Zoo loopt samenwerking op niets uit
VOOR SCHAKERS
Ned. persdtctator duikt op te Neurenberg
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DINSDAG 4 DECEMBER 1945
Deel der C.-H. kan zich met
A.-R. niet vereenigen
Ee.nigen tijd geleden is door de leiders der
A.R.-partij en der C.H.-Unie een plan ont
worpen om een federatieve samenwerking
tusschen beide partijen te bevorderen Naar
wij vernemen heeft een 49-tai leden der C.
H.-U.iie zich tot het hoofdbestuur der Unie
gewend om deze federatieve samenwerking
te verwerpen. Zij verwijzen in hun schrijven
naar artikel 8 van het program van beginse
len, waarin stelling wordt genomen tegen
een zgn. antithese-politiek, welke zij van de
voorgestelde samenwerking vreezen. Voorts
herinneren zij met groote instemming aan
de ontwikkeling in de Nederlandsch Her
vormde Kerk welke geen separatisme, maar
samenwerking, geen isolement, maar zending,
geen conserveering, maar vernieuwiing
vraagt. In dit verband noemen de ondertee
kenaars als bezwaar tegen de samenwer
king met de A.R. de opvatting van deze
partij inzake de radio; daarnaast noemen zij
als bezwaren het sociaal-economisch beleid
en het Nederlandsch-Indische vraagstuk. Het
schrijven concludeert, dat voor de C.H.-Unie
nog groote mogelijkheden aanwezig zijn, wan
neer zij zich aan de gevaren van afzonde
ring en verstarring onttrekt en zich, met een
levend geloof in Jezus Christus gewapend,
tot net geheele Nederlandsche volk wenat.
met den eisch van vernieuwing van staat en
maatschappij in Christelijken zin.
De eerste ond'erteekenaars yam den brief
zijn prof. mr dr A. A. van Rhijm, oud-minis
ter en oud-lid van het dagel. bes'uur, te
's-Gravenhage en mr M. Ch. de Jong, oud-
wethouder en oud-lid der Prov. Staten, thans
te 's-Gravenhage. Verder behoorden tot de
onderteek emaars de leden of oud-loden van
het hoofdbestuur, de heeren J. Hollestelle,
te Den Heldter, minister prof. mr P. Lief-
timck en prof. mr F. de Vries, de leden of
oud-leden der Tweede Kamer de heeren J.
M. Krijger jr, do- C. W. Th. baron van Boet-
MET DE AUTO NAAR ENGELAND.
DE K.N.A.C. meldt, dat automobilisten, die
met hun wagen naar Engeland gaan en in
het bezit zijn van de daarvoor noodzakelijke
internationale papieren, benzin ebonn en kun
nen verkrijgen voor een hoeveelheid brand
stof. welke neerkomt op een normaal rant
soen voor hoogstens drie maanden.
Aangezien deze bonnen moeten worden
aangevraagd bij de gewestelijke benzinekan
toren, waarvan de adressen voor den vreem
deling niet eenvoudig zijnna te gaan. wordt
den reizigers aangeraden zich voor nadere
inlichtingen tot de K.N.A.C. te wenden.
INDIENEN VAN AANVRAGEN VOOR
KLOMPEN.
Voortaan kunnen, op plaatselijk door de
distributiediensten nader te bepalen dagen,
aanvragen voor klompen worden ingediend.
De uitreiking der bonnen op deze aanja
gen zal. voor zoover betrokkenen i.vm. den
beperkten voorraad reeds direct voor klom
pen in aanmerking komen, van 1 Jan. a.s.
af geschieden Een aanvraag kunnen alleen
indienen zij. die bij het verrichten van hun
arbeid hoofdzakelijk op het dragen van
klompen zijn aangewezen. Bedrijven met
meer dan 10 arbeiders kunnen tot 10 Dec.
een collectieve aanvrage indienen. Deze aan
vraag kan door den bedrijfsleider op een
formulier MD 333-23 geschieden, onder op
gave der betrokken arbeiders en hun werk
zaamheden.
PRIJS VAN VERLICHTINGSARTIKELEN
ALS VOOR MEI 1940.
