iigEL QittllscMft (iouraiü és™
Engeland wil troepen uit Indië terugtrekken
lOisi 01
Ie serie: I April 1920—IS October 1941
ZATERDAG 22 DECEMBER 1945
2e Serie: le JaargMtp vanaf 7 Mei 1945, No. 19b
ADumiemeutsprijzeii U 4 Bureaux Redactie en
Postrekening 5 8 9 3 6
(bij bet. per kwit
verh. m. adm.kosten)
Hoofdredacteur:
Redactie-11 DIEMEH Christelijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „StattlUOSÜdj is
b van der ros nuin Ijert in tegxjtnsvott*
Doch dringt aan op vreed
zame onderhandelingen
Bjj de ontmoeting, die minister Scher mer -
horn en dr Van Mook volgende week te
Londen met minister-president Attlee zullen
hebben, zal, zoo-als Reuter meldt, volgens
welingelichte kringen in Engeland worden
bekend gemaakt, dat het een Britsoh belang
is de Engelsohe troepen uit Ned. Indië terug
te trekken
Men is van meening, dat Engeland deze
troepen niet voor onbepaald en tijd in Indië
kan laten. De verantwoordelijkheid tegen
over Nederland wordt erkend, maar hieruit
volgt niet, dat Britsche troepen beschouwd
kunnen worden als instrument om den wil
van Nederland aan de Inheemschen op te
l-eggen. Het handhaven van orde is echter
een - zaak van groot belang.
De politieke partijen in Engeland zijn vol
ledig. op de hoogte van den achtergrond van
het Indische probleem, maar gaven te ken
nen, dat er nu een belangrijke volksbewe
ging in Indië bestaat, die niet veronacht
zaamd k an worden
Het lijkt niet waarschijnlijk dat Groot-
Brittannië zich op dit oogenbli-k zal vast
leggen op een bepaalden datum, waarop zij
zich uit Indië zal terugtrekken, maar men
verwacht wel dat zij er den nadruk op zal
vestigen, dat haar bereidheid de orde te
verzekeren afhankelijk wordt gesteld van
de verwachting dat door de belanghebbende
partijen ernstige pogingen in het werk zullen
worden gesteld om een regeling te bereiken.
D°n Ned. vertegenwoordigers zal waar
schijnlijk ook gezegd worden, dat Engeland
aandringt op onderhandelingen met de Na
tionalistische leiders, teneinde overeenstem
ming te bereiken.
IN SINGAPORE GEEN POLITIEK BESLUIT
VASTGESTELD.
De „New York Times" meldt uit Londen,
dat een woordvoerder van het Britsche mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken met na
druk heeft verklaard dat op de conferentie
van Singapore geen besluiten zijn genomen
betreffende de te volgen gedragslijn in Ned.-
Indië, maar dat er verschillende alternatieve
plannen zijn opgesteld, die vervolgens voor
de uiteindelijke beslissing naar Londen zijn
gezonden.
Er zal geen politieke gedragslijn te ver
wachten zijn voor de besprekingen met Van
Mook in Londen. Tevens meldt het blad,
dat de politiek van krachtiger optreden op
Java is uitgesteld.
NIEUWE POLITIEKE PARTIJ TE BATAVIA
Te Batavia is een nieuwe politieke partij
opgericht, de ,,Serindo", die deel uitmaakt
van de socialistische groepeeringen. Deze
partij zal „de grondgedachte en het socialis
me en het nationalisme" nastreven.
Het radiostation të Soerabaja, dat. in han
den van de4 extremisten is, volgt nu een
nieuwe propagandamethode. Het geeft bij
zonderheden over „wreedheden door Brit-
Horloges en kleurstoffen naar
Nederland
Tot een totaal bedrag van millioen gld.
Naar ons ter oore komt zullen binnenkort
Zwitsersche horloges en wiakkers, voor een
gezamenlijke waarde van f 1 millioen naar
ons land worden verzonden als onderdeel
van het onlangs afgesloten handelsverdrag
tusschen Nederland en Zwitserland.
