ii'ir Qfcum gtitedjt (£<wtranl =1 Zwanenzang met enkele noten die raak zijn Britten zweeten over national, propaganda LDist <11 Ie serie: 1 April 1920—15 October 1941 DONDERDAG 29 NOVEMBER 1945 2e Serie: le Jaargans vanaf 7 Mei 1945, No. 170 Hoofdredacteur: frfXysWfjx Redactie;11 UIE Christel ijk-Nationaal Dagblad voor Leiden en Omstreken „JjffltllDilsUftj is gfjcbLnKIl b. van' der ros niyn jjert Icanensynlj Overigens zong Mussert zijn oude lied (Van onzen specialen verslaggever) Mussert. die in de ochtendzitting nog wel eenige teekenen van nervositeit had gegeven onder het scherpe requisitoir, fcad in de middagzitting volkomen zijn vertrouwen teruggewonnen en zat zich lachend te onder houden met de technici, die bezig waren de geluidsinstallatie voor zijn verdachtenbank te regelen Mr Zaaijer, de scherpzinnige procureur fiscaal. die reeds meerdere malen zulk een uitstekenden indruk maakte. Het Hof trad om tien over half drie de reohtzaal binnen, waarna de President direct het woord aan Mussert gaf om enkele woor den aan zijn verdediging toe te voegen: zijn zwanenzang! Met luide stem, gesticuleerend alsof hij een N.S.B.-vergadering toesprak, begon verdachte zich te keeren tegen de z.i. eenzijdige uit treksels van zijn redevoeringen van het ont zaglijk vele wat hij dn die 5 jaren heeft gezegd. Volgens verd. waren hem de docu menten onthouden om zich te kunnen ver dedigen en heeft hij zich op zijn geheugen moeten verlaten. Het heeft hem zeer onaan genaam aangedaan zich landverrader" te hoor en noemen, liever had hij zich „hoog verraad" ten laste zien gelegd. Maar groote mannen als de Montigny, de de Witten en van Oldenibairnevelt zijn landverraders ge noemd, verd. zeide dus rustig zich deze qualificatie te zullen laten aaijleunen. De groote zaak was voor hem, dat hij rekening moest houden met de mogelijkheid dat Hitier kon winnen, en dan te zorgen dat Neder land niet onder de macht van Duitsehland zou komen te staan. Met de voorstellen voor de vorming van een Germaanschen Staten bond is hem verweten, dat onze souverei- niteit werd bedreigd, maar is het nu in orde met die souvereiniteit? Nederlandsche schepen zijn met Nederl. soldaten naar Nederl. Oost,- Indië gezonden om onze bedreigde vrouwen en kinderen te helpen. Onderweg zijn deze Nederl. soldaten echter ontscheept op een Engelsch eiland. Dit zal wel niet met de wenschen van het Nederl. volk hebben over eengestemd. Dit is in strijd met de souverei niteit van het Ned. volk. ,,'K HAD ALLES BEREIKT ALS IK HIMMLER GEVOLGD WAS". Waar verd. is verweten dat hij een ijdeltuit is. wilde hij er op wijzen dat het hem maar één woord had behoeven te kosten om stad houder van Nederland te worden of Hoofd der Regeering, als hij zich maar achter Heinrich Himmler had willen plaatsen. Maar dat nooit, riep Mussert pathetisch uit. Met groote vlotheid vervolgde hij zijn ver dediging en verklaarde, dat hij actieve deel neming van Nederlandsche zijde aan de Duit- sche plannen had bevorderd, doch uitsluitend met het doel een blijvend Himmlerregime te voorkomen en uitsluitend met het doel de hoogste Nederl. belangen te bevorderen, en ook om Azië uit Europa te houden. Het zijn uitsluitend „onze zonen" geweest die zijn ingezet. Europa is niets anders dan een schiereiland je van Azië. Daarom hebben wij, zei verd., onze jongens geofferd. Daar heb ben wij eerbied voor, aldus spr. Verd. begon nu met een langdurige be handeling van het nut der samenwerking in Europa, alsof hij voor het kader der N.S.B. stond. Tegenover de Vereenigde Staten van Amerika staat een verdeeld Europa en zoo ging Mussert voort met historische beschou wingen. Europa is kapot gemaakt, riep hij uit, en mijn ongeluk is, dat ik dat heb zien aankomen. Ook Chamberlain zag dit in. Het nationaal-socalisme zag Mussert als een i grondslag voor Nieuw Europa. Hij wist toen nog niet dat er zulke imperialistische ten- den zen achter zaten. Dat was een tekort-- koming van mij. Onze fout is geweest, dat wij niet Europeeseh hebben gedacht. De groote'tragiek is geweest, volgens verd., dat het Duitsche*"nationaal-socialisme totaal iets anders is geworden dan het Nederl. nat.,», socialisme. Het imperialisme nam in Duitseh land hand over hand toe. Adolf Hitler wik;^ dat imperialisme niet, zijn omgeving wei\ Ik ken Adolf Hitler beter dan welk Neder-' lander ook, zei verd. met verheffing van stem. 