het verkeer
via den Rijn inge£>teld.
Alle Amerikaansche piloten, die op in
ternationale luchtvaartroutes vliegen, zullen
21 April a.s. in staking gaan.
Het Canadeesche parlement heeft de lee
ning van 1500 millioen dollar aan Engeland
in eerste lezing goedgekeurd.
een zwart bord, dat vermeldt, dat hier
238 duizend menschen den dood vonden.*
Voor een Amerikaansch tribunaal in Dachau
staan intusschen de beulen van Mauthausen
terecht. „Wij moordden om niet zelf vermoord
te worden," zoo verklaarde één der 61 leden
van deze moordenaarsploeg. Een jonge Pool-
sche Jood, die als getuige tegenwoordig was.
vloog een beklaagde aan, Qnder de woorden
„hier is die vertegenwoordiger der nieuwe
cultuur".
Joego-Slavië besloot de Spaansche repu-
blik. regeering te erkennen.
Practiseh zijn alle Franschen en Engel
schen uit Syrië vertrokken.
Sommige Sudeten-Duitschers, die Tsje*
cho-Slowakije moeten verlaten, leggen hun
huizen en boerderijen in de asch.
Volgens het Russische persbureau Tas?
is alle Duitsche grond ten Oosten van de
Elbe, dus in de Russ. bezettingszone, aan de
jonkers ontnomen en verdeeld onder kleine
boeren.
Te Moskou' is een Russisch-Tsjechisch
handelsverdrag geteekend.
ZENDINGEN UIT HET BUITENLAND.
Bij den invoer van geschenkzendingen en
van goederen, welke door naar Nederland
terugkeerende personen worden meegebracht,
zullen m.i.v. heden weder invoerrechten en
accijnzen worden geheven,' met uitzondering
van zendingen, bestemd voor het Roode
Kruis, de H.A.R.K., Volksherstel, e.d. Indien
de waarde van eerstgenoemde goederen in
totaal meer bedraagt dan f25, zullen deze
zendingen na 1 Mei niet kunnen worden in
gevoerd, tenzij daarvoor een invoervergun
ning van den Centr. Dienst voor In- en Uit
voer wordt overgelegd.
NOG GEEN BESLISSING OVER DE RUHR-
KOLEN
De Fransch-Engelsche besprekingen over
de distributie van steenkool uit het Ruhrge
bied, zijn gisteren beëindigd. Het voornaam
ste meeningsverschil, de Fransche eisch tot
het toewijzen van vier millioen ton per
maand aan de pas bevrijde landen, is nog
niet opgelost. De Franschen zullen echter
meer deskundigen zenden teneinde de ko-
lenproductie op te voeren De besprekingen
die tot een begrip van elkanders moeilijkhe
den bijdroegen, zullen over veertien dagen
worden hervat.
DE LUCHTREIS VAN DE PEGASUS
Door G. TH ROTMAN
15. Rang! Daar schoot de lantaarn op
eens los; de diender buitelde achterover en
de vischvrouw kwam onder haar eigen wa
gen terecht, terwijl de koude, glibberige,
nog half levende visjes over haar gezicht
en hals gleden. Hu, wat griezelig; al die
natte, kletsende klepperstaartjes in de hals
te voelen!
Maar als je denkt, dat de ongelukken
hiermede afgelopen waren, heb je 't mis!
Het anker, dat zo plotseling z'n vrijheid had
teruggekregen, zwaaide vervaarlijk heen en
weer en Herr Untermeier stond doodsang
sten uit, dat hij ergens tegenaan zou botsen.
Aan het eind van het dorp woonde Jo-
suah Strawboard, schoen- en laarzenmaker.
Boem! Rinkeldekink! Het anker kwam met
een grote zwaai aanzetten en pakte de
bovendorpel van Mr. Strawboards huisdeur,
zodat het hele bovenlicht er aan ging. En
toen...»