Voort zal ons land voor f 2y2 millioen aan
kleurstoffen uit Zwitserland ontvangen,
waaraan eveneens groote behoefte bestaat,
daar men thans hoofdzakelijk uniformen en
kleeding zwart kan laten verven. Vroeger
leverde de I.G. Farben altijd deze kleurstof
fen, thans zal ook Engeland ons kleurstoffen
gaan leveren.
Generaal Patton f
Generaal Patton, die op 9 December bij
een auto-ongeluk in de buurt van Mannheim
ernstig werd gewond, overleed gisteravond,
nadat in den loop van den dag zijn toestand
door een longcomplicatie was verergerd.
CHURCHILL ALS SCHILDER.
Het schilderij van een landschap met olijf-
'boomen; dat Churchill maakte tijdens een
verblijf aan de Cóte d'Azur, is in Parijs op
een openbare verkooping aangeboden. Men
verwacht, dat er groote belangstelling voor
zal bestaan.
sche troepen", vergezeld van geluiden van
vliegtuigen, ontploffende bommen en kreten.
NED. MARINIERS IN SINGAPORE.
Verscheidene duizenden door Amerikanen
geoefende Ned. mariniers zijn met de „Noor-
dam" te Singapore aangekomen. Tevens
wordt gemeld, dat de fungeerendè kapitein
ter zee der Kon. Ned. Marine bij K. B. is
bevorderd tot kapitein' ter ?ee, terwijl de
heer J. de Kadt, die eerst Batavia niet
mocht verlaten, thans toestemming heeft
gekregen zich elders te vestigen en zoo
spoedig mogelijk naar Nederland vertrekt.
Gen. Dempsey en luchtmaarschalk Sir Keith
Park hebben gisteren Batavia per vliegtuig
verlaten
KERSTBOODSCHAP VAN EISENHOWER.
In een kerstboodschap aan de Amerikaan-
sche troepen zegt Eisenhower: Onze taak
duurt voort, doordat wij den vrede beveili
gen. Door uw voortgezette plichtsbetrachting
draagt gij er toe bij, dat de tot zoo hoog en
prijs foevoohten zege een waarlijken godsvrede
zal brengen aan een moede wereld en eenige
vertroosting aan de beroofde volkeren".
De zeven Duitschers, die in Smolensk we
gens oorlogsmisdaden ter dood veroordeeld
waren zijn gisteren ten aanschouwe van
50.000 Russen opgehangen.
KONINKLIJKE WOORDEN
VOOR KERSTMIS
Gisteravond heeft H.M. de Koningin
voor de radio een Kerstboodschap uit
gesproken tot het Ned. volk. Ontroerd
gedacht Zij de uitredding door God,
waardoor wij dit Kerstfeest, dat thans in
het teeken staat van de bezinning, als
vrije menschen kunnen vieren. Datgene
wat Christus uitdroeg zal ook uitkomst
brengen in de geestelijke verwarring
en nood van dezen tijd. In de praktijk
van het leven is het mogelijk deze liefde
van Christus in toepassing te brengen.
Geen getrouwere navolging van Christus
denkbaar, geen zuiverder weerklank op
Zijn vredesverkondiging, dan mede te
werken aan het w-innen van den vrede,
zoowel in ons persoonlijk leven als in dat
van ons volk.
Tenslotte richtte de Koningin zich tot
onze zwaar beproefde land- en rijks-
genooten i-n Indië. Onze gedachten en
goede wenschen omringen hen bij de wis
seling des jaars.
Voor de complete rede zie men elders
in ons blad.
PASSAGIERS VERKEER MET BELGIË.
Van 22 December tot 11 Januari kunnen
Belgen uit Nederland en Nederlandersuit
België naar ons land reizen, alleen op ver
toon van paspoort en verblijfsvergunning.
Tc midden van lawaaiig drukke straten,
Waarin het stadsrumoer zich openbaart,
Is ons een enkel plekje rust gelaten,
Bleef nog een stukje romantiek bewaard.
Is ooit een hofje door Uw voet betreden?
Heeft ooit Uw oog 't idyllisch beeld aanschouwd?