'T GELD VOOR DE N.S.B. KWAM UIT INDIE. Men heeft gevraagd waar de N.S.B. het geld vandaan heeft gehaald voor de propa ganda en insinueert: uit Duitsehland. Thans wil verd. het wel zeggen: het geld kwam uit Ned.-Ind<ië. Na zijn bezoek aan Lndië was men zoo enthousiast, dat men na 1937 veel geld beschikbaar stelde. Alleen door solidariteit van eigen volk is z.i. Indië te behouden. Verd. gaf daarna een verheerlijking van de N.S.B.- idealen en betreurde, dat altijd aan de goede bedoelingen is getwijfeld. (Zie verder pag. 2). Eerste D-trein arriveert 2 Dec. te Amsterdam Op 2 Dec. zal te A'dam de eerste D-trein met Pullman-wagens uit Brussel aankomen. Het vertrek naar Brussel is bepaald op 3 Dec. om 13.08 uur. Ofschoon de trein allereerst bestemd is voor het internationale verkeer, kunnen ook reizigers voor het binnenland mee. Men dient echter vooraf zitplaatsen te bespreken, daar het innemen van staanplaatsen verboden is. Voor de Pullmanwagens kan dit geschieden bij de bureaux van Wagon-Lits/Cook in Den Haag en A'dam, of bij de inlichtinge«bureaux der N.S. te A'dam C.S., Den Haag H.S.M., Utrecht, R'dam D.P. en Nijmegen, terwijl voor de normale D-treinr ij tuigen bij alle N.S.-inlichtingenbureaux of, waar niet aan wezig, bij de stationsloketten kan worden be sproken De trein zal dagelijks rijden en heeft aan sluiting op den nachttrein naar Parijs. PALESTIJNSCHE SOLDATEN TER VISCH- VANGST Vijf en dertig leden van de Joodsche Bri gade van het Britsche leger hier te lande hebben te IJmuiden een cursus gevolgd als stuurman ter visscherij, teneinde in Pale stina op moderne wijze de vischvangst te be oefenen. Zij hebben het plan opgevat een trawler-vloot te bouwen met Nederlanders als instructeurs en een visscherij-school te stichten. Om practische ervaring op te doen zullen enkele soldaten als volontairs aan de Noordzee-visscherij deelnemen. Twee leden der brigade voeren deze week reeds met de „Utrecht" uit. Javanen worden slechts van één kant ingelicht E.en van de grootste problemen voor de Britten op Java wordt wel gevormd door de vraag, hoe zij tegenover de ongebreidelde nationalistische propaganda moeten staan. Zij realiseeren zich ten volle het gevaar van het voorlichtingsmonopolie, dat de nationa listen bezitten. Twee van hun belangrijkste kranten, nl. de „Merdeka" en de „Rajat", worden gedrukt op moderne persen van de vroegere Ned.-Ind. dagbladen te Batavia, terwijl het eenige Ned. blad, „Het Dagblad", moet worden gedrukt op een ouderwetsche vlakpers. Zonder overdrijving kan men zeg gen, dat de misdaden der extremisten voor een groot deel de logische consequentie zijn van het onbegrensde en onverantwoorde lijke gebruik, dat de nationalisten van hun propaganda-apparaat maken. In Ned. krin gen te Batavia is men dan ook van oordeal. dat er slechts één oplossing mogelijk is, nl. dat de Britten deze propaganda muilkorven. In feite hebben de nationalisten de geheeie JJapansche propagandamachine overgeno men, die aangevuld is met gestolen Ned. eigendommen, zooals prachtige schilderijen en een rijkvoorziene bibliotheek in de wo ning van Soekarno gemakkelijk kunnen wor den herkend als het eigendom van een Ne derlander. WIJZIGINGEN IN SHARIR'S „KABINET". Als gevolg van de bijeenkomst der Natio nale Conventie, die zich met 48 tegen 8 stem men en 15 blanco uitsprak voor het „kabi net" van Sharir, zullen enkele aanvullingen in dit „kabinet" worden aangebracht. De nieuw te benoemen leden worden vermoede lijk gekozen uit de groep, die op de Conven tie in oppositie ^tegen Sharir was. De „minis ter" van Soc. Zaken, Adjidarmo, wordt ver vangen door Soenario Kolopakeng, den „mi nister" van Financiën. OUD-KRIJGSGEVANGENEN RICHTEN „NIBEG" OP. Oud-krijgsgevangenen te Bangkok hebben besloten tot oprichting van de „Niibeg" (Ned.