Loopt het vast bij het Bijz. lierechtshof?
Mevrouw Koch geurde met een lampekap
De organisatie van het bedrijfsleven
De Ned. Herv. kerk en de politieke partijen
4
VRIJDAG 14 DECEMBER 1945
S.S.-ers en Landwachïers
varen er wel bij
Het Bij zonder Gerechtshof in Den Haag
houdt zittingen; er worden eischen en ver-
oordeelingen uitgesproken, doch bijna steeds
weer gaat het om meer of minder groote
dieciaartjes van den vijand. Waar blijven de
uitgesproken Hitler-knechten en jagers op
het Nederlandsohe volk in de tijden van
verdrukkingde S.S.-ers en de Land-
wachters?
Het is een weinig bevredigend antwoord,
dat we op die vragen moeten geven: deze
lieden namelijk zullen vermoedelijk nog een
tijd moeten wachten om hen aan een vonnis
te kunnen helpen!
Tot nu toe heeft het Haagsche Hof het nog
niet verder gebracht dan drie zittingsochten
den per week, waarop telkens hoogstens
tien verdachten verschijnen. Men heeft het
in onze verslagen kunnen lezen; meestal
waren het de Meden, die om geldelijk ge
win hun krachten in dienst stelden van
den vijand: enkele malen verschenen man
nelijke of vrouwelijke verdachten, die een
verradersrolletje hadden gespeeld en hun
medeburgers in den dood joegen of in con
centratiekampen brachten. En dan hebben
we de d'rie grooten: Blokzijl, van Genechten
en Mussert in de zaal aan den Kneuterdijk
gehad.
Het gerechtelijk apparaat werkt nog traag,
trager dan we het ons eertijds hadden voor
gesteld, zoodat, als het op deze wijze door
gaat, er nog menig jaartje zal verstrijken,
alvorens de auto den laatsten man uit het
bewakingskamp naar de rechtszaal zal heb
ben getransporteerd.
Afgezien van deze vertraagde rechtspraak
wordt de gang van zaken de laatste, maan
den door een andere factor in ernstige mate
belemmerd. Zijn we goed ingelicht, dan be-
Uit de Millioenennota
GEWONE DIENST
(Vervolg pag. III).
Gewone dienst.
(In millioenen guldens.)
Hoofdstuk Uitg. Midd. Saldo
b=batig
n=nad.
1. Huis der Koningin 0.8 n 0.8
2. Hooge colleges van
staat 1.3 n 1.3
2a. Algem. oorlogvoe
ring v/h Koninkrijk 0.8 n. 0.8
3. Buitenl Zaken 11.2 0.1 n 11.1
4. Justitie 19-9 2.6 n 17.3
4a. Directoraat-gene
raal v. politie 38.1 4.2 n 33.9
5. Binnenl. Zaken 89.1 6.4 n 82.7
6. Onderwijs, Kunsten
en Wetensch95.4 8.5 n 86.9
7a. Nationale schuld 330.3 21.1 n 309.2
7b. Financiën 49.1 483.3 b 434.2
8a Oorlog 244.7 2.7 n 242.0
8b. Marine 78.7 0.6 n 78.1
9a. Openbare werken 40.5 7.6 n 32.9
9b. Verkeer en energie 25.4 2.7 n 22.7
10. Handel en nijverh. 89 1.6 n 7.3
10a. Scheepvaart3.9 n 3.9
10b. Directoraat-gene
raal v/d prijzen 4.2 4.2
11. Landb., Visscherij
en voedselvoorz. 30.7 1.6 n 29.1
12. Sociale zaken 65.9 1.7 n 64.2
13. Overzeesche ge-
biedsdeelen 2.9 0.5 n 2.4
14. Onvoorziene uitg.
Landbouwcrisisf.
Tot. v.d. gew. dienst 1.141.8 549.4 n 592.4
De uitgaven, middelen en saldi van den
buitengewonen dienst worden in uitgaven-
groepen gegeven, welke hieronder worden
weergegeven.