En zoo zich wendden door de poort Uw schreden,
Werdt gij dan met die stille sfeer vertrouwd?
Zoo'n hofje, waar in 't zonneke de vrouwtjes
Elkander toevertrouwen lief en leed,
Dair wordt het nieuws besproken door de oudjes.
En soms het kwaad, dat d'één van d'ander weet.
Op hofjes maakt men vijanden en vrinden,
Doch ook daarbuiten wordt dit zaad gekweekt;
De hof jesg eest is overal te vinden;
Maar 't is de hofjesrust die vaak ontbreekt.
GRé KEMPEN—STERRENBURG.
Hoopvolle klanken
In zijn radio-rede over de slotacte der
geldsaneering sprak minister Lieftinck
met kennelijke voldoening over de groote
actie ter gezondmaking van ons geld. De
geldsaneering beteekende een reusachtige
schrede in de goede richting en mocht ge
slaagd genoemd worden. In het buitenland
bestaat een algemeen respect voor de wijze,
waarop Nederland deze moeilijke phase van
fmanciëel herstel overwonnen heeft. Inder
daad mag aan prof. Lieftinok niet de lof
onthouden worden, dat hij ons land aan ge
zond geld geholpen heeft.
Overigens ligt het voor de hand, dat we
er met gezond geld alleen niet zijn. Het
probleem der algemeene financiëele sanee
ring is nog niet opgelost. De indrukken van
de millioen ennota zijn nog versch en zoo
lang er niet meer teekening komt in. de ge
zondmaking van de staatsfinanciën, dient
men op zijn hoede te blijven, dat ons ge
zonde geld niet opnieuw ziek wordt.
Verheugend was de mededeeling, dat de
girale saldi met ingang van het nieuwe jaar
op vrije rekening worden geboekt. De'on
gemakken, welke de girale rekeningen niet
alleen aan de banken, maar ook aan het
publiek, hebben veroorzaakt, zijn vele en bij
de jaarwisseling keert een stuk economische
vrijheid terug. Ieder is dan weer vrij te be
talen, zooals hij verkiest. En daar houdt een
Nederlander nu eenmaal van.
•4 ff sP°e^|iS zal worden begonnen met de
urtfifte van 2\'2 perc. rentedragende spaar-
oertificaten, die voor maximum f 300 van
geblokkeerd geld en ongelimiteerd van vrij
geld gekocht mogen worden. Belangwekkend
was 's ministers verklaring, dat de rente
der spaarcertificaten aangepast is aan de
algemeene rentepoli tiek van de regeering.
Nieuwe leeningen zullen maximum 3 perc.-
rente dragen. En het ligt in de bedoeling om
geleidelijk de reeds bestaande staatsleeningen
terug te brengen tot genoemd percentage.
Het is slecht nieuws voor de rentetrekkers.
Want uiteindelijk zal de rentestandaard, ook
voor privaatrechtelijke instellingen, invele
gevallen tot 3 perc. worden teruggebracht.
Dat de rente der Postspaarbank van 2.64
tot 2.16 perc. wordt verlaagd, is zeker ver
antwoord, gezien de rente-vergoedingen door
andere spaarinstellingen.
Het ligt niet in de bedoeling om de 3 perc.
grootboek inschrijvingen 1946, waarvan de
uitgifte binnenkort te verwachten is, en die
uitsluitend met geblokkeerd geld kunnen
worden gekocht, voor altijd niet-verhandel-
baar te laten. D§ merites dezer belegging
worden hierdoor ongetwijfeld beter.
Inzake het economisch herstel in ons land
sprak min. Lieftinck bepaald optimistisch.
De opleving had zich hier sneller gemani
festeerd dan in eenig ander land, dat een be
zetting kende en actief aan den oorlog deel
nam. De minister sprak van hoopvolle
perspectieven voor 1946. Het deed bijzonder
goed aan het einde van een moeilijk jaar,
dergelijke hoopvolle klanken te mogen hoo-
ren. Met nadruk werd er echter op gewezen,
dat er hard gewerkt zal moeten worden en
dat ons volk zich nog" veel zal moeten ont
zeggen. Maar de minister stak ons allen eon
hart onder den riem.