- Ind. Bond van Oud-gemobiliseerden en -geïn terneerden). waarvan een uitvoerend comité onder voorzitterschap van C. H. den Hertog BRIEVEN AAN STRIJDKRACHTEN IN INDIE In het postverkeer met Nederlandsche en geallieerde strijdkrachten in het Verre Oosten (correspondentie, voorzien van een veldpost adres of de aanduiding Seac), zijn voortaan al dan niet aangeteekende brieven en brief kaarten toegelaten. De verzending heeft plaats per vliegtuig, als militaire post. Lucht recht is niet verschuldigd. Het gewicht der brieven mag niet hooger zijn dan 30 gram. staat. De Bond zal zich bezig houden met de sociale verzorging en andere belangen der leden, terwijl tevens gestreefd wordt naar een betere democratische samenleving. De vrouwen uit Soerabaja, die nu in Sin gapore herstellen, hebben in een telegram aan gen. Hawthorn hun dankbaarheid geuit voor de redding uit de hel van Soerabaja en het dappere optreden der Britsche soldaten. Te vens heeft gen. Demipsey hulde gebracht aan de Britsch-Indische soldaten te Soerabaja. Gen. Ghristison is voor besprekingen op Su matra. Ten aanzien van de gevechten kan slechts worden medegedeeld, dat deze nog steeds voortduren, vooral in Bandoeng. Soerabaja thans geheel bezet door geallieerden Het geallieerde hoofdkwartier te Batavia deelt mede, dat Soerabaja, de derde stad van Java, nu volledig door de geallieerde troepen bezet is. Vanuit de lucht heeft men gisteren een evacuatie op groote schaal van Indone siërs uit de stad waargenomen. De Indonesi sche artillerie heeft het gisteren zwaar te verduren gehad. Mr C. R. C. Wykerheld Bisdom: de verdediger. DAT een Rijkscommissie van advies inzake subsidie aan letterkundigen is ingesteld, waarvan als secretaris optreedt mr M. Nijhoff te 's-Gravenhage. DAT ce minister van O.K. en W. gisteren den Raad van Beheer van de Ned. Kastee lenstichting heeft geïnstalleerd, in welken raad jhr D. C. Röell als voorzitter zitting heeft. DAT de schade, die dezer dagen door een brand aan de Marinebasis te Willemstad (Curasao) is toegebracht, wordt geschat op f 150.000. DAT de afd. Amsterdam der Fed. van het bedrijfsleven ter bestrijding van de econo mische dictatuur in een telegram bij de regeering heeft aangedrongen op het over dragen der z.g.n. ordening-Woltersom aan de vrije organisaties, van de verschillende bedrijfstakken of aan de door bedrijfsge- nooten hiervan alsnog te vormen organi saties. DAT de ministers Schermerhorn, Ringers, Mansholt en Beel morgen een bezoek zul len brengen aan Schouwen en Duivelend. DAT m-r J. H. Scholten, referendaris bij den Raad van State, is benoemd tot lid van dezen Raad. DAT, in het kader van de hulpverleenings- actie voor Nederland, meerdere geteisterde plaatsen zullen worden geadopteerd door Engelsche steden. DAT een 54-jarige wielrijd*a- te Amster dam en een 15-jarig hoteh-r» '--tje te Almelo door auto-ongelukken gedood DAT blijkens uit B e be richten de boeken en b: - 1 - f ctorij van de Ned. Handel My nog intact zyn, terwijl de zetel dezer Mij. weer van Para maribo naar Amsterdam is verplaatst. DAT in Den Haag 2 jeugdige SS-ers zijn gearresteerd, die op 2 Juni 1944 een bejaarde dame te Hilversum vermoordden. DAT veehouders tot wederopzegging op hun toewijzingen grint en zemelen kunnen betrekken. DAT gemiddeld in Amsterdam per week 200 zwarte handelaren worden