BUITENGEWONE DIENST
(in millioenen guldens)
Omschrijving uitg. midd. saldo
oorlogvoering, waaronder
begrepen militair gezag,
uitgaven voor, resp. inkom
sten van de geallieerden 105 40 n65
steun bij den herbouw,
waaronder verstaan de uit-
gaven in verband met oor
logsschade, voor herstel
rijkseigendornmen, andere
schadevergoedingen, zee- en
en luchtvaartverzekerings
wet 380 9.5 n370.5
landibouwherstel 380 9.5 n370.5
op gang brengen bedrijven,
waaronder de uitgaven voor
den wederopbouw wagen
park en herstel Rijn- en
binnenvloot 7 7n
noodhulp, waaronder bijzon
dere tegemoetkoming getrof
fen gemeenten, verzorging
oorlogsslachtoffers, oogst-
werkzaamheden, vitamine
verstrekking,, uitzending
kinderen naar buitenland,
aankoop geneesmiddeleta e.d*
voor Nederland, repatriee-
rdng, ondersteuning uitge
weken Nederlanders, subsi-
dieering N.V.H. en H.A.R.K. 76 2.5 n73,5
voorzieningen in afwachting
en ten behoeve van de
wedersinschakeling van ar
beiders in het productiepro
ces, tw. D.U.W.,, wachtgeld
regelingen, financieele tege
moetkoming aan elders wo
nende arbéiders, overbrug-
gingssteun en andere sociale
bijstand 176memorienil76
overheidsbemoeiing met
distributie- en prijsrege
ling, t.w. C.D.K. tegemoet
komingen gemeentelijke
distributiekosten, rijksbu-
reaux, prijstoeslagen-, waar
onder de uitkeeringen aan
het staatsimijnbedrijf en de
particuliere mijnen, fonds
prijspolitiek, C.C.D., na-
deelig saldo L.C.F. (ine.
uitkeering aan landbouwers
op lichte gronden) 409 18 n391
Totaal zonder kapitaals
uitgaven 1153 70 n!083
KAPITAALSUITGAVEN
Kapitaalsverstrekking en
eredietverleening aan staats
bedrijven, -fondsen en -in
stellingen 42 12 n30
kredietverleening aan par
ticuliere bedrijven 60 n60
middenstandssteun 12 nl2
aanschaffing van materieele
uitrusting leger en vloot.35 n35
overige kapitaal posten 7 8 b 1
Totaal van den buitenge
wonen dienst 1309 90 nl219
n nadeelig.
b batig
staat er een groot verschil wat. betreft de
strafmaat, welke de procureur-fiscaal, mr
Zaaijer wiil zien aangelegd, en die welke het
Hof hanteert. Dit verschil heeft zich en
kele maanden geleden, al geopenbaard, toen
een Landstorm er terecht stond, die, na in
Brabant te hebben gevochten, ook in Apel
doorn deelnam aan de razzia's, waarbij ver
schillende Nederlanders werden doodgescho
ten. De man hielp o.a. bij het afsluiten van
de stad. Tegen hem vorderde de procureur
fiscaal de doodstraf doch het vonnis werd
levenslang. Een S.S.-er uit Axel, aan wiens
handen eveneens het bloed van Nederlanders
kleefde, kreeg na den doodstraf-eisch twin
tig jaar gevangenisstraf. Ook daarna is ge
bleken, dat het oordeel van het Hof over de
strafmaat in vrij belangrijke mate afwijkt
van dat van den openbaren aanklager. Dit
nu, gevoegd bij het feit, dat het Hof
van Cassatie het standpunt van het Hof
bleek te deelen, heeft tot gevolg, dat zaken
tegen, meer zware misdadigers momenteel
niet worden aangebracht, en dit terwijl in de
Harskamp nog talrijke lieden verblijven, die
onze landgenooten voor de vuurpeletons heb
ben gesleept.
Hoelang deze toestand zal voortduren, kan
uiteraard moeilijk worden gezegd. Indien
Hof en procureur-fiscaal het in deze niet
eens kunnen worden, zullen juist de groot
ste schurken daar wel bij varen. De pro
cureur-fiscaal wensoht vast te houden aan
het Koninklijk woord, in den bezettingstijd
gesproken: „Voor deze lieden zal in het toe
komstige Nederland geen plaats meer zijn".
Reeds meermalen heeft hij daarvan doen
blijken.