Het gevaar voor inflatie achtte prof. Lief-"'
tinck afgewend. Maar, zoo vervolgde Z.Ex.,
mocht het gevaar, daarvan desondenks acuut
worden, dan zullen, andere middelen ter ge
zondmaking worden aangewend. Een tweede
geldsaneering, zooals we nü gehad hebben,
behoeft niet gevreesd te worden. Dit ,,paar-
demiddel" kan rhderdaad maar eenmaal ge
bruikt worden.
En nu de geldsaneering achter den rug is,
zal di3 minister alle aandacht besteden aan de
gezondmaking van 's lands financiën en een
goed gebruik van het staatsgeld, waarbij
Z.Ex. gaarne veel succes door ons wordt toe-
gewenscht.
DAT dr C. L Walther Boer is benoemd tot
.inspecteur van' het muziekonderwijs.
DAT het dividend op de preferente aan-
deelen van de Ned. Middenstandsbank werd
vastgesteld op 5 pCt. en van de gewone aan-
deelen op 3 pCt.
DAT de beruchte S.D.-er, Peter Sahl, die
uit het gevangenkamp te Amsterdam was
ontsnapt? .weer is gearresteerd.
DAT in één week door den C.C.D 24.328
kg aardappelen, 35.595 kg fruit, 3459 eieren
en 6322 sigaren en sigaretten in beslag wer
den genomen
DAT bij een razzia onder de zwarte han
delaren in Amsterdam een van deze lieden
door waarschuwingsschoten van de politie
doodelijk werd getroffen.
DAT uit fabrikantenkringen der Zuidelijke
provincies op een onlangs te Den Bosch ge
houden vergadering ernstig is geklaagd over
de slechte verbinding met het Noorden, in
het bijzonder met Den Haag en Amsterdam.
DAT aan dr M. J. H. Smeets, directeur van
's-Rijks belastingen en domeinen bij het
departement van Financiën, den persoonlij
ken titel van Raadsadviseur is verleend.
DAT onder leiding van architect B Th.
Boeyinga uit Amsterdam de voorlobpige
restauratie van den Cun eratoren te Rhenen
ter hand wordt genomen, hetgeen ongeveer
f 50.000 zal bedragen.
DAT gisteren in Volendam de ,1000ste kist
American War Relief-go ederen, die het Mid
den-Westen van Amerika naar Holland zond;
officieel is overgereikt.
DAT de Fransche klein-kunstenaar Char
les Trenet zijn tournée door ons land zal
aanvangen op 18 Jan. a.s.
DAT vandaag in het Stedelijk Museum te
Amsterdam een tentoonstelling van Belgi
sche schilderwerken wordt gehouden, welke
expositie duurt tot 20 Jan. a.s.
Nu weten de heer en hoe laat
het is
Aan Churchill, T uman, Stalin en De
Gaulle zullen door burgers van Genève
kostbare horloges worden aangeboden.
Churchill zal dan niet slechts kunnen
zien hoe laat het in Londen is, maar
tegelijk hoe laat het is in Parijs, Mos
kou, Berlijn, etc. Op het klokje van
Truman prijkt o.m. het Amerikaansche
vrijheidsbeeld, terwijl die van Stalin en
de Gaulle resp. eenhevig brandende
fabriek in Stalingrad en de Fransche
heldin Jeanne d'Arc vertoonen. Ter
nagedachtenis aan Roosevelt wordt een
gouden klok met het Amerikaansche
vrijheidsbeeld vervaardigd.
DAT de 1700 kg 2ware luidklok der Nieuwe
Kerk te Delft, bij haar terugkeer uit Duitsch-
land, eerst op den bodem van het IJssel-
meer terecht kwam en thans, bij het aan
brengen in den toren, een smak maakte van
bijna 20 meter, waardoor de rend bijna
geheel werd vernield.