gearresteerd, terwijl ook reeds „zwarte" koopers hebben terecht gestaan. DAT IS NIET GEK De per 31 December aftredende burge meester van New-York, La Guard ia, sloot een contract af met de „American Broadcasting Company" om als radio commentator op te treden. De nieuwe baan levert hem honderdduizend dollar per jaar op. DAT er rijwieldieven zijn, die post vatten bij gebouwen e.d. en zich bij het publiek aanbieden als rijwielbewaker. DAT te Veenendaal en Soest pluimveehou ders zijn gearresteerd, die niet voldeden aan den inleveringsplicht van eieren. DAT Nederland met verschillende landen overeenkomsten heeft gesloten voor den uit voer van tuinbouw- en bloemzaden, waar door tot eind April 1946 voor f 14-millioen aan zaden zal kunnen worden geëxporteerd. DAT de destijds door de Ned Regeering te Londen in het leven geroepen Rijksspaav- dienst is opgeheven en overgegaan naar de Rij kspostspaarbank. DAT de Rogeering twee millioen gulden per jaar heeft beschikbaar gesteld voor den import van boeken uit het buitenland, ter wijl met Zweden een handelsaccoord is tot stand gekomen, waarin een half millioen Zw. kronen werd opgenomen voor boeken. DAT voortaan een huwelijk met een vijan delijken onderdaan, een N.S.B.-er of politie- ken delinquent of gedetineerde zonder toe stemming van commissie of beheersinstituut kan worden gesloten, mits aan alle voor hu welijken overigens geldende voorschriften is voldaan, DAT echter voor vrouwen-vijandelijk on derdaan, die na 10 Mei 1940 gehuwd zijn met een Nederlander, een mogelijke toelating hier te lande afzonderlijk zal worden be oordeeld. DAT verzoeken om toelating van vreem delingen hier te lande voorloopig moeten worden gericht tot den Minister van Justitie. DAT Maandagavond in een door de Vrij- denkersvereeniging „De Dageraad" te A'dam gehouden bijeenkomst de nagedachtenis werd geëerd van den in het concentratiekamp te Sachsenhausen overleden Prof. Dr. Leo Polak. DAT de A.N.W.B. binnenkort in enkele bioscoop-theaters het affiche „Rijdt veilig Loopt veilig" op het witte doek zal brengen, als actie tegen de talrijke verkeersovertre dingen. DAT onder leiding van de Vereen, voor Vreemdelingenverkeer op 4 en 5 Dec. in Den Briel weer een maskerade wordt gehouden t.g.v. het Sint Nicolaasfeest. DAT door den C.C.D. 400 achtergehouden schapen in beslag werden genomen, eigendom van een combinatie van veehandelaren te Leerdam en Lexmond. DAT de ondervakgroep Broodbakkerij in een motie aan den minister van Landbouw, Visscherij en Voedselvoorziening heeft aan gedrongen om de door verhooging van den bloemprijs op 3 Sept. j.l.. toegepaste brood prijsverlaging ongedaan te maken en de door de bakkerij te ontvangen reductie te brengen op f 0.05 per brood van 800 gram. Duurste sigaar kost na 1 Dec. 20 centen Goedkoopste zal 8 centen kosten. Met ingang van 1 Dec. a.s. zal de prijs van sigaren belangrijk worden verlaagd. De prijs van groote sigaren, die thans gemid deld 18y2 ct. per stuk is. zal op een door- sneeprijs van 15y2 ct. teruggebracht worden. De goedkoopste worden dan 8 centen en de duurste 20 centen. Cigarillos wórden onge veer 10 ct.. terwijl sprietjes niet meer dan 5 ct. mogen kosten. De Prijzen van tabak zullen ongeveer op 52 ct. per 40 gram komen te liggen. Sigaretten blijven voorloopig 60 ct. per pakje. De kwaliteit der ruwe tabak is zoodanig, dat de industrie in staat is een zeer goed product te leveren. 