Rest thans de vraag, wat er in werkelijk
heid van terecht komt.
Zelfs Mussert wees den weg, toen hij op 26
April 1940 schreef: „Landverraad beteekent
ook verraad aan het nat. socialisme; de nat.
sociaMsten kennen voor landverraders slechts
één afdoend antwoord: den kogel!" Dit was
een uitspraak vlak vóór het landverraad in
vele gevallen werkelijkheid werd. En wij
gelooven, dat ze door zijn consequentie nog
altijd de aandacht verdient.
Ontaarde ouders verbrandden
hun kind
Belden te Rotterdam gearresteerd.
In 1942 is er op den linker-Maas oever te
Rotterdam een afschuwelijk misdrijf gepleegd.
Daar woonde het echtpaar P. Toen de vrouw
een tweede baby verwachtte, welke geboorte
echter on.gewenseht werd geacht, trachtte
zij tevergeefs deze geboorte te voorkomen.
Het kind1 werd toch geboren en een uur na
de geboorte wend besloten het kindje te
dooden. Het kind werd naar de bakkerij
van P. gedragen en de vader wierp het in
den. giloeienden oven. Naar hij verklaart is
hij gezwicht voor de dreigementen van zijn
vrouw, diie veel omgang met Duitsohers had.
dat, als hij het kind niet doodde, zij hem
bij den S.D. zou aangeven.
Het echtpaar is inmiddels gescheiden en
de tweedie vrouw van dezen ontaarden vader
heeft dezer dagen het misdrijf aan het licht
gebracht. Ze zijn gisteren gearresteerd1 en
overdenken thans hun daad in het Huis van
Bewaring.
Weer 3 liter petroleum
toegewezen
Van 17 December tot en met 19 Januari
a.s. wordt op de bonnen 369 en 469 der bon
kaarten K 513 drie liter petroleum beschik
baar gesteld.
Blijven we voor een herhaling
gespaard?
Het Tweede Kamerlid Teulings heeft den
minister van Onderwijs gevraagd, of hij
maatregelen wil treffen opdat radio-uitzen
dingen als de overheidsstichting „Herrij
zend Nederland" Zaterdag 8 Dec. liet pas-
seeren, worden voorkomen.
Deze uitzending was moreel zeer minder
waardig. Vroeger werden uitzendingen steeds
gecontroleerd door de overheid: nu niet
meer. En als „Herrijzend Nederland" zelf
mee moet luisteren, heeft men blijkbaar de
ooren dicht gehad of het ook erg „aardig"
gevonden.
Vervaardigd van gelooide
menschenhuid
In Neurenberg zijn gisteren staaltjes van
weerzinwekkende Nazikunstnijverheid ver
toond.
Als stomme getuigen voerde de open
bare aanklager tegen de Duitsche oorlogs
misdadigers aan:
Vellen van gelooide menschenhuid, dl®
door de vrouw van den „Reichskommissar"
in de Oekraine, Koch, gebruikt werden voor
het maken van lampekappen. Het waren
kleine vellen, waarvan enkele doorzichtig
waren als perkament, met gekleurde fi
guren versierd. Een ervan vertoond®
een dameslhoofd en een zeeman met
anker, een tweede verschillende anker»
naast een mannenhoofd, een derde was ver-
Wordt zé horizontaal
of verticaal
Het voor-ontwerp van wet op de bedrijfs-
schappen, dat de organisatie van het be
drijfsleven bedoelt te regelen, gaat uit van
de samenwerking van overheid, end er nemers
en arbeiders. Onder goedkeuring van hoo-
ger gezag zullen de nieuwe organen alge
meen bindende regelingen zoowel op sociaal
als economisch terrein voor de bedrijfstak
ken kunnen vaststellen.
HORIZONTAAL OF VERTICAAL?
Bij algemeenen maatregel van bestuur,
zoo is de bedoeling, kunnen voor bepaalde
gebieden der volkshuishouding bedrijfs-
schappen worden ingesteld.
Voor hun organisatie gaan de gedachten
der Regeering in de richting van een verti
cale organisatie der bedrijfstakken, al zal
aan een horizontale organisatie niet overal
zijn te ontkomen.