Den fabrikanten van verlichtingsartikelen
zooals lampekappen, lichtkronen, e.d. wordt
er met nadruk op gewezen, dat zij geen
hoogeren prijs mogen berekenen dan zij voor
Mei 1940 deden, tenzij zij daartoe toestem
ming van den dir.-gen. van de Prijzen heb
ben verkregen. Voor het verkrijgen van
deze toestemming moet de fabrikant zich
met toezending van monster of foto en kost
prijsberekening wenden tot genoemden dir.-
generaal. Elk oogenblik kan een controle op
de prijsvaststelling worden gehouden.
Correspondentie-adres: H. J. J. Slavekootde,
Goudreinetstraat 125. 's-Gravenhage.
Ter inleiding.
Wij verheugen ons oprecht, dat wij neden
de herleving van onze schaakrubriek mogen
aankondigen. Voorloopig zal deze nog so
bertjes ingericht moeten blijven, doch de
herverschijning beteekent toch een stap in de
goede richting. Er zal in het algemeen wor
den gestreefd naar een zoo groot mogelijke
verscheidenheid, doch wij zullen in de naaste
toekomst wel enkele artikelen moeten wijden
aan de beschrijving van schaakgebeurtenis
sen buiten bezet Europa in de afgeloopen
vijf jaren.
Een partijstelling.
In den wedstrijd om het kampioenschap
1944- der Ver. Staten wist de nagenoeg onbe
kende Rothman (wit) zijn tegenstander Den
ker in ernstige moeilijkheden te brengen. Na
10 zetten had hij een glad gewonnen stel
ling, doch verknoeide deze grandioos. Den
ker is de tegenwoordige kampioen der Ver.
Staten.
Zwart: DENKER.
Wit: ROTHMAN.
Wit had hier kunnen winnen bijv. met 11.
Pxd5 Le7 12. Fxe7 Dxdl 13. Txdl Kxe7 14.
La3t Ke8 15. Pg5 enz. In plaats hiervan
speelde hij: 11. Telt Le7 12. La3 Pc6 13. De2??
(zelfmoord) Dxc4 14. Tad! Ld7 15. Lxe7 Dxe7
16 Dxc4 Le€ 17 Txe6 (wanhoop) fxe€ 18. Tel
0—0 19. Txe6 Pa5 20. De2 Dc4 21. Te7 Tae8
en wit gaf het op.
Ter oplossing.
Eindspel van F. J. Prokop. (Opgave 1).
Wit: Kf4, Lb8. Lh7. Pb5. r
Zwart: Ka8 Td7, pionnen a7 en f6.
Wit speelt en wint.
Probleem van C. B. Cook. (Opgave 2).
Wit: Kf6, Tbl. Tg7.
Zwart: Kh8, Lb7, pionnen d6, d7, e5, f4. f7.
Kat in twee zetten.
zelaer van Asperen en Dubbeldam en ds J.
Langrnan, de leden der Prov. Staten de hee
ren J. Frummel, te 2e Exloermond, jhr dr
C. G. C. Quarles van Ufford te Apeldoorn en
J. M. J. Zandscholten te Deventer, de hee
ren L. Bos, wethouder te Hengelo, G. van
der Ley, oud-weth. te De Steeg, J. J. van
Mello, wethouder te Goes, W. Tak, wethou
der te Arnhem, mr E. van der Wall, oud-
weth. te Haarlem, de vroegere leden van de
commissie van hoofdredactie van De Neder
lander, dr F. A. de Graaff, te Rotterdam,
dr Ph. J. Idenburg, te Wassenaar en dr S.
Rozemond, te Leidein, de vroegere voorzitter
van den Volksraad, mr W. H. van Helsdomgen
en tal van anderen, waaronder burgemees
ters, predikanten en onderwijzers.
RIJWIELEN VOOR DE GETROFFEN
GEBIEDEN.
Naar ons ter oore komt, zijn de 50 000
tweedehandsch fietsen, die in Engeland zijn
aangekocht, voor het grootste gedeelte be
stemd voor de getroffen gebieden. Zoo zul
len er 30.000 ter beschikking komen van het
leeggeroofde gebied tusschen Arnhem en
Susteren, terwijl Venlo en Roermond in aan
merking komen voor resp. 1500 en 1000 fiet
sen. De uniforme prijs zal f 55 bedragen.
Behalve heerenrijwielen zijn er ook dames-
sportfietsen en zware bestelfietsen bij.