'T KAMERLID BOMMER BEDANKT VOOR HET LIDMAATSCHAP Het soc-dem lid der Tweede Kamer J. Bommer heeft in verband met zijn benoeming tot wethouder van Amsterdam, voor het lid maatschap der Kamer bedankt. Derhalve moet ^behalve in de vacature-Brugmans ook in de thans ontstane worden voorzien. Verpleegsters hebben niets meer te klagen Als deze dingen allemaal werkelijkheid worden. De oproep van minister Drees om leerling» verpleegsters heeft tot gevolg gehad, dat. be halve voor sanatoria en inrichtingen voor geesteszieken, er nu voldoende leerlingver pleegsters zijn. Om het verloop van gediplomeerde krach ten tegen te gaan, overweegt het departe ment van Sociale Zaken, zoo ontleenen we aan het A.N.P., verbetering van de arbeids voorwaarden in materieelen er. ideëelen zin. Verkorting van den arbeidstijd, verbetering van salarieering en pensioneering, huisves ting, vooropleiding en beter contact met de directies, staan daarbij op den voorgrond. Ook verstrekking van kleeding en schoei sel voor eersten aankoop of herstel tracht men op te lossen. Elke leerlingverpleegster komt in aanmerking voor een eerste aan schaffing van 2 jassen of stof daarvoor, 3 schorten of stof daarvoor. 4 boorden. 4 paar manchetten en 2 paar kousen, op vergunning en bereidverklaring. Dit geldt voor verpleeg sters, waar het om herstel van slijtage gaat. Voor het verkrijgen van schoenen staan ver pleegsters op de voorrangslij st. STUDENTENSTROOM TE BERLIJN. Aan de Berlijnsche universiteit vroegen 7000 studenten inschrijving. Er is maar plaats voor 2000. t) OP BEIDE KERSTDAGEN POST ALS OP ZONDAG De directeur-generaal der P.T.T. maakt be kend, dat op de b e i d e Kerstdagen de dienst als op Zondag zal worden uitgevoerd. Kerstboomen aan vaste prijzen gebonden Door den dir-gen. van de Prijzen zijn de volgende maximumprijzen vastgesteld voor Kerstboomen en -groen. Kerstboomen tot 50 cm f 0.75, 5070 cm f 1, 70—100 cm f 1.50, 100—125 cm f2 125—150 cm f2.50, 150—200 cm f3.50, 200—300 cm f 5 Kerstgroen, sparretakken per kg f 0.40, blauwe spar per kg f 2.50, hulst, goed bezet met bes per kg f 3.50, hulst, matig bezet met bes per kg f 2.25, hulst, zonder bes per kg f 1.10, liguster (al of niet met imitatiepeipers enz.) per 10 stuks f 0.50. De aangegeven maten zijn van de onderste vertakking tot en met den kop. MINISTER VAN SCHAIK OVER DE KOLENVOORZIENING. Morgenavond zal minister Van Schaik voor de radio spreken over de kolen voorziening. JOEGO-SLAVIE REPUBLIEK? In Belgrado kwam hedennacht de Consti- tueerende Vergadering bijeen. Men ver wacht, dat zij de republiek zal proclameeren. R.K. Volkspartij in Oosten rijk oppermachtig Engelsche socialisten schrijven dit succes toe aan de vrouwen. De R.-K. Volkspartij in Oostenrijk verkreeg bij de jongste verkiezingen 84 zetels. Zij heeft daarmee de absolutie meerderheid. De socialisten hebben 46, de communisten 3 zetels. De socialistisohe Eng. krant Daily Herald is van meening, dat het groote aantal vrou wen, dat aan deze verkiezingen deelnam 2/3 van het totaal aantal stemmen was van vrouwen afkomstig aansprakelijk is voor dezen uitslag. De regeering Renner trad af. De politieke raad van Oostenrijk verzocht de Volkspartij een nieuwe regeering samen te stellen. Griekenland zeker van Ruslands steun Verklaring van min. van Buitenl. Zaken. De Grieksche minister van Buitenlandsche Zalom zeide. naar aanleiding van de benoe- mir^f van admiraal Roedianof tot Sowj et- ambassadeur in Athene, zeker te zijn van den steun der Russen bij zijn territoriale eischen en wederopbouw. Onze samenwer king zal hartelijk en zonder voorbehoud zijn, zoo zeide hij. Plaatselijk mistig, aldus De Bilt Tot morgenavond wordt verwacht: Matige wind tusschen West en Zuid, meest nevelig of zwaar bewolkt, droog weer, iets kouder. ZON EN MAAN Morgen: Zon .op 8.25 en onder 16.32; Maan op 3.28 en onder 16.12. Op 4 Dec. Nieuwe Maan; 12 Dec. Eerste Kwartier; 19 Dec. Volle Maan en 26 Dec. Laatste Kwartier. AARDBEVING GEREGISTREERD IN DE BILT Dinsdagavond werd op het Kon. Meteoro logisch Instituut te De Bilt om 23 uur 6 min. 0 sec. een buitengewoon sterke aarbeving geregistreerd. De haard lag waarschijnlijk ia oe omgeving van de Arabische Go li.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1945 | | pagina 1