De bestuursleden van de bedrijfschappen
in het algemeen worden benoemd door daar
toe door de regeering aan te wijzen organi
saties van ondernemers en werknemers in
de bedrijfstakken, die onder het bedrijfschap
vallen, of, zoo noodig, door andere door de
regeering aan te wijzen lichamen.
Zij moeten als laatste maatstaf het alge
meen belang doen gelden.
Een overheidspersoon is voorzitter van het
bedrijfschap, den z.g. commissaris.
Het ligt in de bedoeling, dat het geheele
sociaal-economische beleid, voor zoover de
centrale overheid dat niet zelf in de hand
moet houden, door de organen van de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie wordt
gevoerd.
EENHEID IN BELEID.
De zorg voor de eenheid van het gevolgde
sociaal-economische beleid berust bij den
commissaris, die de bevoegdheid bezit, schor
sing van besluiten van het bestuur te be
werkstelligen en aan den minister voor te
stellen, zulk een besluit te vernietigen.
Ook voor de coördinatie van de door het
bedrijfschap gevolgde sociale en economi
sche politiek is de commissaris een belang
rijke figuur. De besturen der bedrijfschappen
zullen namelijk uit twee kamers kunnen be
staan, een sociale en een economische kamer.
De eerstgenoemde kamer is paritair samen
gesteld, voor zoover het werkgevers en werk
nemers betreft Voor de economische kamer
is dat niet voorgeschreven, al zullen ook
daarin arbeidersvertegenwoordigers een
plaats moeten hebben. Daar de commissaris
van beide kamers het voorzitterschap voert,
is, zelfs al zouden geen der bestuursleden
in beide kamers zitting hebben, de eenheid
van beleid voldoende gewaarborgd.
De bedrijfschappen hebben verorde
nende bevoegdheden en bezatten
eigen geldmiddelen, te verkrijgen door het
opleggen van heffingen of het in rekening
brengen van retributiën.
SOC.-ECON. RAAD.
In het toelichtend schrijven steld de regee
ring als toporgaan voor het geheele bedrijfs
leven de stichting van een Sociaal-economi-
schen Raad in uitzicht, welk lichaam de re
geering van advies heeft te dienen over alle
algemeene vraagstukken van sociaal-econo
misch beleid en voorts over de regelingen
van de bedrijfschappen, waarover de regee
ring een oordeel moet uitspreken. Om de
eenheid in het sociaal-economisch beleid en
van uitvoering hiervan te waarborgen is het
noodig, dat de overheid in de dagelijksche
leiding der bedrijfschappen medezeggen
schap heeft.
KERST- EN NIEUWJAARSGESPREKKEN
MET SURINAME.
De directeur-generaal der P.T.T. maakt
bekend, dat van 24 December 1945 t/m. 4
Januari 1946 doch niet op 30 December
in het rechtstreeksche radiotelefoon verkeer
met Suriname Kerst- en Nieuwjaarsgesprek
ken zijn toegelaten tegen het verlaagde tarief
van f 10.50 voor de eerste drie minuten en
f 3.50 voor elke minuut daar boven. De Rijks
telefoonkantoren verstrekken ter zake alle
verder gewenschte inlichtingen.
sierd met een grooten vogel met uitge
spreide vleugels. Hoe de Duitschers tot ver
vaardiging dezer sieraden kwamen, blijkt uit
mededeelingen van krijgsgevangenen. Tn
1939 werden in Buohenwald alle gevangenen
met getatoeëerde huid bijeen geroepen. Nie
mand vermoedde het doel van deze zon
derlinge order. De mannen met de mooi
ste tatoeëeringen werden uitgezocht en door
injecties gedood. De lijken werden overge
geven aan het pathologisch bureau, waar de
getatoeëerde huiddeelen werden afgestroopt
en geprepareerd. Van het afgewerkte pro
duct maakte Frau Koch sieraden. Een ge
tuige verklaarde, diaf hij op zulke vellen af
beeldingen zag uiit „Hans en Grietje" die
zijn vriend eens op zijn knie droeg.
In 1929, zoo kwam vast te staan, dreigde
Frick in Thüringen ail met concentratie
kampen die hij later invoerde.
K.L.M. MAAKT 21 DEC. EEN VLUCHT
NAAR PRAAG.