De Franciscaan pater Ha rap i, die
katholiek vertegenwoordiger was in den, bij
den wapenstilstand ingestelden regent-
schapsraad voor Albanië, is gefusilleerd.
Bollencultuur doorstond
oorlog vrij goed
Plannen voor permanenten demonstratie-
tuin.
In de vergadering der Alg. Ver. voor
Bloembollencultuur, welke gisteren te Haar
lem werd gehouden, merkte de voorzitter,
dr A. J. Verhage, o.m. op, dat het bedrijf
naar verhouding goed door den oorlog is
gekomen, waardoor direct na de bevrijding
met den export kon worden begonnen. Deze
uitvoer zal steeds meer moeten worden uit
gebreid. vooral naar landen met vrije markt.
Het zal noodig zijn, een permanente demon
stra tietuin op te zetten, in welken tuin de
teelt dient te worden verbeterd. Spr juichte
den aandrang der overheid toe, om een
publiekrechtelijke organisatie voor het a'grari-
•sche bedrijfsleven voor te bereiden, en ten
slotte deze instelling heel belangrijk voor
den tuinbouw in het algemeen en de bloem
bollencultuur in 't bijzonder.
BURGEMEESTERS.
De burgemeestersfuncties te Boxtel en te
Roermond zullen niet meer worden vervuld
resp. door F. W. van Beck en mr P. J. Reymer
(rectificatie).
„En ben jij erg stout geweest?" vraagt
Sinterklaas in deze dagen. Laten we
hopen, dat het nogal los loopt.
EEN NIEUWE LASCHMETHODE
In Engeland vond men in den oorlog een
nieuwe laschmethode, waarmee oude auto-
onderdeelen hersteld kunnen worden.
In den Haag is deze methode dezer dagen
gedemonstreerd. Men gebruikt hierbij staven
van een bepaalde legeering, die zoo veel
mogelijk overeenstemmen met het materiaal,
waarvan het te lasschen onderdeel is ge
maakt.
Door het wegduwen van het laagje oxide,
dat bij het lasschen ontstaat verkrijgt men
weer één geheel, dat op de gelaschte plaats,
naar proeven bewezen, niet weer afbreekt.
Nu onderdeelen moeilijk te krijgen zijn be
teekent deze nieuwe vinding een belangrijke
besparing.
VERF ALS DISTRIBUTIEGOED
De minister van Handel en Nijverheid
heeft bepaald, dat verf en verfgrondstoffen
worden aangewezen als distributiegoederen
in den zin van art. 4 der Distributdewet 1939,
voor zoover zij nog niet als zoodanig zijn
aangewezen. Iedere onderneming is verplicht
zich voor een door den directeur te bepalen
en bekend te maken datum als zoodanig
schriftelijk bij het Rijksbureau voor chemi
sche producten aan te melden, aan welk
bureau tevens alle gewenschte inlichtingen
moeten worden verstrekt. Het is verboden
zonder schriftelijke vergunning van genoem
den directeur of van het daartoe door dezen
aangewezen orgaan verf of verfgrondstoff n
te bereiden, te koopen. te verkoopen. te ver
bruiken of te vervoeren.
In de New York Times schreef een
medewerker, dat de cholera nu even gemak
kelijk en succesvol bestreden kan worden
als pokken of typhus. Niemand behoeft, op
deze nieuwe wijze behandeld, meer aan
cholera te sterven. De behandeling berust
op de toepassing van het bloed-plasma.
Jn Roemenië zullen de socialisten af
zonderlijk en niet in samenwerking met de
communisten bij de verkiezingen optreden.
Deed ook achter de schermen
groot werk
In Neurenberg is gisteren een na aim ter
sprake gekomen, die ook in Nederland niet
onbekend is, vanwege zijn sinlsteren klank.
De vroegere ..Pressereferent des Reichs kom-
missars", Willy Janke, die de Nederl. pers
zoo lang ringeloorde, werd genoemd in de
beschuldigingen, welke den aanval op T je-
cho-Slowakije tot onderwerp hadden Janke
bleek de hand te hebben gehad in de samen
stelling van een document, waarin tabels -
gewijs alle mogelijke schendingen van het
volkenrecht welke Duitschland waarschijn
lijk zou plegen, waren opgesteld.