DAT Prinses Juliana gisteren te Haarlem
twee tehuizen heeft geopend, welke bestemd
zijn voor herstel van gezondheid van uit
het buitenland terugkeerende, aan t.b.c.
lijdende jongemannen en van uit Indië ge-
repatrieerden.
DAT nu de Maashaven te Rotterdam weer
op normale diepte is gebracht de eerste
graanschepen uit Amerika daar ligging heb
ben genomen om ze te lossen aan de silo.
DAT de bewoners der Eng. stad Bristol
om. 9000 kleed in gstukken als win tergift naar
Arnhem hebben gezonden.
DAT te Nieuwer-Amistel een openlucht
theater zal worden gebouwd voor 1900 per
sonen.
DAT de N.V. Handelsmiij R. S. Stokvis en
Zn in het afgeloopen jaar in stilte haar
100-jarig 'bestaan heeft herdacht en over het
jaar 1944 geen dliVidtend zal uitkeeren.
DAT op den Haarlemmerdijk te Amster
dam uit een postauto een geldtrommel met
f 9000 is gestolen.
DAT te Haarlem de 60-jarige van W. door
een auto werd gedood en de 62-jarige H. A.
M. ten gevolge van het drinken van lysol
is overleden.
DAT er van 7 Jan. af een rechtstreeksche
verbinding zal zijn tusschen Breda—Lage
Zwaluwe, aansluitend' op de boot van en
naar Zwijndredht.
DAT de winst- en verliesrekening van de
Ned. Huisfcel'efoonim/ij. sluit met een n a dee-
lig saldo, hetgeen in 20 jaar niet is voorge'
komen en tot adj .-directeur dezer N.v, werd
benoemd ir. L. O. van Qeverea.
Sluit Moskou nog voor de
Kerstdagen?
't Einde van de conferentie in zicht.
Uit Moskou komt het bericht, dat de con
ferentie van drie wellicht met Kerstmis is
afgeloopen. De aanduidingen over het ver
loop der onderhandelingen blijven optimis
tisch en spreken van „positieve" resultaten.
Dit geldt met name voor de onderhandelin
gen over de atoombom, die het voornaamste
punt van bespreking zouden hebben uitge
maakt. In een commissie voor atoomenergie
in het verband van de Uno zal de Sovjet
Unie waarschijnlijk wel zitting nemen. De
Russen merkten overigens op: „Het is niet
onze gewoonte over deze dingen te spreken,
zoolang zë nog niet afgeloopen zijn".
FRONTZORG-OPERA IN AMSTERDAM
VERBODEN.
In verband met te verwachten regeerings-
maatregelen met betrekking tot de kunst-
zuivering hebben B. en W. van Amsterdam
voorloopig het optreden der z.g.n. Fromtzorg-
opera verboden.
Zwarte handelaar van formaat
ingerekend
Toch ging zijn wederhelft trouw om steun.
Te Rotterdam zijn gearresteerd de beruchte
zwarte handelaar C. Snaar en zijn echtge-
noote, bij wie hoeveelheden textiel, thee en
sigaretten in beslag werden genomen. Voorts
een aan S. toebehoorend motorjacht van
12.000 gulden en drie bontmantels, waaronder
een van 5.000 gulden, alles met zwart geld
gekocht. Deze S. is dezelfde, die kort na de
bevrijding met circa 140 stamkaarten, welke
hij van verschillende menschen in bewaring
had marchandeerde. De vrouw was deson
danks een vaste klant van de gemeentelijke
ondersteuning.
Toenemende wind, aldus de Bilt
Tot morgenavond wordt verwacht: Meest
zwaar bewolkt met later vooral in het Zuid-
Westen kans op eenigen regen, vrij koud,
matige, later krachtige wind tusschen Zuid
en Oost.
ZON EN MAAN.
Zondag: Zon op 8.48 en onder 16.30;
Maan op 21.43 en onder 12.09,
Maandag Zon op 8.48 en onder 16.31*
Maan op 22.56 en onder 12.31.
Op 26 December Laatste Kwartier: 3 Jan.
Nieuwe Maan en op 9 Jan, Eerste Kwartier.