De K.L.M. zal Vrijdag 21 December een
extra vlucht uitvoeren van Amsterdam naar
Praag. De terugreis zal den volgenden dag
plaats vinden.
Deze vlucht wordt uitgevoerd met een
Douglas van hetzelfde type, waarmede de
het oogenblik" de dienst naar Batavia wordt
onderhouden. Het vliegtuig vertrekt om 9.00
uur van Schiphol, aankomst te Praag 11.30
uur, vertrek uit Praag 12.00 uur, aankomst
Schiphol 14.30 uur.
Er bestaat gelegenheid om passagiers en
vracht mee te nemen, waarover op de
K.L.M.-kantoren inlichtingen verkrijgbaar
zijn.
INDIE-VLIEGTUIG OP DE THUISREIS.
Het Indië-vliegtuig N.L. 302, gezagvoerder
Brugman, inkomend, 13 Dec. 14.31 u. (g.m.t)
van Calcutta vertrokken, 14 Dec. 3.05 (gjn.t.)
uit Karachi onderweg naar Cairo
BYRNES IN EUROPA.
Op weg naar Moskou landde de minister
van buitenlandsche zaken van Amerika»
Byrnes, gisteren in Parijs.
Zij moet open staan voor
alle vakbewegingen
ZITTING VAN DONDERDAG
Na de ochtendwijding, welke werd geleid
door ds. E. J. Beens, opent de praeses de
zitting.
De Gen. Synode besluit met algemeene
stemmen de directoren der samenwerkende
zendingscorporaties en van den Geref. Zen-
dingsbond te benoemen tot predikant in al
gemeenen dienst.
Op verzoek van den Hervormden.-Raad voor
„Kerk en Israël" wordt zijn predikant-secre
taris, dr. W. ten Boom eveneens benoemd tot
predikant in algemeenen dienst. De bezittin
gen van de vereeniging „Elim" worden door
den genoemden raad overgenomen.
De Bond van Ned. diaconessenhuizen ver
zoekt aan de Synode wegen te zoeken om
het werk der diaconessen in het kerkelijk ge
heel op te nemen. De Synode slaat de ont
wikkeling naar de Kerk toe met groote be
langstelling en instemming gade, maar kan
nog geen beslissing nemen ten aanzien van
het ambtelijk karakter der diaconessen. De
arbeid der diaconessenhuizen en der diaco
nessen ziet de Kerk als voor haar verant
woordelijkheid liggen. De commissie voor de
kerkorde wordt verzocht, in deze kwestie van
advies te dienen.
Ds. de Jong uit Rossum wordt als predikant
voor naar Zwitserland uitgezonden t. b. c.-
patiënten en kinderen aangesteld.
De Kerstboodschap, die van de Gen. Sy
node zal uitgaan, wordt voorgelezen en goed
gekeurd.
Met op één na alg. stemmen wordt het rap
port van de commissie voor Noord-Brabaot
en Limburg aanvaard. Er zal een regionale
commissie voor het Zuiden worden ingesteld,
en een predikant in algemeenen dienst wor
den benoemd. Deze heeft, samen met de
commissie, tot taak het kerkelijk en geeste
lijke leven in het Zuiden te stimuleeren. Bo
vendien wordt er een bedrag uitgetrokken
om herclassificatie van de gemeenten in dat
gebied
„Als we 'm maar
kondien sturen", zed de
lange. Maar hoe? Opeens
riep hij, met z'n vingers
knippend, uit: „Gevonden!"
„Kijk", vervolgde hij, „we
binden Snoekie vlak voor
de haai z'n neus aan die
paal daar vast. De haai wil
hem natuurlijk pakken,
zwemt hem achterna, en
we kunnen hem net sturen
waar we 'm hebben willen!"
Daar begon me Snoekie
jammerlijk te huilen. Ik
wil niet! Ik wil niet!" riep
hij, maar al z'n protesteren
hielp hem niets. „Je mot
er an gelove, vrind!" zei
de lange „en ik zou me nou
maar koest houwe, anders
geef ik je d'r een, die
raak is!"