Hieruit bleek, wat zich achter de schijn
baar vredelievende taal der Duitsche leiders
verborg; hoe hun aggrgssieplan gesmeerd
liep, naar het recept van het hierboven ge
noemde document Janke.
Alle reacties van het buitenland waren van
tevoren ..hineinkalkuliert". Dub ^hlands ant
woorden en tegenmaatregelen waren reeds
vastgesteld. Zoo was er een voorwendsel
voor het doen van gasaanvallen, in welk ge
val de wereld moest gelooven dat de Tsje
chen dit het eerst zouden gebruiken. De
Iran blijft een wespennest
Russen gaan niet met Am. voorstellen
accoord.
De Sowjet-Unie heeft het Amerikaansche
voorstel om alle geallieerde troepen tegen
1 Januari uit Iran terug te trekken, niet
aanvaard. Correspondenten in Teheran vree
zen. dat verdere bemoeiingen van Sowj et-
Rusland met Iran in dat land een burger
oorlog zullen ontketenen.
De Russen Verklaarden in hun antwoord
nota aan de V.S., dat de officieele datum
van vertrek der troepen 2 Maart is, zes
maanden na V.J.-day. De Iraansche troepen,
aldus de nota, voerden in Noord-Iran ter
reur tegen de burgerbevolking, die een ge
rechtvaardigden eisch voor zelfbestuur wilde
doorvoeren. Daartegen moesten de Roode
troepen optreden. Er staan op het oogenblik
30.000 roode soldaten. Iran heeft er 7000 man.
EGYPTENAREN EIS CHEN POLITIEKE
KLAARHEID.
In Egypte dreigt een regeeringscrisis, ver
oorzaakt door de Makram Obeid Pasja Kotla
partij, die vóór economische, politieke be
sprekingen met Engeland wil voeren.
nazi's kenden het internationale recht op hun
duim en lapten dit weloverwogen aan hun
allesvertrappende soldatenlaars.
Nederland wordt in alle overgelegde stuk
ken zoo nu en dam genoemd. Duitschland
ging er van uit, dat Engeland zich dein een
of anderen dag vati Nederlandsche havens
en vliegvelden zou meester maken om het
Westen van het rijk aan te vallen.
Hoewel vast stond, dat de eerste stoot
tegen Tsjecho-Slowakije gericht zou zijn,
sprak Goering tot den Tsjech.:schen gezant:
„Icth gebe Ihnen mein Ehre-wort", toen hij
hem verzekerde geem geweld te zullen ge
bruiken.
Gisteren, bij het voorlezen van deze aan
klacht, knokte Goering instemmend, alsof
deze schandelijke gebeurtenis zijn eer on
aangetast liet.
Smuts geporteerd voor de
Europeanen
Generaal Smuts heeft in een toespraak in
Bloemfontein immigratie een natuurlijk iets
genoemd. De Unie moet een veel grootere
Europeesche bevolking hebben, zoo zeide hij.
Dat kan door een groote immigratie, die wij
niet als iets voor de toekomst moeten be
schouwen maar als een gebeurtenis die
voor de deur staat.
Schepen-conserven
Amerika legt 2080 oorlogsschepen van zijn
vloot op, maar zoo, dat zij 20 jaar en
langer in goeden staat worden gehouden
en, in geval van nood, in 10 dagen weer
in de vaart kunnen worden gebracht. De
schepen zullen op wetenschappelijke wijze
tegen alle soorten bederf behandeld wor
den en er blijft een kleine bemanning
aan boord.
Praag en Warschau zullen geen bespre
kingen over de kwestie Teschen voeren,
„omdat onze houding duidelijk is" zoo ver
klaarde radio Praag als antwoord op een
bericht van Moskou dat in Praag een
Pools ch voorstel was ontvangen om alle ge
schilpunten te regelen.
In Valencia en Pamplona hebben Zon
dag j.l. monarchistische demonstraties
plaats gehad door aanhangers van prins
Xavier de Bourbon Parma.
Kerk en School
Ned. Herv. Kerk
Beroepen; te Apeldoorn (Ver. v. Vrijz.
Herv.) J. v. Rossum te Terwolde; te 's-Gra-
vendeel J. de Jong te Ederveen; te 's-Gra
venhage G. v. Leeuwen te Koudum; te Hoo-
geveen (toez.) A. de Hartogh te Langerak
(Z.H.); te Nieuwe Pekel a (toez.) F. H. J.