54. Na deze tedere vriend
schapsbetuiging grepen de
beide anderen Snoekie vast
en bonden hem onder hevig
tegenspartelen aan het uit
einde van het bordje „Ver
boden toegang" vast. „Nou
ben je krek het aasje aan
een hengel!" zed de lange;
„fad-hi-hi, wat zal dde haai
watertanden!" De lange en
de professor werkten zich
niet zonder veel moeite met
hun gevangene op de rug
van de haai en met levens
gevaar bond d"e lange het
bordje aan de snuit van de
haai vast.
Daarna is het verzoek van de Nederland1-
sohe Regeering aan de orde, inhoudende
advies te geven over de positie van Ned.
Oost-Indië in Rijksverband. Aan de hand
van de nota van de commissie van rapport,
verdedigd door prof. Kraemer, die conclu
deert tot het algeheel liquideeren van de ko
loniale verhoudingen, en van een minder
heidsnota van ds A. A. van Ruler, worden
besprekingen gevoerd. Deze worden Donder
dagavond onderbroken, doordat mr G. E.
van Walsum op verzoek van het moderamen
ter vergadering komt, als voorzitter van de
commissie „Kerk en sameleving," om de
Synode in te lichten over de principieele po
sitie en den stand van zaken in de huidige
politieke situatie. Hij gaat bij de positie
keuze uit van de vraag, hoe het getuigenis
der Kerk het best tot het volk kan door-
dringer. Drager van deze gedachte van de
Kerk uit is de „Nieuwe Nederlander." Hij
bespreekt de jongste gebeurtenissen op het
gebied van de vorming van een breede so
cialistische volkpartij. Op deze inleiding
volgt breede discussie
In zijn antwoord geeft mr Van Walsum
uitleg van den gang van zaken bij <$e
„Nieuwe Nederlander," zich beroepend op
art. 8 van het beginselprogram van de
C.H.U., dat de antithese afwijst. Hij wijst
erop, dat de Kerk in haar georganiseerde
commissie „Kerk en Samenleving" het
orgaan heeft om dat te doen, wat vroeger
een christelijke partij deed. Tevens verde
digt hij het uitgebrachte rapport „Kerk en
Vakbeweging," waarin gesteld wordt, dat de
Kerk open moet zijn in de richting van alle
vakbewegingen.
De avond wij ding werd geleid door de J.
J. C Karres
NED. HERV. KERK.
Beroepen: te Enter H. O. Groenewoud
te Wageningen; te Zwaag-Westeinde P. H.
de Bres te Cubaard (Fr.).
A a n g e n o rrtfie nnaar Apeldoorn (Ver.
van Vrijz. Herv.) J. van Rossum te Terwolde;
naar Bleskensgraaf W. L. Tukker te Elburg;
naar Delfzijl (als schipperspredikant) cand.
J. Brons, hulppred. aldaar.
Bedankt: voor Brake! R. E. Damsté te
Stavenisse.
GEREF. KERKEN.
Tweetal: te Den Haag-West (7e pred.-
pl.), H. van Andel te Arnhem en J. B. Vo
gelaar te Hillegersberg-Ternregge; te Maas
sluis (3e pred.pl.) H. v. d. Berg te Scharen-
dijke en M. Feitsma te Beverwijk.
Beroepen: te Giessendam-Neder-Har-
dinxveld, dr H. M. Matter te Baambrugge;
te Haastrecht, cand. G. Visser, hulppred. te
Delft; te Hardenberg, Th. Swen te Wirdum.
Bedankt: voor Leimuiden, R. A. Hoog
kamp te Elim.
GEREF. KERKEN (ART. 31 K.O.).
Tweetal: te Amsterdam-C, C. G. Bos
te Uithuizermeeden en A. Veldman te Leiden.
Beroepen: te Amsterdam-C, A. Veld
man te Leiden.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: te Aalsmeer, D. Biesma te
Nieuwe-Pekela en J. C. Maris te óud-
Beijerland.
OUD-GEREFF. GEMEENTEN
Beroepen: te Enkhuizen, G. J. Zwove»
rink te Kampen.
ACAD. EXAMENS
LEIDEN. 13 Dec. Geslaagd doet. ex»
natuurkunde met mechanica, H. P. R. Frede-
rikse, Leiden4