Bik te Gieterveen; te Ridderkerk (standpl.
Bolnes, 3e pred.pl.) H. Harkema te Wijk bij
Heusden); te R'dam-Delfshaven (vac. C.
Brunt) J. A. Peters te Beverwijk.
Bedankt: voor A'dam-W. (Sloterdijk)
J. C. H. Jörg te Nieuw Vennep; voor Nieuw
Leusen (O.) (2e pred.pl.) R. Bos te Aalcum;
voor Papendrecsh't H. Harkema te Wijk bij
Heusden.
Geref. Kerken.
Drietal: te Purmerend A. A. v. d. Leer
te Oosterend (Texel), Ds. H. M. Mattes te
Baambrugge en A. Verschoor te Sint
eras; te Leiderdorp C. M. v. d Loo te Rij as-
burg, F. Pijlman te Mijdrecht en D. War-
nink te Bolnes.
Beroepen: te Eibergen C. K. Swen te
Linschoten; te Hengelo (O) B. A. v. Lm?"
mel te Sprang; te Leeuwarden (2 vac.) H. U.
Buitink te Nieuw Beets en S. Wouters te
Soest (als ziekenhuis- en evangelisatiepred
te Oenkerk J. R. Sybrandy te Dokkum; te
Rijswijk (Z.H.) 2e pred.pl. Th. Swen te Wir-
Bedankt: voor Oenkerk W. J. Meister
te Wommels; voor Zandvoort D. Warnink te
Bolnes.
Geref. Kerken (art. 31 K.O.).
Aangenomen; naar Capelle a/d IJssel
J. Veria re te Mussel, die bedankte voor Rijns
burg-Valkenburg; naar Nieuwendam (A'dam-
Sloterdijk) J. F. Hulsteyn te Slikkerveer.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt: voor Emmer-Compascuum L.
Holtingter te Harlingen.
Geref. Gemeenten.
Beroepen: te Gouda W. C. Lamain te
Rijssen.
PERSONALIA.
Het college van curatoren van het fonds
ten behoeve van Indologische studiën aan de
R.U. te Utrecht, heeft tot bijz. hoogleeraar
in het Ned.-Ind. strafen strafprocesrecht
benoemd mr B. V. A. Röling, rechter bij de
arrondissementsrechtbank te Utrecht.
Naar ons ter oore komt is ds. R. Bart-
lema, Ned. Herv. pred. te Zeist, om politieke
redenen voor 8 maanden in zijn bediening
geschorst.
Aan de Herv. pred. J. Matzer van Blo is
te Oudelande en D. Louwes te Wissenkerke
is eervol ontslag verleend met -bevoegdheid
van emeritus.
HERV. RAAD VOOR DE INWENDIGE
ZENDING.
De Hervormde Raad voor de Inwendige
Zending is sedert kort gevestigd Koninginne
gracht 81. 's Gravenhage. Alle correspon
dentie aan dit adres te richten. Telefoonnum
mer is tijdelijk 557347 en het gironummer
470887. Ook de Ned. Raad voor Kerk en
School is aan dit adres gevestigd. Hiervan is
het gironummer 353982.
Kerkelijke Examens.
De heer G. Eggink te Beilen is geslaagd
voor het cand. ex. theologie in de Geref.
Kerken.
Promoties.
GRONINGEN, 3 Dec. Op proefschrift:
„Metingen van eigenbreedten en intensiteiten
in het Roentgenspectrum" promoveerde tot
doctor in de wis- en natuurkunde A. Bril.
geb. te Wildervank.
REGIONALE ONDERWIJSCONFERENTIB
TE LEIDEN.
Op 21 en 22 December zal te Leiden voor
West-Nederland een conferentie worden ge
houden voor allen, die belang stellen in de
vernieuwing van ons onderwijs. Na de offi
cieele opening door het gemeentebestuur
houdt de heer lx. Kees Boeke een algemeene
inleiding over het werk en de beteekenis van
den vernieuwingsraad. Des middags worden
in secties een drietal onderwerpen behan
deld, terwijl de Zaterdag gewijd is aan het
onderwijs in de Nederlandsche taal op de
lagere en de middelbare school en de op
leiding der leerkrachten. Als sprekers worden
genoemd mevr. v. d. "Muyzenberg-Willemse,
Kees Boeke, J. R. Janssen, dr P. H. Schroeder
en A. v. Zutphen. Deelnemers kunnen zich
melden bij „Volksherstel", Plantsoen 25,
Leiden.
PROF. VENING MEINESZ IN AMERIKA.
Prof. F. A. Vening Meinesz, die momenteel
in de V.S. vertoeft met het doel het contact
tusschen de Ned. en Amerikaansche weten
schappelijke wereld te bestudeeren, zal ge
durende zijn tournee, dat onder auspiciën
van den minister-president en den minister
van O., K. en W. is ondernomen, universi
teiten en technische hoogescholen bezoeken,
waar hij lezingen over de verantwoording
van de wetenschap aan de xnenschheid zal
houden. Zijn verblijf in de V.S. zal enkele
maanden in beslag nemen.
AMERIKAANSCHE HOOGLEERAREN
VOOR DE RADIO.
Hedenavond om 19.15 uut zullen twee van
de thans in ons land vertoevende Amerikaan
sche hoogleeraren, dr John Dale Russell en
dr Elmer T. Peterson, voor den zender Hil
versum I spreken over „Amerikaansche
professoren nemen deel aan de Ned.-Ameri
kaansche week".
COENENSCHOOL TE A'DAM 100 JAAR.
De Chr. school voor Lager onderwijs en
U.L.O. m de Joh. M. Coenenstraat te A'dam,
die ter gelegenheid van dit feit in „Prinses
Beatrix"-schoo] is herdoopt, heeft gisteren
haar honderdjarig bestaan herdacht met een
feestavond in „Bellevue".
De Grieksche Eam-beweging wil de
regeering Sofoeiis steunen, als zij allen- poli
tieke gevangenen amnestie geeft: oolitie en
rechterlijke macht zuivert en nieuwe, op
algemeen kiesrecht gebaseerde kiezerslijsten
samenstelt.
Engeland ondernam stappen om de be
zettingslegers van Oostenrijk te verminderen,
waarbij de bezettende mogendheden de gren-
zen van 1937 dienen te erkennen.
De Japansche communistische' partij wil
afschaffing van het keizerschap en oprich
ting van de republiek Aan de andere par
tijen is voorgesteld over te gaan tot oprich
ting van een volksfront.
Op 21 Maart 1946 worden in Grieken
land algemeene verkiezingen gehouden.
.De Japansche regeering heeft besloten
aan generaal MscArthur te verzoeken prins
Nasjimoto te schrappen van de lijst van
Japansche oorlogsmisdadigers.
Chineesche regeeringstroepen bestorm
den Tahoesjan, een sipoorwegknooppunt 75
km van Moekden. Volgende week kunnen
de regeeringstroepen in Moekden zijn. De
communistische troepen organiseeren roo-
vdtsbenden achter de linies der regeerings-
lrjnen, die o.m. het kolentransport naar
Sjanghai soboteeren.
35 Hierop werd tot het
verbinden van de arme po
litiemannen overgegaan.
Toevallig behoorde het mo
torbootje aan een dokter
en er was een heel pak met
verbandmiddelen aan boord.
Na degelijk en vakkundig
gezwachteld en gewatteerd
te zijn, werden de dienders
naar de naastbij zijnde boom
gebracht en daar netjes te
genaan gezet. „Ze zijn al
leen maar een beetje be
wusteloos," zei de Lange,
met een kennersblik, „bin
nen 't half uur komen ze
weer bij." Toen sprongen
beiden weer in het bootje
en na enige nodige repara
ties voeren ze verder.
36. Aan de kant stond een
herberg. Ze stapten uit en
gingen er binnen. „Magge-
me effe tillefenere, baas?"
vroeg de Lange en na
het toestemmend antwoord
schoten ze de telefooncel
in. Bolleboks vroeg aanslui
ting met den burgemeester
van Klontenburg .Present,
burgemeester, hier Bolle
boks, bijgenaamd de I^ange"
zei de Lange, „ik most u
effe melde, alsdat de poli
tie wegens onvoorziene om
standigheden de vervolging
gestaakt heb. U ken ze aan
de Kromme Slootweg laten
afhalen".